wwtsdcftUg
Op zoek naar gestorven vee
HET ZEEMONSTER
VAN NAGASAKI
UtyeoStocA.
DE ARBEID VAN EEN
HOOGE ONDERSCHEIDING
PROF. ZEEMAN
IN VRIJHEID GESTELD
Onze Postvliegers
onderweg
met al die soorten
bleek water, bleek,
poeder of gloor.
fleem li
lever
bleekt witter en bijt
[QÊ nooit gaatjes in Uw goed.
3Ë BLAD PAG. 2.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MAANDAG 13 ME! 1935
BINNENLAND
destructiebedrijf
ZEER BELANGRIJKE TAAK
Een tocht met een der ophaal;
auto's van de Gekro te Overs
schic door Utrecht en
ZuicUHolland
Iedereen heeft wel eens den laatstcn tijd
door stad en dorp de grootc grijze wagens
zien rijden van liet destructiebedrijf te Ovcr-
schie, en zich allicht eens afgevraagd, hoe
deze dienst wcrlct, wat het doel is, en welke
de grondslagen, waarop een en ander rust.
Ken vriendelijke bemiddeling maakte het
ons mogelijk, om dezer dagen eens zoo'n
tocht met een auto van do Gekro, het des
tructiebedrijf tc Overschie, mee te maken,
teneinde do lezers te kunnen inlichten over
doel en werkwijze van dit instituut dat zulk
een nuttigen arbeid verricht,
Dc grondslagen
Vooraf echter iets over de wettelijke grond
slagen, waarop het destructiebedrijf werkt
De vleeschkcuringswct 1019 draagt aan ge
meenten of groepen van gemeenten de uit
oefening van dc vlecschkcuring krachtens
dio wet op. Artikel 13 van die wet bepaalt
dal vleesch (in den ruimsten zin genomen,
dus ook geheele dieren, cadavers, organen)
dat is afgekeurd, moet worden onbruikbaar
gemaakt voor voedsel voor rnensch en dier.
Artikel 1? schrijft hetzelfde voor ten aanzien
van vleesch, dat bedorven of ondeugdelijk
is geworden, ook nadat het was goedge
keurd; en artikel 18 lid sub i zegt, dat hij
AÏgemeenen Maatregel van Bestuur wordt
bepaald op welke wijze vleesch en vleesch-
waren worden onbruikbaar gemaakt voor
voedsel voor mensch en dier. Dezo Algc-
meeno Maatregel van Bestuur is neergelegd
in artikel G1 van het Kon. Besluit van 5
Juni 1920 waarin wordt omschreven dat de
onbruikrnaking geschiedt in een destructor,
waaronder is te verstaan een inrichting
Een van dc auto's der Gekro
waarin vleesch door thermische, chemische
of thciTno-chemische behandeling, hetzij in
enkelvoudige bestanddcclcn wordt ontleed,
hetzij wordt verbrand, en in welk artikel
tevens wordt bepaald, dat bij Ministerieele
beschikking voorschriften omtrent dc ge
bouwen van en dc behandeling in den des
tructor kunnen worden gegeven.
Evenwel bepaalde ditzelfde artikel eertijds
Üat door den Minister tot 1 Juli 1925 onthef
fing van het voorschrift tot onbruikbaarma-
king in destructors kon worden gegeven en
de cadavers en afgekeurde dcclen dan (even
als voorheen) moesten worden begraven. In
verband met de moeilijkheden aan de orga
nisatie verhonden is deze datum van uit
stel telkens verschoven, totdat iedere ge
meente meende, dat nu in 1934 op 1 Juli
alles zou moeten worden gedestrueerd, en
men allcrwege begon rnet het afsluiten van
contracten met destructiebedrijven. Op eens
verscheen echter de Ministerieele beschik
king van 13 April 1.933, waarbij nog eens
uitstel werd gegeven tot 1936 en dus als het
ware de tot dusverre nalatige gemeenten
een premie kregen voor hare nalatigheid.
