M
D.K.W.-Automobielen
LAATSTE BERICHTEN
IN HET GEZICHT VAN
MADRID
Amersfoort
OPENING
Koloniën voorDuitschland
drethCokes
RIJWIELEN EN LUXEARTIKELEN
Garage F. FREEDE
D.K.W.
De nationalistische troepen zetten
hun opmarsch voort
CUATRO VIENTOS
ONTRUIMD
Eerste huizen van
Huesca bezet
NIJENRODE ZAAK
VOOR HET HOF
TERUGGAVE DOOR
ENGELSCHMAN
BEPLEIT
ftqunda
Fa. L. VAN ACHTERBERGH
KOESTEEG 5
Advertentiën
HALLO! HALLO! ATTENTIE S.V.P.!
Zaterdag 7 November a.s.
des namiddags 5 uur
van onze zaak in
0
0
0
0
0
0
0
[F
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Hiermede berichten wij, dat ons met ingang van heden, de
DISTRICTSVERTEGENWOORDIGING
voor OOSTELIJK UTRECHT der bekende
is opgedragen. - - In verband hiermede is onze werkplaats
uitgerust met de speciaal daarvoor benoodigde gereed
schappen, waardoor wij door ons vakkundig personeel
U een BUITENGEWOON GOEDE en SNELLE SERVICE
kunnen waarborgen. Aanbevelend,
Automobiel
vanat
f 1095.—
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
le BLAD PAG. 3
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DONDERDAG 5 NOVEMBER 1936
De regeering te Madrid
meldt belangrijke ter*
reinwinsten
TENERIFFE, 5 Nov. (Havas).
Vannacht werd door de r^dioclub
een officieel communiqué van de
nationalisten uitgezonden, waarin
werd medegedeeld, dat gister*
avond te 21 uur de zevende divi*
sic van de rechtschen Alcorcon
(op 11 K.M. van Madrid gelegen),
Leganes en Getafe had bezet. De
troepen zetten hun opmarsch
voort.
Aan het Somosierrafront is de
luchtmacht zeer actief; de vijan*
delijke stellingen werden krachtig
gebombardeerd.
De veertien jachtvliegtuigen
van de regeering, welke op het
vliegveld Cuatro Vientos waren
gestationeerd, hebben deze basis
verlaten, aldus seint Havas uit
Talavera.
Van het front in Aragon wordt
gemeld, dat de regeeringstroepen
in den sector Tardiente belang*
rijke terreinwinsten hebben be*
haald en trategische punten op,
'den vijand hebben veroverd.
Madrid publiceert het volgende com
munique:
In den sector van Grado hebben de
regeeringstroepen haar stellingen ge
consolideerd Oviedo werd gebombar
deerd. In Aragon hebben de regeerings
troepen na een bombardement de eerste
huizen van Huesca bezet.
In den sector van Alcanez werd een
convooi van tien vrachtauto's buit ge
maakt Aan het zuidelijk front werd
een tweetal colonnes der nationalisten,
die naar het Noorden oprukten, met
achterlating van een giroot aantal doo-
'den, vernietigd. Aan het centrale front
in den sector ten zuiden van Madrid
blijft de vijand sterken druk uitoefenen,
dien onze 1 roepen met name nabij
Mostoles blijven weerstaan. Aan het
front maakten wij 27 gevangenen.
De voorstad van Madrid, Garabanchel
ligt thans volgens de rechtschen onder
het vuua* van de kanonnen der nationa
listen. De gisteren ondernomen actie
Strekte zich uit over een frontlengte om
Madrid van 20 KM.
Britsche kritiek op de
luchtbombardementen
De luchtbombardementen op Madrid
door de strijdkrachten van generaal
Franco maken te Londen een slechten
indruk. Men wijst er op, dat verscheiden
volksbuurten, scholen en punten, welke
niet de geringste strategische beteeke-
nis hebben, door bommen zijn getrof
fen.
Officieele kringen nierken in dit ver
band op, da tdergelijke bombardemen
ten geenszins te rechtvaardigen zijn en
indruischen tegen alle tot nu toe door
vertegenwoordigers der Britsche re
geering ondernomen pogingen om den
burgeroorlog tc humanis-eeren.
