De Zwitsersche „aanpassing" GEEN GELOOP MEER AAN DE DEUR DE LUCHTROOVERS VAN HOITIKA Het Verboden BEROEP OP DEN Amerika koopt millioen pond sterling Clearing op losse schroeven U heeft er geen omkijken naar Besparing, want incasso-kosten vervallen WIJ LUISTEREN NAAR: te FEUILLETON Ie BLAD PAG. 3 AMERSFOORTSCH DAGBLAD MAANDAG 28 SEPTEMBER 1936 Motiveering in een radiorede door den bondspresident Meyer Devaluatie ongeveer dertig procent BERN, 27 Sept. (D. N. B./A. N. P.). In een tot het. Zwitsersche volk ge richte rede heeft bondspresident Meyer Zondagmiddag het besluit van den bondsraad betreffende de aanpassing van den Zwitserschen franc gemoti veerd. Hij zeide o.a.: Nadat in den loop der laatste 5 jaren reeds vier groote grondstoffen produ ceerende landen den gouden standaard hadden losgelaten en thans ook het buurland Frankrijk als gevolg van de depreciatie van den franc als kooper voor Zwitsersche exportgoederen dreigt yit te vallen, daarentegen echter als gevolg van de devaluatie als concur rent op de wereldmarkt des te actie ver kan optreden, is de bondsraad tot de slotsom gekomen, dat do toestand jiamvelijks langer houdbaar was. Het uitvallen van den grootsten Btaat van het goudblok heeft daarne vens het gevaar met zich mede ge bracht, dat naast alle andero nadeelen ook een nieuwe speculatieve actie Zwitserland gevoelige schade zou kun nen berokkenen. Echter ook deze overwegingen zouden den bondsraad nog niet er toe hebben kunnen brengen, tot devaluatie van den Zwitserschen 1franc over te gaan, wanneer de toe passing van muntontwaarding door Frankrijk niet geschied was in het kader van een breed opgezette 5 poging tot internationale consoli- deering der valutaverhoudingen. Y Onder deze omstandigheden meent da bondsraad de gelegenheid niet on gebruikt voorbij te moeten laten gaan om de inschakeling in een vernieuwing der internationale verhoudingen mede te maken, en zich daarmede te ontlas ten van een druk, die zich de laatste jaren door de latente tegenstelling der groote wereldhandelsmogendheden ten opzichte van Zwitserland op dit land heeft doen gevoelen. Zondagavond zijn twee besluiten van den Bondsraad gepubliceerd, het eerste betreffende monetaire maatregelen, het tweede betreffen de de kosten van levensonderhoud. De voornaamste bepaling van het eerste besluit is de volgende: De Nationale Bank van Zwitserland wordt opgedra» gen de goudwaarde van den franc vast te stellen tusschen 190 en 215 miligram fijn goud. Dit komt neer op een deva< luatie van den franc met 30 procent. Het bondsdepartement van openbare economie heeft maatregelen genomen ter toepassing van het tweede besluit waarvan de voornaamste bepaling als volgt luidt: Met ingang van 28 September 1936 is het verboden de groot- en kleinhan delsprijzen van alle soorten goederen, de hotelprijzen, de tarieven voor gas en electriciteit, dc huren en pachten te verhooeen zonder toestemming van het bondsdepartement van openbare econo mie of de door dit departement aan te wijzen organismen. een tweede escadron pantserwagens 's GRAVENHAGE, 26 Sept. Naar wij vernemen, is er bij de samenstelling van de begrooting van het departement van defensie rekening mede gehouden, dat in den loop van 1937 zal worden overgegaan tot aanschaffing van 1. nieuwe pantserwagens. MIDDENSTAND Tot het tegengaan van ove« rigens ongemotiveerde prijsopdrijving 's-GRAVENHAGE, 27 September. Aan de centrale middenstandsorganisa ties. diverse bonden op het gebied van den detailhandel in levensmiddelen, coöperaties en grootwinkelbedrijven