HET ALCAZAR
Ernstig ongeluk bij de
manoeuvres
DE LEYTAX
OORLOG IN BRABANT BEGONNEN WORSTELING OM
4000 EXEMPLAREN
DË EEMLANDEU
OM TE
TOEREN
LUYCX
Woensdag 23 September 1936 Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
35e Jaargang No. 73
OVERAL CONCENTRATIE
VAN TROEPEN
Tentenkampen op tal van plaatsen
Militair getroffen en gedood, door dat
een met losse munitie geladen
kanon onverwacht afging
Nog meer ongevallen
De positie der regeeringstroepen
zou aanmerkelijk zijn
verbeterd
FEL VERZET DER
BELEGERDEN
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
TELEFOON 1788
7 uur 25 min.
STOFFEN- en MODEHUIS
URUGUAY CONTRA
MADRID
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
BmnenJand .rancc per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
'POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC. 513
PRUS OER AOVERTENTIEN van 14 regels f1.05 met inbegrip van een bew.,snummer
-ejke regel meer f 0.25 Liefdadigheids-advertentièn voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Groote drukte van militaire
troepen op verschillende
spoorweg=emplace»
menten in West
Noord»Brabant
(Van onzen A redacteur)
T USSCHEN Breda en Roosen-
A daal wemelt het dezer dagen
Van militairen. Officieren en min,
deren van allo wapenen, die daar
deelnemen aan de groote legeroefe-
ningen onder leiding van den com
mandant van het veldleger. In den
nacht van Dinsdag op Woensdag,
precies om twaalf uur, zou het aan-
valserein worden gegeven; wanneer
deze courant dus onder de oogen
van de lezers komt, is de strijd al
begonnen.
Voordat het zoover was, zijn er na
tuurlijk heel wat voorbereidende maat
regelen genomen, ten einde alles zoo
goed mogelijk te doen verloopen. Want
het is geen kleinigheid om zooveel mi
litairen daar voor eenige dagen te con-
centreeren. Aan den vooravond van
deze legeroefeningen, die aansluiten op
de zoo juist beëindigde oefeningen van
de lichte brigade, ben ik eens het ge
bied rond gegaan, om een kijkje te ne
men bij al die werkzaamheden, die
voor den goeden gang van zaken noo-
dig zijn.
Terwijl ik dit zit te schrijven, gaat
onder mijn raam een detachement hu
zaren voorbij, klikklakkend in matigen
draf over het asphalt en nagestaard
door belangstellende voorbijgangers.
Zoo is het in deze streek al den gehee-
len dag geweest: telkens trekken er
troepen beredenen öf onberedenen
voorbij, motoren grommen langs de we
gen, stukken geschut en wagens bolde
ren over de keien, het is een gedraaf en
geloop, die een groote gebeurtenis aan
kondigen.
Op drie plaatsen zijn Maandag do
troepen van deze legeroefeningen ge
concentreerd. In Breda liggen artille
rie uit Utrecht, Leiden en Den Haag,
infanterie uit Arnhem en Nijmegen en
de ponton- en pioniersafdeeling van de
lichte brigade uit Utrecht. Bergen op
Zoom verleent gastvrijheid aan een
vcrbindingsafdeeling en een afdeeling
infanferiegeschut uit Utrecht, aan de
grenadiers en jagers uit Den Haag en
aan infanterie uit Maastricht. En ten
slotte zijn in Roosendaal gelegerd in
fanterie uit. Venlo en afdeelingen in
fanteriegeschut uit Amersfoort. Boven
dien lig! in Breda en omgeving de gan-
sche lichte brigade, die zoo juist met
de eigen oefeningen gereed is gekomen
en nu, met eenige versterking, de roode
partij zal vormen.
Den geheelen morgen hebben lange
treinen de manschappen en het mate
riaal aangebracht. Op de stationsem
placementen van Breda, Bergen op
Zoom en Roosendaal is het een drukte
geweest, als de spoorwegen in dagen
van hoogconjunctuur zich nauwelijks
hebben durven droomen. Infanterie-re-
gimenten stegen uit en formeerden zich
langs de wegen, geschut en wagens
werden uitgeladen, paarden werden
voorzichtig uit de wagens geholpen en
zoo heeft overal groote drukte ge-
heerscht.
