K. L. M.-directie terug
4000
Fa. DUIM BURGER
„ADLER"
DE EEMLANDEU
Vrijdag 1 November 1935
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
34 e Jaargang No. 105
Ook Fokker weer in
het land
500 gulden gestolen
Duizenden dooden
bij ontploffing
GROOTE KEUZE
SWIFT-SCHOENEN
Belangrijkste
Licht op
5 uur 3 min.
G. BROUWER
Kruiskamp 1016 Tel. 1993
Agent: J. J. MOLENAAR
VOOR ELKEN LEEFTIJD EEN REGENMANTEL JONGE DAMES MANTELS
in zeer voordeelige prijzen. Smaakvol, doch eenvoudige Kinderjurken en -Mantels
AME1R SFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENISPRIJS pex maanden voor Amersioort 1.95; per maand 0.65; per
week met gratis verzekering tegen ongelukken) 1 0.15.
Binnenland irancx per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers 1 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON iNTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 rcgels 11-05 mct mbc8nP van ccn t«w:,snummer
1 1 elke regel meer 1 0.25 Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent. driemaal plaatsen i 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Plesman en Guillonard zeer
ingenomen over hetgeen
zij in Amerika hebben
aanschouwd
(Van onzen eigen \er>>laggevei)
Gistermorgen kwart voor twaall
zijn de hceren Plesman en Guillo-
nard met het vliegtuig Rietvink op
het vliegveld Waalhnven geland en
daarmede is het officieele einde ge
komen aan de studiereis die zij ge
durende geruimen tijd in de Ver-
eenigde Staten hebben gemaakt.
Waalhaven! Een klein groepje was
pp het vliegveld verzameld in afwach
ting van de aankomst van het toestel
dat uit Cherbourg zou komen vliegen,
waar het de reizigers, die per s.s. Bre
men de terugreis uit Amerika onderna
men, zou opnemen.
Onder de aanwezigen merkten wij
op de heeren Wurfbain, president van
de Raad van Bestuur, de Vries, chef
van de Buitcnlandschc Afdeeling, Slo-
temaker, chef van den Algemeenen
Dienst, dr. Slotboom, chef van den Me-
dischen Dienst, van Goor, namens dc
e.ir.-gen. der P.T.T. alsmede de stations
chef van Waalhaven en zijn collega uit
Amsterdam en verder K.L.M.-personeel.
Stond vermeld, dat het vliegtuig om
streeks half elf op Waalhaven ver
wacht werd. het weer was van dien
aard, dat op cenige vert raging gerekend
kon worden én het was dan ook hij
half twaalf, toen de boodschapkwam
dat de Rietvink Vlissingen gepasseerd
was.
Het was dus nog maar een kwestie
van luttele oogenbiikken en inderdaad
ontwaarde men aan den horizon een
Anthonv Fokker
slip, die allengs grooter werd en even
later bromde het vliegtuig laag hoven
het veld. de motoren werden afgezet en
rustig daalde het zilvergrijze toestel,
taxidc naar het plateau en de schroe
ven kwamen geheel tot rust.
De trap werd naderbij gerold, de deur
van de cabine ging open en het glun
dere gezicht van... Anthony Fokker
was het eerst tc zien, daarna stapten
Plesman en Guillonard, mevrouw Ples
man, van Nijenhof en. off. vlieger 2e kl.
van de Kon. Ned. Marine Vroon, weer
op vaderlandschen bodem.
Mededeelingen van Fokker
In den tijd dat dc heer Plesman zich
met zijne familieleden bezig hield, had
den wij gelegenheid met Fokker een
onderhoud tc hebben, waarin wij hem
o.m. vroegen hoe de feitelijke toedracht
was van dc „arrestatie" waarover in
dertijd zooveel te doen geweest is.
