J.A. SCHOTERMAN Zn.
St. EMILION
1929
BJORKVALL O? SCHIPHOL
De moord in den
Y-polder
Kübler-kleding
W. K. vanROSSUM
Het Verboden
Grondgebied
HET RELAAS VAN
ZIJN TOCHT
Oceaanvluchten en
veiligheid
per flesch f 1.35, per anker f53.
WIJNHANDEL
GEVESTIGD 1878
NOODLANDINGEN
Twee gewonden
Mevr. Citroen
metZ
diMehje stuMen
FEUILLETON
door
2e BLAD PAG. 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
WOENSDAG 14 OCTOBER 1936
Zijn noodlanding werd ver»
oorzaakt door een man»
kement aan de schroef
AMSTERDAM, 13 October. He-
denmiddag to ongeveer half vijf
landde op Schiphol het uit Londen
komende Zweedsche Viking-vlieg
tuig S.-F.Y.R., eigendom van het
Stockholmsche dagblad „Stockholm
Tldningen" en plaats biedend aan
drie personen, aan boord waarvan
zich de Zweedsche Oceaanvlieger
Kurt Bjorkvall bevond. Zooals men
weet vertrok Bjorkvall verleden
week met een vliegtuig uit New
York met de bedoeling een non-stop-
vlucht naar Stockholm te maken.
Op korten afstand van do Iersche
kust zag hij zich echter gedwongen,
boven zee te dalen en hij dankt zijn
leven slechts aan een Fransche
trawler, die zich in de buurt bevond
en die den vlieger kon oppikken,
waarbij het toestel echter verloren
ging.
In het restaurant van Schiphol zit
Bjorkvall tegenover ons, een forsche
jonge kerel, blond en met een prettig
open gezicht, gekleed in een sportief
grijs colbertcostuum, dat hij blijkbaar
in Londen heeft aangeschaft. Aanvan
kelijk zou hij reeds vanmorgen per
K.L.M. uit Londen zijn gekomen om dan
met de lijn-machine verder te vliegen
naar Stockholm, doch hij heeft er de
voorkeur aan gegeven, mee te reizen
met het sportvliegtuig, waarmede zijn
vrienden hem naar Engeland tegemoet
waren gereisd en dat hem morgen naar
het Stockholmsche vliegveld Bromma
zal brengen.
„Ja, het is jammer, dat ik zoo dicht
bij liet doel de reis moest opgeven, met
nog voldoende benzine aan boord voor
acht vlieguren, waarmee ik gemakke
lijk Stockholm had kunnen halen."
En Bjorkvall legt ons uit, hoe prach
tig machine, motor en instrumenten
zich gehouden hebben.
Ilij is vol lof over de Bellanca Pace
maker, die helaas verloren is gegaan.
Aanvankelijk plaats biedend aan zeven
personen was zij voor dit doel zoodanig
met benzinetanks volgebouwd, dat er
twee zitplaatsen in over waren ge
bleven.
Uitmuntend voldaan had ook de 420
p.k. Wasp Junior-motor, die het vlieg
tuig een snelheid van 140 a 145 mijl
per uur kon geven. En toen des nachts,
op ongeveer 80 mijl afstands van do
Iersche kust de motor raar ging doen,
dikko rookwolken en vlammen er uit
kwamen, had Bjorkvall dan ook niet
dadelijk kunnen zien, wat er aan man
keerde, maar in ieder peval bleek het
hem raadzaam, te landen. Achteraf is
het hem gebleken, dat de motor ver
moedelijk heet is geloopen tengevolge
van een mankement aan de schroef,
die, zooals dat bij moderne vliegtuigen
gebruikelijk is, een verstelbaren spoed
had.
Tijdens de vlucht, toen Bjorkvall ge-
ruimen tijd met kleinen spoed had ge
vlogen. en hij weer op grooten spoed
wilde overgaan, bleek hem, dat de
stuurinrichting, waarmede de onder
linge hoek tusschen de schroefbladen
versteld wordt, niet functionneerde,
hier ter stede alleen bij
LANGESTRAAT 18 - AMERSFOORT
zoodat hij gedurende de gehcele ver
dere vlucht op kleinen spoed moest blij
ven vliegen, waardoor de motor een t<
hoog toerental ging maken en zijn snel
beid bovendien terugliep tot circa 110
mijl per uur. Gedurende den tocht had
Bjorkvall reeds eerder te kampen ge
had met sneeuwstormen en ijsafzetting,
en een zeer groot gedeelte had hij moe
ten blindvliegen.
