4000
DË EËMLANDEü
vë
„Geef mij een Boveetje"
e
L J. LUYCX ZOON
Vrijdag 2 November 1934
Uitgave: VALKHOFF Go. - Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
33e Jaargang No. 107
18S4 1934
GRATIS UW BRILLEGLAZEN AAN!
THEO GROENHUIZEN
Tel. 1788
DE EERSTE SNEEUW
P. F. A. VAN DAAL
PIANO'S
TAXI TAXI
TEL. 1830 TEL. 1093
B. RUITENBERG H
5 uur
AMEK3FG0RTSCH DAGBLAD
ÜBONNEMENfSPRIJS P*' 3 maanden voo« Amersfoon 2.10 pei maand 0.75. per
1 weck (met giails verzekering tegen ongelukken' f 0.17'/,.
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers 1 005.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INT ERG 513
PRIJS OER AOVERTENTIEN van 1—4 regels I 1.05 met inbegrip van een Dewijsnummef
elke regel meer f0 25 Liefdadigheids-advertentlén voox de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES bl) vooruitbetaling 1—5 regel*
50 cent elke regel meer 10 cent driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra I 0.05
Het Saarproblcem blijft de aan
dacht trekken. Militaire be
zetting van het plebiscietge-
bied?
xfïsschien herinnert men zich nog, dat
Barthou, de Fransche minister van bui-
tenlandschc zaken, die tc Marseille tegelijk
met koning Alexander van Jocgo-Slavië
viel door de schoten van een moordenaar,
op 27 September te Genève met grooten
nadruk te kennen heeft gegeven, dat
Frankrijk er geen prijs op stelde zelf voor
de orde in het Saargebied lo zorgen.
Misschien herinnert men zich tevens, dat
de Duitsche regcering op 4 Juli 1934 de
belofte heeft afgelegd zich ten aanzien van
den plebiscietstrijd in het Saargebied van
elk ingrijpen tc zullen onthouden.
M.a.w.: de twee parlijen, die het meest
rechtstreeks bij de volksstemming in het
Saargebied zijn betrokken, hebben laten
uitkomen, dat zij elke beïnvloeding van
het plebisciet, op welke wijze ook. achter
wege zullen laten.
Niettemin is er in de wereld thans
groote beroering gewekt door een stroom
van berichten, die alle ervan reppen, dat
van Fransche zijde militaire maatregelen
zullen worden genomen, teneinde te belet
ten, dat van Duitsche zijde een 1-Iand-
streich, een coup de main, wordt uitge
voerd.
Wij hebben deze aangelegenheid ook
reeds in ons vorig overzicht aangeroerd,
doch de opwinding, die de kwestie alom
ter wereld wekt, is alleszins aanleiding op
de zaak nog even terug tc komen, temeer
daar de Saarkwcstic do Duitsch-Fransche
tegenstellingen thans opnieuw op betreu
renswaardige wijze verscherpt. Juist de af
wezigheid van een Duitsch-Fransclio over
eenstemming heeft te allen tijde voor Euro
pa ernstig ooriogsgevaai heteekend.
De vraagt, die onmiddellijk rijst, is: ligt
het inderdaad, zooals van Duitsche zijde
rnet klem wordt beweerd, in de bedoeling
der Fransclien, om leger eenheden to ge
bruiken voor de handhaving der orde in
het Saargebied, voor, tijdens en na het
plébisciet? Koestert Frankrijk wellicht be
doelingen van nog verder strekkenderi aard,
b.v. de militaire bezetting van lie* Saar
gebied, die herinneringen wekt aan d» oc
cupatie van het Doelgebied, waaraan on
afscheidelijk de naam is verbonden van
den onlangs overleden staatsman Pom*
caré?
Hei opzien, dat de beweerde voornemens
der Franschcn hebben gebaard, is inmid
dels voor het officieuse Fransche persagent
schap Havas aanleiding geweest zich even
eens bezig te houden met een eventueel mi
litair ingrijpen van Frankrijk in het Saar
gebied.
