AMEF.SFOORTSCH DAGBLAD' Ir. J. Duiker f Dinsdag 26 Februari 1935 33e Jaargang No. 203 PRAATJEOVERSTEDEBOUW door Ir. C. B. v. d. Tak De uitbreidingsplannen DE STATENVERKIEZINGEN R.K. HOTEL-, CAFE- EN RES- TAURANTPERSONEEL Algemeene vergadering SLIJTERIJ J. Th. W. MASSA GESTOOKTE CITROEN-GENEVER 3.10 per Liter Een belangwekkende middag voor de Vereeniging van Huisvrouwen Gistermiddag heeft Ir. C. B. van der Tak, B.N.A. sladsaieliitect te dezer stede, in de foyer van Amicitia voor de. Vereeniging van Huisvrouwen alhier een „Praatje 'over Ste debouw" gehouden, verduidelijkt door licht beelden. Ir. C. B. van der Tak acht het een ver heugend feit, dat men hem in de gelegen heid gesteld heeft om de zoo noodige be langstelling voor de daadwerkelijke mede werking ter oplossing van stedebouwkun dige vraagstukken op te wekken. Hij begint zijn overzicht hij de stad van omstreeks 1200, van welk middeleeuwsch type stad, waarvan de uitbreiding plaats had door middel van het uitleggen van wallen, waarbinnen dan gebouwd werd, ook Amersfoort, ontstaan als het is bij een voorde, een voorbeeld is. Aan dit uit leggen hebben we nu nog o.a. de prach tige Amstcrdamsche stadsgrachten te dan ken. Die natuurlijke grens van ommuring verviel hij het ontstaan van de onhygiëni sche fabriekssteden tijdens de industrieele revolutie en langzamerhand zien wij de belangrijke centra buiten de stad gebouwd worden, als bijv. de spoorweg-stations. Bij de grootc bevolkingstoename van de steden ontstond tevens een huisvesting, die heel veel te wenschen overliet men denke slechts aan de bekende krotwoningen op welk gebied omstreeks 1900 pas door de overheid handelend opgetreden werd. Aan vankelijk zocht men verbetering in zuiver architectonische stedebouw, zooals de sa- neeringsplannen onder Napoleon III te Pa rijs, waarbij men de groote pleinen met de daarop straalsgewijs tocloopen wegen kreeg. Een goede stadsverbetering leverde, dit niet op; stedebouw toch beteekent„orde 6cheppen", en nu moest men wel omzien naar een andere oplossing van het stede- bouwkundige vraagstuk, zonder in conflict te komen met de vrije beschikking over privaat grondbezit, dus wettig gefundeerd. Rechtsmiddelen als het uitbreidingsplan, de rooilijn, bouwvorbod, bouwvergunning, bouwverordening, cigendomsvernietiging en onteigening staan daarbij ter beschikking. Vaststelling van een uitbreidingsplan werd bij artikel 31 van de Woningwet vereischt voor gemeenten, die meer dan 10.000 in woners tellen. Hij, die een uitbreidings plan tot stand brengt, heeft met vele din gen rekening te houden, als het verzame len van statistische gegevens over den aard der bevolking cii de toename daar van, de oorzaak van die toename, vestiging, welvaartsbronnen etc. Toch zal de stedebouwer voorzichtigheid moeten betrachten met betrekking tot die gegevens en zich niet laten leiden door fan tasie: hij moet eigenlijk van alles zijn, ar chitect, ingenieur, diplomaat, socioloog en economist! Aangezien dergelijke menschen niet bestaan, zal de ontwerper allereerst in samenwerking met. deskundigen een prin- cipeplan of wel een