„Och, eigenlijk is dat niet meer dan
publicity stunt geweest van een poli
tieke partij. De geheelc affaire draaide
feitelijk om het volgende:
Indertijd was er sprake van, dat dc
Amerikaansche regeering aan Sovjet-
Rusland crediet zou vcrschaffeu voor
den aankoop van vliegtuigen. Dc Dou
glas en Lockheedfabriekcn vooral wa
ren erbij geïnteresseerd aan Rusland te
verkoopen en er werden besprekingen
gevoerd, die allengs in een zeer verge
vorderd stadium gingen verkeeren tot
opeens de geheele zaak afsprong.
Nu was do zoon van Roosevelt, Elliott
Roosevelt, door de Douglasfabrieken ge
ëngageerd om behulpzaam te zijn deze
transactie tot stand tc brengen en nu
heeft de Reptiblikeinschc partij getracht
uit die omstandigheid politieke munt tc
slaan. En hoewel er niets meer toe te
voegen was aan de inlichtingen, die
het Investigation Comitteo al van tc
voren van ons gekregen had, heeft dit
feitelijk uit Republikeinen bestaande
comité onder senator Nyc gemeend
deze gelegenheid te moeten aangrijpen
om bij mijn aankomst In Amerika deze
zaak wéér te moeten oprakelen. Hel
merkwaardige is. dat Nye's brief ge
schreven is op 4 September maar het
poststempel van 10 September droeg en
het verzoek tot opsporing aan het State
Departement werd aan de pers gege
ven, voordat de. brief werd doorgezon-
den!
Wat dat „spoorloos verdwijnen" betreft,
ik hoorde iict bevel tot aanhouding
loor de radio toen ik met mijn jacht in
ie haven van Monthawk lag 150 mij
len van New York. Een onderhoud
kwam tot stand in New York met de
gevolmachtigden van de commissie van
onderzoek, waar niets nieuws bespro
ken werd. Dat is alles".
„Heeft u nog plannen voor de loe-
somst".
„Och ja, eigenlijk wel, bijvoorbeeld
oor metaalbouw voor nieuwere ma
chinetypen"
Maar voor ons staal vast, dat er nog
wel meer plannen in Fokkers brein zul
len opgekomen zijn
Plesman vertelt
Daarna heeft de heer Plesman ons
verteld van de ervaringen die hij in
Amerika op vlieg- en technisch gebied
had opgedaan na eerst verteld te heb
ben, dat ile reis Cherbourg—Waalha
ven, een afstand van 510 K.M. in ander
half uur was afgelegd.
„We hebben een prachtreis gehad.
We. vertrokken later dan het plan was,
omdat de Breinen pas om 8 uur op de
rèede van Cherbourg arriveerde en we
eerst met een tender naar de wal ge
bracht moesten worden en bovendien
de 325 K.G. post en 525 K.G. bagage, die
we meenamen eenig oponthoud veroor
zaakten. Maar nu over Amerika.'
Per dag wordt een 250.000 K.M. door
de burgerluchtvaart afgelegd waarvan
40 tijdens nachtvluchten, eigenlijk
een continubedrijf. Per dag vervoert
men 2000 passagiers en ook het aan-
t a 1 vluchten is belangrijk. Zoo vinden
tusschcn Chicago en New York en van
coast to coast resp. 22 en 7 vluchten per
dag plaats!
Kenmerkend is, dat bij de exploitatie
een intensief gebruik wordt gemaakt
an het materieel. De Western Air legt
met de 4 toestellen waarover zij be
schikt per jaar 3.200.000 K.M. af en die
machines worden per dag 8 uur ge
bruikt. Dat kan dus alleen gebeuren
als het materieel zeer goed is. Vooral
de coast tot voast dienst is perfect in
orde.
Moeilijkheden kent men daar evenzoo
goed, hoewel in mindere mate, als bij
ons.
Bij een vlucht die we maakten van
Washington naar New York zijn we te
ruggekeerd naar Philadelphia wegens
slecht zicht.
Goede service
De radio is buitengewoon goed ver
zorgd. In het. vliegtuig bedient men
zich voornamelijk door telefoons, het
binnenloodsen geschiedt door middel
van bakens.