is door den minister van handel, nijver heid en scheepvaart een aanschrijving gericht van den volgenden inhoud. Ik acht het niet uitgesloten, dat een aantal winkeliers in de gebeurtenissen van den dag aanleiding zullen zoeken lot een overigens niet gemotiveerde ver hooging van de prijzen der eerste le vensbehoeften. Afgezien nog van het bezwaar, dat een dergelijk optreden de reputatie van het winkelbedrijf als geheel zal scha den. acht ik het in het algemeen be lang noodzakelijk, dat onder de tegen woordige omstandigheden iedere poging in deze richting achterwege blijft of, zoo al door enkelingen ondernomen, ten spoedigste wordt onderdrukt. Ik doe daarop op uwe organisatie een dringend beroep teneinde hare leden onverwijld met het bovenstaande in kenis te stellen en hen uit te noodigen, al het mogelijke te doen, teneinde door eendrachtig optreden moeilijkheden, die aan den detailhandel niet anders dan ernstig afbreuk kunnen doen, te voor komen. Teneinde eventueel op zoo kort moge lijken termijn aan excessen paal en perk te kunnen stellen, zal het ont werp eener wet, welke de mogelijkheid voorziet daartegen op krachtige wijze op te treden een dezer dagen de Twee de Kamer der Staten-Gcneraal bereiken. Ik vertrouw, dat uwe organisatie iu- tusschen waar mogelijk haar invloed zal doen gelden om den detailhandel te gen normale prijzen voortgang te doen hebben. Van deze aanschrijving is afschrift gezonden aan de kamers van Koophan del en Fabrieken met verzoek even tueel te harer kennis komende klachten inzake prijsopdrijving onverwijld nauw keurig te willen onderzoeken en den minister voornoemd daarvan op de hoogte te brengen. WASHINGTON, 26 Sept. (Reuter A.N.P.). Morgenthau deelt mede, dat de Ver. Staten Zaterdag onge- vefer een millioen pond sterling heb ben gekocht, welko door de Sovjet- Russische staatsbank werden aange boden. Deze had opdracht te ver- koopen tot eiken prijs en slaagde er in de koers van het pond sterling te doen dalen van 502 tot 491. „Toen ik dit hoorde," zoo zeide Mor genthau, „heb ik met geld, afkomstig van het egalisatiefonds, ponden-wissels gekocht, welko de Russsiche bank ge bruikte om do Britsche deviezen te doen dalen. Dit is liet ecnig voorbeeld, dat een regeering, bank of individu heeft getracht op kunstmatige wijze do wis selkoersen op een Amerikaansche markt te beinvloeden. Ik hoop oprecht, dat een dergelijk incident zich niet herhaalt." In een tweede ontvangst van journa listen verklaarde Morgenthau dat hij tot een limiet ging om de stabiliteit van de Britsche, Fransche en Amerikaansche deviezen te handhaven. Toen men hem vroeg, welke deze limiet was, antwoord de Morgenthau: „2 milliard dollar, d.w.z. het bedrag van het wissel-egali- satiefond.s" De Russische minister van buiten- landschë zaken te Moskou heeft zonder eenig verder vommentaar de door den Amerikaanschen minister van financiën Morgenthau, afgelegde verklaring tegen gesproken omtrent het pondenaanbod door de SovjetRussische staatsbank. Waarschijnlijk zal een nadere verkla ring worden afgelegd. Naar wij vernemen zijn door het afkondigen van het goudembargo al onze clearingovereenkomsten met het buitenland op losse schroeven komen te staan op grond van eeno in deze overeenkomst opgenomen bepaling, inhoudende dat bij maat regelen als de thans genomen© de overeenkomst automatisch zal op houden. het landbouwcrisisfonds 'S-GRAVENHAGE, 27 September. He denmiddag zal er een bespreking plaats hebben tusschen de regecringscommis- sarisscn voor de uitvoering der land- bouwcrisiswct