Perscontrole door Burgos
Het radiostation van La Coruna
heeft medegedeeld, dat cle regeering van
Burgos een decreet heeft onderteekend
aangaande de organisatie van den pers
dienst. Bij dit decreet worden vontrole-
bureaux opgericht te Avilla, Talavera
en Salamanca.
Buitenlandsche persvertegenwoordi
gers zullen telegrammen, photo's en
films, welke zij naar het buitenland
wenschcn te zenden, aan censuur moe
ten onderwerpen.
Nieuw ministerie te
Madrid gevormd
Havas bevestigt, dat te Madrid een
nieuw ministerie is gevormd, waarin
vier anarcho-syndicalistischc ministers
zitting hebben genomen.
De samenstelling van de nieuwe re
geering is overeenkomstig de algcmcc-
ne verwachting. Twee ministers verte
genwoordigen de provinciën welke
autonomie verkregen en die het volkls-
front. steunen.
Dat ook de C.N.T. zitting neemt in de
regeering is een groote gebeurtenis. Het
is de eerste keer, dat de C.N.T. afwijkt
van haar „a-politieke" leerstellingen en
verantwoordelijkheid op zich neemt.
Zelfs beeft de C.N.T tot nu toe gewei
gerd candidaten te stellen voor de
Cortes.
Spionnage-centrale in
Bilbao ontdekt
Te Bilbao is een zeer ernstige spion-
nage-atfaire ontdekt, aldus seint Reuter
uit Bilbao.
Het te Bilbao verschijnend dagplad
La Tairde publiceert een lijst met na
men van personen, die bij deze affaire
betrokken zouden zijn.
De cousul van Oostenrijk, de consul
van een Zuid-Amerikaansche republiek,
Spaansche officieren, een advocaat, een
bankier, en de directeur van een ven
nootschap zouden volgens het regee-
ringsgezinde blad van hun functies en
betrekkingen misbruik hebben gemaakt
om paspoorten af te geven aan ver
dachte personen, die dooir de politie
werden gecontroleerd wegens hun sym
pathie met de tegenstanders der Madri-
lcensche iregeering.
Voorts worden deze lieden or van be
schuldigd een warenhandel le hebben
gedreven in valsche identiteitspapieren
en op clandestiene wijze zeer belang
rijke geldbedragen tot sohadc van de
zaak der regeering te hebben verzon
den.
Hoe de zaak aan het
licht kwam
Toen een Engelsch schip uit de haven
van Bilbao vertrok, ontdekte men in de
door diplomatieke stukken gedekte ba
gage documenten, gericht aan dc junta
van Burgos, doch die van een buitenge
wone ernst waren. Voorts waren er tal
van brieven bij, welke inlichtingen be
vatten over de verschillende stellingen
van het front, der regeeringstroepen,
over de achterhoede en eveneens aan
gaande manoeuvres, welke de kapitaals-
vlucht liobben bevorderd. Een der be
schuldigden heeft bekend, terwijl de
Baskische regeering in deze aangelegen
heid over bewijzen beschikt, waaruit
duidelijk de schuld der gearresteerde
personen blijkt, aldus La Tarde.
BINNENLAND
AMSTERDAM, 5 Nov. Vandaag
zette het gerechtshof de behandeling
voort van de Nijeniode-zaak.
liet verhoor in de zaak tegen den
verd. Onnes wordt voortgezet.
Mevrouw Onnes, a décharge gedag
vaard, is de eerste getuige, die voor
het hekje komt.
Zij geeft op verzoek van den pre
sident inlichtingen over de plaatse
lijke situatie van liet kasteel en zijn
omgeving.
De slaapkamer van het echtpaar was
boven de ridderzaal. In den nacht \an
le inbraak (29 Febr. op 1 Maart 1932)
had zij niets verdachts gehoord.
Dat juweel vraagt clan de presi-
ent dat door uw man is beleend,
droeg u dat niet?
Getuige: Dat droeg ik nooit.
Getuige weet zich niet meer te herin
neren of haar man Koning na de belee
ning heeft ontmoet in het station te
Den Haag.
Pres.: Hebt u Johanknegt wel eens
op het kasteel gezien?
