1-r.TRIP HEEFT VERTROUWEN Regeeringsverklaring IN DE TOEKOMST Minister-president Colijn over Alle wetsontwerpen goedgekeurd ZEER FEL DEBAT IN DE EERSTE KAMER de monetaire politiek Betalingsbalans in orde Korte discussie in 2e Kamer Publiek toont vertrouwen De president van de Nederlandsche Bank geeft een uiteenzetting omtrent de werking van het egalisatie fonds MINISTER OUD CONTRA DE N.S.B. TWEEDE KAMER BIJEEN Huurbijslag-kwestie op nieuw aan de orde Amersfortia's Voltana Melk: dat is fijne melk PER FLESCH 11 CENT 2e BLAD PAG. 3 AMERSFOORTSCH DAGBLAD WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1936 Naar het buitenland ge« vlucht kapitaal keert terug 's»GRAVENHAGE, 29 Sept. De president der Nederland» sche Bank, Mr. L. J. A. Trip, heeft een onderhoud toege» staan aan het A N.P., naar aanleiding van de voorgeno» men instelling van een egali» satiefonds. Op de vraag, wat hierbij het uitgangs punt is geweest, antwoordde mr. Trip, dat men geredeneerd heeft: Wanneer er zich zulke internationale omstandig heden voordoen op monetair gebied als thans, kunnen wij den gulden, losge maakt van het goud. niet eenvoudig de beweging van vraag en aanbod laten volgen. Zulks kan niet, omdat er in de wereld reusachtigo bedragen aan kort geld zijn, welke heen en weer trekken en omdat er bovendien na het gouduit voerverbod een speculatieve beweging Is te verwachten. Om de gevolgen daar van voor onzen gulden to mitlgeeren, moet men kunnen ingrijpen. Wij willen hot koersverloop van den gulden op den langen duur niet bedwingen, maar de schommelingen, die het govolg zijn van het heen en weer trekken van het korte geld en van speculatieve opera tics zooveol mogelijk voorkomen. Nog geen vastheid Op de vraag, of het dan niet ge- wenscht is, dat er ten aanzien van onzen gulden zoo spoedig mogelijk vastheid komt, was het antwoord, dat men den tweeden dag na den monetairen maatregel van onze re geering, zeker niet kan vergen, dat er vastheid bestaat. Het is volko men begrijpelijk, dat mon eerst zegt: wij willen nu eens zien, hoe het met den gulden gaat. Over oen langeren duur gerekend kan men zeker calculatiepuntcn vaststellen en in verband daarmede den gul denkoers zooveel mogelijk regclon. Kan men dan niet, zoo duiddo een volgende vraag aan mr. Trip, den gul den het koersverloop laten volgen van een der andere groote valuta's, met na me van het pond? Mr. Trip antwoordde: Evenmin als er op het oogenblik een vaste verhouding bestaat tegenover het goud, kan men zich binden aan een vaste verhouding tegenover het pond. Wij moeten nu eerst de ontwikkeling der dingen aan zien. De werking van het fonds Vervolgens decldo mr. Trip enkele bij zonderheden mede. omtrent de werking van het egalisatiefonds. Wij kunnen den gulden alleen steunen, door buiten landsche valuta te vorkoopen. Deze kun nen wij krijgen door ze op de markt te koopen en ze daarna tc vorkoopen. Dit koopen zal in het begin moeten geschie den, omdat er dan nog geen ponden- voorraad in het fonds aanwezig is, maar bovendien kan de Nederlandsche Bank bijspringen met haar goudvoorraad Zonals de heer A. Plate, vroeger com missaris van do Nederlandsche Bank, zeide: „Het is geen stroo, wat in je kel ders ligt, je hebt goud, om het te ge bruiken". Waarom zoo vroegen wij vervol gens was hot noodig, dat het egali satiefonds door de regecring werd in gesteld en bij de wet bekrachtigd? De Nederlandsche Bank, die tot nu toe ge zorgd heeft voor de handhaving van do pariteit van den gulden tegenover de huitenlandscho valuta's, waar daartoe toch ook in den vervolge in staat ge weest, ook zonder dit fonds? Mr. Trip antwoordde: De Nederland sche Bank. die het beheer over het fonds heeft en de operatics uitvoert, blijft