NABETRACHTING OVER
DEN GEMEENTERAAD
CHR. BEWAARSCHOOL
OPVOERING VAN RUBBER
Onze gemeenteraad heeft do bcgfooting
voor 1935 in vier zittingen verwerkt, hetgeen
cp zichzelf getuigt van een vlotte afdoening
van zaken. Onze raadsvoorzitter had het
nog wel vlugger gewild, doch zijn poging
om bij de algemeene beschouwingen van
replieken af te zien is, dank zij het minder
volledige en bevredigende antwoord van do
wethouders, mislukt.
De nestor van onzen Raad heeft de alge
meene beschouwingen ingeleid met een re
de, welke ieder, die het wèl meent met de
gemeentezaken, volmondig zal rnootcn on
derschrijven. Hij drong aan op meer sa
menwerking, afzien van enge partijpolitiek
en méér opbouwen. De overige woordvoer
ders vonden óók, dat in het belang der ge
meente moest worden samengewerkt tot
samenwerking tot handhaving van do de
mocratie en gemeentelijke autonomie. Hoe
schoon klinken die woorden! Het papier
van den stenograaf en de verslaggevers is
geduldig, maar de praktijk geeft nog niet
veel blijk van de uitvoering dier goede voor
nemens! Zoolang de hoeren blijk geven van
eikaars betoog niet te wille n begrijpen,
is die samenwerking nog in een ver ver
schiet. Immers, het was duidelijk, dat do
heer Van Gent, toen hij aandrong op den
bouw van eenvoudiger woningen, géén krot
woningen met bedsteden bedoelde, en de
heer Butselaar, toen hij zei: „een opzichter
werkt niet", hetgeen hij later nog verdui
delijkte, niet bedoelde, dat deze ambtena
ren geen arbeidsprestatie verrichten. Maar
desondanks vond de S.D.A.P.-woordvoerder
liet noodig deze sprekers daarop aan te val
len hetgeen, bezien in het licht der komendo
raadsverkiezingen, niet onverklaarbaar is,
maar wèl getuigt van weinig zin a oor har
monie en van weinig streven tot het op een
goed peil brengen der debatten. Een andere
woordvoerder der S.D.A.P. meende do pers
op een plaats, waar zij zich nietkan ver
dedigen, to moeten vertellen, dat zij eens
erop moest attendeeren, dat er, in verge
lijking met andere plaatsen, zoo vlug een
raadsagenda wordt afgewerkt. Dezo ons toe
geworpen handschoen willen wij oprapen
onder mededeling, dat wij gelukkig betere
leermeesters voor ons mooie beroep hebben
gehad dan dc in o■•nzijdighcid uitblinkende
S.D.A.P.-vertegenwoordigers! Zoolang men
zich nog uitput in dergelijke, het gemeente
belang niet rakende, betoogen, zoolang men
zich nog maar alleen bepaalt tot algemeen
heden, welke in veel groote woorden worden
gelanceerd men leze den aanval van den
heer Polder op onze politie blijven wij
zeggen, dat er korter en ze' eÜJker gehan
deld kon worden. De kwantiteit van de be
toogen is helaas nog maar al to vaak om
gekeerd evenredig met dc kwaliteit. Mevr.
BrussenIieminenga (S.D.A.P.), brak een
lans voor de handhaving van de gelden
voor t,b.e.-bestrijding, waarmee wij volko
men accoord kunnen gaan; dóór moet het
allerlaatste aan getornd worden. Gelukkig
is haar voorstel, gesteund door enkele an
dere partijen, aangenomen. Wat de salaris
verlaging van het gcmeentcpcrsoneel be
treft, de heer v. d. Linden (R.-K.) wil dezo
alléénvoor loonen boven 2000 zien inge
voerd. Over het algemeen zijn wij géén be
wonderaar \an verlaging van loonen. doch
als de noodzaak er is en die is er thans
méér dan ooit moet men niet gaan sclec-
teeren. O. i. is hier de norm: dc arbeidspres
tatie en de vergelijking met het particuliero
bedrijf; doen wij dat, dan valt op, dut de
gemeenteloonen veel hooger zijn dan in
het particuliere bedrijf voor dezelfde werk
zaamheden. Nu zijn er natuurlijk bedrijven,
waar het loon niet is in overeenstemming
met dc geleverde arbeidsprestatie, maar wij
willen géén uitersten, doch een gulden mid-
denwog, welke voor sommige groepen in
den Raad moeilijk schijnt te vinden te zijn.
