AMERSFOORTSCH DAGBLAD FORTMAKH HEKENKAMP Maandag 18 Maart 1935 33e Jaargang No. 220 ned. protestantenbond De twee zijden van het huwelijk DERDE BLAD VEREENIGING VAN HUISVROUWEN TOONEELAVONDVAN A.D.V.E.N.D.O. MUZIKIC POPULAIR CONCERT TWISTED MATTING f X2.50 dierenbescherming en politie Dierenbeschermen is menschen beschaven Ds. Sirks spreekt over het boek „Karakter, Liefde en Huwes lijk" Nan Kiinkcl In de Ilcmonstrantschc kerk alhier had Vrijdagavond 'n bljccnkoipstplaidsianden hcderlandschen Protestantenbond, waarin ds. J. G. Sirks een voordracht hield over ..Karakter, Liefde cn Huwelijk" van dr. 1 Ivünkcl, een der hoeken over het liuwclijk: leven, welke tic laatste jaren zijn versche nen. Ds. Sirks wilde dezen avond spreke over liet huwelijk naar aanleiding van d grondgedachten, welke door Ivünkcl in /.ij. bock zijn neergelegd. Het bock van Künkc is populair wetenschappelijk cn gcbasccr op een zeer rijke ervaring. Ivünkcl zc£ dan ook. dat de wetenschap een levend antwoord moet geven op levende vragen. Zijn Jjock is dan ook een zeer veelzijdige weergave van het leven van thans. Hot wil dan ook geen schema geven hoe liet huwelijk moot zijn, doch alleen een spiegel zijn, waarin men telkens opnieuw weer een deel van eigen leven en eigen ervaring ziet. liet gaat Ivünkel 0111 liet nu, om liet thans levende geslacht en om in den thans hcerschenden chaos van liet liefdes-, het huwelijksleven een weg tc vinden. Men kan het huwelijk zoowel psychologisch als sociologisch bezien; het eigenaardige is; dat de psycholoog 011 de socioloog volko men naast elkaar staan cn dus volkomen eenzijdig zijn. Het terrein van deze twee menschen is geheel verschillend, evenals de factoren, waarmede zij rekening hou den. Maatschappijleer is volgens den psycholoog vaak schadelijk voor do ziel, wanneer psycholoog cn socioloog elkaar de hand reiken; dan zal er een wisselwerking zijn tusschen ziel en. maatschappij. Dót is ook de gedachte van Ivünkel: er moet een wisselwerking zijn tusschen twee opvattin gen, waarmede Künkel zich niet kenmerkt als dogmaticus, doch als dialecticus. In het leven vertegenwoordigen man cn vrouw ieder een deel van het mcnsch-zijn, waarbij de man antwoordt op de vrouw en de vrouw op den man. Zij zijn twee tegen gcsleldcn, die met elkaar verbonden zijr in het mcnsch-zijn. Tusschen man cn vrouw- zal altijd iets zijn van these en antithese, een soort polaire spanning; oen synthese zal er niet zijn. Er zal dus altijd ecu soort polaire spanning zijn; het waarachtige huwelijk is dan ook geen volkomen cirkel, doch een ellips met 2 brandpunten, die door een omtrek verbonden zijn. Alleer daar, waar erkend wordt, dat er een zeker polaire spanning is, zal een huwelijk, zal liefde mogelijk zijn. Wanneer men spreekt over gelijkheid van twee menschen, bedoelt men gelijk waardigheid. Als er gelijkheid is tusschen twee menschen is cr volgens Künkol geen gelijkwaardigheid of omgekeerd. Gelijke kameraden in een huwelijk in kameraad schap bet'cekcnt liet weten, dat de een niet gelijk is aan den ander. Wat het geslach telijk leven betreft, hierin zullen man cn vrouw nooit gelijkwaardig zijn. De eenigc zuivere vorm van het huwelijk, waarbij de gelijkwaardigheid zuiver wordt gesteld, is bet monogame huwelijk. Het sexueele leven bij den mcnsch is niet afhankelijk van tij den, doch ingeschakeld in het gewone leven. Men heeft dus in het huwelijk in dezen elkaar goed moeten kennen wat