zeker in deze een hoofdrol spelen, maar, wanneer het fonds niet bestond, zou men onmiddellijk moeten devnluee- ren. Ik moet mijn goud blijven bereke pen op don wettolijken koers. TTelzelfdo is hot geval in Engeland De Bank of England houdt haar pond nog steeds op d< oude waarde van f 12 10, maar ook daar is het egalisatiefonds oen regee ringsinstelling. Moet er dan geen herwaarding van den goudvoorraad plaats hebben, vol gens den thans ingetreden toestand? duidde een volgende vraag Op het oogenblik antwoordde mr Trip dat de definitieve stabilisatie komt, d w.z.. wanneer het oogenblik is gekomen dat dit stabilisatie kan wor henvaardeerlng van den goudvoorraad en reallseering van de evcntucele winst daarop. Waarom Is het fonds 300 milliocn groot? zoo vroegen wij verd/r. Dat bedrag aldus mr. Trip i6 een schatting. In elk geval is het een flink bedrag. Men kan er een heele- boel mee doen. De loop van zaken moet bepalen, of met dit hedrag kan worden volstaan. Ook in Engeland is men be gonnen met een laeor bedrag den ten slotte in het fonds is gestort. Voor welken tijd zoo luidde een volgende vraag is dit fonds inge steld? Het fonde wordt geliquideerd, ant woordde mr. Trip, bij de delinitiove sta bilisatio. De middelen van het fonds komen uit den verkoop van hot schat kistpapier, of de beleening er van. Als er veel geld in de open markt is, kan dit papier ook daar worden geplaatst en dan kan de Nederlandsche bank het voorschot, dat zij er op gegeven heeft, verminderen Ik behoef niet direct het gehccle bedrag van 300 mlllioen in voor schot te geven. Natuurlijk zoo vervolgde mr. Trip blijven de bijzonderheden omtrent de werking en do resultaten van het fonds geheim, maar de Nederlandsche regeering, die er toezicht op uitoefent, kan door een accountant, dlo de staten van het fonds krijgt, den gang van za ken laten controleeren. Een rijk land. Ten slotte deelde Mr. Trip nog mede, dat de bij hem ingekomen berichten er op wijzen, dat ge» vlucht kapitaal in Nederland te. rugkeert. Overigens zit er nog heel wat kort kapitaal in het buitenland, Het blijkt, dat Nederland toch een rijk land is. Naar de meening van Mr. Trip is onze betalings. balans volkomen in orde. De ge» heele vraag van den guldenkoers is in hoofdzaak een psychologi» sche kwestie. Op zulk een be» perkt terrein als er voor den gou« den standaard was overgebleven, kan de gouden standaard niet le» ven, dat heeft geen zin. Daar zijn wil alleen te klein voor. Maar het publiek toont vertrouwen in den gulden. Mr. Trip was zeer tevreden met het verloop van zaken nu de beurs weer open is gegaan. Er hebben zich ook geen verschijn» selcn van onrust voorgedaan. Ge» woonliik gaat in tijden van ze» nuwachtigheid of van paniek het disconto naar boven, evenals voor prolongatie en call money. Vandaag was de rente voor par» ticulier disconto 1^ voor pro» loncatie 1 K en voor call money K Een en ander wijst er op, dat wij de toekomst met vertrouwen tegemoet kunnen gaan. De schrijvers van het N.S.B. pamflet noemt de Minister onvaderlandslievende schobbcrs Vergadering van 20 September. Geopend 8.30 uur n.m. Voorzitter: Mr, W. L. Baron de Vos van Steen wijk. Do Minister van Koloniën, voorzitter van den rand van ministers, de heer Colijn. lept dezelfde verklnrinp af als in de Tweede Kamer werd pedaan Do V o o r z i 11 o r schorst do verpa- derinp, die in de nfdeelinpon gaat tot onderzoek der reeds door de Tweede Kamer hedenavond aanpenomen spoed- wetsontwerpen. Do verpaderinp wordt to 11 uur her opend. De prifflcr doet voorlczinp van hot verslap van hot afdcolinpsonderzook van pouden munt en goudmuntmate- riaal. Minister Oud acht het onnoo- dip. naar aanleidinp van desbe treffende opmerkinpon, nop