EEN OVERWELDIGENDE HULDE
DE LEYTAX
DEFILE VAN RUIM DRIE UUR
4000
DÉ EÉMLANDEU
Deelnemers zijn
onvermoeibaar
LUYCX
OM TE
TOEREN
Maandag 14 September 1936
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
35e Jaargang No. 65
STOFFEN- en MODEHUIS
Groote parade in den
Haag
EXEMPLAREN
TELEFOON 178£
7 uur 47 min.
Voor kleine tuinen
AMER SFGGRTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersloort 1.95; per maand 0.65; per
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland irancc per pos» per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
DDI 10 nep AflVFRTFNTIEN van regels 11.05 met inbegrip van een Dew.,snumm«
elke regel meer f 0.25 Liefdadigheids-advertentiën voor d%
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, e/kc regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Ook de Scheveningsche vrouwen namen spontaan deel aan het défilé
EDERLAND heeft Zaterdag zijn nationale gedenk,
dag gehad. Het geluk van twee menschenkinderen
heeft een ongekend enthousiasme doen ontstaan in ons
land, in de koloniën en overal waar op aarde Ncderlan.
ders samen wonen. Een jubel was het, één golf van geest,
drift, één orkaan van juichkreten en de Zaterdag bracht
in Den Haag één onafgebroken stroom van defilecrenden,
van allerlei leeftijd, van allerlei zang, van allerlei schakec.
ring. En de vorstelijke personen, die over evenveel vol.
harding en uithoudingsvermogen bleken te beschikken als
de ontelbare schare, zagen een menigte „één van hart en
één van ziel."
Schouwspel, dat zelfs voor
Den Haag van ongeken?
den omvang was
DE geestdrift in Den Haag kende
geen grenzen. Ruim drie uur
lang heeft het défilé langs liet
Koninklijk Paleis geduurd.
De opstelling
De kilometers lange stoet, welke lie
'den voor het vorstelijk paar heeft ge
defileerd, stelde zich op het Nassuu-
plein op.
De politie had het plein al óm 2 uur
geheel schoongeveegd. Zij, die niet aan
het défilé deelnamen, moesten het
plein verlaten, een uitstekende maat
regel, die voor den goeden gang van
zaken heslist noodzakelijk was.
Voorop marcheerde de Koninklijke
Militaire kapel.
Hierop volgden de Commissaris
der Koningin in Zuid-Holland, Jhr.
mr. dr. II. A. van Karnebeek, de
burgemeester van Den Haag. Mr.
de Monchv, die zijn ambtsketen om
had, en generaal Wagner dc voor
zitter van liet Haagsche Comité
voor Volksfeesten,'gevolgd door de
bestuursleden van dit comité, dat
het initiatief tot het houden van
dit défilé heeft genomen.
Achter liet comité sloten zich de
ontelbare vereenigingen en corpo
raties uit Den Haag en omliggende
gemeenten aan. vlaggen, vaandels
en banieren meevoerende, hetgeen
een bijzonder kleurigen aanblik op
leverde. Het waren er meer dan
300.
De talrijke muziekkorpsen, die van
'den stoet deel uitmaakten, speelden om
beurten, hetgeen zoowel aan de goede
stemming als aan het marschtempo ten
goede kwam.
Dc toegansvvegen tot het Nassauplein
en tot den weg die gevolg werd. wa
ren met touwen afgesloten, zoodat niet
deelnemers geen gelegenheid kregen
zich bij den stoet aan te sluiten.
Zeer vele deelnemers hadden zich
van een papieren oranje-vlaggetje voor
zien, waarop Prinses Juliana cn Prins
Bomhard op het hordes van het pa
leis zijn afgéheel en met het opschrift
lang leve Juliana en Bernhard.
Op het Kassaupl6ii w&f m
auto met een nieuwe geluidsinstallatie
aanwezig, waarvan hoofdinspecteur
Prei Ier. die de leiding hier had. zich
af en toe bediende, voor het kenbaar
maken van zijn bevelen.
Om kwart voor vijf kwam een depu
tatie van de brigade grenadiers en ja
gers voor het Paleis aanrijden. Deze
deputatie, die in het paleis werd ont-
mandant en de beide regirncntscom
mandanten met hun adjudanten. De
deputatie bestond uit den brigade-com-
vangen, bood aan de Prinses een groot
bloemstuk aan namens den brigade-
staf en de officieren van de beide re
gimenten.
Het défilé vangt aan
En zoo naderde het uur waarop het
défilé een aanvang zou nemen.