teekening op kleine schaal vastleggen. Al naar de omstandig heden zijn wordt dit plan if in détails -6f slechts voor de naaste toekomst uitgewerkt. Soms mist men b.v. noodzakelijke gege vens, zooals dit in Amersfoort gold voor do al of niet tot stand koming van een Gel- dersch Valleikanoal. Een typisch voorbeeld van een in détails uitgewerkt plan was dat van Soest inder tijd, hetwelk uitoindelijk door den raad ver worpen werd. Spreker acht hierbij het feit, dat rnen geen rekening kan houden met onze snel veranderde samenleving en het dubieuse of Soest ooit het vijfvoudige aan tal inwoners van tegenwoordig zaltellen, van groot belang. Met vrij groote zekerheid is immers reeds te 7,eggen, dat in de toe komst alleen met een vestigingsoverschot rekening zal gehouden moeten worden. De te projcctecrcn bebouwing, bebou- wingsplanncn en daarbij behoorende bebou wingsvoorschriften, bepalen in het bijzon der de mogelijkheden van het toekomstig stadsbeeld. Kenmerkend zijn als gevolg hiervan de Hollandsche voortuinen, maar ook aan den anderen kant beperken deze voorschriften de ongebreidelde speculatie in bouwterreinen. Door bijv. het plan vast tc stellen voor een terrein laagbouw, bepaalt men, reke ning houdende met de algemeene voorliefde voor het eigen vrije huis, daardoor tevens de maximale grondprijs, omdat een hoogere grondprijs alleen betaald kan worden, als rnen het terrein intensiever zou mogen be bouwen Van groot belang is dan ook, dat de gemeenschap zelf de beschikking heeft over de voor stadsuitbreiding'vatbare ter reinen. Spreker geeft dienaangaande voor beelden van groote steden. Wat betreft de uitbreidingsplannen in grooter verband, kan rnen door de motoriseering van de ver keersmiddelen een nieuwen stedebouw re volutie waarnemen, waardoor mogelijk dc stad als gecomprimeerde samenwoning gaat verdwijnen.Zoo trekt de groot-industrie naar het land, de fabrieken kweeken eigen vakarbeiders en bouwen voor hen fraaie woningen, bijv. Krupp, Bata en Philips. Het gevolg is, dat de betere arbeider de stad verlaat en de losse arbpider daar ach ter blijft. Schoonc streken worden mot land huizen bedekt en bosschen worden herscha pen in villaparken; hoog tijd wordt het dan ook, dat het zwaartepunt van den stede bouwkundigen arbeid verlegd wordt, van: „waar denken we ons de uitbreiding" naar „waar zal ieder afblijven". Dc lintbebouwing b.v. heeft als gevolg, dat goedkoope, veelal leelijko huisjes gebouwd worden op de gronden, die ver van de stad af gelegen zijn, waarbij wij slechts hoeven te denken aan den weg naar Doorn en den Utrechtr schcn weg bij Soesterhorg. Noodzake'ijk zijn daarom volgens spreker de bouwverboden. Ook zal het Rijk tot behoud van ons schoo- ïie land handelend moeten ontreden en moet dit werk niet alleen verricht wordén door particuliere organisaties. Aangaande acsthetische elschen nog het volgende: het karakter van deze welstands bepaling geeft ecnigen grond tot verzet, om dat het .agressief optreedttegen dat, wat niet strookt met het maatschappelijk-aesthe- tisch wenschelijke. Het gaat hier om een algemeen belang, dat het