Al die militairen kunnen onmogelijk
in de beschikbare kazerneruimten wor
den ondergebracht. Daarom zijn op ver
schillende plaatsen tentenkampen inge
richt, waarin zoowel manschappen als
paarden een legerplaats vinden. Zoo is
bijvoorbeeld het geheele terrein van de
Chassé-kazerne in Breda door een ag
glomeratie van tenten gevuld. Daaren
boven zijn in plaatsen in de omgeving
talrijke onderdeelen ingekwartierd, die
er goed onderdak vinden. Want eens te
meer blijkt ook nu. hoe uitstekend d*
militairen zich hier met de burgers
verstaan. De Brabander is gastvrij en
de bewoners trachten het hun gasten
naar den zin te maken. Aan den ande
ren kant toonen de soldaten het goed
gunstig onthaal to waardeuren, zoodat
hier aan beide zijden tevredenheid
heerscht en overal opgewekte gezichten
zijn to zien.
Maar hoe moet het nu. wanneer deze
troepen zich gedurende de manoeuvres
verplaatsen? Daarvoor is in verschei
dene dorpen de legeringsgelegenheid
opgenomen, zoodat men is voorbereid
op een komende invasie. Een goede
oefening voor een eventueele mobilisa
tie, waarbij ook plotseling groote groe
pen militairen onderdak moeten vin
den in plaatsen, die er niet voor zijn
ingericht. Dat is echter niet genoeg. In
de omgeving van de dorpen Hoeven,
Rucphen en Schijf zijn in totaal zes ten
tenkampen opgebouwd door de genie
uit Utrecht, die hier in korten tijd
heele dorpen van linnen onderkomens
voor soldaten en paarden als het ware
uit den grond heeft gestampt.
Deze tenten zijn alle afkomstig uit
het centraal magazijn te Woerden. Er
is voor het Noordelijkste kamp een spe
ciale waterleiding aangelegd door de
Brabantsche waterleiding-maatschappij,
een leiding, die in de toekomst zal moe
ten dienen voor de watervoorziening
an Rucphen en later dan ook zal wor-
Boven links: Troepenconcentratie
in de omgeving van Leur. Rechts:
Een ongewone klant voor een ijsco.
Onder: Een oogenblikje rust voor
man en paard in een eenzame uit
spanning.
den doorgetrokken. Daarom i6 nu reeds
de aanleg op solieder basis geschied,
dan anders voor een tijdelijk doel als
dit noodig was geweest. Ons leger heeft
nog altijd witte tenten, dio uit de
lucht een prachtig doelwit vormen.
Groene tenten zouden zonder twijfel
beter in overeenstemming zijn met do
moderne krijgsopvattingen, maar de
vernieuwing ervan is wel wat duur,
omdat de tenten van het Nederland-
6che leger van zulk een uitnemende
kwaliteit zijn. In een oorlog worden
zulke onderkomens evenwel nooit meer
gebruikt, dus is de opzichtige kleur ge
lukkig niet zoo erg.
ROOSENDAAL. 23 Sept. Vanmorgen om kwart over zeven
heeft bij de legeroefeningen in Noord-Brabant een droevig onge
luk plaats gehad. Op een afstand van ongeveer twee kilometer ten
Oosten van Nispen had een stuk 6 c.M. veldgeschut stelling geno
men. Men had het geladen met losse munitie. Toen een patrouille
infanterie naderde vroeg deze verlof om het stuk te mogen pas
steren, en nadat dit was toegestaan, trok de patrouille voorbij.
Door tot dusverre niet opgehelderde oorzaak ging plotseling een
schot af, dat een van de laatste mannen, behoorend tot de mor
tieren compagnie van het 14e regiment infanterie te Bergen op
Zoom, in den rug trof. Korten tijd later is de militair aan de be
komen verwondingen bezweken.
Het gebeurde heeft grooten indruk bij de troepen gewekt.
