KONING ALEXANDER EN
BARTHOU DOODGESCHOTEN
BLOEDBAD TE MARSEILLE
Woensdag 10 Cctcber 1934 Uitgave: VALKHOFF Co. Bu eau: Arnhemschepoortwal 2a 33e Jaargang No. 87
Ook Generaal Georges, een lid van het
gevolg, vermoord. De dader,
een Kroaat, gelyncht.
PROCLAMATIE VAN
DOUMERGUE
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMEK (SPRIJS P*' maanden voor Amersfoort 2.10. per maand '0.75. per PRIJS OER ADVERTENTIEN v«n regels 1.05 met inbegrip van een Dewijsnuramei
week (m« gratis verzekering tegen ongelukken! i 0.I71/* TYC* "E? T"* 1*vd"T A T4jTYt?TT\ e|ke tegel meef f0.25 Ltefdadlgheids advertentrtn voor d«
Binnenland franco per oost par 3 maanden f Afzooderll|ke nummers 0.05. I Ir' f,r PI 1 ZA [N I 11^,1/ helft van den prlji - Kleine Advertentien „KEITJES bU vooruitbetaling 1-5 regel*
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG JIJ wl M*r\l X-J (,kv reQel meer ,0 0|aatiCo f I.—Bewilcoumroe» «tra 1 0.05
Marseille, 9 Oct. (V. D) De
feestelijke ontvangst, die men den
ZuickSlavischen koning had willen
bereiden, heeft aanleiding gegeven
tot een droevig drama. Het geheele
Fransche Middellandsche Zee;eska;
der was or> de reede bijeengekomen,
teneinde de ZuicUSIavïsohe „Oubrov*
nik", welke Koning Alexander naar
Frankrijk bracht, in te halen. Pietri
bevond zich aan boord van den pant5
serkruiser „Colbert", teneinde daar;
mede het Zuid*Slavischc slagschip
tegemoet te gaan. Koning Alexander
kwam aan boord van een admiraals;
barkas, waarin ook Piétri gestapt
was en waarmede beiden de oude
haven van Marseille binnen voeren,
waar onder leiding van den minister
van Buitenlandsche Zaken Barthou
een reeks Fransche en Zuid;Slavischc
militaire en civiele hoogwaardigs
heidsbekleeders ter verwelkoming
aanwezig waren.
Toen de barkas de haven binnen;
voer, werden 21 saluutschoten ge;
lost. Met zijn gastheeren stante de
Koning in een open auto, die een
langen stoet auto's opende. Tezamen
met den Koning was de Zuid;Slavi;
sche minister van buitenlandsche za;
ken, Jeftitsj, aangekomen. Koningin
Marie van Zuid-Slavië had de reis
naar Frankrijk niet met het «orlogs;
schip meegemaakt, derh was per
trein afzonderlijk naar Parijs onder;
weg gegaan. Zij zou den Koning in
Diion ontmoeten.
Toen de auto van den Koning de
Place de la Bourse opreed, weerklon;
ken plotseling een aantal schoten,
naar men zegt in totaal een twintig;
tal. De eerste misten allen hun doel.
doch steeds weer weerklonk, terwijl
een onbeschrijfelijk tumult losbrak,
het korte scherpe knallen. Men zag
den koning, getroffen, ineenzinken.
Er ontstond onder de menschcn een
ware razernij. Brullend en schreeu;
wend stortten de omstanders zich op
den dader, die letterliik gelvncht
werd. Ooggetuigen vertellen, dat de
man, onherkenbaar verminkt, door
de omstanders vrijwel verscheurd is.
Slechts met groote moeite slaagde
men er in ruim baan te maken en het
stoffelijk overschot van den moordes
naar te bergen.
De Koning gedood.
Koning Alexander, door drie kogels ge
troffen, werd naar de prefectuur overge
bracht, waar hij vrijwel oogenblikkelijk na
aankomst is overleden.
Barthou bleek eveneens door kogels te
zijn getroffen.
BARTHOU
In het ziekenhuis waar ue minister van
buitenlandsche zaken onmiddellijk naar
toe gebracht werd, nam men eerst aan, dat
zijn verwonding niet van ernstigen aard
was, hoewel men het, aangezien zijn lin-
kerondcrarm door een kogel versplinterd
was, wel noodig oordeelde dc arm te arn-
puteeren. Het had er eerst allen schijn
van, dat het leven van Barthou geen ge
vaar liep. Tijdens de operatie echter ont
stond een bloeding, welke bloedtransfusie
dringend noodzakelijk maakte. Hiertoe
werd oogenblikkelijk overgegaan, doch de
toestand van den minister werd zwakker
en zwakker, tot eindelijk zijn hart ophield
te werken. Barthou was overleden.
