METALEN UIT NED. BODEM
GELDERLAND: DE LAATSTE!
NIEUWE NATIONALE
NIJVERHEID
Onderzoek ertsvondsten
Christelijke Historici
DE N.S.B. KRIJGT
ZETELS
S.D.A.P. wint een zetel
3e BLAD PAG. 1.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 27 APRIL 1935
Exploitatieplannen in het
Zuiden van Limburg
(Van een bijzonderen correspondent)
De stichting van nieuwe vvclvaartsmoge-
lijkhéden is in deze tijden een gebeurtenis,
die aller belangstelling verdient. Zulk cou
gebeurtenis is, naar wij vernemen, spoedig
1c verwachten naar aanleiding van serieu
ze plannen, welke zijn ontworpen om te ko
men tot exploitatie van in Nedcrlandschcn
bodem aanwezige ertsen. Recente weten
schappelijke onderzoekingen hebben name
lijk uitgewezen, dat er zich in hot Zuiden
van Limburg belangrijke voorraden lood-
cn zinkerts bevinden, welke voor ontgin
ning in aanmerking komen en waarvan de
opbrengst zeer waardevol belooft te zijn.
Een erts industrie van eenige bctcckcnis is
er nog nimmer in ons land geweest, zoodat
deze plannen aan onze nationale economie
een geheel nieuw aspect geven.
Dat er verschillende ertsen in Nederland
voorkomen, is geen nieuwtje. Men heeft
wel op sommige plaatsen slakken aange
troffen, welke afkomstig moeten zijn van
vroegere, zelfs voor-historische bewoners,
die uit de gevonden ertsen op min of meer
primitieve wijze metaal wisten te winnen.
Zulke vind-pïaatscn zijn o.m. gesignaleerd
bij Apeldoorn en bij het dorpje Bommorig
in Zuid-Limburg, gelegen aan de Geul. Ook
in den laatsten tijd zijn nog crlsen te voor
schijn gebracht, die tot metaal verwerkt
zijn. Dit is het geval met het op vele plaat
sen, vooral in de veenstreken, voorkomende
ijzcroer, dat 40—60 ijzer bleek te bevat
ten. Dit oer is vaak door beekjes afgezet en
in den grond blijven zitten. Het verwijderen
van zulke oerbanken was eveneens van
groot belang voor den landbouw, daar deze
den waterafvoer belemmerden en liet land
voor bebouwing ongeschikt maakten. Nog
geen tien jaar geledtyi zijn uit de veenstre-
lcen in hot Noorden van ons land groote
hoeveelheden ijzcroer naar het buitenland
verkocht, waar ze gebruikt worden om ze
niet moeilijk smeltbare ertsen te vermen
gen. Ook hij de verffabricage wordt soms
ijzcroer gebruikt. Thans is er echter wei
nig meer in ons land tc vinden.
Erts in Zuid-Limburg
Behalve het over vele streken van ons
land verspreide ijzeroer zijn er ook in het
gesteente van Zuid Limburg ertson gevon
den. Men heeft deze- vondsten, tot nu loc
echter meest* van weinig lie Tang beschouwd.
Wel zijn er een enkele maal naar aanlei
ding van deze,vondsten exploraties gedaan,
doch deze leverden geen resultaat op, om
dat men bij den tocnmaligen stand dor we
tenschap niet over de juiste ondorzoekings-
middclen beschikte. Toch moeten er in
vroegere tijden in deze streken ertsmeltc-
rijen zijn geweest'; de bij Bommorig gevon
den slakken wijzen daarop, hetgeen botco-
kent, dat men er lang geleden erts heeft
gevonden, waarvan de verwerking loonend
was. Ter plaatse komen de ertsen voor in
een gesteente, dat -ze van nature meestal
mijden. De vindplaatsen liggen verspreid
en het is geen wonder dat men tot nu toe
niet aan' de mogelijkheid lot exploitatie er
van is toegekomen. Eenigcn tijd heeft men
ook gedacht, dat een andere omstandigheid
een aanwijzing vormde voor de aanwezig
heid van metalen in den bodem. In het
Geuldal groeit namelijk hier en daar het
zinkviooltje (viola lutca var. caluminarc),
welk plantje alleen voorkomt op gronden,
die sporen van zink bevatten. Later is ech
ter gebleken, dat dit zink afkomstig was
uit België en ter plaatse door de Geul bij
hoog water was afgezet.