De bemanning bestaat uit een eer
ste piloot en een z.g. co-pilot, die
tevens als steward fungeert. De ser
vice aan boord is uitnemend, smakelij
ke luncheon-boxes en frissche dranken
worden geregeld opgediend, terwijl af
en toe dc eerste bestuurder een praatje
komt, maken, als de co-pilot hem aflost.
Enkele maatschappijen o.a. de Ame
rican Airlines hebben stewardessen in
dienst.
A. Plesman
Wat de vliegtuigen betreft, de Dou
glas speelt, een voorname rol en men
is nu reeds bezig met oen re-equipment
van het thans bestaande materieel.
Nieuwe types
De D.S.T. is nu in aanbouw, een vlieg
tuig met gelegenheid voor 32 passagiers
voor de korte trajecten en 24 voor de
korte, terwijl voor 16 passagiers slaap
gelegenheid is voor de nachtvluchten,
maar ook is reeds een ontwerp klaar
klaar voor een 4-iuotorig toestel met
aceomodatie voor 48 passagiers.
De D.S.T. zal de tweede helft van No
vember klaar zijn en begin 1936 lever-
haar. Een economisch toestel, ook voor
vluchten bij ons in Europa. Twee mo
toren. elk van 900 P.K., die geleverd
kunnen worden door Pratt and Whit
ney, een 9 cyl. motor en door Cyclone,
een 14 cyl. motor in twee rijen van
zeven.
Als brandstof gebruikt men dan iso-
cctaan, dat het voordeel heeft meer ver
mogen uit het toestel te halen. Deze
brandstof is echter nog niet „rijp" voor
distributie.
Een automatic-pilot is aanwezig, ter
wijl men ook een grondige studie ge
maakt heeft van het toedienen van
zuurstof. Wat de verstelbare schroef
treft, de Hamilton is eigenliik »l»
ge die „full-proof" is
Vliegterrein en samenwerking
Minder mooi is echter de exploitatie
van vliegterreinen, nietsmakelijk aan
gelegd en tevens niet gecentraliseerd,
d.w.z. de verschillende maatschappijen
op één vliegterrein vertegenwoordigd,
werken niet samen. Op New Ark b.v.
zijn 4 luchtvaartmaatschappijen elk
met eigen radio en weerberichten-
dienst!
Maar op 28 Oct. zou men bij elkaar
komen om een exploitatie tc stichten
zooals bij ons, dus op dc voet van el
kaar behulpzaam te zijn.
Op het gebied van luchtvaartkunde
is men ons in Amerika perse niet
vooruit, liet zijn alleen de meerdere
mogelijkheden, die daar geboden wor
den, dat men beter is ingericht en een
grootere staf ontwerpers heeft. Dat er
meerdere mogelijkheden zijn, moge het
feit bewijzen dat bij de Douglasfabrie
ken 20 D.S.T.-toestellen op stapel staan
en meerdere orders binnenkomen.
Standaardtype
Met is in Amerika bezig om te gera
ken tot één groot standaardtype, men
heeft verschillende voorwaarden ge
steld, waaraan de machine moet vol
doen en Sikorsky, Douglas en Curtiss
Wright zijn aan het proeven nemen.
Met dc snelheidswedstrijd in Amerika
is het voorloopig uit, want men wil al
thans nu niet, boven de 200 mijl kruis
snelheid uitkomen.
De fabrieken in California hebben
het groote voordeel, dat het klimaat er
uitstekend is. er zijn goedkoope werk
krachten en men kan er dus voordeelig
houwen.
Wat watervliegtuigen betreft, op dat
gebied is men Europa vóór. Er is een
marinevliegtuig dat in één ruk 3400
mijl met 7 man aan boord aflegt!
Speciaal Sikorsky en Klemm Martin
houden zich daarmee bezig. Juist wal
de watervliegtuigen betreft hot volgen-
do:
Toekomst
De Pacific Line naar Manilla zal
in de eerste helft van November ge
opend worden en men zal dan van San
Francisco tot Manilla in 4 dagen kun
nen afleggen. Dit Is van belang in ver
band met de plannen van dc Knilm om
haar route te verlengen tot Manilla.
