Motorfietsen en accessoires JOH. BOTTINGA DE AUTOMATISCHE TELEFOON DREIN DRENTEL en PIET PRIKKEL. PIJÜJKE VOETEN? EENGROOTSCHWERK DE ALZIENDE CONTROLEUR Babies met wereldrecords Platteland uit isolement R.A.I.'IN DRUKKEN Politieagenten kunnen geen siippertjes maken Do motorfietsen hebben thans op Ue R.A.I. de ruimte, want zij beschikken over de geheele zijhal. Hun positie op de markt is minder benijdenswaardig. Dc constructie is minder geschikt voor massale productie en eischt relatief hooge prijzen. De overgroote meerderheid der benzinerijders geeft verre weg de voorkeur aan de auto, die thans zoo goedkoop is. Maar dogenen, die op de kleintjes moeten passen en ook op de be- d[rijfsonkosten Jetten, vinden in de motor fiets een oecomischer vervoermiddel. Aan hen echter, wien het niet om de rijsport te doen is en die alleen naai transport vragen, wordt nog te weinig aandacht geschonken door de fabrikanten. Zij ontwerpen over het algemeen hun machines in de eerste plaats met het oog op hooge topsnelheid en felle accuratio. Weliswaar wordt de eenvoudige, bcdrijfszekere motor eveneens gebouwd, maar hoofdzakelijk slechts in het lichtere genre. Voor wie geen groote afstanden af te leggen heeft is een dergelijk motorfietsje zeer voldoende; heeft men echter veel kilo meters te verwerken langs goede wegen, dan moet men of den motor overbelasten of rnet een geringere gemiddelde snelheid ge noegen nemen. Hierbij komt, dat de ingewikkelde bouw van een motorrijwiel het schoonmaken tot een peer tijdroovende en onaangename bezigheid maakt. Het zou veel praclisciier zijn als men eenvoudig het ding met de tuinslang kon afspoelen, zonder schado aan te richlen natuurlijk. Nu bestaan dergelijke machientjes inder daad: de Francis Barnet t Cruiser, do Boy al Enfield Cycar, de Douglas Bantam zijn er voorbeelden van. Maar bet motorvermogen is te gering. In de zwaardere klassen ont breekt de „tuinslang-motor" geheel. Een uit zondering moet gemaakt worden voor de prachtige R 4 kopkleppen van BMW. een 4-paards machine met blokmotor, cardan- aandrijving en geperst stalen frame. Ook Zündap beeft enkele typen met dergelijke voordeden, w.o. een ZVi P.K. tweetact en een vlakke 4 cylinder, dwars in het frame ge monteerd. Uitstekende voetplanken bescher men de cylinders bij evontueele valpartijen en Jiouden opspattende modder tegen. In het algemeen valt het op, dat do Duit- sche constructeurs vooruitstrevender zijn dan hun Engelsche collegae, geen niëiuvlje overigens. Maar ondanks de „tijdsomstan digheden" gaat Duitschland door met het zoeken naar nieuwe wegen. Engeland daar entegen bepaalt zich in hoofdzaak tot ver beteren van het bestaande. Het beruchte conservatisme der Engelsche industrie! België, op de R. A. I. behoorlijk vertegen woordigd. volgt in hoofdzaak dc lijn van de buren aan de overzij van het Kanaal. Frankrijk schittert bijna geheel door afwe zigheid (geen gedeprecieerde valuta of ex portfaciliteiten). Zwitserland is thuisgeble ven en helaas is ook geen enkele represen tant van «Ie constructatief zoo fraaie en per soonlijke Italiaanschc industrie ter tentoon stelling. De Zwecdsche Husqvarna, die het afge- loopcn renseizoen zoozeer dc aandacht trok door eclatante successen en mysterieuzen tegenslag, exposeert verschillende barer typen. Ook hier waren het weer de wed strijdmotoren, die de belangstelling opwek ten voor bet normale product, dat hierop stellig aanspraak maakt door zijn uitsteken de hoedanigheden. De ideale toermotor Na dit nationaliteitenuilstapje keeren wij terug naar ons uitgangspunt. Er zal voorloopig waarschijnlijk een be perkt aantal lieden blijven bestaan, die uit sportieve overwegingen willen motorrijden en daarvoor kunnen en willen betalen. Indien de motorrijwielfabrikanten hun afzet niet tot deze categorie willen beper ken, moeten zij het roer omgooien. De groote massa heeft heden ten dage meer dan ooit behoefte aan een betrouwbaar snel vervoermiddel, laag in aanschaffingsprijs en bedrijfskosten. Zij