Havas dan maalct gewag van de berich
ten, die in het buitenland de ronde doen en
die behelzen, dat door de Fransche militaire
autoriteiten voorzorgsmaatregelen zijn ge
troffen, teneinde gevolg te kunnen geven
aan een beroep, dat de regceririgscommissie
van het Saargebied mogelijk op dc Fransche
regeering zou kunnen doen. Volgens Havas
vereischcn de berichten in dezen vorm een
rech'zetting. Frankrijk, zoo wordt gezegd,
houdt zich strikt aan de loyale toepassing
van de plebisciet procedure, zooals deze is
vastgelegd in 't vredesverdrag en denkt er
in de verste verte niet aan de volksstem
ming, die vrij moet blijven, te beïnvloeden.
Politicmaatregelen, die het gebruik van
Fransche strijdkrachten noodig maken, kun
nen volgens de officieuse Fransche uiteen
zetting slechts worden genomen, wanneer
in'ernat'onale verplichtingen ton uitvoer
moeten worden gelegd, verplichtingen, die
voor P'rankrijk voortvloeien uit de resolu
ties, welke dooi den Volkenbondsraad in 1925
en 1926 ziin genomen en dan alleen nog
maar, wanneer een desbetreffend verzoek
uitgaat van de regceringscommissie van het
Saargebied, die als internationaal organisme
„onder olie omstandigheden voor de bescher
ming van personen en eigendom in 't Saar
gebied verantwoordelijk is."
liet geval doet zich ondertusschen voor,
dat de president der regceringscommissie,
de Engclschman Knox, pro-Fransch, althans
anli-IIitleriaansch, is georiënteerd, zoodat
d* Duitschers, niet geheel ten onrechte, vree-
zen, dat Knox zeer spoedig geneigd zal zijn
een beroep te doen op de hulp der Fran-
sohen, die op hun beurt greiig de gelegen
heid zullen aangrijpen om dc gevraagde
hulp te bicden.
Op volkomen „wettige" wijze zou Frank
rijk zoodoende zijn doel kunnen bereiken,
doch te Parijs ziet men blijkbaar tevens in,
dat het in dc wereld deson tanks over het
algemeen niet een al tc gunstigen indruk
zou maken, wanneer alleen aan Fransche
teöcocn dc handhaving der orde in 't Saar-
genied zou worden opgedragen. Prettiger
zen men het te Parijs vinden, wanneer ook
nog andere staten zouden worden betrok
ken hij de samenstelling van het z.g. Saar-
Lgei, dat zich aan dc grens van het
p-ebiscietgebicd zou moeten legeren om in
te gii;pen, wanneer zich excessen mochten
voordoen. Het voordcel van de verwerkelij
king van dit denkbeeld zou voor Parijs zijn,
dat Frankrijk dan niet alleen de verant
woordelijkheid zou dragen voor al te krasse
maatregelen. Frankrijk deinst dat is de
inlruk, di«n men krijgt eemgszins voor
al te groote risico's terug. Maar wanneer
50
50 jaar hebben wij her vertrouwen genoten van
het Amersfoortsch publiek.
Uit erkentelijkheid bieden wij U, deze geheele
maand, bij aankoop van een bril
Uitgez. Luxe- of Zeiss-glazen
Leden van Ziekenfondsen genieten bij aanschaffing
van een luxe-bril en bij opgave van Ziekenfonds
recept 33 'U pet. korting.
Profiteer van deze JUBILEUM-AANBIEDING
LANGESTRAAT 38 VAK-OPTICIEN
niet ullc teekenen bcd.iegen, zal het zijn
zin krijgen. Dc over het algemeen zeer goed
ingelichte berichtgever van de Times te Pa
rijs vvcci namelijk te berichten, dat Frank
rijk op het oogenblik grooten ijver aan den
dag legt om Engeland ertoe te bewegen
eveneens soldaten voor het „Soarlegcr' af
te staan. Dc deelneming van „slechts een
handvol Tommies", die de Fiansche troepen
naar hei Saargebied zouden moeten verge
zellen aldus wordt het standpunt der
Fiansche regcering verduidelijkt zou „elk
gevaar afwenden". Tc Parijs wacht men dus
nu blijkbaar op een toezegging in dezen
zin van de zijde der Engelsche regcering,
die inmiddels, naar het schijnt, haar stand
punt in deze meer dan netelige zaak nog
niet heeft bepaald. Zal de décisie ten gun
ste van Parijs uitvallen? In elk geval is
daar nu meer kans op dan in een vroeger
tijdvak, daar ook in Engeland dc rcgce-
ri 'g-Hitler verre van populair is.
