Gouduitvoer verboden
FRANXRIJXS STAP
België sluit zich aan
Staatscourant verschenen
De Effectenbeurs zal heden en Dinsdag
N
gesloten zijn in verband met de
Regeeringsmaatregelen.
Uitvoerverbod
van goud
Prijsopdrijving
gekeerd
Devaluatie door Jouhaux ten
zeerste toegejuicht
ZWITSERLAND
Ingrijpende wijzigingen
STRIJD BEPLEIT
TEGEN
PRIJSOPDRIJVING
DEVALUEERT
Dinsdag kabinetsraad te
Rome
Indië volgt voorbeeld
van Nederland
E. M. JAARSMA HAARDEN
en HAARDKACHELS
G. TH. VAN BEKKUM
Ie BLAD PAG. 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MAANDAG 28 SEPTEMBER 1936
Monetaire Politiek niet gehandhaafd
ADAT de regeering, na de aangekondigde monetaire maatregelen in Frank
rijk, haar voornemen te kennen gaf, om hare monetaire politiek onveranderd
te handhaven, heeft het sindsdien genomen besluit der Zwitsersche regeering de Ne-
derlandsche regeering genoopt hare houding opnieuw in overweging te nemen.
Nu Nederland het eenige land ter wereld is geworden, dat zijne muntpariteit on
gerept heeft bewaard en het daardoor in de sterkste mate den druk op de wissel
koersen en op zijn goudvoorraad zal gevoelen, kan de mogelijkheid om de huidige
monetaire politiek te blijven handhaven, niet langer aanwezig worden geacht.
Teneinde te verhoeden, dat men tenslotte genoopt zou worden den gouden stan
daard prijs te geven na eene niet te verantwoorden verzwakking van den goudvoor
raad der Nederlandsche Bank, heeft de regeering, in volledige overeenstemming
met het gevoelen der Nederlandsche Bank, besloten met ingang van 27 Sept. den
uitvoer van goud te verbieden, tenzij gedekt door een authentiek certificaat van de
Nederlandsche Bank.
Tevens zal de effectenbeurs beden en Dinsdag gesloten zijn.
Nadere mededeelingen omtrent de voornemens der regeering zullen heden wor
den bekend gemaakt.
Maandag en Dinsdag de
beurzen gesloten
VGRAVENHAGE, 27 September.
Verschenen is een extra-nummer van de
Staatscourant, gedateerd Maandag 2S
September.
De inhoud van dit nummer is als
volgt:
Wij Wilhelmina, bij de gratie Gods,
Koningin der Nederlanden, Prinses van
Oranje-Nassau, enz. enz. enz.,
op de voordracht van onzen Minister
Van Staat, Minister van Koloniën,
Voorzitter van den Raad van Minis
ters, en van onzen Minister van Finan
ciën van 26 September 1936, no. 79, ge
nerale thesaurie;
gezien een verzoek van de Nederland
sche Bank, dat van regeeringswege
maatregelen zullen worden genomen,
om zoo noodig te beletten, dat de goud.
voorraad in Nederland op bedenkelijke
wijze naar het buitenland zou kunnen
wegvloeien;
hebben goedgevonden en verstaan:
te bepalen:
dat de uitvoer van gouden munt en
goudmuntmateriaal van een door onzen
Minister van Financiën te bepalen tijd
stip af tijdelijk wordt verboden, behou
dens hiervan door of vanwege onzen
Voornoemden Minister in bepaalde ge-
Vallen te verleenen ontheffing.
Onze Minister van Financiën is be
last met de uitvoering van dit besluit.
Het Loo, den 26 September 1936.
WILHELMINA
De Minister van Financiën,
I heeft goedgevonden:
ter uitvoering van het Koninklijk Be
sluit van 26 September 1936, no. 52, te
bepalen, dat de uitvoer van gouden
munt en goudmuntmateriaal van 27
September 1936 af tijdelijk is verboden,
met dien verstande, dat ontheffing van
dit verbod wordt verleend voor zendin
gen, welke vergezeld zijn van een
authentiek certificaat der Nederland
sche Bank, gedateerd op 28 September
1936 of later, vermeldende, dat de daar
in omschreven zending voor uitvoer is
afgegeven, welk certificaat bij den uit
voer aan de ambtenaren der invoerrech
ten ter intrekking moet worden aange
boden.
