HINDENBURG'S POLITIEKE TESTAMENT
DË ËÊMLANDËIi
4000
GARAGE NIC. BOVÉE
Licht op
L. J. LUYCX ZOON
Donderdag 16 Augustus 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. °o° Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
33 e Jaargang No. 40
DOOR VON PAPEN
GEPUBLICEERD
Een vast geloof aan
Duitschland's toekomst
MINISTERS ONDER
DE WAPENS
HET CONFLICT DER BASKEN
Tel. 1788
Tel. 1788
VERZOENENDE WOORDEN
VAN DEN EX-KROONPRINS
STARHEMBERG NAAR
PARIJS?
EXEMPLAREN
TAXI TAXI
6 CENT PER K.M.
TEL. 1830 en 1093
KAMP 41
8 uur 53 min.
AMERSFOORTSCfi DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 voor Amersfoort 2.10, ptr maand I 0.75. po
wttk (mal gratia verzekering (egen ongelukken) f 0AV/r
Binnenland franco per pott per i maanden I 1-, Afzonderll|ke nummer» f 0.05.
BOSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC III
PRIJS DER ADVERTENTIEN w*» 1^-4 «*gelrf 1.05 met inbegrip vu een bewijsnummet j
1 elke regel meer f0.25. Llefdadlghdde-advertentlta voorde,
helft van den prijs. Kleine Advertentieu „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regela
50 cent elke re oei meer 10 cent, driemaal olaatteo .1 I,—Bewijsnummer extra I 0.05
Obersalzburg, 13 Aug. (V. D.)
In opdracht van kolonel Von Hin
denburg liecft vice-kanselier b.d.
Von Papen aan Rijkskanselier Hit-
Ier een document overhandigd, dat
het politieke testament van wijlen
Rijkspresident generaal-veldmaar-
schalk Von Hindenburg bevat. In
opdracht van den Rijkskanselier
heeft Von Papen het document
thans gepubliceerd.
De door den Rijkspresident verzegelde
omslag draagt het opschrift: ..Aan het
Duitsche Volk en zijn Kanselier. Mijn testa
ment. Deze brief moet door mijn zoon aan
den heer Rijkskanselier worden overhan
digd."
«a Inhoud van het testament.
De inhoud van het document luidt als
volgt:
„Aan het Duitsche Volk en
zijn Kanselier!
Wij waren aan het eind! Zooals Siegfried
neerstortte onder den verraderlijken speer
worp van den grimmigen Hagen, zoo is ook
ons afgemat front ineengestort. Vergeefs
had het getracht, uit de opdrogende bron
der vaderlandsche kracht nieuw leven te
putten. Onze taak was het nu, het beslaan
van de overblijfselen van ons leger te red
den voor den latercn opbouw van het va
derland. Het heden was verloren. Zoo bleef
ons slechts de hoop op de toekomst.
Tk begrijp de gedachte, die zich van vele
officieren meester maakte hij het zien van
de ineenstorting van alles, wat hun lief
was. Het verlangen om ..niet meer te wil
len weten" van een wereld, waarin de in
beweging gebrachte hartstochten den waren
waardekern van ons volk tot onherken-
baar-wordens verminkten, is voor het men-
schen-verstand begrijpelijk en toch ik
moet het openlijk uitspreken wat ik denk:
Kameraden van het eens zoo groote en
trolschc Duitsche leger! Hebt gij van ver
zaken kunnen spreken? Denkt aan de
mannen, die ons voor meer dan honderd
jaar een innerlijk nieuw vaderland schie
pen. Hun religie was het geloof aan zich
zelf en aan de heiligheid hunner wapenen.
Zij schiepen het nieuwe vaderland, het op
bouwend op de grondslagen van vrije ont
wikkeling van den individu cn met de ver
plichting van de volksgemeenschap. Dezen
zelfden weg zal ook Duitschland weer
gaan, wanneer het eerst maar weer in staat
is te gaan.
„De oude Duitsche geest zal
weer naar voren komen".
Ik heb het vaste vertrouwen, dat ook
thans evenals toen de samenhang met ons
groote, rijke verleden bewaard, en waar
bij vernietigd werd, hersteld zal worden.