Landing op zee
Toen hij zich tenslotte boven volle
zee tot dalen gedwongen zag, bespeurde
hij de lichten van een schip, in welks
nabijheid hij met zijn machine op het
water neerkwam.
Het was een ruwe zee, en de neus
van het toestel met den zwaren motor
er in dook onmiddellijk onder water.
Gelukkig bleef de machine op haar
vleugels drijven en zag de Zweed kans,
met een reddingsvest aan door het
raampje van de cockpit op den vleugel
te klimmen, juist voordat de cockpit
onder water dook.
Op do woelige zee maakte Bjorkvall
een spannend half uurtje door, alvorens
de Fransche visschers hem kwamen
redden cn aan boord brachten van hun
trawler, waar hij met de grootste gast
vrijheid ontvangen werd.
De visschers probeerden nog het vlieg
tuig op sleeptouw te nemen, maar de
hooge golven beukten het wrak der
machine, waar steeds grootere stukken
van afvlogen, zoodat men de Bellanca
tenslotte maar prijs gaf.
Wij vroegen Bjorkvall wat er van
waar was, dat hij in New York een da
me zou hebben achtergelaten, die hij
beloofd had te zullen meenemen.
Zijn oogen beginnen even ondeugend
te schitteren.
„Inderdaad", bevestigt hij, „Barones
von Blixen Finnicker is de echtgenoote
van een goede kennis van mij uit West-
Afrika, en het was haar beloofd, dat zij
de vlucht met mij zou mogen meema
ken... mits ik den tocht, wat aanvan
kelijk de bedoeling was, in Augustus
had gemaakt. Bij de weersgesteldheid,
die ik nu kon verwachten, achtte ik het
niet verantwoord, een passagier mee te
nemen, en aangezien ik wist, dat zij in
elk geval mee wilde, startte ik, voordat
zij er op verdacht was."
Bjorkvall had zoowel een radio-com-
pas als een kortegolf-ontvanger aan
boord. Met geen van beide instrumenten
was hij echter vertrouwd en naar zijn
zeggen, hadden zij zeer slecht voldaan,
had hij er althans weinig aan gehad.
De geheele onderneming schijnt door
het reeds genoemde dagblad „Stock-
holms Tigningen" te zijn gefinancierd,
welk blad recht had op de artikelen,
die Bjorkvall over zijn vlucht zou
schrijven. De vlieger heeft reeds vaker
lange afstandsvluchten gemaakt, o.a.
naar West- en Zuid-Afrika.
In Zweden bezat hij een aantal ver
keersvliegtuigen, waarmede hij particu
liere diensten onderhield en een soort
luchttaxi-onderneming exploiteerde.
Indien men hem hiertoe in de gele
genheid stelt, wil hij, naar hij ons ver
zekerde, nogmaals een poging wagen
om den Oceaan over te steken
werkzaamheden in een z.g. voergat van
een hoogte van 4 meter.
De man kwam op een hooivork te
recht., met het noodlottig gevolg, dat
de steel hem 40 c.M. in het achterlijf
drong.
Nadat een medicus de eerste hulp
had verleend; is E., die ondraaglijke pij
nen leed. naar het Academisch Zieken
huis te Leiden overgebracht, waar hij
hedenavond aan de gevolgen is over
leden.
Volmaakt veilig
Naar aanleiding van deze opmerking
vroegen wij hem, of hij na de opgedane
ervaring van meening was, dat een
Oceaanvlucht heden ten dage nog moet
worden beschouwd als een riskant
avontuur of als een onderneming, die
tot de normale mogelijkheden van de
moderne luchtvaart behoort.
„Kijk eens", was zijn antwoord,
„pech kan men natuurlijk alijtd en
overal krijgen, maar wanneer men als
bekwaam vlieger de beschikking heeft
over een goed toestel met betrouwbaren
motor en goede instrumenten, dan is,
mits men een periode uitkiest waarin
de weersomstandigheden gunstig zijn,
bij den huidigen stand der luchtvaart
een vlucht over den Atlantischen
Oceaan volmaakt veilig".
