GEEN NIEUWE LENTE EN
GEEN NIEUW GELUID
CREMATIE VAN MR. LODER
Belastingheffing onder de loupe
WALDORP RADIO
TOESTELLEN
NED. FABRIKAAT
De grondbelasting te
vervangen?
REDE VAN CECIL
HURST
3c BLAD PAG. 1.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1935
TWEEDE KAMER
Stemmen tegen belas tingverhooging Vrijheid ge*
vraagd voor devaluï stische propaganda Nog eëns
het plan van den arbeid De G.*G. en Ir. Mussert
DE VRIJZ.-DEMOCRATEN
EN DE ONTWAPENING
's-GRAVEXHAGE, 8 Nov. „Welken
indruk het debat ook maakt, niet dien
van een nieuwe lente en een nieuw ge
luid", zoo ongeveer sprak minister Co
lijn, toen hij hedennamiddag aan het
slot het woord kreeg om een aanvang
te maken met zijn rede. welke hij Dins
dag zal voortzetten. Inderdaad groote
nieuwe dingen levert deze discussie
niet op.
Tegen de belastingverhoog!'ng, welke
de regeering wil invoeren, liet heden
dr. Bicrema (Lib.) ongeveer dezelfde
bezwaren hooren, als jhr. de Geer C.H.)
gisteren. Wel voelen beiden voor een
bolasting op Nederlanders in den
vreemde. Vooral tegen do voorgestelde
verhooging van de omzetbelasting, web
ke 12 millioen zal opleveren, gaan hun
bedenkingen. De hoeren Schouten (A R.)
en Teulings <R.K.) willen daar evenmin
aan. voorloopig De heer Schouten ver
klaarde voorts, dat de meerderheid zij
ner fractie tegen de door de regeering
voorgestelde verlaging van den accijns
op bier en gedestilleerd is. Deze accijns
is nu zoo hoog, dat hij het gesmokkel
bevordert en de fiscus er schade van
ondervindt. Van de verlaging verwacht
de regeering het eerste jaar 7 millioen
minder aan ontvangsten en daarna een
stijging van dc opbrengst dezer belas
tingen, als gevolg van een geleidelijke
vermeerdering van het verbruik. Blij
ven deze verlaging van accijnzen en de
verhooging der omzetbelasting achter
wege. dan blijft hierdoor een bedrag
van twaalf min zeven is vijf millioen
ongedekt en. aldus de heer Schouten,
hiervóór moet de regeering dan zorgen,
op een andere manier dekking te vin
den. Mr. Teulings geefl hoven een ver
hooging van de omzethelasling de voor
keur aan een belasting op de besloten
naatnlooze vennootschappen, aan een
ontwerp waarvan de regeering nog
steeds doktert.
Nogal de aandacht trok een pleidooi
van mr. Teulings ten gunste van vrij
heid van devaiuisten om propaganda
voor hun meening tc maken. Minister
Colijn heeft onlangs gezegd, dat de Ka
mer nu liever over devaluatie niet meer.
moest praten, en tlczè uitlatingachtte'
mr Teulings begrijpelijk, npiar hij
kwam ertegen op, dat men nu in dc
pers tracht, voorstanders van devalu
atie den mond te snoeren.
Dr. Bieroma, de heer Schouten en mr
Vervoorn (Platteland) pleitten vóór ver
dere bezuiniging, waarbij eerstgenoem
de betoogde, dat voorzieningen, welkè
nu door de overheid geschieden, in vele
gevallen boter aan organen van het
maatschappelijk leven overgelaten kun
nen worden
Dr. Bierenia en mr. Joekes (V.D
braken een lans voor de door de regie
ring betrachtte deflatie, betoogende, dat
een herstel noodig i» van het even
wicht tusschen prijzen en productie
kosten. Dr. Bierema wees op de ver
meerdering van den export der Twent-
sche textielnijverheid, welke een aan
passing, mede door loonsverlaging,
krachtig doorzet.
Tegen het Plan van den Arbeid zijn
do heeren Bierema. Schouten en Joekes
in het krijt gelreden. H.i. is het niet
mogelijk, de noodige credieten ervoor te
krijgen. Volgens dr. Bierema kan het
Plan geen rendabel bedrijfsleven geven,
omdat het geen aanpassing brengt
(tenzij een aanpassing door devaluatie).
En de heer Schouten zette uiteen, dat
creatie van koopkracht op zichzelf
geen redding brengen kan. De heer van
Houten (C.D.) (die deze regeering door
en door kapitalistisch noemde en haar
verweet, de christelijke beginselen niet
te betrachten), liet zich bewonderend
over het Plan uit.
