Ondernemersovereenkomsten HET ZEEMONSTER VAN NAGASAKI ZEER PRINCIPIEELE DEBATTEN Ook liberale bestrijding TEGEN OPHEFFING DER ARMENRADEN VERDEDIGING RECHTEN GEPENSIONNEERDEN Adres aan de Staten Generaal Prof. Visscher over Mr. Marchant K.N.A.C.-HANDBOEK Radioprogramma 2e BLAD PAG. 3. AMERSFOORTSCH DAGBLAD DONDERDAG 23 MEI 1935 EERSTE KAMER Een lange rede van den specialist par excellence op dit gebied Dr. Wibaut 's-GRAVENHAGE, 22 Mei. Het wetsont werp inzake het verbindend- en onverbin dend verklaren van ondernemersovereenkom sten heeft een tamelijk lange rode van dr. Wibaut (S.D.) gebracht. Dit valt niet te verwonderen. Het ontwerp houdt ten nauw- s o verband met het trust en kartelwezen. Van de bestudeering hiervan, wat ons land betreft, heeft dr. Wibaut ziju levenswerk gemaakt. De Amsterdamsche universiteit heeft hem er een eeredoctoraat voor ge schonken cn prof. van Embdcn (V.D.), noog- Iceraar aan deze universiteit, die heden ook het woord voerde, noemde dr. Wibaut een pionier op dit gebied. Op de gereserveerde tribune luisterde de echtgenoote van den grijzen doctor naar diens rede. Gemakkelijk moet haar dit overigens niet zijn gevallen, want met het klimmen van dr. Wibaut's jaren is zijn stem verzwakt. Minister Stecn- berghe toonde groote belangstelling voor de speech van dezen specialist. Maar bijzonder gunstig was dr. Wibaut's oordeel over de memorie van antwoord van dezen bewinds man niet. En van het wetsontwerp maakt hij zich geen illusies. De sociaal-democraat gelooft niet aan de ethische taak, welke Z.Exc. den ondernemer onder do tegenwoor dige bedeeling toekent, en getuigde van zijn socialistisch geloof in ccn gemeenschap, welke de collectivistisch© behoeftenbevredi- ging georganiseerd zal ter hand nemen. Overigens gaf hij historische beschouwingen van dc kart el wetgeving, beginnende bij 1838. De debatten zijn van tijd tot tijd wel zeer principieel. Kritiseerde dr. Wibaut do katho lieke wereldbeschouwing, welke den nadruk legt op een zedelijken plicht voor den onder nemer in dc tegenwoordige maatschappij, prof. van Embden viel het socialisme aan, waarvan hij de zwakke plek acht de distri butie op den grondslag van de planhuishou ding. Over het wetsontwerp dach hij vrien delijker dan dr. Wibaut (al stemt ook deze niet tegen), maar wel drukte prof. van Embden der regeering op het hart, niet te gauw prijsafspraken tusschen ondernemers goed te vinden. De Liberalen Knottenbelt en van den Bergh en do Christel ij k-Historicus Pollema hebben het wetsontwerp bestreden. Mr. Dr. Wibaut Knottenbelt deed het op principieel© gron den, het liberale standpunt uiteenzettende van de verhouding tusschen individu en maal schappij en betoogde, dat de persoon lijke vrijheid niet meer mag worden beperkt, dan het algemeen belang vordert. De minister kan volgens het wetsontwerp onder voorwaarden, telkens bij algemeenen maatregel van bestuur te stellen, onderne- mersovereenkomsten verbindend of onver bindend verklaren, als het algemeen belang dit eischt. Mr. Knottenbelt had er groot be zwaar tegen, dat aan de regeering zulk een groote macht gegeven zal worden. Insgelijks de heer Pollema, volgens wien de staatkun dige traditie eischt, dat telkenmale bij dc wet (on)vcrbindendverklaring zou worden uitgesproken. Laatstgenoemde senator be streed hot wetsontwerp krachtig, al legrle hij er nadruk op, dat christelijk-historischen cr verschillend over kunnen denken, zonder met hun beginsel in hotsing te komen. In de Tweede Kamer heeft n.l. van zijn partij- genooten alleen de heer Weitkamp tegen gestemd Maar men kreeg den indruk, dat ue heer