Dus het toeristenverkeer in Indië zal
er profijt van kunnen hebben en tevens
de post. Men kan dan met de K.L.M.
van Batavia naar Nederland en Lon
den vliegen en daar het m.i. een kwes
tie van tijd is of ook een geregelde
dienst LondenNew York v.v. zal ge
opend worden (proeven worden reeds
met vliegbooten genomen, o.a. zal dc
Luft-Hansa het volgend jaar proefpost-
vluchten doen via de Azoren) zal bin
nen afzienbare tijd de luchtroute Ame
rika Philippijnen Indië Europa
New York tot stand gebracht kun
nen worden.
In Amerika zijn verscheidene firma's
die het land met eigen vliegtuigen af
reizen, chefs die er met hun toestel op
uittrekken, terwijl zeer vele particulie
ren er luxe-vliegtuigen op na houden,
o.a. zagen wij een Douglas in aanbouw
voor een particulier.
Uit het kantoor van den
Utrechtschen Bestuur*
ders Bond
In het kantoor van den' Utr. Be
stuurders Bond, dat gevestigd is in
liet N.Y. Huis aan dc Oudegracht
te Utrechthebben onbekenden
zich gistenniddag tijdens het schaft
uur tusschcn twaalf uur en half
twee. meester gemaakt van een be
drag van ongeveer 500 gulden aan
dubbeltjes en kwartjes. Dit bedrag
bevond zich in een bak. die op een
tafel in het kantoorlokaal stond.
Het lokaal was niet afgesloten, ter
wijl er niemand aanwezig was.
De politie stelt een onderzoek in.
Vliegbooten
Naar aanleiding van wat in de krant
ten heeft gestaan als doel van onzen
tocht, kan ik meedeelen. dat wij met
Sikorsky geen directe zaken hebben
gedaan. Wel hebben wij een grondige
studie van de omphibievliegtuigen ge
maakt en de details zullen wc nog moe
ten uitwerken.
Dc S 43 heeft ons zeer voldaan. Als
bijzonderheid vermeld ik «Ie aanwezig
held van een rem op de schroef. welk
feit het voordeel heeft dat hij eventueel
mankement dc schroef niet •r.'ei dooi
draait, wat vroeger wel hel geval was
en de schade alleen maar vergrootte.
Bij Sikorsky is men thans bezig met
een 4-motorige vlieghoot. De Pan Ame
rican Airways heeft S 42 vliegbooten
op de Zuid-Amerika route en voor de
Pacific vluchten. Een maatschappij met
200 vliegtuigen en 100 piloten!
Na deze inlichtingen hooft de heer
Plesman afscheid van ons genomen en
heeft zich ucr auto naar den Haag be
geven.
Men mhg gelooven, dat deze studie
reis in de toekomst voor de K.L.M. wel
resultaten zal opleveren.
1914 HERHAALT ZICH
ROME, 31 October (A.N.P.).
Donderdagavond is het te Rome op
nieuw tot anti-Britsche betoogingen
gekomen. Bij optochten van stu
denten moesten Engclsche produc
ten en opschriften het ontgelden.
De studenten hadden het vooral ge
munt op een in de hoofdstraat van
Rome gevestigd café, waarin En-
gelsch gebak en dranken verkrijg
baar zijn.
Toen dc studenten deze inrich
ting binnendrongen, werden alle
flesschen whiskey en ook Franschc
likeuren zoo snel mogelijk verwij
derd. Studenten rukten biljetten
van de muren, waarop „icecream"
stond en cischtcn op stormachtige
wijze, dat alle Engelsche artikelen
uit de winkelkasten zouden worden
verwijderd. Het is daarbij tot vecht
partijtjes gekomen tusschen het
personeel van de zaak en dc steeds
wilder wordende jongelieden. Ten
slotte werd de wensch der studen
ten ingewilligd, die vervolgens te
vreden aftrokken.
SJANGHAI, 31 Oct. (A.N.P.)
Volgens de pas bekend geworden
cijfers zijn bij de ontploffing in dc
munitiefabriek te Lansjau in de
provincie Kansoe op 20 Oct. meer
dan 2000 personen gedood.
