WE GAAN NAAR BRABANT
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
FEUILLETON
tweede blap Vlammen vinden veel voedsel
Maandag 25 Juni 1934
32 e Jaargang No. 300
DE TENTOONSTELLING
IN TILBURG
DE O.S.P. IN HAARLEMS
RAAD
Het Mysterie van het
Diamanten Kruis
Eert bezoek, acht dagen voor dat de
expositie zal worden geopend,
heeft reeds een indruk gege:
ven van het vele dat er te
zien zal zijn
Toen we luim twee maanden ereleden een
bezoek hebben gebracht aan Tilburg en
ons de plannen en teekeningen voor de
grootsch opgezette tentoonstelling werden
getoond, die van 28 Juni tot 31 Juli daar ge
houden zal worden, hebben we reeds één en
ander van de organisatie en de cijfers mee
gedeeld.
Eenige dagen geleden werden we ten
tweede male uitgenoodigd, thans om te zien
wat in die twee maanden was bereikt en
hoever men was, een acht dagen voor de
tentoonstelling zal worden geopend.
De 45 meter hooge toren valt reeds uit de
verte op, en wanneer men het terrein be
treedt, ontstaat een bewondering voor wat
in die enkele maanden is opgebouwd. Het
geheele gebouwencomplex, dat straalsge
wijze van den middentoren uitgaat, is ge
reed, in het attractiepark „Venezia" werd
nog hard gewerkt aan de binnenafwerking,
maar uiterlijk is alles gereed De tentoon
stellingshallen zijn van buiten bekleed met
platen, die verschillend gekleurd zijn, de
hoofdtoon is grijs, maar blauw, geel en rood
vormen een frissche afwisseling Deze pla
ten zijn geperst uit houtwol vermengd met
cement, wat een onbreekbaar, onbrandbaar
en zeer handelbaar materiaal deed ontstaan
dat zich b.v. gemakkelijk laat zagen.
De aanleiding voor deze internationale
tentoonstelling voor handel en industrie
„Stad Tilburg 1934" is gelegen in het feit,
dat het dit jaar 125 jaar geleden zal zijn,
dat Tilburg verheven werd tot stad. Een
andere aanleiding is, dat het alweer een
kwart-eeuw geleden is dat in Tilburg een
schitterend geslaagde internationale ten
toonstelling werd georganiseerd.
Hetzelfde comité van toen, aangevuld
door een jongere garde uit commercieele,
industrieels, technische en juridische krin
gen, heeft het thans aangedurfd een herha
ling in nog grooteren omvang dan in 1909
te geven. De gezonde ondernemingslust, die
Tilburg als industrieplaats groot gemaakt
heeft, wil met deze tentoonstelling een aan
val op de malaise doen. In een groote show
wil men laten zien, waartoe de Nederland-
sche industrie in staat is.
Waarom juist Tilburg?
Zij. die deze vraag stellen, weten waar
schijnlijk niet dat Tilburg een stad is van
ongeveer 90.000 inwoners; door allo stor
men heen is er een groote vooruitstrevend
heid blijven groeien en heeft er zich een in
dustrie ontwikkeld van groote vermaard
heid en degelijkheid, welke haar den bij
naam hebbpn gegeven van ..het Nederland-
sche Leeds". Dit maakt Tilburg tot het
voornaamste industriecentrum van het zui
den en de negende stad des lands.
In de verschillende zalen, die een opper
vlakte beslaan van 15 A 16.000 vierkante
meters, worden allerhande uitingen onder
gebracht van handel en industrie, terwijl
de kern misschien wel gevormd wordt door
een volledig in werking zijnde textielfa
briek van een lengte van 125 meter en voor
zien van de nieuwste machines, bestemd
voor de wollen stoffenindustrie Hier zullen
dagelijks zestig personen werkzaam zijn.
zoodat de bezoekers het geheele fabricage
proces, van de ruwe wol tot het costuum
van nabij kunnen volgen; iets wat tot dus-
•<»r nog nimmer ook niet in het buiten
land openbaar werd getoond. Bij deze
fabriek behoort een bijzondere show van de
vermaarde producten d*r Tilburgsche de
ken- en wollen-stoffen-fabrikanten.
