G. BROUWER
DË ËËMLANDËÜ
4000 EXEMPLAREN
L. J. LUYCX ZOON
Licht op
Donderdag 14 Juni 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemscliepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 291
JAPAN DREIGT
De doodgewaande levend
gevonden
DE OORLOGSSCHULDEN
DE AARDSCHOKKEN
IN CORDOBA
WONDERLIJKE WEGEN VAN
DEN BLIKSEM
feeTuin
KRU1SKAMP1016 AMERSFOORT
EEN ZELFSTANDIG
CATALONIE?
Tel. 1788
V"
6 ct. per K.M. Tel. 1788
VOOR
ZAL FRANKRIJK OORLOGS-
GELD GEVEN?
BARRICADEN GEVECHTEN
IN ST. ETIENNE
Garage Nic Bovée
9 uur 51 min.
AMERSF00R1SCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 0.75, per
week (mei gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.I71/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC JIJ
PRIJC OER ADVFRTFNTIFN van l~* re9el* f 105 mtt »Qb«grtp van een bewijsnummer
eikeregel meer f0.25. Llefdadlghelds-advertentlto voor da
helft van den prijs. Kleine Advertentiên „KEITJES" bi) vooruitbetaling 15 regels
50 cent elke regel meer 10 cent driemaal plaatsen f I.Bewijsnummer extra f 0.05
De verdwijning van Koeramoloe
Tokio, 12 Juni. (V.D.) Dc aangelegen
heid der raade-clachtigo verdwijning van
den vice-consul van Japan te Nanking,
Koeramoto, neemt ernstige afmetingen aan.
De Jcpansche regeering heeft drie oor
logsbodems naar Nanking gedirigeerd en
haar consul-generaal opgedragen zekere
eischen tc richten aan de Chinec6che re
geering en zich liet recht voor te behouden
Kclf een onderhoek in te stellen.
Huiszoekingen in Nanking.
Nanking, 13 Juni. (V.D.) Het onderzoek
naar de mogelijke verblijfplaats van den
vermisten Japanschen vice~con6ul Koera-
motoe is thans de voornaamste zorg van de
Chineesche nationale regeering, vooral na
do officieele Japansche nota, waarin China
verantwoordelijk wordt gesteld voor zijn
verdwijning.
liet geheele militaire garnizoen van Nan
king is de politie to hulp gekomen.
Huis na huis zijn in geheel Nanking en
de omliggende 6teden doorzocht. Practisch
staat de geheele bevolking onder bewaking.
Generaal Tsjang Kai Tsjck heeft met
strenge maatregelen gedreigd, wanneer de
lokaio autoriteiten niet al het mogelijke
doen, om het onderzoek te bespoedigen.
Japan hoopt toch nog op min
nelijke schikking.
Tokio, 13 Juni. (V.D.) Dc woordvoerder
van het departement van buitenlandsche
eaken verklaarde heden, dat Japan alsnog
hoopt, het incident met betrekking tot het
verdwijnen van den vice-consul van Nan
king in der minne te kunnen regelen. Men
hoopt dat ernstige gevolgen van deze zaak,
zullen kunnen worden vermeden.
De „blauwhemden" in 't spel?
Tokio, 12 Juni. (V. D.) Dc correspon
denten der Tokiosche bladen te Sjanghai
melden, dat er aanwijzingen voor zijn, dat
vice-consul Koeramoto ontvoerd is door
leden der „blauwihemden", die optreden als
agenten in burger van de Chineesche gen
darmerie.
De vermiste vice-consul leeft!
Nanking, 13 Juni. (V.D.) De
Japansche vice-consul Koeramoto
is levend gevonden. Kij werd ont
dekt bij de graven van de Ming-
dynastie. Nadere bijzonderheden
zijn nog niet bekend.
N a n k i n g, 13 Juni. (V.D.) Omtrent het
terugvinden van den vermisten Japanschen
.vice-consul Koramoto wordt nog gemeld,
dat hij weliswaar te lijden heeft gehad,
doordat hij geruimen tijd zonder beschut
ting aan de open lucht blootgesteld is ge
weest, doch dat hij overigens physiek on
gedeerd was.