Dr. Bierema en mr. Joekes keurden
de houding van gouverneur-generaal
de Jonge tegenover ir. Mussert af. De
woordvoerder der vrijzinnig-democra
ten vond, dat de ontvangst van ir, Mus
sert na zijn aankomst in Indië er nog
wel mee door kon, maar achtte de af-
schcidsaudiëntie bedenkelijk, omdat de
leider der N.S.B. tevoren in tal van
redevoeringen de bestuurders van Indië
voor een groot deel fascistisch had ge
noemd en de g.-g. den schijn van sym
pathie voor de N.S.B. had behooren te
vermijden.
Het voornemen der regeering om ar
tikcl 7 der grondwet, betreffende de
vrijheid van drukpers, te wijzigen, deed
de heeren Bierema en Schoulen haar
tot voorzichtigheid manen, omdat er
h.i. nog eerst alle^plaats is voor een
verscherping van de repressieve con
trole. Zij vreezen voor (preventieve)
sensuur.
Vroeg mr. Teulings, waar de regee
ring het geld vandaan denkt te halen
voor de militaire voorzieningen, welke
sij noodzakelijk acht, anderzijds was
>pmerke!ijk een uitlating van mr. Joe
kes, die opmerkte, dat wel gebleken is,
iat een land (natuurlijk binnen het
yolkenbondskader) een eigen defensie
noet hebben, omdat cr een zekere tijd
rerloopt, voordat de Volkenbondssanc-
ies kunnen worden uitgevoerd. De na-
.ionalc, eenzijdige ontwapening schijnt
Ie leider der vrijzinnig-democraten
iiermede op te geven.
Dr. Bierema drong er nog eens op
tan, dat de regeering de contingentoc-
•ineen zal vervangen door compcnsee-
xmde invoerrechten, en mr. Vervoorn
litte zijn ouden wensch inzake e,»n
iterke invoerbeperking ten bate van
and- en tuinbouw.
De heer Sneevliet (R.S.) hekelde de
Prijzen vanaf f 115.-
Ook in huurkoop
regeering in een reeks beweringen,
waarnaar verscheidene ministers ge
amuseerd luisterden. Hij zeide, dat mi
nister Slingenberg bij de opening van
een groot bioscooptheater Ie Amster
dam „een nummer had gemaakteen
ontoelaatbare uitdrukking, welke voor
zitter Ruys de Bcerenbrouck in dc Han
delingen zal vervangen door „aanwezig
was geweest".
De heer J. ter Laan (S.D.) protesteer
de tegen de salarisverlaging voor het
overheidspersoneel.
Zooals gezegd. Dinsdag is de regee
ring aan het woord.
Er is nu ook een spreektijdrantsoe-
neering per fractie ingevoerd voor dc
algemeenc beraadslagingen over de be
groot ingshoofdstukken. waarvan Bin-
nenlandschc Zaken de volgende week
aan de orde komt. Zoo toont de Kamer
meer en meer, zirh te willen beperken.
DE BRANDSTICHTING TE
NIEUWER-AMSTEL
Een vrijspraak
Het gerechtshof te Amsterdam heeft
conform den eisch van den procureur
generaal, den caféhouder J. T. C. uit
Haarlemmenueer vrijgesproken van dc
hem-ten laste gelegde brandstichting in
de woning van een mplkhandelaar aan
de Ouderkerklaan te Nieuwer-Amstel,
gepleegd op 17 December 19D3.
Op dien dag was de knecht van den
melkhandelaar alleen thuis. Vlak voor
zijn vertrek uit de woning brak brand
uit. Hij werd kort daarop gearresteerd
en wegens brandstichting en diefstal
van een geldkistje veroordeeld tót twee
jaar gevangenisstraf, een vonnis.' dat
door het gerechtshof te Amsterdam l>e
vcstigd werd. Dc knecht hield echter
vol. dat hij onschuldig was, cio'h bij
zweeg.