De Minister van Financiën,
OUD
's-Gravenhage, 28 September 1936.
De Minister van Financiën,
heeft goedgevonden en verstaan te
bepalen:
dat op Maandag 28 en Dinsdag 29
September 1936 de beurzen voor den
geld- en fondsenhandel zullen zijn ge
sloten, alsmede dat die dagen voor de
geldleeningen, als bedoeld in afdeeling
V der beursvoorschriften 1914, niet als
werkdagen zullen worden beschouwd.
De Minister van Financiën,
OUD
's-Gravenhage, 26 September 1936.
Minister P. J. Oud
's»GRAVENHAGE, 28 Sert.
Naar wij vernemen is heden de
indiening te verwachten van een
wetsontwerp, dat beoogt de prijs»
opdrijving tegen te gaan. In dit
wetsonwerp zullen zoowel de prijs
zen van diensten en goederen als
de huren aan bepaalde regels wor»
den gebonden.
Voorts zou het in de bedoeling
der regeering liggen een ernstig
beroep te doen op de midden»
standsorganisaties om mede te
werken prijsopdrijving te voorko»
men.
Wij vernemen voorts, dat vanwege
de regeering contact gezocht is met de
verschillende middenstandsbonden, de
grootwinkelbedrijven en coöperaties,
teneinde onredelijke prijsverhooging
van levensmiddelen te voorkomen.
Het resultaat hiervan is, dat volle
dige medewerking werd verkregen.
Mocht desniettemin onredelijke prijs
verhooging plaats vinden, dan zaj de
regeering met kracht optreden om
zulks te verhinderen.
Een wetsontwerp tot het tegengaan
van onredelijke prijsverhooging van
goederen, diensten en huren heeft
reeds het departement van handel, nij
verheid en scheepvaart verlaten.
Voorts kan worden medegedeeld.
dat de gevolgen van het uitvoerverbod
op goud een ingrijpende verandering
in de landbouwcrisispolitiek noodzake
lijk zullen maken, waarbij zal voorop
slaan, dat met inachtneming van de
belangen van den landbouw de prij
zen van de eerste levensmiddelen, met
name brood en aardappelen niet zullen
worden verhoogd.
Voorloopig zijn ten aanzien van de
landbouwcrisisbepalingen de volgende
maatregelen genomen:
Alle restitutie-, exportbeschikkingen,
enz. zullen, met uitzondering van de
beschikking voor zoover betreft dc te
ruggave van binnenlandsche heffing
op boter, voorzoover de normale hoe
veelheden betreft, voorloopig worden
stopgezet. Zoo spoedig mogelijk zal
worden bekend gemaakt, welke resti
tuties, premies enz. met ingang van
28 September 1936 zullen gelden.
Met ingang van 28 September 1936
zal tot nader order geen rogge worden
gedenatureerd. Dit geldt ook ten aan
zien van partijen, waaromtrent reeds
toezegging tot het houden van toe
zicht werd gedaan.
Dc steun k i 2.25 voor gerst wordt
met ingang van 28 September 1936 tij
delijk opgeschort. Dorschingen dienen
echter op den ouden voet door te gaan.
Alle formaliteiten dienaangaande wor
den voorloopig gehandhaafd.
Geen monopolie-overeenkomsten zul
len ten aanzien van den uitvoer van
consumptie- en pootaardappclen naar
België en veldboonen naar Duitsch-
land worden aangegaan.
De reductie bij invoer van Indische
mais wordt tijdelijk opgeschort.
Voor zoover betreft de Nederlandsche
aardappelmeelcentrale is voor alle ge-
organiseerden tot nader order de ver
koop van aardappelmeel stopgezet
De aarclapnclmoelcentrale aanvaardt
geen enkele verplichting voor verkoo-
pen gesloten na 27 September 1936.
De Nederlandsche veehouderiicentra-
le heeft den verkoop van spek door
spekexporteurs stopgezet
Van Zwitsersche zijde wordt
kritiek geoefend op Blum's
volksfrontpolitiek
BERN, 26 September.
Naar wij vernemen heeft de
Zwitsersche Regeering heden
onverwachts besloten tot deva
luatie van den Zwitserschen
franc. Het percentage der deva
luatie is nog niet bekend.