persoonlijke be lang uitschakelt. Zoo kan door middel van welstandsbepalingen en bepalingen tegen ontsiering van reclame wel iets bereikt worden. Spreker eindigde met dc hoop uit te spre ken, dat ieder een ontsierd stads- of land schapsbeeld als een aanslag op een natio naal bezit zal beschouwen. De lichtbeelden, waarmede Ir. C. B. van der Tak zijn onderhoudend en belangwek kend overzicht toelichtte, waren bijzonder duidelijk en gaven zuiver het hierboven ge schrevenc weer. Dc candidatenlijsten van den Vrijheidsbond, C.P.H. O.SP. en R.S.P. Voor de Liberale Staatspartij de Vrijheids hond Centrale Kiesverccniging „Utrecht" zijn onderstaande candidatenlijsten vastge steld voor de verkiezingen voor de Provin ciale Staten op 17 April 1933. Kieskring Utrecht I (stad Utr.) 1. J. 11. Th. O. Kcttlitz, Utrecht. 2. Mr. A. J. S. van Lier, Utrecht 3. Mej. L. C. A. van Eeghcn, Doorn. J. N. Laseur. Utrecht 3. W. H. de Beaufort, Maarn 6. Jhr. Ir. O. C. A. vun Lith dc Jeude. Baarn 7. W. Schuileman, Utrecht 8. Dr A. B. F. A. Pondman. Utrecht. 9. Mr. S. M. S. burnée, Utrecht Kieskring Utrecht II (Amersfoort) 1. \V. H. de Beaufort, Maarn. 2. Jhr. Ir. O. C. A. van Lidth de Jeude. Baarn 3. Mr. N J. C. M. Kappevne v. d. Cop- pello, Loenen a. cl. Vecht. •i. Jhr. G. F. van Tets van Goidschalx- oord. Zeist. 3. Mei. L. C. A. van Eeghen. Doorn 6. W. A. \V. C. Bakker, Amersfoort 7. J. H. Th. O. Kettlit/., Utrecht. S. G. P. J. Versteegh. Amerongen 9. Jhr. Mr Dr. J. B. Clifford Kocq van Breugel. Driebergen. 10. A. H. Colenbrandcr. Breukelen 11. C. K. A. W. Blankestèyn. Lopik 12. Ir. J. P. Korthals Altes, Amersfoort. 13. P. A. de Haan. Doorn. 1V. H. J. Gasille, Soest. 13 Jhr. II. dc Ranitz, Zeist. De C.P.H. in Utrecht In den Statenkieskring Utrecht I en Utrecht II is de candidatenlljst van de Communistische Partij Holland als volgt samengesteld 1. H. J. Bastiaanse, ie Utrecht; 2. J. Davelaar. te Utrecht; 3. H. D. C. van Oosten, te Utrecht; 4. M. do Kruyk, te Zuilen; 5. A. Martcnse, te Amersfoort; 6. A. Bakker, te Soest; 7. J. van Boggclcn. te Utrecht; S. M. v. d. Heuvel, tc Utrecht; 9. B. C. M. Smits; to Utrecht; 10. A. van Vliet, té Utrecht. Dc O.S.P. cn R.S.P. De Provinciale Vergadering van O.S.P. R.S.P. stelde de candidatenlljst als volgt vast 1. .T. Flarneling, Amersfoort, O.S.P. 2. K. Spierenburg, Utrecht, R.S.P. 3. 8. Spaan, Utrecht, O.S.P. 4. J. C. v. d. Linden, Utrecht, R.S.P. 5. H. A. Bulselaar, Amersfoort, O.S.P. 0. J. A. II. Schake, Utrecht, O.S.P. 7. \V. Timmermans, Utrecht, O.S.P. 8. A. J. F. Licberworth, Utrecht, O.S.P. De lijst zal In beide Kieskringen gelijk luiden. Zal er voltiend jaar een groote tentoonstelling worden gehouden? PERSONALIA Tot gewoon lid van het Historisch Genoot schap, gevestigd te Utrecht, is benoemd de heer L. Leopold alhier. NED. REISVEREENIGING Lezing van den heer Joh. H. Doorn Donderdagavond zal de heer Joh. H. Doorn oor de leden der Ned. Beisverecniging al hier een lezing houden over het leven on der Egyptenaren on Turken. De heer Doorn leefde gedurende 6 maan den als Arabier in Egypte, in Cairo; som tijds woonde -hij met levensgevaar