Algemeen bekend is, dat in de Neder-
landsche kolenmijnen soms eveneens ert
sen worden gevonden. Tegelijk met steen
kool wordt zoo nu en dan ook ertshoudend
gesteente uit de mijngangen naar boven
gebracht. Koper, zink en lood wordt ertus-
schen aangetroffen. De stukken worden bij
dc mijnen als onbruikbaar op zij gegooid
en hoogstens benut om er verlaten mijn
gangen mee te vullen, terwijl men er zich
uitsluitend blijft toeleggen op dc exploita
tie van kolenlagen. In het Geologisch bu
reau voor het Ncdcrlandsche mijngebied te
Heerlen vindt men een rijke verzameling
van in de mijnen gevonden ertsen, die ecu
goeden indruk geven van de bonte ver
scheidenheid der natuur op dit gebied. Toch
geven deze vondsten belangrijke aanwijzin
gen omtrent de verertsing van Nederlands
bodem, aanwijzingen die o.a. inspireerden
tot de plannen. waarvan wij hierboven
reeds spraken, om te komen tot de exploi
tatie van ertsen uit onzen eigen bodem.
Over de gr ens
In België en Duitschland, vlak bij dc Ne-
dcrlandsche grens, zijn ook ertsen gevon
den. Dc ertsafzettingen houden zich natuur
lijk niet aan staatkundige grenzen, al
word er tegenwoordig bij dc vaststelling
van die grenzen veel rekening mee gehou
den! Een verschil met Nederland is even
wel, dat in het buitenland de hoeveelheid
zoo groot bleek, dat de exploitatie ervan
mogelijk was. Eeuwen geleden is men er
leeds niet de ontginning begonnen. In den
Romcinschen tijd waren er al mclaalmij-
nen in dc buurt van Aken en de niineranl-
bronnen, die deze stad zulk een bekendheid
geven en die dan ook de Romeinen aanlei
ding gaven tot dc stichting ervan, wijzen
daar eveneens op In het Zuiden, op Bel
gisch gebied, zijn belangrijke lood- en zink
in ijnen geweest. Het plaatsje Blcyberg, niet
ver van de Limburgsche grens gelogen, was
tot in dc vorige eeuw een beduidend cen
trum van Ioodproductic en bet voormalige
neutrale gebied van Moresnet bevatte bij
Altenberg groote zinkmijncn.
De stichting van het neutrale gebied, dat
met een punt uitliep naar liet bekende
viorlaiulenpunt bij Vaals, is juist het ge
volg geweest van het bestaan van deze
mijnindustrie. Oorspronkelijk hoorde het
gebied aan Oostenrijk, doch in 1793 kwam
het onder Fransche vlag. hetwelk zoo ge
bleven is tot 1S14. Zoowel de Nederlanden
als Pruisen maakten er bij het Wcener con
gres aanspraak on. Men gunde elkaar het
bezit van deze rijke ertsmijnen niet en is
het tenslotte eens geworden over een status
waarbij liet erobied onder gemeenschappe
lijk bestuur van béide partijen kwam. Bij
de scheiding tusschen Nederland en Belgie
kreeg de laatste staat deze eer toegewezen.
In 1841 kwamen heide garanten overeen,
het tot onafhankelijk neutraal gebied te
vorklaren niet oen eigen bestuur, bestaande
uit een burgemeester en een gemeenteraad.
Aten kan den strijd om dit gebied eenigs-
zins vergelijken met wat met liet Saargc-
Lied gebeurd is na het verdrag van A cr-
saillcs. Ook hW riikc mijnen. waarvan
twee verdragsluitende staten elkaar liet
bezit niet gunden. Ten tijde van het Wce
ner congres was er echter nog geen 4 ol-
kenbond, die liet beheer op zich kon ne
men. In tegenstelling met het Saargcbicd
is evenwel de waarde van het bezit van
Moresnet na iaren sterk verminderd. Even
als de loodmiinen van Rtevbcrg zijn thans
ook de zinkmijncn van Altenberg in Mores
net geheel uitgeput en toen België na den
wereldoorlog ziin grepzen tot ver Oostelijk
ervan verplaatste, door do inlijving van
Eunen. was ïle economische jvinst van d£zev
verovering maar gering.
