De kansen keeren in Monte Carlo.
NIEUW ZEELAHD'S NATIONALE PARKEN.
In de maagdelijke oerwouden.
GEVOLGEN VAN EEN „CASINO-OORLOG."
Geen dividend van het afgeloopen jaar.
Monte Carlo's twijfel
achtige reputatie.
ITet beroemde Casino van het even be
roemde Monte Carlo zal over het afgeloopen
jaar geen dividend uitkeeren. De winst over
19341935 bedraagt slechts 95.000 gulden,
hetgeen een laagterecord beleékent. Het
voorgaande boekjaar leverde nog een winst
op van twee en half milhoen gulden, het
geen ook al niet veel was. Dit jaar is het
echter zeer treurig gesteld met oe finan-
cieele resultaten van 's werelds grootste
speelcentrum. Het gaat al sinds eenige jaren
niet goed en de directie van het Casino
heeft dan ook ai het mogelijke geaaan, om
het hoofd boven water te houden.
Zoo werd begin 1932 te Nice een geheel
nieuw speelpaleis opengesteld, dat het
meest luxueuse ter wereld is. Om bezoekers
Le trekken verbond men er speciale attrac
ties aan, o.a. door de maxima voor de in te
zetten bedragen bij de diverse spelen af te
schaffen. Zooals bekend zijn er bij de ver
schillende speelbanken maximum bedragen
v astgesteld, waarmede de spelers kunnen
inzetten. Hoewel de banken een onuitputte
lijke hoeveelheid geld bezitten, is het maxi
mum van hen een verdedigingsmiddel te
gen de spelers, die eveneens over ruime
geldmiddelen beschikken, want als er géén
maximum is, dan kan iemand, die voldoen
de geld tot zijn beschikking heeft, met bijna
wiskundige zekerheid winnen, indien ten
minste door de bankhouders geen minder
waardige praktijken worden toegepast, zoo
als meermalen het geval blijkt te zijn. Hij
heeft dan maar een zeker bedrag in te zet
ten op rood of even, of een andere z.g. en
kelvoudige kans. En ais hij dan steeds na
elk verlies zijn oorspronkelijken inzet ver
dubbelt, totdat eindelijk rood of even, of
waarop hij heeft gezet, uitkomt, dan zal hij
steeds zijn oorspronkelijken inzet als netto
winst overhouden. Door nu het maximum
op te heffen hoopte de directie van het Ca
sino een groot aantal bezoekers te trekken,
welke hoop evenwel niet is verwezenlijkt,
gezien het feit, zooals wij boven reeds
meldden, dat de directie van Monte Carlo's
Casino haar deuren wil sluiten.
Maar dit speelpaleis werd de aanleiding
tot een forraeelen „Casino-oorlog". Het rou
lette-spel, dat eens het monopolie van Mon
te Carlo was, in immers langzamerhand in
alle Fransche casino's doorgedrongen. Door
het huren van het speelpaleis te Nice poog
de men den strijd te verplaatsen naar het
grondgebied van den vijand oen poging,
welke mislukte. Het avontuur te Nice ver
slond de winsten van Monte Carlo, zoodat
de groote aandeelhouders zich terugtrok
ken. Het slot van het liedje was, dat de
huur niet werd verlengd. De directie van
het Casino heeft haar aandacht nu weder
om geheel op Montte Carlo geconcentreerd,
hetgeen intusschen de resultaten niet ver
mocht te verbeteren. En de slechte gang
van zaken, rondom de roulette heeft na
tuurlijk zijn weerstaf op het geheel vorsten
dom Monaco en deszelfs inwoners. Vela
denken zich Monte Carlo in als een oord,
waar men in een minimum van tijd rijk kan
worden. Dat is natuurlijk erg fantastisch,
de werkelijkheid is zoo, dat men er in korte
keeren straatarm kan worden en aan deze
min of meer twijfelachtige eigenschappen
heeft Monte Carlo dan ook zijn wereldbe
kendheid aan te danken. Inderdaad een
eenigszins tragische vermaardheid en twa
felachtige reputatie!
Niet alleen echter mocht Monte Carlo zich
in de belangstelling van de mondaine we
reld verheugen. Ruim 60 jaar geleden was
het een armelijk visschersdorpje. Het
vorstendom Monaco was in die jaren in het
vreemdelingenverkeer geheel onbekend.