zou willen autorijden, maar dat is te duur. De groote opgang, die de fietsen met hulpmotoren en de lichte motorrijwielen reeds hebben gemaakt, legi in dit opzicht een welsprekend getuigenis af. Hoe moet de niet-sportieve motor, die slechts vervoermiddel wil zijn, de toenuo tor kortom, er uitzien om de groote massa te bereiken en in de bestaande behoefte te voorzien? De auto biedt eonig vergclijkingsmate riaal. Een vijfentwintig, dertig jaar geleden was de auto een luxe, bestemd voor sportlui met toeristische neigingen en belangstelling voor techniek. Toen kwam Henry Ford en zag de moge lijkhedcn. Hij bouwde een «auto van doel treffende inrichting en uiterst eenvoudig be stuurbaar, met een soliden motor erin tegen een fantastisch lagen prijs; hij stoorde zich niet aan de mode, alleen aan de doel matigheid. Hij verkocht onnoemelijk veel u a gens en zorgde voor een uitgebreide en goed koope onderdcelen-reserve. Nu is hij een der rijkste mannen ter wereld. Hoe moet de Ford onder dc motorfietsen zijn, „het gebruiksartikel voor vervoerdocl- einden? Een eenvoudige, niet te groote meercylin dermotor, robust en betrouwbaar, liefst me' aangebouwden versnellingsbak en cardan aandrijving. Deze wordt gemonteerd in een veerend frame van stevige constructie, zon der dat bet geheel te zwaar wordt. De wielen zijn natuurlijk gemakkelijk uitneem baar, met flinke remmen. Do rijder wordt beschermd door beenschilden, ruimtemeten spatborden e.d. tegen het vuil van den weg Oliespatten kunnen hem niet bereiken, want dc motor, hoe toegankelijk ook, is verborger achter metalen platen, die de koeling eehtei niet ongunstig beïnvloeden. Schoonmaken geschiedt met dc tuinslang. De mechanische geruischloosheid is uiterst verzorgd, het uit laatgeluid wordt volledig gedempt. Hel stuur is in rubber gemonteerd, de voorvork is met de hand bij te stellen, evenals de achterwielveering, naar de eischen die weg dek en berijder stellen. Natuurlijk is de ligging op den weg muurvast en de zadel positie prettig (en verstelbaar). De versnel lingsbak schakelt gemakkelijk, ook liet starten gaat als vanzelf, evenals bet op den standaard zetten (jiffy-stand). Een prima verlichtingsinstallatie en een ruime benzine tank voltooien het geheel. Een topsnelheid van ongeveer 100 K.M. is voldoende. De prijs tenslotte moet laag zijn. Bedragen te noemen heeft geen zin, maar de bestaande machines, die min of meer in dit genre zijn komen ver boven de raming. Ziehier een globale aanduiding van de eischen, waaraan een motor moet voldoen, om bij de groote massa aftrek te vinden. Technische verbeteringen Ook bij de motorrijwielen wordt de kwali teit van bet materiaal opgevoerd, waardoor o.a. do compressie zonder bezwaar verhoogd kan worden. Aluminium en brons vinden voor cylinderkoppen steeds meer toepas sing. Douglas brengt een uiterst slimme constructie De cylinders zoowel als de kop pen zijn van aluminium, de ingegoten cylindervoering is van staal. Een gietijzeren plaat, waarin de klcpzetels, wordt tusschen cylinder en koppen geklemd. Om speling en dus slijtage 011 lawaai tegen te gaan worden in verschillende ge vallen de nokkenas voor kopkleppers vrij boog aangebracht Soms ook worden dc lichtcrstangcn in het cylinderlichaam opgo nomen, wat bovendien de smering ten goede komt. En nu komen ook diverse merken met volledige insluiting van het kopklep mechanisme. Wat dat beieekent voor ge ruischlooshcid en slijtagcbeperking is zon der meer duidelijk Ook do voetschakeling wint duidelijk veld. In verschillende uitvoeringen zijn er verklikkers, die den schakelstand aangeven wat zeker niet overbodig is Dit geldt even eens van de vierversnellingshakken: vooral voor lichtere motoren hebber die groote be ♦eckenis. wanneer de constructie dusdanig is, dat den rijder op het hnrl gedrukt kan worden de vierde versnelling slechts als een soort „Schnellgane" te gebruiken. De voor ketting wordt steeds ineer door een oliebad- kast besci. ïrmd. Benzinetanks worden