be treft deze spanningsboog of lcvensrhythmc. Daarom is een verloving vóór liet huwelijk zoo goed om in dien tijd elkaar spanning» boog, levensrhythmc lo vinden. liet huwelijk heeft tweo zijden: de onder linge verhouding (do liefde) cn de verhou ding tegenover de maatschappij, hetgeen men in liet algemeen het huwelijk noemt. Ds. Sirks kwam vorvolgens tot liet huwe lijk van onzen lijd, waarbij hij cr op wees: dat wij eigenlijk drie huwelijksopvattin gen liebbcn: het boerenhuwelijk, het bur gerhuwelijk cn het overgangshuwclijk. Bij liet boerenhuwelijk gaat liet er om. dat de hoeve nieuwe bewoners moet heb ben, en dat die bewoners weer hebben tc zorgen voor erfgenamen. Hier zijn man en vrouw gelijkwaardig cn do monogamie vol komen normaal. Door de vele erfgenamen gaat op den duur het boerenhuwelijk over in het burgerhuwelijk, waarin bet geld het bezit is; dit is het huwelijk in de stad, waar alleen liet. geld liet ecnigc bezit is en waarin men zijn eigen levensstrijd strijdt, los van alles. Die mcnsch leeft temidden van zijn tegenstanders, de menschen zijn objecten, totdat er één naar voren komt, die een subject is, hetzij een jongen, hetzij een meisje, die resp. tot een meisje of jongen komt als een persoonlijkheid. Die zullen elkaar de hand reiken en samen een „wij vormen. Uit onze opvatting van het. burger huwelijk komt noodzakelijk het monogame naar voren. Zoo'n huwelijk kan zoowel een zeer goed als een zeer ongelukkig huwe lijk worden, omdat in het huwelijk liet subject vaak een object wordt, dat door man of vrouw bezeten wordt. Dit burger huwelijk, dat zoo gedragen is door bet ik- bcscf, is langzamerhand aan het vergaan cn aan liet plaats maken voor het z.g.n. over gangshuwclijk. Wij worden meer en meer nomaden, een eigen huis bestaat niet meer, een liuis is eigenlijk een verhuiswagen met meubels, men wil meer cn meer gaan trekken en per slot een rugzak met inhoud als eenig bezit hebben. Wij hebben de ge lijkwaardigheid van het boerenhuwelijk te houden, uit het burgerhuwelijk de mono gamie en willen ai heiden voor een nieuw huwelijk. Spreker kwam vervolgens tot de psycho logie van het kind, dat als zelfstandige persoonlijkheid do wereld in moet; het gaat er echter om hoe het dan do wereld in gaat, waarmee het zichzelf al dan niet doen geldon in de wereld ten nauwste samen hangt. In liet moderne geslacht is een groote angst voor het huwelijk cn als ge er toch iels van wilt maken krijgt men de flii t, het spelen met de liefde, waarbij men 'de waarachtige ernst van do liefde niet aandurft. -Helaas wordt het maar al tc -vaak 'door den een beschouwd als spel en door den ander opgevat als ernst, waardoor een groote fragiel; ontstaat. Dit is een typische verhouding in het moderne huwelijk waarbij dan vaak nog als crisis een derde persoon, hetzij vriend of vriendin, komt Dan ontstaat de driehoek, die bij sommige modernen normaal genoemd wordt, docli in wezen een fout is van alle drie, die deze driehoek vormen. De vraag is nu: zal voor de cultuur de monogamie blijven of het drichockshuwelijk worden erkend? Ilicr door, door erkenning van het, driehoeks huwelijk, licefi hel bock „Wordend Huwe lijk" van de Wibaut's zooveel stof doen op waaien. Spreker bezag voorts liet echtpaar m zijn verhouding tegenover de maat schappij. Wanneer man en vrouw een huwelijk sluiten, spreekt het sociale een woordje mee. ook al denkt men van niet. Waar dc soi ialc kant van het