Wat er te zien zal zijn.
Onder de uiteenloopende industrieën, die
de gelegenheid van een tentoonstelling heb
ben aangegrepen, behooren, om slechts een
greep te doen, o.a. de scheepvaart, de par
ticuliere en staatsmijnen, het onlangs ge
heel gemoderniseerde Gem. Electriciteits
en Gasbedrijf, verschillende machinefabrie
ken, enz. enz.
Behalve dit zullen onder meer nog dp
aandacht trekken een tentoonstelling van
kunstnijverheid, beeldende kunst van Bra-
bantsche schilders, een poppententoonstel
ling. Een belangrijke groep vormt ook de
afdeeling toerisme, waar de Algemeene Ne-
derlandsche Vereeniging voor Vreemdelin
genverkeer, de K.N.A.C., de K.L.M. zijn on
dergebracht.
Aan het tentoonstellingsterrein zijn ver
bonden twee groote restaurants met bijbe-
hooren, een groote congreszaal, ontvangst
zalen, brandweer, douane, een speciaal post
en telegraafkantoor en een telefooncentrale
met twaalf lijnen en vier-en-tachtig aan
sluitingen.
Het attractieterrein.
Natuurlijk is een uitgebreid attractie-ter
rein aan de tentoonstelling verbonden, van
even grooten omvang als de expositie zelf.
Dit is geheel in Venetiaanschen stijl opge
trokken, heet dan ook „Venezia". zoodat
gondelvijver met de beroemde Ponte Rialto
zelfs niet ontbreken. In de gebouwen hier
rondom zijn de grilligste instellingen van
vermaak gehuisvest, van de azuren grot
van Capri tot het Dogenpaleis toe.
In dit laatste zetelt een Doge met zijn
staf, tijdelijk heerscher over Venezia. waar
men kan trouwen, scheiden en wat dies
meer zij. Winkelgalerijen, restaurant, bios
coop, cabaretzalen, kegelbanen rijen hier
aaneen, terwijl een specifiek Indisch res
taurant, geheel in stijl en met Javaanscht
bediening ook niet ontbreekt. De avondver
lichting van dit geheel belooft bijzonder te
worden.
Er zijn, naar men ons meedeelde, reeds
vele vereenigingen en organisaties, die hun
jaarvergaderingen of uitstapje op en naar
de tentoonstelling zullen houden, zoo b.v.
de R.K. Middenstand; een landdag van den
Noord-Brabantschen Christclijken Boerin
nenbond, een imkersdag met algemeene
vergadering op het terrein
Namen en cijfers.
Bij onzen tocht over het terrein, waarbij
wij natuurlijk nog herhaalde malen over
planken en ander materiaal moesten heen
stappen, werden ons verschillende namen
en cijfers genoemd, waarvan wij tenslotte
nog een en ander willen meedeelen.
Het geheele restaurantbedrijf is in han
den van de hoeren Gielissen en van Woer-
kom. de exploitanten van den Haagschen
dierentuin: terwijl hun bedrijfsleider, de
heer van Bennekom speciaal zijn scepter
zwaait in 't Brabantsch koffiehuis, dat met
blauw-wit geruite doeken een bijzonder ge
zellige sfeer schept. In de groote cabaret
zaal doolde tusschen hout en doek Bart El
frink rond, die de leiding op zich heeft ge
nomen; terwijl de bekende schilder Eland
in het Indisch restaurant de laatste hand
legde aan zijn schilderijen en diorama's.
Dat van de vlakte van Garnet vedient om
bet prachtige perspectief en de bijzonder
mooie kleuren wel een speciaal bezoek.
