is erd
eze week noo
iq?
Herfsttocht van de K.N.A.C.
F. P. D'HUY
BOEKBINDER
R. R IJ N
H. W. STOL
H. van der LAST
H. M. KOENE Jzn.
De Ramen van
het Kon. Paleis
Een modderig
geval
Oudheidkundige Bond
dcC
BOEKBINDERIJ
BRANDSTOFFEN
UW BRANDSTOFFEN
GARAGES
GARAGE F. FREEDE
Framo Autodriewielers
Diamond T. Trucks
autorijden
GARAGË JAKKER
GOUD- EN ZILVEREN
HORLOGES
ELECTRICITEIT
RADIO- EN ELECTRO TECHNISCH BUREAU
DROGISTERIJ
SANOSTOL
Drog. „Het Gouden Kruis''
SCHILDERS
ARTIKELEN
MOOI EN STERK
J. NYH0F S glas-in-lood atelier
K. Bergstraat 16
HEERENKAPPER
POELIER
G. DRIEËN HUIZEN
HAARDEN
Onze collectie nieuwe modellen
is gearriveerd
Wij hebben dit seizoen iets aparts
Gerard J. v. d. HEUVEL
KROMMESTRAAT 36 TEL. 1773
FOTOGRAFEN
FOTOCINEHOUSE
.4EUBILEERING
KUNSTNIJVERHEIDS-
ARTIKELEN
Torenstraat 1 hoek Plantsoen-West
Een debat over de vraag of zij
van ijzer of hout hadden
moeten zijn
Zaterdagmiddag hield de Kederland-
sche Oudheidkundige Bond in Hotel
Krasnapolsky te Amsterdam een alge
mecne vergadering, gepresideerd dooi
den voorzitter, jhr. mr. A. van Rijcke-
vorsel.
In hoofdzaak was deze vergadering
belegd tot voortzetting van de op 2 Juli
j.l. op de algemeene vergadering te Mid
delburg afgebroken bespreking van het
vraagstuk der restauratie van de ramen
van het Koninklijk Paleis te Amster
dam.
Ir. J. Gratama gaf als inleider een
overzicht van zijn uitgebreid praeadvies
Ik wil niet beweren, aldus spr., dat de
restauratie slecht is! doch critiek kan in
dit geval niet uitblijven.
De schoonheid van een gebouw wordt
sterk beïnvloed door het karakter van
het raam. Bij de onderverdeeling van
het raam krijgt men direct een schaal
die van het allergrootste belang is. De
restauratic moet allereerst trachten die
schaal te herstellen. T.a.v. de ramen
komt ook het materiaal onmiddellijk
naar wren. Voor een monumentaal ge
bouw als het Palcis mag men geen ma
teriaal gebruiken dat niet past bij zijn
eenvoud en massaliteit. Daarom is het
onjuist het dunne ijzer t^ gebruiken
al is het effect ook misschien schoon.
Het verfijnde, aan onze beschaving
correspondeerende ijzer past niet bij do
stoerheid van de oude Hollanders. Het
i3 een dissonant in het prachtige ge
heel.
Ir. Gratama concludeerde, dat de
vormgeving in strijd is met de regelen
en dat de restauratie een acsthetische
mislukking is.
Ir J. de Bie Letiveling Tjeenk. lid van
de Rijkscommissie kreeg daarna het
woord. Spr. wijst er op, dat men bij het
bouwen van het Palcis allerlei mate
rialen heeft gebruikt. Men bekommerde
er zich niet om, waarmede gebouwd
werd, mits het resutlaat slechts schoon
w as.
Zoo is er in het paleis veel ijzertoc-
passing en waarom noemt ir. Gratama
eikenhout „stoer materiaal" en ijzer
zwak en vergankelijk?
Bij deze restauratie heetf de rijkscom
missie erkend, dat hier sprake is van
een compromis.
Het betreft en dat dient niet te
worden vergeten een 17e eeuwsch
raadhuis dat in de 20e eeuw gcrestau
reedr moet worden tot een bewoonbaai
paleis voor II.M. dc Koningin. Met oeri
houtconstructie zou men er niet geko
men zijn. zonder een sterke \ormveran
dering, die zou detoneer» n. De scuno'v
beid dient hier vóór dc historie te gaan.
De heer Gratama wil er Fransche
kruiskozijnen uit de ISc eeuw, met l?e
ceuwsche roeden en op moderne wiize
tochtvrij gemaakt, inzetten.
Wat zouden dc latere kunsthistorici
zeggen: in een Noderlandsch 17e
eemvsch gebouw werden in de 2e
eeuw 18e eeuwsc'he Fransche ramen ge
zet.