huwelijk niet erkend wordt, zal een groote spanning ont staan tusschen man en vrouw, welke leidt tot een gaan naast elkaar en doet de vraag rij/cn van scheiding, alléén doordat do so ciale kant van het leven verwaarloosd is. Men blijft dan vaak jaren bij elkaar ter wille van de kinderen en gaat, zoodra deze groot zijn, nóg uiteen. Men moet begrijpen, dat het huwelijk is een plicht tegenover de inaatschapjiij, liet samen innemen van een plaats in do samenleving. Künkel wijst op liet groote belang van de kinderopvoeding voor het huwelijk. Iloc een mcnsch in hot huwelijk zal komen te staan, zal voor een groot deel-in dc jeugd reeds worden beslist. Daarom moet men liet als ouders vooral met dc jeugd zeer serieus nomen, wanneer het liefdes zaken betreft. Met nadruk wees ds. Sirks erop, dat het in het huwelijk gaat om twee dingen, n.I. liet erotische cn liet. sociale, tweo factoren, welke géén van beide mogen ontbreken, w il men een goed huwelijk lieb bcn. Na dc pauze wees ds. Sirks erop, «lat men van liet bock van Künkel geen oplos sing moet venvachten; dit zegt Künkel zelf ook; hij geeft de werkelijkheid weer en wil den weg wijzen. De eerste gedachte moet zijn, dat het huwelijk moet wezen een pro ductiviteit, waarbij hij niet bedoelt het „Ga uit en vermenigvuldigt U." Er moet zijn een verlangen naar productiviteit; het gaat om het vinden van een gemeenschap, die kan wezen een schèppingsgcmecnschap, die kan leven uit scheppingsdrang. Het leven zal moeten zijn een daad van productie in dc wereld. Spreker memoreerde voorts, dat er zeer sterke a-sexueele stroomingen cn machten zich doen gelden; hij noemde den modernen «lans eigenlijk a-sexuecl. Ook het toenemen van rooken door vrouwen noemde bij een bewijs voor den tocne- menden drang tot zelfbevrediging; zoo ook hel gaan zien naar voetbalwedstrijden, enz. enz. Een eerste eiseh voor een goed huwelijk moet zijn de aanwezigheid van een drang naar schepping. Wat nu het kind in het huwelijk betreft, hiervoor is geen dogma te geven, hierbij komen ook groote sociale problemen tc voorschijn. Er moet echter zijn een s a m e n scheppen, het gaat om het gezin als eenheid, waarbij de schep pingskracht de inzet moet zijn. Met nadruk wees hij cr op, dat het huwelijk is dc inzet van dc g c h ec.l c persoKijiliikheid door beide partijen en niet liet tevreden zijn tact een deel daarvan. Ook memoreerde ds. Sirks, dat liet huwelijk een voortduren de groei is, waarbij bij zich afvroeg of een scheiding wel goed is, daar deze nooit kan zijn een vinden van rust na een strijd; scheiding is ecu periode in den groei, een periode van verwarring, waarin iedere be slissing onjuist is, op welk gebied ook. Een beslissing kan alleen genomen worden in een tijd van groote innerlijke rust. Men zal bij liet aangaan van liet huwelijk den groei, bet dynamische moeten aanvaarden. Spreker waarschuwde ervoor, dat men bij het lezen van Künkcl's boek niet moet den kei, dat dc daarin genoemde symptomen ook in eigen huwelijk voojrkomen, daar ieder huwelijk verschillend is en verheugde zich cr over, dat Künlccl in zijn geheele bock roept: Niet terug, maar voorwaarts! BURGERLIJKE STAND O v c r 1 e d e n10 Maart Lutskc van Wijk, oud 35 jaar, eclitgcnoote van Abraham Meijer». Mevrouw C. C. SchrcuiierN'ij; land houdt in den foyer van Amicitia een praatje over „De Vrouw in dc 17c eeuw" Zaterdagmiddag heeft mevrouw Schreu- dcr-Xijland voor de Vcrccniging van Huis