GEDENKT HET NATIONAAL CRISIS-COMITÉ!
H.K.H. PRINSES JULIANA
SPREEKT
SLAGE WAT SLAGEN KAN
Woensdag 3 Octobsr 1934 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 33e Jaargang No. 81
HET WOORD VAN Jhr. RUYS
DE BEERENBROUCK
MET HULP VAN
ALLEN
EEN INDRUK
AMERSFG0R1SCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS P" 3 °a'od" v°°' Am"5'oon 2 I°- P0 O-", per PRIJS OER ADVERTENTIEN t-4 «gei» I I.OS met inbegrip vu era bewiisnumniM
Binnenland franco 'eïra °°atlulkcnl TAT^ "jH T"A V^4"T A VTrvT^PV die» regel meet f 0.25 Llefdadlgheldi-advtrtentHn voor d«
POSTREKENING 47910 3 "oósTZ7f\r DE EEMLANDED - «KEITJES' Nl Ln.nb.i.H.g 1-5 e.g.,.
1NTERG 513 50 eenl elke eeoel meer 10 cent. driemaal oleateeo I I.—. Bewllonomnier extra I 0.05
Buys de Bserenbror.ck.
Onze tijd kenmerkt zich door een geluk
kig streven naar sociale voorzieningen, door
een ijveren voor de
oplossing van tal
van belangrijke en
dringende socialo
v ragen.
En al wordt door
de hevigheid der
heersehende econo
mische crisis dat
pogen niet weinig
bemoeilijkt, het
stemt tot verheuge
nis, dat bij velen in
den lande het in
stinct in het sociale
vraagstuk wordt
verbreed en ver
diept.
Evenwijdig met dat sociale streven loont
de sociale liefde van mcnsch tot mensch, die
ons verplicht tot. de minder bedeelden to
gaan en belangstelling tc toonon in zijn le
vens- cn gezinsomstandigheden.
Voor velen van ons is het een welkome
gelegenheid onzen gezichtseinder tc verrui
men en een medemensch te leeren kennen
en begrijpen, wiens geestelijke en stoffelijke
nooddruft voor ons een gesloten boek was.
Maar wil leniging van die stoffelijke
nooddruft mogelijk zijn, dan moet de voor
raadschuur van stoffelijke hulpmiddelen
worden gevuld.
Aan den vooravond van het grootc inza-
melingsvvcrk van het Nationaal Crisis Co
mité en de plaatselijke crisis-comité's moge
daarom een oproep klinken tot alle landge
nootcn wier omstandigheden medewerking
hunnerzijds toelaten.
Op velerlei gebied worden ook van over
heidswege maatregelen genomen om do ge
volgen van de crisis zooveel mogelijk te on
dervarigen. Toch zijn cr nog velen, die niet
onder deze maatregelen vallen; evenmin
kunnen zij gerekend worden tot lion, die
door de bestaande organen van Maatschap-
-pélijk Hulpbetoon of andere instellingen van
weldadigheid gesteund worden.
Daarom juist vormt het Nationaal Cri
sis Comité een onmisbaren schakel in do al-
gemeene stcunverleening. Zij, die door de
crisisomstandigheden in moeilijkheden zijn
geraakt wat betreft voorziening in dagelijk-
Bche behoeften, worden zooveel mogelijk ge
holpen. Gedurende een drie-jarige werkzaam
heid hebben het Nationaal Crisis Comité cn
de ongeveer S00 plaatselijke comité's meer
dan 5'/s milliocn gulden besteed, vfaarv'an
46 in geld cn 51 in natura. Om een
voorbeeld tc geven: ÏOU.OOO zullen in drie
jaar tijds beschikbaar gesteld zijn voor bet
zoo nuttige kampwerk voor jeugdige crisis-
werkloozcn.
In broederen kring dan voorheen het ge
val was, heeft zich een geest van verteede-
ring en barmhartigheid geopenbaard. Te
verwonderen is dit niet, nu zoovelen, oude
ren jongeren, gebukt gaan onder de slagen
van de niets en niemand ontziende wereld
crisis.
„Draagt elkanders lasten'' moge in deze
dagen over ons Vaderland gehoord cn in
toepassing worden gebracht.
De menschcn toch zijn op elkander aan
gewezen, omdat ieder een eigen plaats in
den dienst van de anderen te vervullen
heeft, de een in te seven, een ander in te
ontvangen. Ieder op zijn tijd en ieder op
zijn wijs, schenken en aanvaarden.