grooter, Engelsche sturen verheugen zich veelal in een rubber ophanging. de noviteit, die Ariel een jaar ge leden bracht. Interessant is het Hurth-Dehne schakel stuur. Met behulp daarvan kan men van versnelling verwisselen zonder de handen van het stuur te nemen. Ook bij voetschake ling is dit mogelijk, maar bij dc meest systemen loopt men gevaar de versnelling te missen, vooral op een slechten weg; de menschelijke in een laars gehulde voet is nu eenmaal niet een ongevoelig werktuig. Op dit stuur is een indicateur aanwezig, waar aan men kan zien welke versnelling in ge bruik is. Een ander snufje is de politie-Harlcy Davidson met radio. De bedoeling hiervan is dat op het hoofdbureau een zender is opge- slekl. Het ontvangapparaat staat hierop permanent afgestemd (de agenten kunnen dus geen slippertjes in het rijk van koning Juzz maken), de luidspreker is aan het stuur bevestigd. Opdrachten, inlichtingen etc. kunnen op deze wijze uiterst snel ver strekt worclen. Om der wille van de plaatsruimte worden de afzonderlijke merken niet behandeld. Be houdens enkele uitzonderingen. Simplex exposeert een mooie waterge koelde machine, waarvan de prijs ongeveer vierhonderd gulden bedraagt. New Rapid is een nieuwe verschijning; aan den naam zou men niet zeggen dat het een Nederlandsch fabrikaat is. Een, voor loopig bescheiden, fabriek te Amsterdam brengt een serie karretios aan de markt, die stuk voor stuk een kaurigen en soliden in druk maken. En de prijzen zijn opvallend laag! Twee babv-machines zijn er, die beiden wereldrecordhouder zijn; een 123 cc New- Imperial heeft maar liefst zes wereldrecords behaald en een 98 cc DKW draaide vieren twintig uur aan één stuk met een gemid delde van ruim 7G K.M. per uur! De stan- daorduitvoering haalt GO en kost nog geen 200. n.l199.50. /Iccesso/res Banden zijn wel geen bijkomstigheden, maar worden nu eenmaal onder de cate gorie accessoires gerekend. De levensduur van deze uiterst nuttige objecten is de laatste jaren verveclvuldigd en de prijzen zijn sterk gedaald. Bandcnpecb begint wer kelijk zeldzaam tc worden, mits men op tijd een nieuw stel monteert. Maar ondanks hoogcrc snelheden en sneller optrekken is dit, zonder tegenslag, eerst na enkele tien duizendtallen kilometers noodig. Doch niet alleen de levensduur beslist over de verdiensten van een band. De slip- vrijheid is van minstens even groot belang. De diverse fabrieken zijn er, elk op eigen wijze, in geslaagd om do greep op het weg- oppcrvlak te verbeteren. Bovendien is het tegenwoordig mogelijk een afgesleten loop- vlak opnieuw te laten groeven. En dan is er liet z.g. adcriseeren. Dit procédé bestaat in het aanbrengen van talloozc evenwijdige dwarsgioevcn op de zijkanten van den band; de antislip-werking hiervan is nog niet vol doende verklaard, maar moet verbluffend zijn cn komt natuurlijk de veiligheid zeer ten goede. Veiligheid vóór alles is ook het devies der Philipsfabrieken, die, behalve hun inge nieuze auto-radio, ook met de nieuwe super- duplo seloctiva lampon exposeeren. Deze lampen zorgen voor een betere en gelijkma tiger spreiding van het licht. Het gele selectiva-glas onderschept de blauwe stra len, die de grootste bron van vermoeidheid bij den rijder vormen. De exfocal-ficts- lampjcs bestrijden, naar getoond wordt, succesvol het gevaar der verblindende rij wielverlichting. Ook de bekende Franschc fabriek Marchal wijdt zich aan het nU'fond nog onopgeloste verlicht ingsprohleerh", (b'uiar op andere wijze. De koplampen van Anierikaanschc auto's '.ijn nu eenmaal berucht slecht. Welnu, Marchal levert voor eiken Amerikaan pas sendc reflectoren met fitting en lampen, die onmiddellijk aangebracht kunnen worden. Behalve spotlights, bermlampen etc. wordt de aandacht getrokken door een hijzonder type mistlampen, voorzien van een vrij lang schermpje, dat de lichtbundel (die anders door de mist weerkaatst zou worden) af snijdt; bij voldoend lage bevestiging ver schaffen zij een behoorlijk uitzicht. Een aardig apparaat