TAXIDIENST
Speciale
groote wagens
Telefoon 1210
L E Y T A X
4000
AX
is
DE EEMLANDEU
BALDWIN OVER HITLER'S REDE
TEL. 1788
Belaogr
Nieuws
BS GOEDKOOPSTE
Donderdag 23 ftSei 1935 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 33e Jaargang No. 274
„ZEER BELANGRIJKE
VERKLARINGEN"
Oorlog kan worden vermeden
Verkiezingen in Tsjecho-
Slowakije
KABINETSRECONSTRUCTIE
IN ENGELAND
JANE ADDAMS OVERLEDEN
NIEUWE
WAGENS
PASSAGIERS TOT
f5000.-VERZEKERD
in binnen- en buitenland
W. IEYENHORST - LEUSDERWG242
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
EXEMPLAREN
PROCESSEN TEGEN
KLOOSTERLINGEN
ABESSYNIE'S CONFLICT
MET ITALIË
Geen Britsche wapenlevering?
TEL. 1830 TEL. 1093
op andere pagina's
WEERVERWACHTING
9 uur 28 min.
6-FERS00MS
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
DAGBLAD
PRIJS OER AOVERTENTIEN vaa 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummef
elke regel meer f 0.25 Licfdadigheids-advertentièn voor d«
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regelj
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Uitbreiding der Engelschc lucht*
vloot, gebaseerd op Duitschen
wensch tot pariteit met
Frankrijk
LONDEN, 22 Mei (Reuter*. Dc
rede van Hitier stond op den voor
grond in dc verklaring, die de plaats:
vervangende premier Baldwin heden
middag in het Lagerhuis over de En
gelsche defensiepolitiek en het ver:
band daarvan met den internationa
len toestand, heeft afgelegd.
Toen Baldwin zijn rede aanving, kon men
in de zaal een speld hooren vallen. Onmid
dellijk in het begin van zijn uiteenzettin
gen ging Baldwin in op eenige der dooi
Hitler genoemde 13 punten. Hij zeidc daar
hij o.ni. het volgende:
1. Dc verklaring van Hitler, dat Duitsch-
land in de lucht gelijkheid eischt met de
andere afzonderlijke staten, is een bevesti
ging van de basis waarop het Engelsche
plan gegrondvest is.
Baldwin
2. Het Duitsche standpunt, dat Duitsch
land niet alleen bereid is tot een verhoo
ging, maar ook tot een verlaging van zijn
bewapeningsniveau, is een zeer belangrijke
gedachtengang.
3. De Duitsche uitlatingen over een lucht-
pact op de basis van het verdrag van Lo
carno zijn des tc waardevoller daar Hillei
zeidc, dat een zoodanig luchtpact begeleid
moet gaan door een limitcering der luclit-
bewapenirigen.
I. Passages in dc redo van Hitler tooncn,
dat hij dc Engelschc inconing over de be
scherming van de civiele bevolking tegen
aanvallen uit dc lucht deelt.
5. Engeland begroot dc bijdrage van Hit
ler als hulp voor een algemeene regeling
in den zin van de protocollen van Londen.
6. Baldwin verklaart, dat hij niet zou re
feree ren aan de uitlatingen van Hitler ovei
de Oost-Europecsche pact plannen, daar dit
niet in direct verband stond tot dc debatten
over de defensie van lieden.
7. Dc Engelschc regeering overweegt het
plan van een coördinatie der Engelschc dc-
fensieministeries.
S. Wat dc Engelschc plannen inzake uit
breiding dei bewapening betreft, deed
Baldwin onder luiden bijval van het huis
een bciocp op liet Lagerhuis en het volk
iedere paniekstemming te vermijden. „Wij
willen dc fouten van liet verleden niet her
halen. Teveel kostbaar bloed is vergoten."
0. De sluier, die ligt over de handelingen
van de drie autoritaire stalen in Europa
is in Duitschland voor een deel opgelicht.
Laat ons hopen, aldus spr., dat hij geheel
zal worden verwijderd, opdat wij opgeruimd
zullen kunnen zijn.
10. Engeland* maatregelen tot. bewape
ning in de lucht worden gebaseerd op do
verklaring van Ililler, dat zijn doel de pari
teit m de lucht met Frankrijk is.
II. Engeland is derhalve voornemens zijn
luchtvloot uit te breiden binnen den tijd
van 2' jaar tot 1500 frontvliegtuigen.
12. Het luchtpact en de limiteering van
de luchthevvapeningen zijn veel gemakke
lijker te bereiken, wanneer de drie landen,
Duitschland, Frankrijk en Engeland uil
gaan van hetzelfde uitgangspunt, d.w.z.
wanneer de pariteit in dc lucht in alle drie
staten voorhanden is.