teneinde maatregelen te nemen in verband met de positie van het landbouwcrisisfonds en de stcunuitkeeringen op de verschillende land- cn tuinbouwproducten en de mo netaire maatregelen der regecring. engelsch jacht in aanvaring op het ij Zaterdagmiddag is het Engclsche mo torjacht Rosaura van Lord Moyne op het IJ te Amsterdam in aanvaring ge komen met het kustmotorschop Henca. Ter hoogte van den Westerdoksdijk kwam het jacht, dat op de boeien ge meerd zou worden, binnen. Bij het mee- ren liep het schip achteruit en kwam in aanvaring met de motorboot, die on der water een lek kreeg. Door een sleep boot is het schip naar de Kromhoutmo toren fabriek gesleept, waar het aan den grond is gezet. De lading zemelen zal zoo spoedig mogelijk gelost worden, waarna de Henca naar het dok zal worden gesleept. ITet jacht heeft lichte schade aan het achterschip autobotsing te baarn BAARNF. Zaterdagmiddag te circa half drie is op het kruispunt tegenover hotel Trier, een personenauto, komende uit de richting Bilthoven, doordat deze geen voorrang verleende, in botsing ge komen met een vrachtauto uit de rich ting Amersfoort, waarop kisten eieren waren geladen. Beide auto's werden zwaar beschadigd, terwijl cr van de la ding eieren een groot deel werd ver nield. De bestuurder van de personen auto beweerde door het zonlicht de vrachtwagen niet te hebben opgemerkt garnizoen Kapt.-vlieger G. F. v. Dorst, comman dant dor 2de compagnie bij de Lucht- vaartafdeeling te Soesterberg is met in gang van 1 October a.s. als kapitein overgeplaatst naar het 16de regiment Infanterie alhier. In zijn plaats is als commandant van dio compagnie aangewezen per 1 October a.s. de kapi tein-vlieger B. J. M. Koenen, thans als kapitein-vlieger ingedeeld bij de 2ae vliegt u iggroep. Kapitein van Dorst zal als „maand- vliegcr" aan de luchtvaartafdeeling to Soesterberg verbonden blijven. wanneer U de abonnementsgelden op het A m e r s- foortsch Dagblad automatisch gireert, Op aanvraag aan onze administratie (Tel. 513) zenden wü aan kwartaal-abonnés een machtiging ter teekening en de girodienst zorgt voor de rest. Indien U thans aanvraagt, kunnen de abonnements» gelden voor het vierde kwartaal 1936 reeds automa tisch overgeschreven worden. Adm. AMERSFOORTSCH DAGBLAD. DINSDAG HILVERSUM 11 3013 m. K.R.O. 8.008.15 Wij beginnen den dag 10.0010.30 Muziekuitvoering voor fa brieken. 11.3012.00 Godsdienstig halfuurtje door Pastoor L. H. Perquin. 12.151.00 nam. Het Orkest o.l.v. Ma rin us van 't Woud. 1.202.00 nam. Het Orkest o.l.v. Mari- nus van 't Woud. 2.00—3.00 nam. Vrouwenuurtje. 3.15£.00 nam. Het Orkest o.l.v. Mari- nus van 't Woud. 5.00—5.45 nam. De Melodisten o.l.v. Piet Lu stenhouwer. Refreinzang: Albert Klein Jr. 5.456.00 nam. De K.R.O. op felicitatie- bezoek. 6.157.00 nam. De Melodisten o.l.v. Piet Luslenhouwer. Refreinzang: Albert Klein Jr. 7.157.35 nam. „Grepen uit het leven van Jezus" (II) door Pater Dr. J. Eycke- ler. 7.358.00 nam. Sporthalfuurtje door P. OJthoff. 8.10S.30 nam. De Troubadours o.l.v. John Kristel. 8.459.15 nam. De Troubadours o.l.v. John Kristel. 10.0010.30 nam. Concert door het Symphonie-Orkest. (U.S.O.) o.l.v. Willem van Otterloo. Werken van Richard Wagner. 10.35-11.15 nam. Het Symphonie-Or kest (U.S.O.). HILVERSUM 1 1875 m. A.V.R.O. 8.008.20 Contrastenpotpourri door Pierre Palla, gespeeld op het orgel. 10.0010.15 Morgenwijding. 10.3011.00 Het ensemble „Romania" o.l.v. Micha Novy. 11.0011.30 Wenken voor de huishou ding. 11.3012.30 nam. Het ensemble „Ro mania" vervolgt. 