eens uitvoerip uiteen te zetten, waarom do repeorinp haar houdinp wiizig- dc, toen Zwitserland het Franscho voorbeeld volpde. Spr. verwijst voorts naar de doskundlpo advie zen van don president der Neder landsche Bank. De houdinp der ro- peerinp is pelijk aan die der Ned. Bank, welke eveneens Vrijdnp den gouden standaard niet wilde los laten. Zatcrdnp echter was dit reeds onverantwoord peworden. Do repeorinp hooft het vraapstuk van den pouden standaard altijd pezien in het licht der economische om standigheden. De repeorinp heeft altijd pozopd, te zullen volhouden tot liet uiterste. Ze kon echter niet in de toekomst zien on voor onver wachte gcbeurf&nissen moest ze wijken Hier is niet pehandeld on der buitenlandschcn invloed, even min als er in 1014 pemobiliseerd is onder buitenlandschcn invloed. De heer Van Embden (V.D.) is evenals de repeerinp, tepen devaluatio, Bij het in verkeer bronpen van een muntstuk neemt men een morcele ver antwoordelijkheid op zich. Deze repee rinp is tepen formoele beroovinp van zijn .crediteuren, De pouden standaard echter is in ternationaal Dien door één land te wil len handhaven, is ondenkbaar. Moe- derziol alleen te willen doen, wat al leen een pehpele krinp kan verrichten, Dat de regeering Vrijdag nog niet hot standpunt van Zaterdag heeft in genomen, strokt haar tot eer. De heer Van Vessem (N.S.B.) wijst op do tocpcnoinen werkloosheid, een fiasco, voor do repeerinp echter peen reden tot heengaan. Herhaaldelijk heeft de minister-president toegezegd, den pouden standaard te handhaven. Zatordapnachl is daarvan toch afgewe ken. Kort geleden nop zei de presidont der Nederlandsche Bank. dat we poen muntvervalschcrs zijn. Spr. herinnert nan de critiek van den minister presi dent op zekere personen, dio hij met onvaderlandlicvendo schobbcrs verge leek. Spreker is van oordeel, dat do president van do Ncdorlandscho Bank eerder op de hoogto moest zijn van wat er in Frankrijk gaan de was. Er is gezegd, dat Nederland met Zwitserland wèl, zonder Zwit serland niet weerstand had kun nen bioden. Spreker zou wel eens willen weten, welke invloeden van buiten Zaterdag op do repeering hebben ingewerkt. Het is niet te aanvaarden, dat Nederland zijn houdinp moest wijzigen door Zwit serland. Nu komt de repeerinp met devaluatie, na het volk jarenlang opgevoed te hebben in de mecning, dat dio uitgesloten was. Voor sommigo politieke opvattinpen is de devaluatie een schijn-overwinning doch de workloozen. do kleine man, de middenstanders, do menschen met vas te inkomens, worden de dupe. Minister O u ud zegt, dat de repeerinp zal overwegen, mnntregolen als uitvoer verbod van goud. dadelijk een wette- lijken grondslag to geven, als in het hopin van Augustus 1014. Spreker is er trotsch op, dat dit kabinet alles heeft gedaan om den gaven gulden te handhaven. Het heeft een strijd moeten voe» ren als nooit tc voren, doch on» dervond nooit steun van de geest» verwanten van den beer Van Ves» sem en nu doet die zich voor als de strijder voor den gaven gul» den. Ook op dit oogenblik zijn wij, zegt spreker, geen muntverval» schers en als de gulden nog staat zooals geen andere valuta, dan is dat dank zij de politiek der re» geering. Dit kan geen mensch haar ontnemen. Onvaderlandslievende schob» bers zijn zij, die aan den gulden en zijn moeilijke positie willen vprHienen, menschen die aan» Een vijftal punten, met betrek» king tot de ingediende wets» ontwerpen, opgesomd 's»GRAVENHAGE, 29 September. De minister» president heeft in de verga» dering van de Tweede Kamer van hedenmiddag de volgen» de verklaring afgelegd: „Hoewel het uiteraard aan de Kamer bekend is ook uit de bij haar aan- hanpip pemaakte ontwerpen van wet dat Nederland