Wetenschappelijk onderzoek
Ken diepgaand wctenscliappcliik onder-
zoek naar de in Zuid-Limburg voorkomen
de ertsen was eigenlijk lot voor kort nim
mer geschied. .Door dé instelling van het
Geologisch bureau voor het Ncdcrlandselie
miingcbied, dut steeds wetenschappelijk
toezicht houdt on dc resultaten der mijn-
werkzaamheden in Zuid-Limburg en bij
alle nieuw aangelegde steengangen een
geologisch onderzoek instelt, is dc laat>t°
jaren meer aan,dacht besteed aan dc in
de. mijnen aangetroffe-n ertsafzettingen. De
directeur van dit bureau, prof. dr. W. J.
•Tongmans, die tevens hooglccranr is aan
de universiteit te Groningen, wees rcccls
herhaaldelijk op het belang van deze
vondsten. Hij achtte liet van het grootste
gewicht, dat deze ertsen door een weten
schappelijk specialist onderzocht zouden
worden. Zoo kwamen ze in handen van
ilir. ir. dr. P. J. C. dc Wijkerslooth de
Weerdcsteyn. die ten declc hier te lande,
ten dcelc in het buitenland, zulk een
nauwgezet ondcr/ock heeft verricht. In be
sloten kring heeft liii onlangs hierover liet
een oil ander medegedeeld. De resultaten
van zijn onderzoek, waren verrassend.
Het moderne erts onderzoek geschiedt
langs niicroscopischen weg. Aan de ertsen
worden spiegelende vlokjes gepolijst, die»
onder verschillend invallend licht bekeken
worden. Uit de wijze van terugkaatsing
van het licht, gezien door den microscoop,
laten zicli dan allerlei conclusies vormen.
In deze ertsen werden zeer merkwaardige
en zeldzame mineralen gevonden, die ook
over dc vorming ervan belangrijke gevolg
trekkingen toelieten. Er bleek o.a. uit liet
Twee stukken erts. zooals ze op sommige plaatsen in het gesteente van Zuid-
Limburg voorkomen. De pijltjes wijzen de ligging van de ertslagen aan. Het
gropte stuk bevat in liet midden zink. het kleine geeft in twee lagen lood te zien.
I De witte vlakken. op het looderts zijn doelen van het kalkgesteente, waaruit dit
stuk afkomstig is X""
onderzoek, dat men hier te doen had met
formaties, die ontstaan waren bij lioogc
temperaturen, in tegenstelling met de ert
sen uit liet voormalige Moresnet, die bii
betrekkelijk lage temperaturen gevormd
zijn. Bii deze studie werden namelijk ook
vergelijkingen gemaakt met dc reeds lang
uitgcnutlc ertsafzettingen in de omgeving
van de Ncdcrlandsche mijnstreek, in Bel
gio, in het voormalige Moresnet on in
Duitschland. Een duidelijk aanwijsbare sa
menhang kon worden vastgesteld tusschen
al deze gebieden.
Centrum in Nederland
Do ertsafzettingen ten Zuiden en ten
Oosten van Zuid-Limburg strekken zich uit
tot aan de oppervlakte. Dat was ook de
reden, dat-men reeds zoo vroeg tot de ex
ploitatie ervan is overgegaan. Sommige van
deze mijnen zijn. als geméld, uitgeput, an
dore zijn voortgezet tot op een diepte van
800 Meter onder dc aardoppervlakte, waar
door de exploitatie ervan met groote moei
lijkheden heeft te kampen.
Uit het onderzoek van dr. Dc Wijkerslooth
is nu, naar wij vernemen, gebleken, dat
deze ertslagen in het buitenland niet an
ders zijn dan de uitloopers van belangrijke
ertsafzeltingen in den Nederlandschen bo
dem. In zijn bovenvermelde voordracht
hoeft dr. De Wijkersloot medegedeeld, dat
de wetenschappelijke studies, die overigens
nog in gang zijn, lot resultaat hadden, dat
van de ertsvoorraden in Nederland groote
verwachtingen zijn ie koesteren. Hoewel de
spreker zich over de economische mogelijk
heden niet uitliet, schijnen inderdaad, blij
kens betrouwbare inlichtingen, welke wij
hierover konden verwerven, deze verwach
tingen van dien aard te zijn, dat een on
derzoek in voorbereiding is naar de beste
wijze van exploitatie van den ertsrijkdom
in Zuid-Limburg.