De oude Duitsche geest zal weer naar
voren komen, zij het ook eerst na aller
moeilijkste loutering in den glocdoven van
lijden en hartstochten. Onze tegenstanders
kenden de kracht van dezen geest, zij bc-
wonderden hem in onze werkzaamheid in
den vrede, zij stonden er verbaasd over en
vreesden hem op de slagvelden van den
grooten oorlog. Zij zochten onze sterkte
voor hun volken begrijpelijk te 'maken met
het leege woord „organisatie". Van den
geest, die zich dat omhulsel schiep, die
erin leefde en werkte, sproken zij echter
hiet. Met dezen geest cn in hem willen wij
echter opnieuw moedig opbouwen.
Duitschland, het centrum van opneming
en uitstraling van zeer veel onuitputtelijke
waarden van menschelijke civilisatie cn
beschaving, zal niet ten gronde gaan zoo
lang het het geloof behoudt aan zijn groote
historische zending. Ik heb het vaste ver
trouwen, dat het de kracht en de diepte
der gedachten van de besten van ons va
derland zal gelukken, nieuwe denkbeel
den te versmelten met de kostbare schat
ten van vroeger lijd en uit die vereeni-
giirg duurzame waarden te brengen tot
beil van ons vaderland.
Dit is de rotsvaste overtuiging, met
"welke ik het bloedige slagveld van den
volkerenstrijd verliet. Ik heb de heldhaf
tige worsteling van mijn vaderland gezien
en geloof nooit cn nimmer meer dat het
zijn doodstrijd is geweest.
Dp het oogenblik heeft een stormvloed
van wilde politieke hartstochten en luid
schallende leuzen onze gclieele vroegere
staatsopvatting onder zich hegraven en
flaar bet schijnt allo heilige overleveringen
vernietigd. Maar deze vloed zal weer ver
hopen. Dan zal op de eeuwig bewogen zee
van ons volksleven weer de rots opdui
ken, waaraan zich eens de hoop onzer va-
tieren heeft vastgeklemd en waarop bijna
€en halve eeuw geleden door onze kracht
le toekomst van liet vaderland met ver
bouwen werd gegrondvest: Het Duitsche
Keizerschap! Indien zoo weer dc nationale
Bedachte, het nationale bewustzijn ont
staat, dan zullen voor ons uit den grooten
oorlog, waarop geen volk met gerechlvaar-
O'gder trots en zuiverder geweten kan
terugblikken dan het onze. zoolang het
r°uw was, alsook uit den bitteren ernst
Adolf Hitler cn zijn beweging heb
ben een beslissenden slap gedaan
naar het groote doel om het
Duitsche volk tot onder
tinge eenheid samen ie
brengen"
van deze dagen waardevolle vruchten rij
pen. Het bloed van al diegenen, die geval
len zijn in het geloof aan Duitschlands
grootheid, heeft daarom niet vergeefs ge:
vloeid.
In dit vertrouwen leg ik de pen uit de
hand en bouw vast op U, Duitsche jeugd!"
Het bovenstaande schreef ik in 1919. in
bet donkstersle uur en in het vermeende
bewustzijn, dat ik in liet afsluiten van
mijn leven dc goedheid van het vaderland
zag. Het lot heeft anders over mij be
schikt. In het voorjaar van 1925 werd een
nieuw hoofdstuk in mijn loven opgeslar
gen. Nog eenmaal zou ik medewerken aan
bet lot van mijn volk.
Slechts mijn vaste vertrouwen op
Duitschland's onopdroogbare bronnen gaf
mij den moed. mij candidaat te doen stel
len voor de. eerste en tweede verkiezingen
voor het Rijkspresidentschap. Dit rots
vaste geloof voldoende mij ook de inner
lijke kracht mijn moeilijk ambt zonder
dwalingen waar te nemen.