verschil lende vertooningen bij als kinderoffer in het hedendaagsche Egypte, Derwischdarts in een klooster, verrichtingen van slangen bezweerders, enz. Van zijn réis verschenen verschillende artike'en in het Handelsblad. De lezing zal worden opgeluisterd met lan taarnplaatjes en Oostcrsche gramofoon- muziek. LUCHTBESCHERMING Woensdagavond 6 Maart, zal in „De Valk" voor den Algemeen Nederlandschen Vrou: wen-Vredesbond, de Jongeren-Vredes-Actie en de vereeniging „Kerk en Vrede" do heer ir. K. J. Hondius uit Rotterdam spreken over het onderwerp: „Luchtbescherming is oorlogsvoorbereiding". AMERSFOORTSCHE RADIOCENTRALE Morgen geeft de Amersfoortsche Radio- Centrale, naast de programma's der beide Hollandsche zenders, die der volgende bui: tenlandsche zendstations door: 9.2012.20 Keulen. 12.205.35 Ixmden Regional. 5.35— 6.20 Droitwich. 6.20- 7.10 I^ipzig. 7.10— 8.20 Beromunster. 8.20—12.20 Stuttgart. QUICK 4—AMERSF. BOYS 4 Abusievelijk stond gisteren onder de U.P.V.B.-uitslagen vernield, dat deze wed strijd door Amersf.-Bovs 4 met 101 ge wonnen was. Dit moet zijn 6—3 voor Quick! Maandag werd in liet gebouw Sint Jozef alhier dc algemeene vergadering gel\ouden van den Ned. R.K. Bond van Hotel-, Café- en Restaurant geëmployeerden „Sint Antonius", welke \ergadering werd geleid door den heer Th. v. d. Wil lik uit Rotterdam. De voorzitter gaf-allereerst een over zicht van den toestand van den bond, waar bij hij o.in.: de toename van ledental en de slechten rechtstoestand stipuleerde. Spreker protesteerde tegen het vöor.sel van Horecaf tot verlaging van de looncn, die tóch reeds laag zijn, temeer waur de werktijden zoo lang zijn, alhoewel hij ook zeide open oog te hebben voor de lasten van de patroons; het is echter z.i. niet juist, dat steeds het per soneel de lasten moet dragen. Na deze rede van den bondsvoorzitter werd den heer J van Vlaardingcn uit Utrecht het pre sidium van hét congres opgedragen. Dc heer v. d. W a k k e r, voorzitter der afd Amersfoort, las een brief van verhindering voor van den he^r Hartman, waarna hij een begroetingswoord sprak. Ook dc heer v.d Linden sprak een kort welkomstwoord als voorzitter der R.K. Werkliedenvereniging De lieer M i c h i e 1 s bracht de groeten van de Belgische collega's over, waarbij hi.j wees op den zeer slechten joestand van de b®drij ven in Belgib en op hel feit, dat aldaar de bij een bond aangeslotenen bij werkloosheid re- geerUigssleun krijgen, Aan den Aartsbisschop, Mgr. J. H. G. Jan sen werd een telegram van aanhankelijkheid ezonden. Uit het. jaarverslag bleek, dat het ledental in het afgeloopcn jaar is gestegen van 592 tot 602. Het finantiöele verslag gewaagde van een voordeclig saldo over 1934 van 1397.8S'/3 Besloten werd het hoofdbestuur uit te brei den tot 9 leden. De vergadering ging er voorts nice accoord, dat volgend-jaar een dame in het hoofdbestuur zitting zal nemen: dit op voorstel der afdocling Amsterdam, die haar voorstel nogal fel bestreden zag. De af tredende bestuursleden, de heoren Th. v. d Willik, J. F. Mooynian cn W. J. v. d. Bol wer den herkozen. De voorzitter deelde voorts mede, dat van den Aartsbisschop een danktêlegram was binnengekomen. Vervolgens werd hot resultaat van de stemming voor de twee nieuwe bestuursle clen; benoemd werden de heeren C. J. Hes kes .