BEDREIGING TEGEN HET LEVEN?
AMSTERDAM. 31 October. Het ge
rechtshof heeft heden arrest gewez.cn
in de zaak tegen een 36-iarigen Am-
sterdamschcn boekdrukker, die terecht
had gestaan wegens bedreiging tegen
het leven van een agent van politic.
Deze had zich op 31 Maart van het
vorig iaar met een deurwaarder en
diens twee getuigen naar de woning
van den boekdrukker in den Baffin-
straat begeven, waar een radiotoestel
in beslag moest wórden genomen. De
bewoner verzotte zich tegen dcinbe
slagneming; er ontstond een groot tu
mult en toen de agent daarop zijn re
volver trok, holde de boekdrukker naar
de keuken en kwam terug mpt; een
glinsterend voorwerp in de hand. De
agent, die zich bedreigd achtte, schoot
daarop ziin revolver af. tengevolge
waarvan dc bewoner in het heen werd
getroffen en naar het gasthuis moest
worden vervoerd.
Evenals dc Rechtbank gedaan had.
heeft het Hof verdachte van het hem
ten laste gelegde vrijgesproken.
BOL EN KNOLGEWASSEN IN
ONZE TUINEN.
Nu de bloementuin steeds meer gaat
aftakelen, komen er zoo hier en daar
open plekken, die aangevuld kunnen
worden met voorjaarsbloeiers. Daarbij
vergeeten we vooral de bol- cn knol
gewassen niet. Immers in het vroege
voorjaar, wanneer er nog weinig kleur
in den tuin is waar te nemen, veran
dert dat als bij tooverslag, wanneer
deze groep van planten gaat bloeien.
Plant deze met kwistige hand in uw
tuin en ge behoeft in het voorjaar
niet speciaal naar de bollenstreek te
reizen om van dit kleurenspel te ge
nieten, maar ge hebt het dagelijks om
U heen. We planten bollen en knollen
in het gazon, langs en tusschen hout
gewassen in boordbedden, in den rots-
tuin, langs stapelmuurtjes en op' per
ken. In het gazon planten we voorna
melijk crocus en sneeuwklokjes. We
planten ze vooral niet op rijen, zelfs
niet op regelmatige afstanden. Het
beste kunnen we crocusknolleljes on
gedwongen uitstrooien waarna ze
worden geplant waar ze zijn gevallen.
Van sneeuwklokjes planten we polle-
ties. van 7 tot 10 bolletjes bijeen.
Maar ook deze groepjes worden op
een zeer ongedwongen wijze aange
plant. Het natuurlijkste effect wordt
bereikt, wanneer we deze gewasjes
aanplanten in de nabijheid van hout
gewassen waartusschcn ze dan even
eens worden aangeplant, voor zoover
ze althans gezien kurnen worden.
Langs cn tusschen houtgewassen plan
ten we verder Narcisseen, tulpen,
vooral Darwintulpen, Sciüa en blau
we druifjes. Narcissen planten we in
groepjes van 3 tot 5 stuks op een af
stand van 30 tot 60 c.M. Er kunnen
dan andere planten tusschen staan die
in het voorjaar het verdorrende loof
aan het oog onttrekken. Tulpen plan
ten we gewoonlijk in losse groepen,
maar ook deze kunnen in kleine
groepjes als Narcissen worden ge
plant.. De kleinere Scilla en blauwe
druifjes planten we in aansluitende
groepjes. In boordbedden planten we
de hoogere soorten tusschen de in
den zomer of het najaar bloeiende
vaste planten, terwijl de laagblijvende
soortjes afzonderlijk in groepjes aan
de voorzijde worden geplant. Voor
den rotstuin komen voornamelijk de
lage soortjes in aanmerking, die ook
hier groepsgewijze worden aange
plant. Hetzelfde geldt voor stapel-
muurtjes. Voor perkbeplanting zijn
vooral hyacinten en laagblijvende
soorten van tulpen te gebruiken. Min
der bekende mooie gewasjes zijn:
Chlonodoxa of sneeuwroem, Ervtho-
nium of hondstand. Fritillaria melea-
gris of kievietseitje en Ixea. Boven
laatstgenoemde moet vooral een laag
turfmolm ter dikte van circa 10 c.M.