Het laatste deel van mijn leven is tege
lijk bet zwaarste voor mij geweest Velen
hebben mij in dezo verwarde deelen niet
begrepen en niet ingezien, dal het mijn
eenigo zorg was het verscheurde en ont
moedigde Duitsche volk terug te brengen
tot de zelfbewuste eenheid. Ik aanvaardde
mijn ambt in liet bewustzijn dat in de
binncnlandsclie en buitenlandsche politiek
een onthoudende voorbereidingstijd nood
zakelijk was. Vanaf de Paascliboodscliap
van het jaar 1925, waarin ik de natie op
riep tot godsvrucht cn sociale gerechtig
heid, tot onderlingen vrede cn politieke
onbedorvenheid, ben ik het niet moede ge
worden de innerlijke eenheid van liet volk
en de zelfbezinning als zijn beste eigen
schappen te bevorderen. Daarbij was ik
mij ervan bewust, dat de grondwet en de
regeeringsvorm, welke de natie zich in het
uur van boogsten nood en van inwendige
zwakheid had gegeven, niet voldoet aan de
ware behoeften en eigenschappen van het
volk. Het uur moest rijpen, waarin dit in
zicht algemeen goed zou worden Daarom
scheen liet mij mijn plicht, lipt land door
het dal van onderdrukking cn vernede
ring van buiten, innerlijken nood en zelf
verscheuring van binnen, zonder gevaar
voor zijn beslaan te moeten voeren, lot dit
uur zou komen.
„De Rijksweer het symbool
van den opbouw."
Symbool en burcht voor dezen opbouw
moest dc beschermster van den staat, de
Rijksweer zijn. In haar moesten de oud-
Pruisische deugden van eenvoud, kame
raadschap en plichtsgetrouwheid als vast
fundament van den stnnt rusten. De Duit-
che Rijksweer heeft na de ineenstorting
op voorbeeldige wijze gezorgd voor het
voortzetten der hoogc traditie van liet
oude leger. Altijd mort de weermacht het
instrument van het opperste staatsgezag
blijven, dat. onaangetast door allo poli
tieke ontwikkeling, zijn hooge taak der
landsverdediging recht moet doen weder
varen. Wanneer ik zal zijn teruggekeerd
tot mijn kameraden daarboven, met wie ik
op zoovele slagvelden heb gestreden voor
de grootheid en de eer van de natie, dan
roep ik de jonge generatie toe:
„Toont Uw waardo aan Uw voorvaderen
en vergeet niet dat gij. indien gij den vre
de en de welvaart van Uw vaderland wilt
waarborgen, bereid moet zijn, voor dezen
vrede cn de oei van het land ook liet
laatste te geven! Vergeet niet dat ook Uw
gedrag eenmaal traditie wordt. Al de
mannen, die den opbouw der Rijksweer
hebben voltrokken, hebben recht op den
dank van den veldmaarschalk uit den
wereldoorlog en hun latcren opperbevel
hebber.
In buitenlandsch politiek opzicht had
het Duitsche volk een lijdensweg te gaan.
Een ontzettend verdrag drukte op hem en
dreigde in zijn steeds zwaarder wordende
last onze natie tot ineenstorting te bren
gen. Langen tijd heeft de wereld niet be
grepen. dat Duitschland niet slechts ter-
wille van zichzelf maar ook als de vaan
drager van de cultuur van het avondland
ook terwillo van Europa moest leven. De
banden die ons omgaven, konden dan ook
slechts geleidelijk worden losser gemaakt,
zonder een overraachtigen weerstand te
verwekken. Indien vele mijner oude kame
raden dezen gedwongen weg indertijd niet
hebben begrepen, dan zal toch de geschie
denis rechtvaardiger bcoordeelen. hoe lit
ter, maar ook hoe noodzakelijk in het be
lang van dc handhaving van het Duitsche
leven, menige staatsacte geweest is, die
door mij getoekend werd. In overeenstem
ming met do groeiende innerlijke sanee
ring cn de versterking van het Duitsche
volk kon op de basis van eigen nationale
eer en waardigheid- gestreefd worden naar
een voortschrijdende cn zoo God wil
zegenrijke medewerking in de geheel
Europa betreffende kwesties.
Ik dank dc Voorzienigheid, dat zij
mij op mijn levensavond lvet uur van
beginnend herstel heeft laten beleven.