Later, in de gevangenis, kwam hij op
zijn verklaring terug. Hij vertelde, dal
de caféhouder C. de werkelijke - dadoi
was. Deze zou daartoe zijn omgekocht
door den nielkhandelnar, zijn haas. vortr
een bedrag van 150. De melkslijters
knecht werd door den Hoogen Raad
voorloop)er in vrijheid gesteld en de 40-
jnrige caféhouder werd vervolgd wegens
brandstichting. Het. Hof achtte hcm-«eh--
teronschuldig eit pvcrwoóg in hei.vrjjr
sprekend vonnis, dat de melkknecht* Iw-
lang bod. oi tij dp tl caféhouder zooveel
mogelijk Ie belasten, zoodat zijn getui
genis niet zonder meer kan worden aan
vaard.
tnÖ&KT UWriUiSkANtU CICUKi
Vermeerstraat 61 Tel. 398
I/unn o n wij
TOT LEVENSLANG VEROORDEELD
ZUTPHEN. S Nov. De Zutphènsehe
rechtbank heeft heden den 31-jirigen
arbeider J. L. uit Lochem, die in «ten
nacht van 12 op 13 Juni j.l. aldaar zijn
hei.le kinderen Hendrikus en Jacobus
door ophanging,om het leven heeft ge
bracht wegens liet voortgezet misdrijf
van moord veroordeeld tot levenslange
gevangenisstraf. .Verdachte' hoordé het
vonnis onbewogen' aan.
Aan liet einde der vorige week ont
wikkelde zich boven West-Rusland en
over een gedeelte van Oost-Europa een
zeer krachtig gebied van hoogen druk.
In het midden van den winter zou deze
nieuwe luchtdrukverdeeling aanleiding
hebben gegeven tot strenge vorst in
Oost-Europa, matige vorst in Midden-
Europa en lichte tot matige vorst i"
ons land want onder den invloed van
deze luchtdrukverdeeling zou een Oos
telijko luchtstrooming zeer koude lucht
naar West-Europa gevoerd hebben. Nu
dé herfst nog niet voorbij is, heeft deze
weersverandering slechts ten gevolge
gehad, dat de naar Z.O. gedraaide wind
eenige afkoeling bracht en dat de in
hetWesten liggende stormdepressie he
let werd naar het Oosten voort te drin
gen. Vandaar, dat het stormweer plof
soling eindigde.
Het scheen aanvankelijk, dat deze
nieuwe luchtdrukverdeeling stand zou
houden, in welk geval droog en koud
weer bij Oostelijkcn wind te verwach
ten zou zijn geweest, eventueel niet mist
en gesloten bewolking. In don loop van
Donderdag kwam hierin echter een be
langrijke verandering. Het depressie
gebied over West-Europa werd in het
midden der week weer meer actief, hij
dalenden barometer stak de. wind weer
op en trad opnieuw regenweer in. Hier
mede is weer een periode van onstuimig
en fogenadliiig weer begonnen, die zeer
waarschijnlijk het week-einde over zal
aajihouden.
De verwachting voor het" einde dei-
week cn voor Zondag kan dus niet gun
tfig luiden: onstuimig weer met Zuid-
west el ijk e)i .wind, meest zware bew ol
king. regenachtig, eerst dalende, later
weer stijgende temperatuur. liet jiipp
meen karakter zal hoofdzakelijk door
Zuidwestelijke tot Westelijke, vochtige
winden bclieerscht worden.
DE C.A.O. IN DE SIGAREN-
INDUSTRIE
's-GRAVENHAGE. S Nov. - Heden
kwamen partijen, betrokken bij dc ar
bitrale uitspraak in de sigarenindus-
tric, tezamen om met de drie andere
werkliedenorganisaties van gedachten
te wisselen over de mogelijkheid om
tot de afsluiting van een collectieve
arbeidsovereenkomst te komen, waarin
de uitspraak zal worden verwerkt.
Nadat de Xcd. Bond cn dc Federatie
verklaard hadden niet *ot bespreking
bereid te zijn wanneer niet ^rst de ar
bitrale uitspraak ter zijde werd gelegd,
aan welk verzoek de werkgevers niet
konden voldoen, werd de vergadering
geschoist.
Dc besprekingen werden daarna voort
gezet met den R.K. en den Chr. Bond,
waarbij van patroonszijdc verschillende
concessies werden gedaan, om alsnog
een landelijk conflict tc kunnen voor
komen.
De nieuwe loon voorstellen zullen aan
het congres van den R.K. Rond. dat 10
November a.s. te Nijmegen zal worden
gehouden, worden voorgelegd.
De vergadering, die om 10 uur 's mor
gens was aangevangen, werd,om 10 uur
's avonds gesloten.
WEDEROM EEN ARRESTATIE
TE OSS
OSS. S Nov. Door de gemeentepolitie
te Oss werd hedenavond gearresteerd
en naar het politiebureau overgebracht
L. v. B-. caféhouder te Oss. als ver
dacht van uitlokking van brandstich
ting. gepleegd in 1930 te Oss. Hii blijft
tot op heden hardnekkig ontkennen.