't Is omdat uit alles samen het cene groo-
te geheel moet worden gevormd, liet herbo
ren, het hermaakt mcnschdom in de eind-
voltooiing door den Christus. Het onderhou
den van het gebod der naastenliefde is het
diepste kenmerk van het leerling zijn van
den Christus. Het zullen geven van zich zelf
en van zijn gaven, cn het blijde ontvangen
van het gesehonkene is dientengevolge hel
beste opbouwende element van het mcnsch
dom tot de heerschappij van den vrede.
Die opbouw beginne in eigen omgeving
hij zette zich door tot alle verhoudingen;
het gegeven goede voorbeeld werkt bevruch
tend en opwekkend.
Mogen dc giften, die in de komende week
worden ingezameld, uitingen zijn van een
geest van barmhartigheid ter ccre Gods ver
richt, wier loon overeenkomstig den inzet
der grooto eindvergelding voor al den wel
doeners aan hulpbehoevenden rijk zal zijn.
Hulpbehoevenden de leden van hot Na
tionaal Comité en van de plaatselijke comi
té's, zij weten hoe ontstellend groot in het
gehcele land hun aantal is.
,Hct zijn dc huisvaders, wier achteruitgang
jn zaken henzelf en hunne gezinnen naar
beneden drukt. Het zijn de jongeren, voor
wie een verderfelijk niets doen dc oorzaak
dreigt te worden van een levensmislukking.
.Wankelmoedigen dreigen in onze zorgelij
ke dagen wel eens even onder den indruk tc
komen, dat zelfs onze onverstoorbare volks
aard de neiging vertoont den moed te laten
zinken, als had zijn taaie spankracht gele
den.
'Voor die wankelmoedigen is het goed er
aan te. herinneren, dat in ons lancl het wa
ter nooit hoog genoeg gestegen is, of het is
gekeerd.
Maar het zal slechts gekeerd worden, in
dien met inspanning van alle krachten de
■Qoodige hulp geboden wordt.
I Iet is mij een groot genoegen, dc;
zen avond een woord van weiges
meenden dank te kunnen richten in
de eerste plaats tot al degenen, die
zich beijverd hebben cn samenwer*
ken om deze radiosuitzending voor
het Nationaal Crisis Comité vruchts
baar te maken.
Vervolgens maak ik van deze ges
legcnhcid gebruik, dat tc doen tot
alle autoriteiten, ambtenaren, organis
satics cn instellingen, die op een zoo
lofwaardige manier met raad en daad
hun medewerking aan het N.C.C.
verlccncn.
En dan in het bijzonder een woord
van zeer waardcercnde dank aan hen,
op wier werk het Crisis Comité
voornamelijk steunt: aan de leden
van dc plaatselijke comité's, want zij
onderhouden cn zoeken het contact
met de personen, die ernstig door dc
crisis getroffen zijn. Leden van de
plaatselijke comité's, al komen wij
niet met U allen persoonlijk in aam
raking, toch wordt Uw dikwijls ons
uitputtelijkc toewijding hier op den
hoogstcn prijs gesteld.
Ook denk ik dankbaar aan allen,
die hier te lande of in de overzecsche
gewesten ons Comité geldelijk bijs
staan, ten eerste aan diegene, die, ons
danks misschien eigen moeilijke orm
standigheden, een deel van hun vers
diensten geregeld afzonderen. Wij
hebben legioenen van onbekende ges
vers, die ons soms op schitterende
wijze steunen.
Met groote waardeering nemen wij
steeds kennis van hetgeen tot lenis
ging van crisisnood in Oost en West
plaats heeft. Het was voor het N.C.
C. steeds een vreugde, ook aan dit
werk in bijzondere gevallen eenigen
steun te mogen verleencn.
Nu staat opnieuw een winter voor
de deur, en het Nationaal Crisis Co>
mité ziet zich genoodzaakt, een bes
roep te doen op dc landgenooten om
opnieuw het geld daarvoor te vers
schaffen. Weliswaar kan ons Comité,
zoo al ooit, dan na een driejarig bes
staan geen aanspraak meer maken
op het aantrekkelijke van een onbe*
kend cn nieuw streven; maar dat
heeft er niets mee tc maken, dat de
noodzakelijkheid, dat het N.C.C. bc*
staat, bl ij f t. En toch evenzeer blijft
het saamhorigheidsgevoel, dat
maakt, dat wij elkanders lasten zov.=
den willen dragen.
De crisis is groot, maar grootcr zal
Foto: ZIEGLER.
onze hardnekkigheid zijn, waarmee
wij haar weerstaan. Aan den pers
soonlijken» crisisnood van de enke;
lingen economisch en ook moreel
zooveel mogelijk eenigszins tege;
moet te komen, is het streven van
het Nationaal Crisis Comité.