13. Met de Engelsche industrie zijn onder
handelingen gaande om de expansie der
industrie voor militaire productieijoclcinden
te verkrijgen. Op d»t punt wil Engeland bij
geen enkel ander land*achtcrstaan.
Beroep op Duitschland
beantwoord
Tn zijn verdere rede zcltc Baldwin o.m.
uiteen:
liet Lagerhuis zal zich herinneren, dat
dc verklaringen, die dc premier en dc mi
nister van buitcnlandschc zaken bij de de
batten op 2 Mei hebben afgelegd, een be
roep op Duitschland behelsden om in een
concrcten vorm een bijdrage tc leveren ter
oplossing van dc moeilijkheden en gevaren
voor de veiligheid en het vertrouwen, die
de wereld overstroomden en die slechts
door collectieve overeenkomsten uit den
weg konden worden geruimd. Het is klaar
blijkelijk, dat de rede van den rijkskanse
lier onder anderen een antwoord vormt op
dit beroep. Wij erkennen dit als zoodanig.
Hitler heeft het Duitsche stand
punt in verscheidene richtingen
van het grootste belang krachtiger
gepreciseerd en heeft in een reeks
problemen aangeduid, wat Duitsch
land bereid is te doen.
Wij beschouwen die verklaringen als
zeer belangrijk. Zij verdienen het door ons
allen zoo ernstig en zoo snel mogelijk be
studeerd tc worden.
In de rede van Hitler is een punt, dat
onmiddellijk betrekking heeft op het thema
van de debatten van heden. Hitler hoeft
verklaard de Duitsche luchtstrijdkrachten
tc beperken tot den stand der andere West-
Europecsche mogendheden. Dat is een be
vestiging van de basis, waarvan de Briischc
luclitplanncn uitgingen.
Luchtpact?
Ik moet verder den bijzonderen aandacht
der afgevaardigden richten op de verwij
zing van Hitier naar het voorgestelde lucht
pact tusschen de Locarnomogend heden.
Wat Hitier thans gezegd heeft, is des te
waardevoller, aangezien hij zijn hoop liet
doorschemeren, dat liet afsluiten van een
zoodanig pact verwerkelijkt zou kunnen
worden tezamen met een overeenkomst in
zake beperking.
Er is nog een Verder punt, waaraan dc
Brilsche regeering het grootste belang
hecht. Het schijnt ons, dat het afsluiten
van een luchtpact zou kunnen worden ver
bonden met een streven naar bescherming
van dc burgerlijke bevolking tegen dc ge
varen van een aanval uit de lucht. En in
de rede' van Hitier bevinden zich passages,
die schijnen aan tc duiden, dat Hitler deze
meening deelt.
Voortgaande behandelde Baldwin het
eigenlijke Britschc defensieprobleem.
Voor de pariteit der drie volken is het
getal 1500 frontlinicvlicgtuigcn ten grond
slag gelegd. Dat is in overeenstemming
met het in het jaarrapport van den Volken
hond gepubliceerde getal over dc lucht
strijdkrachten. Engeland streeft naar een
getal van 1500 vliegtuigen, die met de
grootst mogelijke snelheid vervaardigd
moeten worden. Dc Engelsche luchtstrijd
krachten in liet Verre Oosten zijn niet in
begrepen in dit getal. De Engelschc lucht-
maatregelen worden thans overwogen en
zullen snel verwerkelijkt worden.
Aanvullende begrooting
Baldwin kondigde daarop een
aanvullende bcgrooting aan en ver
dedigde het ministerie van lucht
vaart tegen de bewering, dat het
verantwoordelijk gesteld moet wor
den voor een program, dat niet in
overeenstemming is met dc behoef
ten.
liet feit, waaronder alle volkeren lijden,
is de. vrees. Zoolang de volkeren en dc re-
gceringen van Europa een aanval verwach
ten, met alle verschrikkingen van een over
val uit dc lucht, zoolang zouden «le staats
lieden en volkeren worden afgeleid van
hun eigenlijke taak in het binnenland
hunner staten.
Ik geloof, iu de rede die Dinsdagavond
uitgesproken is, een lichtpunt te bespeuren.
Wij moeten een nieuw besluit nemen; ik
geloof, dat het ons zelfs nog te elfder ure
gelukken zal uit deze wereld In bannen,
wat voor de menschhcid, belcckcnen zou
ontzaggelijke gruwelen en dc vrccsclijkste
zelfvernietiging.