Pollema h"L wetsontwerp afkourde uit naam van zijn fractie. Hij achtte de re geling ook in strijd met de economische structuur van het particuliere productiewe zen, waarin een sterke overheidsinmenging zal worden mogelijk gemaakt. Hij verweet den minister, dat deze begint aan een zaak, waarvan hijzelf het eindo niet voorziet, en citeerde uit de memorie van antwoord, dat dc wet een stap is op een weg, waarvan men niet weet, waarheen deze leidt. „Deze" is de weg, niet de wet", interrumpeerde Z.Exc,, waarop de heer Pollema onvervaard antwoordde: „Ik aanvaard deze verbetering gaarne, omdat mij de beteekenis ervan ont gaat"! Zoo had hij rneer aardige oogenblik- ken, b.v. toen hij den Katholiek de Bruyn, die veel goeds van dc wet venvacht, be klaagde, omdat het volgens de regeoring zelve nog wel een jaar duurt, voordat zij voor het eerst kan worden toegepast' Ook uit juridisch oogpunt was de heer Pollema tegen het wetsontwerp en wel, omdat dit strijdt met hel contractenrecht, zooals wij dit tot nu toe kennen. Volgens dit recht is de onderlinge wilsovereenstemming tus schen partijen wet, maar voortaan zal de wet de overeenkomst kunnen breken (oaver bindendverklaring) en zal zij ze anderzijds kunnen uitstrekken over anderen, dan die er aanvankelijk bij betrokken waren (ver bindendverklaring). Na zijn rede had de heer Pollema nog al wat complimenten in ontvangst te nemen. De heer van den Bergh zette uiteen, dat er in normalen tijd geen misbruiken bestaan, welke zulk een wet noodig maken, on dat de tegenwoordige crisis ze evenmin noodza kelijk maakt Hij schoen nog al wat vertrou wen te stellen in een vrijwillige samenwer king van industriëelen, maar Z.Exc. inter rumpeerde, dat zij dan niet eens komen, als zij voor een bespreking hierover worden uitgenoodigd. De heer van den Bergh ver oordeelde de regeling als een aantasting van de contracts- en bedrijfsvrijheid, vertelde, dat andere landen van de economische or dening nog niets dan narigheid hebben ge had, en wees naar Engeland, vanwaar hij juist gisteren was teruggovlogen en waar ieder hem had verteld, van dingen als ordening niets te moeten hebben, omdat het bedrijfsleven wel op eigen kracht de vroegere welvaart zal herstellen. De heer dc Bruyn stelde er aanstonds tegenover, dat in dat vrije Engeland het bedrijfsleven uan toch maar door een stevige bescherming wordt gesteund. Van dezen Katholiek moeten wij nog mee deden, dat hij zich te weer stelde tegen de Liberalen, die in het voorloopig verslag ccn beeld hadden geschetst van den zelfstandi gen ondernemer, handelende volgens de wet van vraag en aanbod. De heer de Bruyn, die het wetsontwerp warm verdedigde, be wonderde het type van dezen ondernemer niet en vond hem „geen Uebermcnsch, maar veeleer een bewoner van de sociaal-econo mische onderwereld"! Laat ons aannemen, dat hij dit laatste woord niet in de crimi- ncele beteekenis heeft gebezigd! De kicsrcchtswijziging, waar, behalve dc waarborgsom, door dc partijen bij de Twee de Kamerverkiezingen te storten, weinig be langrijks meer in zit, heeft de senaat zonder debat en zonder stemming aangenomen. Adressen aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal Het Bestuur van de Ncdcrlandsche Vcr- eeniging voor Volkscrcdictwezen en Woe kerbestrijding te Amsterdam heeft zich met een adres tot de leden van do Tweede Ka mer der Staten-Generaal gewend, waarin het dringend verzoekt, het wetsontwerp ter verlaging van de openbare uitgaven „Be zuinigingsontwerp" voor wat betreft Afdee- ling 2 (Binnenlandsche Zaken), par. li, Op heffing Armenraden niet aan te nemen Juist dezen zoo moeilijken