(Nijmegen) en R Feiten alhier. De controle commissie zal door Rotterdam worden gevormd, terwijl de afdeel ing Utrecht de feest-comniissie voor de viering van het 25-jarig bestaan in 1936 zal vormen. Het hesuur stelde voorts voor om in 1936 een tentoonstelling te houden, welke tentoon stelling het gehee.le bedrijf en alles wat daar bij ook zijdelings betrokken is, zal omvatten; deze expositie zal ook verband houden mot het zilveren jubileum van den bond. Men wil daarbij alles betrekken als porcelein. glas, reisbureaux. enz. enz. liet geheel wórdt be groot op 20.000.men denkt deze ten toonstelling te houden in het jaarbeursge bouw te Utrecht. Van 7 firma's is reeds posi tieve toezegging ontvangen voor het nemen van een sland. Het hoofdbestuur heeft ver trouwen in het welslagen van deze tentoon stelling, doch in den loop van dit jaar, wan neer rnen over meer positieve gegevens be schikt, zal de afdeelingen gelegenheid gegevèn worden zich. vóór of tegen het houden dézer tentoonstelling uit te spreken. Het is de bedoeling de tentoonstel ling te houden in Januari a.s. Het hoofdbe stuur werd opgedragen deze zaak voorloo pig nader uit te werken. Besloten werd vervolgens oni het dage lijksch bestuur uit te breiden tot 5 leden. De begrooting voor 1935 gaf een <o*aat aan inkomsten en uit gatten aan van 26.32S.— de post jonvoorzien is geraafnd on 980.—. Tenslotte werden de verschillende afdee lingsvoorstcllon behandeld, waarvan wij vermelden, dat besloten werd dat de com missie tot herziening van statuten en huis- houdeliik reglement zal worden samenge steld uit leden van dc afdeelingen Amster* dom, Utrecht en Haarlem. In den namiddag kwam de eerste vrou welijkc afgevaardigde uit Amsterdam, ter vergadering; haar werden bloemen en het ee»"e-insigne aangeboden. Gisteravond had een feestavond plaats ter gelegenheid van het A-jarig bestaan der af- deeüng Amersfoort. In deze vergadering trad pastoor Spitzen als feestredenaar op. UIT HET POLITIERAPPORT Burentwlst Door een inwoner onzer stad werd op het Politiebureau aangifte gedaan ter zake. van bedreiging met zwaar lichamelijk letsel door een zijner huurlieden. Rookverbod in garages Twee personen, die. in een garage rookten, hetgeen met het oog op brandgevaar verbo den is, liepen een proces-verbaal op. Dronken reiziger Gisteren werd dc Politie door den stati onschef verzocht om een dronken reiziger verder te vervoeren, aangezien de spoorwe gen dit per spoor niet wenschelijk achtten, De politie heeft het relzigertje meegenomen en in een aparte „coupe" den noodigen tijd op de plaats rust gesteld! Aanhouding Een persoon, die nog het een en ander met de politie te vereffenen had, is aangehou den en naar Utrecht overgebracht, BURGERLIJKE STAND 25 Februari Geboren: Harrij Maurits, z. van Paul Henri Bosch en Willemina Marina Doorn- heirn; Wilhelmina, d. van Willem Hijme- ring en Hcndrika Elisabeth Jacoba Kool. Overleden: