No» 1
CITROEN
GROOTE EXPOSITIE
NIC BOVEE
TAXIDIENST
Speciale
groote wagens
Telefoon 1210
DE EEMLANDEU
Het verweer van Mr. Marchant
L E Y T A X
BELANGRIJKE PRIJSVERLAGING
4000
TAXI
Waschbare Zomerjaponnetjes en Kinderjurkjes ontvangen Sff
GARAGE VALEWINK
TEL. 1788
Medische Help
Buitenland
Belangrijkste
Nieuws
DE GOEDKOOPSTE
Zaterdag 25 Mei 1935
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
33e Jaargang No. 276
ZIJN BROCHURE IS
VERSCHENEN
Waarom hij Katholiek werd
voor hef huren van een
luxe automobiel met en
zonder chauffeur.
NIEUWE
WAGENS
PASSAGIERS TOT
f5000.-VERZEKERD
in binnen- en buitenland
W. LEYENHORST - LEUSDERWEG 242
GROOTE STAKINGSACTIE
IN AMERIKA
NIEUWSTE 1935 MODELLEN
MAANDAG 27 MEI t. m. DONDERDAG 30 MEI BIJ
EXEMPLAREN
TEL. 1830 TEL. 1093
op andere pagina's
Laatste berichten
Eerste blad pag. 3
W EER VERW A CHTIN G
9 uur 28 min.
6-PERSOÖNS
IS
HET MOTORPALEIS
Norton
Sunbeam
Panther
AMERSFOORTSOi DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f 0.25 Liefdadigheids-advertentiën voor dt
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Een verdediging tegenover de tot
hem gerichte verwijten over
zijn houding
Bij A. W. Sijthoff's Uitgeversmaatschappij
N.V. te Leiden is heden verschenen een bro
chure van Mr. H. P. Marchant, getiteld „Tot
verweer." Wij veroorloven ons hieronder
den korten inhoud van deze brochure weer
te geven.
In den aanvang zegt Mr. Marchant, dat
zijn motieven tot spreken tweeërlei zijn hij
poogt klaarheid te scheppen, en hij wil
geven een ongevraagd advies. Hij betoogt
vervolgens dat hij zich steeds beijverd heeft,
om in den V.-D. Bond een volslagen omme
keer op godsdienstig gebied tot stand te
brengen, en in de beginselverklaring wordt
dan ook de waarde van den godsdienst als
factor in het staatkundig leven uitdrukke
lijk erkend. Marchant erkende de organi
sche staatsleer als juist, hij verwierp 't indi
vidualisme van Rousseau en van de libera
len. In dit verband herinnert hij aan ver
schillende redevoeringen, door hem gehou
den in den laatsten tijd, waaruit men niet
de conclusie heeft getrokken dat hij katho
liek was geworden, omdat men ze uitslui
tend heeft gezien door een politieke bril, als
gelegcnheidspolitiek.
Mr. Marchant zet dan uiteen hoe het
komt, dat, toen hij op 21 December 1934 was
opgenomen in de katholieke kerk, hij dit
feit heeft geheim kunnen houden. Ilij heeft
cr eenige respectabele motieven voor gehad,
en.n i e tdat hij ondanks zijn geloof, gaarne
minister wilde blijven. Het eerste motief is
dit, dat door te spreken in December 1934,
hij het kabinet in moeilijkheden zou hebben
gebracht vlak voor dat het „aanrmssin<T
ontwerp" aanvankelijk zou verschijnen.
Mijn felste vijand zal niet kunnen ont
kennen, als hij niet door de crisis-psy
chose is besmet, dat in deze overweging
althans iets begrijpelijks ligt; dat liaar
gewicht moet worden begrepen; dat men
het feit, dat zij voor mij van betekenis
was, niet noodzakelijk behoeft toe te
schrijven aan mijn persoonlijke begeerte
om maar minister te blijven."
De tweede Óvèrweging was, dat de Staten
verkiezingen in zicht waren. En dc schrij
ver betoogt dan, dat de politieke vijanden
van den V. D. B. zich met felheid en met
ongegeneerde leugens op dc partij zijn gaan
werpen; en het heeft hem verwonderd, dal
dc vrijz. dom. dien toeleg niet hebben door
zien. „Do vijanden wierpen zich op mij;
maar menen dc vrijz. democraten dat zij
dit doen uit haat tegen mijn persoon Dan
vergissen zij zichdie vijanden beogen
nictsanders dan in mij de Partij te treffen.