UIVER IN INDIfi.
Batavia, 2 Nov. (Aneta). Het voorloo-
pig program voor do retourvlucht van de
Uiver luidt als volgt:
3 November zal de Uiver via Brisbane
van Sydney vertrekken. De aankomst te
Soerabaja is bepaald op 7 November.
Te ongeveer acht uur zal op 8 November
het vertrek van Soerabaja plaats vinden,
waarna het vliegtuig ongeveer tc 9 uur te
Somarung arriveert. Hier zal de Uiver om
streeks een uur blijven.
Vervolgens vertrekt men naar het mili
tair vliegveld Kalidjati, waar men circa
elf uur arriveert. Hier verblijft de Uiver
circa 50 minuten, daarna gaat men naar
Batavia, waar men ongeveer half een denkt
aan te komen.
9 November vertrekt bet vliegtuig om 9
uur in den morgen van Batavia naar Ban
doeng, waar men circa half tien arriveert.
Op 10 November zal de gouverneur-gene
raal de bemanning in audiëntie ontvangen.
11 November vertrekt het vliegtuig uit
Bandoeng naar Holland.
Jones en Waller opgehouden.
Londen, 1 Nov. (V. D.) Gemeld wordt
dat Jones en Waller, die uit Athene naar
Engeland zijn vertrokken voor de laatste
étappe van hun vlucht van Melbourne, we
gens het slechte weer boven Italië genood
zaakt waren terug te keeren. Morgen hopen
zij Londen te bereiken.
TWEEDE LUTO-LOTERIJ.
Loten te dezer stede verkrijg
baar.
Ten behoeve van de Luchtvaarttentoon
stelling „Luto", welke onlangs met veel
succes te Den Haag en te Amsleidam werd
gehouden, heeft een groote verloting plaats
gehad.
Deze 2e verloting heeft plaats ten behoe
ve van de „Luto'Menloonstellingen, welke
het „Luto"-bestuur voornemens is in diver
se centra van ons land in tc richten.
Zooals bekend moge zijn gaat de „Luto"-
tentoonstelling uit van de volgende licha
men: Kon. Ned. Vereeniging voor Lucht
vaart; Kon. Luchtvaart Mij. voor Neder
land en Koloniën (K.L.M.); N.V. Nationale
Luchtvaart School; Bureau voor Luchttoe-
risme K.N.V.v.L.A.N.W.B., terwijl de orga
nisatie wordt verzorgd door den heer Jac.
Kleiboer.
In den verkoop van dc „Luto"-loten is
thans ook Amersfoort opgenomen, zoodat
nu te Amersfoort bij verschillende adres
sen de „Luto"-loten verkrijgbaar zijn.
Een advertentie in dit nummer geeft
dienaangaande nadere bijzonderheden.
Dc hoofdprijs van deze verloting is even
eens een tocht per K.L.M. voor 2 personen
retour A'dam—Batavia met een rondreis
door Indië en gratis verblijf gedurende den
geheelen tocht of een Lincoln-Auto, welke
een waarde vertegenwoordigt van 8000.
Ten overstaan van no'aris J. Waldorp, te
Den Haag, vindt 21 Nov. as. de trek
king van deze 2e Luto-loterij plaats.
JAN VAN RIEMSDIJK IN AMICITIA.
Een greep uit de vele critleken.