In enkele particuliere mijnen nabij Iverk-
rade. met name de Domaniale mijn en de
mijn Juliana, zijn lood-, koper- en zink-mine
ralon gevonden op oen diepte van 500 Me
ter. Deze clioptc heeft voor een evontuocle
exploitatie ervan geen bezwaai te zijn. daar
in de mijnen toch ïccds schachten, galerijen
en ophaal-installalics aanwezig zijn voor
het winnen xan steenkool zoodat dc ont
ginning van ertsen geen hooge kosten met
zich zou medebrengen. Practisch Kan men
dus zeggen, dat dc ertsen daar aan dc op
pervlakte liggen. Het is nu eon kwestie
vnn nader mijnbouw technisch onderzoek, of
men met de exploitatie hier of elders in
deze streek zal aanvangen.
Economische aspecten
Voor een land als Nederland, dat in het
algemeen aan grondstoffen zoo arm U, zijn
aan deze plannen groote belangen verbon
den. Tot nu toe werd aan de exploitatie van
metaalniijnen in ons land niet gedacht.
Hot laat zich aanzien, dat binnenkort ook
Nederland tot de orts^Vrodiiceerende lan
den zal behooren. Er zal nieuwe werkgele
genheid worden geschapen, hetgeen vooral
voor Zuid-Limburg, waar de bevolking
voortdurend sterker aan den lijve onder
vindt. dat dc kolénmiiiicindustrie zulke
moeilijke tijden doormaakt, van niet te on
derschatten bctcckcnis is. Daarbij komt,
dat ons land door dit alles minder aflian-
kcliik zal worden van liet buitenland.
Gaat men de cijfers na. welke liet Cen
traal bureau voor de statistiek te 's-Graven-
hngc daaromtrent beschikbaar heeft, dan
ziet men. dat Nederland, ondanks het ver
minderde verbruik in deze crisis-jaren, toch
nog belangrijke hoeveelheden lood en zink
dc metalen, waar het hier in de eerste
plaats om gaat invoert. In 1931 bedroeg
de invoer aan lood 29.578 ton voor een
waarde van 2.792.000 gulden: dc invoer van
zink bedroeg over dit iaar 110.5!) ion voor
een waarde van 1.162.000 gulden. Natuur
lijk is nu nog met geen mogelijkheid te
zeggen, of dc productie van de Zuid-Lim-
biircsche lood- en zinkmijncn geheel aan dc
nationale behoefte zal kunnen voldoen,
dnch dat is vooralsnog ook geen vereisehtc.
Wel bliikt uit deze cijfers duidelijk, dat er
voor de nieuwe industrie een afzetgebied
zonder export-moeilijkheden beschikbaar is.
Dat is in deze tijden al heel veel waard!
Het gezelschap vierde zijn
derde lustrum
Het Gezelschap van Christelijke Historici
in Nederland vierde écu dezer dagen zijn
derde lustrum. Uit het jaarverslag van den
secretaris bleek een toenemende bloei. Het
ledental bedraagt momenteel 49. In den
loop van dit iaar zal een nieuwe lustrum
bundel verschijnen. Uit het jaarverslag van
de commissie tot het voorbereiden van een
schets van leeintcn in de geschiedschrij
ving. die vooral van christelijke zijde als
zoodanig worden aangevoeld stippen wij
aan. dat dit werk goeden voortgang vindt.
De schets zal zich niet bepalen tot een
blcote opsomming, maar voorzien worden
van een korte toelichting. Het is de be
doeling. dat deze schets in beperkten kring
verkrijgbaar wordt gesteld.
Tot. lid van het gezelschap werden be
noemd de hceren prof. dr. E. C. Gcrretson
van Utrecht, dr. P. A. .Tongsma en dr.
W. II. van Zuvlcn beiden van Kampen,
dr. S. L. van der Wal te Groningen, dr.
J. Karsemever van Botterdam en dr. F. Bos
te Wilnis. Wegens ongesteldheid was prof.
dr. Th. L. Haitjcma verhinderd zijn aan
gekondigd referaat te houden. In zijn plaats
hield prof. dr. A. A. van Schelven een voor
dracht over „Dc historische groei van het
Noord-Nederlandschc nationalitcitsbesef".
In de middagvergadering sprak prof. dr.
Z. W. Sneller over „De economische denk
beelden van Maarten Luther". In plaats
van dr. G. P. van Itterzon. die aftredend
en niet herkiesbaar was, werd tot penning
meester gekozen dr. L. C. Suttorp van
Schiedam. Met dezen wordt het bestuur van
het gezelschap gevormd door prof. dr. A.