Tokio, 13 Juni (V.D.). Van Japansche
öfficieelc zijde wordt met betrekking tot het
terugvinden van Koeramoto bij Nanking
medegedeeld, dat een desbetreffend rapport
van het Japansche gezantschap nog niet op
liet ministerie van Buitenlandsche Zaken
is ontvangen.
Hirola heeft het gezantschap telegrafisch
Ppdracht gegeven over de kwestie rapport
Uit te brengen.
Zoolang dit rapport niet ontvangen is,
kan van officieele zijde geen standpunt
worden bepaald. Alle tot nu toe getroffen
maatregelen blijven voorloopig van kracht.
Nieuwe Japansche nota aan
China.
Peking, 13 Juni (V.D.). De Japanöche
minister van Buitenlandsche Zaken, Hirota,
heeft den consul generaal tc Nanking op
dracht gegeven der Chineesche regeering
een nota te overhandigen, waarin het geval
Koeramoto en in verband daarmede dc vij
andig© houding der Chineesche pers wordt
behandeld. De Chineesche pers zou n.l. be
weren, dat de ontvoering van Koeramoto
door officieele Japansche instanties zou
hebben plaats gehad.
Chiuecsch politierapport
Sjanghai, 13 Juni (V.D.). Minister-pre-
fcident Wan Singwei heeft kennis genomen
van het rapport van den chef der Chinee-
ische politie over het geval Koeramoto. Vol
gens het rapport zou Koeramoto onder nor
male omstandigheden niet hebben kunnen
verdwijnen. liet verwijt, dat dc Chineesche
politie niet voldoende voor. zijn veiligheid
zou hebben gezorgd, zou niet opgaan, daar
Koeramoto voortdurend werd vergezeld van
ambtenaren der Japansche geheime politie.
De Chineesche minister-president heeft
.verklaard, dat verscheidene criminalisten
uit Sjanghai zijn ontboden en dat de be
looning voor de verschaffing van inlichtin
gen nog zal worden .verhoogd.
Engeland niet enthousiast over het
laatste Amerikaansche
voorstel
Londen, 13 Juni (V.D.). liet gisteren
door de Amerikaansche regeering in haar
antwoord op de laatste Engelsche nota in
zake oorlogsschulden gedane voorstel tot
amortisatie der oorlogsschulden gebruik te
maken van andere methoden, zooals bijv.
de levering van waren, heeft in politieke
kringen te Londen sterk dc aandacht ge
trokken.
Vernomen wordt dat men reeds thans kan
vaststellen, dat de officieele Britschc krin
gen niet bizondcr welwillend tegenover de
voorstellen 6taat, daar men van meening is,
dat de betaling in waren dezelfde moeilijk
heden met zich zal brengen als betaling in
goud of deviezen.
Frankrijk, België en Tsje-
cho Slowakije weigeren le
betalen.
Washington, 13 Juni. (V.D.) Ilct Ame
rikaansche slaatsdepartemcnt heeft heden
de tekst gepubliceerd van de nola's van
Frankrijk, België en Tsjecho-Slowakije,
waarin deze verklaren de per 1 Juni ver
vallende betalingen niet te zullen voldoen.
Het is reeds de vierdo maal dat Frank
rijk weigert to betalen.
Een stad van 6000 inwoners
verwoest
Buenos Aires, 13 Juni (((V. D.) Den
geheelen Dinsdag hebben de aardschokken
in de provincie Cordoba aangehouden. De
6000 inwoners van de stad Sampacho heb
ben hun woonplaats in den steek moeten
laten. De stad is vrijwel geheel verwoest
Voor zoover tot dusver bekend is, zijn
geen persoonlijk© ongelukken voorgekomen,
ofschoon dc aardschokken den geheelen
dag voortduurden. De in totaal aange
richte schado wordt op het oogenblik ge
schat op meer dan een millioen pesos.
Het leger heeft tenten ter beschikking
gesteld en de spoorwegen wagons voor het
onderbrengen van de daklooze bevolking.
Volgens de laatste berichten zouden tal
van personen zijn gewond. De regeering
heeft reeds hulpmaatregelen genomen.