Wanneer we verder nagaan wat er alzoo
over de begrooting is gezegd, valt ons daar
bij op dc critiek welke geleverd is op do
politie en op de gasfabriek. Het zal wel nie
mand bevreemd hebben, dat de heer Polder,
die, zooals hij zegt, zóó op straat al aan de
agenten kun zien of er kameraadschap in
het corps hccrscht, zijn scherp gcklcurdo
pijlen op het politic-beleid heeft afgeschoten.
Intusschen kunnen wij den heer Polder com-
plimcnteercn met zijn groote physiognomi-
echc kennis; het is voor menige psycholoog
om jaloersch op te worden. Het lijkt ons al
tijd nog een gewaagd en van weinig ernst
getuigend experiment om een scherp oor
deel over iets te vellen zónder tevoren een
diepgaand onderzoek to hebben ingesteld.
Aan deze tekortkoming gaan evenwel méér
raadsleden mank, hetgeen moge blijken uit
de bewering van dc heeren Spiekermann
(R.-K.) en Butselaar (O.S.P.). die van oor
deel waren, dat er bij dc politic wel bezui
nigd kon worden. Wij zien wèl eens wat van
den arbeid der politie en kunnen op grond
daarvan hier beweren, dat dc politie en
vooral de politie-staf, dit jaar vèr boven
haar krachten heeft gewerkt, zoodat aan
vulling van de vacature voor een inspecteur
alleszins gerechtvaardigd is. Is het wel he
kend, dat dc weglengto in onzo gemeente
dc laatste jaren met 35 KAL is toegenomen,
dat de politie behalve voor ordebewaking
enz. enz. ook te zorgen heeft voor een zeer
veel tijd eischend administratief deel van
haar taak? Is ook rekening gehouden, dat
veel arbeid erbij gekomen is door liet toe
zien op dc naleving van de verschillende
crisiswetten, door de stijging van 't aaniAl
aanvragen om muziek- en ventvergunningen
enz. enz.? Wij zouden zoo meerdere détails
kunnen opnoemen, doch meenen hiermede
te kunnen volstaan. Wij zouden voorts nog
willen vragen of de kameraadschap tusschen
het personeel n'importe wèitr een zaak
Is van het jisrsoneel zélf of van de over
dat personeel gestelde chefs Is die kame
raadschap alléén bij de politie noodig en
niet bij het personeel van het slachthuis,
openbare werken, gasfabriek, enz.?
Naast de politie heeft ook de gasfabriek
het moeten ontgelden en o.t. méér terecht
dan dc politio. Immers, liet aankoopen \an
een auto, noodig of nlot noodig, zónder toe
stemming van den Raad is niet in den
haak. Een ander geval is het of deze auto
noodig was. Twee motoren voldeden niet,
zoodat er oen auto moest komen; gevolg:
liet werk, dat door 2 opzichters, ieder af
zonderlijk op een motor werd verricht, zal
hu Janger moeten duren, daar slechts over
één auto boschikt wordt. Do motoren waren
ook wel wat onaangenaam in weer en wind,
en 's winters konden de opzichters niet wer
ken omdat zij motorkleeding aan hebben
Dat argument is toch wel wat erg naiof!
Is het uittrekken van een motorjas méér
werk dan het zich ontdoen van een dikke
winterjas? Er is óók gezegd, dat motorrijden
niet aangenaam is, vooral als men het on
der alle weersomstandigheden moet doen
Zeker, motorrijden is onaangenaam en min
der gezond in herfst en winter, maar is dat
dan niet ongezond voor dc motorpolitie,
den chef van de afdeeling bestratingen, den
keurmeester van het slachthuis en voor
den tweeden gemeentegeneesheer? Wan
neer zal oor hén dan een auto komen en
voor den commissaris van politic een ver
goeding voor diens auto? Deze heeft er
toch minstens evenveel recht op als onze
eerste gemeente-gepeesheer en de directeu
ren der beide bedrijven. Als wc zóó gaan
redencorcn, kunnen do consequenties wel
eens moeilijk te aanvaarden zijn! Wij kun
nen bet „voordeel" van die auto boven dc
•wee motorrijwielen nog niet inzien.