Spoorwegen kende men er niet en de wegen
bevonden zich in een erbarmelijk slechten
toestand. Het werd „ontdekt" door den
Franschman Francois Blanc, die vroeger in
Bad Homburg een speelbank had gepacht
en op zoek was naar een nieuw arbeidsveld.
De roulette bestond in dien tijd reeds,
maar bezat nog niet zoo'n groote aantrek
kingskracht als tegenwoordig. Blanc vond
Monaco een bij uitstek geschikte plaats
om zijn plannen te verwezenlijken. Aan den
tr-enmallgen heerschcr van Monaco, Vorst
Karei III, vroeg hij toestemming om in
Monte Carlo een speelbank te mogen op
richten. Daar de staatskas leeg was en
Blanc bereid was een bedrag van 177 dui
zend francs te storten voor het verkrijgen
van een concessie, gaf de vorst maar al te
gaarne zijn toestemming tot het oprichten
van een Casino. Nadat Blanc in het bezit
van de verlangde concessie was gekomen,
kocht hij zooveel land als hij maar krijgen
kon en daar hij goed betaalde, warende ar
me bewoners blij, dat zij op die manier van
hun waardeloozen grond afkonden. Zoo
kwam bijna het geheele vorstendom in het
bezit van Francois Blanc. Dc speelbank
verheugde zich alreeds terstond na de op
richting in een groote belangstelling, wel
ke in den loop der jaren niet verminderde,
doch steeds toenam.
Blanc liet bij zijn dood aan zijn erfgena
men het niet geringe bedrag van 60 millioen
francs na, welke nalatenschap een duide
lijk bewijs leverde, dat de exploitatie van
de speelbank hem geen windeieren had ge
legd! Sedert de stichting van het Casino
berust het bestuur van Monaco feitelijk bij
de directie hiervan. De vorst is wel heer-
scher in naam, doch alle kosten van den
staat worden bestreden uit de inkomsten
van de speelbanken. De burgers van Mona
co behoeven tot op heden geen belasting te
betalen, zijn vrij van militairen dienst, ter
wijl electrisch licht, gas. enz. hun zoo goed
als niets kosten. Daarom zou de sluiting van
Monte Carlo's Casmo ook vele nadeelen op
leveren voor de bewoners van het Vorsten
dom. In Monaco wanen zeer vele vreemde
lingen. Enkele jaren geleden telde men in
Monaco 23.000 vreemdelingen tegen 1500
Monagasken. De meesten van deze vreem
delingen zijn geregelde bezoekers van het
Casino, ook al hebben zij hun geheele for
tuin hier verloren. Zoo loopt er b.v. door
de zalen van het Casino geregeld een oude,
verlepte vrouw, die toekijkt als er wordt
gespeeld. Het is een eertijds om haar
schoonheid beroemde Parisienne, die haar
vermogen aan de roulette heeft geofferd.
Ondanks dat kan zij de speelzaal nog altijd
niet verlaten. Zij ontvangt van de directie
van het Casino een periodiek bedrag, doch
het is haar verboden met het geld te spelen.
De croupiers nemen haar inzetten dan
ook niet aan. Onder de vele types, welke
in Monte Carlo leven, vindt zich verder een
oude Fransche graaf, die een bepaald speel
systeem verkoopt. Hij zelf heeft er echter
nog nooit mee gewonnen; wel heeft hij in
dertijd zijn geheele vermogen verloren.
Als merl de speelzaal van Monte Carlo
bezoekt, herkent men dadelijk de beroeps
spelers. Ofschoon voor hen vaak hun ge
heele vermogen op het spel staat, weten zij
zich uitstekend te beheerschen. Geen enkele
trek op hun gelaat verraadt hun inwen
dige emotie; slechts als het balletje van ae
roulette stil houdt, kijken zij naar het num
mer. De gelegenheidsspelers'echter volgen
met gespannen aandacht het spel en als ge
hypnotiseerd staren zij naar het balletje,
dat hun verlies of winst zal brengen.
Maar zooals wij reeds opmerkten, wordt
er vooral in de laatste jaren zeer weinig
meer gespeeld in Monte Carlo. In de jaren
na den oorlog heeft het Casino zijn besten
tijd gehad. Met de groote, dikwijls fabelach
tige winsten is het gedaan en zelfs de divi-
denten worden niet meer uitgekeerd. En
als het zoo doorgaat zullen de bewoners
van Monaco spoedig belasting dienen te be
talen, H. P.