Maria de Roo, oud 53 jaar, echtgcnoote van Picter Knap; Petronella van der Veer. oud -90 jaar, weduwe van Dirk van der Linden. ERNSTIG VERKEERSONGEVAL Wielrljdstox krijgt hersen schudding Hedenmorgen heeft op de Barchman Wuytierslaan ter hoogte van de Awrah Kuyperlaan, ccn aanrijding plaats gehad tusschen een wielrijder en-een wielrijdster uit Soest. De wiehijdster kreeg bij den val een hersenschudding en vermoedelijk ook een kaakfractuur. Zij is een woning bin nengedragen en op medisch advies per ziekenauto naar het ziekenhuis Dc Lich tenberg overgebracht. Dé wielrijder en personen die het onge val hebben gezien worden verzocht zich bij de politie atd. Motorbrigade voor net verstrakken van nadere inlichtingen, aan te roeiden. D a g e I ij k s City Theater. Vertooning van de film „Mannen in het Wit." ooi stellingen s Zaterdags om 2.30. C.15 cn 8.30 uur n.m s Zondags om 145. 4.ÜÜ. 6.15 cn 8.30 uui n.m. nvcrige dagen 8 uur. Museum Fléhito. Westsingel. (Uitgczon derd dos Zondags). Theosofischo Bibliotheek, Gebouw Thcos Vereeniging. Regen losse laan. lederen dag van 6- 8 uur. npenluu* Leeszaal niet Jeugdleeszaal cn Bibliotheek. Muurliuize» 9. R.-K. Leeszaal, Nieuwstraat 24. 10 Februari t/m 3 Maart. Dto Poth. Amers foórtscho Kunstkring. Tentoonstelling schil derijen R. Martinez. Dag. 10—4 uur. 20 Februari. Amicitia. Uitvoering van «Ie Aniersfoortsche Gymnastifck-vereeniging „D.O.T.O." 8 uur n.m. 20 Februari. Hervorming v. h. Onderwijs. Aula v. h. Gymnasium. Film „Ontluikend leven." 8 uur n.m. 20 Februari. Theosofische Liogc. Vergade ring van (len Ned. Yegetariörsbond. Sprc ker de heer Gcrhardt over: .Jjoheclonthou ding en vegetarisme." 8 uur n.m. 27 Februari. De Valk. Tooncelultvocring door Advendo voor den Bond van Staats pensionneering. 8 uur. 27 Februari. Amicitia. Vereen. Rotterd Hofstad Tooncel voert op: .jSmaadschrift. 8.15 uur. 2S Februari. Theosofische Loge. Amers foortschKunstenaarsgilde. Otto van Tus senbroek spreekt over: „Het zien van schil derijen. oud en nieuw." Met lichtbeelden, 8 uur n.m. 28 Februari. Amicitia. Lezing voor do Ned. Reisvereeniging door den lieer J. H, Doorn over - „Onder Turken en Egypte naren." 8.15 uur n.m. 2 Maart. De Valk. Dansschool A. Boven- kamp. Eindbal. 8.30 uur n.m. 2 Maart. d'Oranjehuom. Ned. Reisveree niging. Sluitingsavornd met medewerking van de Amersfoortsche Töonèelclub. 8.15 uur n.m. j 2 Maart. Amsvordd Propaganda-avond van de J.G.O.B. 7.30 uur n.m. 2 Maart. Amicitia. Arbeidérsvereen. voor Lijkverbranding. Film: „Als wij levenden sterven." 8 uur n.rn. 4 Maart. Volksgehoifw. De Woodbrookers. Da. K. Terpstra; uit Drimmclen spreekt over: „Indhstrie en Jandbouw-boeren fas cisme. 8'uur n.m. 0 Maart. Fover Amicitia. Vereeniging van huisv rouwen. Jaarvergadering. 2.30 uur n.rn. 6 Maart. Amicitia. Gyrnnastiekuitvoering van de Chr. Gyrnn. Vereen. „Wilhelmina.' 8 uur n.m. 6 Maart. De Valk. Ned.-Vrouwen Vredes bopd. Ir. K. J. Hondius over: „Luchtbe scheniiing is oorlogsvoorbereiding." 8 uur. 7 Maart. Amicitia. Amersfoortsch Politie- muziekgczelschap geeft een uitvoering. Medewerking „Duo Divanco." 