door de monetaire maat- repelen van andere landen pedvvonpen is peworden ook eenerzijds den pouden standaard tijdelijk los te laten, stelt de ropeerinp er niettemin prijs op, voor het In behandelinp nemen flor. inpediende wetsontwerpen nop een enkele opmer- kinp erover te maken. Zij hebben betrekking op een vijftal punten. Het eerste daarvan is, dat do regee ring, met het oog op het gewicht dezer aanpelepenheid. natuurlijk in do oerste plaats aan de Kamer mcdedeellnp van haar besluit zou hebben gedaan indien daartoe gelegenheid zou hebben be staan. Dit was intusschen met het oog op den aard van do onderwerpclijke aanpelepenheid niet mogelijk, daar aan het besluit onmiddellijk alpemeene be kendheid diende pepeven te worden. Het tweede punt betreft dc rechtvaar diging van het besluit zelf. Nadat Frankrijk den gouden stan daard had verlaten, meende do regoe- ring aanvankolijk, dat er voor ons nog geen noodzaak bestond dit voorbeeld te volgen. De band tusschen gulden en frank was den Iaatsten tijd veel losser peworden dan voorheen het geval placht te zijn en bovendien was de rcgcering Vrijdagavond op goede gronden over tuigd, dat Zwitserland aan den gouden standaard zou vasthouden. Toen dit Za terdagmiddag niet het geval bleek te zijn en Zwitserland het Fransche voor beeld ging volgen, was, naar hot oor deel der regecring, elk uitzicht verdwe nen, om als eonig overgebleven goud land met hooge ongewijzigde munt waarde, den gouden standaard b 1 ij vend te kunnen handhaven. En dan was het beter den gouden standaard te verlaten, terwijl wij nog in het bezit wa ren van een behoorlijken goudvoor raad, dan dit te doen nadat deze, ten gevolge van doorgaande goudafvloeiing, tot een minimum zou zijn tcruggeloo- pen met het daaraan verbonden verlies van do voordooien, die voor de ge- moenschap later zouden kunnen voortvloeien uit de herwaardeering van den goudvoorraad van de Nederland- scho Bank. Het derde punt betreft dc voornemens der regeering voor de naaste toekomst. Do regeering is niet voornemo- 1 reeds spoedig over te gaan tot een her ziening van de muntwet on dus tot vaststelling van een nieuwe vaste goud- waarde van den gulden. Met andere woorden, zij overweegt voor het oogen blik niet om tot wettelijke d o v a 1 u a- tlo over te gaan. Do algemeene ver warring op hot gebied van het interna tionale geldwezen maakt zull<9 in hor* po mate onraadznam. Wel ls thans een natuurlijke depreciatie van den gulden tegAn- over buitenlandsche valuta te wachten, maar hoe groot deze tenslotte zal blij ken te zijn kan thans niemand zeggen. Met wetsontwerp inzake het stabilisatie fonds heeft de strekking aan do regee ring do middelen te verschaffen om de schommelingen In den wisselkoers zoo veel mogelijk te beperken, hefgeen voor den handel noodzakelijk is. e n om een onnoodigo daling van do waarde van don pulden te beletten. Na korten tijd zal er op die wijze, naar vertrouwd wordt, de facto c n binnen vrij nauwe grenzen gelegen nieuwe waarde van den guldon ont staan, waarnaar en waarop door den handel gewerkt kan worden. Het vierde punt raakt de verhouding tusschen den Nederlandschen en den Indischen gulden. Het is powenscht, dat die verhouding blijft, zooals zij altijd po wees t is. Om zulks te verzekeren is er tus schen do Ncderlandscho en do Javasche bank een regeling getroffen, dio daar voor waarborg biedt. Hot vijfde punt eindelijk betreft de modedceling, dat de regecring de vraag in overweging heeft genomen of onder de nu gewijzigdo omstandigheden de onlangs getroffen regollng met betrek king tot don huurbijslag wijziging be hoeft. Communisten en Rev. Socia» listen in de oppositie Hieronder volgt het debat in dc Twee de Kamer in aansluiting op do