Fa. M. H. VAN RAALTE
Kunst
BETALING VAN
ABONNEMENTS-
GELDEN PER GIRO
INT. ARBEIDSCONFERENTIE
DE STERILISATIE WET
DEN DOOLAARD WEIGERT
ZIJN PRIJS
AAAAAAAAAAAAAQ
HlVVVVVVVVVVWVJ
ED. VERKADE OVER
HET TOONEEL
RENE DE CLERCQ
HERDACHT
ADM. AMERSFOORTSCH DAGBLAD
7,OUWE DU IJS"
S. H. MASSA
OFFICIEREN VOOR
HET H.M.G.
Hitler en Mussolini ontmoeten
elkaar.
Ergens op den weg tusschen Venetië en
Padua ligt ecu fraaie Italiaanschc villa,
omgeven door een idyllisch park. In deze
villa lieeft vanmiddag de eerste ontmoeting
plaats gehad tusschen de heide dictators,
die het lot van een gioot deel van Midden-
Europa in handen hebben. liet is de eerste
maal, dat Hitler na zijn benoeming tot
Rijkskanselier den voet zet op Italiaanschcn
bodem; het is bovendien de eerste maal dat
hij officieel de grenzen van zijn land over
schrijdt om elders op politieke winst uit te
gaan.
Men kan slechts gissen, waarover de bci-
'de staatslieden zullen spreken, het feit van
de ontmoeting is zoo lang mogelijk geheim
gehouden. Het i6 ook nog niet zeker, hoe
lang Hitler in Italië blijven zal. liet moet
in het voornemen liggen van den ducc om
na de ontmoeting in zijn slot den Rijks
kanselier nog een tegenbezoek te brengen
in diens hotel te Venetië. Daarmee wordt
het uiterst gevoelige prestigc-probleem op
gelost, zij het dat tegenover de buitenwe
reld natuurlijk niet ongedaan kan worden
het feit, dat dit bezoek uitgelokt is door
Hitler en dat het do Ducc is, die wel zoo
toegeeflijk heeft willen zijn, zijn vacantie
voor eenigen tijd te onderbreken om den
„vriend" van over de Alpen te ontvangen.
Do ontmoeting is in Noord-Italic belegd,
zoodat ook Mussolini een eindwecgs den
bezoeker tgemoet heeft te reizen.
Vermoedelijk zal de tweede ontmoeting
iVrijdag plaats hebben, maar niet onwaar
schijnlijk is dat zal uittcraard van liet
verloop der samenspreking afhangen
dat Hitier er nog een dagje aan vastknoopt.
Het spreekt wel vanzelf dat er voor
Duitschland ernstige redenen bestaan, die
het tot dezen zet op liet politieke schaak
bord hebben genoopt, evengoed al6 er drin
gende motieven zijn voor het vliegtochtje
.van Goebbels naar Warschau.
In dit verband is zeer opmerkelijk wat de
Deutsche Allgerneine dezer dagen schreef:
„Het bericht van do a.s. ontmoeting tus
schen Adolf Hitler cn Mussolini wordt
Overal in Duitschland met blijdschap ont
vangen. In het gewirwar der internationale
politiek zijn goede tijdingen zeldzaam ge
wordenNatuurlijk zal de Italiaansche
reis dusdanig worden uitgelegd, dat
Duitschland een hirs in de dreigende om
singcling zal probecren te slaan. Alsof dat
een verwijt ware! Vanzelfsprekend zien wij,
wat er rondom ons gebeurt, vanzelfsprekend
leggen wij de handen niet in den 6choot.
Duitschland heeft bij herhaling gepoogd,
langs anderen weg te bereiken, wat in de
grootc Europeesche conferenties niet te be
reiken viel. Men heeft den weg ingeslagen
van de meervoudige diplomatieke onder
handelingen, maar daarboven uit gclooven
wij nog steeds, dat een directe Duitsch-
Franschc gcdachtcnwi6scling de beste weg
Zou zijn. Deze weg zal ook thans nog be
gaanbaar zijn, wijl de Geneefsche resolutie
■de voortzetting van de diplomatieke onder
handelingen als het belangrijkste program
punt vooropzet."
