DE EEMLANDEü
TOEKOMSTIG REGIEM
IN OOSTENRIJK
Italiaansch stoomschip
in brand
4000
DE LEYTAX
voor groote afstanden
SCHUSCHNIGG
SPREEKT
Oviedo ontzet
Honderden passagiers
aan boord
STORM HER
EN DER
Nieuwe koers
in België
LUYCX
Maandag 19 October 1936
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
35e Jaargang No. 95
Geen devaluatie te wachten
Vliegtuigen neergeschoten
DE WERELD IN
moeilijkheden
President Lebrun voert
het woord
Ramp op het Erie-meer
AARDBEVING IN
ITALIË
HITLER TEGEN
MOSKOU
GEESTDRIFT IN
EGYPTE
Treinramp werpt schaduw
op de vreugde
Uit nummer bestaat uit 3 bladen
EXEMPLAREN
Tel. 1788 Tel. 1788
Tel. 1788 Tel. 1788
Laatste berichten
Eerste blad pag. 3
VV eerverwachting
5 uur 31 min.
STOFFEN- en MODEHUIS
ZILVERVOS en BLAUWVOS
AUTONOMIE VOOR
SCHOTLAND?
AMERSïÜORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amerstoort 1.95; per maand 0.65; per
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland irancc per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewi.snummcr
elke regel meer f 0.25 Liefdadigheids-advertentién voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
De mogelijkheid van een
volksstemming onder
oogen gezien
Reuter seint uit Weencn, dat
rde Oostenrijksche bondskanselier
Schuschnigg Zaterdagavond een
rede heeft gehouden voor 1500
politieke functionarissen van het
yaderlandschc front en daarin de
mogelijkheid ter sprake heeft ge?
bracht van een later te houden
plebisciet over het toekomstig
regiem in Oostenrijk.
In zijn rede bracht Schuschnigg
öok de kwestie van een herstel
'der monarchie op het tapijt. Hij
sprak alle berichten tegen, vol?
'gens welke hij Duitschland zou
hebben beloofd geen restauratie
ider Habsburgers te zullen toe?
staan.
Met klem verklaarde Schuschnigg, dat
8 e regcering onder geen beding zal
overgaan tot devaluatie van de Schil
ling.
Vervolgens sprak Schuschnigg over
8e ontbinding der woercorpsen. Hij be
sloot dit deel van zijn rede met de vol
gende woorden:
„Hiermede onthef ik vicc-kanselier
BaarBaarenfels op diens verzoek van
het opperbevel over de militie Man het
vaderlandsche front. Als opperbevel
hebber heb ik benoemd luitenant-veld
maarschalk ITuelgcrth, Landeshaupt-
Dian van Karinthië. Luitenant-veldmaar
schalk Huelgerth heeft deze benoeming
aanvaard."
Een verdere belangrijke verklaring
van den bondskanselier had betrekking
op de Oostenrijksche staatsvlag. Voort
aan zal de vlag van het vaderlandsche
front in het binnenland met de staats
vlag gelijk worden gesteld. Het Doll-
fuss-lied zal naast het oude vaderland
sche lied van Haydn tot tweede natio
nale lied worden verheven.
In de volgende phase van zijn rede-
Voering sprak dr. Schuschnigg over hel
op 11 Juli met Duitschland gesloten ver
drag. De heteekenis der overeenkomst
5s z.i. vooral gelegen op het gebied der
internationale politiek. Het is te hopen,
dat hierdoor een der smartelijkste hoofd
stukken der Duitsche geschiedenis de
finitief tot het verleden behoort.
Wij willen Oostenrijk, aldus de honds
kanselier als souvereinen staat, als het
Oostenrijk, dat zich thans luide en dui
delijk uitspreekt als Duitsche staat,
.waaraan ik ook in de toekomst niets
wensch te veranderen. Het Oostenrijk
sche volk is zich ondanks alle thans
bestaande tegenstellingen op het gebied
der wereldbeschouwing bewust van zijn
cultureele gemeenschap met het ge-
heele Duitsche volk. Wij zijn het eens
met de opvatting der regeering van het
Duitsche rijk, dat de overeenkomst van
11 Juli den Europecschen vrede dient.
Schuschnigg
Ten aanzien van de kwestie der
monarchie zcide de bondskanselier
o.m.:
Propaganda cn politieke activiteit
der monarchisten zijn binnen het
kader van het vaderlandsche front
toelaatbaar,
Het vaderlandsche front heeft plaats
voor allen, zoowel voor hen, die in de
monarchistische, als voor hen, die in
een niet-monarchistische grondwet den
idealen staatsvorm zien.