8 uur n.m. 8 Maart. Amicitia. Amersf. Kunstkring. Concert Berner Strijkkwartet. 8 uur n.m. 9 Maart. De Valk. Groninger club ,,'t Schienvat." Tooncclavond. 8 uur. 9 Maart. Amicitia. Feestavond van de Amersfoortsche Padvinders N. P. V. 8.15 uur n.m. 13 Maart. Markthal. Oranjcvereeniging en Princevlag. Vcrtooning van een Prinses- JuMana-film. 15 Maart. Amicitia. Ned. Protestanten bond. Ds. J. G. Sirks spreekt over: ..Karak ter, liefde cn huwelijk" van F. Künkel. 8 uur n.m. 19 Maart. Markthal. Propaganda-avond van de N.S.B. Spreker: ir. Mussert. 8.30 uur n.m. 21 Maart. Amicitia. 't Nut Lezing door den heer A. J. J. Portielje over: „Dieren leven in ons Aquarium." 8 uur n.rn. UTRECHT 1 Maart. Stadsschouwburg. Schoop-balïet. 8 uur n.m. ZEIST 23 Maart Figi. Abonnementsvoorstelling Rotterdnmsch Hofstadtooneel. Opvoering van: „Madeleine's misdaad." 8uur n.m. FRUIT- EN GROENTENvSlLING Veiling van 25 Februari Zure klumpkes 1517 ct., winterjan 79 ct., lef 57 ct., spruiten 5—8 ct., prei 5—15 ct., bieten 19—21 ct, raapsteel 15—17 ct., boerenkool 716 ct., gele kool 2527 ct, roode kool 3537 ct. selderij 916 ct., OMREKENINGSKOERSEN. Off. Niet Off. 25 Febr. 26 Febr. 1931 7.16% 7.17% 59.39 59.39 9.719.77 34/5 34.58 47.13 47.92 32 071/. 32.07 36.10 36.07% 37.02% 37 07 kt 1.47% 1.47% 12.54 12/5 6.19 6.19% Medegedeeld door do Rotterd. Bankvereen. fonrfen Berlijn "arijs Brussel Zurich Kopenhagen Oslo Stockholm New York Milaan Praag HAVIK 41 TELEF. 292 van bijzonder fijnen geur en smaak. AMERSFOORT 28 Februari Het Boompje. Veiling win kelwoonhuis Utreehtschestraat 32 en woon* huis Verhoevenstraat 87. 8 uur n.m. 1 Maart. Wagenwerkplaats. Spoorhout- veiling. 10 uur v.m. 7 Maart. „Het Boompje." Verkooping van een heerenhuis aan den Hamersvcld- schenweg 55. 8 uur n.m. B A A R N 27 Februari. Hotel „Central." Verkooping van 2 winkel- en woonhuizen aan de Nieuw Raamstraat 39 en 39a. 8 uur n.m. SOEST 27 Februari. Koffiehuis II. Butzclaar. Groote houtverkooping. IQ, uur v.m. HOEVELAKEN 26 Februari. Koffiehuis van G. II. v. Kolf schoten. Verkooping van een landbouwers woning. 11 uur v.m. BUNSCHOTEN 26 Februari. De Oude Kerk. Publieke ver* kooping van wei- en hooiland. 10.30 uur v.rn. Een van dc belangrijkste archü tccten uit de groep der nicuwszakclijken In het overlijden van ir. Duiker treft ens weer één van die raadselachtigheden in .iot leven, waarvoor wij slag op 6lag komen te staan. Hier sterft namelijk iemand ir do volle kracht van zijn scheppingsvermr gen, temidden van zijn arbeid, plannen en .dea len, eén van wien onze Hollandsche l.ouw- kunst nog veel verwachten mocht. De dood van Berlage beteekende het logisch eiude van een langdurige en ges adigo werkzaamheid, waarvan moeilijk met r een. nieuwe bloei verwacht kon worden; hoog stens een consolidcering van het reeds ver worvene en bereikte. Maar Duiker's dood treft even pijnlijk en droevig als dc plotselinge dood van «len jon gen De Klerk. Hoeveel verschil van opvat ting— ook door verschil van jan n er tusschen deze twee mag hebben be .taan, in beider tragisch heengaan op een oogenblik dat zij in clen schoonston