Na het betoog van den heer de Bic
Leuveling Tjeenk namen verschillende
sprekers aan het debat. deel.
AUTOMOBILISME
MOOIE SCHEEPSBOUWORDER
Dp scheepsbouwwerf Gebroeders Pot
te Bolnes beeft een opdracht ontvangen
voor den bouw van vier stalen motor
barkassen niet hoofdafmetingen 18.00
v 8.20 x 1.15 Meter.
De vaartuigen zijn bestemd voor bin-
ncnlandsche rekening.
OUDE KUNST"
KUNST
„De tusschenpersonen in de kunst
kunnen verdwijnen" heeft de zestigja
rige jubilaris Maks Zaterdagmiddag
bij dc Onafhankelij-ken beweerd. Do
kunsthandel zal dit zeker niet beamen.
F,n de zomertentoonstelling van Oude
Kunst in het Rijksmuseum heeft aan
getoond dat er nog alle ï-odcn bestaat
om aan de woorden van Maks te twij
felen.
Zondagmiddag is deze tentoonstel
ling die door tienduizenden is bezocht
ook II.M. de Koningin en Prinses
Juliana hebben de collectie bezichtigd
door den her B. Houthakker
Alle deelnemers zeer voldaan
over de sportieve gcnoe>
gens van dezen tocht
ZWOLLE. Van de 150 deelnemers
aan den herfsttocht van de Kon. Ned.
Automobiel Club zijn er Zaterdagavond
lil gestart. Bij den start werd het eer
ste gedeelte van het parcours bekend
gemaakt, benevens het totaal aantal
K.M. Naar men weet, dingen zoowel
„veteranen" als nieuwelingen aan de
zen tocht mede.
De oude getrouwen moesten in to
taal -400 KM. afleggen, de nieuwelingen
860 K.M., veel verschil in afstand be
stond er dus niet. Zooals te begrijpen
is, werd er van de veteranen op het
gebied van kaartlces- en orienteerings-
secretaris der Vereeniging van Hande
aren in oude kunst offciieel gesloten.
Hij verklaarde dat het bestuur zeer
vol aan is, al zijn er geen resultaten in
klinkende munt bereikt. Voor velen
was het een openbaring te zien hoeveel
schoons de handelaren tezamen bezit
ten en hoe verschillend hun werkter
rein is. In zijn dankwoord richtte
Spreker zich speciaal tot den Directeur
van het Rijksmuseum dr. Schmidt Dc
gener voor zijn grooto tegemoetkoming
en het personeel voor zijn hulp.
Dr. Schmid-t Degene r dankte
op zijn beurt voor het geschenk van
de Vereeniging in den vorm van dc
verlichting van de doorgang. Hij hoop
te, dat dit licht zal blijven stralen op
de goede verhouding tusschen de Ver
eeniging en het Rijksmuseum. Deze
tentoonstelling was een prachtig staal
van durf en ondernemingsgeest in deze
moeilijke tijden en de inzendingen ge
tuigden van grooten kunstzin.
kunst veel meer gevraagd dan van de
nieuwelingen.
Van Zondagochtend 5 uur af zijn de
deelnemers aan den herfsttocht te Zwol
le, het uitgangspunt en het. eindpunt
van dezen rit. aangekomen. Bijna allen
waren om 9 uur „binnen", d.w.z., dat
zij zich aan de eindcontrole gemeld
hadden. De finish was vlak over den
ingang van hotel „Wientjes". In dit ho
tel bestond voor de deelnemers gele
genheid, zich te verfrisschen en te ont-
bij ten.
1-Ioe moeilijk het was, zich aande
verplichte route te houden, hebben wij
zelf ondervonden. Het is ons niet ge
lukt een van de controleposten te be
reiken, hoewel wij de plaats wisten,
waar deze zich bevonden. En als men
nu in aanmerking neemt, dat de deel
nemers geheel in het onzekere verkeer
den ten aanzien van de juiste plaatsen
der controleposten, dan Is het te be
grijpen, dat op dezen tocht werkelijk
zware eischen aan kaart lees- en orien-
teeringskunst van de deelnemers wer
den gesteld.
Velen hebben dan ook gedwaald.
Wanneer zij hun fout inzagen, moest
op dikwijls zeer smalle en altijd mod
derige landweggetjes gekeerd worden.