IN EEN HOOIVORK GEVALLEN
ALPHEN AAN DEN RIJN, 13 Octo
ber. Op het erf van de boerderij van
de weduwe Kwakernaat in den Gnep-
hoek te Alphen aan den Rijn, heeft he
denmiddag een droevig ongeluk plaats
gehad.
De ongeveer 26-jarige landarbeider
W. Evers, die in een hooiberg werk ver
richtte, viel, na beëindiging van zijn
(Vervolg van onze vorige editie).
Eenige rechercheurs, die reeds door
het Hof zijn gehoord, leggen nog enkele
aanvullende verklaringen af.
Pres. (tot verd.): „Blijft u erbij, dat u
onschuldig bent?"
Verd.: Ja, meneer de president* ik ben
volkomen onschuldig.
Pres.: Maar u maakte dikwijls des
nachts een roofvlucht. Dat staat
vast
Verd.: „Zoo... staat dat vast.. Steeds
wordt de zaak weer uitgesteld en heb
ben de getuigen iets anders."
Pres.: Neen verd., jij hebt iets anders.
De eene keer zeg je, dat je nooit een
revolver hebt gehad en later geef je
het weer toe, als je er niet meer tus
schen uit kunt komen.
Het woord is dan wederom aan den
procureur-generaal mr. dr. D. Reilingh.
Spr. vult zijn requisitoir aan met een
kort overzicht van de bezwarende fei
ten, die na het interlocutoir arrest
scherper zijn belicht. Het staat vast, dat
verd. herhaaldelijk nachtelijke stroop
tochten hield. Na den moord is hij in
de omgeving van Haarlem aangehou
den. Natuurlijk had hij toen geen revol
ver, dat zou te gevaarlijk zijn geweest.
Wel droeg hij toen een groot dolkmes.
Het staat thans vast, dat hij in het
bezit van een revolver is geweest en dat
hij daarmee heeft geoefend. Do patro
nen zijn gevonden in de Prinsengracht,
op de plaats, door do twee kroongetui
gen aangewezen. Daaruit blijkt hun be
trouwbaarheid. Ook blijkt eruit, dat die
patronen gelijksoortig zijn aan den
kogel, waarmee Gerrit Verhoeven is ge
veld.
Het meisje van Verhoeven heeft ver
dacht aanvankelijk herkend aan de ge
stalte. Later is zij onzekerder in haar
verklaringen geworden.
Er is in alle richtingen gezocht naar
een „Arie", die bekend was met den
verslagenc. Dit onderzoek heeft niets
opgeleverd cn waarschijnlijk heeft Ver
boeven zich vergist. Daar komt nog bij,
dat er een getuige is, die beweert, dat
erd. ook wel eens „Aric" wordt ge
noemd.
Zeer bezwarend acht mr. Reilingh de
verjaring van verd., waarin hij zegt
nooit een revolver in zijn bezit te
hebben gehad.
Spr. persisteerde bij zijn eisch: ver-
oordeeling wegens doodslag tot twaalf
jaar gevangenisstraf.
De verdediger mr. H. G. Stibbe acht
het bewijs thans evenmin geleverd als
voor de rechtbank. Er was reeds voor
de rechtbank bezwarend materiaal en
toch wees do rechtbank indertijd een
interlocutoir vonnis. De rechters ver
trouwden de hoofdgetuigen niet en zij
spraken verd. vrij.
Ook het Hof gelastte na een uitvoerig
verhoor een hernieuwd onderzoek. Er
zijn geen bezwarende nieuwe omstan
digheden aan het licht gekomen.
Uitvoerig gaat mr. Stibbe dan de ver
schillende getuigenverklaringen na.
De nacht was niet volkomen donker
cn toch herkent het meisje van Gerrit
V. deze verd. niet. Het staat vast,
dat er linkshandig is geschoten, doch
vaststaat, dat verd. rechts is. De zgn.
