VERBETERING 7AN DE
Van de Sovjets en hun
Stachanovieten
VOLKENBONDSMACHINE
DE LUCHTROOVERS
VAN HOITIKA
■■III
Rusland technisch
bekeken
Rechtsgeding tegen
Degrelle
Non interventie is interventie ten nadeele
van de regeering zegt Del Vayo
POSTVLIEGTUIG
VERMIST
REGIONAAL PACT
VOOR
WEST EUROPA?
De grondstoffenkwestie
Ie BLAD PAG. 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1936
Naar Kerk en kolchoz
door Jan Spaander
VIII
DE straten in, de wegen om Moskou,
de autoveering in Husland, schijnen
wat minder dan bij ons. Toch wou
den we op den rit naar den kolchoz,
de collectief-boerderij, ei*i dertig kilo
meter buiten de stad, niet zoo op en
neer gekaatst zijn geworden in de bus
met een minder ontembaar chauffeur.
Onze kozak, met zijn fonkeloogen, men
de de zware wagen onstuimig door boch
ten en liet 't gevaarte voortsteigeren
op rechte stukken. De voetgangers had
den slechts te zorgen tijdig op zij te
stuiven, juist, als in den tijd dat kozak
ken nog te paard zaten in Moskou.
't Ging dwars door deze uitgestrekte
metropolis, eerst door 't verzorgde cen
trum, dan door armelijke buurten, met
weinig meer sporen van recenlen bouw,
dan een galerij van winkeltjes, product
der revolutie, die een „vrije" markt voor
„vrije" boeren omsloot. Deze combinatie
van koop en verkoopsgelegenheid
naast elkaar is theoretisch ideaal, doch
bij het passeeren zagen wij geen boeren
op de markt. Vooral wat industriepro
ducten betreft zijn de winkels te Mos
kou leeg en tegen die soort waar ruilt
dc boer toch uiteindelijk zijn surplus
voedsel.
Een communistisch leider vertelde
mij even serieus, als ik het even serieus
betwijfel, dat de winkels te Moskou nu,
wat waren betreft, zoo leeg zijn en vroe
ger zoo vol, omdat ze nu voor dc massa
zijn en vroeger voor den enkeling.
Op onzen tocht naar buiten passeer
den wij honderden winkels en winkel
tjes danig in vervuild verval. De mid
denstander behoeft er zijn hoofd niet
meer over te breken. Het bedrijf is vei
lig in staatshanden. Geen handelsrei
zigers meer. geen reclame meer, geen
concurrentie meer alles cn overal
even duur of niet te koop.
Voort zweepte dc kozak de bus langs
al die verdorde winkeltjes, over een ka
naal, door dunner bevolkte buitenbuur
ten naar het vrije. De landweg voerde
door een rommelig, ietwat een ion ig
landschap, een zoogenaamde rollende
vlakte. Het was er vrij boomloos en de
boompjes die er waren zijn laag en
schrompelig. Ter weerszijden van den
weg waren van tijd tot tijd huisjes, de
„ishas" der hier nog rije hoeren. Deze
isbas stonden veel alleen cn dan weer
was er een kerkje, nog zoetjes in be
drijf, waarmede eenige huisjes een dorp
je \ormden. De meesten hadden bloe
men voor de ramen en in de tuintjes, 't
Waren blokhuisjes van hout, oorspron
kelijk met veel sier- cn snijwerk, nu
scheef gezakt cn verveloos. De streek
was van menschen en vee vrij verlaten
tot wij hahenvege ongeveer, kwamen
aan een tamelijk brcede kronkelige ri
vier. Bij de oevers waren wat volwas
senen en kinderen. De chauffeur liet
ons hier uitstappen en over een houteu
brug wandelen, een angstige houten
constructie, het dek met het watervlak
gelijkvloers. Hij bracht de autobus er
kalm en voorzichtig uver. Onze stoet
deed mij denken aan den tocht over de
Berezina van Napoleon's leger in 1812.
(Op den terugweg donderde de kozak
in volle vaart over de rivier over dit
huiverige geval. Hij had ons dit keer
niet laten uitstappen. Wij* hadden hem
juist te voren verzocht hot tempo wat
te matigen. Hij grijnsde van plezier).