tijd, waarin de woeker zoovele slachtoffers kan maken, is aldus genoemd bestuur veler waak zaamheid geboden en zijn do Armenraden meer dan ooit noodig. Niet minder dan 34 Amsterdamsche Kin- derbeschermingsinstcllingen van alle richting cn gezindte hebben zich met een adres tot de leden van dc Tweede Kamer der Staten-Generaal gewend, waarin cr op wordt gewezen, dat do opheffing der Armenraden een zeer zware slag zou zijn, aangezien daarmede aan de ontwikkeling van het particulier initiatief op het gebied van het maatschappelijk hulpbetoon een der belangrijkste stuwende krachten wordt ontnomen. De instellingen, die zich bezighouden met de zorg voor de verwaarloosde, onver zorgde en asociale jeugd, hebben in dezen tijd, bij minder geldmiddelen, een zwaar der taak dan ooit. Zij zien in de opheffing van den Armenraad, althans die te Am sterdam, waarbij ondergeteekenden in het bijzonder betrokken zijn, een ernstige ver zwakking van het particulier initiatief, dat deze verzwakking thans minder dan ooit kan verdragen. DE K 18 's-GRAVENHAGE, 22 Mei. De comman dant van de K XVIII seinde: Ware plaats 21 Mei te twaalf uur: 22 gr. 55 min. Zuid, 53 gr. 35 rnin. Oost; afbuiend weer, alles wel. LOTEN TE VEEL VERKOCHT AMSTERDAM, 21 Mei. De colporteur H. te Haarlem heeft eenigen tijd geleden loterijbriefjes verkocht van Grond Crediol- bank. De man had eenige heele loten ge kocht en onderverdeeld in 15 certificaten. Doch hiermede niet tevreden had hij deze certificaten weer met hetzelfde num mer onderverdeeld en verkocht De man had zich wegens oplichting voor de recht bank te Haarlem te verantwoorden, doch op juridische gronden werd hij ontslagen van rechtsvervolging. De officier, die zes maanden had gerequi- reerd, ging in hooger beroep. Het Hof wees heden arrest en bevestigde het vonnis der rechtbank en ontsloeg verd. van alle rechts vervolging, omdat de handeling, zooals zij in de dagvaarding was gesteld, niet op leverde het delict van oplichting. Als ver dediger trad op mr. Is. Coopman. OFFICIEREN-DEPUTATIE OP HUIS TEN BOSCH 's-GRAVENHAGE, 21 Mei. H. M. de Ko ningin ontving hedenmiddag op het Paleis Huis ten Bosch een deputatie van de Ver- eeniging van Officieren van de Koninklijke Landmacht, bestaande uit luitenant-kolo nel Nurnans. ritmeester Pieters en eerste- luitenant Baay, ter overhandiging van het jubileumnummer, uitgegeven door de ver-1 eeniging, ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan. NEDERLANDSCHE SCHEPEN ONDER VREEMDE VLAG AMSTERDAM, 21 Mei. Do naar Rus land verkochte vrachtschepen „Batoe" van de Stoomvaart-Maatschappij „Nederland" en Almelo" van dc Kon. Ned. Stoomboot-Mij. worden thans onder toezicht van de scheep vaartinspectie gereed gemaakt voor de reis naar hun nieuwe bestemming. Het voorloopig comité belegt te Den Haag een vers gadering 's-GRAVENHAGE, 21 Mei. Het voorloo pig comité ter verdediging van de rechten der gepensionneerden had hedonmiddag eon vergadering belegd in de groote zaal van het gebouw Excelsior. De vergadering was buitengewoon druk bezocht, O.m. waren vertegenwoordigers van den Alg. Militairen Pensioenbond, van verschillende ambtenaarsorganisaties en van do Oud-Indische ambtenaren aanwezig. De heer C C. A. Last, oud-hoofdinspec teur van den arbeid, voorzitter van het voor loopig comité, sprak een woord ter opening. Hij wees erop, dat het comité gemeend had zich met een adres tot dc Tweede Kamer der Staten-Generaal tc moeten wenden, waarin de onwettigheid van het nieuwe voorstel betreffende dc pensioenen wordt be toogd. Vervolgens vroeg de heer Last of de ver gadering zich er mede