Maandag en Dinsdag zullen
de Zwitsersche beurzen geslo
ten zijn.
AMSTERDAM. 26 Sept. (A. N. P.)
In verband met de berichten over een
aan de valuta's van Frankrijk, Enge-
aanpassing van den Zwitserschen franc
land en Amerika, heeft 't A.N.P. Zater
dagavond telefonisch nadere inlichtin
gen gevraagd aan het Zwitsersch Tele
graaf Agentschap te Bern, dat het vol
gende mededeelde:
„De bondsraad is, na kennis te heb
ben genomen van het besluit der Fran-
sche regeering om den Franschcn franc
met circa 30 percent te devalueeren, tot
de conclusie gekomen, dat het in het be
lang is van de Zwitsersche nationale
economie, dat ook Zwitserland er toe
overgaat zijn valuta aan te passen aan
de wereldvaluta's.
Hieromtrent heeft de bondsraad
een verklaring gepubliceerd waarin
hij vaststelt, dat dc goudreserven
van de Zwitsersche nationale bank
nog rijkelijk voldoende zijn om aan
iederen aanval het hoofd te bieden,
doch dat men thans tot devaluatie
overgaat, omdat indien men er later
toe gedwongen zou worden, men in-
tusschen reeds een aanzienlijke hoe
veelheid goud had moeten doen af
vloeien.
De devaluatie in Frankrijk zou Zwit-
De Fransche vakvereenigings*
leider Jouhaux heeft tegen*
over een vertegenwoordiger
van Havas inzake de aanpas*
sing van den Franschen franc
verklaard dat men unilaterale
devaluatie niet verwarren
moet met internationale maat
regelen tot aanpassing van
de valuta. Het heeft er allen
schijn van, dat de beslissing
van Frankrijk na de eenslui*
dende verklaring van Enge*
land, de Verecnigde Staten
België en Zwitserland, de
eerste stap is naar een inter*
nationale entente, aan het po*
litieke en economisch belang
waarvan men niet meer kan
twijfelen.
Deze maatregel zal evenwel alleen
het verwachte succes hebben, indien
speculatie absoluut wordt voorkomen,
de verbruikscapaciteit van de volks
klasse gehandhaafd wordt en de maat
regelen tot het uitvoeren van groot e
werken snel worden toegepast. Dit
houdt in. dat een glijdende loonschaal
wordt toegepast en met alle kracht
wordt gestreden tegen een onwettige
hausse van prijzen.
De leden der Fransche parlementaire
commissie voor de financiën, die be
hooren tot de meerderheidsgroepen
zijn Zondagochtend in het Kamerge
bouw bijeengekomen om met elkander
overleg te plegen en kennis te nemen
van een verslag van den minister van
oeconomische zaken. Spinasse, over
het verloop der onderhandelingen,
welke leidden tot de „alignement" (aan
passing) der valuta. Hij gaf voorts een
exposé van het oeconomische en sociale
aspect van de genomen maatregelen
welke noodig zijn met het oog op de
monetaire wet.
In de zitting der commissie van finan
ciën heeft vervolgens Zondagmiddag mi
nister Auriol het ontwerp der financiëele
wetten uiteengezet, dat behelst de o p-
s c h o r t i n g van de toepassing der mo
netaire wet van 25 Juni 1928, waarbij het
goudgehalte van den franc op 65.5 milli
gram werd vastgesteld.
De regeering zal later een decreet vast
stellen, waarbij het goudgehalte van de
nieuwe munteenheid wordt bepaald op
43 49 milligram van 0.900 fijn.
Teneinde de pariteit van 'en franc ten
opzichte van het goud te handhaven, zal
een fonds tot stabilisatie der wisselkoer
sen worden gevormd, te beheeren door de
banque de france, onder verantwoorde
lijkheid der schatkist. De wet behelst
voorts maatregelen tot herziening der
loonen en salarissen.
Na deze uiteenzettingen heeft de finan.
cieele kamercommissie met 20 tegen 12
stemmen en 7 onthoudingen den tekst
van het eerste artikel van het regcerings-
ontwerp, dat het principe van wijziging
van den gouden standaard stelt, aange
nomen De aanwezige socialisten en ra
dicaalsocialisten stemden voor, de
communisten onthielden zich, terwijl
centrum en rechts tegen sic den.