De sporen van dergelijke manoeuvres
waren dan ook op sommige wagens
die wij aan de finish zagen verschij
nen, duidelijk waarneembaar. Twee
sportieve dames bijvoorbeeld, die in
een open two-seater medereden, hebben
een treeplank onvrijwillig ergens in de
modder begraven. Een andere auto. zoo
gaat het verhaal, zou in bet zicht van
een controlepost een halve salto heb
ben gemaakt. Hoe het ook zij, noemens
waardige incidenten hebben zich niet
voorgedaan. De auto's waren onbe
schrijflijk smerig en de inzittenden
hadden ook een weinig van hun „frai-
cheur" ingeboet, maar voldaan was
iedereen. Allen waren opgetogen over
de sportieve genoegens, op dezen tocht
ondervonden.
In tegenwoordigheid van den burge
meester van Zwolle en mevrouw de
Vos van Steenwijk. heeft de voorzitter
der K.N.A.C., mr. J. Linthorst Homan,
de uitslagen van dezen herfsttocht be
kend gemaakt.
Tenslotte had een gemeenschappe
lijke koffiemaaltijd in hotel Wientjes
plaats, waar vele hartelijke woorden
werden gesproken. De voorzitter stelde
bij den aanvang van den disch, nadat
allen het eerste couplet van het Wil
helmus gezongen hadden, een heildronk
in op het Koninklijk huis.
De winnaars der uitgeloofde pla
quettes zijn:
Voor afdeeling /l:
W. P. W. van Dijk (Amsterdam) met
als mede-inzittende mr. H. B. Wittebol
(Forel), II. Bonne»ma Odoorn (Dr.) met
A. C. Bakker (Ford), J. G. Manger
(Zaandam) met mevr. Manger (Chevro
let), M. J. Hulscher (Putten) met J.
Broedelet (Ford), Mr. K. Westerling
(Leeuwarden) met Ir. J. H. van der
Burgt (Ilansa), H. K. Michaelis ('s-Gra-
venhage) met H. K. Michaelis (Tcrra-
plane), II. J. van Heek (Enschede) met
Ir. R. A. Hulscher (Buick). J. H. A. A
Kalff ('s-Gravenhage) met Ir. W. H.
Mauser (Nash), ir. D. A. Bonhof (Heem
stede) met mevr. BonhofKiewiet (Aus
tin), J. J Kuijken (Aalst) met W. Hel-
linga (D.K W.), D. A. Willemsen (Har
derwijk) met. T van Maanen Jr., (Che
vrolel), C. H. Hendriksen (Doetinehem)
met M. W. Blom (Opel). C. H W. Heus-
dens (Utrecht) met Mei. A. C. van Dam
(Ford), II. A. Minkema (Delft) met B
J Bruin (Adler), II M. van Weel (Arn
hem) met mej E. B van Weel (Skoda),
H. W. Tilanus (Wierden) met C. J
Pekelharing (Fiat-Balilla). .T. H. van
»ler Y'egt (Zwolle) met J. Scholts (Fiat).
Voor afdeeling B:
J. E. van Tijen (Bussurn) met mr.
C. J G. M. Schölvinck (D.K.W.), dr.
G. Stapel (Hoorn) met P. Winkelaar
Ford). E. Baak (Amsterdam) met E.
Baak Jr. (Auburn). Mr. K. L. F. Kers-
^emakers (Nijmegen) met mr. A. van
Hellenberg Hubar (Plymouth). W H.
V Struyck (Zutphenl met H. van Meer
(Plymouth), H J. Wittenberg (Deven
ter) met B. Sonnenberg (Fiat), dr. J.
P Ni. Vercauteren (Kaatsheuvel) met
E. Lepelaars (Oldsmobile). O. C. Baron
Taets van Amerongen (Bilthoven) met
baronnesse d'Aumale van Ilardenbrock
(Fiat), mej. T. Heldring (Hilversum)
met K. Heldring (Rover), D. van Weel
Pzn. (Wassenaar) met H. Vriesendorp
(Peugof), dr G. A. Schalij (Arnhem)
niet mr C. W. de Visser (Mercedes). E.
D. Engelberts (Arnhem) met mevr. En-
gelberts—van Heek (Ford), H. A. Polak
(Amsterdam) met F. G. W. Klooster
boer (Ford), E. II. NI. Mutsaert-s (Til
burg) met J. Langelaan (Ford) en F.
Smit (Delft) met J. D. Ferman (Steyer).
yiieiuuG uiiqcwm
Voor Indië's weerkracht
ls hoofdzaak: luchtmacht
Bij de Hollandia-drukkerij N.V. te
Baarn is verschenen een brochure van
de hand van Mr. J. C. de Jager, oud-
vice-admiraal, gewezen chef van den
Marinestaf, getiteld: „Voor Indie's
weerkracht is noodig: luchtmacht".
