„WELKOM VREEMDELING"
DË EÊMLANDEü
4000
GARAGE NIC. BOVÉE
L. J. LUYGX ZOON
Woensdag 18 Juli 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
33 e Jaargang No. 15
De Fransche fronters
stellen eischen
DUIZENDEN DOODEN
GEVALLEN
REGENVAL VEROORZAAKT
OVERSTROOMINGEN
IN DIT NUMMER VINDT U
VEREENIGING
VOOR VREEMDELINGENVERKEER
GRANAATONTPLOFFING
Turkije betuigt zijn
leedwezen
Tel. 1788 Ar
BESTUURDERS VAN
MOTORRIJTUIGEN
Duizenden slachtoffers
van cholera
STAAT DER RIJKSBANK
EXEMPLAREN
TAXI TAXI
6 CENT PER K.M.
TEL. 1830 en 1093
KAMP 41
9 uur 42 min.
AMERSPOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maandeo voor Amersfoort 2.10, per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/»
Binnenland franco per post per 3 maandeo f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 511
PRIJS DER ADVERTENTIEN van reflel> 1 1,05 met ,Dbc0rtP van CCD bewijsnummei
elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-advertentlën voor dê
helft van den prijs. Kleine AdvertenUCn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent elke reoel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
De Broqueville verlangt vol
machten. Hij zegt niet
naar dictatuur te streven.
De Belgische premier heeft in 't parle
ment een ontwerp van wet ingediend, vol
gens hetwelk de regecring gedurende een
tijd\ak van een half jaar bizonderc vol
machten wcnscht voor do regeling van eco
nomische en financieelc vraagstukken. Tc
gen dit verlangen zijn reeds van vele kan
ten bezwaren gerezen, weshalve De Broque
ville gisteren in do Kamer de gelegenheid
tneexide te moeten aangrijpen om, indien
het eenigszins mogelijk was, het onredelijke
Van dezo bezwaren aan tc toonen.
Wil België met kans op succes den strijd
om het bestaan voeren, dan is het abso
luut noodig, aldus dc strekking van zijn
uiteenzettingen, dat het regceringsgezag
tijdelijk eenigszins wordt uitgebreid; deze
.uitbreiding blijft ccbtër binnen de grenzen
.van streng afgebakende volmachten.
Met grooten nadruk heeft De Broqueville
erop gewezen, dat dictatuurverlangens door
tic regeering geenszins werden gekoesterd.
Trouwens: in acht jaar tijds is het nu reeds
dc vierde keer, dat de regeering aan 't par
lement speciale volmachten vraagt en in
geen der vorige gevallen (in 1926, 1932 en
2933) is de regeering, naar de premier te
verstaan gaf, haar boekje tc buiten ge
gaan.
Dat de volmachten een anti-parlementair
karakter dragen, werd door Dc Broqueville
tevens met klem geloochend; hij voegde
hieraan nog de opmerking toe, dat het par
lementaire stelsel daarentegen groot ge
vaar zou loopen, wanneer de Belgische re
geering Dc Broqueville zinspeelde ver
moedelijk op eventueele sabotage of ob
structie der volksvertegenwoordiging
binnen korten tijd niet in staat zou
blijken tc zijn aan de economische cn fi-
nancieele moeilijkheden het hoofd te bie
den. Ook wilde De Broqueville niets weten
van de bewering, al zou het verleenen van
bizondere volmachten indruischen tegen dc
constitutie; hij toondo aan, dat art. 7 der
grondwet zeer stellig rekening houdt met
een tijdelijke gezagsuitbrciding van do re
geering.
Nog eeriö terugkomend op de kritiek, die
liet heeft voorgesteldy alsof- de verleening
der volmaetrtcrnr,-het--biegin zou bettekenen
van de vestiging der dictatuur, was dc pre
mier in staat erop tc wijzen, dat het nog
niet zoo lang is geleden, dot de regeering
aan dc volksvertegenwoordiging heeft
voorgesteld alle groepeeringen te verbieden,
die oen geweldpolitick willen voeren. Wan
neer in 1932 en 1933 de volmachten aan do
regeering zouden zijn geweigerd, dan zou
de sociale wetgeving volgens De Broqueville
volkomen zijn vernietigd en de democratie
zou daardoor een onherstelbare schade heb
ben geleden. Alleen aan het herstel van 't
begrootingsevenwicht, hetwelk tot stand
kwam, dank zij de omstandigheid, dat de
regeering over bizondere volmachten-be
schikte, was het z.i. te danken, dat aan de
sociale wetgeving niet behoefde te worden
getornd. W-anneer de regeering thans op
nieuw om volmachten vroeg, dan geschied
de dat niet, omdat er in België thans een
noodtoestand zou heerschen, maar omdat
de voortdurende crisis gebiedt, dat dc eco
nomische en financicele structuur wordt
verstevigd.