„Arie puzzle" is niet opgelost door den
procureur-generaal. Verhoeven noemde
hem „Arie" en de dader heeft op de
vraag „Wat doe je, Arie zonder eenig
teeken van verbazing geantwoord:
„Niets Gerrit".
Dc broer van Verhoeven acht het niet
aannemelijk, dat verd. de dader is.
Ook deze getuige a charge is tot een
decharge geworden. PI. noemt het zeer
onaannemelijk, dat hij aan twee ken
nissen en een onbekenden man zou heb
ben verteld, dat hij in den polder
iemand had neergeschoten. Een man
met een beetje verstand doet dat niet.
Pas een jaar later komen de hoofdge
tuigen met hun verhalen. Zij hadden
gezwegen zoo beweren ze omdat
Utrech tschestr. 17 Tel. 145
ze bang voor de Mop waren. Ook dat
is onaannemelijk. Hun verklaringen
zijn niet slechts onaannemelijk, doch
zijn op verschillende punten ook met
elkaar in tegenspraak. De kroongetuige
staat uitermate ongunstig bekend, zoo
als o.a. blijkt uit een schriftelijke ver
klaring van den hoofdcommissaris. Het
is zeer goed mogelijk, dat de kroonge
tuigen een complot tegen den verd. had
den gesmeed cn hem een hak wilden
zetten. Deze verdachte, zoo vervolgde
spr., is niet in staat tot een doodslag of
een moord. Niets wijst daarop. Dat
past niet in zijn mentaliteit en in zijn
karakter, noch blijkt het uit zijn verle
den. Wat ook zou het motief voor een
doodslag geweest zijn? Deze verdachte
kent de gevangenis en hij weet wat er
op een doodslag staat.
Een veroordeeling zal onmogelijk zijn
door dc groote leemten en de vele twij-
felpunten. Er is in deze zaak één offer
gevallen, ik hoop aldus spr. dat
er geen tweede zal vallen en ik conclu
deer tot bevestiging van het vrijspre
kend vonnis.
Na re- en dupliek stelt het gerechts
hof de uitspraak vast op 27 October.
Het Micasvliegtuig landt bij Beek;
een sportvliegtuig veronge»
lukt bij Steenbergen
BEEK (L.), 13 October. Het vroe
gere militaire vliegtuig P.H.-J.A.C., be
stuurd door den militairen vlieger
Reintjes uit Den Haag. met als passa
gier de heer Clignet. eveneens uit Den
Haag, in dienst van de Mica-campagne,
van den Nederlandschen Middenstands
bond. cirkelde hedenmiddag boven
Beek. Omstreeks vijf uur was het toe
stel tengevolge van den dikken en
laaghangenden mist genoodzaakt op
het gemeentelijk sportterrein van Meer
beek een noodlanding te maken, welke
moeilijke manoeuvre zonder materiee-
le schade afliep, terwijl dc beide in
zittenden van het vliegtuig ongedeerd
bleven.
Bij goed weer stijgt het toestel mor
genochtend om negen uur op, om zijn
campagne-taak voort te zetten.
De machine staat thans onder be
waking van marechaussee en gemeen
tepolitie op het sportterrein te Meer
beek.
Sportvliegtuig verongelukt
STEENBERGEN. 13 October.
Vanmiddag omstreeks vijf uur ge
raakte een sportvliegtuig, bemand
met de hoeren Korpershoek en L.
Heemskerk, beiden uit Amsterdam,
onder de gemeente Steenbergen in
moeilijkheden door het onklaar ra
ken van den motor. De bestuurder
wilde een noodlanding maken, doch
in de laatste bocht gleed het toe
stel door de te geringe vaart af en
stortte omlaag.
Het kwam terecht, op een land onder
de gemeente Dinteloord. waarbij het
geheel werd vernield. Arbeiders, die in
den omtrek werkten spoedden zich
naar de plaats van het ongeluk en
haalden beide inzittenden uit de resten
van het vliegtuig. Men waarschuwde
den burgemeester, de politie en de ma
rechaussee van Steenbergen, die ter-
WAT ETEN WIJ MORGEN?
Voor de koffietafel
Braadstukje.