Door een tweetal in het Muis van Be
waring te Den Bosch vertoevende go;
detineerden, is thans hekend. dat zij
medeplichtig ziin geweest nnn een in
1933 genleeeden overval tc Zoetst hij
Eindhoven. De twee andere medeplich
tigen aan dezen overval zouden ziin gp
weest de beruchte ..Peer" de Bie en H
Hondriks. hijgenaamd „de Saai". Deze
laatste is kort geleden te Eindhoven ge
arresteerd.
WIELIJDSTER ONDER VRACHTAUTO
SASSENHEIM. S Nov. Gistermid
dag is een omstreeks 30-jarige vrouw in
het smalle gedeelte van de Hoofdstraat
met haar rijwiel geslipt. Ongelukkiger
wijs kwam zij voor een zeswieligc
vrachtauto, welke uil de richting Lei
den kwam. te vallen met het gevolg,
dat zij door den wagen werd geraakt.
Mot een zware hoofdwonde en in he-
wustoloozen toestand is de vrouw, na
dat door twee doktoren de eerste hulp
was verleend, per ziekenauto naar het
Academisch ziekenhuis te Lolden ver
voerd. De identiteit van het slachtoffer
is nog niet bekend. Men vreest voor
h:iar leven.
SMOKKELAUTO AANGEHOUDEN
In de onmiddellijke nabijheid van de
Duitsche grens hii Yenlo hebben Duit-
sche douanebeambten na een hevige
beschieting een personenauto aange
houden. dip hii onderzoek 500 kilo ru
we koffie bleek tc bevatten. Dc inzit
tende smokkelaars wisten over dc
grens tc ontkomen. Ofschoon een van
hen door een kogel geraakt was. wist
de smokkelaar strompelend de Llm-
bnrgsche erens 1e bereiken.
De personenauto, die van een valseh
Duitsch nummerbord was voorzien,
werd' door tal van kogels doorboord.
Auto en smokkelwaar ziin in beslag
genomen.
VERKEERSONGEVALLEN
AMSTERDAM. 8 Nov. - Twee wiel-
rijdsters ziin gisteravond het slachtof
fer geworden van een verkeersongeval.
Het eerste vond plaats in de Jacob
Obrccht straat, waar een 24-jarige
vrouw met haar fiets tegen een auto
reed. In bewustcloozen toestand is zij
naar het Wilhelinina-Gasthuis ver
voerd.
Het tweede ongeval geschiedde op
den Overtoom bij de Anna Vondelstraat
waar een lG-iarig meisje niet haar fiets
hii het nemen van een bocht tegen een
tramwagen is opgereden Zii is met een
hersenschudding in hetzelfde zieken
huis opgenomen.
Verscheidene Kamerleden zou*
den liever 100 opcenten op
■*e vermogensbelasting
heffen
Het rijksinkoopbureau
Verschenen is het Voorloopig'Verslag
der Tweede Kamer, betreffende de be
grooting van het Departement van Fi
nanciën voor 1936. Wij lezen er o.a. in:
Wederom drongen enkele leden aan
op vereenvoudiging van het belasting
stelsel. Verscheidene leden drongen we
derom aan op opheffing van het bankge
heim.
Eenige leden meenden, dat ook door
kapitaalvlucht de belasting in niet ge
ringe mate wordt ontdoken. Gaarne zou
den zij vernemen of de Minister bij be
nadering kan bepalen,'in welke mate dit
geschiedt en of hij voornemens is, tegen
dit euvel maatregelen te treffen.
Eenige leden vroegen, of de minister
ren vergelijkend overzicht kan geven
van den belastingdruk ten onzent en in
andere landen. Verscheiden leden wa
ren van oordeel, dat het aantal klassen,
waarin de gemeenten voor de perso
neelc belasting naar de eerste twee
grondslagen zijn verdeeld, verminderd
dicht te worden.
Eenige leden gaven wederom te ken
nen, dat h. i. dc personeele belasting op
dekoffiehuis- cn restaurantbedrijven een
buitensporig zwnren last legt.
Verschillende leden vestigden op
nieuw de aandacht op de in de wet op
de personeele belasting opgenomen be
lasting op motorrijwielen en rijtuigen.
Gaarne zouden zij het oordeel van den
minister dienaangaande vernemen. Aan
gedrongen werd op wijziging in de pro
gressieve regeling dezer belasting.
Verscheidene leden gaven in overwe
ging. de grondbelasting af te schaffen
cn te vervangen door honderd opcenten
op de vermogensbelasting, waardoor de
opbrengst ongeveer gelijk zou blijven.