Om een indruk te geven van de onder
nemingslust, die in deze tentoonstelling tot
uiting komt, vermelden wij nog dat de mo
numentale toren, die een zeer bijzondere
houtconstructie heeft, alleen reeds een
30.000 gekost heeft. Het materiaal voorde
tentoonstellingsruimten heeft tesamen
thans een 100.000 gekost. Inhoud en aan
kleeding van de verschillende stands en
van de textielfabriek met de modernste
outillage is hier niet in begrepen.
Een dergelijke grootsche opzet verdient
dus wel eeniszins een groot bezoek uit alle
deelen van ons land.
Aanstaande Donderdag zal Z.Exc. dr. H.
Colijn, minister-president, de openingsrede
uitspreken, waarna het bezoek aan Tilburg
kan beginnen.
De schade wordt op 50.000
Sulden geschat.
H i 11 e g o m, 24 Juni. Hedenavond om
streeks zes uur is brand uitgebroken in de
groote nieuwe bloembollenschuur der N.V.
de Groot Co. te Hillegom. De schuur is
een groot steenen gebouw, dat op het
oogenblik van het uitbreken van den brand
leeg stond. De brandweer uit Hillegom
was spoedig met twee brandspuiten aanwe
zig. Ook de brandweer uit Bloemendaal en
Lisse was geroepen. Die uit Bloe
mendaal heeft ook inderdaad aan do
blussching medegeholpen, doch die van
Lisse behoefde geen water te geven. Het
gebouw is zoo goed als geheel uitgebrand.
De schade wordt op 50.000 gulden geschat.
De oorzaak van den brand moet vermoe
delijk gezocht worden bij een fout in de
centrale verwarming. De eigenaren waren
verzekerd.
Groote brand te Someren.
Twee boerderijen afgebrand.
Som eren, 23 Juni. Hedenmiddag te
omstreeks 1 uur brak in de Eagelstraat al
hier brand uit in de kapitale boerderij van
de weduwe Meulcn van Achten en bewoond
door A. van der Hurk. De boerderij was
met riet en stroo bedekt en stond spoedig
in lichter laaie. Het vuur sloeg weldra
over naar de op 50 M. afstand gelegen
boerderij van W. van de Warcnburg. We
gens gebrek aan water kon de brandweer,
die spoedig ter plaatse was, niets uitrich
ten, waardoor beide boerderijen geheel in
vlammen opgingen. Met behulp van een
brandbluschapparaat kon men voorkomen
dat ook nog een derde boerderij, waarop
het vuur was overgeslagen, door den brand
vernield werd.
Beide boerderijen waren slechts laag ver
zekerd.
De burgemeester van Someren was op
het terrein van den brand aanwezig.
Brand te Dongen.
Dongen, 23 Juni. Hedenmiddag werd
het dorp opgeschrikt door het gerucht, dat
er brand zou zijn in het Gasthuis. Geluk
kig bleek dit alarm in zooverre onjuist,
dat alleen een der woningen nabij het
gasthuis in brand stond. De gemeente
brandweer was terstond ter plaatse, maar
kon door den verren afstand vanaf de
hoofdleiding niet met voldoenden druk
spuiten. Vele handen hielpen emmers wa
ter aandragen, maar in een korte spanne
tijds lag de geheele woning tegen den
grond. Niets kon worden gered, Verzeke
ring dekt de schade. De oorzaak van den
brand is onbekend.
Heidebrand te Mook.
Nijmegen, 23 Juni. Hedennamiddag is
een gedeelte op de Mookerheide achter het
station Mook bij Nijmegen door heide
brand vernield. Ruim 4 H.A. jong dennen
hout en uitgestrekte heide is totaal ver
brand.
De brandweer van Mook, geassisteerd
door die van Nijmegen, wist uitbreiding te
voorkomen.
De brand is vermoedelijk ontstaan door
onvoorzichtigheid van wandelaars.
Motorfiets in brand gevlogen.