Het voorstel van den heer Butselaar om
den post voor schoolvoedlng en -kleeding
te verhoogen vond geen steun, omdat er
geen geld voor is. Dat is een argument,
.naar geldt datzelfde argument niet bij de
genen, die de Volksuniversiteit nog ƒ600
«•ubsidie wilden geven? Als er dan toch
nog 600 te missen zijn, geef ze d&n daar
waar zij het hardst noodig zijn, n.l. voor
de schoolvoedlng en -kleeding Het deed wel
wat vreemd aan, dat de heer Graaff (A.-R.)
met dc christelijke naastenliefde niet kon
pleiten voor verhooging van den post
schoolvoeding en -klceding, ter meerdere
leniging van den nood onzer raedemen-
schen, maar wèl voor de 000 voor dc volks
universiteit, welke, hoewel wij haar heen
gaan zullen bejammeren, niet in de eerste
plaats voor subsidie in aanmerking komt.
Het is maar of er consequentie in een stand
punt zit jn, dan neen, maar deze is bij
sommigen onzer raadsleden wel eens zoek.
De S.D.A.P., die toch ook voor de arme ar
beidersklasse heet te" zorgen, ging aan het
zelfde euvel mank: wèl voor de V. U., maar
géén steun aan het voorstel tot verhooging
van den post voor schoolvoeding en -klee-
ling; was dat soms omdat het van den heer
Butselaar kwam? Principe behoort nog bo
ven hot persoonlijke te gaan en het alge
meen belang, het gemeentebelang bovenal!
Wij hopen nog eens te kunnen schrijven,
dót dit voor de volle honderd procent go-
diend wordt, met opzijzetting van alle, maar
dan ook alle groepsbelangen.
A.
VOOR AUTOMOBILISTEN EN MOTOR
RIJDERS.
Wat wil de Nlvam?
Groot is tegenwoordig het aantal automo
bilisten cn motorrijders, maar bijna even
groot is het aantal bekeuringen tengevolge
van het niet in orde zijn van dc noodige
formaliteiten. Meestal wordt dan door den
automobilist in zoo'n geval gezegd: maar
hoe kon ik dat nu allemaal weten, ik was
er vast van overtuigd, dat mijn papieren
in ordo waren, anders wus ik toch niet
gaan rijden. Ondanks allo protesten, blijft
de hand van do wet streng gelden cn
wordt de overtreding gestraft met geldboe
te. Inderdaad berusten vele overtredingen
op volkomen onwetendheid van den kant
van den automobilist cn soms zijn dan
ook nog do hun verstrekte inlichtingen
verkeerd.
Om nu hieraan een einde te maken, is
de Nivam ingesteld, het Nederlandsch In
formatie-bureau voor Automobiel- en Motor-
bezitters.
Deze instelling zorgt voor dc wcgcnbclas-
tingformulieren, rij- en nummerbewijzen en
verstrekt alle denkbaro nuttige adviezen,
die van zooveel belang zijn voor den auto
mobilist.
Ook stelt zij perk cn paal aan de repa
ratiekosten, die vaak naar willekeur ge
vraagd worden en zoo'n grooten last bctee-
kenen voor den autobezitter, het menigeen
zelfs op den duur onmogelijk maken nog
langer een auto te houden. Bovendien geeft
zij een gratis bagage- cn ongevallenverze
kering.
Deze maand nu heeft do eerste aflevering
van het offlcieele orgaan plaats gehad en
wij kunnen dit belangwekkend nummer
ten zeerste aan autobezitters aanbevelen.
De Nlvam heeft haar werkzaamheden
verdeeld in districten. Voor Amersfoort en
dc Geldersche Vallei is hot bijkantoor ge
vestigd bij den heer Z. Tiessen, Kon. Wil
helm inaslraat 2022, die gaarne alle in
lichtingen verstrekt.
(Adv.).
R.IC. OUDERSVEREENIGING.
Fancy-Fair.
Dc R.K. Oudcrsvcreeniging alhier houdt
vanaf a.s. Zaterdag tot cn met Maandag in
de „Valk" een fancy-fair ten bate van het
fonds „Voor Moeder cn Kind".
Het aantal attracties, dat men dc bezoe
kers wil aanbieden, is wel zeer groot. Ver
melden wij klechts het prijsschieten, het
bekende ring-, echijf- en pijlwerpen, biljart
en autospelèn, rad van avontuur enz. De
muziek wordt verzorgd door een ensemble
van „Wilskracht". Ook zijn in dc zaal nog
loten verkrijgbaar voor dc aan de Fancy-
fair verbonden loterij, waarmede verschil
lende prachtige prijzen te behalen zijn.