kon vereenigen, dat het voorloopig comité permanent werd, in verband met de uitvoering van de op deze vergadering te nemen besluiten. De vergadering deed door applaus van haar instemming hiermee blijken. Het woord was vervolgens aan den heer K. van Schouwen, oud-ontvanger der directe belastingen, invoerrechten en accijnzen. De ze sprekor gaf een overzicht van de wetge ving op het gebied der pensionneering sinds 1814. waarbij luj meer uitvoerig inging op de grondslagen van de Pensioenwet 1922. Spreker wees cr hierbij op, dat bij meer vooruitziend beleid in het verleden, deze korting of herberekening in het geheel niet noodig zou zijn geweest. Wanneer deze kor ting doorgevoerd wordt, zullen cr heusch nog wel meerdere volgen. Dat dit voor dc gepensionneerden groote bezwaren mede brengt, behoeft wel geen nader betoog. Het comité heeft dan ook gemeend tegenover dit voornemen der regeering stelling te moe ten nemen en dit onheil voor gepensionneer den te moeten trachten af te wenden. Hiertoe zal het comité zich tot dc Staten- Generaal wenden met een adres, hetwelk spreker voorlas. In dit adres wordt uiteengozet, dat bij ar tikel 4$ der Pensioenwet 1922 bepaald is, dat in het bedrag van een eenmaal vastge steld pensioen, geenerlci verandering meer kan worden gebracht. Bij alle wijzigingen in do Pensioenwet is dan ook terecht met de uiterste zorg gewaakt, dat geen verfcrogen rechten werden aangetast. Voorts wordt er aan herinnerd, dat in artikel 93 der Grond- wei bepaald is. dat dè pensioenen der amb tenaren door de wet worden geregeld, ter wijl in het aanhangige wetsontwerp wordt voorgesteld, de régeling (wat het bednag be treft), over te laten aan de Kroon, waar mede aan het uitdrukkelijk voorschrift der Grondwet niet scu worden voldaan. Vervolgens las de heer Van Schouwen de uitvoerige memorie van toelichting voor, welke het adres zal vergezellen. In deze me morie worden de bezwaren tegen het regec- ringsontwerp nader gemotiveerd. In do eer ste plaats zijn het bezwaren, gegrond op billijkheid en rechtvaardigheid, vervolgens de wettelijke bezwaren. Tenslotte wordt er op gewezen, dat er een doelmatiger cn eenvoudiger regeling moge lijk is om de benoodigdc bedragen voor de schatkist le verkrijgen, dan die welke in het wetsvoorstel is gevolgd. In artikel ICS a der Pensioenwet 1922 zijn de verplichtingen voor. het Rijk, voort vloeiende uit de artikelen 157. eerste lid, en 166, tweede lid, vervangen door een annuï teit van 2S.4 millioen gedurende 54 jaar. Verlenging van dezen tijdsduur met 8 jaar zou vermindering met 5 millioen mogelijk maken, hetgeen voor hot Pensioenfonds blij kens de laatslbekende wetenschappelijke ba lans, zeker geen moeilijkheden zou opleve ren en alleen ten gevolge zou hebben, dat de voldoening der bedoelde verplichtingen iets meer naar de tookomst zou worden ver schoven. Wordt deze weg ingeslagen, dan zal men niemand in zijn inkomsten behoeven aan te tasten. Na deze rede volgde een discussie, welke een zeer levendig verloop had. De heer D. van der Zee merkte op, dat er een onverbrekelijk verband is tusschen de korting op de Indische pensioenen en die op do Ilollandsche pensioenen. Het is een gevolg van de dcflatie-politiek van het ka- hinet-Colijn. Maar laten alle gepensionneer den zich vereenigen tot een eenheidsfront, tot één sterke organisatie, dan zal men meer druk kunnen uitoefenen od de regee ring en haar onder het oog te brengen, dat haar politiek ons steeds verder op den ver keerden weg voert. Voorts was spreker van meening, dat men zich in het request aan de Tweede Kamer niet in détailcritiek moet