vrouwen alhier in den foyer van Amicitia oen causerie gehouden over: ,.I)e Vrouw in dc Gouden Eeuw", terwijl verder de middag af gewisseld werd door zang van een dames koor onder leiding van incj. II. Smit. Het Klcin-Vromvenkoor begon met een tweetal liederen tc zingen, „Naar Oostlandt' bewerking Willem Pijper en „O Roosken root vol mclodijen", bewerking Julius Rönt gen, waarna mevrouw Schrcuder-Nijland overging tot haar praatje over dc vrouw in dc 17c eeuw, in wier leven liet hoogtepunt was: verloving, huwelijk en moederschap. Nadat dc jongeman en het meisje zich on der goedkeuring van de ouders verloofd bob ben, een band, die in die tijden als haast on verbrekelijk beschouwd werd, waarbij het maar hoogst zelden voorkwam dat hieruit niet een huwelijk voortkwam, gaat men zich op dc bruiloft voorbereiden die zeer plech tig gevierd wordt. Van de verschillende ge bruiken, die hierbij golden, kennen wij nu nog de termen: „met dc handschoen trou wen" en in liet huwelijksbootje stappen". Ge woonte was, dat de bruid van de ouders het huweliikskistje kreeg, in tegenstelling met liet gebruik in Friesland, waar zij een prach- tig versierd bruidsdoek krijgt. Na dc bruiloft werd het bruiloftsmaal ge houden, dat 5 uren duurde, waarna men ging dansen cn liedjes zingen. Dat men het met den leeftijd niet te nauw nam, blijkt wel uit de verbintenis van den 17 jarigen Wil lem II en de 10 jarige Maria Stuart. Wordt cr 'een kind geboren, dan begint het werk van de bakers, dio het wicht in een massa kleercn stoppen, waarbij met dc hygiëne nogal eigenaardig omgesprongen wordt. Trouwens, dc kleeding van do 17c eeuwsclie vrouw is zeer stijf, vooral door do lange rokken. Wat het haar botroft, dit werd in het begin van deze eeuw strak om het hoofd gedragen, aan het einde daarentegen geheel loshangend. Dat poeder en rouge ook toen al gebruikt werden, vertelt Iluygcns ons in zijn „Costelyc Mal". Nooit ontbreken in dc gewone burgerwo ning dc vloer van tegels, het pronkbed, de onbckleede muur, dc olielampjes en vet kaarsen en voorts de muzikale afdccling: harp, luit, viool en cluvccimhcl. Bekend uit dien tijd is ook dc zindelijk heid, waarbij mij zich echter bepaalde tot boenen en plassen, terwijl dc hygiëne ver was en het drinkwater onzuiver. Do keukon was het lustoord voor dc vrou wen: hier konden zij cn zo deden het ook! visch bakken, vruchten confijten, brood cn taart bakken, in het kort dc 17e ceuwcr staat niet voor niets bekend om zijn lekker eten. Hot versieren van dc feesttafel was ook een geliefd werk van do vrouw. Aan het ont bijt, waaraan een stichtelijk woord vooraf ging, at dc dienstbode mede, die in dien tijd ook al een belangrijk vraagstuk was. Dc huisvrouw klaagde veel over ze, meestal wa ren ze dan tc pedant! Dc rijke meisjes kregen onderwijs in dc kloosters, de minder gesitueerden gingen naar de naai- cn breischool. De meester, dio zoo'n beetje allerlei bij-baantjes bekleedde, deed de kinderen, die zelf turven voor bet vuur mee moesten brengen, zonder bezwaar vaak kennis maken met roe en plak! Vele meisjes gingen naar de Fransche en Latijnsche school, welke laatste wij nu nog in naam in Amersfoort kennen. Catechisatie was een eerste vercischto. Na do pauze, waarin gelegenheid bestond tot liet bezichti gen van een kleine tentoonstelling van por tretten en curiosa, zong hot klcin-vrouwcn- koor „lek seg Adieu" cn „Di mcy pleysant" respectievelijk bewerkt door J. Röntgen