Hiermede wilde de schrijver niet een
uitgebreide technische studie publicee
ren, maar veeleer was het zijn bedoe
ling den lek duidelijk te maken waar
het met de verdediging van onze Oost
op aankomt. De titej van dc brochure
zegt voldoende wat mr. de Jongh wil,
ter verduidelijking waarvan hij ver
schillende redenen aanvoert en o.m.
wijst op de onderlijige enorme afstan
den van de meest blootgestelde punten
in Ned. Indië tevens in verband rnet de
belangrijkheid van olievoorraden. De
verdediging van die punten vraagt een
vloot. Daarnaast echter is noodig een
sterke luchtmacht. Momenteel worden
thans voor de Indische defensie gel
den aangevraagd voor den bouw van
twee torpedoboot jagers, en vier onder*
7ecbooten. Dr» kosten daarvan bedragen
waarschijnlijk ruim 20 millioen gulden,
terwijl voor de versterking van de
luchtmacht van het Indische leger met
88 groote gevechtsvliegtuigen slechts
ruim 5 millioen gulden gevraagd
wordt. Deze beide uitgaven staan in
geenerlei verhouding tot het nut. dat
momenteel van de resp. uitgaven voor
de defensie getrokken kan worden. De
minister \crdedigt deze handelwijze
door te zeggen, dat. zoolang er groot
hovenwatermateriaal bij de vloot in
dienst gehouden wordt, aan de aan
schaffing van een omvangrijke lucht
macht niet kan worden gedacht. Het
zooveel betere zal dus. aldus de schrij
ver, niet tot zijn recht kunnen komen,
uitsluitend, omdat hot belangriik min»
tier goede er nog altijd mogelijk is.
Mr. de Jongh dringt dan ook vender
geheel aan on een verrsteking van do
luchtmacht, die voor Tndië veel doel
matiger en meer praetisch is.
PLANTSOEN NOORD 25 bi) de Eoppelpoort
Tel 917
Wilt U bl| winteravond een gezellig zitje bij de
haard of kachel, bestelt dao
bil
Telefoon 593. Kantoor: St Jorisstraat 11.
Magazijn: SL Jorisstraat 17,
LEUSDERWEG 23—25 TeL 1819.
Vakkoodige reparatie van alle merken
Vertegenwoordiqer der:
bil
KAMP 79 TEL. 825
Vanaf f Lper dag z. b.
Zondags vooraf te bespreken.
UURWERKEN, GOUD EN
ZILVER
REPARATIE INRICHTING
Utrechtschestraat 13. TeL 1589
Leusderweo SB.
Teletooo 1544
Philips en Telefnnken Radiotoestellen. Telelun*
ken Service Station. Alle Electrische Appara
ten. Stofzuigers enz. Speciale wikkellurlchting
het Nederlandsche volwaardige, natuurlijke
levertraan-product
VOORZIET IN EEN BEHOEFTE
daar het evenveel Vitaminen A en D bevat als
GOEDE levertraan,
DOCH BOVENDIEN EEN LEKKERNIJ IS
Prijs per flesch f 1.40.
Hellestraat vlak bil de Utrechtschestraat.
Telefoon 1580
WORDT UW GLAS IN LOOD.
INDIEN U HET BESTELT BIJ:
KNIP- en SCHEERKLANTEN GEVRAAGD.
Alleen zij. die prijs 6tellen op vakkundige
bediening.
Ook kinderen krijgen een eerste klas behandeling
'n Maximum bediening, 'n Minimum prijs!!
Extra voordelig in Parfumeriën. Haarwerken.
Scheermesjes en andere seheerbenoodiedheden!
A. J. M VERSCHUUR KROMMESTRAAT 52.
HEERENKAPPER en PARFUMERIEWINKEL
„LE FIGARO"
KROMMESTRAAT 61. Tel 750 Opgericht 1893
DE POELIER waar U mei vertrouwen koopt
tegen normale prjjzen
Altijd geslacht gevogelte voorhanden
LEUSDERWEG 218 TeL. 1526
beter werk en tocb goedkoop.
UITGEBREIDE COLLECTIE
FOTOARTIKELEN KUNSTFOTOSTUDIO
FOTOAPPARATEN KINOAPPARATEN
GESPECIALISEERD IN:
ONTWIKKELEN EN AFDRUKKEN
VAN AMATEUROPNAMEN.
UW adres voor Meubelen. Wandversiering,
Wollen hondweef tafelkleeden. Kun9tnIJverbeid9-
artlkelen enz
Koopt bij onze Adverteerders