Nispen, 23 Juni. Hedenavond reed de
33-jarige Dans uit Essen per motorrijwiel
op den Calmpthoutschen Steenweg in de
richting van Antwerpen. Door onbekende
oorzaak reed hij tegen een boom, met het
noodlottig gevolg, dat zijn motor in brand
vloog. De bestuurder kon zich niet van on
der den gevallen motor bevrijden en kwam
in de vlammen om.
Door een samenloop van omstandig
heden wordt J. de Kadt de ops
volger van een Soc. Demo
cratisch raadslid
Amsterdam, 24 Juni. Door een sa
menloop van omstandigheden zal de Onaf
hankelijke Socialistische Partij een verte
genwoordiger in den gemeenteraad van
Haarlem krijgen. Het raadslid der S.D.A.P.,
de heer Koppen, heeft namelijk besloten,
in verband met zijn gezondheidstoestand,
voor zijn raadslidmaatschap te bedanken.
Opvolger op de lijst der S.D.A.P. is de
heer J. de Kadt, die ten tijde van de ge
meenteraadsverkiezingen van 1931 nog lid
der S.D.A.P. was en als zoodanig op de
candidatcnlijst dezer partij voorkwam. Na
het S.D.A.P.-congres te Haarlem in 1932 be
hoorde de heer De Kadt tot de oprichters
der O.S.P., van welke partij hij thans secre
taris is.
Naar wij vernemen heeft de heer De Kadt
definitief besloten zijn benoeming te aan
vaarden, zoodat de O.S.P. daardoor een ver
tegenwoordiger in den Haarlemschen Raad
krijgt.
BIJ HET ZWEMMEN VERDRONKEN.
Eindhoven, 24 Juni Hedenmiddag
om half vier is de 18-jarige W. van der
Hurk, sigarenmaker en woonachtig te. Eind
hoven bij het zwemmen in het Eindho-
vensch Kanaal verdronken. Na een uur is
het gelukt het lijk op te halen.
INVAL IN VILLA AAN DUITSCHE
GRENS.
Inwoner, verdacht van smok
kelen van verdoovende mid
delen, gearresteerd.
N ij m e g e n, 23 Juni. Twaalf Duitsche
douane- en politiebeambten zijn in den af-
geloopen nacht omstreeks halftwee den
tuin binnengedrongen van de villa „Wy-
lershof" even over de Duitsche grens te
Berg en Dal. De tuin is gedeeltelijk op Ne-
derlandsch gebied gelegen. Zij hebben toe
gang tot de villa, die bewoond wordt door
den Duitschen tandarts dr. Seybert, ge-
eischt. Toen aan hun sommatie geen ge
volg gegeven werd, hebben zij hun revol
vers getrokken en een groot aantal schoten
gelost. Daarna zijn zij de villa binnenge
drongen en hebben deze van onder tot bo
ven doorzocht. De heer Seibert werd gear
resteerd en aanvankelijk naar Kleef over
gebracht. Het vermoeden bestond, dat hij
zich schuldig heeft gemaakt aan het smok
kelen van verdoovende middelen. Ook zou
hij verdacht worden van spionnage.
(Telegraaf.)
DE 15.000ste ARBEIDER BIJ PHILIPS?
Misschien reeds Maandag
aangenomen.
Men meldt uit Eindhoven d.d. 23 Junt
aan de Tel.:
In het begin van de volgendo week, ver
moedelijk reeds Maandag a.s., zal bij de
N.V. Philips de 15.000ste arbeiders worden
aangenomen. In den laatsten tijd valt een
8teeds toenemende verbetering van het be
drijf waar te nemen. Toch is men nog ver
van het hoogste getal arbeiders, n.l. 23.000.
Dit getal was in Mei 1933 tot 9.400 gedaald.
Sinds het vorig jaar trad de geleidelijke
stijging in.
Het gaat er niet alleen om, het kwade na
te laten, doch vooral om het goede to doen.
Uit het Engelsch van Chester K. S. Steele
door A. W. v. E.—v. R.