A. van Schelven, voorzitter en dr. L. W.
G. Scholten, Johan Willem Frisostraat 30
Utrecht, secretaris.
Na afloop der vergadering werd een ge
zamenlijk bezoek gebracht aan het Oud-
Katholiek museum.^
Vrijheidsbond van S op 4,
V.sD. van 3 op 2
De verkiezingen der leden voor de
Provinciale Staten in Gelderland (de
eenige provincie waar nog gestemd
moest worden) zijn gisteren gehoiu
den.
Uitgebracht werden in totaal 387.424
stemmen, waarvan op de:
R.ïK. Staatspartij
113.90(1
Antj.Rev, Partij
40.413
Christ.sHist. Unie
55.044
Hcrv. Geref. Staatspartij
2.727
Staatk. Geref. Partij
12.053
Christ. Dem. Unie
5.208
Kath. Dem. Partij
3.766
S. D. A. P.
70.111
Vrijheidsbond
24.S17
Vrijz. Dem. Bond
14.023
N. S. B.
30.104
Comm. Partij Holland
5.111
Rev, Soc. Arb. Partij
2.127
Plattelandersvcrbond
3.015
Zet elver deeling
Aantal geldige stemmen 3S7.424.
Kiesdecler 6.249.
De zetclverdeeling is thans als
volgt:
leden
R.K Staatspartij
21
(20)
Anti=Rev. Partij
7
(81
Christ. Hist. Unie
9
(10)
Herv. Gercf. Staatspartij
0
Staatk. Geref. Partij
2
(1)
Christ. Dem. Unie
0
Kath Dem. Partij
0
S. D. A. P.
12
(11)
Vrijheidsbond
4
(S)
Vrijz. Dem. Bond
2
(3)
N. S. B.
5
Comm. Partij Holland
0
(1)
Rev. Soc. Arb. Partij
0
Plattelandcrsbond
0
Gekozenen
Voor de Provinciale Staten der provincie
Gelderland zijn thans de navolgende leden
gekozen:
B.K. Staatspartij: J. J. W. LTsselmuiden,
Arnhem; J. \an Wcsterlaak, Apeldoorn; J.
W. I-I. M. Meijer, Arnhem; G. J. Koelman,
Nijkerk; dr. II. F. M. Stoer, Lichtenvoorde;
J. W. Smit, Wichmond; A. J. B. Hulshoff,
Eibergen; G. W. J. van Koeverden, Buren;
J. Th. G. Reijers, Arnhem; H. K. M. van
Nispen tot Pannerden, Arnhem; Th. J. Bon-
gers, Ulft; Th. G. J. Schaars, Andclst; H. II.
M. Peters, Ossen waard; nir. E. II. J. baron
van Voorst tot Voorst, Ubbcrgen; G. M. Bus-
ser, Nijmegen; J. Verheij, Nijmegen; G. R.
Daainen, Uitbergen; P. A. van den Dungen,
Nijmegen; J. A. de Zwart, Nijmegen; W. H
v. d. Putten, Winssen; W. II. Kronenburg
Grocsbeek.
Christ. Ilist. Unie: Mr. M. Ch. de Jong,
Arnhem; mr. dr. C. O. Pli. baron Creutz,
Bennekom; jhr. dr. J. M. van Haersma de
With, Putten; II. L. van Doesburg, Wapen
veld; H. C. J. te Loo, Apeldoorn; II. Kocr-
selman, Zutphen; J. Óbbink, Aalten; II. de
Liefde, Culemborg; mr. W. F. F. baron van
Verschuer, Beesd.
Anti-Rev. Partij: C. Smeenk. Arnhem;
mr. A. van der Deure, Bennekom; D. van de
Bunt, Nijkerk; D. Gosker, Apeldoorn; C.
Roeterdink, Gorssel; J. Rijpstra, Zclhem; A.
Fintclman, Ilerwijnen.
Staatk. Gercf. Partij: H. llaamschotcn,
Arnhem; T. van de Pol, Ilerveld.
