4000
DE EEMLANDEU
BRITSCHE NOTA AAN BERLIJN
DB. GOEBBELS VERBAAST ZICH
L. J. LUYCX ZOON
1210
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
Dinsdag 19 ftfaart 1935
Uitgave: VALKH0FF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
33e Jaargang No. 221
PROTEST TEGEN DEN
DIENSTPLICHT
INTERPELLATIE VAN
LANSBURY
SCHERPE REACTIE
IN FRANKRIJK
TeL 1788
Tel. 1788
EERE-DOCTORAAT IN
DE LETTEREN
OVER REACTIE IN 'T
BUITENLAND
Het evenwicht hersteld
TAXI TEL. 1830
Betrouwbare
onderneming
TEL. 1093 TAXI
Belaim
op aradere pagina's
Laatste berichten
Eerste Wad pag. 3
WEER VERWACHTING
6 uur 37 min.
TELEFOO N
DIT IS A VOOR UW
UWADRES II TAXI
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
A80MMEMEMTSPRUS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
eikc regei mecr f 0.25 Liefdadighcids-advcrtenticn voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertenticn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra 1 0.05
Eenzijdige actie, die in staat is,
de onrust ernstig te vers
grooten
BERLIJN, 18 Maart. (Reuter.) Dc Brit-
schc ambassadeur sir Eric Pliipps is heden
middag tegen zes uur door den rijksminis
ter van buitcnlandschc zaken, Von Nouralh,
ontvangen, aan wien liij de nota overhan
digde. waarin dc bezwaren van dc Engel
sche rcgcering tegen dc wet inzake den
opbouw van de Duitsche weermacht van 1G
Maart uiteengezet worden. Aan het cindo
van deze nota wordt dc vraag herhaald, of
dc rijksregcering bereid is, naar aanleiding
van het bezoek van sir John Simon aai
Berlijn, die in het communiqué van Londen
van 3 Februari vervatte punten, te bespre
ken.
De rijksminister heeft deze vraag in be
vestigenden zin beantwoord.
De nota luidt als volgt:
1. De Engeischc regeering \oelt zich ver
plicht dc Duitsche regeering haar protest tc
doen toekomen tegen dc mededccling, die
laatstgenoemde op '10 Maart gedaan heeft in
zake 'tbesluit den algcmêenen dienstplicht in
te voeren cn de vredesbasis van het. Duit
sclic leger tot 30 divisies tc vergrootcn. Na
de aankondiging van een Duitsche lucht
strijdkracht vormt een zoodanige verklaring
een verder voorbeeld van een eenzijdige ac-
lie, die afgezien van dc hierdoor opgewor
pen principioele kwestie, in slaat is dc on
rust ernstig te-vergrootcn. liet voorstel lot
een EngelschDuitsche bijeenkomst is het
gevolg geweest van. de bepalingen van het
Engelsch—Fransche communique van 3 Fe
bruari cn het Duitsche antwoord van 'li- Fe
bruari, die door vcrdcro medcdeelingen
tusschen dc Engclsche regeering en de
Duitsche regeering aangevuld zijn.
-liet Londcnsche communiqué van 3 Fe
bruari, dat erop wees, dut bij verdrag vast
gelegde bewapeningen niet konden worden
gewijzigd door eenzijdige acties, verklaar
de dat de Brilsche cn de Fransche regee
ring een algemeen tusschen Duilschland cn
andere mogendheden overeengekomen ac-
coord zouden begunstigen, dat maatregelen
voor dc organisatie van de veiligheid in
Europa, langs dc daarin aangeduide richt
lijnon zouden worden genomen en tegelij
kertijd een bewapcningsovcrecnkomst zou
worden gesloten, welke wat Duilschland
betreft de bepalingen dienaangaande in
deel 5 van liet Verdrag van Versail
les zou vervangen. Voorts bepaalde dit
communiqué, dat een onderdeel van de
algemccne regeling, welke onder oogen ge
zien werd, was, dat Duitschland zijn ac
tieve lidmaatschap van den Volkenbond
zou hervatten en schelste vervolgens de
voorwaarden voor een luchtpact tusschen
dc Locarno-mogcndheden, dal zou moeten
werken als een afschrikwekkend middel te
gen aanvallen en ter verzekering van im
muniteit- tegen plotselinge aanvallen uit dc
lucht. Het tien dagen daarna gegeven Duit
sche antwoord begroette den geest van
vriendschappelijk vertrouwen, welke in hel
EngelschFransche communiqué tot uiting
vvcrcl gebracht en zcide toe, dat de Duitsche
regeering dc problemen, die in het eerste
deel van het Londcnsche communiqué wer
den opgeworpen, uitvoerig zou bestudeeren.