Geen staatsvorm kan aanspraak ma
ken op ëen eeuwig bestaan. De staat en
niet de staatsvorm is primair. De op
lossing kan evenwel nooit van buitenaf
worden beïnvloed. Niet het buitenland
heeft daarover de beslissing, ook zelfs
niet de Oostenrijksche regeering, doch
slechts het Oostenrijksche volk.
Een dergelijke volksstemming is niet
binnen afzienbaren tijd te verwachten.
Niettemin moet men uitgaan van de
gedachte, dat de tijd der beperking van
de Oostenrijksche souvereiniteit in ieder
geval voorbij is.
Azana zou 's nachts niet
meer in de hoofdstad
doorbrengen
De radiozender van Cadiz
deelt mede, dat Oviedo Za?
terdag onzet is door een
colonne, bestaande uit „ter?
zios" en geregelde troepen
onder bevel van kolonel Mar?
tin. Deze colonne bereikte de
stad des middags om half zes
en bewerkstelligde het con?
tact met de troepen van ge?
neraal Aranda.
De post Jerez de la Frontera ver
spreidde de volgende berichten uit het
hoofdkwartier van Salamanca:
In den sector-Toledo hebben onze
troepen Vlamojado en Casas Rudio des
Montes veroverd. In Asturië werd een
gevecht geleverd, waarbij de tegen
standers werden teruggedreven. Te Ta-
lavera zijn drie en te Cordova twee rc-
gceringsvliegtuigen neergeschoten. Te
Malaga zijn vijf vliegtuigen op de
vlucht gedreven.
Radio Sevilla bericht, dat de natio
nale luchtmacht de stad Andujar en
het vliegveld heeft gebombardeerd. Te
Madrid heeft generaal Asencio Torrado
verklaard, dat het onmogelijk is langer
den opmarsch der nationalisten te
weerstaan wegens insubordinatie der
troepen aan het front.
Naar uit Madrid verluidt, brengt
de president der Spaansche repu
bliek, Azana, geen enkelen nacht
meer in de Spaansche hoofdstad
door. lederen avond verlaat hij per
vliegtuig de stad en keert er des
morgens weder terug.
Hij overnacht blijkbaar meestal
in Valencia.
De beroemde drie meter hooge gou
den monstrans, behoorende tot de Dom-
schattcn van de kathedraal van Toledo,
welke gemaakt is van goud, dat, Co
lumbus uit Amerika heeft meegebracht
en door de volksfrontmilïtie is wegge
haald, is thans stukgeslagen terugge
vonden.
Stap der Latijnsch*
'Amerikaansche staten
De ambassadeurs van Brazilië, Chili,
Uruguay, Mexico, Peru en de gezanten
van Venezuela, Columbia, Cuba, de Do-
minicaansche republiek, Panama, Pa
raguay, Bolivia en Ecuador zijn in het
Argentijnsche ministerie van buiten-
landsche zaken bijeengekomen om den
toestand in Spanje te bespreken, als
mede de mogelijkheid een gemeen
schappelijke actie te orgauiseeren om
eerbiediging van hot asylrecht der di
plomatieke delegaties in Madrid te ver
krijgen.
Na afloop van deze bijeenkomst deel
de de Argentijnsche minister van bui-
tenlandsche zaken ad interim, Castillo,
aan Havas mede, dat de positie der La-
tijnsch-Amerikanen in Spanje werd be
studeerd, evenals de waarborgen, welke
de regecring te Madrid aan de La-
t ijnsch-Amerikaansche diplomatieke
vertegenwoordigingen biedt.
