Es HEIRBAAN "NA AR'AFRIK Ar. Van Gibraltar naar Suez. PPiHnfissfl Malta bezit een zeer moderne luchthaven en is een der sterkste plaatsen van Europa. 7;-y 'V iWMéSL Napoleon zag reeds de strategische waarde van Malta in! BRITSCHE OORLOGSCHEPEN IN HET SUEZKANAAL Zij begeleiden de Italiaansche onderzeeërs. Wie de Middellandsche Zee bin nenvaartof die verlaat, ziet op de Zuidpunt van Spanje een rotsklomp uit de zee opstygen, van meer dan 400 Meter hoogte. Dreigend ligt de rots in den stroom; hij beheerscht de lage kust van Europa en de slechts 20 Kilometer ervan verwijderde kust van Afrika! Aan de Zuidelyke en de Westelijke zijde is deze rots gescheurd en verweerd, aan de Oostzijde ziet men geweldige, glad de vlakten: beton! Hier is de rots mei be ton bestreken, gedeeltelijk om verdere ver- weering te voorkomen, gedeeltelijk ook om op die gladde wanden het regenwater op te vangen, want Gilbraltar heeft geen water! Misschien ook liggen achter die betonnen muren batterijen op den loer, die Gibraltar maken tot hetgeen het is: een der sterkste vestingen ter wereld! Aan de Westzijde van de steenklomp is, in de Baai van Algeciras, de oorlogshaven ge legen, voorzien van uitgebreide dokken. De geheele kroonkolonie van Engeland is slechts vijf vierkante Kilometers groot, maar het is een der belangrijkste en ge wichtigste koloniën van Groot-Brittannië: het is de sleutel tot de Middellandsche Zee. het tolhuis. En, als het moét, kan het de toegang geheel cn al afsluiten! De lange kanonnen, die van de Zuidpunt bij Europa Point tot aan het Noordelijke einde van dc terg in de rotsen zijn ingebouwd, be- hccrschen een straal van 60 Kilometer Atlantische Ooeaan, Afrikaanscbe grond en MiddeLlandsche Zoe. Ieder schip, dat de Middellandsche Zee binnenvaart of omge keerd, komt binnen het bereik der drei gende vuurmonden! Onder bescherming van die kanonnen Orde, den rechtmatigen eigenaar, zooals Engeland zeide. Tot aan zijn dood toe was Napoleon erop uit om Malta weer aan de Engelschen te ontrukken; het Congres te Weenen maakte tenslotte uit, wie eigenaar van Malta was: Engeland werd daarvoor aangewezen, zoodat ret met de heerschap pij van de Malthezer Orde ook weer uit was. Malta werd Kroonkolonie en door de Britten zoodanig versterkt, dat het inder daad een der sterkste plaats van Europa werd. De moderne strategen hebben weieens beweerd, dat Malta thans een zwak punt Geheel boven: De rote van Gibraltar. Hieronder: Poet Said: Ingang van het S«wokanaal. voor Engeiar.j .0 geworden en meer ge vaar oplevert, dan voordeel! Nu is het in derdaad een feit. dat de ontwikkeling van de luchtvaart, speciaal van het luchtwapen, de positie van Malta danig verzwakt heeft. Ook de moderne onderzeeëers zou den Malta weieens ia het nauw kunnen •dryven, wanneer deze onderzeesche krui sers met hun groote kanonnen het eiland bombardeerden, in samenwerking b.v. met het luchtwapen. Het eiland ligt slechts 90 Kilometer ten Zuiden van Sicilië en 320 Kilometer Noordelijk van Tripolis. Het ligt dus volkomen binnen den actie-radius van de moderne, groote bommenwerpers! De sterkte van Malta zou dus tevens de zwak te ervaii kunnen zijn! Want omgekeerd kan Malta, nadat het tot een luchthaven van de modernste structuur is gemaakt, met de speciaal voor dit eiland gebouwde vliegtuigen, bewapend met licht geschut, evengoed een aanval op het naburige Si cilië doen! Boven de nieuwe doorvaart naar La Va- letta cirkelen thans vliegtuigen, die ieder binnenstoomend schip nauwkeurig gade slaan: men vreest voor het leggen van mijnen! In de haven van La Valetta lig gen Britsche oorlogsschepen, transport schepen, en tal van onderzeeërs. In de, rotswanden staan de batterijen opgesteld. In de baai hebben de Britten de instal laties aangelegd, die Malta tot oorlogsbasis stempelen: reusachtige wapenmagazijnen, dokken, werkplaatsen en olietanks, muni tiedepóts en opslagplaatsen. Daardoor is Malta beheerscher geworden van .den weg naar Afrika. Wie deze heirbaan wil gebrui ken, moet met Malta rekening houden! In Haifa liggen Britsche oorlogsschepen en voor Cyprus eveneens. Deze beide plaat sen zijn niet versterkt, doch in de be- heersching van de Middellandsche Zee spe len zij eveneens een belangrijke rol! In Haifa eindigt de olieleiding uit Irak; hier wordt de stroom Irak-olie in de tanksche pen uitgegoten! Daardoor is Haifa een een gewichtige basis voor de olieverzor ging van de Britsche vloot en van Enge land zélf, doch ook voor de andere Mid dellandsche Zee-landen! Wie Haifa bezit, heeft grooten invloed op de Olieleverantie aan de Middellandsche Zee-naties. En zeer zeker, als'diezelfde eigenaar de Mid dellandsche Zee aan beide zijden kan af sluiten en op de Dardanellen een zekeren invloed kan uitoefenen; want daardoor is Haifa om zoo te zeggen het tankstation voor de zeestraat Atlantischen Oceaan Indlschen Oceaan geworden. Het eiland Cyprus is eerst sinds 1920 eigendom van Engeland geworden. Het controleert den weg