Verder werd doodelijk gewond de gene
raal Georges, behoorende tot het gevolg
van Koning Alexander.
Generaal Georges.
Met generaal Georges verliest het Fran
sche leger een zijner bekwaamste officieren.
Reeds geruimen tijd werd generaal Geor
ges genoemd als opvolger van generaal
Gamclin in den generaion staf of van gene
raal Woygand, ondanks het feit, dat hij nog
betrekkelijk jong is. Generaal Georges be
schikte in militaire, politieke en society-
kringen over grooten invloed en was alge
meen geliefd.
Nog één vierde slachtoffer is bij den aan
slag te Marseille gevallen. Het is een
Fransche admiraal, wiens naam nog niet
hekend is gemaakt, men vermoedt, dat
het admiraal Berthelot is.
Nader wordt gemeld, dat als vijfde slacht
offer een Zuid-Slavisch generaal is geval
len. Hij had verwondingen bekomen, die
van zoo ernstigen aard waren, dat hij kort
daarna bezweek.
De man, die den aanslag
pleegde.
Dc pleger van den aanslag heet Petrus
Kalëmen, geboren te Zagreb, 20 December
1890, van beroep koopman. Hij was in het
bezit van een pas, afgegeven 30 Mei 1934
te Zagreb. Op 28 September was hij Frank
rijk via Vallorbo binnengekomen.
De chauffeur die dc auto bestuurde waar
in koning Alexander van Joego-Slaviö was
gezeten verklaarde het volgende:
„Terwijl do auto langzaam in den stoet
voortreed naar het Beursplein, maakte zich
een man los uit de dichto menschcnmenig-
te, van vrij omvangrijke gestalte; hij liep op
de auto van den koning toe cn schoot vier
of vijf maal met zijn revolver.
Hij werd terstond gegrepen, cn do kolonel
die zich in het gevolg van den koning be
vond, sloeg met de sabel op hem los."
De pleger van den aanslag heeft gepro
beerd zich zelf in den mond te schieten,
maar een der adjudanten ontrukte hem het
vuurwapen.
Op het beursplein zelf is hij neergeslagen.
Onder do duizenden aanwezigen op het
plein ontstond eerst groote beroering, daar
na trad een diepe stilte in, die grooten in
druk maakte.
De vlaggen zijn halfstok gehcschen.
Nader wordt gemeld, dat koning Alexan
der door twee kogels is getroffen geworden,
een in de buik en een in dc hartstreek, die
beide doodelijk waren.
Uit Luik wordt nog gemeld:
Eenigen tijd geleden heeft de politie van
Luik de verrichtingen gadegeslagen van
ecnige verdachte individuen, Kroaten, die
deel uitmaakten van een groep revolution
nairen. Tot hen behoorde een mijnwcrkei
zekere Petrus Kalmensky, die uit Luik is
vertrokken zonder zijn adres na te laten
Men vraagt zich thans af of de gelijkenis
van dezen naam met den vermoedelijken
naam van den moordenaar, Petrus Kale-
men, bloot toeval is.
Zagreb, 9 Octt. (Reuter). Bij een onder
zoek, dat is ingesteld op verzoek van de
Fransche legatie, is gebleken, dat op 30
Mei 193-i geen visum is verstrekt aan
iemand, die Kaleman heet. Het paspoort
van den moordenaar is dus vervalscht.
De politie te Zagreb kent niemand van
den naam Kaleman. Do naam komt wel
voor in het gebied langs de Hongaarsche
grens.
Nationale rouw.
De Fransche regeering heeft besloten een
nationale rouw te land, ter zee en in de
lucht af te kondigen voor den tijd van één
maand. In dezen tijd zullen alle feesten en
ceremoniën afgelast worden.
KONINGIN MARIA, WJJLEH KONING ALEXANDER, EN DE TROONOPVOLGER, PRINS PETER.