Vrijlating van gijzelaars
Uit Saint Jean de Luz wordt gemeld,
dat het internationale Roode Kruis zijn
pogingen voortzet om een uitwisseling
der door de strijdende partijen in
Spanje vastgehouden gijzelaars te be
werkstelligen. In den loop der vorige
week werd te San Sebastian, Pampc-
lona cn Burgos de invrijheidstelling
van Baskische vrouwen verkregen. Ge
delegeerden van het Roode Kruis ver-
moclitwi eveneens 40 kinderen, die door
de gebeurtenissen tijdens hun vacant ie
in de nabijheid van Burgos waren ver
rast, naar Bilbao te doen terugbrengen.
Bijna alle in vrijheid gestelde Bas
kische vrouwen bleven op het gebied
der nationalisten, waar zij familie heb
ben.
DE RACE OM DE WERELD
HONOLOELOE, 18 Oct. (A.N.P.).
De nog steeds aan den kop van de race
om de wereld liggende journalist Ekins,
die thans een voorsprong van ruim 6000
mijl heeft, is Zaterdag om 12 uur 12
plaatselijken tijd vertrokken naar San
Francisco.
Sinds het tot stand komen van de uitwateringssluizen in den afsluitdijk, ko
men aan den kust van Wieringen bjj eb groote strooken grond droog te lig
gen, waardoor soms interessante voorwerpen uit den Romeinschen tijd, als
wijn- en waterkruiken, potten e.a. ge vonden worden. Dezer dagen vond men
ten Noorden van de uitwateringssluizen het gewei van een damhert
JyJARSF.ILLE, 19 October. (Reuter). Het radiostation van
Marseille heeft een draadloos bericht opgevangen van het
Italiaansche mailschip Vulcania, waarin dit om hulp vraagt,
aangezien aan boord een ernstige brand is uitgebroken. Het
schip bevindt zich op 40 graden 16 minuten Noorderbreedte
en 14 graden 3 minuten Oosterlengte. De Vulcania bevindt
zich op ongeveer 40 mijl buiten Napels. Zes schepen zijn uit»
gevaren om het schip te hulp te komen.
Onmiddellijk na ontvangst van de S.O.S.»signalen van de
Vulcania is een torpedojager met twee sleepbooten uitgeloopen
om het schip hulp te verleenen. In de haven van Ngpels lig»
gen nog andere schepen onder stoom om zoo noodig onmid»
dellijk derwaarts te kunnen vertrekken.
De Vulcania had gisteravond moeten vertrekken, doch was
pas vanmorgen met de lading gereed, zoodat het niet voor vier
uur kon uitvaren. De bestemming van het schip was Amerika.
Er bevinden zich 500 tot 600 passagiers aan boord.
Frankrijk zal trachten het poli»
tieke, sociale en economi»
sche evenwicht te be»
President Lebrun heeft Zondag te
Straatsburg een gedenkteeken voor do
gevallenen onthuld.
O.m. zeide hij, na te hebben herin
nerd aan de offers, welke de Elzas
heeft gebracht tijdens den oorlog en
aan de vele generaals en admiraals,
welke de Elzas aan Frankrijk heeft
geschonken, dat de wereld op het
oogenblik moeilijke tijden doormaakt
Frankrijk heeft geen schuld hieraan.
Onmiddellijk na den oorlog stemde het
toe in een vrede, welke de volkeren tot
elkaar moesten brengen en bracht
hierbij groote offers. Het gaf het voor
beeld van wijsheid en trachtte, te mid
den van de volkeren, welke hoe langer
hoe meer tot uitersten overgingen, het
juiste politieke, sociale en economische
evenwicht te bewaren. Deze rol van
Frankrijk is nog niet geëindigd. Met
den dag nemen de moeilijkheden toe
Een groote staat kan slechts medewer
ken aan de algemeene herleving, in
dien deze zelf het voorbeeld geeft in
kalm vertrouwen in zijn eigen toe
komst. In dien staat zelf moeten de wet
worden geëerbiedigd en de financiën
in evenwicht zijn. Werknemers en
werkgevers moeten loyaal de contrac
ten naleven om conflicten op te lossen
Natuurlijk is dit moeilijk. Spreker ver
klaarde verder, dat, indien weer gevaar
aan den horizon mocht dreigen, Frank
rijk wederom zijn eensgezindheid te
rug zal vinden, zooals in alle histo
rische uren van gevaar om zijn grond
te verdedigen.
De president besloot zijn rede met de
hoop uit tc spreken, dat de wereld vre
de en voorspoed terug zal vinden door
edelmoedige gebaren van hen. die thans
op gespannen voet staan.