Hieruit is duidelijk te lezen, dat hot
Duitschland te eng is geworden na de ge
beurtenissen van de laatste maanden.
Vooral de toenadering tusschen Frankrijk
!en Rusland cn de vriendschapshanden die
jde Sovjet aangeknoopt heeft met de staten
van de Kleine Entente schijnen voor Hitler
de naaste aanleiding te zijn geweest om
■dezen gcwichtigcn stap te doen. Duitschland
voelt zich meer en meer geïsoleerd, vooral
nu het ook geen steun meer heeft in den
Volkenbond, die ondanks allo tegenslagen
cn mislukkingen toch nog een taai leven
bezit, cn zelfs nieuw bloed krijgt nu Rus
land, zooals te verwachten is, lid zal wor
den van den Volkenbond.
Duitschland heeft er bovendien alle be
lang bij al wordt dit ook door zijn offi-
icieele nieuwsburcaux ontkend, naar Ge-
nèvo terug te kecren dat het in een driftige
bui hooghartig den rug heeft toegedraaid.
Hier vindt liet Italië aan zijn zijde: Italië
'toch heeft er veel belang bij dat de grootste
rivaal van Frankrijk weer zoo gauw moge
lijk aan do „groene tafel" komt zitten, ten
einde zijn eigen positie, die in Genève da
nig verzwakt was, te versterken, cn de
"overige mogendheden gunstig te stemmen
,voor Italie's hervormingsplannen met be
trekking tot den Volkenbond.
Natuurlijk is het tweede probleem, dat
5n Venetic aan de orde komt en hieraan
onmiddellijk vastzit, de ontwapeningskwes-
Itie en de zaak van Duitschlands rechtsge
lijkheid.
1-Iet is een duister punt, waarom Musso
lini juist thans, nu een nieuwe terreur in
bet bevriende Oostenrijk plaats heeft, een
terreur die naar velen mccnen door Hitler
zou kunnen worden belet, aan Hitler de
band van vriendschap toesteekt. Dat er
over Oostenrijk gesprokep wordt, staat na
tuurlijk als een paal boven het Vcnctiaan-
6chc water.
De resultaten die in Venetië worden ver
kregen zullen voor de Europeesche politiek
van het hoogste gewicht zijn en w el zelden
beeft de wereld zoo dringend als thans ge
vraagd: „is er nieuws op de Rialto?"
Gisteren in plenaire
zitting begonnen
Genève, 13 Juni (V.D.). De internatio
nale arbeidsconfercntie is heden in plenaire
Zitting begonnen met de bespreking van
het jaarrapport van den directeur van het
internationaal arbeidsbureau Harold But
ler, welke bespreking den gedelegeerden
ieder jaar gelegenheid geeft zich uit te
spreken over actueele sociaal-politieke pro
blemen en over dc uitwerking van de eco
nomische wereldcrisis of de sociale toe
standen. Als eerste spreker wees de beken-
ftö Zuid-Slavischq wcrkgcyers-gedelegeerdc
Tsjoertsjin op de gevaren van een zoogc
naamde Economie Dirigée, wclko dikwijls
tengevolgo van kunstmatige maatregelen
liet economische evenwicht cn dc economi
sche betrekkingen met het buitenland com
plicccrt cn benadeelt. Spr. cischte interna
lionale samenwerking tot opheffing van de
gevolgen van de economische wereldcrisis.
Berlijn, 13 Juni. (V.D.) Dc rijksminis
ter van binnehlandsche zaken heeft aan de
landsregeeringen een schrijven geriëht
waarin ccnigc duistere punten die zich
hadden voorgedaan bij do uitvoering van
de wet ter voorkoming van aan erfelijke
ziekten lijdende nakomelingschap, worden
opgehelderd. De rijksminister van binnen-
landsche zaken deelt daarin mede, dat hij
het noodzakelijk acht, dat de doktoren in
officieclo functie een bezoek brengen aan
do gemeentelijke, confessioncelo cn parti
culicre ziekenhuizen in hun district en al
daar in samenwerking met dc directeuren
der inrichtingen vast stellen welke palièn
ten lijden aan erfelijke ziekte, dan wel aan
zwaar alcoholisme. Daarbij moeten zij hun
invloed doen gelden opdat zoo spoedig mo
gelijk een \oorstel lot steriliseering van
deze patiënten gedaan wordt.
