Hooggerech tshof tegen
UNIE-
sg?
Sfci
Een neutrale partij voor vrouwen?
Herstelwetten in het
gedrang
Mooie
tanden zijn
de
aantrekkelijkste
bekoring
der jeugd
LISTER INE
TANDPASTA
ioopangen
m
DE OVERDRACHT VAN 'T
SAARGEBIED
ERNSTIGE ONLUSTEN IN
NOORD-RHODESIE
Duitsch-Britsche vloot-
besprekinge
Graf Zeppelin daalt in
Noord-Afrika
EEN PALEIS OP DEN
OCEAAN
E L D K
T \J D - VAN I
MAANDAG. 27 MEI
GROOT BLIK I
GEMENGDE
biscuits!
VAN Fl. 1
UNIE-KOFFIE
PRO EN CONTRA
BODEMONDERZOEK
Ie BLAD PAG. 2.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DINSDAG ZB MEI 1935
WERELDGEBEUREN
Twee arresten veroordeelen
de regeeringspolitiek als
ongrondwettig
ZELDEN is het gezag van den president
der Vereenigde Staten, Roosevelt, zoo
zeer aangetast als op 27 Mei 1935, toen
het hooggerechtshof te Washington een ver
nietigend oordeel heeft uitgesproken over
de herstelpolitiek, waarmee Itoosevelt de
Vereenigde Staten uit liet. moeras hoopt te
helpen. Twee belangrijke gedeelten der
N.R.A.-wotgevihg zijn inconstitutioneel ver
klaard, zoodai feitelijk door de beide des
betreffende arresten de N.R.A.-vvétten als
een vodje papier zijn verscheurd. De neder
laag, die Roosovelt Maandag heeft geleden,
wordt vooral in heel haar omvang duide
lijk, wanneer men zich realiseert, dat het
hooggerechtshof heeft uitgemaakt, dat de
codes, welke voor de verschillende lakken
van nijverheid zijn vastgesteld, geen alge
meen-bindende kracht hebben, hetgeen der
halve betcekent, dat een vijfhonderdlal co
des nietig zijn verklaard, aangezien, hei
geen zij behelzen, zou indruischen tegen de
grondwet. Met andere woorden: het uit
vloeisel van de uitspraak, geveld in het
proefproces, is, dat Roosevelt het recht
wordt ontzegd bepaalde codes bindend le
verklaren, waarbij tot overmaat van ramp
nog komt, dat het hooggerechtshof, waar
van Hughes de president is, tevens als zijn
oordeel te kennen heeft gegeven, dat de
moratoriumwet welke betrekking heeft op
landbouw hypotheken, evenmin kan worden
gehandhaafd, aangezien zij evenzeer in
strijd zou zijn met dc grondwet.
1-let bezwaar van liet hooggerechtshof
geldt, kort samengevat, het feil, dal de her
stelmaat regelen, die dc regcering toepast en
welke oridcr meer inhouden, dat de regce
ring voor de takken van nijverheid bepaal
de loonen en arbeidstijden kan dictceren,
strijdig zijn met de federale constitutie, aan
gezien aan het uitvoerend gezag op ontoe
laatbare wijze al te groolc bevoegdheden
zijn overgedra;; terwijl bovendien de
overdrachtscompeii-nlie op onvoldoende
wijze is omlijnd en gedefinieerd. Tegen de
codes is zoo voor en 11a meermalen gezon
digd cu zij, die zich hieraan schuldig maak
ten, werden soms zelfs tot gevangenisstraf
fen veroordeeld. Dit overkwam ook den di-
rectourcn van een New Yorkschen en gros-
handel in gevogelte, doch dezen namen
met hot vonnis geen genoeg» 11; zij toeken
den hoogcr beroep aan en, zooals wij boven
reeds noteerden, is het dit proefproces ge
weest, dat Roosevelt thans zoo noodlottig
is geworden. Hughes, de voorzitter van het
hooggerechtshof, heeft in zijn arrest tevens
laten uitkomen, dat de bondsrcgecring bui
len haar boekje gaat. wanneer zij den han
del tusschen verschillende: staten der repu
bliek aan beperkende bepalingen onder-
w erpt.