Rechts van het ruiterstandbeeld had
zich de Vereeniging voor den Volks
zang opgesteld onder leiding van Her
man Stenz, terwijl aan de linkerzijde
het muziekcorps van de artillerie had
plaats genomen.
Het publiek, dat zich reeds uren te
voren achter de afscheiding had ver
zameld, begon inmiddels ongeduldig te
worden en in spreekkoor klonk het tel
kens: B E.N.N.O. Benno.
Per luidspreker verzocht daarop dc
politie het publick dit na tc laten cn
zich rustig te houden.
Onmiddellijk werd aan dit verzoek
voldaan, dóch toen cenige oogenhlikken
daarna de balcondeuren werden ge
opend en de vorstelijke personen voor
de ramen zichtbaar werden en even la-
Ier op het balcon verschenen, was het
enthousiasme van de wachtende me
nigte niet meer tc beteugelen en luide
on hartelijk werd de koninklijke fami
lie cn haar gasten langdurig toege
juicht.
Ilct verloofde paar bleef in het mid
den van het balcon staan, terwijl de
Koningin en de prinses van Lippe-Bies-
terfcld ter rechterzijde de voor haar be
stemde zetels innamen.
Prins Aschwin had zich een plaatsje
óp den uitersten rechterhoek van het
balcon uitgekozen.
De stoet werd zooals wij reeds
meldden, geopend door den commissa
ris der Koningin in Zuid-Holland, jhr
van .Karnebeek, en den burgemeester
der residentie, ,mr. rle Monchv welke
beide heeren het Paleis betreden en
zich op het balcon bij het vorstelijk ge
zeischap vervoegden cn daar bleven
vertoeven.
Dan volgde het Haagsch Comité voor
Volksfeesten, dat een groot bloemstuk
in hel paleis liet bezorgen, terwijl de
leden zich op het voorplein opstelden,
teneinde van daar het défilé gade tc
slaan.
Onder plechtige stilte zette daarop de
vereeniging voor den volkszang het
Wilhelmus in, en zong daarna het nieu
we verlovingslied „O blijde dag, o gou
den dag". Na beëindiging hiervan steeg
uit de duizenden kelen een luid „Lang
nfka tt ïèwl. ^c*ra
Van de tallooze vereenigingen en or
ganisaties, welke aan het défilé deel
namen, noemen we hier enkele: de
Princevlag, de Zeevaartschool, zeer
veel gymnastiek- en sportverenigin
gen, dragers der Militaire Willemsorde,
het Mobilisatiekruis, de Burgerwacht
een groot aantal zangverenigingen', dc
vereeniging van Nedcrlandsche uieis-
jcsclubs, onderscheidene groepen ver
pleegsters, de Ned. Ver. van Christelijke
Meisjesvereenigingon, -leerlingen van
diverse huishoudscholen, oud-ondcroffi-
ciorcn, de nationale jeugdstorm, het
Indo-Europeesch verbond, de 's-Gra-
venhaagschc winkeliersvereniging,
eon aan lal middenstandsverccnigingen,
een zeer sterk contingent, van het na
tionaal Jongeren Verbond, het postper-
soneel, de bijzonder vrijwillige land
storm, Onderwijzersverenigingen, het
Leger des Hcils, het Alg. Nederlandsgh
Verbond, Nationaal Herstel, de Her
vormd Geref. Staatspartij, de Katholie
ke garde en tal van andere Katholieke
vereenigingen. dc Christelijke besturen
bond, Gereformeerde meisjes- en jonge
mannenvereenigingen, weeskinderen,
leerlingen van scholen, padvinders en
padvindsters, ontelbare Oranje-vereeni-
gingen, en jeugdverenigingen, enz.
Urenlang schreden de huldebe-
toogers, die bijna allen van vlagge
tjes waren voorzien, achter hun
vaandels en banieren vol enthou
siasme cn zwaaiend en dansend
voorbij het paleis, luide de vorste
lijke personen tocjubclend. Deze
waren niet moede deze steeds voort
durende huldebetuiging in ont
vangst te nemen, en vooral de prin
ses had voor iedere groep een
vriendelijke groet.
Bij het naderen van de Princevlag-
grocp, die met haar talrijke vlaggen
zeer de aandacht trok, speelde het
Princeyfag-pij per-korps het volkslied
van Lippe. Duidelijk kon men zien, dat
Prins Bernhard en zijn familie hier
door zeer verrast waren en dat de prins
prinses Juliana opmerkzaam maakte
op de dappere pijpers, die onvermoeid
het volkslied herhaalden tot het laat
ste princevlag-lid met zijn vlag ge
passeerd was.
Ze kregen van de koninklijke familie
voor deze attentie een extra warmen
groet.