S. D. A. P.: J. L. B. Keurschot. Didam;
mevr. C. A. Weersmavan Duin, Zutphen;
B. Bakker, Arnhem: T. Rosoboom, Hattcm;
G. A. Corduwener, Nijmegen; A. van Gcuns,
Tiel; A. van Dam, Winterswijk: P. A. van
der Ent, Arnhem; J. Mooring, Zalt-Bommel;
G. Stempher, Apeldoorn; W. Beukcma, Nij
megen.
Bij loting zal moeten worden uitgemaakt
wie van dc candidaten de 12de zetel zal in
nemen. Daarvoor komen in aanmerking de
hceren M. Rademakers, J. Bronkhorst, bei
den te Arnhem, en W. v. d. Weide te Wa-
geningen.
Vrijheidsbond: Mr. B. F. Everts, Arnhem;
mr. A. C. baron van der Feltz, Twello; II.
W. Reesink, Zutphen; II. A. van Bcuningen,
Kerk Avezaat.
Vrijz.-Dem. Bond: B. van Krimpen,
Lochem; W. Volgers. Apeldoorn.
N. S. B.: J. M. Honig. Arnhem; D. A.
Konijnenberg, Zutphen; W. O. A. Koster,
Buumialsen: IL W. Paes, Nijmegen; A. C.
Wesseling, Nijmegen.
Het landelijk resultaat
De samenstelling der Provinciale Staten
in de 11 provincies geeft het volgende
totaal-resultaat der zetelverdecling, waarbij
de cijfers vergeleken kunnen worden met
de samenstelling in 1931
verlies of
Partij* 1935 1931 winst
R.-K. Staatspartij 175 ISO 5
S. I). A. P. 125 127 —1
Anti-Rev. Partij 75 82 —7
Christ. Hist. Unie 61 70 —9
N. S. B. U O +44
Vrijheidsbond 23 58 —25
Vrijz. Dem. Bond
28
36
S 1
Comm. Pari ij Holland 12
10
-1-2 1
St. Geref. Partij
13
32
1
Chr. Dem. Unie
30
0
10 1
Kath. Dem. Partij
5
0
+5
R. S. A. P.
4
0
+4
Herv. Gercf. Staatsp.
1
1
0
Plattelanders
0
3
—3
Overige partijen
O
11
S
De onderscheidene
partijen, die
ditmaal
aan de verkiezingen
hebben deelgenomen,
hebben bij dc Prov. Statenverkiezingen 1935
het volgende aantal stemmen met
dc daar*
achter vermelde percentages op zich ver
een igd:
Totaal uitgebracht
.720.055
R.K. Staatspartij
1.029.924
27.69
S. D. A. P.
782.592
21.01
Anti-Rev. Partij
121.223
11.32
Chr. Hist. Unie
313.670
9.24
N. S. B.
294.284
7.91
Vrijheidsbond
226.877
6.09
Vrijz.-Dem. Bond
156.129
4.20
Comm. Partij Holland
127.577
3.43
St. Ger. Partij
93.898
2.52
Chr. Dom. Unie
67.281
1.S1
Kath. Dem. Partij
56.830
1.53
R. S. A. P.
51.607
1.39
Herv. Ger. Staatspartij
21.799
0.59
Plattelanders
7.755
0.21
Overige partijen
3S.G09
1.03
Uit deze cijfcis blijkt, dat liet percentage
van de stemmen, welke zijn uitgebracht op
de in de regeering vertegenwoordigde par
tijen. dat in 1933 62.46 bedroeg, bij de Sta
len verkiezingen is gedaald niet 3.92 tot
5S.5 i.
UITSLAG KIESGRING EDE
Kieskring Ede, omvattend Ede, Wapenin
gen, Barncvcld, Scherpenzeel en
Renkum;
Uitgebracht 37. HG stemmen.
Ongeldig 18S1.
Geldig 35,565.
R.K.
3681
II. G. S.
384
N. S. B.
2821
V.-D.
885
C. P. 11.
560
Nat. Boeren
110
A.-B.
6948
V.-B.
2420
R. S. A. P.
70
S. G. P.
3991
C. II. U.
7789
S. D. A. P.
5476
C. D. lT.
312
K. D. P.
132
Gemeente Ede
Uitgebracht 14.360 stemmen. Ongeldig 802,
Geldig 13.558.