Het bezwaar van liet hooggerechtshof ten
aanzien van bovenbedoelde moratoriumwet
ook te dezen aanzien was een proefpro
ces uitgelokt gold in hoofdzaak de om
standigheid, dat de wet te weinig eerbied
aan den dag legde voor de bestaande eigen
domsrechten. Zooals men weet, is de positie
der Arnerikaanschc boeren weinig rooskleu
rig. Om nu deze farmers den strijd om het
bestaan gemakkelijker te maken, stond de
Arnerikaanschc regeering den boeren, die
door den ongunst der tijden zoozeer zijn ge
troffen en die zoodoende de rente niet kun
nen betalen en evenmin de schulden aflos
sen, toe moratoriumvcrzoelcen te richten tot
de federale rechtbanken, tencindo op deze
wijze, via een uitstel van betaling voor den
tijd van vijf jaren, aan executies, die hen
van hof en haard zouden berooven, te ont
komen. Het hooggerechtshof nu achtte de
tegemoetkomendheid tegenover de boeren
een maatregel, die te ver ging, aangezien,
naar in het arrest wordt, opgemerkt, de
hy pot heek banken er grovelijk door worden
gedupeerd.
Uit den aard der zaak hebben president
Roosevelt en de leiders van de N.R.A. on-
rnid'Jellijk de koppen bij elkaar gestoken,
waarvoor te eerder aanleiding is, aangezien
tevens de vraag aan de orde is gesteld, of
de uitspraak van het hooggerechtshof, die
Behoudt se met
Tweemaal per dag
Listerine gebruiken
is een gewaarborgde
verzorging
Groolc
Kleine
labe 30 cenls
tube 25 cents
10.000.000 geestdriftige gebruikers 1
over de geheele wereld
door de senatoren Borah cn King ten zeer-
slc wordt toegejuicht, terugwerkende kracht
heeft. Vermoedelijk zal nu van regeerings-
zijde een poging worden gedaan met een
nieuwe wet voor den dug te komen, waar
in dc N.R.A.-denkbeelden eveneens zijn be
lichaamd, maar die zoodanig is geredi
geerd, dat het hooggerechtshof ditmaal
minder val beeft op de formuleeringen, zoo
flat zij niet als inconstitutioneel kunnen
worden voorgesteld.
?-
AMERSFOORT
7 Juni. Markthal. Verkooping van gras
gewas en verpachting van naweide onder
Bunschoten. 10 uur v.m.
S O E S T
29 Mei. „Muis ten Halve" te Soesterberg.
Verkooping van 3 woonhuizen, n.l. Amersf.
•Straatweg 11 en Banningstraat 46 en 48.
2 uur 11.111.
4 Juni. „De Gouden Ploeg." Veiling van
woonhuis, Lange Brinkvveg 13a en huis,
Lange Brinkvveg 7. II uur v.m.
PARIJS, 23 Mei. (V. D.) De battle
off'Cieele procedure voor de overdracht van
het Saaigebied aan Duilschland hééft gis
teren te Mclz plaats gevonden, waar de ge
mengde Fransch-Duilsehc commissie voor
do herziening en verkaveling van eigen
dommen langs en aan de Eransch-Duitsche
grens in bel Saaigebied haar werkzaamhe
den heeft beëindigd.
LONDEN. 23 Mei. (V. D.). Lit Lusaka
wordt gemeld, dat in Ndola in Noord-Rho*
desia ernstige onlusten zijn uitgebroken tus
schen inheefnsche mijnwerkers, die een sta
king hadden afgekondigd en Britsche po
litie. Bij dé Nkana-mijrt moest de politie
met gummistokken tegen de stakers Optre
den. De toestand schijnt zeer. ernstig te zijn,
want vier Engölsche legertransportvliegtui-
gon met soldaten van liet bezettingsregi-
nient van Xoord-Rhodesia zijn naar het
stakingsgebied gezonden.
TOT REDDING VAN DEN FRANC
LONDEN, 28 Mei. (V. D.) Te Londen
volgt men met groote aandacht de pogingen
der Fransche regeering tot redding van den
franc. Ondanks de gunstige berichten uit
Parijs heeft de vlucht van den franc naar
Londen gistermiddag weer eén hoogtepunt
bereikt. Met behulp van verschillende valu
ta-maatregelen hebben de Fransche en Brit
sche autoriteiten getracht den val van den
franc tegen te houden, zoodat de koers van
het pond gisteren op 75,25 francs gehand
haafd kon blijven.
Zij zullen op 4 Juni te Londen
beginnen
De Engelsch-Duitsche 'vlootbesprokingen
zullen op i Juni a.s. te Londen beginnen.
De Duitsche afvaardiging, o.a. bestaande uit
Von Ribbentrop, admiraal Schuster, een
kapitein en een secretaris, reist Zondag naar
Londen. Me» wijst er op, dat de Brihsch-
Duitsche vloot besprekingen een zuiver con
sultatief karakter zullen dragen en dat de
Engclsche delegatie van deskundigen geen
enkel lid van de regêering zal tellen.