Zeer fel met De Broqucville's uit
eenzettingen contrasteerde het betoog van
den 60cialistischen afgevaardigde Spaak,
die het principieel onjuist en ongewensoht
vond, dat do regeering zonder ophouden
een poging doet om zich aan de parlemen
taire contrólc tc onttrekken. Zijn bezwaar
gold o.m. het feit, dat ten vorigen jare, toen
de regeering eveneens speciale volmachten
■werden verleend, de rijken wel een vvei-
nigje hebben moeten afstaan van het vele,
dat zij bezaten, maar de armen, die toch al
veel moeite hebben hot hoofd boven water
te houden, in ecu nog ellendiger positie
^werden gebracht.
Merkwaardig was, dat ook de liberale af
gevaardigde Max, die bovendien nog frac
tieleider is, ondanks het feit, dat dc libe
ralen zitting in de regeering hebben, even
als Spaak liet ontwerp inconstitutioneel
noemde. Alleen uit de overweging, dat an
der® een kabinetscrisis zou ontslaan cn
rncn er waarschijnlijk niet spoedig in zou
slagen een meer aanvaardbare combinatie
tot stand te brengen, zegde Max toe zijn
medewerking aan het z.i. weinig sympa
thieke ontwerp te zullen hechten.
Men ziet dus: de neiging, om op geest
driftige wijze zich bij het ontwerp aan Ie
sluiten, Is niet bijster groot, doch deson
danks is het waarschijnlijk, dat Dc Broque
ville Donderdag de meerderheid behaalt.
NAAR HET CONCENTRATIEKAMP.
Warschau, 17 Juli. (Reuter). Opnieuw
zijn eenige leden der rechtsch-radicale jeugd
organisaties naar een concentratiekamp
overgebracht. Onder hen bevindt zich ook
een broer van de bekende Poolsche athle
te Weiss.
Zij wenschen wijziging der
grondwet
Parijs, 1G Juli. (V.D.) Dc voorzitter van
de federatie van oud-frontstrijders, Pichot,
leider van do oud-strijdersorganisatie, die
ue meeste leden telt en gematigd links geo
riënteerd is, heeft op ecu districtsvergade
ring tc Albi in het departement Tarn een
rede gehouden, waarin hij wijziging van dc
grondwet verlangde. Ilij wcnschtc een
sterke regeering onder parlementaire con
trole en tegelijkertijd wijziging van do
grondwet van 1875 ten aanzien van de mo
gelijkheid van Kamerontbinding. Er dien
de een economische raad te worden inge
steld, die alle economische vraagstukken
in het openbaar zou behandelen. De be
voegdheden van den ministerpresident
dienden uitgebreid Ie. worden. Het econo
mische liberalisme was volgens hem voor
bij, het wetenschappelijk kapitalisme was
bankroet. Hel nieuwe recht van den mcnsch
was het recht om te leven door arbeid
Een revolutie was bezig Je ontstaan, die ge
leid moest worden overeenkomstig het be
ginsel, dat dc gedachte meer waard is dan
geld en dat de mcnsch eerbied verdient
Een oorlogscommuniqué uit
den Gran Chaco
La Paz, 17 Juli. (V.D.) Een officieel
communiqué deelt mede, dat het offensief
van Paraguay afgeslagen is. De vijandelijke
regimenten Mariscal Lopez en Pitiantuta
zijn feitelijk vernietigd; 3500 dooden zijn
gevallen.
Bergen z, 1G Juli. De sterke regenval
van de laatste dagen heeft het peil van den
Bodensee met 15 centimeter doen stijgen.
Rivieren en beken zijn overal gezwollen.
Verscheidene rivieren zijn builen haar
oc-vers getreden. Brandweer en militairen
zijn aan het werk gesteld om dijkdoorbra
ken te verhinderen. De reeds aangerichte
schade schijnt belangrijk te zijn. In Lus-
tenau staat het water een voet hoog in de
straten en stroomt de lager gelegen huizen
binnen. Ook vele velden zijn onder water
gezet. Zondagavond zijn langs de Arlberg-
straat ten gevolge van den regen verschei
dene stukken muur neergevallen, waardoor
het verkeer werd onderbroken
OMNIBUS VERONGELUKT.