Hij heeft bezwaar legen de halvee
ring van den prijs en tegen de
bekroning van een bun
del poëzie
Leiden, 13 Juni. Naar wij vernemen
heeft de schrijver A. den Doolaard, aan
wicn op advies van dc commissio voor
Sclioonc Letteren voor zijn roman „De her
berg met het hoefijzer" dc helft van den
Mei-prijs is toegekend, geweigerd dezen
prijs te aanvaarden. ll?t is ons lot dusver
nog niet bekend aan wicn deze prijs thans
zal worden toegewezen.
Nader meldt men ons:
Dc reden, waarom A. den Doolaard den
hem toegekenden halven Meiprijs niet hecfl
willen aanvaarden, heeft hij neergelegd in
een verklaring, waarin hij het volgende
zegt:
Het spreekwoord zegt: Gedeelde vreugd is
dubbele vreugd. Er is echter tusschen
vreugde cn een literatuurprijs dit ver
schil, dat voor hem een halve prijs gelijk
staat met geen prijs. Hij meent in alle be
scheidenheid dc jury op een volslagen mis
vatting in haar taak tc moeten wijzen. In
dien zij een prijs, welke oorspronkelijk voor
één bock bestemd is, in hveccn deelt, dan
blijkt hieruit duidelijk dat zij dc beide be
kroonde boeken geen van beide den vollen
prijs waard acht. Ergo, zij had noch het
een, noch het ander moeten bekronen.
Maar ieder, die eergevoel bezit, zal getrof
fen worden door het lichtelijk bclccdigcnde
cn belachelijke van een halve bekroning.
Kan men zich een koning voorstelling, die
halverwege met hermelijn gekleed is cn
met de andere helft van het lichaam in
colbert, die links van zijn schedel de helft
van een in tweeen geknipte kroon cn
rechts enkel doodgewoon haar heeft? Neen
immers! En dat is de reden waarom ik,
aldus de lieer den Doolaard, den prijs
weiger.
Doch er is meer. De schenker heeft den
Meiprijs bedoeld als een proza-prijs. Dat dc
helft ervan aan een bundel poëzie wordt
toegekend, is een grootc onrechtvaardig
heid tegenover ccnige prozaïsten, <lie reeds
lang voor den prozaprijs in aanmerking
kwamen, een onrechtvaardigheid welke hij
door de aanvaarding van do andere helft
stilzwijgend zou goedkeuren. Ilij noemt in
dit verband slechts Albert Kuyle cn Albert
Helman. Bovendien is in eersten aanleg de
prijs bestemd voor een bock, spelend in de
zakenwereld, cn het zal den schenker on
getwijfeld vreemd aandoen, hem verdeeld
te zien tusschen een hovenier in den tuin
van Eros cn een beschrijving van do woeste
Malisoren, die op bloedwraak uittrekken.
Helaas is het niet de eerste maal. dat do
jury te werk gaat onder het motto: Ver
deel en hcersch.
Twee jaar geleden werd de Meiprijs ver
deeld tusschen S. van Praag en Theun dc
Vries. Dit is 't laatste jaar, dat de Mei
prijs werd toegekend, omdat dc cdelo ge
ver geen gesol meer met zijn prijs wenscht
Ebt is de tweede prijs, die door onverant
woordelijk optreden van een deel der jury
voor dc Nederlandsche literatuur verloren
gaat. De zoogenaamde Amsterdamsche poé
zieprijs werd om dezelfde reden door den
gever ingetrokken. Ook hij wenschte geen
versnippering in tweeën of in drieën, liet
is in dezen lijd natuurlijk moeilijk een
flinke £om gelds te moeten derven, maar
WILLOWA Y, geheel elastieke
Corsetten en Corselets
In lengte en breedte rekbaar
Ó.75 - 9.75
TWO WAY STETCH
CORSETTEN
3-50 - 7-25 - 12.75
Afd. Witte Goederen
liij leeft liever van brood cn uien in het
land der woeste Malisorcn, waar eer het
hoogste goed is, dan zich lafhartig de zak
ken te laten vullen met géld, waarmede dc
gever betere cn zuivere bedoelingen had.