Hoe dieper zij mij neerhalen, des te dieper
hopen zij dat de Partij zal wegzinken."
En verder„Ik had verwacht, dat de vrij
zinnigdemocraten dat zouden begrijpen. Het
belang van de Partij was niet, mij een
stootje mee te geven; het belang was niet.
dat ook zij mij voorstelden als een die aan
zijn ministcrszetcl vastkleefde en door de
stoot van een moedigen Siegfried a la mi
nute moest worden verwijderd: dat belang
eiste iets geheel anders dap dat dc leiders
van de Partij met haar vijanden zich gin
gen haasten om de strop te draaien, waar
aan de vijanden haar wensten op tc han
gen. De leiders echter verloren in de schrik
hun zelfbeheersing en draaiden lustig mee.
Men stelle zich voor, dat dit alles ware
gebeurd vóór de Statenverkiezingen. En dat
ware gebeurd, indien ik tegen Kerstmis had
gesproken. Zoudt gij menen, dat dan de
uitslag alleen een tegenslag had vertoond?
Het zou een dóbaclc zijn geworden
De schrijver zegt, dat de onmiddellijke
consequentie van dat besluit was, dat hij
moest zwijgen tegenover ieder, en dat
het voor hem persoonlijk oneindig veel ge
makkelijker ware geweest, indien hij on
middellijk zijn vrijheid had genomen.
„Waarom voelt men dan neiging om aan
de onwaardige insinuatie het oor te lenen,
dat ik kleefde aan mijn zetel
Twee jaar lang, zoo betoogt de schrijver
verder, heb ik ons onderwijs legen de
eischen der bezuiniging met hardnekkig
heid verdedigd, en voorts dat men hem van
vrijzinnig-democratische zijde niet mag ver
wijten dat de uitvoering van zijn onderwijs
politiek overhaast is geweest. Ziin aanpas
singspolitiek was niet, in dolheid neer te
slaan wat geld kost, en hij noemt volsla
gen valsch de voorstelling, alsof h ij het
speciaal op het openbaar onderwijs had
voorzien.
De periode van stilzwijgen werd verlengd
doordat de voorbereiding van het aanpas-
singsontwerp zooveel tijd vorderde. Men
heeft de voorstelling gepropageerd, alsof
minister Marchant in deze periode van
zwijgen een dubbelzinnige, ja een bedrieg
lijke positie heeft ingenomen.
„Meent men soms, dat iemand als ik
zijn objectiviteit verliest, zijn ambtsplicht
vergeet, zoodra hij Katholiek is gewor
den? En wie mocht menen, dat ik gelo
vig katholiek, ongecontroleerd katholieke
belangen zon dienen, kent mij slecht, en
kent de positie van een minister niet".
Oudsminister Marchant
Mr. Marchant bespreekt vervolgens de ge
voerde briefwisseling, zooals die reeds eer
der is gepubliceerd en stelt de zaak zóó,
dat hij uit de Partij is getreden, en dit uit
treden op zichzelf, niet zijn katholiek wor
den, bracht automatisch de wijziging in
den grondslag van het kabinet. Zijn weige
ring op verschillende sommaties van partij-
genooten om zich te verklaren, had een an
deren grond (hij achtte n.l. deze „partij-
inquisitie" in strijd met de vrijz. dcm. be
ginselen) en had met den grondslag van
het kabinet niets te maken.
Ten slotte doet de heer Marchant ccn po
ging, om het gewichtigste besluit, dat hij
in zijn leven genomen heeft, tc verklaren.
Hij zegt, dat hij een neiging tot het Katho
licisme sedert het volbrengen van zijn aca
demische studie altijd heeft gevoeld. Nu hij
door zijn ministerschap meer met katho
lieke instellingen en personen in aanraking
kwam, zocht hij de noodige voorlichting,
en kwam hij tot de conclusie, dat men,
staande voor de Evangeliën, gesteld is voor
de keuze: gij gelooft erin als liet woord
van God, of gij gelooft het niet. liet halve
geloof, waarin hij is opgevoed, moest hij
als onjuist cn onlogisch gedacht, verwer
pen. En zoo vond hij in dc Katholieke leer
de vastheid, die hij had gezocht.