is dc Contrólographc, aan te brengen op vrachtauto's, bussen, taxi's, reizigerswagens, kortom in al die ge vallen waarin de eigenaar niet zelf zijn wagen bestuurt. Het listige instrument no- 'cert den afgelegden afstand, de gemiddelde snelheid, tijd van vertrek cn aankomst cn aantal der stopplaatsen, tijd en aantal malen, dat bet apparaat geopend is en het in- en uitschakelen ervan. De „gulden vrij heid' der chauffeurs dreigt een einde te nemen Interessant zijn de proeven met Firezone '«ovensmering en Beverol Topolie genomen. In heide gevallen liet men een auto, waar van de radiateur was verwijderd, een r,roo- 'en afstand afleggen (bij Beverol zelfs ruim 1100 K.M.). In heide gevallen doorstond dc wagen de oververhittingsnroef schitterend door de superienri oliekwaliteiten. Firezone wordt door de benzine gemengd en behoudt Mii!ir;ii;ii! 18Ï. Eindelijk wist Drein raad. Op een tak van een doode boom zut een vogel met een reusachtige snavel Als de vogd zijn snavel beweegt, zei hij, dan nemen we dc richting, die zijn suavel wijst. 188. Kort daarop draaide de vogel zijn kop naar bet wes ten en dus gingen Piet en Drein die kant op. Dc zon was gloeiend en telkens zaten ze vast in de castussen. Maar ze liepen •och flink door. Dat was 't beste om nog ergens onder dak te komen. zijn smeervermogen zelfs in de „vuurzóne". waar temperaturen van 800° C. hcersclien. Beverol Top is een normale smeerolie van uitstekende hoedanigheid en Nederlandsch fabrikaat. Natuurlijk zijn er nog tal van vernuftige voorwerpen op dc R. A. I.. garagegcreed schappen en auto-onderdeelen, anti-vries middelen en accu's, maar het is onmogelijk hun allen de noodige plaatsruimte te wij den. Beter cn doeltreffender is het zelf een bezoek aan ouzo belangwekkende auto tentoonstelling te brengen. N. J. D. V. HET PONT-ONGELUK BIJ VELSEN HAARLEM, 7 Febr. Dc Ilaarlemsclie rechtbank heeft heden uitspraak gedaan in dc zask tegen den 58-jarigen pontwachter L. S.. die veertien dagen geleden terecht heeft gestaan wegens het veroorzaken van dood door schuld Verdachte deed op 10 Augustus j.l. als ge zagvoerder dienst op een der ponten waar mee toen een noodlottig ongeluk is gebeurd. Hij had de. machines in werking gesteld, zonder zich eerst te overtuigen of de afvaart mo'-jlijk was met het gevolg, dat een auto. welke gedeeltelijk on de pont stond, in het water stortte. Hierbij zijn de 20-jarige mej Hevnneman, dochter van den bestuurder en een Duitsrhe diensthode verdronken. De nontwachter verklaarde bij zijn ver hoor, cjat hij een geluid hoorde alsof de kleppen van de pont werden opgehaald, waarna hij was afgevaren. De officier van justitie was van oordeel, dat door vcrdachto's schuld het ongeluk is gebeurd en eischte twee maanden hechtenis. Dc rechtbank veroordeelde den pont warb ler heden eveneens tot twee maanden hech tenis. DE NOOD IN DE MIJNSTREEK HEERI.EN, 7 Februari. De verschillen de muziekcorpsen der particuliere mijnen en de zangvereenigingen worden opgehovcn, omdat zij geen subsidie meer verkrijgen van de mijnondernemingen. Thnns wordt mede gedeeld, dat ook tiet voortreffelijke corps van de mijn Willem Sophie wordt opgchc- -/oetonderzoek vrijblijvend bij: LAM GESTRA AT 28, Tel. 59. Onderhoud met den hoofd* ingenieur, den heer J. H. Warning (Van een specialcn correspondent). Stap voor stap schrijdt de automatisee ring van het Nederlandsche telefoonnet verder. Een volledig plan is opgemaakt, dat, thans onder leiding van den hoofd ingenieur der telegrafie en telefonie, J. H. Warning, wordt verwezenlijkt. In 1944 hoopt men ermede gereed te zijn, zoodat dan iedere lelefoonahonné in Nederland een automatisch toestel zal bezitten en de locale telefonisten volledig zullen zijn ver dwenen. J^elfs zal dan voor vele interlocale verbindingen een telefoniste niet meer noodig zijn. Het platteland zal volledig uit zijn isolement zijn verlost, doordat dag en nacht verbinding mogelijk zal zijn tus schen de kleinste plaatsen, waar ook ge legen. De heer