Bovendien verbiedt zijn eergevoel hem,
zich de linker- of rechterhelft van een in
tweeën gekapte kroon op, het hoofd te la
ten zetten. Er is reeds genoeg halfheid in
dezen tijd, in vredesnaam nog geen halve
bekroningen!
Iiij wenscht zich niet meer in
eersten aanleg aan het
publiek te storen
Ed. Verkade heeft in een interview met
„Vooruil" verklaard, dat de economische
invloeden in toonoclzaken hein als kunste
naar niet interesseeren.
„Als ik getroffen word door Shakespeare,
dan wil ik mij uilen en dat doe ik op mijn
manier. En dan kan ik er geen interesse
voor hebben, of er in de Lango Niezel
iemand woont, die cccn geld heeft voor een
entreebiljet en op dc Ileerengraclit een me
neer te copieus gedineerd heeft, om nog
den inocd te hebben naar den schouwburg
te gaan.
Als kunstenaar laat het mij koud, kan
het mij niet beroeren. Dat zijn dingen, die
niet tusschen Shakespeare cn mij mogen
staan.
En concessiesdio doe ik niet meer.
Ik hèb zc vaak gedaan, en was dan altijd
fout.
Misschien, als ik wethouder van kunst
zaken was. dat ik me met dfc problemen
bezig hield, nu kan ik me daar niet mee
bemoeien, voor mijn eigen kunstenaar
schap niet.
En per slotals ik speel, als wij spelen
en er zijn twintig,-dertig rnenschcn, wien
wij wat geven, die wij iets moois laten be-
le\cn, werken wij dan voor niets? Moeten
wc de museau opdoeken, omdat de massa
geen queue maakt voor de ingangen?
Laat ons toch niet blind zijn voor de
werkelijkheid. Publiek is noodig, om kunst
in stand te kunnen houden, maar er van
uitgaan, „we moeten publiek hebben, bet
kost wat bet kost" dat vermoordt dc kunst"
„Een vicieuze cirkel.
„Ja. precies, een vicieuze cirkel, maar
wat wil je? Eén van tweeën je moet
ergens beginnen, ergens een aanknoopings
punt zoeken. Ik zoek dat in het fabrikaat,
als uitgangspunt \oor „hoe je 't krijgt".
Natuurlijk zijn er nadeelen. Dc existen-
tiernogelijkhedcn voor ons worden kleiner.
Maar wat is liet belangrijkste? Waar
moet het groeiproces beginnen, bij den wor
tel of bij de kruin? Moet de kunstenaar
zeggen tegen het publiek: „Als jullie nou
maar komen cn ons een boterham geeft,
zullen wij jullie daarvoor iels in de plaats
stellen". Of moet hij zeggen: „Ilier... hier
ik geef je dit cn zeg nou zelf maar, of het
een boterham waard is?"
Mij dunkt, dat het alleen zoo kan. Al het
andere is geforceerd cn je kunt die dingen
niet dwingen.
Dat er dan problemen, heel moeilijke
problemen blijven bestaan, het spreekt van
zelf. Maar ik hen niet de man om die op
te lossen. Dat is mijn taak niet. Er moeten
anderen zijn, dio zich daarmee bemoeien",
Aug. Borms wijdt een hoofds
artikel aan hem in
„De Schelde"
Aug. Borms schrijft in „De Schelde":
Twee jaar is het reeds dat in het land
huisje van do bevriende familie Pieck, tc
Maartensdijk, hij Utrecht, onze broeder,
dichter Bené dc Clercq. overleed. Ilij was
daar onder dat gastvrije dak, in de heer
lijkheid van hlocmen cn bosschcn, komen
rusten, zooals hij dikwijls gedaan had se
dert 1915, cn verwachtte daarvan leniging
voor zijn maagziekte, die hem den laatsten
tijd meer en meer kwelde. IJvcrig en toe
gewijd lid van den „Raad van Vlaanderen",
maakte lïij er zijn nota s gereed voor dc
beide zittingen, dio den Zaterdag lln en
den Zondag 12n Juni, moesten plaats heb
ben to Antwerpen cn toen zijn toestand
verergerde, zond hij rnc een briefje, waar
in hij zijn spijt uitdrukte, slechts de tweede
dier vergadering to zullen kunnen bijwo
nen. „Tot Zondag vriend! Met harte
lijke groeten van dc familie Pieck, en
oen Dictschcn klauw,
van uw trouwen
Rcnó do Clercq".