Dc rede van Baldwin, die 55 minuten
duurde, oogstte luiden bijval van alle ban
ken van het Huis.
In het Lagerhuis werd het Labour-amen-
dcniont om dc credietcn voor de lucht be
wapening tc verlagen, verworpen met
1052 stemmen.
Onderhandelingen over dc vor*
ming van een nieuw
kabinet
PBAAG, 21 Mei. (Reuter.) Officieus
zijn de onderhandelingen begonnen over de
oiming van een kabinet. Malypctr, dc mi-
istcrpresidoht van liet afgetreden kabinet,
niet dc vorming belast.
De partijen der vroegere coalitie dringen
an op deelneming van de Duitsche ngra-
iërs en sociaal democraten in weerwil van
de verliezen, die zij hebben geleden.
VLIEGTUIG NEERGESTORT
SJANGHAI, 22 Mei. (V.D.). Nabij Kan
ton is een Chineesch militair vliegtuig op
een kazerne neergestort. De piloot werd ge
dood. terwijl door neervallend muurwerk
een 40-tal cadetten werd gewond.
EENJARIGE KLIMPLANTEN
Deze groep van planten kan ons in kleine
tuinen soms goede diensten bewijzen. Dik
wijls komt het voor dat we in onzen tuin het
een of ander door groen aan het oog willen
onttrekken. Niet altijd is er voldoende ruim
te voor het aanplanten van opgaand houtge
was en soms is de lijd van het jaar ook niet
geschikt voor het aanplanten daarvan. In
zulke gevallen hebben we in de eenjarige
klimplanten het aangewezen materiaal. Een
snelgroeiende klimplant is Cobaea scandcns.
Dc zaden hiervan worden in Maart of begin
April in een warme bak of kas gezaaid,
waarna de kleine plantjes in stekpotten wor
den geplaatst. In Juni worden ze buiten uit-
jjeplant, zoo mogelijk op een zonnig plekje,
waar ze dan in den nazomer zullen bloeien
met groote, bekervormige, blauwe of witte
bloemen. Een eveneens snelgroeiende klim
plant is Ipomaea purpurea of purperwinde.
Ze wordt ook wel klimmende Convolvulus
genoemd en is dan ook een zusje van de in
het wild voorkomende haagwinde. Ze bloeit
met groote, kelkvormige bloemen, welke
blauw, rose, karmijnrood of wil van kleur
zijn. Daar ze moeilijk te verplanten zijn
zaaien wc nu direct ter plaatse of wel in
polten, zoodat ze later met polkluil kunnen
worden uitgeplant. Ze bereiken een hoogte
van 3 tot 4 M. Een bekende klimplant is
O.-I. kers of Tropaeolum majus. Ze stelt
geen hooge eischen en kan evenals voor
gaande nu direct ter plaatse worden gezaaid
Een mooie kleinbloemtge soort is T. pere-
grinum. Zelfs op beschaduwde plaatsen geeft
deze nog vrij goede resultaten te zien. Ze
wordt 1 tot 2 M. hooger dan de gewone
O.-I. kers, heeft sierlijke, handvormige, inge
sneden blaadjes cn bloeit rijk met kleine
goudgele bloempjes. Een zeer sterke eenja
rige klimplant is de sierhoon of Phasaeolus
multiflorus. Zelfs op winderige plaatsen vol
doet deze nog vrij goed. We kunnen ze hel
beste nu in kleine potjes onder glas zaaien
en begin Juni met polkluit uitplantcn. Ver
der worden ze geheel behandeld als stokboo-
neri. De meest snelle groeier onder de een-
arige klimplanten is zeer zeker de sierpom-
poen. Omstreeks half Afaril worden ze on
der glas gezaaid, in potjes verder gekweekt,
en einde Mei of begin Juni buiten uitge
plant. Ze verlangen een 'rijk bemeste grond
en vooral voldoende vocht. Ze nemen r"»t
hun groote bladeren spoedig sen groot op
pervlak in beslag. Noemen we tenslotte nog
de bekende siererwt nf Lathyrus odoratus.
We kunnen deze in Maart of begin April
in kleine poljes onder glas .zaaien en nu bui
ten uitplanlen. Ook kunnen we in April of
Mei direct ter plaatse zaaien.
Dc hardnekkige geruchten
blijvenc/riaahouden
Dc politieke medewerker van dc Daily
Telegraph schrijft, dat men. er in parle
mentaire kringen thans niet meer aan twij
felt, dat Macdonald een minder inspan
nende functie wenscht te aanvaarden cn
dat Baldwin zijn opvolger zal zijn.