DE KUNST IN NOOD.
Wij vestigen de aandacht van onze le
zers op de elders in dit blad geplaatste ad
vertentie betreffende het bridgeconcours,
dat ten bate van het Kunstverbond, afd.
Amersfoort zal worden gehouden en waar
voor acht schilderijen zijn beschikbaar ge
steld.
A. LOSEKOOT
Het afscheid van dezen politie--
inspecteur van het corps
Gisteren verzamelde ons politickorps zich
op het hoofdbureau van politie, teneinde
afscheid te nemen van don inspecteur der
recherche, den heer A. Losckoot, die met
ingang van heden wegens gezondheidsre
denen den dienst heeft verlaten. Onder
dc talrijke aanwezigen merkten wij o. a. op
de hoeren jhr. A. M. C. Mollerus, inspec
teur van politie te De Bilt; inspecteur
Schreudcr uit Soest; dc gemeenteveld
wachters uit Hoevelaken en Terschuur;
voorts de gepensionncerde brigadier-majoor,
en brigadiers cn den oud-schrijver Pijpker.
Dc heer G. Goorhuis, commissaris
vun politie, sprak een treffend afscheids
woord, waarbij hij do groote verdiensten
als politieman van den scheidenden in
specteur schetste. Steeds hebt gij, aldus de
heer Goorhuls, U getoond als een tlp-top
politieman cn uw drukke bezigheden tot
volle tevredenheid van uw chefs vervuld.
Nimmer was U iets te voel, en met dc of-
fitieele werktijden werd door U steeds in
het belang van don dienst geen rekening
gehouden. Het korps verliest in U een
eerlijk, rechtvaardig cn hulpvaardig in
specteur. De heer Goorhuis spreekt den
wcnsch uit, dat de heer Losekoot nog vele
jaren in goede gezondheid en opgewekt
heid mag leven. Namens het korps biedt hij
hem een passend geschenk aan.
A. LOSEKOOT.
Do goede geest welke in liet korps
hecrscht is steeds door inspecteur Losekoot
voorgestaan; dit streven wordt zeer ge
waardeerd door den hoogsten chef. liet
spijt den heer Goorhuis, dat er menschcn
zijn, die op plaatsen waar geen verhaal op
hun te halen is, een andere meening uiten.
Persoonlijk gaat'dit langs spreker heen;
hij brengt daarbij naai- voren, dat het hem
verwondert dat er vrees jegens licm be
staat, omdat juist op een vergadering welke
hij met de. vertegenwoordigers van honden
heeft gehad werd verklaard, dat de verhou
ding van het grootste deel van hel korps
tot den commissaris van politie heel goed
is.
Dc heer Losekoot brengt in een uitvoe
rig antwoord dank aan allen, die aanwo-
zig waren. Tot ieder van hen richt hij een
speciaal woord, eindigende met den
wcnsch, dat steeds dc vriendschapsband
mag blijven bestaan.
Inspecteur Schreudcr uit Soest, voorzitter
der provinciale afdeeling van den Algom.
Ncd. Politiebond, bedankt den heer Lose
koot voor het vele, dat hij voor dien hond
heeft gedaan.
Jhr. Mollerus dankt den heer Losekoot
voor dc verleende samenwerking en het
vele dat hij van hem heeft mogen leeren.
Den heer Mollerus doet het pijnlijk aan,
dat do geest van het korps is aangevallen.
Gaarne verdedigt hij dezen geest, wetende
dat de commissaris één met zijn korps is.
Nadat nog verschillende sprekers het
woord hadden gevoerd en aan ieder een
foto van den scheidenden inspecteur was
aungeboden, ging men uiteen.
DE WERELDSPAARDAG
Hot resultaat.
Dc resultaten van dc Wereldspaardog
zijn bij dc Nutsspaarbank hier ter stede
als volgt geweest.
Het kantoor, dat dien -dag van 88 on
afgebroken geopend was, word bezocht
door 572 inleggers. In totual werd ƒ25611.97
ingelegd, terwijl 35 nieuwe inleggers wer
den ingeschreven. Uit 79 ter lediging aan
geboden spaarhusjes werd 494.34 aan
kleingeld geteld cn op dc hijbehoorende
spaarbankboekjes als inleg geboekt.