Dat was zijn laatste afscheid, want 'san-
deren daags om half tien 's morgens, ont
ving ik een telegram uit Maartensdijk:
„Vriend Rcné plotseling overleden".
De dood had onzen geliefden strijdmak
ker reeds den Zondag geveld.
RENÉ DE CLERCQ.
De familie Pieck liet ons kort daarop een
schrijven geworden met meer bijzonderhe
den over het einde van den dierbaren af
gestorvene en bezorgde ons, als een kostr
bare relikwie, zijn aanteekeningen van die
laatste dagen, er bij voegende dat tot het
uiterste zijn gedachten naar den „Raad
van Vlaanderen" waren gegaan. De na-
oorlogsche Raad was overigens grootelijks
zijn schepping geweest en voor do moeilijk
heden, die het Vlaamsch-nationalisme in
do eerste helft van 1932 reeds teisterden,
zag hij geen andere uitkomst dan den
„Raad van Vlaanderen", waar alle goed-
meenenden zich zouden bij aansluiten.
Do Voorzienigheid heeft hem den troost
gelaten met die hoopgevende gedachte de
eeuwigheid in tc gaan.
Op het kleine kerkhof van Lage Vuur-
srhe, onder lommerrijke b%omcn, rust onze
Broeder. Daar zal het gcdenktceken ver
rijzen dat de Vlaamschc beeldhouwer, Jo
zef Cantré, aan 't vervaardigen is. Vlaan
deren hclpe do onthulling ervan bespoedi
gen, met den oproep van het comité (pen
ningmeester, do heer II. F. C. Smoulders,
Keizersgracht 97/1, Amsterdam, giro-num
mer 95070) mild tc beantwoorden. Wan
neer wc daar aan den Dietschen Dichter-
Strijdcr de hulde van Noord cn Zuid zul
len brengen, mogen wo dan getuigen: Wij
staan hier als broeders om u geschaard.
Wij zullen eendrachtig uwen harden strijd
voortzetten en niet rusten vóór we veroverd
hebben dc vrijheid voor ons volk cn ons
land.
Onze bij den GIRO-DIENST aangesloten abon-
né's wijzen wij op de bestaande gelegenheid
om de abonnementsgelden voor het Amers-
foortsch Dagblad ieder kwartaal AUTO
MATISCH van hun giro-rekening te doen af
schrijven. Deze automatische afschrijving
brengt met zich een besparing van incasso
kosten, geen geloop met de kwitantie aan de
deur en voor ons een vereenvoudiging van de
Administratie.
Abonné's, die ons ingaande 1 Juli willen
machtigen abonnementsgelden automatisch
van hun postrekening te doen afschrijven, ver
zoeken wij opgave van hun naam en adres,
opdat wij een machtigings-formulier ter invul
ling kunnen toezenden.
een echte Schiedamsche Oude Jenever
a t 3.40 per Literkruik is het zeer ge
waardeerde meik dat steeds meer en
meer gevraagd wordt bij:
Handel in Gedistilleerd- Wijnen en
Likeuren
HAVIK 41 - TEL 292
De muiterij op „de Zeven
Provinciën
Batavia, 13 Juni. (Aneta). De berech
ting in hoogcr beroep der officieren van de
„De Zeven Provinciën" door het Hoog Mili
tair Gerechtshof werd heden voortgezet
Er was veel publiek aanwezig.