Jlet was het eens dat de geest, dio in dat
communiqué tot uiting werd gebracht, be
treffende vrije onderhandelingen tusschen
souvereine staten, alleen kon leiden tot
duurzame internationale regelingen op het
gebied dor bewapeningen. In liet bijzonder
juichte het het voorstel toe inzake oen
luchtpact en het Duitsche antwoord besloot
met te zeggen, dat vóór liet deelnemen aan
dc voorgestelde onderhandelingen dc Duit
sche regeering het wenschelijk achtte in af
zonderlijke besprekingen met de regeerin
gen een aantal preliminaire kwesties van
principieel en aard op te helderen. Voor dit
doel noodigde het de Engclsche regeering
uit tot eoii directe gedachtewisseling met
de Duitsche regeering. De Engclsche regee
ring vvenschle daarop vast tc stellen, dat
er gecii misverstand zou ontstaan betref
fende den omvang en liet doel dor voor
gestelde EngclscheDuitsche ontmoeting,
zoodat zij verdere inlichtingen inwon hij
do Duitsche regeering op 21 Februari,
waarop de Duitsche regeering den volgen
den dag antwoordde. IIet resultaat was, dat
definitief tusschen do beide regecringcn
overeengekomen werd, dat liet doel dor
voorgestelde ontmoeting zou zijn dc be
raadslaging zich te doen uitstrekken over
alle onderwerpen, vervat in dc Engelsch
Fransche. verklaring. liet is derhalve op
dozo basis dat dc Engclsche regeering zich
heeft voorbereid liet bezoek te brengen aan
Berlijn, dat de Duitsche regeering heeft
voorgesteld. Wat onder oogen werd gezien
was dus „een algemccne regeling, waarover
vrijelijk onderhandeld zou worden tusschen
Duilschland cn de andere. mogendheden"
cn „overeenkomsten, betreffende de bewa
peningen, welke in het geval van Duilsch
land de bepalingen van hoofdst. 5 van't Ver
drag van Versailles zouden vervangen.'1
Dit is steeds bet doel geweest van de poli-
Hek der Engclsche regeering en zij heeft al
linar pogingen tc Genévc en elders op dc
voltooiing daarvan geconcentreerd.
Het bereiken van een omvattende over
eenkomst, die door gemeenschappelijke
overeenstemming de plaats zou kunnen in
nemen dor verdragsbepalingen, kan echter
niet vergemakkelijkt worden doordat via
een reeds Genomen besluit •sterkten voor
militaire offecticvc troepen .vastgelegd wor
den, die ver uitgaan hoven welke sterk!en
ook, die vroeger voorgesteld zijn. Sterkten
bovendien, die wanneer zij ongewijzigd ge
handhaafd worden tic overeenstemming
van andere essentieel betrokken mogend
heden moeilijker, zoo niet geheel omnogc
lijk zouden maken.
Dc Engeischc regeering is uiterst onge
neigd eenigerlei gelegenheid tc laten va
ren, die het voorbereid bezoek ter bcvorde
ring van algemccne overeenstemming zou
kunnen bieden, maar onder dc nieuwe om
standigheden gevoelt zij zich voor zij daar
toe overgaat, gedwongen, de opmerkzaam
heid der Duitsche 'regeering op bovenge
noemde overwegingen tc richten en zij
wensebt, dat het bezoek met den omvang
der daarvoor van tevoren overeengekomen
doeleinden, gelijk hierboven uiteengezet is,
zal plaats vinden.