In een kamer met 22 kinderen en
geen enkel gedeerd
Milaan, 13 Juni. (V.D.) In verschillen
de declen van Noord-Italië hebben gister
avond zwaro onweders, gepaard gaande
met hagel, welke groote schade aan den
oogst heeft aangericht, gewoed. Op een
wonderlijke wijze is in een hofstede in de
nabijheid van Mantua do bliksem ingesla
gen. Het hemelvuur sloeg door een schoor
steen een kamer binnen, waar 22 kinderen
aan den maaltijd zaten. De bliksem flitste
kris en kras door het vertrek, borden, scha
len, schotels, glazen werden vernield, stoe
len en banken werden omgeworpen en
alle kinderen tegen den grond geslagen.
Een onbeschrijfelijke verwarring ontstond,
die echter spoedig plaats maakte voor
stomme verbazing, toen bleek dat de blik
sem, die door een venster weer naar buiten
gegaan was, behalve eenige materieelc
schade, verder geen ongelukken had ver
oorzaakt. Alle kinderen kwamen met den
schrik vrij.
VERSTERKING DER LUCHTMACHT IN
JAPAN.
Tokio, 13 Juni (V.D.). Verwacht wordt,
dat het leger goedkeuring zal vragen voor
een belangrijke versterking der militaire
luchtstrijdkrachten.
Verklaard wordt dat Japan 6lechts 800
militaire toestellen bezit, tegenover Groot
Brittannië 1500, dc Vereenigde Staten 2000,
Sovjet Rusland 2500, Frankrijk 3000 en Ita
lië 1500.
DE LANDARBEIDERSSTAKING
IN SPANJE NEEMT AF.
Madrid, 13 Juni. (V.D.) Volgens offi
cieele berichten over de staking der land
arbeiders neemt de stakingsbeweging snel
in omvang af, zoodat men thans kan zeg
gen dat de toestand weer grootcndecls
normaal is geworden.
^P^Cucces^
—INDEN
HET PLANTEN VAN KOOL.
Een der voornaamste werkjes in den
groententuin, in het begin dezer maand, is
het planten van kool. De sluilkoolsoorten
voor vroeg gebruik werden reeds aangeplant
en zijn al aan het groeien. Deze worden in
den nazomer en herfst geoogst; nu planten
wc voor winterprovisie. Wanneer het zoo
droog blijft als het nu is, zal het planten
van kool op veel plaatsen bezwaar opleve
ren. Toch kunnen we het niet lang uitstellen,
want liefst moeten dc sluilkoolsoorten voor
half Juni zijn geplant. Natuurlijk kunnen wc
direct na het planten flink aangieten, maar
bovendien is het heel goed de planten vooraf
cenigen tijd met de wortels geheel in het
water te plaatsen, opdat ze zich geheel vol
kunnen zuigen. Kool verlangt een voedzamen
grond en vooral veel stikstof. Wanneer de
planten eenmaal aan het groeien zijn geven
we ze twee a driemaal met een tusschen-
ruimte van een paar weken een over-bemes-
ting met Chilisalpelcr, ongeveer drie K.G.
per Are. Teneinde verbranden der bladeren
tc voorkomen, strooien we het om den voet
der planten, onder de bladeren. We planten
op 70 a 80 c.M. afstand waarbij we natuur,
lijk rekening houden met de soort van kool
die we planten. Tol de voornaamste vijanden
van kool bchooren wel de rupsen van hel
groote en kleine koolwitje, Pieris Brassicae
en P. Rapae, en de rupsen van den kooluil,
Mamestra Brassicae. Dc beste bestrijding is
het geregeld wegvangen cn dooden der rup
sen. Een lastig te bestrijden ziekte is knol-
voet. Dit wordt veroorzaakt door een zwam.
Plasmodiophora Brassicae. Het ziektebeeld
is een knolachtig verdikte wortel en een
slecht groeiende, gewoonlijk afstervende
plant. Een zware kalkbemesting is goed,
maar niet afdoende om de ziekte le be
strijden. Waar de ziekte het vorig jaar op
trad planten we de eerste twee jaren geen
kool. Wees ook voorzichtig met het betrek
ken van planten van onbekende herkomst.