Bereiding: -4 eieren, 4 sneetjes brood,
V* liter melk of room, 50 gram ('A ons)
boter, VA afgestr. eetlepel), 100 gram (1
ons) niet ie oude vette kaas, zout.
Dc sneetjes brood aan beide kanten
goudbruin bakken in de boter en in
een vuurvasten schotel leggen. De ei
dooiers met de geraspte kaas en de
melk of room cn wat zout goed men
gen. Het stijfgeklopte wit toevoegen en
de massa in een vuurvasten schotel gie
ten. Den schotel met een deksel er op
in een niet te warmen oven plaatsen,
totdat do massa vast geworden is, dan
nog even zonder deksel, om bruin te
laten worden. Geroosterd brood er bij
opdienen of gebakken schijven tomaat.
Voor de middagtafel
Biefstuk..
Pommes frites.
Spinazie.
Caramelvla met slagroom.
Voor dames, die prijs
stellen op betere coupe
GediptCoupeuse
DALTONSTRAAT 46
stond maatregelen namen om de beide
personen, van wie een een enkel had
gebroken en do ander een lichte her
senschudding had bekomen, naar het
gasthuis te Steenbergen over te bren
gen. Hun toestand was hedenavond
gunstig.
Het toestel was een Duitsch sport
vliegtuig, gemerkt D.-E.J.E.F. en be
hoorde laatstelijk toe aan den Duit-
scher Otto Dimpfel, die in het voorjaar
voordat zijn voorloopig bewijs van
luchtwaardigheid was afgeloopen, met
de machine naar Londen vertrok. Na
dien is het toestel niet meer in ons
land geweest. Thans was het op weg
van Antwerpen naar Schiphol.
GENERA AL-MAJOOR
A. M. VAN WIJK f
's GRAVENHAGE, 13 Oct. Op 76-
jarigen leeftijd is hier ter stede over
leden de gepensionneerde generaal-ma-
joor der huzaren A. M. van Wijk, rid
der in de Oranje-Nassau-orde met de
zwaarden cn drager van het Militaire
Kruis le klasse van België.
en (jon vooA cfeScfuerdLen
Grand Thé&tre. Geen filmver-
tooning.
Voorstellingen: Zondag vanaf
1.45, 4, 6.15 en 8.30 uur. Andere
avonden vanaf 8.15 uur één voor
stelling.
Woensdag en Zaterdag matinée,
2]A uur.
City-Theater. Vanaf Vrijdag
9 October vertooning van de films:
„Wie het laatst kust" en „De groo
te sensatie".
Zondag doorloopend vanaf 1.45 uur
(laatste voorstelling 8.30 uur n.m.)
Zaterdag 230, 6 en 8.30 uur nam.
Andere dagen avondvoorstelling
8.10 uur. Woensdag vanaf 2.30 uur
matinée.
Cinema Amicitia. Geen film-
vertooning.
Voorstellingen: Zondag 2.30. 5.00
en 8.10 uur n.m.
Maandag en Dinsdag 8.10 uur
n.m.
Museum Fléhite. Westsingel.
(Uitgezonderd des Zondags).
Theosofische Bibliotheek. Ge
bouw Theosofische Vereeniging. Re
gen tes6elaan. lederen dag van 6—8
uur.
Openbare leeszaal met Jeugdlees
zaal en Bibliotheek, Muurhuizen 9.
R.-K. Leeszaal, Nieuwst raat 24.
29 Sept. en volgende dagen. „Sier
kunst." Expositie en demonstratie
kunstgla6blazen.
1018 Oct „Concordia", Lange-
straat Eere-tentoonstelling van
schilderijen van A. v. Weezei Er-
rens. 10—5 uur.
10—24 Oct. Sierkunst. Tentoonstel
ling schilderijen Louis Schrikkel.
Opening "10 October. 3 uur n.m. Da
gelijks 920 uur.
10—25 October, Stichting „De
Poth" Amersf. Kunstkring: Ten
toonstelling schilderijen van W.
Degouve de Nuncques.
14 October. Theosofische Loge.
Ver. van Spiritisten „Harmonia."
Propaganda-avond m.m.v. mevr. A.
van der SterVerduyn uit den
Ilaag. 8.15 uur n.m.
14 October. Concordia. Openbare
propaganda-vergadering van Int.