Na zonder wijziging alle artike
len en het geheele monetaire wets
ontwerp der regeering te hebben
seriand ook reeds zonder dat dit land
tot devaluatie overging in het toeris
ten-verkeer, export etc., zoo zwaar tref
fen, dat het beter is dat Zwitserland
zich terstond aan de in het buitenland
genomen maatregelen aanpast, teneinde
den levensstandaard in Zwitserland op
het huidige peil te kunnen handhaven.
Op een desbetreffende vraag van het
A.N.P. deelde het Zwitsersche telegraaf
agonschap mede, dat omtrent het per
centage van de voorgenomen devalua
tie op het oogenblik nog niets kon wor
den gezegd, evenmin als over de hand
having van den gouden standaard na
de aanpassing.
Nader vernemen wij, dat ook De
Javasche Bank een goudembargo zal
afkondigen, zoodat dan ook de In
dische monetaire politiek niet ge
handhaafd wordt.
goedgekeurd is dc financieele com
missie Zondagavond te half negen
uiteengegaan.
Het door de financieele kaïnercommis
sie goedgekeurde wetsontwerp bevat be
palingen over de aanwending van de
door de devaluatie ontstane m eer
waarde van den goudvoor
raad der Banque de France. Men
stelt deze meerwaarde op -"3 milliard, en
hiervan zullen tot 10 milliard gebruikt
worden voor het valuta-stabilisatiefonds
en voorts eenige miljiarden voor de af
lossing, resp. vermindering van de dooi
de openbare instellingen bij het Crédit
Fonciei opgenomen lecningen.
De toestand in Italië
De Italiaansche minister van finan
ciën weigerde zich uit te laten over de
gevolgen van de devaluatie van den
Fransche franc. Italië maakt steeds
meer in theorie dan in praktijk deel uit
van het goudblok, daar in dit land de
mogelijkheid tot het inwisselen van
bankbiljetten niet bestaat, terwijl de
Bank van Italië geen balansen publi
ceert, zoodat het ook niet mogelijk is de
juiste dekking van de lire te achter
halen. Gezien de inkrimping van den
buitenlandschen handel van Italië kan
men aannemen, dat het Italiaansche
devies niet zeer gevoelig is voor de ge
beurtenissen op financieel gebied in het
buitenland en men kon tevens aan
nemen, dat de Italiaansche regeering
om prestige redenen haar valuta wil
handhaven, zoolang zij daartoe in
staat is.
Het Fransche precedent zou echter
een gelegenheid kunnen bieden om ver
lichting te hrengen in de positie van de
schatkist, die door de verhooging van
de loonen met 10 pet. in een moeilijke
positie verkeert
Het Italiaansche kabinet zal Dins
dag in buitengewone zitting bijeen
komen. Het zal het vraagstuk be
handelen in welke mate de regee
ring haar financieele politiek zal
moeten herzien in verband met de
devaluatie van den Franschen franc.
Nader verluidt uit Rome, dat geen
ingrijpende maatregelen door de
Italiaansche regeering zullen wor
den genomen. Echter overweegt
men de mogelijkheid van een zekere
aanpassing van de lire aan de an
dere valuta's.
De Neue Zürcher Zeitung schrijft, over
de monetaire maatregelen der Fransche
regeering
Het besluit tot devaluatie is in
wezen niets anders dan het over
duidelijk mislukken van de econo
mische en financieele politiek, wel
ke momenteel door het volksfront
wordt gevoerd.
De devaluatiestap wordt gedaan op
een oogenblik, waarin deze diep ingrij
pende operatie politieke en sociale ge
volgen kan hebben die op het oogenblik
nog niet te overzien zijn. De minister
president i6 er weliswaar in geslaagd
DE GOUVERNEUR VAN DE
BANQUE DE FRANCE,
DE HEER LABEYRIE
de problemen inzake de loonen, kosten
van levensonderhoud en den Spaan-
schen burgeroorlog, die door den duivcl-
schen opzet der communisten er zooda
nig aan toe waren, dat zij de grootste
zorg baarden, weer eenigszins te ont
warren, maar men zal moeten afwach
ten of de leiding van het volksfront
thans in staat zal zijn haar gezag te
handhaven en een algemeene verwar
ring te voorkomen. Op de bekwaamheid
van den minister-president kan na de
ervaringen, welke thans zijn opgedaan,
de hoop op de zoo dringend noodzake
lijke energie van de leiding niet wor
den gevestigd.