20
„Maar Amy lieveling! Je kunt hem
niet krijgen! Hij is een van de duurste de
tectives in het land, maar hij heeft zich
nu teruggetrokken, heb ik gelezen, en ik
betwijfel of hij weer een zaak
„Hij zal jouw zaak behandelen, Jim
mie-boy," zei Amy glimlachend.
„Maar hoe
„Ik geloof, dat we dat aan miss Mason
te danken hebben", viel Kenneth nu in.
„Zij verraste er mij zeer mee. En ik wil
U wel zeggen, dat, als kolonel Ashley aan
het werk gaat, wij U hier gauw uit zullen
hebben, mr. Darcy!"
„Maar ik begrijp niet
„Dat kwam ik je juist vertellen, Jimmie-
boy. Hou je nu kalm en luister.
Daarop vertelde Amy alles, wat er ge
beurd was, toen zij den visscher aan de
forellenbeek had gezocht hoe zorgzaam
hij en Shag na haar flauwte voor haar
ge\\ee6t waren en hoe de groote detective
D& eenige overreding er in had toege
stemd, de zaak in handen te nemen en
den waren moordenaar van mrs. Darcy
te vinden.
„Hij kwam hier onder een anderen
naam," vervolgd.1 Amy, „want hij wilde
niet met het werk verveeld worden. Maar
Tom dat is de kleine jockey, die een
betrekking als treinkrantenjongen had ge
kregen, ontmoette hem in de express en
hoorde, dat de kolonel een groot detecti
ve was. Toen kwam hij bij mij en sprak
mij over hem, zoodra hij had gelezen van
jouw
„O, zeg maar gerust gevangenne
ming, Amy! Ik kan er nu wel tegen!!"
„Nu dan, je gevangenneming. O, ik haat
dat woord! Tom kwam bij me en zei, dat
we kolonei Brentnall dadelijk te hulp
moesten roepen. Dat de naam, dien hij had
aangenomen, maar nu hij er in heeft toe
gestemd jouw zaak te behandelen, is hij
weer kolonel Ashley."
„En wat moet k doen, Amy?"
„Precies wat hij jo zegt niets meer oi
minder' Vertel hem alles, van het begin
tot het eind Van je twist met mrs. Darcy
dat las ik in de krant. Was dat zoo?"
„Ja, en het spijt mij het te moeten zeg
gen, maar het ging deels om jou."
„Ik geef er niet» om, Jimmie-boy! Ik weet,
dat het geen kwaad geweest kan zijn!"
„Neen. Zij nu, zij hoonde je, omdat je
er over dacht mij, een arm man, te trou
wen en"
„Alsof geld er iets op aan komt, Jimmie-
boy!" riep het meisje teeder.
„Dat weet ik, maar ik beken, dat het mij
boos maakte. Maar verder gebeurde er
niets.. En wat betreft de twist over mijn
electrische draaibank en het geld dat zij
mij schuldig was, wel, dat was een soort
van periodieke twist."
„Vertel den kolonel maar alles!"
„Dat zal ik! En weet je zeker, dat je va
der
„Vader staat hierin heelemaal aan mijn
kant en aan de jouwe! Hij had je van
daag zelf willen komen bezoeken, maar ik
zei, dat ik je het eerst wou zien. Hij komt
gauw. Zoo zie je, Jimmie-boy, dat alles nog
niet zoo kwaad is als het lijkt, hoo wel ik
het vreeselijk vind, dat je in deze afschu
welijke plaats moet zitten."
„Het is een afschuwelijke plaats, Amy.
Maar nu ik weet, dat jij mij mij niet
opgegeven hebt
„Hoe durf je zoo iets te zeggen, Jimmie-
boy?' De oogen van het meisje glansden
van een nieuw licht.
„Van nu af aan is deze plaats niet meer
zoo vreeselijk! En is de kolonel werkelijk
van plan, mijn zaak op zich te nemen?"