Interieur van dc Internationale Sporting Club te Monle Carlo, waartoe alleen leden van de hoogste aristocratische kringen
toegang kunnen verkrijgen.
DRIE MILLIOEN ACRES
LAND IN RESERVE.
In vergelijking met veel grootere landen
zijn de eilanden van Nieuw Zuid Wales
bijzonder rijk voorzien van Nationale Par
ken, d.w.z. ongerepte oppervlakten woud,
meer en berg, welke voorbestemd zijn om
in hun tegenwoordigen staat als natuurmo
nument gehandhaafd te blijven. Het Zuid
Pacific Dominion vertoont wel zulk een
bijzonder variatie in zijn landschappen, dat
deze landstreek wel bij uitstek geschikt was
om haar in heur oorspronkelijken toestand
te bewaren. De wouden waren natuurlijk
op de eerste plaats aangewezen om als na
tuurmonumenten geconserveerd te worden.
Alpen en gletschers, bergkloven en meren
kunnen niet veel van mensciien handen lij
den, maar de glorie der wouden verwelkt
spoedig door het werk van de pioniers, zoó-
dat het duidelijk als een eerste plicht voor
den Staat gold om eenige van de inheem-
schc houtlanden tc beschermen tegen de
vernieling door settlers en houtmolens, zoo
dat de Nieuw Zeelanders en hun overzee-
sche bezoekers thans in staat zijn om de
eeuwenoude wouden in hun oorspronkelij
ken staat te aanschouwen.
De bevolking ondersteunt in dezen het
streven van het gouvernement, waardoor
tevens de inlandsche vogels een goede be
scherming vinden.
De controle van de verschillende Natio
nale Parken is in handen van twee regee-
ringsdepartementen en verscheidene hier
voor speciaal opgerichte officieele bureaux.
Er zijn plannen gemaakt, om één Nationaal
Park Beschermings-bureau op te richten,
dat de taak van al de bestaande bureaux
zaJ overnemen. Een voorstel hiertoe zal nog
in den loop van dit jaar door het Parle
ment van Nieuw Zeeland in behandeling
worden genomen. Ongetwijfeld wordt een
groot werk verricht door het bewaren van
deze parken, waar besneeuwde Alpen hun
glinsterende toppen 3-1 duizend meter he
melwaarts verheffen, waar groote fjorden
diep de met semi-tropische wouden om wuif
de bergen binnendringen, waar vulkanen
hun rookende massa's uitwerpen, waar me
ren de diepe holten van het land vullen,
waar de duizendjarige kauri-pijnboomen
tafereelen bieden van een majestueuse en
wondervolle pracht als geen ander woud
kan bieden. Officieel zijn als natuurschoon
en uit wetenschappelijk oogpunt 3.250.000
acre land gerangschikt onder de Nationale
Parken. Hiervan beslaat het „eigenlijke"
Nationale Park 2.750.000 acre. Het grootste
deel hiervan wordt gevormd uit een reus
achtige streek woest land, het „Fiorland
National Park", in het zuid-westelijk deel
van het zuidelijk eiland, cn is 2.250.000 acre
groot. Hierna komen de „Arthur's Pass" en
„Otiro Gorge" parken, groot 167.000 acre, de
oostelijke en westelijke zijde en de top van
den zuidelyken alpenrug, waar deze ge
kruist wordt door den spoorweg en den rij
weg van de „Canterbury Plains" naar de
smalle kuststrook, in het westen de „goud
kust" uit den ouden goud-delvers-tijd. Het
Tongariro Nationale Park. het vulkanisch
bergland bij het Taupo-meer, in het cen
trum van het noordelijk eiland is bijna
150.00 acre groot. Het Tasman Park in het
midden van de streek van -ie zuidelijke
Alpen is 97.000 acre cn dc Hooxer-glet-
scher bijna 38.000 acre groot. Het Egmont
Nationale Park, het centrum en de roem
van de provincie Taranaki, heelt een opper
vlakte van 79.000 acre wóud en bergland.
Het Tongariro Nationale Park.
Het voornaamste der noordelijke parken
is de uitgestrekte streek, welke de vulkani
sche bergen, de Tongariro. Ngauruhoe en
Ruepehu bevat, en dc streek van de berg
weiden cn bergsteppen hieromheen. Ruape-
hu. het hoogste punt van het noodelijk
eiland is ruim 2700 meter hoog en bezit ver
scheidene kleine gletschers. De scÜotelvor-
mige top is bedekt met ijs, maar precies in
het midden is een vreemd kratermeer, dat
soms kokend heet is, en ook wel overkookt
als een geiser.