Ver. Bellamy. De heer M. H. van
der Stijl spreekt over: „Door samen
werking naar Welvaart." 8 uur n.m.
14 en 15 Oct. Grand Thé&tre. Hen-
riëtto Davids-Revue „Daar knap je
van op". S uur n.m.
15 October. Remonstrantsche kerk
Opening Volksuniversiteit. Dr. R.
Miedema spreekt over: „Erasmus
in de kunst", S uur n.m.
18 October. Amsvorde. Ver. 'de
Dageraad. De heer N. J. C. Scher-
merhorn spreekt over „Wat de
Spaansche burgeroorlog ons heeft te
zeggen." 10 uur v.m.
17 en 18 October. Muurhuizen 1.
Bazar Ned. Padvindster Gilde. 26
uur.
17 October. De Valk. Tooneeluitvoe-
ring van „Steeds Voorwaarts." 8
uur n.m.
26 October. Restaurant Princess.
Ver. van vrouwenbelangen en gelijk
staatsburgerschap. Mevr. dr. M.
SpaanderDuyvis houdt een lezing
over: „Van moeilijke ouders en
moeilijke kinderen, oorzaak en be
strijding." 8 uur n.m.
ZEIST
24 October. Figi. Centraal Tooneel
voert opITet voorste Legioen. 8
uur n.m.
BAARN
26 Sept. 18 October. Baarnsch
Lyceum. Expositie van etsen en
litho's van M. A. J. Bauer. (Dage
lijks 104 uur; Zondags P/2—4 u.)
En als de wond niet heelen wil,
Welaan, zoo sterf maar
sterf zoo stil,
Dat nooit een sterveling vermoed'
Waardoor uw hart is doodgebloed.
Robert Prutz.
16.
„Het is ongeveer dertienhonderd mij
len, dat wil zeggen iets minder dan de
afstand van hier naar Londen."
Simon grijnslachte. „Ergens in Sibe
rië, is 't niet?"
„Juist, beste vriend," zei de hertog
lachend„Doch Siberië is een ruim ba
grip Laten wij dankbaar zijn dat de
arme Rex niet In Tomsk in de gevan
genis zit. Wat een afstand van twee
duizend mijlen of Irkoetsk, wat drie
duizend mijlen, of Jakoetsk wat vier
duizend mijlen ver is. Al deze plaatsen
ligeen echter in Siberië."
„Nu, daar ben ik blij om," lachte Si
mon achter zijn hand „Maar hoe ko
men wij daar?"
De Reichleau keek zorgvuldig om
zich heen en overtuigde zich ervan dat
zij niet afgeluisterd konden worden.
„Voor wij het hotel verlieten," begon
hij zachtjes, „heb ik de kaarten en
spoorboekjes ingekeken die daar ter
inzage lagen. Ongelukkig genoeg ligi
Tobolsk niet aan de trans-Siberische
hoofdlijn. Het ligt ongeveer honderd
twintig mijl benoorden dezen spoor
weg. Verder heb ik gezien dat er een
lokaaltje loopt van het stadje Tyumen
dat juist aan de Siberisch-Russiscbe
grens ligt, doch de sneltreinen stopp*»
daar niet- Een andere lokale lijn loopt
Noord-Westelijk van Tomsk, doch da*
zou nog vierhonderd mijl verder in
SiberiN in de richting van Omsk zijn,
netwelk ongeveer een verlies van een
dag beteekenL"
„Het schijnt moeilijk te zijn om daai
tc- komen," merkte Simon op.
„Zoo is het. Ik vermoed dat de go
makkelijkste weg zal zijn de thans Si
berische spoorweg tot Sverdlovsk ol
Ekaterinberg, zooals het ook wel g*
noemd wordt, naar de verliefde keize
rin van dien naam. Dat is de laaUte
stad van beteekenis in Europeesch Rus
iand en alle sneltreinen stoppen daar
Daar kunnen wij de lokale trans Side
i-.sche spoorweg nemen die direct voo»
Tobolsk stopt en die nog niet geheel en
al klaar is. De lijn eindigt bij den W s-
teroever van de Tavda rivier, maar er
liggen nog ongeveer honderdtwintig
mijlen tusschen Tavda en Tobolsk en
het is zoo goed a's zeker dat er tus
se hen het einde van den spoorweg °r>
r'e stad een slededienst bestaat."