Averij aan een gondel
liet
óiti
het
da'
in
be-
ge-
CASABLANCA, 2$ Mei (1 lavas)
radiostation alhier heeft gisteravond
S uur oen bericht opgevangen van
luchtschip Graf Zeppelin, dat zich op
oogenblik ter hoogte van I.arasj
Spaansch Marokko in moeilijkheden
vond door averij aan een motorgondel.
Nader wordt door Havas uit Sevilla
seind. dat de Graf Zeppelin zonder onge
lukken gisteravond om 0 uur te Larasi is
gedaald.
COMMUNISTISCH ÉCHEC
NANKING, 2S Mei. (V.D.) Regeeringstroc-
pen hebben gisteren nabij Kweili in een
gevecht mot Chincesche communisten on
geveer 2000 man gedood cn verscheidenen
gewond.
Zuiver wollen badpakken voor
DAMES - HEREN en KINDEREN
in de nieuwste modellen en kleuren,
van de meest vooraanstaande binnen-
en buitenlandse fabrikaten.
TWEKA -' NAJADE
JANTZEN - R1BANA
VENUS
Strand-pantalons
Shorts
Strandrokken
Badmutsen
Badschoenen
Elastieken gordels om onder badpak te
dragen van
f 2:25 af
DE NORMANDIE
Het grootste schip ter wereld
gaat zijn reis aanvaar*
dc»
HAVRE, 27 Mei. Aan de nieuwe kade
van de Compagnie Générale Atlantique voor
het pas gereed gekomen in modernen stijl
opgetrokken station ligt do „Normandie",
enkele dagen geleden officieel ingewijd
door den president der Transche republiek
Lebrun en gereed om Woensdag a.s. den
eersten tocht over den oceaan te maken. Er
is over dit grootste en modernste schip ter
wereld reeds veel geschreven, doch men
moet aan boord zijn geweest om eenigszins
een indruk te krijgen van het grootsche,
het geweldige, dat hier tot stand is ge
bracht.
Staande op de kade, waar tientallen
vrachtauto's voortdurend af en. aan .rijden
om steeds nieuwe voorraden aan boord te
brengen, ziet men boog op tegen het zee
kasteel. Maar geweldiger nog is de indruk,
dien men krijgt, wanneer rnen op het hoog
ste promenadedek staat, bijna dertig me
ter boven den waterspiegel, en over alles in
do omgeving heenkijkt: het station, de ge-
hcele haven van Havre, deze stad zelf-....
Hoe klein lijkt naast de ,,-Normandië" thans
de „Paris" eveneens van de Compagnie
Générale Atlantique een schip van toch
nog 40.000 Ion of 10.000 ton meer dan onze
„Statendam"!
De „Normandië" meet. 79.280 ton en zijn
lengte om eenig beeld van de afmetin
gen van den oceaanreus te geven is 13
nieter meer dan de hoogte van den F.iffelto-
ren: ruim 313 meter, met een breedte van
36.40 meter. Meer nog echter van de inrich
ting van dit paleis op den oceaan kornt
men onder den indruk dan van deze afme
tingen. Niet minder dan 25 ingenieurs en
250 teekenaars hebben vijf jaar lang ge
werkt om dit schip tot een paleis te ma
ken. Genoodigden uit tal van landen ook
uit Nederland hebben dezer dagen dc
„Normandië" bezichtigd en bewonderd.
Nergens ter vvoreld is op een schip zooveel
comfort en luxe bijeengebracht als hier.
Het is onmogelijk orn in een krantenarti
kel een uitvoerige beschrijving te geven. De
eetzaal voor de eerste klasse heeft een
lengte van SO meter. Ondanks deze grootte
heeft zij, door haar inrichting en wijze van
verlichting grootendeels indirect ook
wanneer alle tafels bezet zijn, een groote
mate van rust. Acht kleine salons zijn er
om heen gebouwd, waar de verwende pas
sagiers desgevvenscht aan vrienden aan
boord feestdiners kunnen aanbieden. De
groote ontvangsthall, in marmer en ko
per opgetrokken, doet denken aan de
entree van een groot gebouw op den wal!
Even luxueus zijn salons, rookzalen enz. in
gericht. Een kapel, noch een zeer ruirn thea
ter ontbreken cn het zwembassin is' voor een
schip van ongekende afmetingen cn in
richting. De wintertuin zou, wanneer men
varende op den oceaan niet het uit
zicht had op de onmetelijke watervlakten,
doen vergeten, dat men niet in een vverke-
lijken tuin was.