Warning heeft ons in een on derhoud. dat wij onlangs met bent hadden, het een en onder van dit grootsche werk verteld. Nu dit jaar het gehccle telefoon- district Arnhem geautomatiseerd zal we zen. waarmee een eerste mij)naai achter den rug zal zijn, was er aanleiding genoeg om een uiteenzetting te verzoeken van de plannen. Daarbij \ernamen we, dat het district Haarlem ook reeds voor het groot ste gedeelte klaar is en spoedig aan de hcurt zal zijn en dat dit jaar ook een vol automatische verbinding zal tot stand ke rnen tusschen de districten Arnheir en Hengelo. Zwolle, een belangrijk punt in het automatisceringsplan. zal waarschijn lijk begin 1936 geautomatiseerd zijn. Schijnbaar was er tot dusver nog niet veel systeem in de werkwijze van den telefoondienst, doordat zeer uiteen gelegen plaatsen met automatiseering werden ver rast, terwijl andere daar tot nu toe op moesten blijven wachten. Dat komt, zoo vertelde de heer Warning ons, omdat eerst gewerkt is aan die centralen, die spoedig aan het eind van haar capaciteit dreigden te Komen. Daar werd dan een geheel nieu we centrale gchomvd, die natuurlijk auto matisch werd gemaaakt. Nu men hiermede zoo ongeveer gereed is. kan de automat i- seering van geheel ons land verder meer systematisch worden afgewerkt. Thans is reeds ruim 40 van hot totale aantal aansluitingen in de rijksnettcn geautoma tiseerd. met de gemeentelijke netten van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag be draagt het aantal automatisch werkende aansluitingen ruim 60?» van het totaal. Verdeeling in districten Het plan omvat de verdeeling van ons land in districten, waarin het verkeer ge heel automatisch geschiedt. Zulk een dis trict bevat dus een aantal locale netten, die onderling via de districtsccntrale ver bonden zijn. In het district komt n.l. een aantal, hoogstens 9, knooppuntccntralen, die direct met het districtscentrum zijn ver bonden. terwijl op elk dezer knooopuntcon- tralen weder maximaal 9 cir.dccntralen vorden aangesloten. In het district Arnhem c?>i Een schema van het automatisch net is Ede zulk een knooppuntcentralc en Lun- teren een eindcentrale. Op bijgaand kaartje zijn de districten aangegeven. De verbindingen staan er door rechte lijnen aangegeven, hetgeen in wer kelijkheid niet in die male het geval zal zijn, vooral niet met de verbinding tus- schon 's-Hertogenbosch en Maastricht. Oor spronkelijk was het plan. alle districts centra onderling met een mazenvormig net to verhinden, doch volgens het nader uit gewerkte plan worden al deze centra ster vormig verbonden met 5 centralen van hoogere orde, de z.g. groepscentralen, die in Amsterdam, Rotterdam, 's-Hertogen bosch, Zwollo en Arnhem komen en waar- tusschen een mazennet van verbindingen zal worden tot stand gebracht. Elk locaal net krijgt een kengetal van drie cijfers, waarvan het eerste bet district bepaalt, het tweede de knooppuntcentralc cn het derde de eindcentrale. Dat kan ge schieden, doordat in elk district maximual 9 knooppuntccntralen zullen voorkomen cn elke knooppuntcentrale ook hoogstens 9 einclcontralcn zal te bedienen krijgen. Met de districten zelf is het anders, omdat er 20 van zulke districten zullen komen en men slechts over 9 cijfers de beschikking heeft. In eikaars nabijheid gelegen districten krijgen onderling vol automatisch verkeer, zoodat daarbij nooit hetzelfde kencijfer tweemaal voorkomt. Bovendien krijgen de districten Amsterdam, Rotterdam en Utrecht konrijfers dio slechts thhimaal in het hcelc land voorkomen, met het gevolg dat van elke plaats m't deze districten ook geheel AtRoniatisch kunnen worden ongebeld. Alle andere verbindingen tusschen de distrieten die niet vol-aufomatisrh kunnen geschic- den, zullen over een hindcentrale worden afgewikkeld, die in elk districtscentrum zal worden geïnstalleerd. Zoodoende zal in de toekomst het heolc inlerlocale verkeer voor 85% volautomatisch kunnen geschie den.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1935 | | pagina 5