Jan van Riemsdijk die al zoo vele avon
den van onvergetelijke vreugde aan onze
lezers verschafte, zul hier binnenkort weer
optreden. Wij hadden een onderhoud met
den populaircn zanger, waarin hij o.a. zei-
de: „Wie ziet den aovond van 7 November
met vreugde te gemoet want wie heb
alticd pleizierig cwarkt in Amicitia en wie
heb ook noe weer ons bes odoan veur een
nicj en afwisselend program, woarbie de
dames en hecron weer flink kunt lachen
en alleman zien zin lciicg, 't gezelschap
lief zich weinig veranderd umdat wie an
elkoar cwend bent en zoodoende 't beste sa
menspcl kunt geven en zoodoende de ver
schillende taferoelen noen weer volmoaktcr
bent. Ja., ja wie heb groote plannen ook
wie waren in Amerika... van 't joar wilt
wie dezelfde kante uut as de Pelikaan en
de Uiver... moar ik hópe dat 't ons beêtcr
giet dan de Panderjager'! Of we sukscs
heb met liet nieje program? Nou en of...
kiek moar in de krantenhier heb io
ze
Aldus do Vcluwsche Jan. Wc lezen in
de kritieken o.a. het volgende:
„Een vijftal vlotte, geestige en fijnzinnigo
kleinkunst artisten Xandra van Rijn
zong voortreffelijk De vroolijko vagebon
den en „Goeden avond meneer Snel let jes"
door Robert Ijmg en Hans Snel; deden het
publick aan een stuk lachen.
(Nieuwe Zecuwschc Crt.).
Een waardige en succesvolle opening van
het seizoen.
(Nieuwe Tilburgsche Crt.).
Origineel, zorgvuldig samengesteld pro
gramma; een uitbundig succes! Dc Panne-
koeke is het verhaal van een Haagsch
echtpaar dat autopanne krijgt bij een \'e-
luwsche boerderij. De origineele Vcluwsche
boer, die ben met zijn opmerkingen de
schrik op het lijf jaagt, was een bizonder
geslaagde creatie van Van Riemsdijk. Ware
orkanen van den lach. (Tuhantia).
Het is dus ev nals vroeger: prima! Zoo
niet: heter!! Een programma dat vlamt*en
sprocdelt van leven, humor en vroolijkheid.
Een feest \oor jong e:i oud! De prijzen zijn
laag gesteld en geschikt voor ieders beurs.
MAATSCHAPPIJ TOT NUT VAN HET
ALGEiaSEN.
Ledenvergadering.
Gisteravond hield de Maatschappij tot
Nut van het Algemeen in de Theosophische
lage haar ledenvergadering.
De voorzitter, Dr. R. Micdcma, heette de
weinige aanwezigen welkom en constateer
de hel. feit, dat het afgeloopen jaar een
vooruitgang van het aantal leden, n.l. 20,
gebracht had. Men behoeft voor het winnen
van leden geen sprekcrstalcnt ie bezitten,
wanneer men maar volgens een vaste me
thode te werk gaat. In dit geval betcckcnt
dat: met een warm hart opkomen voor de
departementale belangstelling.
Hierna worden de notulen door den
waarnemend secretaris, den heer IJ. Baan,
voorgelezen, daar Mevrouw M. Liefrinck
verhinderd was.
Aangezien geen stukken ingekomen wa
ren, werd onmiddellijk overgegaan tot het
volgende punt van de agenda, dc benoe
ming van een afgevaardigde voor de Algc-
mcene Vergadering te Amsterdam. Hier
voor werd ds. R. Miedema gekozen met
mevrouw Liefrinck als plaatsvervangend
afgevaardigde. De voorzitter deelde vervol
gens mede, dat de Algemeene Vergadering
Ie Amsterdam had gestaan in het karakter
van het 150-jarig jubileum van de maat
schappij en lichtte enkele punten uit de
begrooting toe.
Voor de benoeming van een nieuw be
stuurslid, vacature de heer Tulleken, werd
dc heer D. G. Boltcn gekozen, terwijl voor
de vacature dc heer Mulock-Houwcr, de
heer Raabe gekozen werd.
Bij de rondvraag stelde de heer J. Peper
voor, om ter gelegenheid van het 150-jarig
jubileum van de Maatschappij ook hier een
feestavondje te organiseeren met b.v. een
spreker, die op de hoogte is van dc voor
geschiedenis en het ontstaan van hot Nut
cn verder een muziekensemble.
Het bestuur beloofde hierover nog eens
nader te rade te gaan, waarna de voor
zitter de vergadering sloot.