elders in dit blad vermelde rcgceringsvorklaring van Ministor Colijn. De heer Al bard a (S.D.) achtte hel In het belang eener snelle afdoening eenige woorden over deze verklaring te neggen. De Voorzitter deelt mede, dat hei zijn bedoeling is, morgen om één uur de Kamer bijeen te roepen om hierover van gedachten te wisselen, vertrouwend flat het dobat In n dag zal afloopen De hoer do Visser (comm.) be pleit het thans voeren in openhare zit ting van debat over de wetsontwerpen, thans ingediend. Dc heer S n c e v 1 i o t (rev. soc.) acht peen debat hierover mogelijk zonder gedachtenwissoling over de principes der wetsontwerpen. Anders wordt het prestipe der volksvertegenwoordiging ter zijde gesteld. Do Voorzitter zegt, dat leder het er over eens is, dat de Kamer moet medeworken, do wetsontwerpen zoo spoedig mogelijk tot wet te doen ver heffen, Snel handelen ls nu ln het be lang van het prestige der volksverte genwoordiging. Afdeelingsionderzoek Zonder hoofdelijke stemming wordt besloten, in de afdeelingen te paan voor onderzoek van do wetsontwerpen inzake vorbod van uitvoer van pouden munt en poud-muntmaterlaal, instel ling van een stabilisatlcfonds en tegen paan van prijsopdrijving. De veigadering wordt geschorst. De verpaderinp der Tweede Kamer wordt to 7.10 uur heropend. De verslagen der afdeelingen over de drie ingediende wetsontwerpen (verbod van uitvoer van pouden munt en goud muntmatcriaal. instelling van een sta bilisatiefonds, tijdelijke maatrcgelon te gen prijsopdrijving) worden door den spoorden tot het koopen van vreemde valuta, alleen voor eigen voordeel, tot schade van het al» gemeen helang. Menschen, die een strooibiljet hebben geschreven, als spreker voor zich heeft, noemt spr. onvaderlandslievende schob» bers. (Applaus). Dc beslissing van Zaterdagnacht is dc regecring zwaar gevallen, doch werd alleen genomen in het belang van het volk. overeenkomstig de deskundige adviezen. Daarvoor aanvaardt de re geering de volle verantwoordelijkheid, wijl ze alleen handelde in 's lands he lang. Er ziin momenten in hel leven '"■h new! v«ll< tvq-inn VtfAf moet wijken voor het nationaal belang. Hedenmiddag en nu hebbon resp. de communisten en de Nat. Socialisten 7.1 ch gesteld buiten do gemeenschap van het Nederlandsche volk. Het mani fest, waarop spr. doelde, had evenzeer door dc communisten kunnen zijn ge schreven. De regecring heeft uitsluitend gehan deld in het belang van het Ncdorland- sche volk (Langdurig applaus). De heer Van Vessem (N.S.B.) re pliceert. Tiet wetsontwerp wordt zonder hoof dclijko stemming aanpenomen. (Tepen do N.S.B.) De Minister wordt door vele Kamer leden geluk pewenscht. De beide andere ontwerpen worden z.h.st. aanpenomen. De verpaderinp wordt te 11.45 uur ge- slnton zullen Uw kinderen zeggen on ge kunt ze gerust bun gang laten gaan. Voltanamelk ts gezond, lekker en ook volkomen onschadelijk. Het modern® Voltana apparaat alleen bij ons In gebruik behandelt de melk zoo, dat ze aan alle wettelijke elschen voldoet. Bestelt U spoedig 'n PROEFFLESCH prifflcr en de commiezen-griffier voor gelezen. Besloten wordt tot onmiddellijke be handeling in deze vergadering, terwijl do spreektijd op vijf minuten per spre ker wordt bepunld. Aan de orde is het ontwerp in zake den gouduitvoer. Minister Oud antwoordt, dat hot niet in do bedoeling lipt, thans een koers voor den pulden to be palen. Do winst op den gouduitvoer voor do Nederlandsche Bank zal eerst kunnen worden vastgesteld nadat definitief omtrent do pariteit i9 beslist. Voorts zal deze ten bate van het rijk moeten worden gebracht, na aftrek van het ponden- verlies, dat destijds is geleden. Van do omstandigheden zal ver der afhangen, of maatrepelon tot aanpassing van