Een doode en vijftien zwaar
gewonden.
Friedrichstadt-, 16 Juli. Een
omnibus uit Marne, bezet met 34 personen,
die een uitstapje maakten, is te Friedrich-
stadt in Sleeswijk-IIolstein verongelukt.
De bus raakte door het springen van een
voorband aan het slingeren, sloeg over
den kop en kwam met de wielen naar bo
ven in een diepe sloot terecht. Het red
dingswerk was buitengewoon moeilijk, daar
de inzittenden door de ruiten naar buiten
moesten worden gehaald. Zes zwaarge
wonden cn tien lichtgewonden zijn opge
nomen. de overige passagiers kwamen met
den schrik vrij. Van dc zwaargewonden
is een vrouw gedurende haar vervoer naar
het ziekenhuis overleden.
DE DUITSCH-FRANSCHE
ECONOMISCHE ONDERHANDELINGEN.
Berlijn, 16 Juli. De Duitsch-Fransclie
economische onderhandelingen, die sedert
drie weken te Berlijn worden gevoerd, heb
ben een gunstig verloop. Einde vorige week
is een principieelc overeenstemming tot
stand gekomen over de algemeene lijn van
een accoord, dat met in-aanmerking-neming
van de belangen der beide landen een voor
beide partijen tc aanvaarden oplossing mo
gelijk maakt van de belangrijkste punten,
waarover onderhandeld is. Daartoe behoort
in het bizonder ook de kwestie van den
rentedienst van Dawes- en Youngleeningen.
HANDELSBESPREKINGEN TE LONDEN.
Londen, 17 Juli (Reuter). Hedenochtend
zijn de besprekingen op het ministerie van
handel hervat tusschen de Nederlandsche
en Britsche afgevaardigden. De voornaam
ste moeilijkheid is de wensch van de Ne
derlandsche regeering meer tuinbouwpro
ducten in te voeren. Men hoopl, dat deze
week belangrijke resultaten worden bereikt.
de eerste van een zes achtereenvolgende
Woensdagen verschijnende bijlage:
uitgegeven in samenwerking met de
Abonné's, die van deze zes nummers extra
exemplaren willen ontvangen om aan fa
milie of kennissen te zenden, opdat deze
met „MOOI AMERSFOORT" kunnen kennis
maken, verzoeken wij hiérvan spoedig op
gave te doen aan de Administratie.
Directie
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Vijf soldaten gedood
zes en twintig
gewond
Parijs, 17 Juli. (Reuter.) In het mili
taire kamp tc Maison Lafitte nabij Parijs
is een kist met' granaten ontploft, vermoe
delijk door te hard neerzetten. Vier solda
ten werden gedood en een groot aantal
meer of minder ernstig gekwetst.
Pa rij 6, 17 Juli. Volgens de laatste be
richten heeft het ontploffingsongeluk, dat
hedenmorgen Vroeg in het munitiedepot
van Maisons-Laffitte is voorgekomen aan
vijf soldaten het leven gekost, terwijl 26
anderen gewond werden, waarvan 12
zwaar.
Dc minister van oorlog Maarschalk Pé
tain, generaal Weygand en de militaire
commandant van Parijs, generaal Pretclat,
hebben zich onmiddellijk na het bekend
worden van het ongeluk naar Maisons-Laf
fitte begeven teneinde het onderzoek te
leiden. De explosie is niet zooals oorspron
kelijlc verondersteld werd, "ontstaan ten ge
volge van een fout bij bet ontladen van
kisten munitie, maar 'door onvoorzichtig
ban toeren' van een granaat door een onder
officier. De onderofficier had op het «chiet
terrein een niet ontplofte granaat gevonden
die hij zijn in een kring om hem heen
staande kameraden toonde. Plotseling liet
hij de granaat vallen welke onmiddellijk
ontplofte en vier soldaten in stukken reet,
terwijl 27 anderen gewond werden Een der
gewonden overleed spoedig nadat hij in
het hospitaal van St. Germain was opgeno
men. Twaalf anderen hebben zoo zware
verwondingen bekomen, dat men voor hun
leven vreest.