Een zitting van den
Volkenbond?
LONDEN, 18 Maart. (V.D.) Hedenmid
dag liccft dc leidei der oppositie, Lansbury
in bet Lagerhuis den minister van buiten-
landsche zaken gevraagd, of bij mot het
oog op dc door de Duitsche regeering aan
gekondigde invoering van den algemeene
dienstplicht in Duilschland cn dc verhoo
ging van dc vredcsslcrktc van het Duitsche
leger op 30 devisics, een verklaring kon af
leggen over dc door dc Brilsche regeering
tc ondernemen stappen.
Sir Jonh Simon antwoordde daarop: „Do
Engclsche regeering is reeds in contact ge
treden met de Fransche cn Italiaansche re
geering in deze aangelegenheid en heeft
den Britsehen ambassadeur in Berlijn op
dracht gegeven «le Duitsche regeering een
nota le overhandigen, die, naar ik verneem,
hedenmiddag ter hand zal worden gesteld,
Uiteraard kan ik deze mededccling niet
publicccren, zoolang zij nog niet in liet bc
zit is van den Duilsrhcn minister van
builenlandschc zaken. Er zijn echter maat
regelen getroffen opdat clc nota ter beschik
king zal zijn in het. stcmmiiigsburcau van
het, Lagerhuis, zoodra ik van Sir Eric
Pl.ii.pps, veuioincn heb, dat de no.l'a pycr-
handigtl is.
Hierop vroeg Lansbury of liet in bet voor
nemen lag den toestand te bespreken met
de regeering der Vcrccnigdé Staten en an
dere onderteekenaars van het vredesver
drag cn of een zitting van de Vol ken bonds
vergadering overwogen is. Sir John Simon
antwoordde hierop: „Ik kan Landsbury
verzekeren, dat deze beide zaken op het
oogcnblik worden overwogen.1
DE ENGELSCHE MINISTERS NAAR
BERLIJN
LONDEN, 18 Maart. (Reuter). De Duit
sche minister van buitcnlandschc zaken,
von Ncuralh. liccft aan den Britsclicn am
bassadeur te Berlijn meegedeeld dat de
riiksregcering liet zeer op prijs zal stellen,
urineer Simon cn Edeir hun bezoek aan
Berlijn zullen doen doorgaan.
Simon en Eden zullen nu Zondag a^s.
naar Berlijn vertrekken.
VERTRAGING „JOHAN BE WITT"
AMSTERDAM, IS Maart. De N.V.
Stoomvaartmaatschappij „Nederland 1 doelt
ede, dat bet s.s. „Johan de Wilt"' door
een lichte macliinescha.de- is vertraagd, in
verband waarmede het vertrek van Genua
thans bepaald is op Zaterdag 23 Maart te
1 uur des middags.
Dc boottrein, die bestemd was om 21
Maart uit Nederland te vertrekken, zal
thans Vrijdag 22 Maart op de gebruikelijke
tijden rijden.
„Het monster Duitschland
heelt thans tanden
gekregen"
PA1UJS, 18 Maart. (Y.l>; Dg Liberie
publiceert een aantal l-orlo verklaringen
van Fuui'scbe. persoonlijkheden. Dc voorzit
ter van dc legercommissie van den senaat,
generaal Bourgeois, <lic evenals senutor Le-
méry dc Fransche regeering Woensdag in
den senaat zal interpelléeien, verklaarde:
Engeland, Frankrijk cn Iialió moeten go
mcenschnppeli.jk de middelen bestudeeren
ter Handhaving van den wede en Ier be
scherming legen do dooi- maarschalk Pétain
voorspelde 100 Unilsi lie devisics.
Generaal Ni esse I verklaarde, dat de invoe
ring van den algcmcejpm dienstplicht dc
logische consequentie is van den in Duilsch
land h.ccr.schcnden geestestoestand. Het
monster Duilschlund hoeft thans tanden
gekregen.