Eenige leden ondersteunden dit denk
beeld met erop tc wijzen, dat het aantal
schijncigenarcn toeneemt. Andere leden
merkten op, dat afschaffing der grond
belasting slechts een geschenk zou zijn
nan de tegenwoordige eigenaren van
den grond.
Sommige loden brachten in herinne
ring, dat de regeering indertijd een
jaariijkschc opbrengst van drie millioen
uit de belasting op goederen in de doode
hand in uitzicht heeft gesteld: zij meen
den, dat de opbrengst met deze verwach
ting in het geheel niet in overeenstem
ming is.
Eenige andere leden drongen met
kracht aan op meer nauwgezette con
trole bij dc invordering dezer belasting.
De wcnschelijkheid werd betoogd, dat
goederen, tocbehoorende aan redding-
inaatschappijen, zullen worden vrijge
steld.
Vele leden waren teleurgesteld, daar
de opbrengst der Omzetbelasting over
1934 ruim ƒ27 millioen lager is dan ge
raamd werd. Gevraagd werd, welke de
voornemens van den Minister zijn ten
aanzien van wijziging der Omzet belas
ting-wet ten behoeve van gemeentelijke
lichtfabrieken.
Sommige leden vroegen, of het geen
aanbeveling verdient, het tarief van in
voerrechten aanzienlijk te verhoogen
bijvoorbeeld met 20%. inplaats van de
belasting voortdurend verder uit te brei
den. Andere loden voerden hiertegen
aan, dat dan eerst elke post afzonderlijk
zou moeten worden bezien, om niet de,
fouten van het stelsel nog tc vergoo
ien.
Naar aanleiding van de voorgestelde
verlaging van den accijns op gedistil
leerd werd betwijfeld, of deze accijns
wei het eerst voor verlaging in aanmer
king behoort te komen.
Radiodisiributie
Men meende te weten, dat een aantal
gemeenten eenigon tijd geleden bericht
heeft ontvangen, dat de minister van
Financiën heslist heeft, dat de recogni
ties voor vergunningen tot het hebben
van radiodistributiegeleidingen in en
een Rijkseigendommen in den vervolge
zullen- bedragen 25 ct. voor eiken abou-
né, die door middel van deze leidingen
rechtstreeks aan het distributienet is
verbonden. Men aclitc de gevolgde han
delwijze staatsrechtelijk bedenkelijk.
Men gaf in overweging, dat dc minister
deze aangelegenheid nader in beraad
zal nemen om een regeling te treffen,
die meer het rechtsgevoel bevredigt.
Aangedrongen werd op geleidelijke
afschaffing van de zakelijke bedrijfs
belasting.
In verband met de Landarbciderswet
bepleitten eenige leden het denkbeeld,
in verband met de groote moeilijkhe
den waarin de landbouw verkeert.
over te gaan tot herschatting van in
tijden van hoogconjunctuur uitgegeven
plaatsjes. Andere leden die liet zouden
toejuichen, wanneer die houders van
plaatsjes, die in moeilijkheden verkee-
ren, worden geholpen, wezen er even
wel op, dat de houders van plaatsjes
niet in grootere moeilijkheden verkee-
r endan zij, die geen plaatsjes hebben.
Wat betreft instandhouding van het
landgoed „De Hooge Veluwe" werd van
verscheiden zijden aanmerking ge
maakt op het standpunt, dat de regee
ring inneemt, ten aanzien van haar be
voegdheid met betrekking tot het be
schikken over rijksgclden, afkomstig
van de N. U. M.
Ekele leden drongen aan op ernstig
onderzoek naar dc vraag, of niet parti
culieren door het bestaan en de hande
lingen van liet rijksinkoopbureau wor
den benadeeld.
Sommige leden vroegen of het juist
is. dat maatregelen worden voorbereid
tot centralisatie van den dienst betref
fende het toezicht en do directe belas
tingen in de groote steden.
In het hijzonder zouden zij het op
prijs stellen, nauwkeurig te worden in
gelicht omtrent de gebleken voor- en
nadoelen van centralisatie der belas
tingkantoren te Amsterdam.
Gevraagd werd, of het juist is dat in
sommige gevallen dc revolvers en mu
nitie, aan grensambtennren verstrekt,
niet bruikbaar zijn gebleken.
Een lid meende, dat in het algemeen
het meer aanbeveling verdient, gelden
voor nieuwe predikantsplaatsen in groo
te steden beschikbaar te stellen dan
voor betrekkelijk kleine dorpen.