GRAFTEEKEN N. VELS HEYN.
Morgenmiddag dc onthulling.
Wij herinneren er onze lezers nog even
aan, dat morgenmiddag om 3 uur de ont
hulling plaats vindt van het grafmonument
voor wijlen wethouder N. Veis Heyn. Deze
onthulling zal namens de burgerij geschie
den door onzen burgemeester.
buitenland
Binnen- en
6 ct. per K.M. Tel. 1788
Vraagt prijs van onze 6 4 7 pers. wagens
Vaste standplaats naast het Tramstation.
is gevallen, nu wordt het pas echt gezellig
thuis. Koopt thans
Gevulde SPECULAAS
van f 1.— nu slechts 60 cent per pond.
BOTERSPECULAAS (echte natuurboter)
40 cent per pond.
Heerlijke nekruido SPECULAAS
25 cent per Vz pond.
Onze «8 cent gebakjes 10 voor 60 cent.
Iets nieuws Natuurboter Crêmokockjes
van 24 cent nu 13 cent per ons
Luxe Brood- en Banketbakkerij
XAPELWES 58. Tel. 0911.
Bechstein - BlüTHNER IBACH enz.
Vraagt prijslijsten van nieuwe en
gebruikte instrumenten aan.
Levering op termijnbetaling.
Firma R. VAN DEN BURG,
Pianohandel van 1887.
J. BURGERS.
Zijn veertigjarig jubileum.
Gisteren, 1 November, was het de dag. dat
Jan Burgers veertig jaar geleden in dienst
trad bij de firma A. J. van Zalingen, Lange
straat 1.
Omstreeks 11 uur werd hij door zijn
tcgcnw'oordigen patroon, den heer A. N. J.
Verhockx, van harte gclukgcwcnscht, die
hem een voorbeeld noemde van ware plichts
betrachting in die tien jaren, sinds de zaak
aan hem overgegaan is cn daarbij de
wensph uitte, dat hij nog vele jaren in zijn
zaak werkzaam moge zijn.
Tevens werd hem een prachtige rook- cn
bloernenstandaard, geheel gevuld met bloe
men, aangeboden.
De burgemeester richtte daarop cenige
zeer waardeerende woorden tot den jubila
ris cn speldde hem namens Hare Majesteit
dc Koningin een ridderorde op de borst,
waarna dc burgemeester zich nog langen
tijd op aangename wijze, onderhield over
het bakkersbedrijf van vroeger en thans.
Namens de algemeene hakkerspatroons
vereeniging werd den jubilaris een mooi
bloemstuk overhandigd. Dc voorzitter van
deze vereeniging, de heer Van Ommeren,
heeft hem al vanaf zijn jeugd gekend en
was ook tegenwoordig bij zijn vijf en twin
tigjarig jubileum.
De heer Hoogenboom, die de R. K. bak-
kerspatroonsvereeniging vertegenwoordigde,
bood hem een getuigschrift voor veertig
jaren trouwen dienst aan, vergezeld van
ecnige hartelijke woorden.
Ook het personeel liet zich niet onbetuigd
en bood hem een fraaie ets aan.
Onder de bloemstukken, die het huis een
kleurig aanzien gaven, bemerkten wc nog
een bloemstuk van zijn vroegere patrones,
mevr. de wed. Van Zalingen.
NUTSSPAARBANK.
Overzicht van October.
Ingelegd in 7230 poslen 681.014.45. Terug
betaald in 59SS posten 659.439.53. Meer in
gelegd dan terugbetaald 22.174.92. Nieuwe
boekjes uitgegeven 211. Afbetaalde boekjes
134. Gespaard in busjes 4627.04.
In het aantal nieuwe boekjes zijn bcgre
pen 23 z.g. babyboekjes, waarop de Spaar
bank een eerste inleg van 1 plaatste.
AMERSF. RADIO-CENTRALE.
Morgen geeft de Amcrsfoortsche Radio-
Centrale naast de programma's der beide
Hollandsehe zenders, die der volgende bui-
tenlandsche zendstations door:
11.201.05 Keulen.
1.056.50 Droitwich.
6.508.35 Midland Regional.
8.3512.20 Droitwich.
MARKTBERICHT.