Na „de Berezina", zoo zal ik deze ri
vier maar noemen, reden we door een
wat heuveliger landschap. We passeer
den eerst een uitgestrekte kippenfokkerij
met allemaal spierwitte kippen, duizen
den als vlokken op 't veld. Voor een
prachtige vallei, met een dorpje op een
heuvel aan den overkant, draaide de
bus een landweggetje in en hield stil
op een hoog kopje, bij een boerenhuis
je, waar nog meerdere autobussen
stonden. Wij mochten dan ook aanne
men dat zij nu gekomen waren op een
kolchoz, een voorbeeld dat was uitge
kozen om te toonen wat betere en juis
tere organisatie van het boerenbedrijf
op kollectieven grondslag vermag.
Hier zou men ons toonen den Roo
den Ploeger.
Na bet uitladen werden we in 't hou
ten huisje in een soort laboratorium ge
bracht, vuil cn slordig. Er stonden wat
monsters, wat flcschjes en er waren wat
grafische voorstellingen aan den wand,
een soort indicatie dat er hier nu ein
delijk eens wetenschappelijk gewerkt
word en ook hygiënisch. F.r stond water
met 2 glazen en allen dronken we, uit
die twee glazen, ongespoeld. (In den
hceten Russischen zomer hadden we al
tijd dorst. Mineraalwater. Narzan, was
er in dien tijd niet te krij'gen.)
Buiten waren banken neergezet en
de boekhouder zou een „lecture" ge
ven. Hij was gekleed in armelijke broek
en boezeroen, had geen schoenen aan,
was barrevoets en kauwde op een
rietje.
t Was een brave kerel met een
snaaksch gezicht en van een z.waren ge-
spierden v oorvverkersbouvv. Niets geen
boekhouder en de lezing met getallen
verliep in aanvang niet zoo wonder vlot
ook al niet. omdat onze „Duitsche"
gidse, cl ie rnet de roodgeverfde lippen
en gelakte nagels, en een Engelsche
tolk tegelijk gingen vertalen voor de
boekhouder uitgesproken was. Hij ver
telde dat deze Kolchoz 1000 H A. groot
was, 27-i leden had en een 250 stuks
vee. Hoewel ik van de boerderij niet
meer weet dan iemand die op 't platte
Noord-Hollandsehe land geboren en op
gegroeid is en niet meer dan zoo iemand
die de groot-farms in Australië en Anip-
rika ook heeft gezien, waren deze cij
fers voor mij toch wel verrassend. Wan
neer met één blik van den heuvel over
de vlakke velden geconstateerd kon
worden dat er hier niets bedreven werd
wat op intensieve cultuur leek, deden
deze getallen mij denken aan een te
kort aan vee cn een teveel aan men
schen Dit verklaart misschien ook
weer hoe men in Rusland het werkeloo-
zen vraagstuk voor een deel heeft op
gelost, doch nog niet het vraagstuk van
de voedselvoorziening. Dit viel ook een
gekleurd Amerikaan op. Deze neger-
econoom drong maar aan op cijfers over
betaling, betaling in geld, betaling in
natura en wat de regeering er van
moest hebben. De neger rekende uit dat
ze 't daardoor net zoo slecht hadden
als de negers op oen katoenboerderij,
„in money and kind", in geld cn goed,
zei de neger, behalve dan dat de Rus
sen „m eer hoop" hadden. Hij meen
de dit laatste ernstig en gezien de nieu
we Landbouvvregels, die m.i. een uiterst
merkwaardig historisch document zul
len blijken te zijn, kan dit best waar
zijn, amioede van heden ten spijt. Rus
land de moeder is der verrassingen,
't Kan en zal er nog meer baren.
De boekhouder deelde ook nog mee
dat alle aangesloten boeren hun eigen
land cn al hun machines hadden inge
bracht. Wc zaten op een heuvel en be
neden ons lag 't vlakke land, wonder
schoon, doorsneden door een rivier de
Moskwa, die zich daar in bochten door
slingerde. Aan de andere zijde der val
lei waren weer heuveltjes en daarop zag
men kerken en dorpjes. In de vlakte
waren hooirookjes en wat schoven
graan en een kleine kudde vee. Er
liepen een paar menschen. Van machi
nerie geen spoor. Er reed één wagen.