Verder zijn in den loop van den nacht eenige ongevallen van
minder ernstigen aard voorgevallen, waarvan twee huzaren het
slachtoffer werden. Twee paarden die schrokken, wierpen hun be
rijder af. Een huzaar bekwam verwondingen in het gelaat, de
andere liep een trap van een paard op, waardoor hij een been
brak.
Voorts is een eskadron huzaren in het duister terecht gekomen
in een aantal rijwielen langs den weg. Zeven rijwielen werden
onder de hoeven der paarden vernield.
RICKETT BEZOEKT
DEN NEGUS
De bekende Amerikaansche financier
en petroleum-magnaat Rickett is per
vliegtuig via Parijs van Londen naar
Genève gereisd. Het schijnt, dat hij van
de gelegenheid, dat de Negus te Genève
is gebruik wil maken, om zijn persoon
lijke belangen te bepleiten.
Oviedo door de artillerie en
luchtvaart gebombar*
deerd
RUSSISCHE IJSBREKER VAST
GEVROREN
RIGA, 23 Sept. (A.N.P.) De Sovjet-Rus
sische ijsbreker Sadko is nabij Franz
Josephland in het pakijs vastgevroren
De thermometer is gedaald tol li gra
den onder het vriespunt.
Draadlooze berichten uit Siberië mel
den, dat de schepen in de Barentz-
Karazee worden bedreigd door lelie
sneeuwstormen.
Moorsch eskadron in de
pan gehakt
MADRID, 23 Sept. (Reuter).
De toestand te Toledo heeft
zich voor de regeeringstroe»
pen aanzienlijk verbeterd. De
belegerden in het Alcazar
moesten gisterochtend de
stellingen, die zij nog buiten
het Alcazar bezetten, opge»
ven en in de kelders vluchten.
Daarbij moesten zij de stab
len, de graanzolders en een
groote galerij, waar zij hun
dooden begroeven, in den
steek laten. De belegerden
verdedigden zich hardnekkig.
Zij maakten daarbij vooral
gebruik van granaten en bom»
men van loopgraafkanonnen.
De regeeringstroepen omrin»
gen thans het centrale ge»
bouw en den tuin en kunnen
alle uitgangen onder vuur
nemen. Naar het schijnt, zijn
de verliezen der opstandelin»
gen aanzienlijk grooter ge»
weest dan die van de regee»
ringstroepen.
Het Spaansche ministerie van oorlog
heeft een communiqué uitgegeven,
waarin wordt medegedeeld, dat aan het
Noordelijk en N.W. front Oviedo door de
artillerie en de luchtvaart gebombar
deerd werd. Aan het front van Aragon
hebben de regeeringstroepen in de om
geving van Caste verscheidene vooruit
geschoven posten der opstandelingen
aangevallen; 36 soldaten der tegenstan
ders liepen naar de gelederen der re
geeringstroepen over tijdens deze actie.
In den sector van Barbastro en Huesca
werd een stelling door de opstandelin
gen aangevallen, die met groote verlie
zen werden afgeslagen. Aan het Zuide
lijk front, hebben de troepen een sana
torium veroverd, dat in den sector van
Guadix in een versterking was veran
derd. Tenslotte hebben de opstandelin
gen aan het centrale front Guadarrama
aangevallen, doch zij werden terugge
slagen.
Het ministerie van oorlog heeft voorts
per radio medegedeeld, dat in den sec
tor van Talavera een sterke aanval der
opstandelingen met groote verliezen
voor den vijand werd afgeslagen. Een
Moorsch eskadron werd geheel vernie
tigd.
Het ministerie van binnenlandsche
zaken deelt mede, dat aan het Noorde
lijk en N.W. front de voorposten der
opstandelingen ten Zuiden van Oviedo
zijn aangevallen. De vijand moest zich
terugtrekken,
Aan het front van Aragon zijn de
regeeringstroepen in den sector van
Huesca 4 K.M. opgerukt, nadat den op
standelingen zware verliezen waren toe
gebracht en een belangrijke hoeveelheid
oorlogsmateriaal in beslag was geno
men.
Te Talavera en Santa Olalla hebben
rechtsche colonnes, gesteund door
vliegtuigen, een hevigen aanval onder
nomen. Ondanks al hun pogingen heb
ben zij geen vorderingen kunnen ma
ke. De troepen hebben zich met groote
geestdrift verdedigd en den druk van
den vijand weerstaan.