Do President ving aan met den beklaag
de den luitenant ter zee der tweede klasse
L. D. de Kroon af te vragen of hij wist
dat als er iets gebeurdo dit op het tentdek
zijn zou. Nadat beklaagde bevestigend had
geantwoord vroeg de President waarom be
klaagde dan steeds achter de waterdichte
deuren bleef zitten.
Beklaagde: „Omdat Van Boven gezegd
had dat die gesloten moesten blijven".
Vervolgens wordt al6 getuige gehoord de
heer E. A. Labouchere, die onder hét motto
drenkelingen te gaan zoeken met een mo
torsloep achter de „De Zeven Provinciën"-
aan ging, hetwelk echter door den luite
nant ter zee De Gelder werd ontraden, om
dat de motorsloep wellicht noodig was op
'do „Aldebaran".
De volgende getuige was de bootsman
Boclhouwer, die vertelde hoe zenuwachtig
luitenant Fels was tijdens de tocht in de
vlet naar den wal. Luitenant Fels liet zijn
revolver in het water vallen en roeide zelf
mee, zonder ecnige leiding te geven.
De kwartiermeester Kap. die daarop als
getuige werd gehoord, bevestigde hoe ze
nuwachtig luitenant Fels wel was. Ook
luitenant Hornsveld maakte een gejaagden
indruk. Getuige erkent echter zelf, ook ze
nuwachtig te zijn geweest.
Boshart als getuige.
Hierop werd als getuige gehoord de reeds
in hoogste instantie lot langdurige gevan
genisstraf veroordeelde korporaal-machi
nist M. Boshart, die thans monteur is in
's Lands gevangenis Soekamiskin te Ban
doeng. Deze getuige wil eerst den eed af
leggen, waartegen do President echter for
meel bezwaar maakt, aangezien dit tegen
het gebruik is. Getuige klaagt over de
slechte voeding, do tralies en het gebrek
aan lucht op het eiland Onrust, waar de
muiters na de bedwinging van de muiterij
gcruimen tijd zijn geïsoleerd geweest. Ilij
was daardoor volkomen in do war geraakt
Omtrent bet incident in de radiohut ver
klaart getuige dat hij met den loop van
zijn pistool naar beneden gericht achter
luitenant do Vos van Steenwijk aanging.
De heer De Vos van Steenwijk was volgens
getuige niet bang voor hem, daar hij bo
vendien wist dat do revolver van getuige
niet gelaten was.
Getuige Ardani verklaart den indruk te
hebben dat luitenant De Vos van Steen
wijk op verzoek van Boshart de radio-hut
verliet.
Getuige Dooycweerd, eveneens een reeds
veroordeelde muiter, wil ook den eed afleg
gen voor hij spreekt, hetgeen wederom dooi
den President wordt geweigerd. Deze ge
tuige bevestigt dat korporaal Boshart luite
nant De Vos van Steenwijk voor zich uit
had na de radio-hut te hebben verlaten
Hierna werd besloten in verband met de
ongesteldheid van den advocaat-fiscaal het
requisitoir en do pleidooien op 4 Juli te
houden.
WANDELSPORT.
De afdecling Wandelsport van de Chr.
Gymnastiekvereniging Wilhclmina alhier
zal haar tweede standaardmarsc.h houden
op Zaterdag 18 Augustus a.s. Het traject
zal 30 K.M. lang zijn.
OMREKENINGSKOERSEN.
Londen
Berlijn i
Parijs i
Brussel
Zurich
Kopenhagen
Oslo i
Stockholm
New-York
Milaan
Praag
Off. Not
13 Juni
7.43 V,
i 55 85
9.72%
34.45
47.90
33.30
37.45
38.45
i 1-47%
12.71
i 6.16
Medegedeeld door de Rotterd.
Niet Off.
14 Juni 12 uur
7.43%
56 05
9.73%
34.46
47.90
33.30
37.50 1
48.50
1.47%
12.70
6.17
Bankvereen.
DE NEDERLANDSCHE BANK.
Beleening op effecten 3
Voorschottan in rakening-courant v