opganf stonden van hun kunstenaarschap, ligt e tn groote overeenkomst. Men zal aan de ge chiedenis moeten overlaten wie van de twee het meest voor de ontwikkeling van onzo a chitectuur heeft gedaan. Het is niet te ont' ennen dat de kunstenaar De Klerk onwillekeurig meer aantrok, dank zij vooral do f; scincerend- romantisqhe elementen en de g?niale trou vailles iri zijn werk. Duiker's bouwwerken zijn nimmer zóó uitsluitend cn geïsoleerd op den voorgrond gekomen; hij had medestan ders cii medestrijders, die in vormkracht en oorspronkelijkheid niet voor do zijne onder doen, en die door omstandigheden nog meer de aandacht trokken. Maar het is door nie mand te weerspreken, dat Duikers werk be hoort tot het beste, dat de nieuw-zakelijko richting in onze architectuur heeft voortge bracht. Naast do werken van heni dio ons blad van gisteren reeds releveerde, zijn nog te noemen de Openluchtschool te Amsterdam flatgebouwen van hem en zijn collega Wie- bcrïga in Den Hang. flatgebouwen van hem en ir Bijvoet in Rotterdam, en tot de laat ste gehouwen van ir. Duiker behoort do Cineac in Amsterdam, de journaal-bioscoop aan de Regulicrhreedstraat. In zijn flatgebouwen kon hij (althans ten decle) verwezenlijken de gedachten en idea len, die hij in 1930 neergelegd heeft in een boekje over Hoogbouw, dat bij Brusse's Uit geversmaatschappij to Rotterdam verscheen, en dat op goede gronden trachtte aan te toonen: dat hoogbouw veel grooter woon- gemakken oplevert dan de laagbouw en de huisvrouw ontheft van een groot deel van haar primitieven sleurarheid: een directe verbinding geeft met de natuur die aan den voet van elk gebouw te vinden is; en aan de gemeenschap een stadsbeeld schenkt van groote allure met parkachtig aspect, veel groen, veel bloemen en een laag invallend zonlicht in alle straten. Duiker was geen ijdel speler met beton en glas en allerhande nieuwe materialen. Hij gaf zich in zijn projecten deugdelijk reken schap van de doelstelling van zijn gebouw en streefde naar do grootst mogelijke effi ciency. Zijn werk munt over 't algemeen uit door logica en eenvoud, en tracht niet te overbluffen door het tentoonspreiden van originaliteit. Zou zijn naam daardoor nog zoo betrekkelijk weinig op den voorgrond gekomen zijn? Maar wie zijn werk grondig bekeek voelde hoe hier een kunsienaar be zig was geweest, die iedere opgaaf van uit het wezenlijke bekeek cn oploste. Een ge bouw als dc Cineac heeft ieders respect af gedwongen door het unieke scheppen van ruimte in een zoo klein bestek, en het reke ning houden met alle factoren die aan een dergelijk „doorgangshuis" vastzitten. Ook. zijn flat-gehouwen hebben bewezen dat de nieuwe zakelijkheid het verhand kan vast houden roet natuur en mensch, en geen ont kenning is van dat verband. Men wachtte reeds met eenige spanning af waf Duiker zou maken van het nieuwe schouwbnrgprojcct in Hilversum. Het is te hopen dat het. werk geheel in zijn geest zal wórden uitgevoerd. Voor den toekomstigen schouwhurgbouw lijkt ons dat van zeer groot belang. CA.S.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1935 | | pagina 3