en W. Pijper. Hierna heeft mevrouw Selueudor-Nijland Geslaagde opvoering van „Rob bedoes" in „De Valk" Zaterdagavond heeft do Amorsfoortschc Dilettanten Tooncclverccniging A.D.V.E.N. D.O. in „De Valk" een toonccluitvocring ge geven, waarvoor vrij veel belangstelling be stond. Opgevoerd werd „Robbedoes", een blij spel in drie bedrijven door Ch. van Bom- i.h I Komv en II. Bakker, welke zich af spelen op „üennenrust", dc villa van Louis Terlact op de Vel uwe. A.D.V.E.N.D.O. heeft met dit stuk een ge lukkige keuze gedaan, cr zat handeling in met tal van goed gevonden scènes, terwijl het geheel geen moeilijke cischcn stelde aan dc uitvoerenden. De inhoud van het stuk komt in liet kort op het volgende neer: Florence van Wccl- Terlact heeft zich, na den dood van haar man, financieel afhankelijk moeten stellen van haar neef, Louis Terlact, in wiens huis ook zijn tante Guusjc intrek genomen heeft. Een zekere mr. Simon Geldcns maakt ta.nlc Guusjc reeds een twintig jaren het hof, zonder ooit dc groote sprong te hebben durven wagen. Op een gegeven oogenblik daagt „Robbedoes", na haar eindexamen op do kostschool afgelegd te hebben, op en nu moet Louis Terlact \oogd spelen over dit 18-jarige moderne meisje, dat er heel andere principes op na houdt dan de overige inwoners van „üennenrust". Een verdere uitleg van het onderwerp lijkt ons overbodig, daarvoor is do mogelijkheid die deze toestand met zich brengt, te dui delijk. Wat liet spel betreft, kunnen wij ons allereerst bepalen tot de vertolkster van ..Robbedoes" of wel „Bob", mcj. T. v. d. Horst. Aan haar was dc hoofdrol opgedra gen, die liet karakter van blijspel aan dit stuk moest geven. Zij heeft dit begrepen en, afgezien van dc zwakke oogcnblikkcn, die haar spel inhield, mogen wij gerust zeg gen dat haar optreden een succes is ge weest. Met haar wist zich do heer v. d. Horst te onderscheiden, die de meester in de rechten vertolkte. Wij willen, door dit tweetal te noemen, niet direct zeggen, dat het spol van dc overigen slecht was, maar wol was het te sterk geconcentreerd op het uit tc spreken woord, te ingestudeerd cn daardoor niet vlot. Niettemin, wc heli- ben het reeds gezegd, leende het stuk zich bijzonder goed voor een opvoering en wan neer wij dc spelers uit het oogpunt van dilettanten beschouwen, kunnen wc slechts waardccring hebben. Dat het publiek meeleefde met het ko mische onderwerp, behoeven wij eigenlijk niet tc zeggen. Na afloop was er bal, waaraan medewer king verleend werd door de band van „The Jolly Players", die er voor gezorgd hebben, dat de avond van A.D.V.E.N.D.O. zijn ge zellige sfeer gedurende het verdere verloop behouden heeft. Deze Amcrsfoortschc Too- neelverceniging kan inet voldoening op haar uitvoering terugzien. haar praatje vervolgd, waarbij zij uitvoerig uitweidde over het vrouwenleven in de l?c eeuw, speciaal over de „Winterkoningin". Aan het slot, bedankte do voorzitter van de Vcrccniging van Huisvrouwen mevrouw M. Schuitemaker-Kuipers, spreekster voor haar belangwekkend praatje. prima kwaliteit. Bruin jaspé por rol van 36 Meter I.AN GESTRA AT 63. TEL. 83. Jaarlijkschc algemcene vergade; ring in hotel „Monopolc" Onder voorzitterschap van den lieer J. Frcmcry Kal ff te Amsterdam hield bo vengenoemde Bond in Ilotel Monopolc de jaarlijksche algemcene vergadering. In zijn openingswoord bracht de voorzitter hulde aan het ccrelid, den heer Alma voor zijn aanwezigheid en aan liet bestuur