Nergens zag men werken. Ik vroeg
hiernaar. Ja, de machinerie werd ook
met andere kolchozen te zamen go
bruikt, er was wat in de schuur en
een „combine" (dorschmachine) was
aan het werk met de menschen. We
gingen de kolchoz bekijken, 't dorp, 't
werk, de machinerie, de melkerij. de
kindercrèche, een huisje. De dominee
en ik weken naderhand wat van dit
plan af en onze vrouwen trokken wij
mede in ons onplanmatig gedoe en ik
stelde voor om onze bus maar mis te
loopen, zoo wonder mooi wras 't op dien
kolchoz. Hierover straks.
De schuur met machinerieën stond
op 't heuveltje cn daar draaide één
paard met één oude kar uit en drie man
met een jongen. Verder stond er 1 oude
ploeg, één eg of was 1 een soort kleine
zaaimachine, twee kleine discusploe-
gen, misschien w^aren het schijfeggen.
Als je dan de grootboerdcrijcn in Aus
tralië hebt gezien met slierten discus-
ploegen, dan was hier de mechanisatie
nog niet ver gevorderd. In de melkerij
stond ook nog een soort trommelzeef
(voor aardappelen?) voor electrische
aandrijving (losse en vaste pulley)
maar electrische drijfkracht was er in
dien schuur niet. Men werkte er nog
met heel oude stallantaarns. De melke
rij lag aan den voet van de heuvel en
daar was een heel klein slootje, waar
in wat. water stroomde cn wat eenden
ploeterden en een hadhuisje, 't Was
gesloten. De melkerij was een vie
zige lange koestal, waarin één stier
en wat zieke koeien. Een aantal nieu
we melkemmers lag op den grond.
Verder haast geen gerei, zelfs geen ta
fels, behalve een kookpot, ingemetseld,
zooals men hier voor varkensvoer ge
bruikt. 't. Leefde er van vuil en vliegen
en ik dacht aan onze kolchozen
bij Wieringen, ook nieuwe menschen
op nieuw land. Ik dacht aan ons kapi
talistisch Wageningcn.
We stapten vandaar door 't ontroe
rende dorpje, een dubbele rij blokhuis
jes, versierd cn vervallen, langs een on
geplaveide straat, ontroerend omdat
men wist van de groot e tragedie die ook
hier de laatste jaren afgespeeld was ge
worden. In dit dorpje woonden „nieu
we" menschen, kolchozmenschcn, vol
gens redevoeringen vooruitstrevende
lieden met geavanceerde ideeën, ont
roerender nog was de bocronhéhuizing
die wij bezochten, en beklemmend om
dat men zich afvroeg naar het lot der
verdreven koelakken, ontroerend met
zijn tafeltje bij 't raam, de meubeltjes
van vroeger, zijn iconen, zijn nidplaats-
jc, zijn vele en vele familieportretjes
auu den wand. Daar waren twee por
tretjes, van twee broers, ieder met de
zelfde fiets bi? den fotograaf. Fietsen
ziet men in Rusland bijna niet. Motor-
liet sen ook niet. Dit was een fotografen-
fiets, atelierstuk. Er was ruimte over
in deze behuizing en overal merkte men
kenteckenen van den betrekke lij ken
welstand, van cle vroegere bewoners,
de welstand van bijna den Noord-Hol-
landschen boer. Er was in het dorpje
één uiterst vies winkeltje, met weinig
v aren, heel donker; dit had 't konink
rijk der vetkaars kunnen zijn, als er
vet te missen wa« geweest. We be
zochten een kinderschooltje en een
crèche en hier ontdekte ik weer een
dubbele W.C. achter 't huis in een
tuintje en daar zaten twee kleuters ge
zellig bijeen, naast elkaar, en ze lach
ten me luid en vroolijk toe. Alle kin
deren hier waren vroolijk een leken ge
zond en ook de ouderen. Bij de school
vroeg de neger-econoom mij of ik niet
den indruk had dat in dit dorp vroeger
een zekere welstand had geheerscht?
Wij bespraken den bouw der huizen
en hun versiering en onze indruk was,
dat 't hier vroeger heter was dan nu.