Bizonder aardige momenten
Toen een groole groep padvindsters
in haar blauwe uniformen onder lei
ding van mevrouw van der Boschde
Jong passeerde haalde prins Aschwin
zijn fototoestel voor den dag en nam
hiervan een foto. Gedurende het défilé
herhaalde hij dit nog eenige keeien o.a.
toen een talrijke groep Scheveningsters
in costuum onder uitbundig gejubel en
zwaaien met haar vlaggetjes hossend
voorbijtrokken. Vooral de prinses had
hierin groote schik en gul glimlachend
en wuivend nam zij deze bijzondere
hulde in ontvangst.
Ook een treffend moment was het,
toen een groep verpleegsters van de
Emmakliniek voor het paleis front
maakte en haar banier deden neigen.
Vele der padvinderstrocpen trokken
voorbij met hun hoeden op dc stokken
in de hoogte, terwijl de wclpjcs dan
send van pret met hun groene petjes
zwaaiden.
Toen een groep betoogers met Lippe-
vlaggetjes voorbij kwam maakte de
prinses haar verloofde hierop attent
prins Benno knikte goedkeurend en
wuifde de draagsters der vlaggetjes
hartelijk toe.
Ook trokken veel belangstelling de
leden van de Kruisvaart, de Graal en
de Jonge Wachters met hun kleurige
uniformen en vele vlaggen, met welke
laatste zij het vorstelijk gezelschap een
huldegroet brachten.
In een schier eindelooze reeks, in een
bonte verzameling van vlaggen, unifor
men en vaandels bleven de duizenden
deelnemers voorbij het Koninklijk pa
leis trekken. Een treffend moment was
nog, toen het Leger des Hcils voor het
paleis aankwam. Dc muziek zweeg cn
onder een eenige seconden durende
stilte trok de deputatie van het leger
des I-Icils-soldaten voort. Uit hun gele
deren trad een klein meisje naar vo
ren, dat het bordes van het Paleis wérd
opgeleid en een bloemenhulde voor
prinses Juliana overreikte.
Toen zette liet muziekcorps van het
Leger des Heils een lied in en, harto-
lijk zwaaiend en wuivend trokken de
heilsoldaten verder.
Inmiddels was de duisternis ge
vallen en nog steeds trok de
stoet voort. In het Paleis werden de
lichten ontstoken en vooral dc hall,
waar alle luchters brandden, bood
een f raaien aanblik. Van dc vor
stelijke familie kon men eigenlijk
niemand meer onderscheiden. Aan
het wuiven en groeten kon men
prinses Juliana en prins Bernhard
nog herkennen.
De duisternis valt
Ook de lantaarns op de straten en op
het voorplein branddén reeds, toen het
einde van den stoet in zicht kwam. Het
laatst defileerden dc Haagsche politic,
die den gcheelen middag haar buiten
gewoon zware taak op zoo verdienste
lijke wijze vervuld had. Eerst kwamen
een aantal politiemotoren en daarna de
hoofdinspecteurs, dc inspecteurs en de
agenten. Dat was het slot van een dé
filé, dat, zelfs voor den Haag van on-
gekenden omvang is geweest en waar
aan tienduizenden met een onbeschrijf
lijk enthousiasme hebben deelgenomen.
Tien over achten de
laatste deelnemer
Om tien minuten over achten
trokken de laatste deelnemers voor
bij.
Ècn hartelijk gejuich, dat over
ging In een ware ovatie van de
enorme menschenmenigte, welke
zich rond het paleis had opgesteld,
steeg toen op, weldra overstemd
echter door de tonen van ons volks
lied dat door de militaire muziek
ingezet werd.
Het was een ontroerend oogen-
blik, toen uit duizenden kelen het
Wilhelmus meegezongen werd. Een
luid hoera en een „lang leve de
prinses en den prins" volgde hier
op.
Nog eenmaal dankten de prinses
en prins Bernhard voor de hulde
en toen trokken zij zich met de
overige leden der vorstelijke fami
lie in het paleis terug.
Tijdens den geheelén duur van
het défilé hadden zij op het balcon
gestaan.
Niet alleen de deelnemers aan het
défilé, doch ook het publick was on
vermoeibaar. Steeds weer opnieuw
laaide de geestdrift op, en dansend cn
zingend hield men er den geest in. De
talrijke muziekkorpsen, die steeds weer
yroolijke marschen en vaderlandsche
liedoren spéelden, werkte hiertoe niet
weinig mee.
Gedurende het voorbijtrekken der
vereenigingen speelde do muziek der
artillerie en zong de Volkszang.