De Ngauruhoe vulkaan, een mooie sym
metrische kegel, 2250 meter hoog, tof 900
meter boven het plateau, waarop de vul
kaan opryst), bevat een altyd rookenden
diepen krater, welke soms erupties toont.
Het is een explosie-krater, welke asch, stof
wolken en steen en uitstoot, welke op de
hellingen neervallen en zoo een fraaie il
lustratie geven van de wijze, waarop vul
kaankegels worden opgebouwd door hun
eigen erupties. Rondom de toppen en op de
lagere hellingen vindt men in de maanden
November, December, Januari en Februari
een bekoorlijk park met alpenflora.
Een groot hotel, zooals b.v. het beroemde
„Hermitage" bij de Mount Cook, in de zui
delijke Alpen, wordt momenteel gebouwd
in het hart van het Tongariro Nationale
Park en zal aan het einde van dit jaar ge
reed zijn. De beroemde Rotorua-Taupo
Thermal streek, met zijn duizenden koken
de bronnen, geisers, warme stroomen, en
dergelijke typisch-vulkanische verschijnse
len, is voor het grootste deel staatseigen
dom, maar behoort feitelijk niet tot de Na
tionale Parken.
Dc „Mount Egmont" en zijn
wouden.
De edele, met sneeuw bekroonde top,
door de inlanders (de Moari's) Taranaki
tn door de Europeanen de Egmont-berg
genoemd, rijst in eenzame schoonheid u't
boven de vlakten van de westkust van het
noordelijk eiland, en is omgeven door zeer
rijke cn schitterende regenwouden. Zijn
glinsterende top is 2.478 meter hoog, zijn
symmetrie en eenzaamheid maken hem tot
den meest imposanten berg van Nieuw Zee
land.
Bloemrijke dalen van dc
zuidelijke Alpen.
De noodzakelijkheid van de bescherming
van de bijzonder fraaie Alpenflora van de
Zuidelijke Alpen is een van de voornaamste
redenen geweest, waarom zoo'n groote na
tionale reserves zijn gemaakt bij de Ar
thur's Pas Otira zóne cn de Tasman- cn
Hooker-gletschsr. Daar is een prachtig Ra-
tawoud, in den zomer een warmen gioed
vormend door den rijken tooi van roode
bloemen, aan den westelijken kant van de
inzinking van den bergrug, waar men de
Trans-Alpijnschen weg vindt, cn de spoor
weg den bergrug door een tunnel van 5.25
mijl lengte passeert.
Alpenbloemen sieren de hellingen en de
valleien in de lente en den zomer. Deze
streek is een eeliefkoosd toeristenoord oc-
worden, want men vindt hier de met ijs
bedekte top van den Mount Rolleston, met
den oorsprong van de Waimakariri en an
dere groote bergstroomen.
Bij de Aorangi of de streek van den
Mount Crook vindt men duizenden acres
wilde rotsparken in de valleien van de Tas-,
man en de Hooker, snel dalend van de uit
einden van de gletschers, welke hun oor
sprong vinden in de uitgestrekte sneeuw
massa's der Alpen. Vooral in December en
Januari vertoont de Hooker zich als een
sprookjesachtig oord, wanneer de Alpen
bloesems, wit, geel en blauw, de met more
nen bezaaide bergpassen bedekken. De
groote Alpenboterbloem, de ranunculus
Lyalli, het bergmadeliefje en de aardige
blauwe gentiaan en op vergeet-m ij-nietjes
lykende bloemen bedekken de valleden en
hellingen mijlen in den omtrek.
Het vogelleven in deze Alpenparken is
eveneens zeer interessant. De blauwe berg
eend wordt dikwijls op de stroomen gezien.
Jammer genoeg, wordt de meest-belang
wekkende vogel, de Kea-papegaai, welke
achter den reiziger aanvliegt en zijn ver
maak vindt om langs de ijzeren dagen van
de hutten te glijden, zelfs in deze gereser
veerde bergstreken uitgeroeid vanwege de
vijf shilling, welke ervoor wordt geboden.
De Kea wordt algemeen gedoodverfd als
de doodsoorzaak van vele lammeren cn
schapen, door een zeker vet, dat zij uit
scheiden. De schapenbezitters verklaarden
dan ook reeds lang geleden den oorlog aan
dezen papegaai, en dwongen het gouverne
ment om dezen papegaai buiten de wet te
stellen.