van Klein-Azië naar de groote zeestra- Een sterk deel van de Middellandsche Zeevloot is voor Alexandrië en Port Said geconcentreerd! Dat heeft een zeer ge- gronden reden. Want terwijl Gibraltar en Malta door kanonnen worden beschermd, is het Suezkanaal in dat opzicht onbe schermd gebleven! Hier schiep Engeland langs diplomatieken weg andere garanties. Het verwierf het meerendeel van de aan- deelen der Kanaalmaatschappij en wist de controle op het Suezkanaal in handen te krijgen, waardoor de invloed op den water weg enorm groot werd. Wat is het Suez-kanaal zonder Egypte? Dit zag Engeland dan ook al heel spoedig in en in 1882 landden de Britsche troepen in Alxandrië en hoewel Egypte ook thans nog geen Britsche kolonie of Dominion is, kan toch niet ontkend worden, dat het met Engeland rekening heeft te houden! En als men aarzelt, Engeland bij te springen, neemt Engeland zélf het initiatief wel, ge tuige de sluiting van het Suez-kanaal ge durende den wereldoorlog. Voor Alexandrië. Port Said en Port Terwsik (vlak bij Suez) liggen de Britsche oorlogsschepen. Ongehinderd vaart men door het innaai: stoomschip na stoomschip glijdt lantaarn door de smalle watergeul in het woestijnzand.... vrachtschepen, pas sagiersschepen en troepen-tTansportsche- pen. Op die laatste schepen waait zonder Links onder: La Valetta. op Malta. Brit> sche oorlogsschepen in de haven. Op den achtergrond verscheidene dokken. i uitzondering de Italiaansche vlag. Ook oorlogsschepen zijn het kanaal gepasseerd. Het kanaal zelve ligt in Egypte, maar de strook woestyngrond links en rechts van de kanaaloevers is Britsch gebied, behoort aan de kanaalmaatschappij. Engeland heeft hier veel vertrouwen in de politieke garan ties, doch ook hier is die garantie weer vei lig gesteld door middel van oorlogssche pen, die over geregelde afstanden in het kanaal geankerd zijn, meestal op de zoo genaamde „uitwijkplaatsen". Ook bege leiden zy, zooals de beleefdheid dit eischt* de Italiaansche onderzeeërs door het ka naal en kijkt aandachtig toe, of de oorlogsJ schepen niet hier of daar een slordig hand-, jevol mijnen laten glippenHet drukke» verfceer is een voordeel voor Engeland^ •want de inkomsten van het kanaal atijgew er niet gering door! j Het eiland Perim, in .den Indische»' Oceaan, aan den ingang van de Roode Zee, en het kale schiereiland Aden, vormden aan nex De gin van de vorige eeuw noff slechts de brug vhn Indië x\aar Afrika. Toen het Suezkanaal voltooid was, werd Aden de Zuidelijkste poort van den straat naar Afrika. Aden ziet er mistroostig uite> louter kale rotsen en heet woestijnzand stof en hitte. Maar, evenals op Gibraltar en Malta, werden hier versterkingen aan gelegd, dokken gebouwd, olietanks ge plaatst.... waardoor Aden een vlootbasi# van gewicht werd. Aden is een oven; maar beheerscht de straat van Afrika ten volle. Zonder onbeperkte bewegingsvrijheid op den zeeweg Gibraltar-Malta-Port Said- Aden kan geen enkel land in OosW\irikar oorlog voeren. Deze zeeweg is vrij voor iedereen; niemand hindert een ander in het gebrufk ervan. Maar.... niemand zal ook kunnen beweren, dat deze toestand! niet kan veranderen. De oorlogsschepel» voor Gibraltar en Malta, aan den ingang en den uitgang van het Suez-kanaal beH teekenen niets en alles! Voorloopig bet ee kenen zij slechts een waarschuwing ven Engeland: wij hebben de straat in handed en zullen het recht tot contróle handhaJ vent Hjigen de gebouwen en complexen, die men bij iedere vloot basis gemeenlijk aantreft: werven, oMetanks en kolenopslagplaatsen; achter de roU is permanent een deel van de Middellandsche Zee-vloot geankerd! Het plaatsje Gibraltar is vervelend. Het schiereiland is eenzaam en het leven is er •aai. eentonig. Maar Gibraltar heeft meer waarde voor de Britten dan Alle Britache kroonjuweelen tezamen! Sinds 152 jaar waait daar de Union Jack. De Pranschen en Spanjaarden wilden de vlag omlaag- halen, bijna 20 jaar achtereen bedreigden en bestormden zy Gibraltar, zoodra zij alechts de kans schoon zagen. Maar de Engelschen verdedigden dit be nt met were doodsverachting en wisten er vasten voet te behouden' De laatste 130 jaar heeft niemand het meer geprobeerd om Engeland dit kostbare gebied afhandig te maken! Het eiland Malta noemt men wel eens het Helgoland van de Middellandsche Zee. Toen Napoleon m 1798 het eiland in be nt nam. zei hij vol trots: „Met Malta heb ben we de sterkste plaats van Europa in de hand!" Sterk was die plaats, daar had Napoleon gelijk in. maar m de hand bad hy die sterkste plaats niet, want reeds nadien nam Engeland bet He( Britsche onderzeeërs-moederschip „Cyclops" met de onderzeeërs „Obcron", „Otway", „Oxley", „Regent", „Regulus", an „Rover", «De permanent op Mklt* tioncerd zijn, een interessante opname van de oorlogshaven Malta, het hoofdsteunpunt der Engelschen in de Middellandsche Zee. ifc X f i,v ,J- 4 h\ r. ...«iV'l j "v.7^* Ku a v

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1935 | | pagina 14