Een grooto bijzonderheid, welke op zich
zelf reeds een bewijs is van de groote luxe
aan boord, is dat alle 433 eerste klasse hut
ten verschillend zijn: in kleur, in inrichting,
enz. Vier groote suites, ontworpen door Do
minique, Montaguac, Sue en Lelue en de
namen dragende van de steden Rouen,
Caen, Trouville en Deauville, vormen ten
slotte wel het summum van luxe aan boord
van een schip.
De „Normandië" zal een paleis op den
oceaan zijn en zal op zijn eerste reis onder
commando van kapitein Pugnot, die vroe
ger het commando van de, „Paris" had,
trachten het blauwe lint te veroveren.
Ruim vior jaar is aan de „Normandië"
gewerkt. Op 26 Januari 1931 werd de eer
ste plaat van dé kiel gelegd, op 29 Mei
1935 zal de eerste overtocht naar New-York
aanvangen. De havens van St. Nazaire,
waar de bouw geschiedde, en van Havre,
moesten voor de „Normandië" vergroot wor
den! Geheel Frankrijk" leeft mot de „Nor
mandië" mede, het schip, dat voor een be
drag van ongeveer negenhonderd millioen
francs met medewerking van den staat is
tot stand gekomen en het prestige van
Frankrijk in de wereld hoog moet houden!
TOT EN MET
ZATERDAG. 8 JUNI I
(ZOLANG DE VQÖRRAAO STREKT)
EEN
(INHOUD 2 POND)
VOOR
BIJ AANKOOP VAN ELK HALF POND
VAN 15 - 20 2272.30.40.45-50 CENT
PER HALF POND
BOVENDIEN OP DE KOFFIE 1 5 KORTING
Statiegeld blik 15 ets. Ledig blik wordt voor 15 ets. teruggenomen
UW I»
BINNENLAND
Congres der Ned. Vereen, voor
Yrouwenbelangcn en Gelijk
Staatsburgerschap
ZWOLLE. 27 Mei. In hotel „WientjeV'
alhier, is Zaterdag en Zondag het jaarlijk-
sche congres gehouden van de Nederland-
sehe Vereeniging voor Vrouwenbelangen en
Gelijk Staatsburgerschap, onder leiding vau
rnej. E. H. Piepers.
Het jaar\erslag gaf een duidelijk overzicht
van de zeer energieke actie, die ontwikkeld
is in het afgeloopen jaar, waarin tal van
aanslagen op het recht der vrouw op arbeid
werden gedaan. Het ledental beweegt zich
in stijgende lijn. Tot leden van het hoofd
bestuur werden benoemd de heeren mr H.
van Dullemen en mr. J. D. Veegens, mr. B.
Bakker—Nort, mej. E. H. Piepers, mevr. Ch.
Polak—Rosenberg, mr. N. C. Kappeyno van
de Coppello, mr. E. T. J. Adriaanse, rnr. J.
C. van Es, dr. M. A. Tellegen en mr N. S.
C. Tendeloo. Een voorstel van de afdeeling
Amersfoort ooi het. werkprogramma uit te
breiden, teneinde het zoodoende mogelijk te
maken, dat zich een grooter aantal vrouwen
bij de vereeniging aansluit, werd in handen
gesteld van een commissie, welke een nieuw
werkprogramma zal samen stellen. Een mo-
tie-Amersfoort, welke zich uitspreekt voor
de handhaving der parlementaire democra
tie, omdat deze is de staatsvorm waarbij
staatsbdjrgers en staatsburgeressen door door
middel van het kiesrecht invloed kunnen
oefenen op staatsbeleid en bestuur werd na
uitvoerige gedachtenwisseling verworpen.
Mej. Piepers werd als presidente herkozen.
Hierna behandelde mr. N. J. C. M. Kap-
peyne de Coppello het vraagstuk: „Hoe is
de verdere afbraak van Vrouwenarbeid te
voorkomen?"
Spr. betoogde, dat de mannep ervan over
tuigd moeten worden, dat ze de werkkracht
der vrouwen noodig hebben, ook in dezen
crisistijd b.v. door de vrouwen der vverkloo-
zen op te leiden, zoo, dat ze kunnen uitko
men met haar geringen overheidssteun.
Mej. dr. M. A. Tellegen sprak over de ge
volgen van de actie tegen den vrouwenar
beid. De vrouwen moeten zeggen: „Goed?
stuur ons daar maar weg. doch ge vindt ons
elders terug". De beroepskeuze is ten onzent
echter weinig gevarieerd. In de vrije beroe
pen ligt evenwel nog een groot arbeidsveld,
waar men de vrouw niet uit kan terugdrin
gen. Daarom moeten wij er voor zorgen, al
dus spr., dat niet de opleiding der meisjes
wordt verminderd, want kennis en ontwik
keling geven haar macht.