„Vast en zeker! Ik zei legen hem. dat hij
het moest doen, als hij in vaders forellen-
beek wildo visschen." Zij lachte een
vreemd geluid in dat sombere gebouw.
Daarop spraken ze over vele andere din
gen.
James Darcy had veel gelezen over het
detective werk van kolonel Ashley en de
tooverkracht van diens naam was al vol
doende, om een gevangene moed in te spre
ken.
Nadat Kenneth nog een kort onderhoud
met zijn cliënt had gehad, was het tijd om
weg te gaan. De gevangene keerde geluk
kiger in zijn cel terug, dan hii die verlaten
had.
Wat kolonel Ashley aangaat, nadat hij
Amy bij den stroom uit haar flauwte had
bijgebracht, had hij Shag bevolen het visch-
tuig op te bergen.
„Want ik denk, dat ik het eenige weken
niet noodig zal hebben, Shag!" zeide de
oude detective en er klonk een mengeling
van gevoelens in zijn stem.
„Ach-ach!" mompelde Shag. terwijl hij
den hengel en den emmer wegzette; „het is
óf visschen óf detective spelen met den ko
lonel, en dat is het! De kolonei is er niet de
man naar om twee dingen tegelijk te
doen!"
Nadat kolonel Ashley Amy Mason naar
haar auto had gebracht, keerde hij met zijn
eene visch van het hengelpartijtje naar
zijn hotel terug.
„Ik had het van te voren al kunnen we
ten, Shag," merkte hij bijna berouwvol op.
„ik had wel kunnen denken, dat ik er weer
in zou vliegen, door hier rust te komen
zoeken."
„Juist, kolonel! Dat had U kunnen we
ten! Maar wie denkt U, dat deze moord ge
pleegd heeft?"
„Dat kan ik nu nog niet zoggen. Shag, en
je weet, dat ik nooit voorspellingen doe.
Eerst moet ik meer feiten weten!"
Hiernaar ging de kolonel te werk. Nadat
hij zich eerst bij den advocaat van Dancy,
als in diens belang werkende, had laten
aandienen, bracht hij een bezoek aan den
juwelierswinkel. Deze werd nu beheerd
door Thomas Kestridge, een verre oom van
mrs. Darcy.
Na de begrafenis was de zaak weer ge
opend, en de klanten kwamen er weer, en
vermeden zorgvuldig de plaats, waar een
donkere plek zichtbaar was op den grond
een vlek, die nog meer de aandacht trok.
omdat de randen er om heen licht ge
kleurd waren.
De kolonel onderzocht nauwkeurig het
geheele gebouw en liet zich precies de lig
ging van het lijk vertellen en alles wat er
op dien droevigen morgen was voorgeval
len.
Hierna was hij eenige uren ijverig bezig
in verschillende deelen van de stad, en
zond daarna het volgende telegram aan
een zijner vertrouwde mannen in New
York:
„Sproetige Morgan's vacantietijd is
voorbij. Houd hem een paar dagen bij je,
totdat ik hem hier kan laten komen."
„Ik vind het niet prettig het te moeten
doen, na wat hij voor mij deed," zuchtte de
kolonel. „Maar zaken zijn zaken van nu af
aan. Ik ben nu officieel met de zaak be
last, wat eerst niet het geval was."
Nadat hij de wat duistere boodschap had
verzonden, ging de oude detective naar zijn
kamer en haalde een klein, groen boek uit
zijn zak.
„Wel, oude vriend, ik denk, dat ik je
van nu af aan niet veel meer zal gebrui
ken," merkte hij treurig op.
Hij keek naar zijn hengels en aasvliegjes,
die nu stoffig stonden te worden.
„Jullie ook niet," ging hij voort. „Nog
even een kijkje nemen
Hij opende het boek en las:
„En ik zeg U, dat visschen met een echte
vlieg uitmuntend is en veel genoegen op
levert."
„Dat doet het niet!" barstte de kolonel
uit, sloot het boek en wierp het weg.
(Wordt vervolgd.)