Inmiddels waren er in den lande reeds
verschillende destructoren opgericht, hetzij
door groepen van gemeenten, hetzij door
particulieren. Terwijl Utrecht en Zuid Hol
land wachtten op de voorgenomen oprich
ting van een destructor te Woerden door do
Ned. Thermo-chernische Fabrieken, waar
voor een rijkscrodiet van 1 millioen gulden
was aangevraagd, hadden dc gebroeders de
Kroes te Overschie den moed in die plaats
een destructor to bouwen, En het was
slechts een meevaller dat dc Tweede Kamer
bet gevraagde crediet voor Woerden niet
verleende; men zal zich allicht dien papie
ren strijd nog wel herinneren. Zoo werden
dus de provincie Zuid-Holland en Utrecht
aangewezen op Overschie.
De Gekro
En het was de directie van dit bedrijf, dat
in den korten tijd van zijn bestaan reeds
een grooten omvang heeft gekregen, die ons
gaarne toestond, om in een van haar auto's
een tocht mee tc maken. Tot goed begrip
,van de zaak diene, dat de Gekro tweeërlei
auto's heeft loopen. De eenc soort heeft na
melijk eiken dag een vaste route, en haalt
bij de verscliillende abattoirs in het rayon
ijzeren vaten weg, die in den loop van den
vorigen dag zijn gevuld met slachtafval, en
voor de consumptie afgekeurde deelen van
slachtvee; dc andere soort haalt bij de boe
ren het vee op, dat een natuurlijken dood
is gestorven, en dus voor de consumptie is
afgekeurd. Dc veehouders hebben do ver
plichting om van het sterven van vee aan
gifte te doen aan het gemeentehuis, en dc
gemeentebesturen waarschuwen dan telefo
nisch de Gekro te Overschie, dat er ergens
een dood beest in de weide ligt; een en
ander is tot in alle bijzonderheden geregeld
in de contracten, die liet bedrijf met dc ver
schillende gemeenten heeft gemaakt. En zoo
trekken eiken ochtend in alle vroegte van
de fabriek de ophaalauto's uit, die met vaste
route om dc vaten op te halen, en andere
met de opdracht om hier en daar gestorven
dieren weg te halen. Dat kan uit den aard
der zaok den eenen dag een geheel andere
route zijn dan den anderen.
Ecu voorbeeld van do wankele brugge
tjes, die do zware wagens soms moe
ten passeerpn
Onderweg
In Utrecht stapten wij aan boord van den
grooten dicsclwagcn, en het bleek ons al
spoedig «lat het een flinke tocht zou worden.
De chauffeur had een stapel biljetten bij
zich, waaruit hem blijken moest welke boer
derijen hij moest aandoen, liet eerste bezoek
gold liet abattoir te Utrecht, waar een doo-
dc koe moest worden opgehaald. Dc auto
werd met de achterzijde voor het cadaver
huis gereden, een staaldraad werd het beest
om do horens geslagen, en door middel van
een lier, die door den chauffeur werd be
diend werd bet cadaver den wagen ingchc-
schen. Zoo behoeft cr met dikwijls zeer
zware beesten niet gesjouwd te worden, en
in een minimum van tijd is de vracht ge
borgen.
Vervolgens naar een boerderij onder West-
broek, waar wij voor liet eerst kennis ma
ken incl dc moeilijkheden van dezen op
haaldienst. Over allerlei smalle weggetjes
met, de meest onwaarschijnlijke kronkelin
gen bereiken wij eindelijk het doel: een
boerderij dio ver weg in het weiland ligt,
cn slechts te henaderen is via een klein
bruggetje over een slo«X De chauffeur kijkt
even bedenkelijk, want het is hem al eenigc
malen overkomen dat zijn zware wagen door
zoo'n bruggetje wegzakte. Hij zal liet er
maar op wagen, cn na veel gewurm heeft
hij eindelijk zijn auto van den smullen weg
over de brug geloodst, die geen centimeter
smaller had moeten zijn, of we hadden er
niet over gekund; maar het lukt, cn dan
hobbelen we liet weiland over, eerst naar dc
boerderij, en dan nog een stuk weiland
daarachter over, tot waar liet cadaver ligt.