Is tanboel, 17 Juli. (Reuter.) I)e Turk-
schë ambassadeur te Londen heeft op
dracht ontvangen het leedwezen van de
Turksche regeering te betuigen met het
incident op Samos, waar Turksche kust
wachters hebben geschoten op Britsche of
ficieren.
In Turksche kringen is men overtuigd,
dat de kustwachters in hun recht staan.
Londen, 17 Juli. (Reuter V.D.) Naar uit
Athene wordt gemeld, is do Engelsche krui
ser London naar het eiland Samos ver
trokken, waar drie Engelsche marine-offi
cieren zijn beschoten. Volgens de officieele
Turksche lezing van het incident heeft een
Turksch douane-beambte waargenomen hoe
drie ongekleede mannen uit een zeilboot
aan land gingen. Hij sommeerde hen te
blijven staan. Zij 6toorden er zich niet aan
cn keerden naar de boot terug. De beamb
te loste een waarschuwingsschot en toen
dat geen resultaat had, schoot hij met
scherp. Hij heeft verklaard, dat hij hen voor
smokkelaars heeft gehouden.
Andere berichten uit Stamboel melden,
dat het tooneel van het incident een ver
boden militaire zóne aan de Turksche kust
is geweest.
De kustwachters zouden niet hebben ge
weten op wie zij hadden geschoten, totdat
de inzittenden van een Engelsche motor
boot hun hadden gezegd, dat de slachtof
fers Britsche officieren waren.
Het is niet bekend, of de zeilboot dc En
gelsche vlag heeft gevoerd.
Londen, 17 Juli. In verband met het
reeds vermelde incident bij het eiland Sa
mos, heeft de Turksche ambassadeur heden
morgen een bezoek gebracht aan het Fo
reign Office, alwaar hij de oprechte spijt
van de Turksche regeering over het droeve
misverstand tot uiting bracht, dat den dood
van een jongen militairen Engelschen arts
tengevolge had. De ambassadeur verklaar
de, dat de Turksche douane-ambtenaren de
Engelsche officieren bij vergissing hadden
aangezien voor smokkelaars.
Passagiers
verzekerd
6 ct. per K M. Tel. 1788
Vraagt prijs van onze 6 7 pers. wagens.
Vaste standplaats naast het tramstation.
1
Noemt mmmer^'s.oo achter net etuur»
Weeet meester over Uw snelheid. Te
snei en gewaagd rijdon verraadt gewoon
lijk den beginneling. Onthoudt U voor
en tijdens het rijden van alkohol ge
bruik. Zijn uw remmen, etuur nrlchtlng
en signaalgever wel in ordo?
Simla, 17 Juli. (V.D.) Begunstigd door
de na de overstroomingen in vele distric
ten ontstane toestanden, is- in uitgestrekte
gebieden cholera uitgebroken, waardoor
reeds duizenden slachtoffers gevallen zijn.
In de laatste week van Juni waren in de
centrale provincies alleen reeds 1055 doo
den gevallen.
In geheel Indiö zijn in dc cer6tc week
van Juli 5155 gevallen van cholera, waar
van 2799 met doodelijken afloop, voorgeko
men.
De sfijging der girosaldi wijst
op een ongewone
beweging
B r 1 ij n, 17 Juli. (V. D.) In de tweede
week van Juli is volgens de thans gcpubli
eeêrde Rijksbankstaat het totale kapitaal
deposito van de rijksbank met 7 millioen
R.M. verminderd. Dc voorraad beleeningen
is teruggeloopcn met 12 tot 60 en de voor
raad rijksschatkistwissels met 6 tot 20 mil
lioen R.M., terwijl de voorraad wissels cn
chèques steeg met 4 tot 3.305 millioen R.M.
Deze eenigszins ongewone beweging kan
verklaard worden door de dagelijksche dc-
viezenverdeeling, in verband waarmede de
firma's er naar streven te beschikken over
een giro-tegoed, teneinde bij iels groolere
deviezen-toewijzingen te beschikken over
de noodige saldi bij de rijksbank.
De stijging der girosaldi met 48 tot 606
millioen R.M. is hiervoor een bewijs. De
voorraad dekkingswaardige papieren is ge
stegen met 7 tot 378 millioen R.M., terwijl
de overige activa een achteruitgang vertoo-
ncn met 9 tot 571 millioen R.M.