Om dien naar vermogen te bestrijd
den, daarvoor reikt het U dc behulp*
zamc hand, in het bijzonder in de
komende week. Het is een gelegens
heid, een steentje bij te dragen voor
den bouw van een betere toekomst.
De rede van Minister Sloie*
maker de Bruine
Het Nationaal Crisis Comité is zijn arbeid
begonnen in November 1931. Wij gaan dus
thans bet vierde
jaar in. Het doel
was van den aan
vang af liet leni
gen zooveel moge
lijk in samenwer
king met bestaan
de instellingen van
individueclcn nood
welke het gevolg
is van crisisver
schijnselen. Aan
twee onderwerpen
werd vooral aan-
Slotemaker dc Bruine, daclit gewijd:
A. Ilct verlccncn
van aanvullenden
en ophef feilden steun aan lien, die tengevol
ge van crisisverschijnselen in moeilijkheden
Ycrkceren cn in wier nood door instellingen
van weldadigheid of andere in den lande
werkende organisaties niet of niet in vol
doende mate kan worden voorzien;
B. I-Ict verleencn van aanvullenden steun,
uitsluitend in natura, aan ondersteunde
werkloozcn of bij een werkverschaffing te
werkgestelde», in wier gezinnen ernstige
achterstand aan kleeding, dekking cn schoei
sel bestaat.
_Met had dus het oog op allerlei kringen.
Ik kan dit alleen maar toejuichen; want
de nood wordt inderdaad gevoeld door een
aantal groepen, niet alleen door één of twee;
cn liet is goed, dat wij dan als volk aan die
allen onze aandacht wijden. Dc zooevcn ge
noemde B-steun, c]ic dus speciaal aan valide
arbeiders ten goede komt, z.al
worden bestreden uit een subsidie van mijn
departement ten bedrage van £>50.000 cn
een ongeveer gelijk bedrag, dat door de ge
meenten wordt opgebracht.
Naast deze 1.7 mill, is echter veel noodig
voor andere groepen cn het daarvoor benoo-
digde geld wordt verwacht van de luister
aars van dit oogenblik. Daarbij wijs ik er
op, dat steun hoe langer boe noodigcr wordt
naarmate dc druk der omstandigheden lan
ger duurt. En het lijkt mij een zeer gelukkig
verschijnsel in ons volksleven, dat voor het
Nationaal Crisis Comité een samenwerking
gaande is van onderscheidene richtingen of
groepen of standen of klassen of hoe men
het noemen wil; dat wij telkens beter gaan
beseffen hoezeer wij tezamen op liet geheel
van ons volk optreden moeten.
Terwijl aldus het Comité ons leert liet ge
heel in het oog te vatten, vervalt het intus-
schen niet in de fout Aan slechts in alge
meenheden te denken. Het lét op een aan
tal speciale behoeften. Ik noem enkel als
voorbeeld en om te doen zien hoe breed men
inderdaad werkt, den steun die gegeven
wordt aan werkloozc kunstenaars. Het Co
mité heeft zijn medewerking verleend bij
het treffen eener blijvende oplossing van dit
vraagstuk, door het scheppen van een vorm
van sociale verzekering van Rijkswege. De
bijdragen voor deze \-erzekering zullen door
Rijk, gemeenten en belanghebbenden wor
den Aei-strekt. De groote moeilijkheid was
echter een oplossing te vinden voor steun-
jvcrleeninfi; gedurende het z.g.
aangezien de regeling niet in werking kan
treden voordat door de aangesloten leden ge
durende een vol jaar bijdragen zijn gestort.
Ten einde nu den nood van dc kunstenaars
in dit Avachtjaar te ovorbruggen Avas
100.000 vercischt. Het Comité beeft besloten
voor 40.000 daarin bij te dragen, indien
door Rijk, gemeenten en kunstenaars zelve
dc overige 60.000 Avorden bijeengebracht.
Daarnaast noem ik het kampwerk voor dc
jeugd, Avaaraan het comité 50.000 schenkt.
Men lette op deze tAvee gegevens. Dc kun
stenaarskring vraagt de aandacht en ver
krijgt die; onze Avcrklooze jeugd wordt in
het oog gevat cn er wordt hulp geboden,
daar Avaar men beproeft dc jeugdige werk
loozcn moreel tc sterken.
Nog Avecler een ander onderwerp noem ik.
Er zijn groenten gedistribueerd, die anders
wellicht niet tot voedsel zouden hebben ge
strekt Om iets dergelijks te bereiken zijn
meer geldelijke cn administratieve maatre
gelen noodig dan men oppervlakkig denken
zou. Maar dc maatregelen zijn getroffen.