Binnen vijf minuten is de vracht geborgen
de eigenaar toekent het biljet van den
chauffeur af, ten bewijze dat liet dier is
weggehaald, en ontvangt zelf ook een be
wijs, dut hij een cadaver aan dc Gekro heeft
meegegeven. Want straks, als zijn koe tot
diermeel is geworden, krijgt hij van de
Gekro 75% van de waarde van do huid ver
goed. Daartoe krijgt het cadaver van den
chauffeur ccn blikken oormerk waarop
een nummer staat, het nummer, «lat corres
pondeert met liet nummer van het geleide-
biljet, waardoor dus altijd te controlecren
valt, van wie de huid is.
Een stimulans
Dit is uit den aard «Ier zaak een stimulans
bovendien voor de veehouders, om zoo gauw
mogelijk hun cadaver aan te geven. Vroe
ger toch stond hun niet anders tc doen, dan
aangifte te doen van het sterven, en het
cadaver te begraven in hun land, waarvoor
zij in de eerste plaats een groot gat in hun
wei moesten graven, terwijl zij bovendien
een verlies van de volle honderd procent
leden; nu wordt liet cadaver weggehaald
en zij krijgen bovendien nog oen groot deel
van de waarde der huid vergoed. Kr zijn
wel boeren, zoo vertelde onze chauffeur, die
een flinke oppervlakte van hun land in den
loop van de jaren hadden vol moeten stop
pen met veecadavers, wat natuurlijk aan de
waarde van het land niet ten goede komt
en buitendien nog besmettingsgevaar met
zich brengt. Het 1)1 ij kt dan ook in de prak
tijk, dat «Ie boeren graag van do diensten
van de Gekro gebruik maken, en maar liefst
hebben dat het lijk zoo spoedig mogelijk
wordt weggehaald.
Na Westbroek stond op bet programma
een doode koe in dc gemeente Vlist, achter
Schoonhoven, een tocht, die ons volop deed
genieten van de bloesempracht, van het
zuidwestelijk deel onzer provincie. De arti
kelen, die daarover in de bladen, cn ook in
het onze zijn verschenen, zijn in geen enkel
opzicht overdreven.
WOONHUIS AFGEBRAND
EINDHOVEN, 12 Mei. Hedenmorgen
omstreeks 12 uur bemerkte een voorbijgan
ger, dat uit het dak van de woning van
den heer v. d. Steen in de Mispelhoefstr. 8
alhier vlammen sloegen. Onmiddellijk waar
schuwde hij de bewoners. Op dat oogenblik
bevond zich alleen dc vrouw met baar 10
kleine kinderen in het huis. Zij spoedde
zich met haar kroost ijlings naar buiten
De inmiddels gewaarschuwde brandweer
was snel ter plaatse, doch het vuur had
zich toen reeds door het geheele huis ver
spreid, zbodat zij niet kon verhinderen, dat
dit geheel een prooi der vlammen werd.
Verzekering dekt dc schade.
DE NIEUWE STATENDAM
Naar van de directie van do Holland—
Amerika Lijn vernomen wordt, is de bouw
van een nieuwe Statendam thans in dit
stadium, dat de Regeering zich in verbin
ding zal stellen met de werven, die voor
den bouw van onderdeden van bet nieuwe
schip zouden worden aangewezen.
Men mag dus hieruit concludeeren, dat
de overeenstemming tusschen Regeerine o
recderij is bereikt. Zijn we goed ingelicht
dan zullen de onderhandelingen met de
werven nog wel cenigen tijd vergen.
ONDERSCHEIDING VOOR
PROF. WILLEM MENGELBERG
Tijdens een feestmaaltijd, aangeboden aan
prof. dr. Willem Mengelberg door zijn tal
rijke vrienden en vereerders bij gelegenheid
van diens 40-jarig jubileum als dirigent van
het Concertgebouw, heeft de Belgische ge
zant, de heer Ch. Maskens,-mededecling ge
daan van zijn benoeming tot Groot-officier
in dc Belgische Kroonorde en hem namens
den Koning de.r Belgen onder aanbieding
van het versiersel der Orde, tevens diens
I gclukwcnschen overgebracht.
Hem is het Commandeurskruis
van het Legioen van Eer
toegekend
De Fl'ansche regcering heeft aan prof. P.