Amerikaansch optimisme
De New-York Herald Tribune meldt
dat de Amerikaansche bankiers de her
waardeering van den franc met vreug
de begroeten. Ofschoon het hereiken
van de definitieve overeenkomst tot in
ternationale stabilisatie der valuto mis
schien nog wel eenigen tijd in beslag
zal nemen, is de herwaardeering van
den franc een stap in de goede richting.
Yen blijft aan het pond
gekoppeld
Naar men volgens Reuter aanneemt,
zal de Japansche monetaire politiek
niet worden beinvloed door de devalua
tie van den franc en zal de yen in de
tot dusver bestaande verhouding aan
het pond sterling blijven verbonden.
Stimuleering der goes
derenprijzen
De meening van talrijke deskundigen
te Londen is, dat do valuta-overeen
komst tusschen de drie mogendheden
de goederenprijzen zal stimuleeren. Al
vorens echter eenige definitieve voor
spellingen te doen, wacht men aandui
dingen af over de houding van Dultsch-
land, daar dit land, naar men meent, de
macht zou kunnen houden om de doel
treffendheid van de overeenkomst te
maken of te breken.
Uit Johannesburg wordt gemeld, dat
volgens de mcening van deskundigen
de goudprijs zal stijgen boven de 140
shillings per ons fijn, als gevolg van dc
devaluatie van den franc
In Duitschland geen
verandering
BERLIJN, 27 September (Reuter-A.N.
P.). In een op een bijeenkomst van
S.A.-leiders der provincie BerlijnBrau
denburg te Koeningswusterhausen ge
houden rede heeft de onderstaatssecre
taris van financiën, Reinhardt, o.a. het
volgende verklaard:
„De Duitsche munt is stat#fcl en zal
in geen geval gedevalueerd worden".
Hij zeide voorts, dat in Duitschland
geen enkele verantwoordelijke persoon-
soonlijkheid aan monetaire experimen
ten denkt, en dat niets zal gebeuren,
dat het opbouwende werk van den
führcr zou kunnen verstoren.
Onderlinge aanpassing
PARIJS, 27 Sept. (Reuter-A.N.P.).
Volgens geruchten, die hedenmid
dag in de wandelgangen van de Ka
mer de ronde deden, doch die niet
gecontroleerd konden worden, zou
den Engeland en de Vereenigde
Staten op het punt staan een over
eenkomst te sluiten, beoogendo de
onderlinge aanpassing der beide
Angelsaksische deviezen als aan
vulling op het monetair accoord,
dat reeds tusschen Parijs, Londen
en Washington tot stand is geko
men.
NEW YORK, 27 Sept. 'Reuter-A.N.P..)
Weliswaar niet officieele, doch niette
min welingelichte Amerikaansche krin
gen achten de mogelijkheid eener nieu
we overeenkomst met betrekking tot
den koens van het pond sterling die
volgens Parijs elk oogenblik zou kun
nen worden verwacht niet uitgeslo
ten. Zij gelooven echter niet, dat een
mededeeling hieromtrent in de naaste
toekomst waarschijnlijk moet worden
geacht. De minister van financiën, Mor-
genthau, weigert omtrent dit punt een
\erklaring af to leggen.
VOOR
LIEVE VROUWENSTRAAT
vlak bij da LangestraaL
14
BRUSSEL, 26 Sept. De Belgische regeering publiceert
een verklaring, waarin zij zich aansluit bij de Fransche, Engel-
sche en Amerikaansche regeering, om uiting te geven aan den
gemeenschappelijken wil, den vrede te beschermen, de vestiging
van voorwaarden te begunstigen, die het best kunnen bijdragen
tot het herstel der orde in de internationale economische
betrekkingen en een politiek volgen, die ten doel heeft den
voorspoed in de wereld te bevorderen en het levenspeil der
volken te verbeteren. In verband hiermede heeft de Belgische
regeering besloten, niets te wijzigen in de monetaire politiek,
die zij sedert anderhalf jaar gevolgd heeft.