2 November.
Appelen 36, peren 46 per H.L.;
hoendereieien 4.90—5.50, eendeneieren 3
3.50 per 100 stuks; grasbotcr 1.70 per
K.G.; heneieren 3.504.25 per 100 stuks;
kippen 0.500.70, hanen 0.400.75, tam
me konijnen 0.S01.75, jonge tamme een
den 0.40—0-50 per stuk; tamme duiven
0.200.30 per paar; biggen 7—11 per
stuk. Aangevoerd waren ongeveer: 40 H.L.
appelen, 30 H.L. peren. 140/K30 stuks hoen
dereieren, 1700 stuks eer eneieren. 130.000
stuks heneieren, 20 K.G. grasboter, 210 big
gen.
DIT BLAD HEL KI EEN DAG EL UKSCHB
GECONTROLEERDE OPIA AG VAN
EXEMPLAREN
Betrouwbare Onderneming
WAGENS GOEDGEKEURD DOOR
GEMEENTE-POLITIE.
PASSAGIERS VERZEKERD
Naar buiten 6 cent p. K.M.
STANDPLAATS STATIONSPLEIN
(Rechterzijde Hotel Monopole)
Hoofdkantoor KAMP 41.
BUITENLAND.
Engelsch handelsverdrag met Duitsch-
land. (Derde Blad, pag. 1).
Tegen dc geestelijkheid in Mexico.
(Derde Iilad, pag. 1).
UIT DEN OMTREK.
Gemeenteraad van Soest.
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS.
Lange reeks vcrkeersongc\ allen voor het
Kantongerecht.
(Eerste Blad, pag. 2.)
De Linksche groepen protesteeren.
(Eerste Blad, pag. 2.)
Wie wil den nood van v^'en lenigen
(Eerste lad, pag. 3.)
Stad cn Provincie in het donker.
(Eerste Blad, pag. 2).
ZN.
VOOR EERSTL KLAb
KLEEDING
NAAR MAAT
TELEFOON 243
UTRECHTSCHESTRAAT 26
WEERVERWACHTING
Medegedeeld door het K.N.M.l. to
Dc Bilt:
Verwachting: Matige tot zwakke
Noord-Westelijke tot Zuid-Westelijko
wind, gedeeltelijk bewolkt, aanvanke-
j> lijk nog kans op eenige buitjes, later
ft waarschijnlijk weinig of geen neer-
5 slag, iets zachter overdag.
Kleine temperatuurstijging te
wachten.
De depressiekern verplaatste zich naar
liet Noord-Westen. Zij bevindt zich thans
ten Westen van Noord-Scandinavié. Een
secundaire breidt zich tot over de Noord
zee en omgeving uit. Deze secundaire heeft
vooral in het midden van ons land nogal
wat neerslag gebracht. Te De Bilt viel 13
m.M., gedeeltelijk als sneeuw. Dc barometer
over IJsland cn het ten Zuiden daarvan
gelegen Oceaangcbied daalt, zoodat de
koude-aanvocr van het Noorden uit is ge
stuit. Over dc Britsche eilanden en Noord-
Frankrijk is het warmer geworden. Over
Zuid- en Midden Frankrijk en Centraal-
Europa steeg de luchtdruk. Nadat aanvan-
kelijk de koude luchtmassa tot daar was
doorgedrongen, heeft thans een rustige stra-
lingsnaclit aldaar lichte tot matige vorst
gebracht. Het vorstgebied over Scandinavië
werd iets kleiner van omvang. Over IJs
land blijft het nog koud. Behalve uit onze
omgeving wordt ook uit Scandinavië en
Noord-Frankrijk flinke neerslag gemeld. De
drukverdeeling en veranderingen maken
een verbetering in den weerstoestand waar
schijnlijk. Afnemende buiïgheid cn een klei
ne temperatuurstijging overdag zijn tc
wachten.
LANGESTRAAT 49-51 - TELEFOON 190
COUPONS
STOFFEN AFDELING
Mantelstoffen, Wollen Stoffen