Over andere wijzigingen in de samen
stelling van het kabinet wordt nog beraad
slaagd tusschen dc leiders der regeerings-
partijen. Het doel daarbij is het huidige
karakter der regeering te handhaven.
Van andere zijde wordt verklaard, dat
afgezien van de positie, van Macdonald, alle
de ronde doende geruchten over dc komen
clc benoeming van een nieuwen staatsse
cretaris van buitenlandsche zaken, een mi
nister voor de luchtvaart enz. voorloopig
nog slechts vermoedens zijn.
Havas voegt hier nog aan toe, dat men in
parlementaire kringen tc Londen het zoo
goed als zeker acht, dat Baldwin Macdonald
als eerste minister zal vervangen cn Mac
donald de functie van lord president of the
council zal waarnemen. Algemeen wordt
aangenomen, dat Simon het ministerie van
buitcnlandschc zaken zal verlaten en minis
ter van binnenlandsche zaken zal worden.
Omtrent de 'overige wijzigingen van het
kabinet blijft er nog onzekerheid bestaan.
CHICAGO, 22 Mei (V.D.) Op 75-jarigen
leeftijd is in den afgeloopen nacht tc Chica
go overleden één -der bekenefcte en nobelste
vrouwen van Amerika, Jane Addanis, een
der krachtigste pioniers der internationale
vrouwen-beweging, een strijdster voor den
vrede en ontwapening cn dc ijverigste werk
ster op sociaal gebied.
In 1931 kreeg zij den Nobc'prijs voor den
vrede. Zondag j.l. heeft zij een gevaarlijke
operatic ondergaan, die zij, mede tengevolge
van haar lioogcn leeftijd, niet heeft kunnen
doorstaan.
PROF. CARL MEYER t
KOPENHAGEN, 22 Mei. (Reuter.) Op
72-jarigen leeftijd is alhier overleden pro
fessor Carl Meyer, een vooraanstaande fi
guur in de kringen der Deensche industrie
en president van de Kamer van Koophan
del alhier.
Ilij was tevens professor aan do univer
siteit alhier en oen autoriteit op H?t gebied
der industrie, waarover liij vele hoeken
heeft geschreven.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCHB
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
Weer twee zusters veroordeeld
BEHL1JN, 22 Mei. (D.N.B.) Het Berlijn
sclie snclschcpengerecht heeft hedenmiddag
dc 56-jarige zuster Neophytia, in do wereld
Maria Mcnko, wegens herhaald deviezen ver
grijp veroordeeld tot 5 jaar tuchthuis, 5 jaar
eerverlies cn 121.000 RM boete. In plaats
van de boete treedt bij nict-bctaling een ver
dere tuchthuisstraf van 12 maanden en 2
dagen.
Voorts stonden de generale overste van dc
Augustincssen, zuster Neophystia cn de go-
neraal-penningmecsteresse van deze orde,
zuster Englatia terecht.
Zij werden beschuldigt! geld uit Duitsch
land te hebben gesmokkeld teneinde een in
1921 bij dc Incassobank tc Amsterdam
uitgegeven obligatic-leening weer terug te
koopen.
Onder bescherming van hel kloosterkleed
werden dc benoodigdc sommen door ver
schillende zusters naar het Belgische kloos
ter St. Villi gebracht, vanwaar het geld ver
der werd getransporteerd.
Zuster Englatia, in de wereld Dohm ge
naamd, werd wegens medeplichtigheid ver
oordeeld tot 10 maanden gevangenisstraf en
1000 RM boete.
Voor heide veroordeelden wordt 2 maan
den voorarrest in mindering gebracht.
Voorts werd bevel gegeven tot confiscatie
van 190.000 BM. Hiervoor slaat borg de „Ge
nossenschaft der Cellitinnen nach dor Regel
des heiligen Augustinus in Koln e.V.".
Zuster Englatia zal vrijgesteld worden
van vorder arrest, wanneer een cautie van
5000 RM wordt gestort.
Dc Volkenbond in ccn
moeilijk parket
In welingelichte Ethiopische kringen
wordt verklaard aldus seint Reuter uit
Addis Abeba dat het niet waar is, dat
Ethiopië zijn oorlogsvoorbereiding tot het
uiterste voortzet en zou beschikken over
strijdgas cn militaire vliegtuigen.