Een jonge Amerikaan mengde zich
bier in 't gesprek en sprak luid en hef
tig ieder vermoeden in die richting
tegen. Hij wees op de menschen. hun
rustig gedrag, hun oogenschijnlijke blij
heid, op de gezonde kinderen en daarin
heeft hij gelijk: 't is juist of men in
Rusland gelukkiger kijkt dan hier. Ik
merkte 't reeds eerder op.
Over den heuvel moesten we langs
h*t kerkhof om naar bet werken met de
„combine" te gaan zien. Een groepje
jongens van 10 tot 12 voegden zich
bij ons, vroolijk en aardig. Ze wilden
weten uit welk land wij kwamen en be
grepen ons. -
Bij bet kerkhof wachtte de neger mij
op. Hij wees daar op tientallen dure
sarcophagen, van marmer, op dc gra
ven. nu dooreengesmeten.
Ja, in dit dorpje had vroeger wel
stand geheerscht. Dat kon men zien, als
men wilde zien. Daar zat een jong moe
dertje op een bankje met haar kindje en
ze lachte gelukkig naar ons.
Vreemd land, dat Rusland.
De „combine" was geen echte groote
.combine", 't was een kleine dorsch
machine, gedreven door een zwaren
tractormotor, Russisch fabrikaat, die
gloeiend stond, half in een strooberg. In
deze buurt zijn nog al eens branden.
Hier waren vele mannen en vrouwen
bezig met de halmen aan te dragen en
mannen sleepten de gevulde zakken
weg en bonden ze af. De neger ging op
in t vroolijke spel op dien platten heu
vel, die uitzag over een wonderbare
vallei, waardoor de rivier kronkelde en
met dorpjes in de verte.
Haast had ik niet hier wilde ik wel
vacantie nemen. De bezoekers troepten
weg, voorbij de kerk. waar dc weg
kronkelde en door een geul naar.beneden
voerde. Waarom niet even gebleven nog,
daclu ik. Snel liep ik de troep achterna
en tikte den dominee aan en wenkte
zijn cn mijn vrouw stilletjes. Met z'n
vieren kwamen we terug in 't kerkhek
en een vrouw riep snel een ouden man
uit een huisje. Voor 't raam zat een
meisje van een jaar of twintig sereen
te kijken, 't Was 't zuiver Russische
type, blond, zacht rose, blauw van oog.
Aan de kerkdeur was buiten-op een
zwaar hangslot, als men bij ons wel zag
op pakhuizen waar commiezen onver
wacht in mochten komen. Schuchter
deed de oude man, gekleed in een boeze
roentje, als een boertje zonder boord, de
deur open en liet ons binnen. Hij trok
de deur weer omzichtig dicht.
Het voorportaal was verwaarloosd.
De oude man opende een zware deur,
dan nog een tochtdeur. We kwamen in
een groote kerkruimte, alles keurig on
derhouden, met velo gulden sieraden.
Langs alle ikonen aan weerskanten van
het altaar waren roode en witte bloe
men, en hoewel geen natuur, liefdevol
verzorgd, indrukwekkend en ontroerend.
De oude man nam ons mannen mee
naar het altaar. Hij verzocht de dames
daar niet te willen komen. Iiij wierp
een gordijn open en 't schip der kerk
lag voor ons, vredig en stil.
Bent u de priester, vroeg ik.
Hij leefde op en zei zacht en frotsch:
„Ja, pope, pasteur evangelicus apostoli-
cus basileus". Zoo ving ik hot op.
Nooit had ik een Grieksch-Russischc
kerk bezocht cn had die niet gedacht
van een zoo plechtige schoonheid.
Het licht, even bewogen door drijven
de wolkjes, ebde aan en tijde weg door
de hooge ramen. Het maakte de bloe
men nog kleuriger en van de versierse-
lenoverdaad kaatste een goudglans, ook
over 't priestertje. Hij stond daar zoo ge
laten en'vol berusting.
Ik fluisterde dat men die Russen dan
toch maar liccl veel moois had afgeno
men. „.Ja, bijgeloof", zei dominee.
Dat maakte mij ineens weer prac-
tisch. Ik was overtuigd, dat de oude
pope niet meer meedeelde in Rusland en
dat het hem nog wel onbekend moest
wezen dat charity crime is. Een kleine
gave werd dan ook dankbaar aanvaard.