12.302.00 nam. Lunchconcert. Het Omroeporkest o.l.v. Nico Treep. 3.00—4.00 nam. Symphonieconccrt door het Omroeporkest o.l.v. Nico Treep. E. Clemens Schröner, viool. 4.004.30 nam. Zangrecital door Wies Defrensc. Aan den vleugel: Egbert Veen. 4.305.00 nam. Radiokinderkoorzang onder leiding van Jacob Hamel. 5.055.35 nam. Kinderhalfuur door Mevr. Ant. van Dijk. 4 October: Dieren dag. 5.456.40 nam. D. Palladians spelen. R.V.U 6.307.00 nam. „Het werk der Volks universiteit" door mevr. J. M. Bolke- steinKraft, Secretaresse der Utrecht- sche Volksuniversiteit. A.V.R.O 7.007.05 nam. .en nu naar bed!" 275. Ilij bleef staan cn kon het haast niet geloovcn, wat hij op die kisten las. Met groote letters stond er op godrukt: Rotterdam. Dio kisten gingen dus naar Nederland. Piet dacht, als ik in zoo'n kist ga zitten kom ik ook in Rotterdam Hij klom tegen dc stapel op en keek in do bovenste kist. 276. Mooi zoo! Die kist is leegl Straks wordt ie vol gela den en dan gaat het huis-toe. Hoera! Hij kroop in de kist en trok het deksel weer boven zich toe. Ilij zat een tijdje stil, toen hij opeens voelde, dat hij opgetrokken werd, terwijl een ge rammel van kettingen klonk. 7.057.10 nam. Ida de Leeuw van Rees spreekt over de knip-, naai- en borduurcursussen, die in een nabij ver schiet zijn. 7.10—S.00 nam. Het Dansorkest o.l.v. Hans Mossel m.m.v. Topy Glerum, zang. 8.1010.15 nam. Bonte Dinsdagavond- trein rijdt in moderne cadans met tal van Westersche ensembles: The Song- Singers, Avro-Girls, Broadway-Screna- ders en Kovacs Lajos met zijn orkest. Daartussclien zingt Louis Noiret, die ook voor de conférence zorgt. Van 8.509.50 nam. „De vlag dekt de lading", causerie door Fred. Fry. 10.1511.00 nam. „The Showboat". 11.1012.00 Neville Bishop's dansor kest uit het „Carlton-Hotel" te Amster dam. BRUSSEL 321.9 M. Vlaamsch programma 1.20 nam. Concert. 8.20 nam. Concert. BRUSSEL 483.9 M. Fransch programma 1.30 nam. Het Omroepdansorkest o.l-v. Stan Brenders. S.20 nam. Romantisch programma. 9.35 nam. Het Omroepsalon-orkest. DEUTSCH LAN DSEN DER 1571 M. 12.20 nam. Uit Saarbrücken: Concert 4.05 nam. Pianoijrecital. 8.30 nam. Dansmuziek. 10.50 nam. Concert. DROITWICH 1500 M. 12.10 nam. Orkest concert. 12.50 nam. Fanfare-orkest. 4.40 nam. Het Ilungaria-Zigeuner-or- kest. 7.20 nam. Dansmuziek. 8.20 nam. Promenadeconcert uit de Queens' Hall te Londen. Haydn-Mozart- Programma. 11.20 Dansmuziek. GRAM^i )ONMU7JE Hilversum I 8.20, 2.00 en 10.15. Hilversum II 8.15, 1.00, 3.00, 4.00, 6.00, 8.30, 10 30en 11.15—12.00. R Nieuwsberichten geven beide Holland- sche zenders om 8.00 en voorts Hilver sum I om 11.00 en Hilversum II om 10.30. Geen geest van het hoogere zonder tien staat. De staat brengt het hoogere mede, dat hij zelf niet is. Bolland. l. „De brief is in Finland gepost," merk te Simon op. „Zeker," de hertog schoof de whisky- ilesch naar zijn gast. „Het lijkt alsof de brief uit Rusland gesmokkeld is, klaarblijkelijk was Rex bang dat zijn boodschapper aan de grens gevisiteerd zou worden. En daarom heeft hij hem het adres uit zijn hoofd laten leeren. Uit de enveloppe maak ik op, dat de man waarschijnlijk geen Engelsch sprak. Dat geschrijf over centra, kame raden en reactionnaire regeering is zeer waarschijnlijk gedaan om de Sovjet- autoriteiten zand in de oogen te strooien." „Wie is Jack Straw? Ik begrijp er niets van Ik heb alleen maar ge hoord van een herberg van Jack Straw op de hei." „Het kasteel van Jack Straw? Zou dat het zijn?" De hertog keek ver ward. „Een herberg op de Hampstead heide de plaats waar Dick Turpin, de