P a r ij s 9 Oct. (V. D.) In verband
met den aanslag te Marseille heeft dc
Fransche rcgcc'ing de volgende pro=
clamatie uitgevaardigd:
De Fransche regeering ziet zich
met smart gedwongen de natie den
dood mede te deelen van Z. M. Ko=
ning Alexander van ZuidsSlavië, juist
or> het oogenblik, waarop Zijne
Majesteit het gansche vo'k de bewijs
zen kwam brengen van dc toegenes
genhcid van het ZuidsSlavisclie volk.
De Fransche regeering geeft uiting
aan haar groote smart tegenover
Hare Majesteit, Koningin Maria van
ZuidsSlavië, dc regeering van Zuids
Slavic en de bevriende natie.
DOUMERGUE.
Tevens vervult de regeering den
droeven plicht, kennis te geven van
het feit, dat tezamen met Koning
Alexander, de minister van buitens
landsche zaken Barthou doodelijk ges
troffen is.
In dit tragische uur, nu beide vols
keren zoo smartelijk getroffen zijn,
gevoelen zij zich meer dan ooit vers
eenigd in gedachten en gevoelens.
Het stoffelijk overschot van
Koning Alexander terug
naar Zuid-SIavië.
Naar verluidt zal het stoffelijk overschot
van koning Alexander naar Zuid Slavic
worden vervoerd met hetzelfde oorlogsschip,
waarmede de Koning naar Frankrijk is ge
komen. De kruiser, de „Dubróvnik", zal op
dc thuisreis worden vergezeld door een
Fransch eskader als eerc-gclcide.
In de stad hcerscht ontzaglijke ops
winding. Het bericht omtrent den
aanslag verspreidde zich als een loos
pend vuur door het gehee'e land en
werd ook door de radio bekend ges
maakt.
Politieke weerslag?
In politieke kringen is enorm ops
zien gebaard door den fatalen aans
slag. Voorloopig bepaalt men zicli er
echter toe te verklaren, dat deze pos
litiekc moord van niet te overziencn
invloed zal zijn op dc gehcclc Euros
neeschc politiek, te meer, waar juist
koning Alexander's houding van zeer
groot belang geacht werd. zoowel
wat betreft het Oostenrijkschc
vraagstuk als ook dc verdere ontwiks
kc'ing van de verhouding tuscchen
Frankrijk cn Italië, alsmede de
politiek van Frankrijk ten opzichte
van den Balkan. Over de onmiddcls
lijke gevolgen van den moord laat
men zich nog niet uit.
De Koningin van Zuid-SIavië is te Besan-
ron aangekomen, waar zij oogenblikkelijk
op de hoogte gesteld werd van het treu
rige nieuws. Zij is terstond naar Marseille
vertrokken.
Om 6 uur is dc ministerraad bijeengeko
men, onder voorzitterschap van Doumer-
gue, teneinde te beraadslagen over den
door den aanslag ontstancn toestand. De
minister van binnenlandschc zaken, die
zich verantwoordelijk acht, zal zijn ontslag
aanvragen.
De president der republiek, Lebrun, is
oogenblikkelijk na ontvangst van de bo-
richten omtrent den aanslag, naar Mar
seille vertrokken.
De, troonsopvolging.
Belgrado, 9 Oct. (V. D.) De opvolger
van koning Alexander, prins Peter, bevindt
zich op het oogenblik in Engeland, waar hij
ter voltooiing zijner studiën een college
zou volgen. De prins is eerst 11 jaar oud.
Verhaal van ooggetuige.
Overste Fiellet, die naast de auto van
den koning reed, vertelt het volgende over
den aanslag:
„De auto, waarin zich koning Alexander,
minister van buitenlandsche zaken Barthou
en generaal Georges bevonden, was juist
ter hoogte van de Place de la Bourse aan
gekomen, toen ik zag, hoe een man uit de
menigte te voorschijn schoot, langs de
agenten van politie rende en voorbij mijn
paard op de treeplank sprong van de ko
ninklijke auto. Ik gaf mijn paard de spo
ren, maar ofschoon het een sprong
voorwaarts deed, kon ik niet verhinderen,
dat de dader zijn arm uitstrekte en ver
scheidene schoten op den koning loste. Met
twee slagen sloeg ik hem neer, terwijl de
chauffeur van de auto twee schoten loste.
De moordenaar ging echter voort met schie
ten, ofschoon hij op den grond lag. Zijn
kogels troffen twee agenten van politie en
een vrouw, die in de eerste rij der toeschou
wers stonden."