Vlug liepen we den heuvel af, langs
't badhuisje cn die glisserige melkerij,
over 't beekje, heuvel op, bus in en
daar ging onze kozak, full speed. Hij
duldde geen andere bus voor zich,
schoot, als verteld, rammelend als de
donder over de zwakke houten bnig.
Onderweg zag we in een flits in dorpjes
jonge mannen zich militair oefenen. Ze
droegen donker bruin-roode blouses, zoo
althans scheen de kleur mij in *t sche
merlicht, cn gasmaskers. Griezelig.
Dg kozak werd in zijn vaart gestuit
door wat vee, een kleine troep, die over
den weg liep. naar de stal. Een koe
sloeg met haar staart tegen de radiator-
knop én dat heeft onze chauffeur mis
schien contemplatief gestemd. De rest
van de rit reed hij veel gematigder.
Misschien dacht hij dat je nooit kunt
welen wat de aanraking met zoo'n
kocienslaart hetcekcnt. De doorsnee
Rus toch was (is) zeer bijgcloovig, voor
al de plattelander. Voor geen geld ter
wereld zou een Russische boer vroeger
op *t land gewerkt hebben in de Paasch-
week. Het was wel bekend dat graan,
met Paschcn gozaaid, met ontkiemde.
Dan weer. kool, om g >ed te gedijen,
moest op Witte Donderdag worden ge
plant. Opdat de koe veel melk
ge\e en de kip veel eieren, giete men
water uit een melkemmer, waarin een
ei gedaan is, door een trouwring. Peul
tjes plante men langs den weg, opdat
de hongerige passant ze plukke, opdat
God het u duizendvoudig vergoede.
De nieuwe landarberderswet keert
zich tegen dit bijgeloof, zij predikt nieu
we wegeu, zij is vastgelegd geworden in
een belangwekkende rede, historisch
document, waarin vervat is de boeren-
tragedie der laatste jaren, tevens pro
fetie die voortoovert den grijpbaren
gouden tijd, waarvan men de moge
lijkheid niet kan ontkennen.
Grepen uit dit stuk vol spanning zal
ik u niet onthouden.
Wordt vervolgd.
(Alle rechten voorbehouden).
In 't groote hotel was er ook zoo
een voor volwassenen.
Wegens benadeeling van
den Belgischen staat
BRUSSEL, 26 Sept. (Reuter). De
kabinetsraad heeft in zijn heden ge
houden zitting besloten, rechtsingang
te verleenen tegen heb blad van den lej-
der der rex-beweging. Degrelle, Le Pays
Roel. wegens benadeeling van het cre-
diet van den staat, door in strijd met
de waarheid mede te doelen, dat de
schatkist na vier milliard geheime fond
sen te liehben verspild, een tekort heeft
van 300 millioen.
Re raad zal een koninklijk besluit
voorstellen, waarbij het rijden met
voertuigen die als middel van aanval
of verdediging kunnen dienen, verbo
den wordt.
Voorts werd een wetsontwerp aange
nomen, ter aanvulling van de wetten
op de vervaardiging van den handel in
en het dragen van wapens eri munitie
en tot bet tegengaan van opruiing tot
misdaden en vergrijpen.
De raad nam tenslotte een wetsvoor
stel aan, waarbij het wetboek van straf
recht. wordt gewijzigd wat betreft aan
slagen op de vrijheden gewaarborgd
door dc grondwet
Britsche regeering bereid
erover te onder»
handelen
GEXÈVE, 25 Sept. (Reuter-A.N.P.).
De bijeenkomst van de Asscmblée
is vanochtend om 10 uur 55 begon
nen onder voorzitterschap van Sa-
vedra Larnas.
Twee sprekers, de ministers van
buitenlandsche zaken Eden en Del
Vayo zouden het algemeen debat
openen over de activiteit van den
Volkenbond.
De Assemblée keurde eerst de gis
teren door haar geformuleerde voor
stellen goed, met name inzake den
datum der verkiezing van niet-per-
manente raadsleden.
Toen betrad Eden het spreekgestoelte.