Er bestaat nog slcehlls een afweermiddel:
liet te loonen dat ouzo slagtanden even
zeer gescherpt en even krachtig zijn als dc
zijne om' het op deze wijze dc lust le bene
men zich van zijn tanden te bedienen.
Het lid van do lcgcrcommissio van dc
Kamer, afgevaardigde Ferry, schrijft in het
zelfde blad, dat de duiyolscho bewapenings
wedloop weer aanvangt.' Do vrije en vreed
zame volkeren zijn gedwongen le volgen,
wanneer zij zich niet zeil willen vcroordee
Ion tot dc slavernij of ter dood. Noodig is
dc definitieve invoering van den tweejari
gen diensttijd bij de wet cn do kwalita
tieve opvoering van het Fransche leger,
want op dit gebied kan Frankrijk Duitsch
land overtreffen.
In <lc Intrangcant schrijft dc voorzitter,
van de legcr-cómmïssio van de Kamer,
overste Fabry, dat de politiek van liet vol
dongen feit in militaire taal overgebracht,
luidt: Plotselinge aanval zonder waarschu
wing cn zonder pardon. Overigens herin
nert het aan het samengaan van Frankrijk,
Engeland en Italië in 1915 en vraagt hij of
deze eensgezindheid in geval van een con
flict nog aanwezig is.
Binnen- cn
buitenland
6 cL per K.I".
Vraagt prijs van onze 6 6 7 pers. wagens.
Passagiers verzekerd.
Vaste standplaats naast het Tramstation,
Kantoor: Lcusdcrweg 242,
Dc Zwoedsche prinses Ingrid (dochter
van den Zwcédschen kroonprins) en
kroonprins Frederik van Denemarken,
wier verloving thans officieel bekend
is gemaakt, bij het verlaten van het
koninklijk palcis te Stockholm
Aangeboden aan Kloos en
Alberdingk Thym
AMSTERDAM, is Maart. Dc Senaat der
universiteit van Amsterdam liccft. in zijn
zitting van heden besloten, het ccre-docto-
raut in dc letteren en wijsbegeerte te ver-
leenen aan de hoeren K. J. L. Alberdingk
Thijui (Lodewijk van Dcysscl) on W. Kloos.
Teneinde aan deze plechtigheid in het
jaar van het halve eeuwfeest der nieuwe
Gids-bcwcging meer luister hij ie zotten, is
besloten ze to doen plaats hebben in een
bijzondere zitling van don Senaat, op Maan
dag 27 Mei 1935, waarin behalve door den
rector-magnificus, prof. dr. Th. .T. Stomps,
liet woord gevoerd zal worden door prof. dr.
J. Prinsen J.Lzn. en pro f. dr. A. A. Vcrdc
nius, eventueel ook door dc beide promo
vendi, en waarin de voorzitter van clc facul
teit der letteren en wijsbegeerte, prof. dr.
A. W. dc Groot, als promotor zal optreden,
BIJ HET UITGAAN DER SCHOOL
GEWOND
ROSMALEN, '18 Maart. Toen vanmid
dag tc vier uur dc kleuterschool tc Hintham
uitging, stak het 5-jarig dochtertje van
den lieer Kools plotseling dc straat over,
terwijl een motorrijder naderde. Een uan-
njding was niet meer to vermijden; de
kleine werd gegrepen en cenigc meters
necgesleurd. Toen het kind werd opgeno
men, bleek, dat het ernstig aan het hoofd
was gewond, terwijl het uit den mond
bloedde. Per auto is het naar een dokter
tc llosmalen gebracht.
Dc burgemeester van deze gemeente, die
juist passeerde, heeft van het gebeurde pro
ces-verbaal opgemaakt.
K. BREVET v
DEN HAAG, 18 Maart. Hier ter stede
is op 54-jarigen leeftijd overleden dc heer
K. Brevet, gcp. luitenant-kolonel van liet
Nbderlandsch-Indische leger cn reserve lui
tenant-kolonel van liet regiment jagers.