Het totaal aan bankbiljetten in omloop
is achteruitgegaan met 36 tot 3.596 millioen
R.M., de rente-bankbiljetten in omloop is
gedaald met 4 tot 331 millioen R.M. Aan
pasmunt is 22 millioen R.M. teruggevloeid
in de kassen van dc Rijksbank. Nieuw ge
slagen werden 9 millioen, ingetrokken 8
millioen R.M. De dekkingsvoorraad is ge
stegen met 0,8 millioen R.M. De goudvoor
raad is gestegen met 2 tot 72 millioen R.M.,
terwijl de voorraad dekkingswaardige de
viezen achteruitgegaan is met 1,2 tot 5,6
millioen R.M. De bankbiljetten in omloop
zijn thans gedekt voor 2,2 pet., vergeleken
met 2,1 pet. in de vorige week. Het totaal
aan betalingsmiddelen in omloop bedroeg
5.520 millioen R.M., vergeleken met 5.321
millioen R.M. in den zelfden tijd van 1933
UITBREIDING DER BRITSCHE VLOOT.
Londen, 17 Juli (Reuter). De met span
ning verwachte regeeringsverklaring over
de uitbreiding der Engelsche luchtvloot,
zal waarschijnlijk Donderdag a.s. in het la
gerhuis door Baldwin worden afgelegd. Een
debat in het lagerhuis over de nieuwe voor
stellen zal dan waarschijnlijk plaats vinden
in den loop van de volgende week, wanneer
do begrootingsvoorstellen van het ministe
rie van luchtvaart opnieuw ter sprake ko
men.
ANTI-DUITSCHE BETOOGINGEN
Communistische demonstranten
veroordeeld
Londen, 17 Juli (Reuter). Drie der vier
communisten, die Zaterdagavond werden
gearresteerd wegens de demonstratie voor
het Duitsche gezantschap, zijn door den po
litierechter wegens beleediging en ordever
storing tot 40 shilling boete veroordeeld, de
ierde tot 10 shilling boete.
[D/T BLAD HEEFT EES DAGELIJ KSGBê
GECONTROLEERDE OPLAAG VAS
Vraagt prijs voor toerritten
IN BINNEN- EN BUITENLAND
VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE
LUXE 6 EN 7 PERS. WAGENS.
OOK DES NACHTS GEOPEND
Vaste standplaats ter linker zijde
van hotel Monopole.
BUITENLAND.
De staking te San Francisco. "fj
(Éérste Blad, pag. 2). r'
BINNENLAND.
De wijziging van de steunregeling.
(Tweede Blad, pag. 2.) 1
Rijksmiddelen over Juni.
(Tweede Blad, pag.
Nieuwe burgemeester van Apeldoorn be
noemd.
(Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met. In-<
stituut te De Bilt.
Hoogste barometerstand 768. te Vardö.
Laagste barometerstand 754.8 to Seydis-
fjord.
Verwachting: Zw akke tot matige wind uit
Zuidelijke richtingen, toenemende bewol
king met kans op regen of onweer, later
opklarend cn veel koeler.
Belangrijke afkoeling te verwachten.
De hooge drukking is snel afnemend
naar Denemarken getrokken en de ondie
pe depressie, die zich gisteren in de Golf
van Biscaye ontwikkelde, vereenigde zich
met een ui Hooper van de depressie bij
IJsland en nadert on6 land. In Noord-
Scandinavië nam de hooge drukking toe
en de depressie bij IJsland werd ondieper.
In Duitsohland en Zuid-Zweden houdt het
zonnige weer aan. In Finland drong de
afkoeling verder Zuidwaarts door.
In Frankrijk is dc- bewolking sterker toe
enomen, maar nog weinig regen gevallen.
In Schotland en Noord-Engcland valt re
gen. Bij het verder trekken van de depres
sie over het Kanaal is hier to lande be
langrijke afkoeling te wachten met kans
op onweer of regen, waarna weer opkla
ring zal volgen.
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
GROOTE ZOMEROPRUIMING
Stoffen, Tricotage, Kousen,
Handschoenen, Corsetten.
DE STERILISATIE IN DUITSCHLAND.
Berlijn, 17 Juli. (V. D.) Naar het Berli
ner Tageblatt uit Essen meldt, zijn bij het
gezondheidsgerecht aldaar 400 aanvragen
tot sterilisatie binnengekomen. Aan 190 de
zer aanvragen zal gevolg worden gegeven
in den zin van de sterilisatiewet De aan
vragen betreffen vooral personen, die in in
richtingen verpleegd worden.