Een der kamers van het palcis was
ingericht voor het Roode Kruis. Hier
werden tal van personen, die flauw ge
vallen waren op brancards binnenge
dragen.
Ontbinding van den stoet
Van het Koninklijk paleis marcheer
den de deelnemers via dc Heulstraat
naar het Lange Voorhout. Aan het oor
spronkelijk plan van het comité, om den
stoet op het Voorhout tc doen ontbinden,
kon geen gevolg worden gegeven, orndat
daarvoor de noodige ruimte ontbrak.
Duizenden en nog eens duizenden be
langstellenden. die in de onmiddellijke
hadden kunnen bemachtigen waren hier
samengestroomd. Het breede Lange
Voorhout was zwart van de menschcn;
slechts een smal gedeelte van den rijweg
kon worden vrijgehouden. In een vlot
tempo werd ook hier gemarcheerd. Via
de Vos in Tuinstraat sloeg men zijstraten
in of marcheerde men rechtdoor, langs
den Denneweg, naar een rustiger omge
ving. Ook langs dit gedeelte van liet par
cours werdén de betoogers hartelijk toe
gejuicht.
Op den hoek van de Heulstraat en den
Kneuterdijk, in de étalage van den
kunsthandel Boeatan, had minisferpresi
dent dr. II. Colijn, voor zeer velen onop
gemerkt, plaats genomen. Doch wannéér
de deelnemers aan de huldebetooging dr.
Colijn zagen, juichten zij hem eveneens
hartelijk toe.
En naarmate de tijd verstreek, nam
het aantal belangstellenden nog steeds
toe. Ook vele deelnemers aan het défilé
wilden nog wel wat van den optocht zien
en keerden weer naar het Lange .Voor
hout terug.
PRINS BERNHARD NIET IN
DE RIDDERZAAL
'ssGRAVENHAGE, 14 Sep,
tember. Met zekerheid kan
thans worden medegedeeld,
dat Prins Bernhard en zijn
moeder cn broer morgen dc
openingsplechtigheid in dc
Ridderzaal niet zullen bij?
wonen.
STADSNIEUWS
De Regent Hall Band bezoekt onze
stad. (Tweede Blad, pag. 1).
Gedenkdag-vreugde.
(Tweede Blad, pag. 1).
Districtslanddag der I< D.P.
(Tweede Blad, pag. 1).
SPOR1
De A. B. v. L. O.-wcdstrijden.
(Tweede Blad, pag. 3).
Amersfoort, verliest met 10 van Sa
mos. (Tweede Blad, pag. 3).
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJK-
SCHE GECONTROLEERDE
OPLAAG VAN
LANGESTRAAT 49. Tel. 190
NIEUWE ZIJDEN STOFFEN
voor Middag- en Avondkleding.
Prachtige nieuwe tinton in moderne
weefsels.
In de avonduren
Het fraaie weer werkte er toe mede,
dat zeer velen ook des avonds in dc stad
bleven, ofschoon er voor Zaterdag geen
feestelijkheden meer op het programma
stonden. Het enorme aantal deelnemers,
aan het défilé, en daarbij gevoegd do bij
zonder groote belangstelling, welke de
Hagenaars en dc velen, die van buiten
de stad waren gekomen, daarvoor heb
ben getoond, waren een waardig en ge
slaagd slot voor den nationalen feestdag.
In de avonduren werd het feestelijk
karakter van dezen dag nog verhoogd
door do illuminatie met honderden oran
je-lampions, welke tusschen de hoornen
van het Voorhout waren opgehangen.
Alle onderdeden van het
leger zullen er aan
deelnemen
s-GRAYENHAGE. Naar verluidt
liet liet in liet voornemen van de leper
autoriteiten liinnenkort ter pelepenlicid
van de verloving van Prinses Juliana
met Prins Bernard van Lippe Bicsier-
feld in de residentie een groote para
de Ie doen houden, waaraan alle Ic-
geronderdeeien zullen deelnemen.
DE PRINSES EN DE PRINS
NAAR HET LOO
Na hun hezoek aan Amsterdam op
Donderdag 1? dezer zuilen Prinses Ju
liana cn Prins Bernard, naar hel Y'ad.
meldt, eenige dagen op Met Loo door
brengen.
Een huwelijksgeschenk
van alle Nedcrlandsche
meis jes
Naar wij vernemen is er, op initiatie!
van het Nationaal jongerenverbond een
commissie in wording, teneinde uit
naam van dc gehcele vrouwelijke Nc-
derlandschc jeugd de Prinses een hu
welijksgeschenk aan tc bieden.
Herdenking in de Ka
tholieke kerken
's-GRAVENHAGE, 13 September.