Dc thans ontslapene was gerechtigd tot
net dragen van het eerc-tcekcn voor be
langrijke krijgsverrichtingen mot dc gespen
Midden-Sumatia 19031907 en Zuid-Celebes
19051908, terwijl hem tevens wegens flink
gedrag een eervolle vermelding Ion deel is
gevallen. Voorts was hij commandeur in dc
orde van Nichan Iftikhar (Tunis).
DOOR EEN MOLENWIEK GETROFFEN
ZALT-BOMMEL, 18 Maart. In het nabu
rige Gameren is vanmiddag do 10-jarige
Strous door een molenwiek getroffen cn
zeer ernstig aan het hoofd gewond.
liet ongeluk geschiedde, toen de jongen
zich uit de betreffende korenmolen naar
buiten begaf.
NIEUWE BURGEMEESTER
Do nieuwbenoemde, burgemeester van
Nieuwolda, de heer G. 11. Post Cleveringa,
werd le zwolle geboren cn is thans 31 jaar
oud. 1-lii woont nu tc Zuidhorn en is le
ambtenaar ter secretarie aldaar.
Dc wereld weet nu, waar
zij aan toe is
1
BERLIJN. IS Maart. (V.D.) Ilijksmi-
nister dr. Gocbbels publiceert onder het op-
uïft „duidelijkheid en logica" een be
schouwing, waaraan wij het volgende ont-
looncn
De Duitsche openbare meening neemt
met cenigc verbazing kennis van de reac
tie, die in het buitenland gevolgd is op het
publicccren van dc wet tot wederopbouw
van de weermacht. Zij geloofde le kunnen
vermoeden, dat de wereld met zekere op
luchting en een gevoel "van innerlijke bc
vrediging kennis zou hebben genomen van
dit feit. Want dc openlijke cn ongereser
veerde uiteenzetting van dc Duitsche be
doelingen vormt een element Ier kalmoe-
ring, «lat voor de logische en vruchtbare
beschouwing van de Euroncesclie situatie
verheugend, zonal niet vrijwel onontbeer
liik is. De geheimzinnigheid, die het Dori
sche defcnsicprobleeni in de afgcloopen ja
ren cn maanden omgaf was juist door offi*
cieele cu niel-ofiiciecle instanties in het
buitenland vaak cn levendig betreurd,
vooral met het oog op het feit, dat een on
beperkte bekendheid met, dc bedoelingen
van Duitschland, in verband met een con-
solidcering van den vrede, scheen uitge
sloten. Derhalve is er \ele malen op aan
gedrongen, dat Duilschland een einde zou
maken aan alle geheimzinnigheid en dni
dclijk uiteen zou zetten, waarheen bet wil
de. Daarbij komt. dat op militair politiek
gebied, alleen uit duidelijkheid die realis
tische logica ontwikkeld kan worden, welke
dc innerlijke kracht heeft een verwarde si
tuatie te ontwarren cn daaruit dc elemen
ten van veiligheid en politieke stabiliteit
tc kristallisecrcn. Aan de onduidelijkheid
nu is Zaterdag oen einclg gemaakt. Dc we
reld weet nu waar zij aan toe is. Wel wist
de wereld reeds wat Duitschland wilde,
maar daarover is thans onomstootclijkc ze
kerheid gegeven.
Voortgaande wijst Gocbbels in zijn arti
kel op- dc Engeischc lagerhuisdebatten, van
29 November 103i, en dc verklaringen van
toen1 van Winston Churchill, en vraagt:
•Kan men het de Duitsche regeering kwa
lijk hemen wanneer zij vier maanden later
met 'een openlijke uiteenzetting een einde
maakt aan dc oorzaken, van dc bii die
debatten aan het licht gekomen malaise?