Verscheidene leden zouden bet op
i.riis stellen, nauwkeurig te worden in
gelicht, onder welke omstandigheden
en voorwaarden den middenstand crc-
diet wordt verstrekt.
Treffende karakterschets
door Prof. Mr. Kosters
„Een man uit écn stuk"
WESTER VELD, 8 Nov. Hedenmiddag
is het stoffelijk overschot van Mr. B. C.
J. Loder, oud-president van bet Penna
nente Hof van Internationale Justitie
onder buitengewoon groote belangstel
ling, doch tevens in treffenden eenvoud
•>p Westerveld vernscht.
Om tien uur vertrok dc rouwstoet van
1 ot sterfhuis aan den Bezuidenhoutschen
weg te Den Haag. Ook hier was de he
'angstelling groot. Acht auto's en eenige
bloemenautos' volgden den lijkwagen. In
de eerste rouwauto's namen plaats de
kinderen en naaste familieleden van den
ontslapene. Daarna kwamen Dr. H.
Muller. oud-Ncderlandsch gezant. Prof.
Mr. J. A. van Hamel, en prof. Mr. Kos
tors, vice-president van den Hoogen
Raad, ook de president van het Penna
nente Hof van Internationale Justitie
Prof. Cecil Hnrsl en de griffier van dat
gerechtshof Mr. A. Hammnrskjöld
maakten deel uit van den stoet, evenals
de commissaris van de Koningin in
Zuid-Holland Jhr. Mr. van Karnebeek
en generaal de Ridder.
In den stoet werden tal van kransen
en bloemstukken meegevoerd, o.m. van
H.M. de Koningin, van de Nederland
sche regeering van het Internationale
Hof van Justitie en van het Permanente
Tlof van Arbitrage, van de griffie van
het Internationale Hof. van den Hoogen
Raad. van hot Co ps Diplomatique. van
de staatscommissie voor Internationaal
Privaat-recht, van de Noderlandsche Ad
vocatenvereoenirring. van het curajorirtm
van de Indologisrhe Faculteit, van het
Indologische Fonds, van de H. P. M. van
de Nederlandsche Journalisten Kring
van de Internationale Journalisten Fe
deratie en van het Internationaal Inter
mediair Instituut.
Omstreeks kwart voor twaalf arri
veerde de lijkstoet bij het crematorium.
Hier wachtte een groote schare om de
ontslapene de laatste eer te bewijzen. l*it
alle kringen waren autoriteiten en ver
tcgenwoordigers aanwezig. Tal van be
kende figuren op het gebied van weten
s«*hap en rechtsgeleerdheid, uit de ma
gistratuur cn uit de diplomatie waren
hier samen gekomen om voor de laatste
maal aan den grootcn Nederlandschcn
rechtsgeleerde hulde te brengen.
Van het Dep. van Buitenl. Zaken de
s^pr.-generaal jhr. ^nir. Sqnuck Hur-
gt'onjc, de chef van dc afd. Volken-
hondszaken prof. mr. Francois. «Ie chef
van de afd. juridische zaken mr.
Beucker-Andrene cn de referendaris mr.
Daniels; van den Raad van State de vice
president jhr. Bcelaèrts van Blokland
cn eenige staatsraden, onder wie mr.
Limburg.
Het corn* diplomatique was vertegen
uoordigd door den deken baron von
Adlercreutz. de Zweedsche gezant en
de waarnemend deken do heer De Pury
dc Zwitsersche gezant.
De president van den Hoogen Raad
en de procureur-generaal waren verhin
derd. wel was aanwezig de raadsheer
mr. B M Taverne; vertegenwoordigd
waren voorts het Haagsche gerechtshof,
de Haagsche rechtbank en de Rotter
damsche rechtbank. De Indologisrhe
Fac. te utrecht werd vertegenwoordigd
door de heeren luit.-gen. b.d. Swart. en
mr. dr. Van Gybland Oosterhoff en
prof. mr. Van Nolst Trénité. zoomede
door een afvaardiging van de L'tr. Ind
Vereeniging.