Het Spaansche telegraafagentschap
Fabra meldt, dat lord Churchill, chef
van de Britschc sanitaire missie, af
scheid heeft genomen van verschillende
officicele personen. Hij nam toen ken
nis van een door de opstandelingen
verspreid bericht, volgens hetwelk
Azana door de communisten gevangen
was genomen. Churchill, die juist door
Azana ontvangen was, verklaarde
aldus het Spaansche agentschap dat
dit genoeg was om de onjuistheid van
een dergelijke nieuwsverspreiding te be
wijzen,
In een interview heeft Companvs,
president van Catalonië, verklaard, dat
de militaire opstand is op touw gezet
door drie reactionnaire factoren: feoda
lisme, militarisme en de kerk. Deze drie
de overigens, dat de regeering de over
winning zal behalen.
Successen der opstan
delingen
Het hoofdkwartier der rechtsche troe
pen te Pamplona meldt, dat de troepen
van generaal Mola, die naar Bilbao op
rukken, een reeks belangrijke stellingen
hebben bezet.
Het te Sevilla verschijnende blad Cor-
reo de Andalucia meldt, dat vliegtuigen
der opstandelingen den regeeringskrui-
ser Libcrtad en den onderzeeër D 6 tot
zinken hebben gebracht.
Talrijke troepen te
T alavera
De bijzondere berichtgever van Havas
meldt, dat in Talavera slechts 5000 van
de 13.000 burgers zijn gebleven, doch de
troepen der opstandelingen omvatten
20.000 man. De aanvallen der regee-
ringsvliegtuigen zijn zeldzaam en op
den weg ziet men de overblijfselen van
drie vliegtuigen der regeering, die
Maandag omlaag zijn gescholen.
Van Maqueda uit worden de operaties
voortgezet in de richting van San Mar
tin do Val de Iglesias naar Naval, Car
nera cn Toledo. Strijders, die van de
gevcchtslinie terugkeerden, verzekerden,
dat de vijand op de vlucht is gedreven.
Generaal P'ranco is te Talavera aange
komen.
Ettelijke volksfronters
gesneuveld
De speciale verslaggever van Havas
meldt:
De inneming van Maqueda is in ver
sneld tempo geschied. Na een bliksem
snelle manoeuvre der colonne onder
Caslejon drongen de nationale troepen
de stad bij het aanbreken van den dag
binnen vanuit het Noorden om direct
een spervuur te openen. De bestorming
van de stad vond te half tien plaats,
liet zwakke verzet der verdedigers ging
onmiddellijk over in een overhaaste
vlucht. De legionnaires en rcgulares
richtten hun mitrailleurs op de groe
pen vluchtelingen, die een gemakkelijk
doelwit vormden cn waarvan de lijken
den grond over een afstand van 2 K.M.
bedekten. De regeeringstroepen zouden,
naar men zegt, 900 dooden verloren
hebben. De nationale voorhoeden zetten
hun actie voort en naar het Noorden
zijn zij reeds naar Quismondo en in
Zuidelijke richting naar Torrijos onder
weg.
Terechtstellingen
Uit Lerida wordt gemeld, dat een
commandant en een kapitein der guar-
dia civil onder beschuldiging van deel
neming aan den militairen opstand te
rechtgesteld werden. Tien burgers zou
een zelfde lot hebben getroffen.
Met betrekking tot de terechtstelling
der drie gezusters Aguiar, zusters van
den vice-consul van Uruguay te Madrid,
wordt nog vernomen, dat deze op het
oogenblik hunner verdwijning een hand
om den arm droegen met de kleuren
van haar land en voorzien waren van
ren behoorlijk door de autoriteiten ge
waarmerkt vrijgeleide. Een onderdaan
van Uruguay, die zich naar het lijken
huis begaf, kon de lijken der vermisten
nog herkennen, juist op het oogenblik,
dat men zich gereedmaakte om deze op
heimelijke wijze te begraven.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGEL1JK-
SCHE GECONTROLEERDE
OPLAAG VAN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU
VOOR PUBLICITEITSWAARDE
TOURNOOIVELD 4 DEN HAAG
STADSNIEUWS
Achtste Districtsdag van do Kamer
van Koophandel. (Tweede blad, pag. 1).