Uitgebracht op:
B.K. Staatspartij 558
Hcrv. Gercf. 127
N.S.B. 1125
Vrijz. Dem. 277
C.P.H. 100
Nat. Boeren, Tuinders- en Micldcnstandsp. 74
Anti-Rev. 3060
Vrijheidsbond 994
Rcv. Soc. Arb. Pailij 31
Staatk. Geref. 2100
Chr. Hist. 2975
S.D.A.P. 1546
Chr. Dem. Unie 194
Kath. Deiu. 70
UITSLAG ARNHEM (STAD)
Aantal kiezers 44.990.
Aantal stemmen 42.366.
Geldige stemmen 39.366.
B.K. 10.635; llcrv. Geref. 784; N.S.B. 365SJ
Vrijz. Dem. 96i; Communisten 1472; Plattel.
117; A.R. 3159; Vrijheidsbond 2335; R.S.A.P.
441 St. Gercf. 146; Chr. Hist. 2588; S.D.A.P,
12.439; Chr. Dein. 327; Kath. Dem. 301.
DE SAMENSTELLING VAN DE
EERSTE KAMER
Nu de uitslagen van dc Provinciale Sta
ten in alle elf provincies bekend zijn, kan
worden nagegaan, hoe de Eerste Kamer er
over drie jaar zal uitzien, althans ingeval
er tusschen de in dc Staten vertegenwoor
digde partijen geen onderlinge afspraken
worden gemaakt en de leden der Staten
hun stemmen dus uitbrengen op dc can
didaten van hun eigen partij.
De vorige week hebben wij reeds bere
kend, dat dan bij dc verkiezing van 12 le
den van de Eerste Kamer in den aanstaan
den zomer in de groep Noordholland—
Friesland vermoedelijk gekozen zullen wor
den 4 S.D.A.P. (onveranderd), 2 B.K. 1)*
1 Anti-Rev. Partij (onveranderd), 1 Chr.-
Hist. Unie 1 Vrijheidsbonden (onver
anderd), 1 Chr. Ilist. Unie 1), 1 Vrij
licidsbonder (onveranderd), 1 Vrijz.-Dem,
Bond (onveranderd), X N.S.B. 1), en
1 communist 1).
In do tweede groep Noordbrabant,
Utrecht, Limburg en Zeeland zal de
uitslag vermoedelijk zijn, dat gekozen wor
den 8 R.K. (onv.), 2 S.D.A.P. 1). 1 Anti-
Be v. Partij (onv.), 1 C.II. (onv.), 1 N.S.B.
1), terwijl de eenige Vrijhéidsbonder en
de eenige Vrijz.-Dcmocraat niet herkozen
zullen worden.
Bij de verkiezing van leden voor de Eer
ste Kamer, welke in 1938 door de thans ge
kozen leden van Prov. Staten in Zuidholland
zal plaats hebben, zullen, behoudens bijzon
dere overeenkomsten tusschen de partijen,
de volgende zetels worden toegekend: 2
B.K. (onv.), 2 A.B. (onv.), 1 C.II. (—1), 1
Staatk. Geref. Partij 1). 4 S.D.A.P. (+1),
1 Vrijheidsbond 1), 1 N.S.B. 1), ter
wijl de Vrijz. Demoeraten hun zetel in dezo
groep verliezen.
In dc laatste groep dc provincies Gel
derland, Ovcrijscl, Groningen en Drenthe
waar de verkiezing eveneens in 1938 zal ge
schieden, zullen gekozen worden 3 B.K.
(onv.), 3 S.D.A.P. (onv.), 2 A.B. (onv.), 2
C.II. (onv.), 1 Vrijheidsbond 1), 1 .Vrijz.-
Dem. (onv.) en 1 N.S.B. (4- 1).
Over drie jaar zal de Eerste Kamer ov
dus als volgt uitzien: 15 R.K., 13 S.D.A.P.,
6 Anti-Rev. Partij, 5 Clirrrr.-Hist. Unie, -4
N.S.B., 3 Vrijheidsbond, 2 Vrijz.-dem. Bond,
1 Staatk. Geref. Partij en 1 Communist.
De N.S.B. zal dus over drie jaar 4 zetels
in de Eerste Kamer bezetten. Bovendien
verwerven vermoedelijk de Staatk. Geref.
Partij en de Comm. Partij Holland volgens
rleze berekening elk 1 zetel. De S.D.A.P. zal
2 zetels winnen.
Daartegenover verliezen de Vrijheidsbond
3 zetels, de Vrijz.-Dem. Bond 2 zetels, de
Chr.- Hist. Unie 2 zetels en dc R.K, Staats
partij 1 zetel.