Deze cijfers komen' vrijwel overeen met
die van het vorig jaar. Waij toen het aan
tal bezoekers iets hooger, thans werden
meer nieuwe boekjes uitgegeven.
De schoolgaande jeugd heeft zich op do
zen dag weder niet onbetuigd gelaten, dank
zij de ondervonden medewerking van de
hoofden van scholen en hun onderwijzend
personeel bij het verbreiden van dc Wereld-
spaardag-gcdachte onder de leerlingen.
Reeds word mededeeling gedaan van een
op 31 October geboren baby, die als aan
denken een spaarbankboekje met een inleg
van 10 ten geschenke krijgt.
AUTOMARKT.
Aan de automarkt alhier werden, gister-^
avond 192 wagens aangevoerd, x
Openingsavond van de eerste
Christelijke bewaarschool
alhier
Gisteravond had door de stichting tot op
richting en instandhouding van scholen
voor Christelijk voorbereidend lager onder
wijs de openingsavond plaats van de eerste
bewaarschool aan de Lango Beekstraat.
Begonnen werd mot het zingen van
Psalm .118, 7c /-ers, voorlezing van verzen
uit den 78cn Psalm en het gebed.
Dc heer H. IIasper, voorzitter van hot
schoolbestuur, hcotto namens het bestuur
alle aanwezigen welkom on achtte het een
verblijdend feit ie kunnen getuigen van de
groote eenstemmigheid cn sanlehwcrking,
die er bestaat bij het streven naar het groo
te doel, het onderwijs van de kinderen.
Spreker las do belijdenis voor cn gaf ver
volgens het woord aan den heer B. van do
Kolk.
Deze heette welkom dei» heer L. W. van
Loon, inspecteur van Lager Onderwijs, de
afgevaardigden van het Christelijk natio
naal en Christelijk volksonderwijs, de le
den van het lokaal comité van do Unie, de
ouders en het toekomstig personeel en stel
de de vraag, of Christelijke fröbelscholen
wel noodig zijn, daar toch immers moeder
dc beste verzorgster is! Iemand, die dat
beweert, kent den toestand niet. Do kinde
ren moeten 6 jaar (meestal 7 jaar) zijn,
voor ze op de lagere school mogen, terwijl
er bovendien nog sprake van is om de
eerste klasse van do lagere school bij het
voorbereidend onderwijs te doen. Er is een
roeping, dat ook voor do kleine kinderen
gezorgd wordt met God, den grooten Kin
dervriend, en Zijn dienst. Toen door het
lokaal comité van de Unie een vergadering
belegd werd, vroeg men om een fröbel
school, maar daar was geld voor noodig.
Zonder subsidie van rijk cn gemeente heeft
men het werk aangedurfd, maar met de
hulp van God en op Hem vertrouwende,
slaagt men in alles. Onder beding van
's Heeren genade is dit de eerste school,
later misschien ook nog oen tweede, maar
niet wordt nu met opgericht hoofd naar
het trotscho Sabeldat gebouwd is, opge
keken. God geve zijn zegen aan dit werk.
Hiermede verklaarde spreker dc eerste
Christelijke bewaarschool voor geopend.
De heer Haspor richtte vervolgens en
kele woorden tot de onderwijzeressen, die
morgen haar taak beginnen, n.l. de dames
van Hilten, Steenhof cn Kramer. Aan haar
zijn de kindoren vreemd en zij aan de kin
deren, zij moeten de taak van de moeders
vervullen; laten zij in haar oogen, de spie
gel der ziel, lezen, dat daarin liefde is. Een
gewichtige cn tegelijkertijd heerlijke werk
kring wacht hen. Gelijk de herder de scha
pen leidt, zullen zij dc lammeren hoeden.
Aan haar dragen de ouders cn het bestuur
dc fröbelschool niet het volste vertrouwen
op, waarna spreker verzocht tc zingen:
„Dat 's Heeren zege op U dale".
Do hoer L. W. van Loon, inspecteur
van het Lager onderwijs, zeide daarop, dat
hij in September met blijdschap vernomen
had, dat er een organisatie had plaats ge
luid bij dc Christelijke scholen en feliciteert
het bestuur met wat het in zoo korten tijd
tot stand gebracht heeft.