der af dccling Amersfoort der Ned. Ver. tot Be scherming van Dieren cn den vertegenwoor diger \an liet hoofdbestuur dier Vcrccniging benevens afgevaardigden van andere zus terverenigingen. Spreker memoreert liet verenigingswerk in liet afgcloopen jaar. waardoor bet ledental niet terugliep. Het werk van den Bond-wordt steeds meer po pulair cn de algemcene toestand is zeer gunstig, ondanks vei ruwing en verwilde ring, zoodat de daadwerkelijke dierenbe scherming hard vooruitgaat. Ieder politie man, die zijn plicht wil doen en goed toe zicf op de naleving der wetten cn voorschrif ten, moet lid zijn. Spreker hoopt nog steeds op het instellen van een bondsburcau cn wijst, er verder op, dat dierenbescherming een geheel ander begrip is dan dicrenvcr- wenning. Dieren beschermen is menschen beschaven Namens dc afd. Amersfoort «lor Ned. Ver tot Bescherming Dieren sprak de heer I). P. Rooyen, inspecteur van politic alhier een welkomstwoord, waarvoor do voorzitter dank bracht. Bericht van verhindering was binnenge komen van den burgemeester en den kan tonrechter alhier, terwijl dc secretaris der Ned. Ver. tot Bcschorniing van Vogels door een andere vergadering eveneens verhin derd is. Het hoofdbestuur zal vragen aan dc com missarissen der Koningin in dc diverse pro vincies om het houden en gevangen hou den van blindgemaakte vogels bij provin ciale verordening tc verbieden. Inzake liet vervoeren van vee in vracht wagens, waarbij.de koppen buiten den rand steken, wordt medegedeeld, dat daarover reeds een vonnis is, dat in hoogor beroep gehandhaafd bleef De notulen waren reeds gepubliceerd in het bondsorgaan en werden onveranderd goedgekeurd. Aan het jaarverslag van den secretaris den lieer J. F. Bcrkol tc Culemborg, ontlcc- non, we, dat liet aantal leden steeg van 1821 tot 1918. De leden op het platteland werken zeer intensief. De correspondenten deden tiouw liun plicht.. Met de afdcclings- besturen bestond een goed contact. De af- dcclingen Leiden cn Roermond werden op gericht. In het hoofdbestuur kwam iu zoo verre wijziging, doordat de heer U. dc Stop pelaar te Amersfoort moest bedanken, door dat hij van dc militaire politic overging naar de infanterie. Met erkentelijkheid wordt gewag gemaakt van dc medewerking der politie-ches en de rechterlijke macht. Met do zusterverenigingen werd een gore- gold cn prettig contact onderhouden. Actie werd gevoerd om te komon tot. instelling centraal gezag trekhondenkeuring, wijzi ging vogelwet, stalling woonwagen paarden, toestand kettinghond, het gebruik van beu gels cn klemmen in hot jachtveld en be dwelming in exportslagcrijen. Het jaarverslag van den penningmees ter den heer B. Buissink tc Appingedani, wees op een batig saldo van f lO.'SSVo bij een totaal van f 3837.50 aan inkomsten. De begrooting van 1935 w ijst een eindcijfer aan van f 30G0.I2U>, waarbij aan contributie is geraamd f 1350. Bcido verslagen werden goedgekeurd. In dc kascommissie werden gekozen dc hccrcn II. R. v. d. Meulen tc Assen, E. Oostra cn A. Onsen le Groningen. Dc lieer Buissink werd in verband met zijn 50 jarig jubileum als rijksambtenaar gehuldigd met een stoffelijk blijk van waar dccring roor zijn werk voor den Bond. De jubilaris dankte voor dc huldiging, cn ook voor de lmldc aan zijn echtgenoote. Inmiddels is de commissaris van Politie de lieer Goorhuis ter vergadering versche nen, die door den voorzitter welkom wordt gcbeetcn. Tot. leden van liet