struikroover, ongeveer honderd vijftig jaar geleden zijn hoofdkwartier had tenminste," verbeterde Simon zichzelf, „ik ben er niet zeker van dat dit be doeld wordt." „Maar wat kan een herberg op de Hampstead heide te maken hebben met een mijn in Rusland? Er moet een an dere verklaring zijn." „Misschien," zei Simon aarzelend, „is het de plaats van samenkomst van een geheim bolsjewistisch genootschap." „Maar als Rex in handen is gevallen van de G.P.U. dan zouden dat aller minst de menschen zijn die ons over hem eenige inlichtingen zullen geven." „Het kan ook een genootschap zijn van contra-revolutionnaircn en Rex is misschien gearresteerd omdat hij met hen in verbinding stond." „Als je gelijk hebt dan kan Rex naar Rusland gegaan zijn om deze emigran ten te helpen en daarom is hij dan ge arresteerd als dat zoo is. dan kan de mijn wel iets van waarde zijn mis schien zelfs geheime mededcelingen." „Ik ben ervan overtuigd," zei Simon, ,dat het erger is. Kijk maar eens naar den laatsten zin in dien brief „Ik heb in mijn tegenwoordige positie be slist dringende hulp noodig het is voor mij alleen te veel." De hertog legde voorzichtig dc blauw grijze asch van zijn sigaar in den asch- bak. „Het is zeker," zei hij langzaam, „dat onze vriend van Riin in Sovjet Rusland gevangen zit Rex is een van de dapperste mannen die ik ooit ge kend heb hij zou dien laatsten zin nooit geschreven hebben als hij niet in groote moeilijkheden zat het is een kreet om hulp. Het zal niet gemakkelijk zijn te ontdekken, waar hij is in die uitgestrektheid. Hij heeft iemand ge vonden misschien een andere gevan gene die op het punt stond om het land te verlaten en heeft hem overge haald dezen brief mee te nemen in de hoop dat hij zijn doel zou bereiken. Alle kansen waren er tegen dat dit ooit zou gebeuren, maar nu het gebeurd is, moeten wij beslissen wat wij zullen doen." Simon Aron leunde voorover en lach te even. „Ik vind het onaangenaam om het te zeggen," zei hij lachend, „maar het komt mij voor dat jij en ik een reisje naar Rusland zullen moeten ma ken." HOOFDSTUK II Een plan de campagne „Dit is inderdaad een aangename ver rassing," zei de hertog. „Ik dacht dat jij nieuw licht zou werpen over deze zaak maar je werkelijke hulp ver krijgen is meer dan ik durfde hopen." „Ik houd veel van Rex", zei Simon kort. „Dat weet ik", zei Reichleau, „maar onze situaties zijn zoo verschillend. Mijn leven heb ik ingesteld op com fort om je de waarheid te zeggen, nu ik ouder wordt en ik meer en meer de moeilijkheden krijg die behooren bij een man van mijn leeftijd, vind ik het geweldig moeilijk, om mijn tijd op een interessante en inspannende manier door te brengen. Jij daarentegen, als jong deelgenoot van een groote ban kiersfirma, bent altijd druk in de weer geweest. Je moppert zelfs als je een middag niet op je kantoor kunt zijn. Ik had gedacht dat het onmogelijk zou zijn dat jij mee zou gaan naar Rus land." „Inderdaad dacht ik er over om va- can tie te nemen om een paar dagen naar Monte te gaan maar ik kan even goed naar Rusland gaan." De Reichleau glimlachte eenigszins grimmig. „Ik vrees dat dit een heel an der soort vacantio zal zijn. Maar daar over zullen wij niet spreken. Er zijn al een paar dagen overheen gegaan, sinds ik dezen brief ontving, dus heb ik reeds eenige inlichtingen genomen en voorbereidingen getroffen." „Vertel mij maar", zei Simon. „Ten eerste zond ik een telegram aan mijn ouden vriend, den president van de Chesapeake Bank en Trust Maat schappij Van Rijn Senior waarin ik nieuws vroeg over