Hij hoopt, dat de moeders haar kinderen
niet zullen onthouden van wat ze op school
krijgen, immers de moeder kan liet kind
niot geven, waar het psychologisch recht
op heeft op dien leeftijd. Juist de psyche
van alle kinderen bij elkaar werkt zoo be
vruchtend. Spreker besluit zijn woorden
mot don wcnsch, dat er een bestendige
band moge zijn tusschen kind en school.
Mej. van II i 11 c n dankt liet bestuur
en dc sprekers voor dc gesproken woorden
en hoopt dat ouders cn bestuur onder Gods
zegen zullen medewerken tot bloei van dc
school.
Door dc heeren B. Ruitenberg on \V.
Frögcr werden vervolgens de felicitaties
aan het bestuur resp. namens het Christe
lijk Nationaal onderwijs en dc Gabriöl
Mehenschooi overgebracht.
Ds. M. G. Gerritsen sprak ecnige woor
den in de kwaliteit van voorzitter van den
kerkoraad der Hervormde Gemeente en
van voorzitter van de bewaarschool in dc
Soestcrwijk. Hij feliciteert het bestuur met
haar werk, waarvan hij zoo goed dc moei
lijkheden kent cn uit den wensch, dat door
naar elkaar toewerken nog voel bereikt
mag worden.
Hierna werd do avond op dc gebruike
lijke wijze gesloten.
VERPLAATSING BRIEVENBUSSEN.
Dc Directeur van het Post-, Telegraaf- en
Telefoonkantoor te Amersfoort bericht ons,
dat dc hangbrievenbus in de Vermeerstraat
tegenover de Hobbemastraot is verplaatst
naar Vermeerstraat hoek Bosboomstraat.
Tevens zijn nieuw geplaatst een hangbrie
venbus aan de E. Mcvsterweg hoek Woes-
tijgerweg cn een hangbrievenbus Kapelweg
hoek Van Effenlaan.
Voor dc lichtingen dezer busson wordt
verwezen naar dc op dc bussen aangebrach
te lichtingstijden.
BURGERLIJKE STAND.
31 October.
Geboren: Antonius Cornelis, z. van Joan
nes Rommers cn Johanna van den Berg.
Willemina Geertruida Gerarda, d. van
Jacobus Hubertus van Dijen en Alijda Eli
sabeth Maria Bekker.
Sara, d. van Hubertus Dieters en Wil-
helmina Alida Mertz.
Getrouwd: Jan Deutekom en Petronella
Angenita Rikkoert.
Karei Priem en Johanna Elisabetha de
Vries.
Theodorus Bernardus Willebrordus Wes-
selingh en Catharina Jacoba Antonia Kok,
Overleden: Aart Schipper, oud 65 jaar,
-behuwd.
gggggggg 1 1 l"l 1! 5SS
Tweede abonnementsvoorstelling
in Amicitia
In een lezensvwiardigc inleiding tot zijn
juist gebundelde looneclspelen schrijft, VV.
Somerset Maugham, dat men om een too-
neelstuk tc schrijven het „dramatische in
stinct" moet bezitten. Alleen dit dramati
sche instinct is noodig, het heeft met ver
stand niets tc maken. Het is een gave, even
zeer als het gevoelige gehemelte van een
wijnproever.
Mevrouw SzekelyLulofs is het beste be
wijs voor de juistheid van Maugham's stel
ling. Haar boekeu behooren tot de „best
sellers" van de laatste jaren, met die van
Fabrieius, Körmendi en enkele anderen. Ze
moeten dus kwaliteiten hebben, die een
groote menigte lezers aanspreketi en men
zou zoo denken, dat julat dergelijke werk te
dramatiseeren viel. De schrijfster heeft het
zélf willen doen en het resultaat werd ons
gisteren vertoond door het ensemWe, dat
Louis Saalboru voor deze voorstellingen
samenstelde. Al neemt zij haar toovludlt tot
allerlei uiterlijkheden, het bleef maar al to
pijnlijk merkbaar, dat mevrouw Szofccly
geen geboren tooneelschrijfster is, omdat zij
het dramatische instinct mist.
In een zestal tafereolcn werd do inhcaid
van het boek samengevat. liet vangt aun in
1023 cn geeft een beeld van het Deli tus
schen dat jaar en 1027, dus van de „boom"-
periode in de rubber tot aan de afbraak,
waar wij nu nog middenin zitten, en dus
zullen haar personen wel authentiek zijn en
haar schets van dc verwording in dit cul
tuurgebied historisch juist. Maar het bleven
woorden en wij kwamen niet oiyter den
ban van de tropensfeor, zooals wij die zoo
sterk gevoeld hebben in While Cargp, dat
in ons land als Blanke Ballast vaak ver
toond werd.