In con commentaar on het geschil tus
schen Italië en Abessynië, dat thans in
handen van den Volkenbond wordt gelegd,
schrijft dc Asahi. dat de Volkenbond bet
buitengewoon moeilijk zal vinden dit pro
bleem van 'een zuiver academisch stand
punt tc benaderen, vooral niet het oog op
le delicate betrekkingen tusschen Engeland,
Frankrijk cn Italië, waarmede in de hoo-
gere politiek in Europa behoorlijk rekening
zal moeten worden gehouden, liet blad is
dan ook van mcening. dat deze Italiaansch-
Abessvnisclie kwestie een feit van belang
is. waarbij het prestige van den Volkenbond
nog ernstiger op het spel staat dan bii het
Mandsjocrijschc conflict of bii dc Duitsche
herbewapening.
In antwoord op desbetreffende vragen
van lont Renncll deelde lord Stanhope na
mens dc rcgccring in het Hoogcrliuis mede,
dat de Itaiiaansche pers ten aanzien van
wapenleveringen door Engeland blijkbaar
onjuist is ingelicht.
Zooals bekend, aldus lord Stanhope, wordt
de uitvoer van oorlogsmunitie uit Engeland
streng gecontroleerd, zoo dat zelfs de uit-
ocr van een revolver slechts kan gesclu -
den met ccn uitvoervergunning van het
ministerie van handel. Onder deze omstan
digheden kan de rcgccring steeds welen of
oorlogsmateriaal is verscheept en mei wel
ke bestemming. In liet gc\al van Ethiopi»
zijn geen uit\ocrvergunningen verleend,
.'oor zoover de rcgccring bekend, is even
min oorlogsmateriaal, afkomstig uit andere
landen, over bet Britsche grondgebied, dut
aan Abessynië grenst, vervoerd.
Reuter seint uit Napcis, dat het stoom
schip Praga met 500 manschappen en oor
logsmateriaal aan boord naar Ervthrca is
ertrokken. Bric andere schepen worden
geladen.
De Times bericht uit Genève. dat de
leden van den Volkenbond liet optreden
an Italië in het conflict met Abessynië
veróordeelen. De toestand schijnt zich thans
zoodanig te ontwikkelen, dat t\voA alter
natieven mogelijk zijn: of wel de V-> 1
bond verzaakt ziin plicht, of wel de Bond
loet een slap, welken Italic misschien niet
kan acceptceven.
(voor binnen- en buitenland)
Standplaats: Hotel ..IWONQPOLE"
Kantoor: KAMP 41.
BINNENLAND
Rcgceringsstcun aan dc zeescheepvaart.
(Derde Blad, pag. 1).
Vergadering der Eerste Kamer.
(Tweede Blad, pag. 3). 1
OMTREK
Duizend krokodillen in Rhenen.
(Derde. Blad, pag. 1).
Medegedeeld door het K.N.M.I. te
Dc Bilt.
Verwachting: Matige, aanvan
kelijk nog krachtige O. tot N. wind,
betrokken tot zwaar of half bewolkt,
kans op regen of onweer ooi al in
het O., iets zachter 's nachts, overdag
iets kouder.
Hoogste Barometerstand 770.1 te
Aberdeen.
Laagste Barometerstand 7iS.t to
Marseille.
Buitenlandsch weeroverzicht
Dc depressie in het Zuiden is sterk in.
diepte toegenomen, waardoor dc luchtdruk-
gradienl aanziclijk groeide en in onze om
geving de wind vrij krachtig werd. Ook ju
bet hooge Noorden verdiepte zicli dc depres
sie, zoodat in Noord-Scandinavië eveneens
krachtige winden waaien. Beide depressies
bewegen - zich Oost- en Oost-Noord-Oost
waarts. De Zuidelijke bracht aan haar
Noordzijde eenigen regen met zelfs onweer
in Wecnen. Dc Noordelijke bracht régen en
zelfs plaatselijke sneeuw in Lapland. Het
hooge drukgebied over de Britsche eilanden
nam weinig in beteekenis af. Bij IJsland
maakt zich weer een nieuw hooge drukge
bied merkbaar. Dc temperatuur daalde nog
in Noord-Scandinavië; over Frankrijk veran
derde zij weinig, terwijl zij in liet overige
gebied steeg. Stijging van den barometer in
West-Frank rijk cn daling van den lucht
druk in Duitschland doet ten onzent dc re
genkansen weer toenemen. Waarschijnlijk
zal dc nacht zachter, dc dag morgen weer
wat kouder zijn.
ZILVERUITVOER BEDREIGD MET
DOODSTRAr
NANKING, 22 Mei. (V.D.) De Cliineesche
regecring heeft bepaald, dat liet uitvoeren
en naar buiten smokkelen van zilver moet
worden beschouwd als een bedreiging van
dc veiligheid der Chineesehe vepubliek en
beeft daarom besloten op dit misdrijf dc
doodstraf tc sVdlen of een gevangenisstraf
van tenminste vijf jaar.