Rex. Laten wij naar de andere kamer gaan, dan zal ik je zijn antwoord laten zien." Terwijl hij sprak was de hertog van tafel op gestaan en maakte de deur voor zijn gast open. „Ja, ik zou het graag willen zien ik zal mijn whiskey meenemen, als je er geen bezwaar tegen hebt." Simon Aron ging voor naar de groote biblio theek, zijn glas meenemend. Het was niet zoozeer de grootte, als de decoratie die deze kamer zoo on vergefelijk deed zijn voor hen, die het voorrecht hadden gehad haar te bezoe ken, maar meer nog de unieke verza meling van zeldzame en schoone voor werpen die er stonden. Een Thibetaan- schc buddha, gezeten op den lotus; bronzen figuurtjes uit het oude Grie kenland. Prachtig gevormde degens uit Toledp cn Moorsche pistolen ingelegd met turkoois en gou'd, ikonen uit hef Heilige Rusland, omgeven door half edelsteenen en merkwaardig gesneden ivoren voorwerpen uit het Oosten. De muren waren tot schouderhoogte bedekt met boeken, maar daarboven hingen oude platen en een aantal historische documenten en kaarten van onschat bare waarde. De Reichleau liep naai zijn schrijftafel, haalde uit een lade een paar dunne velletjes papier en overhan digde dio zwijgend aan Aron. Simon las den inhoud van het tele gram. „Rex zeer onrustig sinds terug komst uit Europa vorig jaar zomer ging gedurende Augustus September al leen op jachtexpeditie in Rockeys ging October naar Zuid-Amerika bleef op terugreis in West-Indië ging te gen mijn wensch in November naar Rusland om eenige handels-aangelegen heden te onderzoeken brief ontvan gen, gedateerd vier December, waarin veilige aankomst gemeld sindsdien geen nieuws einde December inlich tingen genomen Rex verliet elf De cember Moskou, bestemming onbekend alle pogingen hem op te sporen tot nu toe zonder resultaat spaar geen kosten nieuws onmiddellijk te seinen, daar nu zeer ongerust. „Channock van Rijn". Simon knikte. „Dat is een kostbaar telegram." De hertog kruiste zijn beenen toan hij zich gemakkelijk in een fauteuil had neergezet. „Ik denk niet dat het Chan nock van Rijn veel zal hinderen, je weet toch dat Rex zijn eenige zoon is. Ik ben niet verrast dat hij ongerust is. Maar als er ooit eenige twijfel was aan den brief die van onzen vriend geko men is, dan geloof ik dat door dit te legram de zaak nu zeker is." „Ja," knikte Simon. „Vandaag is het de vier en twintigste Januari, nietwaar? I-Iet is al bijna zeven weken sinds hij uit Moskou verdwenen is." „Juist, maar er is een geruststelling, wij weten tenminste dat hij niet in een of ander obscure buurt van de stad neergeslagen is en dat men zijn lichaam niet in de rivier heeft gegooid of ondei het ijs heeft geschoven, want de Mos- kwa is nu bevroren. Hij moet op een of andere manier in handen gevallen zijn van de geheime politie Onze jonge vriend is erg ondernemend en ik geloof dat er zeer besliste restricties zijn aen aanzien van de bezoekers van de Sovjet linie. En wat zij wc en niet gedurende hun verblijf mogen doen „Wacht eens even!" Simon zette lang zaam zijn glas neer. „Wacht eens even" herhaalde hij, in het telegram staat dat hij Moskou verlaten heeft met een onbekende bestemming!" „Ja," antwoordde de hertog, „en ge durende de laatste dagen heb ik ge ïnformeerd naar andere plaatsen waar heen hii gegaan kan zijn. Ik denk dat iij verrast zult zijn over de kennis die ik nu heb wat betreft de steden en spoorwegen in de Sovjet Republiek." „Hoe ben je daaraan gekomen?" vroeg Simon nieuwsgierig. (Wordt vervolgd)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1936 | | pagina 3