Ter gelegenheid van dc vorstelijke ver
loving is hedenochtend in alle katholie
ke kerken na de hoogmis het Te Deum
gezongen.
Laren heeft iets bizonders
LAREN (N.H.) 12 September. Hel
schildersdórp Laren in het. Gooi heeft op
zeer bijzondere wijze het nationale feest
gevierd. Na dc volksfeesten had een
groot nachtfeest plaats in het casino
van Hómdorff. Dc Amsterdamsche hoog
léeraar prof. Brugmans heeft daarbij een
rede uitgesproken, waarin hij op het he
lang wees van de eeuwen-oude traditie
van hét huis van Oranje. Een bijzonder
heid was voorts, dat het eerste geschil
derde portret van het prinselijk paar.
geconterfeit door den Larenschen kunst
schilder W. van Nieu wén hoven temid
den der gasten was opgesteld.
-Na de rede van prof. Brugmans werd
het Wilhelmus en déarna het Lippische
volkslied gezongen.
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU
VOOR PUBLICITEITSWAARDE
TOURNOOIVELD 4 DEN HAAG
V\ eerverwachting
Medegedeeld door het Kon.
Ned. Met. lnst. tc Dc Bilt.
Verwachting: Meest zwakke
aanvankelijk uitcenloopcndc,
luier West. wind. half tot zwaar
bewolkt of betrokken, nog kans
op regen of onweersbuien, aan
vankelijk .iels kouder.
Hoogste Barometerstand: 771.9 tc
Karlsbad.
Laagste Barometerstand 757.0 te
Isafjord.
Rotsplanten
Al vroeg in het voorjaar bloeien <k
meeste rotsplanten en daarom moeten
ze voor den winter reeds voldoende
krachtig zijn opdat ze direct in het voor
jaar knop kunnen vormen en bloeien
Het aanplanten van rotsplanten behoort
dan ook bijtijds in het najaar te ge
schieden. Ook het scheuren of verplan
ten doen we bij voorkeur in dien tijd.
Het is dan ook nu een geschikte tijd
om rotspartijtjes en stapelmuurtjcs in
orde te brongen voor het volgend voor
jaar. Vooral sommige wildgroeiende
planten moeten we jaarlijks verkleinen
of scheuren en opnieuw planten omdat
ze anders te groot worden en andore
planten verdrukken. Dit is noodip
voor Cerastium, een plant met ril
vergrijze blaadjes cn kleine witte
bloempjes. We snijden deze flink terug
ofwel we nemen do geheele plant op en
planten opnieuw kleine stukjes die snel
aangroeien en weer een flinke plant
vormen. Hetzelfde doen we met Seduin
spurium, een vetplant met kruipende
stengcis en rose, roode of witte bloe
men. Minder sterke groeiers die echter
tenslotte ook te grool kunnen worden
zijn o.a. Phlex sctacca, een prachtige
rotsplant met kruipende stengels die in
liet voorjaar overdekt is met rose, roo
de, lila of witte bloempjes. Ook deze
kunnen we nu heel goed scheuren en
opnieuw planten. Hetzelfde geldt voor
de reusachtige steenbrecksoorten of Sa
xifraga depiciens. De verschillende
Thijmsoorten die een belangrijke plaats
onder de rotsplanten innemen scheuren
we bij voorkeur reeds in Juli daar dit
niet zulke krachtige groeiers zijn. Het
kan nu nog wel maar we nemen dan
jé stukken niet te klein opdat we weer
spoedig een flinke plant hebben. Rij
voorkeur planten we Thijm zoodanig
lat ze gedurende den winter niet te
vochtig staan. Op lage vochtige plekken
sterft deze plant in den winter vaak af
Verschillende voor den rots- of muur
tuin geschikte Campanulasoortcn als:
C. C.arpatica, C. pusilla, C. pulla, C. Por
tenschiagiana e.a. kunnen nu ook zeer
goed worden gescheurd of verplant. Ook
Armeria, Arabis, Aster alpinus, Aubrie-
tia, Dianthus en Geraniumsóorten kun
nen we nu aldus behandelen. Daaren
tegen is het nu te laat om Primula ol
sleutelbloemen te scheuren
We kunnen deze nu wel zeer goed
mét een kluit verplanten. Bij het in ór
de brengen van rots- en muurtuin hou
den we zoo hier en daar een plekje open
waar straks vroeg bloeiende bol- en
knolgevvasjes een plaatsje krijgen.
Bij dit alles houden we zorgvuldig reke
ning met een goede kleurencombinatie
tijdens dc bloei.
A. 4