Van 'de l'tr. Universiteit waren voorts
aanwezig den Rertor-Mngnifims prof
Vollgraff prof. Vogelsang, prof. Van
Brakel, prof. Verzijl en prof. Sjollemn
Voorts waren aanwezig de gezant van
Tsjecho-Slowakije. de heer Krno. mr
VV. C. Mees. curator van de Ned. Han
delshoogeschool. mr. D. Fock, oud-gouv.
generaal van N.O. Indië. mr. G. Visse
ring, oud-president van de Ned. Bank
de heeren C. T. Krabbe, sccr. van den
Raad van Rest uur en F. van Alphen.
secr. van den Rand vnn Bescherming
van het Int. Juridisch Instituut en den
directeur daarvan, mr. C. L. Torlev-
Duwel, prof. ir. Van der Bilt en mr. dr
Boasson, vertegenwoordigers van het
gemeentebestuur van Den Haag. jhr
mr. A. C. M. van Asch van Wijck. sccr.
gen. van het Dep. van Financiën, mr
K. Jansma, secr. van de Ver. voor Int
Recht, baron Van Harinxma thoe Slo
jen. adj.-secr. van de commissie voor
internationaal privaatrecht, de heer A.
J. Lievegoed. chef van den regeerings-
persdienst, de heer D- Kouwenaar, na
mens den Ned. Journ. Kring. dr. J. Mod
deraar. voorzitter van de Ver. van Ara
demisch gevormde Accountants, jhr. mr
A. K. C de Brauw en mr. Lvrlama a
Nveholt, namens de Ned. Advocaten
Ver.
Staatsraad mr. J. Limburg vertegen
woordigde levens de Ver. voor Volken
hond en Vrede.
In dc rouwkapel werd de kist op de
katafalk geplaatst en .de bloemstuken
rondom gerangschikt.
Als eerste spreker trad naar voren
Prof. Hurst, president van het Inter
nationale Gerechtshof.
Spreker wees er on. in ziin in de En-
eelsche taal gehouden rede dat toen
Loder een lang en nctief leven in dienst
van ziin eigen land achter zich had en
dus op een leeftijd wns gekomen, waar
op een ander nan rust gaat denken, hii
nog een belangrijke functie in dienst
van het Internationaal recht aanvaard
de.
Reeds voor den grooten oorlog ijver
de hij voor een Internationaal recht en
zooals zoovelen getroffen door de ramp
van het iaar 1914 en door de wreedheid
van den oorlog, zette hii nadien riin
schouder onder het groote probleem en
behoorde hii tot dc stichters van het
Hof voor Intern. Justitie. Het was geen
wonder, dat hii de eerste nresident van
dit lichaam werd. zoozeer was hii rei*rf«
lane on den voorgrond getreden. Hii
zag met vreugde de groei van den Vol
kenbond en van de Volkenbond»*^
dachte en schaarde zich gaarne ondef
hen. die aan de nroDaeeerine daarvan
actief deelnamen. Loder was dank zij
zijn groote gaven de .man, om leiding
te geven aan 't nieuwe instituut Ui do
eerste iaren van ziin bestaan. Hii be
schikte daartoe over alle kwaliteiten,
tevens omdat hii doorkneed was ir» het
internationale recht en hegreen wat do
wereld na den oorlog noodig had. Hij
is dan ook geworden de groote figuur'
van het internationale recht en als hui
dig president van het Hof mag snreker
ten volle getuigen dat dit college er
trots on is. dat Loder tot ziin ie ten
heeft behoord.
Prof. Mr. Koster, vice-president van
den Hoogen Rand. schetste den levens
loop van tien ontslapene, en zeide ver
volgens.
Hij was iemand van een benijdens
waardige eruditie. Vreemde talen he
li jrschte hij als zijn eigene. De klassie
ken al Shakespeare en Goethe kende hij
terdege, en zijn citaten uit tie Bijbel wa
ren menigvuldig. Een wandeling door
zijn huis deed zien. hoezeer hij zin had
voor beeldhouwwerk en schilderkunst.
Eerlijk en moedig energiek, voortva
rend, zelfbewust was hii een man uitéén
stuk. die recht op zijn doel afging en die
geen bind voor den mond nam. Voor al
les was hij jurist. De goddelijke vonk. de
natuurlijke gerechtigheid, die in elk
menschenhart woont, zij woonden ster
ker dan hij Iemand in h<U zijne en met
zijn actieve nutuur streefde hii niet alle
krachten er naar. dat groote verlangen
naar gerechtigheid op aarde te verwe
zenlijken.
Hij was niet altijd gemakkelijk, meer
mal cn streng en bruusk, meestal met
reden. Maar met zijn groote eerlijkheid
en gezond verstand kon hij ongelijk be
kennen. als hij daarvan overtuigd was.