loonen en pensioe nen noodig zijn. Maatrogolcn tegen hamsteren acht de rcgcering niet noodig. Terugwerkende kracht der strafmaat regelen acht spreker waarschijnlijk niet noodig. De lieer De Visser (Comm.) pro testeert tepen den pang van zaken, die do groote massa zal treffen. De moge lijkheid voor behoorlijke discussio is niet aanwezig. Do communisten kunnen devaluatie, noch doflatiopolitiek aan- vnardon. De heer S n o o v 1 i o t (Rcv, Soc.) !s van oordcel, dat do behandeling dozer materie hier ongunstig afsteekt bij die in do Franscho en Zwitserscho parle menten. De repeerinp heeft een verle den van vcrwaarloozinp dor belangen van do breede massa's. Ze heeft gegoo cheld met begrippen en schijosucces- sen behaald. Voor honderdduizenden workloozen blijft do bcnadocling bo ston n. liet wetsontwerp wordt zonder hoof- lelilko stemming aangenomen, met nanteekoninp. dat do heer Sneevliet en de communisten tepen zijn. Egalisatietfonds Aan do orde is het wetsontwerp tot instelling van een egalisatiefonds. Minister O u d verklaart, dat het niet do bedoeling is, een wisselccn- trale te stichten. Later moet worden uitgemaakt, wat te doen met do winst op den goudvoorraad van do Nedcr^ landsche Dunk, Bij hot bclicor van hot egalisatie fonds heeft de Minister van Financiën niet alleen het laatste doch ook het eerste woord te zoggen. Dit ls ook met den president, der Nederl. Bank overeengekomen, dio adviseert. Het wetsontwerp wordt zonder hoof delijke stemming aanrol.omen. Aan de orde is het wetsontwerp te gen prijsopdrijving. Dc Ministor van handel, nijvorheid en SCheepvaai I. de heer ('.Missen, acht nog andere maatregelen tegon prijs opdrijving waarschijnlijk. Do maatre gelen zullen met kracht worden toe gepast. Ondor do maatregelen vnllen groot- zoowel als tusschen- en klein handel. Spreker stolt prijs op poode adviozon en staat niet afwijzend tepen een advies-eollope. In art. 2 is aan dc nrbeldslooncn niet gedacht. Spreker kan peen omschrijving ge ven, thans van „onredelijko" prijsop drijving. Dc uitdrukking is duidelijk genoog. Do wet zal ook redelijk wor den toegepast, ook wat betreft in be slap-nemingen. Do minister van hinnenlandsche za ken zal onwillipo burgemeesters op de hem eipon wijze aan do ooren trekken. Gelach). Onder huur wordt in dit wetsontwerp nacht niet begrepen. Do working van de crisispachtwet zal worden verlengd. De werkingsduur van de wet is voor alsnog bedoeld tot 1 April 11)37. Dc heer Vervoorn (Plattel.) acht het wetsontwerp nop door niets gemoti veerd. De boeren hebben er peen be lang bij. spreker zal tegen stemmen. T>e heer De Visser (Comm.) vreest weer ernstige benadoeling van do groo te massa. Ziin fractie dient eon nmon- lemcnt in om landbouwers, die nadcc- lige gevolgen der devaluatie ondervin den. schadeloos te stellen. Het, amendement wordt niet voldoen de ondersteund en komt dus niet in behandelinp. Hetzelfde geschiedt met een gelijk soortig amendement dezer fractie be treffende de gepensionneerden en de genen die loonen. enz. trekken, work loozen op anderen, die nadeel van deze wetten zullen ondervinden. Minister Gel las en wijzigt, op aan drang van de commissie van rappor teurs. den datum 1 April 1937, boven genoemd. in 1 Maarrt 11)37. Het wetsontwerp wordt zonder hoof- deliike stemming aangenomen (tegon de heer Vervoorn). De vergadering wordt te 8.10 "uur verdaagd tot Woensdag 1 uur. MOTORRIJDER TEGEN EEN BOOM GEBOTST DOETINCHEM. 29 Sept. - Gister avond is bij Zeiham de 28-jarigo heer Ten Have met ziin motorrijwiel tegen een boom gereden. Hij bekwam zeer ernstige verwondingen. Onderweg near het ziekenhuis te Doetinchcm is overleden*

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1936 | | pagina 7