verliezen, doch dat sterk op den voorgrond moet staan: de on aantastbaarheid der pensioenen. Van verschillende kanten werd aange drongen op wijziging van den tekst van hot request. Voorts werd opgemerkt, dat de tijd te kort was om een grooten bond te vormen. Na een langdurige discussie werd besloten het adres tc verzenden. Nadere argumenten zullen dan eventueel in ccn tweede adres uiteengezet worden. DIEFSTALLEN UIT HET KONINKLIJK HUISARCHIEF De Uaagschc politie heeft gearresteerd zekeren de R., die een ondergeschikte be trekking bekleedt bij het Koninklijk Huis archief. Hij wordt verdacht van diefstal van een groot aantal voorwerpen uit dat archief, voornamelijk boeken en platen, in het algemeen geen stukken echter van groote historische waarde. Bij boekverkoo- pers on antiquairs maakte hij deze stukken te gelde. Van heling van dc zijde van de opkooners is echter niets gebleken. De R. heeft bekend, zich aan diefstal te hebben schuldig gemaakt. Het totale bedrag, dat hij voor zijn gestolen waar heeft ont vangen, is niet bekend. De diefstallen moe ten echter wel over drie £i vier jaren geloo- pen hebben. 61. Maar l'iet Prikkel merkte in zijn plezier tiiet, dat hij zelf een bijenkorf onderste boven gooide.' Do bljm waren natuurlijk verschrikkelijk kwaad en prikten hem nu waar zo maar konden Nu was hst de beurt aan Drein Drentel om tc lachrn. „Lekker, zei hij, ik vond het een reuze-grap". 62. Dien middag gingen Piet Prikkel en Drein» Drentel eten In een smuilhuis. Dit smulhuis heette „IIÊT ZEE MONSTER VAN NAGASAKI. „Daar hooren we thuis, zei Piot. Ze kondon er niets anders krijgen dan eetbare vogel nestjes met slagroom. Piet cn Drein hadden honger en aten do vogelnestjes dus met smaak op. III..-* Het springen van de bom Prof. dr. Hugo Visscher critiseert in zijn orgaan Het Gereformeerd Weekblad het feit, dat minister H. P. Marchant zijn over gang tot do R.-K. kerk zoo lang geheim ge houden heeft en betreurt de aankondiging van den oud-minister, dat hij hot politieke toumooiveld nog niet zal verlaten. Indien de oud-minister Roomsch geworden was „in diepen zielestrijd en na de rijpwording zij ner keuze", aldus prof. Visscher, „zich in stilte had teruggetrokken, men zou er eer bied voor gehad hebben. Nu is er in dezen geheelen overgang iets, dat onaangenaam aandoet. De heer Marchant vergeleek het zelf met het springen van een bom. Of deze vergelijking juist is, zal nog moeten blijken. De vrees echter is niet ongegrond, dat het dan wel eens een stinkbom wezen kon". Een omvangrijk, geheel bijges werkt handboek voor den automobilist Sinds 1932 geeft do K.N.A.C. ieder jaar een handboek uit. Dit steeds omvangrijker wordende boekwerk (het telt niet minder dan 440 bladzijden) blijft zich in de steeds stijgende belangstelling van autorijdend Nederland verheugen. Het is een vraagbaak op automobilistisch gebied, welke aan alle daaraan te stellen eischen beantwoordt. De talrijke verbeteringen, welke reeds het vorig jaar de voornaamste kenmerken vorm den van het toen verschenen handhoek, hebben ook nu weer do basis gevormd voor de veranderingen, welke in dc uitgave voor 1935 noodzakelijk waren. De kaarten der provincies en die van de plattegronden der steden met dc doorgaan de verbindingen zijn alle weer geheel ver nieuwd en tot het laatst toe bijgewerkt. Aanvullingen en verbeteringen bleken ook noodig in de opgaven der voor het pu bliek opengestelde landgoederen, de af standtabellen voor Binnen- en Buitenland cn bij vele andere hoofdstukken. De wijzigingen in Motor- en Rijwiel Re glement en Beschikking, benevens de Jaar- bij ingevoerde nieuwe