Zeeman te Amsterdam een bijzondere on
derscheiding toegekend, n.l. het comman
deurskruis van het Legion d'honheur. De
uitreiking geschiedde Zaterdag ten huize
van den Franschcn gezant tc VGruvenhagc
baron de Yitrollcs. Dc heer cn mevrouw dc
Vit rol les hadden lot clc lunch uitgenoodigd,
behalve prof. Zeeman en zijn familie, o.a.
minister Marchanl en cchtgcnoolc, prof. v
d. Hoeve, voorzitter van de Kon. Akademio
van Wetenschappen cn eclitgcnootc, prof.
Stomps als rector der universiteit van Am
sterdam, de professoren Van de Waals en
W. P. C. Zeeman met hunne echtgcnootcn
den rector van liet Amslerdamscli studen
tencorps. den heer Bouger, enz.
Vóórdat men zich aan tafel begaf, reikte
de gezant niet een kort woord liet onder-
schcidingstccken aan prof. Zeeman over, die
daarna eveneens het woord voerde. Aan het
slot van den maaltijd bracht de gezant een
dronk uit op dc samenwerking der weten
schap van Frankrijk cn die van Nederland,
en dankte Zijne Excellentie minister Mar-
chant met enkele, woorden, den gezant.
Gutzeit krijgt verlof om naar
ons land terug te keeren
Op Maandag 4 Februari werd. zooals men
zich zal herinneren, een zekere Gutzeit, die
in Hengelo arbeidde, door een Nederlander
uit Haarlem, on .Ier voorspiegeling, dat deze
hem een betrekking zou bezorgen in Haar
lem, waarheen hij hem in ccn auto zeide
te zullen brengen, in stccle van naar Haar
lem tegen zijn wil over dc Duitsehc grens
bij Gronau gebracht, alwaar dc douane-af
sluiting geopend was, teneinde deze auto
door te laten, waarna Gutzeit onmiddellijk
werd gearresteerd en in een cel opgesloten.
Ken Duitsehc Kriminalbcamblc was bij de
ze ontvoering betrokken.
Naar aanleiding van dit ge\al werden
door liet Kamerlid Boon aan dc ministers
van Iïuilcnlandsche Zaken cn van Justitie
eenigc. vragen gesteld.
Blijkens het antwoord van de ministers
de Graeff en van Schaik hooft naar aanlei
ding van dit ernstige voorval op 4 April
bet Gezantschap te Berlijn in opdracht van
do Regcering zich tot de Duitsehc Regce
ring gewend en daarbij aan dc Duitsehc
Regeering verzocht een onderzoek in lc
stellen, en onder moor dc gevolgen van het
gebeurde door terugzending van Gutzeit
naar Nederland ongedaan to maken.
De ministers kunnen thans mededcclcn.
dat de Duitsche regcering zich bereid heeft
verklaard, Gutzeit op vrije voeten te stel
len cn hom den terugkeer naar Nederland
te veroorloven.
AUTOBOTSING BIJ HEUKELOM
HEUKELOM, 11 Mei. Op den Rijksweg
Venlo— Nijmegen heeft vanmiddag een bot
sing plaats gehad tusschen een personen
auto cn een vrachtauto. In beide wagens
hadden marktkooplieden plaats genomen.
Door de botsing geraakten zoowel de per
sonen- als de vrachtauto van liet wegdek;
zij kwamen terecht op het vier meter lager
gelegen bouwland. Vijf van dc inzittenden
liepen min of meer ernstige verwondingen
op. Do eerste geneeskundige hulp werd ver
leend door een dokter uit Afferden en twee
toevallig passecrcndc artsen. Zij achtten
overbrenging naar een ziekenhuis te Nijme
gen noodig. Intusschen bestaat voor geen
der gewonden levensgevaar.
Dc beide auto's zijn aanzienlijk gehavend.
DE MOTORISEERING BIJ HET LEGER
Nu de motoriseering van dc treinen der
grootc eenheden haar beslag heeft gekre
gen, cn o.a. de vroegere infanterie- en artil-
lerie-munutrictrcinen zijn opgelost in de
nieuw geformeerde auto-bataljons dio liet
geheele materiaal-vervoer hebben te vor-
zorgen, is in overweging om ook de goede
ren- en verplcgingsvocrtuigen der infantc-
riecompagnieen, waarvoor thans nog paar-
dentractie voorzien is, te vervangen door
vrachtauto's. (N.R.Ct.)