Het wns inderdaad aandoenlijk te on
dervinden hoezeer deze strenge man ge
voelig wns voor woorden en blijken van
hartelijkheid en genegenheid zijner
vrienden. En niei minder, hoe bereidwil
lig Inj was een ieder, die hem om hulp
en hijstand vroeg terzijde Ie staan. Deze
eigenschap van onbaatzuchtige men*
schenlicfde wns zoo zeer hii hem ontwik
keld, <lat hii er zelf soms floor in moei
lijkheden kwam. De bietste brief, die ik
een naar dagen voor ziin dood van hein
kreeg, strekte om iemand van dienst ie
ziin. Nu eerst bliikt hoe ontzaglijk voel.
.niet slechts vooi de publieke zaak. mnar
ook in ongoren kring van dezen zeld-
zamen man is uitgegaan.
Zijn Inntste lovensiaren zijn niet. ge
makkelijk geweest Hij voelde zich niet
meer thuis in een tijd. waarin hij de wel
vaart zag kwijnen, waarin hij de trouw
aan het gegeven woord in zoo tal van op
zichten zelfs door de stalen geschonden
achtte, waarin hij hef gevoel had. flat
zijn vermogens achteruitgingen en hij
daardoor niet meer vnn nut kon zijn.
Daarbij hoevelen, waren reeds voor
hem ter ruste gegaan. Het is een kerk
hof om mij heen. ik wilde, dat ik mnar
dood was. zoo liet hij zich meermalen
uit En toen is het einde gekomen. En
alsof de Voorzienigheid wilde, fint deze
militante natuur nog tot het einde zou
worstelen heeft hii nog,een moeilijken
strijd moeten strijden met den dood.
Heldhaftig en manmoedig als altijd
heeft hii weerstand geboden nnn en een
vriendoliik lot heeft gewild, «laf hij ten
slotte znehfkens veil deze aarde is weg
genomen. Het merk ven den langen dag
is gedaan en hii mag rusten. Hii zal als
een der grootste en merkwaardigste
menschen i» dezen tiid in onze eer
biedige en dankbare herinnering blijven.
Mevrouw g' Jacob—Loder uit Utrecht,
dochter van den overledene, heeft ge
tuigd van de groote liefde van Uoter
iegens ziin kinderen en kleinkinderen.
Eerst heeft hii die liefde gegeven aan
ziin eigen gezin en daarna aan Ie
gezinnen vnn ziin kinderen en klein
kinderen. Er was geen vreugde in de
zen kring of hii deelde daarin: er was
geen leed of liii zeite er mede ziin
schouders onder. Streng wa« hii. maar
rechtvaardig en alliid vol liefde en fee-
derheid. Z.iin geboete leven heeft hij
gestreden mnar tens'ntte heeft hii zich
vol hernsfirW ovort»e.'»evPn. en dat is
zeker ziin grootste overwinning ge
weest.
De oudste schoonzoon van den o"or-
ledene. mr. Fruin uit Rotterdam, heeft
tenslotte namens de familie allen tan'-:
gezegd voor hun tegenwoordigheid en
voor de groote belangstelling dezen da;?
getoond.
NATUUR- EN STEDEN
SCHOON
25*jarig bestaan der vereeni»
ging zal worden herdacht
met een internationaal
congres
De Vereeniging voor Natuur- en Ste
denschoon, gevestigd te Antwerpen,
viert op 9 en 10 November in deze haar
25-jarig bestaan met een internat ionaal
congres en een tentoonstelling. Uit De
nemarken, Engeland, Frankrijk, N e-
(I e r 1 a n d en België zülen afgevaardig
den van bevriende vereonigingen aan
dit congres deelnemen. Nederland zal
vertegenwoordigd zijn door de heeren
mr. I'. G. van Tienhoven, voor de Ver
eeniging tot Behoud vnn Natuurmonu
menten in Nederland, jhr. W. Michiels
van Kesesnich voor het „Limburgs
Landschap" en voor de Koninklijke Ne
derlandsche Toeristenbond A.N.W.B., II.
Cleynclcrt Azn. voor het Ncdorlnndseh
Instituut voor Volkshuisvesting en Stc-
deboiiw, A. A. Kok en J. R. Koning voor
don Bond „Heemschut", jhr. ir. G. C.
Six voor de Stichting Menno van Coe-
hoorn en jhr. Fr. van Rijckevorscl voor
„De Hollniiflsche Molen".
Voort zullen liet Staatslmschbeheer,
de Algemeenc Nederlandsche Vereeni
ging voor Vreemdelingenverkeer, het In
stituut Stad en landschap van Zuid*
Holland en do Vereeniging „Hendrick
de Keyser" vertegenwoordigd zijn.