„De politiek is interessant; de leiding
van ons onderwijs is van groot belang;
de functie van het goud, het ondernemen
van werken, die alles is van grote bete
kenis. Maar boven alles uit gaat de zorg
voor het zedelijk welzijn van ons volk,
hoog boven alles uit licht het Kruis van
Christus.
Laten wij, nu de vloedgolf dreigt, te za-
men erkennen, dat eerste plicht is, aan
dc ontredderde geesten dc waarde van
het houvast te leren kennen, dat ons van
ons korte bestaan hier op aarde moet
brengen in de eeuwigheid. Geen onder
ling krakeel, geen haat, maar eensgezinde
liefde voor God en voor elkander. Zó al
leen zullen wij ons volk kunnen heenlei
den door deze ontzettende gevaren".
ROND HET IJSSELMEER
AMSTERDAM, 23 Mei. Op Maandag
27 Mei zal dc amateur-renner D. Vermeulen,
van dc Amsterdamsche Renner Club „Excel
sior" een poging doen tot verbetering van
het record rond het IJsselmeer, waarvan dc
afstand 319.(3 K.M. bedraagt. Dc start vindt
plaats des morgeus te zeven uur voor bet
Tolhuis over het IJ. De hoeren Zeegers
Veeckcns en Hogen kamp, officials der N. W.
U., zullen den renner vergezellen.
HR. MS. O 15 en O 13
Hr. Ms. O. 13 en O. 13 onder bevel van
de Luit. ter zee Ie klas Jhr. E. J. van Hollhe
zijn lieden van Brussel vertrokken.
BREM
Amersfoorl's glorie zou men den weelde-
rigen bloei van de gouden brem kunnen noe
men, want onze stad is zeer rijk aan deze
vlinderbloemen. Wat ^le bloembollen zijn
voor Lisse cn Hillegom zou de Brem voor
Amersfoort kunnen zijn. Op onzen Berg, in
De Vlasakkers en Bokke Duinen kan men
thans volop genieten van de gouden kleu
renpracht van de Meibrem.
Nu staan do dutzende gele op vlinders
gelijkende bloemen met hun wapperende
vlaggen, hun vleugels cn kieltjes niet voor
ons te pronk, doch zij dienen als lokmiddel
voor honingbijen en hommels. Zij alleen zijn
in staat om de bloem tc laten ontploffen.
Wonderlijk is het hoe dit in zijn werk gaat.
Met de middelste en achterste pooten om
vat zoo'n hommel of bij de zwaarden en ge
bruikt deze als hefboomsarmen om de kiel
naar beneden le drukken, zoodat er een
spleet zich tot het midden van de kiel uit
strekt vliegen de 5 korte meeldraden er
uit en slingeren zich tegen den buik van
het insect. Terwijl de bij hommel steeds
voortgaat den kop verder tusschen zwaar
den en vlag te drukken gaat de spleet
steeds verder open cn nauwelijks is die ge
komen tot het punt, waarlegen de top van
den stijl drukt of een hevige ontploffing
volgt. De lange stijl, die als een gespannen
veer in de kiel lag, springt in eens eruit cn
slingert zich met zijn top op den rug van
hommel of bij, van wier pels deze het wel
licht aanwezige stuifmeel van andere bloe
men afschuiert cn vasthoudt zoodat be
vruchting plaats vindt. Tegelijk doen de
lange meeldraden hetzelfde en brengen hun
stuifmeel op den rug' van de driftige bezi
ge insecten: de laatste geven dus stuifmeel
van een andere bloem af cn nemen meteen
stuifmeel mee om hetzelfde spel bij een
andere brembloem te herbalen, teneinde dc
loor de plant begeerde kruisbestuiving tot
stand te brengen.
Aan de openstaande bloemen kan men
nerken, dat zij bezoek hebben gehad. Uit
•Jeze zullen wellicht de peultjes gevormd
worden, die van den zömer de lucht zullen
vervullen van een zacht knetterend cn knal
end peultjesvuur, want de brem schiet
baar zaadjes zoover mogelijk weg om haar
geslacht in stand te houden.