Spruitkool kunnen wc nu ook gaan uitplan-
tcn. Deze eerste planting geeft in den herfst
haar oogst. Voor wintergebruik planten we
einde Juli. Het vrijkomende land van vroege
erwten en peulen kunnen we daarvoor be
nutten. Ook planten we vaak twee rijen
spruitkool tufeschen de erwten en peulen-
rijen. De gebruikelijke afstand is circa 60
c.M- Wanneer de erwten cn peulen zijn af-
geoógst, wordt het loof voorzichtig verwij
derd, waarna de grond met een riek of hark
moet worden losgemaakt. Soms gebruikt
men ook wel spruitkool als volgteclt na
vroege bloemkool. Echter moet dan een
Extra stikstof-bemesting worden gegeven,
daar ook dit gewas veel stikstof verbruikte.
„Herse Weide" voor Uw planten
Wat z\j in haar branche offreert
Wordt vakkundig en toch billijk
En als 't best gegarandeerd.
Barcelona, 13 Juni. (V.D.) Het Cata-
laansche parlement heeft gisteravond met
alle stemmen van de 58 afgevaardigden de
landbouwwet die de vorige week door het
gerechtshof voor grondwetsaangelegenhe
den in strijd met de grondwet was ver
klaard, wederom aangenomen, in woorde
lijk denzelfdcn tekst, doch met de toevoe
ging dat de wet van terugwerkende kracht
is tot 12 April, den dag waarop hij voor
het eerst is afgekondigd.
Uit de Cortez.
Madrid, 13 Juni. (V.D.) De parlemen
taire minderheid van de Catalaansche
Esquerra heeft zich uit de Cortez terugge
trokken. Uit solidariteit heeft do Baskisclie
minderheid zich bij haar aangesloten.
De politieke leiders achten in verband
met dit uittreden den politicken toestand
ernstig.
Barcelona, 13 Juni. (V.D.) In verband
met do annuleering van de landbouwwet
wordt thans beraadslaagd over de uitroe
ping van een afzonderlijke Catalaansche
republiek.
ALLE LITHAUSCHE ONDER
MINISTERS AFGETREDEN.
Ivowno, 13 Juni. (V.D.) Na de reorgani
satie der Lithausche regeering hebben
Woensdag alle onder-ministers hun ontslag
aangeboden. Waarschijnlijk zullen de mees-
ten hunner echter op hun post terugkee-
ren, met uitzondering van den staatsse
cretaris van Binnenlandsche Zaken Over
ste Stencelis, de staatssecretaris van Oor
log en de staatssecretaris van Economische
Zaken, van wie men aanneemt, dat hun
ontslag-aanvrage zal worden ingewilligd*
Passagiers
verzekerd
Vraagt prijs van onze 6 7 pors. wagens-
Vaste standplaats naast het tramstation.
Voor de radio van Bolivia spreken
Paragueesche krijgs
gevangenen
La Paz, 13 Juni (V.D.) Ilct dagblad La
Palria meldt: dat Paraguay op het oogen
blik onderhandelt oyer de plaatsing van
een lecning \an twee honderd millioen
francs in Frankrijk, welke gelden zouden
moeten dienen, voor voortzetting van den
oorlog.
Dementi van Bolovia.
La Paz, 13 Juni (V.D.) Gisteren heeft de
regeering ccn demente gepubliceerd, met
betrekking tot berichten uit Paraguay, vol
gens welke Paragueesche soldaten, die
krijgsgevangenen gemaakt zijn, mishandeld
zouden worden.
Teneinde deze onjuiste berichten den kop
ln te drukken, wordt thans aan Para
gueesche krijgsgevangenen toegestaan, iede-
ren avond ecnigc woorden door de radio te
spreken, opdat hun bloedverwanten in het
vaderland hen kunnen hooren.
Een Boliviaansch regiment in
de pan gehakt.
Anuncion, 13 Juni (V.D.) Een eskadron
van het vierde regiment cavalerie van Bo
livia, is nabij Ballivan door Paragueesche
trocpcn-afdeeiingcn, volkomen in de pan
gehakt, aldus ccn officieele mededeeling
van het ministerie van oorlog.