De plechtigheid werd besloten met
een militair défilé.
Engeland, Denemarken en
Duitschland krijgen
hun deel
Gisteren woedde boven Schotland en
Noord-Engeland een storm van buiten
gewone hevigheid. Op verscheidene
plaatsen zijn de telegrafische en tele
fonische verbindingen verbroken. Ver
schillende schepen verkeerden in een
gevaarlijke positie, o.a. het Noorsche
s.s. Saint Joseph, dat op de Grav Rocks
is gestrand en het vrachtschip Hauxlev
uit New Castle, dat zich voor de kust
van Northumberland in moeilijkheden
zou bevinden.
De zware storm, die sedert Zaterdag
boven Denemarken woedt, heeft ver
scheidene ongevallen veroorzaakt. Uit
vele deelen van het land komen be
richten binnen omtrent schade aan ge
bouwen en telegraaf- en telefoonlei
dingen.
De geheele Westkust van Sleeswijk-
Holstein is Zondag door een buitenge
woon zwaren N.W. storm geteisterd.
De zeedijken hadden het zwaar te ver
duren en de Neufelder Koog moest in
verband met het gevaar van een dijk
doorbraak ontruimd worden. Al het vee
en, voor zoover mogelijk, de inventaris
is in veiligheid gebracht, waarbij o.a.
hulp verleend werd door manschappen
van den rijksarbeidsdienst en S.A.
Ook boven Pommercn heeft Zondag
een hevige storm gewoed, zoodat de
scheepvaart op de Oostzee groote ver
traging ondervond.
Uit Cleveland wordt geseind, dat tij
flens den zwaren storm, die sedert Vrij
dag op het Erie-meer woedt, op 20 K.M.
van de kust een groote zandzuiger is
vergaan. Negentien leden der beman
ning, alsmede de vrouw van den ka
pitein, zijn verdronken. Zoven man zijn
volkomen uitgeput cn half bevroren
door een vrachtboot opgepikt, nadat
zij een geheelen nacht aan een omge
slagen reddingsboot hadden gehangen
TELEFOONVERKEER MET
JERUZALEM
Zondagnacht is te Jeruzalem het ver
bod om met het buitenland te telefo-
neeren weer opgeheven.
16 dooden en vele
gewonden
Italië is Zaterdagochtend door
een aardbeving geteisterd.
Te Caneva de Sacile zijn 15 per
sonen om het leven gekomen en ve
len gewond. Verscheidene huizen
werden vernield.
Te Conegliano werd één persoon
gedood cn zes gewond.
Verscheidene andere plaatsen
werden eveneens geteisterd, waarbij
schade werd aangericht en enkele
personen niet ernstig werden ge
wond.
De beving deed zich het meest in of
nabij Venetië gevoelen. De wakker ge
schrokken inwoners kwamen tot de
ontdekking dat de lichtvoorziening ge
stoord was. Zij begaven zich terstond
naar buiten, waar de nauwe straten
reeds spoedig overvol waren. Voor zoo
ver tot dit oogenblik bekend is, zijn in
Venetië geen slachtoffers gevallen cn is
geen schade aangericht.
Brussel acht zich gebonden
door het accoord van
19 Maart
Volgens Reuter voorziet men in En-
gelsche diplomatieke kringen, dat de
Belgische ambassadeur en het Foreign
Office opnieuw in contact zullen treden
over de bekende rede van koning Leo
pold. Hiermede schijnt te worden beves
tigd, dat de uiteenzetting van den Bel
gischen ambassadeur niet zoo volledig
was als men gewenschl had.
De gedachtcnwisseling met de Fran-
sche regeering over de interpretatie van
's konings rede en de daaruit tc trek
ken conclusies worden inmiddels even
eens voortgezet.
Een later Reuter-telegram meldt, dat
de ambassadeur intusschen nieuwe in
lichtingen heeft verstrekt ter toelich
ting van de reeds verstrekte cn dat hij
inderdaad kon verklaren, dat België
zich gebonden acht door de briefwisse
ling tusschen dc drie mogendheden van
19 Maart, indien de besprekingen over
een nieuw Locamo zouden mislukken.