„Geen onzer, aldus Eden, kan zich
voldaan gevoelen over de gebeurtenis
sen, die zich in den loop van het jaar
hebben voorgedaan. De huidige omstan
digheden vereischcn een openlijk spre
ken. Engeland weuscht niet de naties
L Jfl
i
A. Eden
in twee kampen verdeeld te zien, naar
gelang van hun regecringsvorm.
Het nationalisme is sterk. Het anta
gonisme is hevig. De regceringsvormen
provoceercn elkander wederzijds.
De levensstandaard zou kunnen war
den opgeofferd aan den standaard der
bewapening. De nationaal gecontroleer
de propaganda verstikt, critiseert en
verhindert de vrije ontwikkeling der ge
dachte. Het beeld is niet schoon, aldus
Eden, maar niet zonder hoop. Het is
nog mogelijk, dat de naties samenwer
ken. Wij moeten de begrippen tolcratie
en gematigdheid in toepassing brengen.
Wij zullen niemand toestaan ons onze
democratie te ontrukken. Wij moeien
de wcderzijdsche nationale stelsels eer
biedigen; het respect voor onze eigen
regeering neemt niet toe, wanneer wij
anderen verachten. De politiek van
Groot-Britannië is vertrouwen te stellen
in den VoTkenbond.
Ten aanzien van de toekomst van
den Volkenbond zeide Eden, dat hier
twee elementen essentieel zijn: ten eer
ste de machinerie van den Volkenbond
en de wil om haar te gebruiken en ten
tweede, wat oneindig belangrijker is,
dat deze machinerie kan worden verbe
terd. Slechts door een algemeenheid
kunnen wij den Volkenbond zijn volle
dig effect geven en de bedreiging van
den vrede tot staan brengen.
De Britsche regeering acht het onont
beerlijk. dat reeds bij den aanvang van
een conflict de leden van den Volken
bondsraad zich er over uitspreken tot
hoever z.ij bereid zijn voor de zaak van
den vrede tc intervenieeren, daar een
dergelijke inlichting een machtige pre
ventieve werking zou hebben.
Naar de meening der Britsche re
geering kunnen regionale pacten in
het leven worden geroepen ter ver-
stcrkïng van de toepassing van het
covenant.
De Britsche regeering is bereid te
onderhandelen over een zoodanig
pact voor West-Europa.
De Assemblee kan geen wijzigingen
opleggen in verdragen legen den wil
van partijen, maar een duidelijke uit
spraak van den Volkenbond over dei
noodzakelijkheid van wijzigingen bevat^
een sterk element van pressie.
Dc Britsche regeering wenscht aan
te dringen op een nauwe samenwerking
ten aanzien van de problemen der oeca-
nomische politiek der wereld cn
wenscht, dat maatregelen worden geno
men in de huidige zitting van dc As
semblee om den oeconomischen vooruit
gang en liet oeconomisch herstel aan tejf
moedigen-
De kwestie der gronck
stoffen
Met een toespeling op dc kwestie der
grondstoffen zeide Eden, dat dit eeln
passend onderwerp van discussie voor
den Volkenbond is. Groot-Brittannië |is
er voor, dat in dezen zin door de Ais-
semblee maatregelen worden geuom»eïi.
Groot-Brfttannië zal doorgaan met
herbewapening tot dat de naties
tot overeenstemming komen aan
gaande een beperking. De ontwape
ning moet„ om werkelijk te zijn,
niet alleen! militair, maar ook gees
telijk zijn.
Eden bcsJoot met een beroep op de
Assemblee <le internationale machinerie
tc versterken om zonder toevlucht tot
oorlog geschillen te regelen.
Rede van Del Vayo
Vervolgens heeft de Spaansche minis
ter van buitten landsche zaken, Del Vayo,
een rede gehouden, waarin hij onder
meer zèulec
„De zaak, die verdedigd wordt door
de Spaansche regeering en het Spaan
sche volk, is de zaak van den vrede.