verkeersborden zijn uitvoerig vermeld. Voor het eerst zijn in deze uitgave door middel van kaartjes de uren van openstel ling der douanekantoren voor het voor naamste reisgebied van Europa vermeld, een aanvulling, welke door haar handigheid in een behoefte voorziet. Deze kaartjes ziin in kleurendruk uitge voerd en door een uiterst practisch systeem kan de autotoerist, die op een gegeven mo ment, hetzij overdag of 's nachts dc grens over wil, in één oogopslag zien, «velkc grenskantoreii hem hierbij nog kunnen helpen en langs welke wegen hii op de snelste wijze het door hem uitgezochte grenskantoor kan bereiken. Ilet is handig bedacht en vele automobilisten zullen al leen hierom reeds het handboek waardeeren. Alles bijeen zal het Handboek 1935 weer ccn betrouwbare en voel geraadplecgdo gids voor den antomobilist ziin. Voor nict-leden der K.N.A.C is dit Hand boek verkrijgbaar tegen den prijs van 4.50 per stuk. KAMERHEER VAN H.M. DE KONINGIN H. M. dc Koningin heeft benoemd tot kamerheer in buitengewonen dienst Jhr. Mr. A. W. L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer buitengewoon gezant en gevol machtigd minister tc Brussel. Vrijdag 21 Mei Hilversum, 301.5 M. V-A.R-A.-programroa 8.00: Tijdsein 8.01: Orgelspel 8.30 Gramo foonmuziek V.P.R.O.-programma 10X10: Morgenwijding VA.R.A.-programma 1015: „Dc Brief" 10.35: Gramofoonmuziek 11.00.: „Iemand van ons" 11.20: Gramofoonmuziek 12.00: Einde v. h. V-A.R-A.-programma. AV, R O-programma 12.01: Gramofoonmuziek 12.30Kovacs Lajos 2.00: Voordracht —2.45: Vioolvoordracht 3.10: Dc A.V.R.0 .-Decibels V.A.R.A.-programma 4.01: Gramofoonmu ziek 4.30: Dc Zonnekloppers 5.00: Na Schooltijd 5.30: De Zonnekloppers 6.01: Or- vitropia 7.00: De Volkenbond 7.20: Orgel spel 7.50: Persbureau Vaz Dias V.P.RO.- programma 8.30: Concert 9.30: Concert 10 00: Persberichten 10.15: Declamatie V-A.R-A.-programma 11.01: Jazz-programma 11.S0: Populaire gramofoonmuziek 12.00: Tod- sein en sluiting. Huizen, 1875 M. N.C R.V.-programma Algemeen programma 8.00: Tijdsein 8 01: Schriftlezing en medidatie 8.15: Morgcncon- cert 10-30Morgendienst 11.00: Gramofoon muziek 11.15: Pianorecital 12.00: Politie berichten 32.15: Gramofoonmuziek 12.30: Concert 1.15: Gramofoonmuziek 1.45: En semble van der Horst 2-30: Lezen van Cbr. lectuur 3.00: Concertgebouworkest 4 00: Concert 5.00: Declamatie 5.30: Populaire bespeling van het N.C.R.V.-orgcl 6.30: Hor tensia's 7.00: Politieberichten 7.15: Een kwartiertje radio-reportage 7.30: Literair halfuurtje 8.00: Persbureau Vaz Dias 8 06: Gramofoonmuziek 8.15: Bach-Handcl-herden- king 10.15: Presbureau Vaz Dias 10.20: Gromofoonplatenconcert. Brussel Vlaamsche uitzending 12.17 Concert 1.20: Concert 5.15: Convert 6.20: Gramofoonmuziek 6.35: Convert 7.20: Causerie 7.35: Gramofoonmuziek 7.50 Be richten 8.20: Concert 9.00: Lezing 9.25: Concert 10.20: Concert. Brussel Fransche uitzending 12.15: Gra mofoonmuziek 12.40: Zang 1.20: Concert 2.00; Gramofoonmuziek 5JJ0: Conceit 6.50:' Concert 10.20: Gramofoonmuziek. Deutschlandscnder, 1571 M. 2.05: Gevarieerd concert 6.20: Zangvoordraoht 7.20: Dans muziek 11.2012.20: Dansorkesrt. Droitwich, 15Q0 M. 11.27: Orgelspel 12.10: Grand-orkest 12.50: Het B.B.C.-Dansorkest 1.35: Concert 3.20: Studio-orkest 4.05: Dansmuziek 4.35: Colombo en z'on orkest 535: Tangi-orkc^t 7.25: Bachconcert 8.20: Gramofoonmuziek 8.35: Britschc muziek in.de Royal Albert Hall in tegenwoordigheid van H.M. den Koning en de Koningin 9.57: Tweede deel concert 1050: Kwintet 11.3512.20: Harry. Roy cn zijn Daad-

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1935 | | pagina 7