Merkwaardig is, dat $itte bezembrem wei
nige en kleine blaadjes vormt aan haar
sterk vertakte groene stengels; hierdoor is
de verdamping gering; vandaar, dat de plant
dus erg geschikt is om perioden van groo-
te droogte door le maken op onze weinig
vochtige zandgronden.
V1RIDIS.
MUURHUIZEN 40
TEL. 454
Amcrsfoortsche Huisartsen Vcrecniging
Zondag hebben dienst do volgende burger
gencesheeren
Mertens zur Borg, Laantje 5; Tel. 1225.
Nicolaï, L. Bergstraat 41; Tel. 633.
Hendriks, Berkenweg 25; Tel. 1384.
Van de overige gcneesbecrcn heeft dienst
Roos, Pieter Bothlaan 34; Tel. 695.
Zondag cn de geheele week 's nachts heelt
dienst de apotheek van dc lirraa Cramer,
Paulus Buyslaan 93; Tel. 902.
Zondag hebben dienst dc vroedvrouwen:
Mevrouw Daams, Puntenburgerlaan 21.
Mcj. v. d. Grient, Breestraat 8.
ALBANY, 24 Mei. (Reuter). Tweehonderd
vijftigduizend bij vakvereenigingen aange
sloten werklieden legden Donderdag het
werk neer en zullen een opmarsch naar
Madison-Square houden, waar ecu grootc
protestmeeting georganiseerd zal worden
tegen de door Roosevelt vastgestelde sala-
ristaricven voor werken, die voor rekening
van dc federale regeering worden uitge
voerd. Zij eischen een vaststelling der sa
larissen volgens de vakvereenigingsschaal.
Do werkwilligen in het industriegebied
van Cleveland, die drie dagen lang door
postende stakers in hun werkplaatsen wu-
ren belegerd, zijn Donderdag bevrijd door
meer dan 100 politic-agenten, die de sta
kers onder bedreiging met machinegeweren
op een afstand hielden en de werkwilligen
naar hun woonplaatsen escorteerden.
De voorzitter van dc American Federa
tion of Labor, William Green, verklaarde
gisteren, dat dc Amerikaansche vakbonden
eventueel niet zouden terugschrikken voor
een algemeene staking indien het congres
in geen enkel opzicht tegemoet zou willen
komen aan dc voornaamste eischen der ar
beiders.
In een massabijeenkomst van arbeiders
zoo seint Reuter nader heeft Green de
bedreiging geuit, de V.S. in den algemeene
werkstaking tc zullen dompelen, indien dc
N.I.R.A. niet met twee jaar wordt verlengd.
Hij voegde hieraan toe, dat de arbeiders
zich bij de komende verkiezingen tot een
politieke macht zouden organiseeren.
SLACHTOFFERS EENER
INSTORTING
ROME, 24 Mei. (V. D.) Nabij Liltoria
hadden tijdens een hevigen storm vier per
sonen hun toevlucht gezocht onder een af
dak, dat tengevolge van den storm echter
plotseling bezweek en instortte. De vier
mannen werden onder dc vallende doelen
bedolven en gedood.
PERSONEN- EN BEDRIJFSWAGENS
KAMP 41 AMERSFOORT
Dit nummer bestaat uit 4 bladen
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCHE
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
(voor binnen- en buitenland)
Standplaats: Hotel „MONOPOLE"
Kantoor: KAMP 41.
STADSNIEUWS
Voorzitter der R.S.A.P. lol 2 maanden ver*
oordecld. (Zio verslag politierechter).
(Tweede Blad, pag. 2).
Lezing van Dr. Ilancdocs over luchtbed
scherming.
(Tweede Blad, pag. 2)'.
De nummering der lijsten voor dc a.s.
raadsverkiezingen.
(Tweede Blad, pag. 1)'«
Medegedeeld door liet Kon. Ncd
Met. Instituut te dc Bilt.
Matige tot zwakke N. lot O. wind
gedeeltelijk bewolkt, waarschijn}ijl?
weinig of geen regen, overdag iet:
warmer.
Hoogste barometerstand 773.1 tc Thors-
ha vn.
Laagste barometerstand 758.3 tc Rcnnes
en Brcslau.
NIC. BOVEE
Kamp 41. Telefoon 1093-1830
Wij vertegenwoordigen:
Vraagt vrijblijvend pros
pectus. Termijnbetaling
toegestaan.