Vervolgens bespreekt Gocbbels cenigc uit
latingen, van maarschalk Pétain en van'
Flandin, die erop gewezen li ebben, dat
Duitschland in 1930 minstens over 600.000
man zou beschikken. Moet het .dan in
Duitschland geen verwondering wekken,
dat dc openbare wcreldmeening thans met
voorbijzien van deze in documenten vast
gelegde feiten verbazing en verontwaardi
ging speelt ten opzichte van de. invoering
van den algemcencn dienstplicht in Duitsch
land, waardoor slechts- een deel van dat
gene wordt uitgevoerd, wat door deze offi-
cieelc instanties reeds als vaststaande in
de binnenlandsch politieke discussie der
betreffende landen naar voren gebracht is?
Vaak genoeg liccft Hitier verklaard, dat hij
bereid is het laatste machinegeweer on
bruikbaar te maken, wanneer do wereld
hetzelfde wil doen. Zijn verklaringen zijn
steeds onbeantwoord gebleven. Uit deze
situatie moest Duitschland dc gevolgtrek
kingen maken, vooral daar de andere lan
den hun bewapeningen verhoogden on
grond van een oncontroleerbaar Duitsch
materiaal, dat. groolondeels gebaseerd was
op fantastische vermoedens. Een ongew-a
pend land is temidden van een bewapende
wereld een voortdurende uitdaging tot. een
oorlog. Niet het bewapende, maar liet on
bewapende Duitschland heeft Europa ver
ontrust. Thans is dat evenwicht hersteld
dat noodig is om tc komen tot vruchtbare
besprekingen over de groote onopgelost''
problemen der wereldpolitiek. Duitschlam'
wil mede werken aan den vrede. Het lieef
hém cvenzoo noodig als alle andere volke
ren. Niemand in Europa, die ook slecht-
een spoor verantwoordelijkheidsgevoel in
zich draagt, gelooft eraan, dat de schaclo
van een oorlog, die door 17 jaren vredes
werk niet kon worden opgeheven, zou kun
nen worden opgeheven door een nieuwen
oorlog. Mogen de verantwoördeliikc perso
nen begrip en gezond menschcnvcrstand
dc overhand doen krijgen, clcs tc doortas
tender zal de gelukkige, wending zijn, waar
in Europa zich opnieuw: zal .vormen»
DJ T BLAD HEB Ft LBH DAGBLJJKSCHl)
GECONTROLEERD F OP JA AC VAN
EXEMPLAREN
'igV rnjnu
Naar buiten
6 ct. per K.M.
°00^%
Standplaats
Stationsplein
Hotel „Monopole"
111 1 -YD
Ir. Albarda beantwoordt den open brief
van Mcj. Mr. E. C. van Dorp.
(Tweede Blad, pag. 3).
Rotterdam in 1931.
(Tweede Blari, pag. 3).
Onze handelsbetrekkingen met Zwitser
land.
(Tweede Blad, pag. 3).
STJDSXIFjrwS
Ernstig auto-ongeluk bij IvLnabu.
(Tweede Blad, pag. 1).
Dc C. P.'I-I, in het geweer tegen liet fas
cisme. (Tweede Blad, pag. 1).
Vergadering van Handel on Nijverheid.
(Tweede Blad, pag. 1).
Dc Sociëteit Vereen iging in haar nieuwe
home, (Tweede Blad, pag. 1).
Dc Drooglegging van het Soest ei kwartier.
(Tweede Blad, pag. 1).
Conversie van de geldlccning 1928.
(Tweede Blad, pag. 1).
Medegedeeld door het K.N.M.I, te
De Bilt.
Verwachting: Zwakke tot matige Z.
tot Z.O. wind, nevelig tot half bewolkt,
weinig of geen neerslag, iets zachter
overdag.
Hoogste barometerstand 770.0 tc Jan
Mayen.
Laagste barometerstand 711.4 le
Reykjavik.
LANGESTRAAT 49-51 - TELEFOON 190
NATUURZIJDE
neemt weer een grote plaats in ondér J~
STOl' FEN, ze staat in prijs gelijk met kunst
zijde en is toch veel waardevoller. Wij bren
gen een mooie Lysonse collectie in chique
dessins.