Ik dank al diegenen die in onbaat
zuchtige vaderlandsliefde hebben mee
gewerkt aan den wederopbouw van
Duitschland. Rijkskanselier Adolf Hit
ler en zijn beweging hebben een be
slissenden stap van historische draag
wijdte gedaan naar het groote doel om
het Duitsche volk tezamen te brengen
tot onderlinge eenheid mot. overbrug
ging van alle stand- cn klassever-
schillen. Ik weet dat er nog veel te
doen is en ik wensch van harte dat
achter de daad der nationale opleving
en van de aaneensluiting van het volk
de daad der verzoening staat, die het
geheele Duitsche vaderland omvat.
Ik scheid van mijn Duitsche volk in de
sterke hoop, dat datgene waarvan, ik in 1919
sprak en wat in een langzaam rijp worden
tot den 30sten Januari 1933 heeft gevoerd,
zal rijpen tot algehcele vervülling der
historische zending.
In dit vaste geloof aan de toekomst van
het vaderland kan ik gerust mijn oogen
sluiten."
(w.g.) Von Hindenburg.
Berlijn, 11 Mei 1931.
Mussolini gelast het.
Rome, 15 Aug. (V.D.). Officieel wordt
bevestigd, dat Mussolini heeft gelast, dat
alle ministers en staatssecretarissen, die
daarvoor in aanmerking komen, onder de
wapens zullen worden geroepen, om deel
te nemen aan de groote Icgei manoeuvres,
die van 17 tot 24 Aug. a.s. zullen worden
gehouden. Mussolini legt den nadruk op
het moreele belang van dezen maatregel,
waardoor de leden der regeering in ou-
middellijk contact met het leger komen.
Tal van burgemeesters uit
hun ambt ontheven
San Sebastian, 15 Aug. (Reuter). De
burgemeester van San Sebastian, die j.l.
Zondag was gearresteerd, is weer vrij ge
laten. maar, de burgemeesters van ver
scheidene andere gemeenten, zijn van hun
functie ontheven.
MIJNONGEVAL NABIJ GLASGOW.
Zes mijnwerkers gewond.
Glasgow, 15 Aug. (V.D.). Gisterochtend
vroeg vond in een mijn te Bcllshill nabij
Glasgow een ontploffing plaats, tengevolge
waarvan zes mijnwerkers ernstige brand
wonden opliepen. Slechts drie in dezelfde
gang werkende mannen wisten ongedeerd
te ontsnappen. Zij keerden echter weldra
naar de gang terug om hun gewonde kame
raden te helpen. Over een afstand van 800
meter brachten zij de gewonden naar de
liftkooi, herhaaldelijk moesten zij op han
den en voeten door lage gedeelten van de
gang kruipen, die geheel vol was met
rook. Pas toen de mannen boven waren
gebracht, kon men hun de eerste hulp ver-
leenen, waarna zij naar het ziekenhuis te
Glasgow werden overgebracht
Passagiers
verzekerd
6 ct. per K.M.
Vraagt prijs van onze 6 A 7 pers. wagens.
Vaste standplaats oaast het Tramstation.
„Er zal geen Fransch-Duitsche
oorlog meer komen
Parijs, 15 Aug. (Reuter). Ex-kroonprins
Wilhelm heeft aan oen vertegenwoordiger
van het Petit Journal verklaard: „Er zal
geen Fransch-Duitsche ocrlog meer ko
De ox-kroonprins
men, Wat in mijn vermogen ligt, zal ik
doen om een Fransch-Duitsche toenadering
te bevorderen^ Wij., zijn twee oude staten,
welke meer cn meer eenzelfde karakter
krijgen, zooals ook met Engeland het geval
is. Wij hebben gelijke idealen te verdedi
gen."
Een gerucht dat tegem
gesproken wordt
W e e n e n, 15 Augustus. (V.D Op de
beurs was Dinsdag het berucht in omloop,
dat vice kanselier Starhemberir een bezoek
aan Parijs zal brengen om daar dc kwestie
der versterking van de Oosteu-
rij k s ch e weermacht en eventu
eel ook de kwestie van de invoe
ring van een mi.Iitieleger ter
sprake te brengen.
In toonaangevende kringen wordt verze
kerd, dat van een dergelijke reis niets be
kend is.