NON-INTERVENTIE IN SPANJE
GENÈVE, 23 Sept. (Reuter). De Por-
tugeesche minister van buitenlandsche
zaken heeft gistermiddag een onderhoud
gehad met Eden. Tijdens dit onderhoud
werd voortgegaan met de bestudeering
van de formule, die de medewerking
van Portugal aan de coördinatie-com
missie te Londen mogelijk zal maken
en waarhij tegemoet gekomen wordt aan
de door Lissabon gestelde voorwaarden
In officieele Britsche kringen verklaart
men, dat de besprekingen tusschen Eden
en Monteiro van buitengewoon hartelij-
ken aard waren. Eden zou bereikt heb
ben. dat Portugal bereid is zich te doen
vertegenwoordigen in de coördinatie
commissie. Portugal stelt echter nog en
kele voorwaarden; o.a. zou het elkecon-
tróle weigeren, die op zijn grondgebied
wordt uitgeoefend door een organisme,
waarin de Sovjet-Unie is vertegenwoor
digd.
GEEN POGING TOT VERGIFTIGNG
WEENEN, 23 Sept. (Reuter). - Haar
uit Innsbruck wordt gemeld, heeft orof.
Breitner, de rector van de medische fa
culteit, die naar het ziekbed van Titoe-
lescoe is ontboden en de eerste bloed
transfusie heeft verricht, verklaard dM
hij volkomen de meening deelde van
den anderen behandelenden geneesheer,
dat de Roemeensche staatsman niet het
slachtoffer van een poging tot vergif
tiging is geworden. Titoelescoe lijdt aan
moeras-bloedarmoede, een ziekte, die
zijn de vijanden van allen vooruitgang, uiterst gevaarlijk en zeer moeilijk ie
Weerverwachting
Medegedeeld door hetK.N.M.I.
te de Bilt.
Meest zwakke veranderlijko
wind, nevelig tot licht of half
bewolkt, waarschijnlijk droog
weer, weinig verandering in
temperatuur.
Hoogste barometerstand 771.3 Maas
tricht. Laagste 761.3 te Vardö.
LANGESTRAAT 49 TEL. 190
100 dozijn
STERKE KOUSEN
en GOEDKOOP.
Matzijde, Fil m. zijde.
Diplomatieke betrekkingen
verbroken
BUENOS AIRES, 22 Sept. (Havas-
A.N.P.) Uit Montevideo wordt ver
nomen, dat Uruguay de diploma
tieke betrekkingen met de regee
ring te Madrid heeft verbroken in
verband met de terechtstelling van
drie zusters van den vice-consul te
Madrid.
Sedert tien dagen had men niets
gehoord omtrent het lot van drie
zusters. Heden werd het stoffelijk
overschot van de drie vrouwen ge
vonden tusschen de slachtoffers van
een communistische moordpartij. De
regeering van Uruguay heeft on
middellijk geprotesteerd bij de re
geering te Madrid en stelt een rap
port op aan den Volkenbond over
de bescherming van het leven van
vreemdelingen in Spanje.
SAMENZWEERDERS GE-
ARRESTEERD
TOKIO, 22 Sept. (A.N.P.) 26 leden van
de ..godgezonden troepen" zijn door de
politie gearresteerd, verdacht een sa
menzwering op touw te hebben gezet
voor een reactionnaire putsch. Luite
nant-kolonel Tetsunosuke Yasuda en 53
andere leiders van deze beweging, die
in 1933 werden gearresteerd in verband
met een samenzwering, staan op het
oogenhlik terecht.
aldus Companys. De president vertrouw- genezen is.
WEGENS OPRUIING VEROORDEELD
ANTWERPEN, 23 Sept. (Reuter). De
krijgsraad heeft vier personen, die eenl-
gen tijd geleden in het kamp van Be-
verloo tot ongehoorzaamheid hebben
aangezet, tot straffen, wisselend van
drie maanden tot veertien dagen gevan
genisstraf, veroordeeld.