De moordenaar, Petrus Kalemcn, is naar
thans vaststaat een Kroaat. Hij stond op dc
lijst van verdachte personen, die door de
Zuid-Slavische politic aan dc Fransche po
litic was gegeven.
Ter gelegenheid van dc ontvangst van
den koning waren buitengewone politie
maatregelen genomen. Meer dan 200 circu
laires met de photo's van dc verdachte per
sonen waren aan de met dc veiligheid be
laste autoriteiten toegezonden. Bovendien
had men in alle hotels te Marseille en te
Tarijs een onderzoek ingesteld naar ver
dachte elementen.
Prins Peter komt morgen te
Parijs.
Parijs, 9 Oct. (Reuter). Kroonprins
Peter van Joego-Slavië, die te Eton wordt
opgevoed, wordt morgen te Parijs ver
dacht.
Belgrado. Het agentschap Avala
meldt, dat het gerechtigd is, alle uit
Duitschland stammendo berichten over
troepenbewegingen enz., die met tenden
tieuze bedoelingen verspreid worden, tegen
te spreken.
Par ij s. Bij den aanslag zijn ook een
aantal toeschouwers gewond. Zes personen
zijn in het ziekenhuis opgenomen. Een po
litiebeambte. is zeer ernstig gewond.
Nader wordt nog gemeld, dat generaal
Georges niet dood zou zijn, hoewel zijn toe
stand om negen uur des avonds zeer zorg
wekkend was.
Nader rneldt men ons uit Belgrado: Het
bericht van den moord werd met grooto
ontroering vernomen. De politie bepaalde,
dat alle openbare gebouwen na 10 uur
's avonds gesloten moeten zijn. Sterke poli-
tietroepen patrouilleeren door dc straten,
Overal is het rustig.
De ministerraad is bijeengeroepen om do
noodige maatregelen tc nemen.
Bij art. 42 van de Grondwet wordt be
paald, dat de kroonprins opvolger wordt.
De kwestie van het regentschap wordt dooi
den koning bij testament geregeld; als cc
geen testament is beslist de regecring.
Naar vernomen wordt zou dc regent-
schapsraad uit drio personen bestaan, n.l.
koningin Marie, prins Paul en dc president
van het opperste gerechtshof.
Er zal voor den tijd van zes maanden,
waarvan drie maanden zware, rouw wor
den aangenomen. In Boekarest is men al
gemeen van meening, dat het gebeurde
groote internationale gevolgen kan hebben.
Marseille, 9 Oct. (V.D.). Ecnige per
sonen, die ooggetuigen zijn geweest van den
moord op Koning Alexander, verklaren, dat
dc moordenaar 3 medeplichtigen had, die
gevlucht zijn.
Belgrado, 9 Oct. (V.D.). In sommige
kringen wordt gevreesd, dat de moord be
doeld was als signaal voor een opstand der
Kroaten, die naar groote mate van autono
mie streven.
Parijs, 10 Oct. (Reuier). Uit Marseille
wordt gemeld, dat de politie dc revolver
heeft nagezien, waarmede Calamen den
aanslag heeft gepleegd. Het bleek een 20-
schots automatische revolver te zijn van al
lernieuwste constructie. Bovendien zijn in 'n
zak van de jas van den moordenaar ver
scheidene patroonhouders gevonden, zoodat
hij in totaal over ongeveer 100 patronen
beschikte. Het onderzoek op het lijk heeft
lot zeer interessante ontdekkingen geleid.
Op de linkeronderarm had Calamen een
tatoueering, n.l. een kroon van 5 6 c.M.
doorsnede, omringd door een doodskop met
twee gekruiste beenderen en bovendien
ecnige initialen Deze initialen zijn afkor
tingen van dc woorden „vrijheid of dood".
Een Zuid-Slavisch journalist heeft ver
klaard, dat deze tatoueering het kenteeken
is van de Macedonische Korniladsjis
De Fransche politie probeert thans 11a to
gaan of Calamen medeplichtigen heeft ge
had. Het feit dat van hem geen spoor to
ontdekken is in eenig hotel in Marseille,
doet vermoeden, dat hij bij een vriend heeft
gelogeerd. Vast te stellen wie dit is is van
groot gewicht.
De wildste geruchten doen de ronde. Ver
teld wordt dat vijf of zes met dolken gewa
pende personen om den moordenaar heen
stonden. Getuigen zouden bereid zijn om
dit te bevestigen. De politie heeft van hen
echter nog geen spoor ontdekt.