„Je eb hebt het dus niet defi
nitief kunnen uitzoeken?"
„Neen, niets over de nog niet w>y
tooide lijn van Sverdlosk of de zijl ju
van Tyumen. Bovendien moeten wij
zeer voorzichtig zijn met onze informa
ties om geen vermoedens te doen ont
staan dat wij van plan konden zijn, do
toegestane grenzen voor toeristen la
overschrijden."
„Ik eh veronderstel," aarzelde
Simon, „zou het gezantschap niets kun
nen doen?"
De hertog lachte. „Hoe zouden zij
dat kunnen, m'n beste kerel? Indiei
wij eenige zekerheid hadden dat Rex
in Tobolsk is, zou het een ander geval
zijn. Doch de Sovjets opdracht gev*n
hem vrij te laten op do inlichting?u
die door Valeria Petrovna verstrekt
zijn zou nutteloos zijn. Zij zouden hem
dan onmiddellijk naar een andere ge
vangenis overbrengen. Het eenige wat
wij doen kunnen is de waarheid uit
zoeken, en het probleem is, hoe er
te komen. Wat mij persoonlijk betreft,
ik ben van plan om naar Sverdlovsk
le gaan, en daar mijn kansen af t*
wachten."
„Tiet zal mij benieuwen of zij ons
laten gaan", antwoordde Simon be
zorgd. „Ik heb er niets van gezien in
de boekjes die voor touristen worden
uitgegeven."
„Dat moeten wij uitzoeken, doch in
ieder geval zullen zij mij niet dwingen
een billet tot Wladiwostock te nemen
en, indien de trein stopt in Sverdlovsk,
kan ik daar uitstappen. Ik wil je er
even bijzeggen ,beste vriend, dat het
niet mijn bedoeling is dat ie mij op
deze reis behoeft 1e vergezellen."
„Waarom niet?" Met flikkerende
oogen keek Simon naar zijn vriend.
„Er zijn verschillende redenen", ant
woordde de hertog rustig. „Ik geloof
dat je hier zeer gelukkig bent. Het zou
jammer zijn, je bezoek te bekorten. Het
was toch aan jouw oplettendheid te dan
ken dat wij Jack Straw ontdekten, die
ons dadelijk vertelde van Rex 'bezoek
aan Rusland. Jij hebt ook verschillen
de andere dingen opgelost, o.a. zijn ver
blijfplaats, terwijl ik nog niets gedaan
heb. Nu is het mijn beurt. Wanneer
ik uit den trein stap in Sverdlovsk, zal
ik vermoedelijk wel tegen de wet eon-
digen en het zou mij hijzonder aange
naam zijn jou hier in Moskou veilig tp
weten, en, indien noodig, wanneer ik
binnen korten tijd niet terug zou kee-
ren, ervan overtuigd te kunnen zijn dal
jij de noodige stappen bij de geznn
schappen zou doen. Het zou een zeer
groote dwaasheid zijn, als wij ons alle
bei in het hol van den leeuw waagden."
„Hm, dat geef ik toe", knikte Simon
„Zeer zeker is het heel goed dat ie d
menschen van de gezantschappen kent.
Jij zou er meer kracht achter kunnen
zetten, dan ik. Het lijkt mij beter dat
jij hier blijft en dat ik naar Tobolsk
ga."
„Maar beste kerel, wees nu toch niet
dwaas." De hertog fronste zijn wenk
brauwen.
„Dat ben ik niet", zei Simon met een
eigenaardig lachje. „Ik zal je vertel
len wat er is. Ik kreeg die informatie
over Rex niet voor niets. Valeria Pe
trovna ontving haar van Leshkin, maar
hij liet haar beloven dat ik vanavond
Moskou zou verlaten. En op die ma
nier zou dat dus geregeld zijn."
„Inderdaad", riep de hertog verrast
uit, „doch zelfs op deze manier zou ons
probleem niet opgelost zijn. Wat wil
je in Tobolsk beginnen. Je spreekt
geen Russisch."