De actie van den Führer heeft
de instemming van een
Oostenrijksch bisschop
De Duitsche pers wijdt groote aan
dacht aan een artikel van den Oosten-
rijkschen bisschon Alois Iludal onder
het opschrift: „Geen dubbel spel. Bijdra
ge tot de overeenkomst van 11 Juli,"
welk artikel door de geheele Wecnschc
pers is overgenomen.
De bisschop zegt hierin o.a., dat de
Oostenrijkers alles moeten nalaten wat
hen onderling zou kunnen verdeel en om
deel te nemen aan den strijd, dien Hitier
tegen het communisme heeft ontketend
en om met hem front te maken tegen
Moskou in alle landen, waar de Ger-
maanscho beschaving heerscht.
De Berlijnsche bladen leggen den na
druk op het belang van dezen oproep
van een hooge Roomsch-Katholicken
geestelijke ten gunste van Hitler's veld-
toch' tegen Rusland.
Nahas pasja keert, na het ver»
drag met Engeland te heb»
ben geteekend, terug
Bij zijn terugkeer uit Londen, waar hij
het Engelsch-Egyptische verdrag heeft
onderteekend, is minister-president Na
has Pasja een opgetogen onthaal be
reid. In het feestelijk versierde Cairo
werd een optocht gehouden, die twee
uur noodig heeft gehad voor den af te
leggen weg, waarbij de menigte ver
scheidene malen de afzettingen verbrak
en de straten blokkeerde.
Men is algemeen van opvatting, dat
Nahas Pasja officieel den inhoud van
het verdrag zal voorleggen in een bui
tengewone zitting van het parlement.
Het verdrag zal dan worden terugge
zonden naai de commissie, totdat het
parlement den derden Zaterdag in No
vember officieel zal worden geopend.
Toen de express-trein CaïroAlcxan-
drië, waarin Nahas Pasja had plaats ge
nomen, het station Toukh bij Bcnrah
passeerde, reed hij. vermoedelijk door
tegenstrijdige bevelen aan de wissel
wachters op de enthousiaste menigte die
Nahas Pasja wilde verwelkomen, in.
Dertien personen werden gedood, vijf
gewond.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJK-
SCHE GECONTROLEERDE
OPLAAG VAN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU
VOOR PUBLICITEITSWAARDE
TOURNOOIVELD 4 - DEN HAAG
PASSAGIERS VERZEKERD.
op amdere pagimia's
57 ADSN'F.L ITS
Actie voor Palestina.
(Tweede Blad, pag 1).
Bevestiging van Ds. F. Oort.
(Tweede Blad, pag 1)
SPORT
De voetbal- hockey- en korfbalwed
strijden van Zondag.
(Tweede Blad, pag 2).
Jubileumrit der Pedaalridders.
(Tweede Blad, pag 2).
De wedstrijden van dc Amersf. Mo
torclub.
(Tweede Blad, pag. 3).
Verwachting: Matige tot. krach
tige tijdelijk stormachtige zuid
westelijke tot noordwestelijke
wind betrokken tot zwaar be
wolkt, met regenbuien later
tijdelijk opklarend, aanvankelijk
kouder.
Hoogste barometerstand 7G7.1 tc Biar
ritz.
Laagste barometerstand 736.6 te Hel-
6ingfors."
STORM WAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van De Bilt hedenmorgen te
7 50 uur aan de posten van Hoek van
Holland tot de Belgische grens: „weest
op uw hoede".
LANGESTRAAT 49. TEL. 190
Wij hebben nog enkele mooio exem
plaren
voor de oude lage prijs.
Kom spoedig anders zijn ze weg.
In een te Stirling gehouden conferen
tie van den Schotschen liberalen bond
heeft de hertog Montrose de instelling
bepleit vah 'n autonome regeering voor
.Schotland, Hij diende een motie in,
welke op de noodzakelijkheid wijst, dat
Schotland een eigen parlement heeft,
dat zich bezig houdt met allt dringende
kwesties, die van vitaal belang voor
Schotland zijn. Hij gaf als zijn inecning
te kennen, dat dc Britsche afgevaardig
den tc zeer in beslag worden genomen
door kwesties van buitenlandsche poli
tiek en van rijksverdediging, om zich
met de Schotsche zaken te bemoeien.