hoofdbestuur werden herkozen de hoeren B. Buissink tc Appinge dani, D. Talsma Ie Dronrijp cn K. v. <1. Veen tc Meppol, terwijl in dc vacature-de Stoppelaar gekozen werd dc lieer E. Kro nenburg tc Amersfoort. Dc voorzittcl* brengt kapitein de Stoppc- laar dank voor zijn arbeid in het hoofdbe stuur, waarvoor liet scheidende bestuurslid bedankte. In verband met een voorstel van de af- deeling Walcheren oni te bewerkstelligen, dat wedvluchten mot postduiven niet lan ger mogen duren dan één dag, werd beslo ten contact tc zoeken met den rijkspostdui- vendienst, cn daarna met den bond van postduivenhouders Een der correspondenten stelde voor, om tc bevorderen dat er ten aanzien van het bedwelmingsvoorschrift in de cxportslage- rijen wijziging zal komen. Nog steeds heb ben grove dierenmishandelingen daarbij plaats. Het H. B. zal zich tot de regcering wenden met het verzoek te willen bevorde ren, dat exportdieren op dezelfde wijze be handeld moeten worden als liet vee, dat in ons land blijft en dat dus niet voor export is bestemd. Bij deze materie zal contact worden gezocht met dc Ned. Ver. tot be scherming van Dieren, welke ook reeds een actie in die richting ontwikkelt. De volgende jaarvergadering zal worden gehouden tc Nijmegen. De rondvraag bracht een belangrijke punten naar voren. De heer L. dc Klerk tc Maastricht vertelde daarna een en ander van jüin -cryarinccn in Bimburg cn Brabant. Marius Blok cn Henk Kamsclaar conccrtccvcn in Dc Sticht; schc Heuvel liet is een goede gedachte van dc licercn Blok cn Ramsclaar geweest den muziek- minnenden Amersfoort ci s gelegenheid to geven een deel van don Zondagmiddag to vullen met het aan hooren van goede, mu ziek. liet instituut der muzick-matinées be staat reeds vele jaren in dc groote steden, doch was tot dusverre tc Amersfoort nog onbekend. Blijkens de /.eer bevredigende opkomst van iiet publick op liet concert van gistermiddag bestaat er ook in Amers foort voldoende belangstelling voor zulk een matinéc. liet is dus niet onmogelijk, dat andere musici dit voorbeeld zullen vol gen, wat zeer zeker in liet belang zal zijn van ons muziekleven. Nu kan men ecu dergelijke uitvoering beschouwen van uit twee gezichtshoeken. l)c concertgovers kunnen dc pretentie heb ben aan hun hoorders kunst van hoog ge halte te bieden, die dus dc vergelijking met dc prestaties van andere art istcn-van-naam moet kunnen doorstaan, of wel men kan aannemen dut zij niet meer bedoelen dan het geven van gelegenheid goede muziek op beschaafde wijze tc hooren voordragen. Beschouwen wc liet gisteren gepresteer de van uit den eersten gezichtshoek, dan spijt het ons tc moeten constateeren, dut het samenspel der beide concertecrcndcn nog niet rijp is. Wel was er reeds meer eenheid te bespeuren dan op het concert, dat zc ecnige maanden geleden in Amicitia hebben gegeven. In hoofdzaak is dit tc dan ken aan het feit, dat dc pianist thans mot meer ingetogenheid speelde. Doch tech nisch rammelde cr nog al eens een cn an der in liet samenspel. Als voorbeeld nomen wo dc gespccldo Sonate oj). 