De burgeroorlog is ons opgedrongen. De
ervaring van thans leert, dat de toe
komstige oorlog, hoewel die een strijd
tusschen "twee staten kan zijn, inder
daad een conflict tusschen twee ideolo
gieën zal zijn. In de zestiende eeuw
groepeerde Europa zich om twee gods
dienstige idealen, katholicisme en pro
testantisme. Men zou zeggen, dat de
wereld zich thans verdeelt volgens twee
politieke idealen: de democratie en het
regime der onderdrukking. De met
bloed doordrenkte velden van Spanje
zijn iu werkelijkheid reeds de slagvel
den van een wereldoorlog. Eenmaal be
gonnen is deze aangelegenheid onmid
dellijk veranderd in een internationale
kwestie.
Welke der staatslieden, hier aanwe
zig riep Del Vayo uit zal niet toe
geven, dat het voor ons volkomen on
duldbaar is, dat men ons op een lijn
wil stellen met degenen, die, terwijl
zij den tegenover de republiek afgeleg-
den eed schenden, de wapens hebben
opgenomen om ons regimo van vrijheid
te vernietigen?
Ik breng hulde aan de nobele ge
dachte, die het initiatief van non
interventie inspireerde: ik moet
ook met groote bitterheid constatee-
ren, welke rampzalige gevolgen zoo
wel voor mijn land als voor de
toekomst der internationale samen
werking daaruit zijn voortgevloeid.
In jiuridisch opzicht beteekent de
non-interventie, zooals zij is toegepast
in bet geval van Spanje een wijziging
van de traditioneele regels van het in
ternationale recht, daar zij de regee
ring de middelen om op to treden ont-
LONDEN, 2 Sept. (Reuter*A.
N. P.) Het vliegtuig Boadicea
van de Imperial Airways wordt
vermist. Het toestel is Vrijdags
middag 12.44 van Croydon naar
Parijs vertrokken met enkel post
en vracht aan boord. De beman*
ning bestond uit een piloot cn een
marconist.
Het laatste bericht van het toe*
stel werd te 13.08 onvangen en
luidde, dat het vliegtuig de Brit*
sche kust verliet.
Omstreeks vier uur werd uit
Parijs gemeld, dat het toestel nog
niet was aangekomen.
Omstreeks 6 uur werden een
aantal toestellen uitgezonden om
naar het vermiste vliegtuig te zoe*
ken.
REGEERÏNGSCRISIS IN
FINLAND
HELSINGFORS, 25 Sept. (D.N.B.-A.
N. P.) De regecring Kivimaki heeft
heden in den Finschen rijksdag een
nederlaag geleden met 91 tegen 93
stemmen. De regeering had een wets
ontwerp ingediend tot verscherping van
de straffen op land- en hoogverraad.
Zij oordeelde deze wet noodzakelijk,
teneinde de Finsclie landsverdediging
beter te beschermen tegen spionnage
cn communistischo actie. Tegen het
ontwerp stemden vooral de socialisten
en de agrariërs.
De regeering-Kivimaki zal thans af
treden.
zegt. Maar kan men een dergelijk ac-
coord nog „non-interventie" noemen?
De non-interventie zou moeien inhou
den, dat men den hinnenlandschen toe
stand van een land volkomen ignoreert
en dc gesloten handelsovereenkomsten
blijft nakomen. Het feit, dat de normale
handelsbetrekkingen eensklaps worden
verbroken, dat de uitvoer van oorlogs
materiaal voor de regeering plotseling
wordt stopgezet, dat vroeger gesloten
contracten worden geannuleerd, bewijst
eens te meer, dat deze politiek van non
interventie slechts ten nadeele der re
geering en ten voordeclc van de rebel
len strekt. In de practijk kan men on
der datgene, wat men niet-inmenging
noemt, daadwerkelijke inmenging teil
gunste der opstandelingen verstaan.
273. De broek was Piet veel te lang, maar eer paar touw
tjes tooverden er een moderne pofbroek van. De jas was ook
tc lang, maar dat zat warm en de mouwen sloeg hij wel om.
Nu nog een alpinepetje op één oor en Piet zag er keurig uit
om de reis naar huis te aanvaarden.
27L Toen de boot, die naar het eiland gestoomd was om
het gezelschap te halen, allen veilig in Amerika had gebracht,
moest Piet maar zien hoe hij nu verder thuis kwam. Ze had
den hem eten. drinken en een slaapplaats gegeven, maar voor
goed kon hij niet hii hen blijven. Op een dag slenterde hii
langs de haven, toen hij een hooge stapel kisten zag.