als winterbedekking worden aange
bracht. Ook voor hyacinten is dit
noodig.
f 4.95 f 5.95 f 6.95
zijn verkrijgbaar bij
illaüo
Arnhemschestraat 6
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
DIT BLAD HEEFT EEN DAGE LIJK»
SCHE GECONTROLEERDE
OPLAAG VAN
EXEMPLAREN
op andere pagina's
STADMEUWS
Wat de Raadsafdeelingen bespraken.
(Tweede Blad, pag. 1).
Leusderkwartier in feesttooi.
(Tweede- Blad, pag. 2,)
Spelevaren op het IJselmcer. (Kan*
t ongerecht).
(Tweede Blad, pag. 2.)
Lezing voor hef Genootschap Neder
land— Frankrijk.
t.Eerste Blad, pag. 3).
Wiener Sangerknaben in Grand
Théatre.
(Tweede Blad. pag. 1.)
Demonstratie-avond van de Schaak
vereniging.
(Tweede Blad, pag. 1.)
Quick gaul Bi-khovcn verlaten.
(Tweede Blad pag. 1).
Stemming voor de Kamer van Koop
handel.
(Eerste Blad, pag. 3).
B. RUITENBERG Hzn.
VOOR EERSTE KLAS
KLEEDING
NAAR MAAT
TELEFOON 243
Utrechfschestraat 26
WEERVERWACHTING
Mmtefredeelil door lift Küll. Ned.
Met. Instituut te de Bilt.
Verwachting: Krachtige tot ma
tigen, Zuidwestelijke tot Weste
lijken wind, meest zwaar bewolkt
met opklaringen, waarschijnlijk
regenbuien, iets kouder.
Verdere vooruitzichten: Weinjg
verandering.
H.M. DE KONINGIN TE AALS
MEER
's-GRAVENIIAGE, 1 November.
H.M. de Koningin zal heden Vrijdag in
den loop van den voormiddag een be
zoek brengen aan de Chrvsanten-ten-
toonstclling te Aalsmeer.
VELE DOODEN BIJ EEN BRAND
TOKIO, 31 Oct. (Reuter). In een koel
huis te Sjiraham in de prefectuur Sjiba
zijn in den afgeloopcn nacht twee zuur-
stofcylinders ontploft, waardoor brand
ontstond. Bij de blussching had dc
brandweer met ernstige moeilijkheden
Ie kampen, 18 arbeiders werden gedood
en ruim 90 gewond, van wie 30 ern
stig.
„HORSE WEIDE" maakt d'ervaring
Die ze heeft als kweekerlj
Dienstbaar aan Uw tuinbelangen
't Beste voor Uw tuin blijft zij!
Wanneer U een
rijdt, weetU pas wat
een volmaakte auto
mobiel is
En toch het goedkoopste
ook in onderhoud, wegen
belasting etc.
Stationsplein 5 - Amersfoort
Telefoon 1210
EDEN MINISTER VAN OORLOG?
LONDEN, 1 Nov. (A.N.P.) De liberale
News Chroniche bevat een gister reeds
door de Star gepubliceerd bericht, dat
Eden waarschijnlijk binnen enkele we
ken geen Volkenbondsminister meer zal
zijn, doch vermoedelijk minister van ma
rine zal worden, terwijl ook dc mogelijk
heid, dat hij zal worden benoemd tot mi
nister van oorlog bestaat.
GEHEIMZINNIGE DUIKBOOTEN
GUAYAQUIL. 1 Nov. (A.N.P.) - In
Ecuador doen sedert eenigen tijd allerlei
geruchten de ronde omtrent een geheim
zinnig duikboot-eskader van onbekende
nationaliteit, dat voor de kust van
Ecuador en in de omgeving van dé Gala-
^agos-etianden zou kruisen.
L!
Dames-Modezaak - Arnh. iceg 26