De linksche elementen contra
de fascisten
Parijs, 13 Juni. (V. D) In Marseille en
St. Etienne heeft dc Croix de feu gisteren
betoogingen op touw gezet. In St. Etienne
is het tot ongeregeldheden gekomen. Link
sche tegenstanders hadden n.l. een tegen-
demonstratie georganiseerd, waaraan ook
de socialistische vakvereenigingen deelna
men.. Zij trachtten de bioscoop binnen te
dringen, waar de fascisten'vergaderden.
Twee trams werden omvergewor
pen cn op verschillende plaatsen
in de stad werden barricaden op
gericht. De politie, republikcinsche
garde cn gendarmerie kwamen her
haaldelijk in botsing met dc me
nigte, die met steenen en andere
projectielen wierp.
In verschillende café's werden de ven
sterruiten ingeslagen. In totaal zijn 35 bc-
toogers en vijf politicmannen gewond, ter
wijl 50 personen gearresteerd werden.
De betooging van de fascisten in Mar
seille verliep zonder incidenten.
!z>/r BLAD HEEFT EEN DAGELJJKSCBê
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
Kamp 41
Tel. nos. 1830 en 1093
De populaire Taxi
6 cent per K.M.
Dag en nacht geopend
Toerritten in Binnen-
en Buitenland.
Luxe 6 en 7 pers.
wagens.
Tel. 1830 en 1093
BUITENLAND.
Frankrijk, België en Tsjecho-Slowakije
betalen geen oorlogsschuld.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Het geval Koeramoto.
(Eerste Blad, pag. 1.)'
BINNENLAND.
Bij do instorting van een leegstaand
huisje te Rotterdam zijn een zestal knapen
min of meer ernstig gewond.
(Tweede Blad, pag. 1).
Zitting der Eerste Kamer.
(Tweede Blad, pag. 1)«
KUNST.
De schrijver Den Doolaard weigert den
hem door de Mij. v. Ned. Letterkunde toe-
gekenden prijs. (Eerste Blad, pag. 2).
UIT DEN OMTREK.
Raad van Barneveld.
(Derde Blad, pag. 1)'.
„Do man met den witten doek" ontmas
kerd?
(Derde blad, pag. 1).
STADSNIEUWS.
Het programma voor Koninginnedag
voorloopig vastgesteld.
(Eerste Blad, pag. 3).
Een geldlccning van de gemeente.
(Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door liet K.N.M.I. te de Bilt.
Hoogste barometerstand 766.6 te Thors-
ha* n.
Laagste barometerstand 752.5 te Stock
holm.
Verwachting. Zwakke tot matigen Wes«
telijkcn tot Noordelijken wind, half tot
zwaar bewolkt, later afnemende bewolking*
weinig of geen regen, weinig verandering
in temperatuur.
Het mooie zomerweer houdt aan.
De dalingen van den luchtdruk op de
Britsche eilanden namen in den loop van
den dag een eind cn gingen in den nacht
weer tot stijgingen over. Ook in Scandina
vië en op de Noorsche zee ging do lucht
druk weer stijgen, zoodat de rug van hoo-
gen luchtdruk niet werd verbroken, maar
zich weer versterkte. De depressie in
Scandinavië is bezig op te vullen, die op
den Oceaan werd dieper, doch blijft op
grooten afstand en beïnvloedt het weer
niet verder dan tot Ierland en Schotland.
Overal op het vasteland houdt het mooie
zomerweer met niet te extreme warmte
aan. Dc koude der polaire luchtmassa in
het Oosten bleef beperkt tot Lapland en
Finland, doch reikt niet tot dc overzijde
\an de Oostzee.
Naar het zich laat aanzien herstelt de
toestand van droog en weinig bewolkt weer
zich opnieuw.
RIJDT VEILIG
De f ietslamp naar beneê gericht
't Doet U de gaten vinden
En nooit kan dan Uw rijwiellicht
Een ander gaan verblinden.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
BADCOSTUMES,
BADSCHOENEN,
BADMUTSEN,
BADJASSEN