Drukkerij Van Amerongen
AMERSFOORT
VAN PERSIJNSTRAAT 23
telefoon 125
ook voor familiedrukwerk het
aangewezen adres
Ds. J. E. BIJL
Te Voorburg is, 58 jaar oud, overleden
ds. J. E. Bijl, emeritus-predikant dor Ned.
Herv. Gemeente tc Gouda. Hij werd in 1899
candidaat in Friesland, om 31 Juni 1901 te
Rcnswoude het predikambt tc aanvaarden.
In 1911 vertrok hij naar Gouda, welke
gemeente hij hoeft gediend tot 1 Januari
1933, toen hij om gezondheidsredenen eme
ritaat ontving.
NederL Herv. kerk.
Beroepen te Oldcbroek (toezegging) Ds.
W. L. Mulder te Hoevelaken.
Beroepen te Bunschoten caud. J. J. Poot
te Bodegraven; te Goutum ds. Iv. J. Quast
te Frcderiksoord; te Burgerdam (toez.)
cand. J. C Sickesz, hulpprediker te Drie
bergen; te Ede Ds. D. Th. Keek te Stap
horst.
Remonstr. Broederschap
Beroepen te Gouda ds. J, Nienhuis tc
Nieuwkoop.
43. Piet Prikkel voelde z'n ontdekkingsreizigershart klop
pen toen de Tibctaan hem meenam naar de Verboden
T uinen van zijn land. Daar was nog nooit een vreemdeling
binnengegaan. ,,"»Vc boffen" zei Piet tegen Drein, „wc schij
nen in ccn erg goed blaadje tc staan."
44. Een minuut later werden Piet en Drein binnengelaten
m een beroemde oer-oude bibliotheek. Alle bladzijden van
de boeken waren, grootc platte steenen en daar stonden Ju
letters met beitels ingehakt. Zóó vonden ze daartusschen ook
een reisgids. Dio kunnen wc wel eens even nakijken" zei Piet
Dinsdag 14 Mei
Hilversum, 301.5 M. A.V.R.O.-programma
8.01: Gramofoonmuziek 9.40: Vioolvoordracht
doo.- Boris Lensky. Aan den vleugel: Egbert Veen
10.01: Morgenwijding 10.15: Serieuze klan
ken (gr.muz.) 10.30: Van de luchtige kant
(gr.muz.) 11.00: Wenken voor de huishouding
11.30: Orgelconcert door Frans Hasselaar, m.
Mets Oondo Kerd\jk, zang. 12.30: Kovacs Lu-
jos en zijn orkest. Tusschensoel van gramofoon-
muziek 1.40: Egbert Veen speelt 2.00: Con
cert door het Omroeporkest o.I.v. Nico Treep
3.00: Naaicursus 4.15: Gramofoonmuziek
4.30: lïadiokinderkoorzang o.I.v. Jacob Hamel
5.00: Halfuur voor kleinere kinderen door Mevr.
Ant. van Dijk V.P.R.O.-programma 5.30:
BÜbelvcrtelling door Ds. B. J. Aris A.V.R.O.-
programma 6.00: Dc A.V.R.O.-Decibcls o. 1. v.
Eddy Meenk 6.50: Dincrmuziek door het Lyra-
Trio 7.30: „Van reizen gesproken" 8.01:
Nieuwsberichten 8.05: De Wcensche Operette
voor solisten, koor en orkest 9.20: Avonturen
van een olifanlenjager, verteld door G. dc Jos-
sclin de Jongh 9.45: Concert door Pierre Pal-
la, piano, met het versterkte Omroeporkest
10.20: Gramofoonmuziek 10.30: Fransch Caba
ret-programma 11.00: Nieuwsberichten
11.10: Dansmuziek dour Majo Marco en zijn
orkest.