De schrijfster heeft vrijwel volstaan met
de demoraliseerende werking aan tc toonen
van te veel en tc vlot verdiend geld. Wij
hebben hier die excessen in de Ö.W.-tijd ook
maar al te goed gekend, maar het is duide
lijk, dat in Deli factoren medewerkten, die
zulke excessen heviger maakten en meer
toespitsten dan in ons land mogelijk was.
Meer nog dan de mannen, die altijd nog
hun werk hebben, dat juist in dc cultures
den geheelen mensch in beslag neemt,
waren de Europeesche vrouwen slachtoffer
van de demoralisatie. Het stuk is haast een
pleidooi voor het ongewcnschte om dc Euro
peesche vrouw deel te laten hebben aan het
leven in dc tropen, speciaal dan in afgele
gen cultuurlanden als dc binnenlanden op
Sumatra's Oostkust.
Het. is geen opbouwend onderwerp, deze
zedenverwildering uit een periode, die al
weer achter ons ligt, cn uit onzè koloniale
geschiedenis is hier geen fraaie pagina open
geslagen. Drank, intriges tusschen do em
ployés en vrouwenperkaras, veel anders
brengt het stuk ons niet. Maar daarbij komt
dan rog het onvermogen van dc schrijfster,
om aun dit alles een vorm tc geven, die van
het stuk een bevredigend geheel zou maken
of zelfs maar voldoende kijk op het -tooneel
orn een aantal sterk gespeelde scènes op de
been te helpen. Er was maar één scène, die
werkelijk „tooneel" werd cn dan nog niot
eens volgehouden dat was in het vijfde
tafereel, als Ravinsky zijn ontslagbrief
krijgt en aan John van Laer dc verhouding
van zijn vrouw Renéo met Ravinsky blijkt.
Werd het stuk een teleurstelling, het hooft
dan toch nog aan één acteur gelegenheid ge
boden tot een bijzonder knappe creatie.
Louis Saalborn heeft als Jan Meesters een
Deli-planter van de oude garde gespeeld, zoo
prachtig cn zoo levend, dat het een voortdu
rend genoegen was om zijn spel gade te
slaan. Dat was tenminste een echt en voluit
levend mensch, ruw maar hartelijk en een
voudig. Zijn spel droeg de heelc voorstelling.
Naast hem kwam vooral Carla de Raot naar
voren als Rcnée met gevoelig en tempera
mentvol spel. Jan van Ees heeft van zijn te
veel aan sentiment een maniertje gemaakt,
dat zijn spel eentonig maakt en ongeloof
waardig. Willy Timrot viel op in een klein
rolletje van Sinkch, scherp en zonder over
drijving gespeeld.
Dat sfeer ontbrak lag niet aan de decors,
vooral de achterdoeken waren goed, o.n. in
Brastagi en knap was ook de nieuwe plan
tersclub van Randjah.
V.
WINTERIENST DER K.L.M.
Wij maken er onzo lezers op alteht, dat
heden bij de K.L.M. dc winterdienst in
gaat, welko tot en met 31 Maart 1935 geldt.
Vanaf 1 April 1935 gaat dan wederom tot
en met 31 October de zomerdienst in, zoo
dat de afzonderlijke voorjaars- en herfst-
diensten vervallen zijn. Om dit aan het pu
bliek bekend te maken, heeft de K.L.M. een
overzichtelijke dienstregeling uitgegeven.
AMERSF. RADIO CENTRALE.
Morgen geeft de Amersfoortsche Radio-
Centrale naast dc programma's der belde
Hollandsche zenders, die der volgende bui-
tenlandsche zendstations door:
11.055.35 Midland Regional.
5.356.45 Droitwich.
6.45— S.05 Weenen
S.1512,20 London Regional.
OUDEN VAN DAGEN.
Aanvulling.
Hiermede willen wij er de aandacht van
onze lezers op vestigen, dat wij in ons ver
slag over de Ouden van Dagen naar „Mali*
Gevallen" vergeten hebben den heer G.
Lensink te noemen, die geheel belangeloos
de „Sneltax" voor cenige invalide oudjes
beschikking stelde