De schuld van den papegaai aan den
dood van de vele schapen staat echter nog
geenszins vast In het hooge bergland, de
broeiplaats van de Kea, is deze echter nog
veilig. Daar is hij nog altyd een beziens
waardig wezen voor de bergbeklimmers.
Het gouvernement is in het toestaan van de
jacht op deze papegaaien niet bijzonder
consequent daar toch de Natiortale Paricen
er juist zijn om al het in de natuur voor
komende gevederde wild te sparen.
Fiorland.
De uitgestrekte onbevolkte IasxÈfcreek
tusschen de zuidwestkust en de groote me
ren van Otago en Zuidland wordt Fiorland
(Fjordenland) genoemd; niet alleen drin
gen hier talrijke zeeëngten in de granieten-
kust maar de talrijke armen van de meren
gelijken geheel en al op zee-fjorden. Zij
zijn diep met eilanden bezaaid, en afgeba
kend door steile rotsen, weelderig be
groeid, met varens omzoomd, en bevatten
vele watervallen.
De eenige reisweg in Fiorland, behalve
een ruw pad tusschen het Manapourimeer
en de kust is de beroemde weg van het
uiteinde van het Te Anau-meer naar Mil
lard Sound. Dit wonderlijke pad kruist de
McKinnons-pas, vanwaar men een der
schoonste vergezichten ter wereld heeft
Wij staren hier op reusachtige zwarte en
grijze rotsachtige bergtoppen, welke als
schildwachten waken over een betooverd
land. Gletschers glinsteren in den schoot
der bergen.
Rivieren stroomen wild door de dicht be-
boschte valleien 600 meter beneden ons-
Overal grillig land, van met sneeuw bedek
te bergruggen, en diepe ravijnen met woud
opgevuld en resoneerend van het gebulder
der watervallen. De weelderige planten
groei biedt met dit alles een verrukkelijk
schouwspel.
Het land van de Kauri.
Reeds meer dan een eeuw lang werd de
Kauri-pynboom, de grootste van alle boom
soorten, van het noordelijk deel van Nieuw
Zeeland naar overzeesche havens vervoerd,
met het gevolg, dat de uitgestrekte wouden,
welke bijna het geheele eiland bedekten,
bijna geheel zijn verdwenen. Gelukkig zyn
eenige gedeelte door het Instituut van de
Nationale Parken bewaard gebleven, en in
de Provincie W ai po us, in N ooidAuckland,
is de Kauri nog in haar oorspronkelijken
staat te zien, groeiend in uitgestrekte wou
den, met diepe wortels en reusachtig groo
te kronen.
Reizigers, die Waipoua bezoeken, staaü
verbaasd over de geweldige afmetingen der
boom en. Waipoua is niet officieel geclassi
ficeerd onder de Nationale Parken, maar in
werkelijkheid is het er toch een, en wordt
het beschouwd als een permanent Kauri-
museum. De houthandelaren sloegen ook
reeds hun oogen op deze wouden, maar zij
stuitten op een sterk verzet van de publieke
opinie. Want wordt door de commcrcieele
belangen een wig in het woud gedreven,
dan is het reddeloos verloren. Slechts een
groote wog voert door de Waipoua-wouden.
Het Urowcra-land.
In een ander deel van het noordelijk
eiland vindt men een streek van berg en
woud, welke door de natuur zelf schijnt
te zijn voorbestemd al seen wild-hout-park.
Dit is het Urowero-land, waardoor heen de
weg leidt van Rotorua naar het Waikare-
moana-meer. Het is op het oogenblik nog
in het bezit van inlanders (Moari's), maar
zal op den duur wel tot Nationaal Park
worden verklaard. Bergrug aan bergrug
reikt hemelwaarts, en bijna overal ziet men
gedeelten van ongeveer 50 mijl woud. De
kleine Moari-bevolking cultiveert de meer
open deelen, en zij hebben daar hun pri
mitieve dorpen. Het grootste gedeelte van
deze ruwe streek is echter bedekt met
struikgewas; het is hier geen plaats voor
nederzettingen, en zoo is deze streek voor
beschikt om de echter natuur te behouden
in schrille tegenstelling met de gecultiveer
de vlakten elders, cn om een eeuwig toe
vluchtsoord te zyn voor de vogels, voor
namelijk voor de kleine zangers.
H.K