In het middelpunt van de belangstelling
stond het debat tusschen mevr. A. E. Ta-
lensF.bbens (pro) en mr. B. C. Goudsmit
(contra) over de vraag of het wenschelijk is
orn bij de verkiezingen met een neutrale
vrouwenpartij uit te komen.
De referenten verdedigden daarbij de vol
gende stellingen:
Mevrouw A. E. Talens—Ebbens, Apel
doorn (pro):
1. Man en vrouw zijn in wezen verschil
lend.
2. Dit wezensverschil bepaalt beider ver
houding tot de huidige politiek.
3. Deze hoeft zich vooral langs spec, man
lijke lijnen ontwikkeld en in 't algemeen
niet de belangstelling cn toewijding der
vrouwen getrokken.
4. Deze politiek heeft daardoor de belan
gen der vrouw en haar speciaal levens- en
arbeidsdomein: het huisgezin, onvoldoende
behartigd.
5. Deze achterstand wordt het beste in
gehaald door directe afvaardiging, buiten de
politiek om, van vrouwen naar de regeerings
lichamen.
Mr. B. C. Goudsmit, Amsterdam (contra):
1. Vrouwen zijn verschillend, van man
nen toegegeven. Doch vrouwen gelijk-
mannen toonen onderling even groote ver
schillen als vrouwen en mannen.
2. Indien er vrouwen op de beginselen,
van onze Vereeniging zouden gekozen wor
den, zouden ze hoogstens ten opzichte van
die zoogenaamde specifieke vrouwenbelan
gen ongeveer gelijk denken, doch uiteen vair
len, zoodra er gestemd moet worden over
andere onderwerpen, die toch samen een
veel grooter gebied van overheidsbemoeiin
gen vormen.
3. Neutraliteit in politiek bestaat niet
voor een volksvertegenwoordiger(ster). Al
leen langs een vaste lijn, bepaald door staat
kundige beginselen, kan men zijn ideaal
van een rechtvaardiger cn betere volkshuis
vesting bereiken.
4. Een neutrale vrouwenpartij kan prac-
tisch geen resultaat bereiken, omdat een
heid van beginsel ontbreekt en de vrouwen
daarvoor niet voldoende financieele offers
zouden kunnen of willen brengen.
5. Een nieuwe, vrouwen partij leidt tot nog
grooter versnippering en doet afbreuk aan
de noodzakelijke samenwerking van man
en vrouw.
Op de Zondagochtendvergadering werd
nog gesproken over een hernieuwde actie
\oor verbetering van de huwelijkswetgeving.
OOST-INDIE
NIEUW-GUINEA
BATAVIA, 27 Mei. (Aneta.) Verschenen
is het Voorlooptg Verslag van de expeditie
voor het bodemkundig onderzoek aangaan
de dc onderafdeeling Manokwari in Nieuvy-
Guinca, bij welk onderzoek het Angi-Angi-
gebied en de kustvlakte bij Momi, zijn on
derzocht.
De gegevens die door den leider van het
onderzoek, den heer Wentholt, zijn achterge
laten, maaktc.r een punt van studie uit
voor het bodemkundig instituut te Buiten
zorg.
Deze instelling komt tot de conclusie, dat
de kustvlakte bij Momi gelegenheid biedt
voor landbouw op eenigszins groote schaal
en daardoor ook voor landbouw-kolonisatie.
Het binnenland echter met name het ge
bergte cn het gebied der meren belooft in
dit opzicht weinig. Wel zal bij openleg
ging van de vlakte vermoedelijk tevens in
het achterland de mogelijkheid worden go-
opend, voor de verspreide vestiging van be
drijfjes om de meren en op den weg naar
het hooggeberkte, welke in samenhang
met de cultures in het laagland levens
vatbaarheid hebben.
Voorts werd in de onderafdeeling Sorong
de vallei van de Warsamsonrivier en het
omringende berg- en heuvelland onderzocht.
Hieromtrent wordt in het rapport betoogd,
dat van de kustvlakten slechts de vlakte
van Maga voor landbouw in aanmerking
komt. Het verkende oppervlak is 500 H.A.
groot Vermoedelijk strekt de vlakte zich
echter nog cenigc kilometers Oost-waarts
uit
De vlakte van Sorong is voor het grootste
gedeelte te nal voor den landbouw; slechts
in de dalen van de Aerramoi- en de Kala-
goeson-rivier, tezamen groot 300 H.A., is
landbouw mogelijk.
In de vlakte van Jangketeh aan de Dore-
hoem-baai zijn geen bruikbare stukken voor
den landbouw aangetroffen.