Niet alleen het Crisis Comité heeft hier Averk
gedaan, ook anderen hebben geholpen, maai
de zaak heeft dan toch haar weldadig ver
loop gehad. Ik kan erbij voegen, dat mijn
ambtgenoot van Economische Zaken en ik
in overleg zijn omtrent een zekere uitbrei
ding van deze maatregelen. Indien dat over
leg tot een gunstig resultaat leidt, zal ook
bier het Crisis Comité zeker Avel ten deele
medewerken en zult gij, luisteraars, wel in
de gelegenheid zijn om door uwe gaven ook
dit Averk weder te doen gelukken.
Ik noem dit een en ander om u te doen
zien, hoe veelzijdig het werk \*an het Crisis
Comité is en tot hoe velerlei arbeid gij UAve
medeAverking verleent door het comité gel
delijk te steunen. Ik mag dat niet zeggen
zonder met dankbaarheid to vermelden dat
in drie jaar tijds door het Centrale Comité
cn de plaatselijke comité's meer dan 0V2
mill, is bijeengebracht. En dit alles moge u
dringen om ook thans Avcder te helpen, op
dat slage Avat slechts met_.aller medewer-
slagen kan.
Gisteravond hebben voor de
Honderdduizenden zullen gisteravond
met meer dan gowono aandacht cn zelfs
met een zekere rcspectueuzc belangstelling
geluisterd hebben naar Avat dc Ilollandscho
radio uitzond: het uurtje gewijd aan de be
langen van het Nationaal Crisis-Comité.
Prinses Juliana, ccn minister en een oud
minister voerden het Avoord over wat het
Crisis-Comité gedaan heeft, doet, en van
plan is te doen, teneinde tc pogen den eco-
nomischcn strijd van vele landgenooten
iets minder zwaar tc maken.
Minister Slotcmaker dc Bruine voerde
het eerst 't woord: ernstig, dringend, pogend
door een diepere emotie dc zakclijklioid van
zijn mededcolingen tc plaatsen tegen een
dramatischcn achtergrond. Na zijn toe
spraak liet liet Hollandsch vocaal kwartet
liederen hooren, ontstaan in ccn anderen
hangen tijd, maar een tijd waarin liet ge
loof in dc goddelijke Avet gepaard ging
met ccn inniger vcrtroiiAvcn, cn dc natio
nale saamhoorighcid een argeloozcr cn na
tuurlijker karakter had.
Volgde een rede van den voorzitter Aan
het Nat. Crisis-Comité jhr. mr. Ch. J. M.
Ruys dc Bccrenbrouck, dio de naastenlief
de het schoonste cn hoogste uitvloeisel
noemde van de leeringen van Christus, en
die het schenken van milde bijdragen tot
een vaderlandslievend werk stempelde. Ilij
sprak Avaardig, rustig, duidelijk, dc geboren
aristocraat.
Dc Christelijke Oratoriumverceniging uit
Utrecht liet hierop onder leiding van An
ton van der Horst ccnigc religieuze liede
ren volgen. En toen kwam, slechts enkele
minuten, kort, té kort Avclhaast. de hel
dere Avarme, door-cn-door vrouwelijke stem
Aan H.K.II. Prinses Juliana, herinnerend
aan het melodieuze stemgeluid Aan haar
Moeder, bijna CAen ernstig, maar jeugdi
ger, en in minder klassiek-afgcrondc zin
nen beloogcnd, maar toch nadrukkelijk,
klemmend cn OA'crtuigd. „De crisis is
groot, maar grootcr de hardnekkigheid,
waarmee Avij haar Avcerstaan". Deze pas
sage, waaruit een typische Oranje-gesteld
heid tot ons komt, herinnerend aan den
onverzettelijken wil van een Willem den
ZAvijger, verdient klassiek te Avorden...!
En dc „luisterende landgenooten" werden
opgewekt, allen zonder onderscheid en
hoofd voor hoofd, een steentje bij te dra
gen tot het „gebouAv van een betere toe
komst". Optimisme ondanks alles.
Zullen Avij dat „steentje" inderdaad bij
dragen? De omroepvereenigingen met hun
gemeenschappelijke, schijnbaar niet al te
netelige prijsvraag, hebben het ons gemak
kelijk gemaakt. Ieder Avcct Avat hem te
doen staat.
Welnu, men handelc, onverwijld, zonder
aarzeling cn gul!
microfoon van de Nedcriandsche
zenders Prinses Juliana, Jhr. Ruys
de Beercnbrouck en Minister
Slotemaker de Bruine het woord
gevoerd Ier aanbeveling van het
Nationaal Crisis Comilé. Op
deze pagina vindt men dc drie
redevoeringen afgedrukt. Een
ieder leze en herleze deze ivoor:
den, en zij zijn plicht indachtig!