ïluizen, 1875 M. K.R.O.-programma S.00:
Morgenconcert 9.S0: Hogmis uit de St, Ca-
nisiuskerk te Nijmegen 10.45: Muzickuitzen-
ding voor fabrieken 11.15: Gramofoonmuziek
12.15: Lunchconcert door het K.R.O.-Orkest
o.I.v. Marinus van 't Woud 1.00: Gramofoon
muziek 2.00: Vrouwenuurtje 3.00: Mode-
cursus II.I.R.O.-programma 4.00: Uitzen
ding voor do Ned. Vereeniging van Spiritisten
„Ilnrnionia" 4.40: Uitzending voor dc Evan
gelische Maatschappij K.R.O.-programma
5.10: Gramofoonmuziek 5.20: Dc K.R.O.-Boya
o.I.v. Piet Lustenhouwer 5.50: Gramofoonmu
ziek 6.00: Dc K.R.O.-Boys 6.20: Gramo
foonmuziek 6.30: Dc K.R O -Boys 7.15: De
Nationale Reclassecringsdag, door prof. mr. W.
P. J. Pompe 7.35: Gramofoonmuziek 8.00:
Persbureau Var Dias 8.05: Gramofoonmuziek
8.15: Concert door het Stedelijk Orkest van
Maastricht, o.I.v. Henri Herman» 9.00: Inter
nationale Sportrcvuc door Passe-Partout Inter
view met K. J. J. Lotsy 9.25: Gramofoonmu
ziek 9.30: José Wolff en zijn orkest 10 15:
Gramofoonmuziek 10.50: Persbureau Vaz
Dias 10,35: José Wolff cn zjjn Orkest
11.15: Gramofoonmuziek.
Brussel, 321.9 M. Vlaamsehc uitzending
11.17: Gx-amofoonmuziok 11.50: Concert door
het Salonorkcst onder leiding van Karei Walpot
12.501.20: Gramofoonmuziek 4.20: Gra
mofoonmuziek 5.50: Gramofoonmuziek 6.S5:
Gramofoonmuziek 7.20: Concert door het
Salonorkest onder leiding van Karei Walpot
8.20: Vervolg concert 9.2010.20: Berichten.
Gramofoonmuziek.
Brussel, 483.9 M. Fransche uitzending
11.15: Gramofoonmuziek 12.501.20: Gramo
foonmuziek 4.15: Berichten. Hierna concert
van de Tentoonstelling 5-20: Gramofoonmuziek
-- 5.50: Zang door mevr. J. Bathori 6.20:
Gramofoonmuziek 6.35: Zang door den heer
Lacroix, bariton 7.20: Concert van de Tentoon
stelling door het Omroeporkest o.I.v. P. Gason
8.40: Concert van de Tentoonstelling door het
Omroeporkest o.I.v. P. Gason 9.20: Berichten.
Hierna tot 10.20 Concert van dc Tentoonstelling.
Proitwich, 1500 M. Nationaal programma
10.20: Orgelspel door Sidney Torch 11.10:
Gramofoonmuziek 11.35: Het Oscar Lampe
Sextet 12.20: Joseph Muscant en het Troxy
Grand orkest 3.40: Concert door het Harp-
Pelikaan
0—5
Amsterdam
Marseille
9—5
Ruiiio
10—5
Athene
Mersaiuairuh
11—5
Cairo
Gaza
Ruttin wcts9
Bagdad
Booshir
Djask
Karachi
Jodpoer
Allahabad
Calcutta
Akvab
Rangoon
Barickok
Med an
Singnporo
Batavia
11—5
10—5
9—5
8-5
8—5
Vertrek van het eerstvolgende post
vliegtuig van Amsterdam op 10 Mei a.s.
sichord-Trio 4.35: Dansmuziek door Carroll
Gibbons en de Savoy Hotel Orpheans 0.40:
Gramofoonmuziek 7.20: Vcrdi-programrua of
gramofoonplaten 9.40: Het B.B.C.-orkest o.I.v.
Fr. Bridge 10.3511.20: Dansmuziek door Lew,
Stone cn zjjn Band uit „The Hollywood".
Peri| v°°r VIJF wassehen 16 ct
l- Cip .-.•.•.•.•.v.'.v.n
H®r>d»bond. „Emko* Apeldoorn