Men vcrklaarts voorts, dat de kwestie
van dc legervcrstcrking slechts door bonds
kanselier Schuchnigg kan worden behan
deld in dien kwaliteit van minister van
defensie.
Starhemberg naar Venetië.
Rome. 15 Aug. (Reuter). Starhemberg is
per vliegtuig naar Venetië vertrokken.
Het is niet bekend of hij nog Riccione zal
aandoen.
WERVELWIND VERRAST DE BADERS
TE BELGRADO.
Belgrado, li Aug. (V.D.) Een wervel
wind. welke een snelheid had van 5G mijl
heeft vandaag de baders langs de oevers
van de Donau verrast Honderden vlucht
ten in hun badpakken stadwaarts. Twaalf
personen zijn zoek geraak.
DRIE DUITSCHE STEDEN NOOD-
LIJDEND VERKLAARD.
Berlijn. 15 Aug. (Router). De steden
Bochum, Gclsenkirchen en Dortmund zijn
noodlijdend verklaard. Dc hulp aan behoef
tige inwoners i6 daardoor aanzienlijk ver
minderd.
HET GESCHIL TUSSCHEN CHILI
EN PARAGUAY NIET OPGELOST.
Santiago de Chili. 15 Aug. (Reuter).
De pogingen van de landen, die hun goede
diensten hebben aangeboden om het ge
schil op te lossen tusschcn Chili en Para
guay zijn mislukt.
iDIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCHM
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
Vraagt prijs voor toerritten
IN BINNEN- EN BUITENLAND
VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE
LUXE 6 EN 7 PERS. WAGENS.
OOK DES NACHTS GEOPEND
Vaste standplaats ter linker zijde
van hotel Monopole.
BUITENLAND.
Een protestvergadering in Barmen tegen
de Nationale Synode in Berlijn.
(Derde Blad, pag. 1).
Het polilioko testament van Von Hinden
burg gepubliceerd.
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
De drie vcrmi6le Amsterdammers zijn
terecht.
(Tweede Blad, pag. 1).
De tilmster Lien Deyers te Amsterdam
in het huwelijk getreden.
(Eerste Blad, pag. 2).
"PORT.
Nedcrlandsch waferpolo-lcam verliest
met 51 van België.
(Tweede blad, pag. 3).
De bekende coureur Guy Moll gedood.
(Tweedo Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS.
Dr. II. E. Bcchl in het Weekblad voor
Gymnasiaal- cn Middelbaar Onderwijs her
dacht. (Eerste Blad, pag. 3).
Ilct zilveren priesterfeest van Rector B.
II. de Groot.
(Eerste Blad, pag. 3). j
Medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt:
Hoogste barometerstand: 7C7.1 te Mun
ch en.
Laagste barometerstand 750.9 te Thors-
havn.
Verwachting: Matige tot zwakke wind
uit Westelijke richtingen, meest half be
wolkt. weinig of geen regen, weinig ver
andering in temperatuur.
Betrekkelijk zonnig,
koel weer verwacht.
doch
De verbetering in den weerstoestand
schijnt nog even te zullen aanhouden. In
het Zuiden heeft zich vooral over Frankrijk
Zwitserland cn Zuid-West-Duitschland de
hooge druk verder ontwikkeld. Zij brengt
daar rustig doch nevelig weer met overdag
iets hoogere temperaturen. De depressie
nabij IJsland heeft zich in Oostelijke rich
ting voortbewogen cn bevindt zich thans
boven de zoo van Noorwegen. Zij veroor
zaakt lichte tot matigo neerslag over de
Britsche eilanden en Scandinavië.
Een secundaire uitlooper passeert heden
morgen iets ten Noorden van ons land over
Denemarken, zoodat dc voor de Noordelijke
provincies verwachte neerslag wel uit zal
blijven. Over IJsland is de barometer stij
gende. De Noordelijke wind voert daar kou
dere lucht aan. die ook reeds tot het Noor
den van Groot Britannic i6 doorgedrongen..
In het overige gebied is de temperatuur
over het algemeen wat gestegen. Er mag
ten onzent vrij koel doch betrekkelijk zon
nig weer worden verwacht met slechts ge
ringe regenkans.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Speciale adres voor
BUIKBANDEN en CORSETTEN
voor zware figuren.