„Hm." Simon scheen eenigszins ont
moedigd. „Dat is wel vervelend."
„Wij zullen samen gaan", zei de her
tog beslist. „Tk moet je bekennen dat
ik meer dan blij zal zijn ie bij me te
hebben."
„Nu, om je de waarheid te zeggen
ik zou liet ook verschrikkelijk gevon
den hebben alleen te gaan."
„Dan is de zaak in orde. Laten v
•naar het hoofdkantoor van de In-
tourist gaan. Wij zullen verschillende
reisplannen bespreken en zeggen dat
wij graag naar Siberië wilden gaan.
Wij zullen niet over Tobolsk spreken,
maar over Irkutsk dat is eenige hon
derden mijlen verder. Het is heel na
tuurlijk dat wij die plaats willen zien,
daar het een prachtige stad is in het
hartje van Siberië bij het Baikal meer.
juist ten noorden van de vlakte van
Mongolië. Daar vestigden zich de poli
tieke bannelingen voor de revolutie.
I-lêt was een centrum van verlichte
geesten en cultuur."
„Ik dacht dat zij naar het Noor-ten
werden gezonden", zei Simon. „Naar de
zoutmijnen en soortgelijke oorden van
verschrikking."
De Reichleau schudde het hoofd. „De
hemel beware me, dat is een geheel
verkeerd idée. Zekere misdadigers en
gevaarlijke boeven werden naar de
mijnen gezonden, dat is waar. Maar de
politieke gevangenen werden slechts
naar de andere zijde van het Oeral-ge-
bergte verbannen, waar zij vrij waren
in hun doen en laten en ook hun be
roep konden uitoefenen. Zij trokken
van stad tot stad om zich gemeenschap
pelijk hier of daar te vestigen."
Toen zij in 't Intourist-bureau waren
aangekomen, ontvouwde de hertog daar
zijn plannen. De magere man die hen
hielp, was niet bijzonder beleegd.
„Irkutsk? Ja, het is wel mogelijk
daarheen te gaan. Maar er zijn veel
bezienswaardige steden in Rusland zelf.
Leningrad bijvoorbeeld."
„Neen", antwoordde de hertog vast
beraden. Hij kwam juist uit Leningrad.
„Nu. dan Kief, Odessa, Karhoff, Sta
lingrad"
„Neen. de Reichleau en zijn vriend
waren van plan al deze mooie steden
pas op hun terugweg te gaan zien. Zij
hadden ruimschoots den tijd, doch nu
wenschten zij vóór alle sleden eerst
Irkutsk te zien.
Welnu dan, als zij het wenschten,
konden zij het gedaan krijgen. Het
schrale mannetje begon de reisbiljetten
in orde te maken. Wenschten de heeren
Donderdagavond of Zondagavond to
vertrekken? Of wilden zij tot Dinsdag
wachten? De trein liep drie maal per
week. Vanavond nog? Net zooals zij
wilden. De trein verliet het Smolenski-
station om vijftien uur dertig, en de
Saverinii om zeventien uur vijf en vijf
tig. Wilden de heeren per auto naar
Saverinii gaan? Het was weliswaar een
groot verschil, zij moesten daar meer
dan een uur wachten, voor het opne
men van de post, doch het was wel
wenschelijk dat de heeren op zijn
minst drie kwartier voor het vertrek
aanwezig waren. Paspoorten en bagage
moesten eerst geregistreerd worden. Hij
zou de biljetten door de autoriteiten la
ten afteekenen en naar het hotel stu
ren.
„Zijn er onderweg nog plaatsen die
interessant zijn?" vroeg de hertog, zoo
onschuldig mogelijk. „Neen, u reist ver
benoorden NischnL U gaat via Dani-
lov, Bui, Viatka, Perm, Sverdlovsk,
Omsk, Krasnoyarsk en Kansk."
„Wat zegt u over Perm? Dat is toch
een mooie stad, is 't niet?"
„Ja, daar kunt u, wanneer u dat
wenscht, uw reis onderbreken."
„En Omsk? Is dat ook een groote
stad?"
„Ja, daar kunt u ook uitstappen.
Maar er is in die plaatsen niet veel te
zien."
(Wordt vervolgd).