21 van Beethoven. liet is na tuurlijk mogelijk zulk een sonate, binnen zekere grenzen, volgens uitcenloopcndo op vattingen le spelen. Doch in het samen spel dor Heeren Blok en llamselaar was al- wezigheid van opvatting, of althans twee ledigheid. Moesten wc een keus maken, dan zouden wo aan den lieer Ramselaar den palm willen uitreiken. In liet algemeen kwam liet samenspel dus niet uit boven liet peil van verdien stelijk musicooren. Wij geloovcn, dat dit geweten moet worden aan onvoldoend in spelen. Wij mecnen dan ook een goeden raad tc geven, als wc den beiden heeren advisecrcn nog gcruimen tijd uitsluitend in besloten kring to musiceeren cn daarbij hun samenspel tot in dc kleinste finesses zoolang tc bcstudceren en bij to vijlen tot cr een werkelijk volmaakte eenheid is be reikt. Het is weliswaar begrijpelijk, dat musici, die zich voor optreden in het pu bliek voorbereiden, er naar baken do reeds beroiklo resultaten op een concert-podium tc „probcercn'Doch dit is een gevaarlijk experiment. Wanneer men niet van zich zelf overtuigd is vrijwel „klaar" te zijn, loopt men liet risico, dat het publiek verwond door do prestaties van internatio nale beroemdheden slechts matig tevre den is. Dit wa» dan ook gisteren blijkens het vrij flauwe applaus het geval. Dit is misschien niet vriendelijk tegenover dc executanten, die hun best doen, maar.... hot is nu eenmaal zoo. Voor de muziek geldt al evenzeer als voor het zakenleven, dat alleen de „fittest" op het eerste plan komen tc staan. Technisch bezien, is liet spel van den lieer Ramselaar zeer goed tc noemen, bij den lieer Blok hapert er iets aan dc toon- vorming, dc klank is vaak niet vrij van bijgeluiden. Toch doet het ons genoegen, na deze minder opwekkende introductie, te mogen constateeren, dat het samenspel na Beet- hovon gaandeweg beter werd en dat we af cn toe getroffen werden door mooi indivi ducel spel. Zoo kregen wc een mooie cn met fantasie voorgedragen vertolking door den violist van het recitatief in César Franck's sonate te hooren. Ook in liet laat ste deel van deze sonate had hij zeer goede momenten. Ook verraste liij ons door de mooi zangerig gespeelde, gloedvolle Canti lene in het derde deel van Bralnns' sonate op. 100, een werk, dat minder somber is cn ons gedeeltelijk juist daarom nader staat dan veel ander werk van den naar onzen smaak vaak tc zwaartillendcn com ponist. Na (lo vertolking van dc groofsche schep ping van César Franck met. zijn waarlijk hemelscho melodieën, klonk Fame's Sonate op 13 wat bleek. Toch is dit werk interes sant om zijn reeds in de richting der school van Debussy wijzende behandeling van stemvoering cn begeleiding. Wc zijn erg uitvoerig geworden veel uitvoeriger dan wc aanvankelijk dc bedoe ling hadden in onze beoordeeling, uit gaande van dc veronderstelling, dat dc concertgever liunne prestaties aan ernstige crilick hebben willen onderwerpen. Indien het echter alleen hunne bedoeling geweest is den bezoekers den' tijd tc korten door het voordragen van goede muziek cn de mogelijkheid daarvan werd ons ingegeven door het woord „populair", waarmede zc zelf hun concert hebben aangekondigd dan kunnen we niet anders dan met groote voldoening aan het gebodene terugdenken. Want ton slotte hebben we hoogstaande kunstwerken beschaafd cn correct hooren vertolken. En dat is iets, waarvoor we de beide musici ten slotte dank verschuldigd zijn. SCHWERZEL. AMERSFOORTSCHE RADIOCENTRALE Morgen geeft de Amersfoortsche Radio- Centrale, naast de programma's der beide Iiollandschc zenders, die der volgende bui- tenlandsche zendstations door: 10.10— 2.20 Hamburg; 2.205.35 London Regional; 5.35G.20 Droitwich; G.207.00 Munchen; 7.00S.35 London Regional; 8.359.00 Keulen; 9.00—12.00 Budapest.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1935 | | pagina 5