Ja getuige had den detective wel
eens op Nijenrode gezien. Ook herin
nert zij zich een brief van Witbraad
te hebben gekregen, waarin deze
schrijft geld van baar man te moeten
ontvangen. Hij drong in het briefje op
betaling aan.
Dan stelt mr. Kappcyne eenige vra
gen: Liet uw man aan bezoekers het
geheele kasteel zien?
Getuige: Ja, tot zelfs de slaapkamers
toe. In een van de slaapkamers zetel
de vroeger liet gerecht van Breukelcn.
Betreffende de relatie met Koning
verklaart getuige, dat haar man wel
eens had gezegd, dat Koning zoo „las
tig" was.
„En waren er geldzorgen?" wil de
verdediger weten.
„Geen sprake van" zegt mevrouw
Onnes. Er werd w e 1 eens een reke
ning teruggestuurd.
Pres.: En dat gebeurde toch niet, om
dat er overvloed van contanten w-as.
„Misschien was het slofheid" vindt
getuige.
Het verhoor van mevrouw Onnes is
hiermede ten einde. Zij krijgt van den
president verlof dc zaal tc verlaten.
Accountant gehoord
Het I-lof hoort hierop getuige-cles-
kundigc Hamelberg, accountant.
Deskundige heeft een onderzoek naar
de geldmiddelen van Onnes ingesteld
vlak \oor en na de inbraak.
Betreffende de liquiditeit was desk.
tot cle conclusie gekomen, dat ver
dachte zich tot einde Febr. 1932 kon
redden. Daarna zou bij moeten over
gaan tot verpanden, beleenen of ver-
koopen van kunstvoorwerpen. Als hij
geen 10.000 voor de gebroken beeldjes
had gekregen van de verzekering, zou
hij reeds eerder debet hebben gestaan
bij zijn bank. Voorts had verd. pas
9000 ~van Goudstikker gekregen.
Verdachte zegt, dat zijn schuld bij
de ITolJ. Handels Compagnie die niet
op vorderbaar was gedekt was door
do overwaarde van het huis in Den
Haag. Dit perceel is volgens verd. twee
ton waard en er staat een hypotheek
van 150.000 op.
Pres. (tot desk.): Tegen dc „jongens",
die het goed hebben weggehaald, is
steeds gezegd, dat het voor 1 Muart
moest gebeuren. Is er in den vermo
genstoestand een aanleiding om dezen
datum te rechtvaardigen.
Deskundige: Integendeel. Onnes had
juist op 1 Maart 9000 van Goudstik
ker te vorderen.
Gctuige-dcskundige Ilogeweg, die ja
ren lang accountant voor Onnes' ban
delsvereeniging is geweest, verklaart,
dat het verlies \an die vennootschap
over 1930 181.000, over 1931 10.000
heeft bedragen. De lieer Onnes stond
27.000 debet bij de N.V.
WERELDGEBEUREN
Britsche argumenten
door een Brit ontzei
nuwd
Dl Duitschers zijn aangenaam ge
troffen door het feit, dat de En-
gelschman W. II. Dawson, die in
een groot aantal publicaties, verschenen
voor en na den wereldoorlog, bij voort
during heeft getracht de positie, waarin
Duitschland verkeert, te doen begrijpen,
thans een poging heeft gedaan om zijn
landgenooten ervan te overtuigen, dat de
Duitschers evenals andere staten recht
op koloniën hebben. Dawson kiest vooral
positie tegen veronderstellingen en be
weringen, waarvan het doel is Duitsch
land voor te stellen als een land, dat
niet waard is koloniën te bezitten.
De Engclsche publicist heeft er in de
eerste plaats de aandacht op gevestigd,
dat de Duitsche koloniale beweging uit
den tijd van den grooten keurvorst da
teert, toen Brandenburg koloniën in
West-Afrika verwierf. Pruisische konin
gen en Duitsche onderzoekers hebben
deze beweging voortdurend gevoed.
Duitschland beeft volgens Dawson nooit
koloniën verkregen door oorlog te voe
ren. Rechten van andere mogendheden
zijn door het verwerven van koloniaal
bezit door Duitschland nooit ook maar
in bet minst geschonden. Een deel van
zijn vroegere koloniale bezit verwierf
liet zelfs als uitvloeisel van verdragen.,
waarbij ook Groot-Brittannic was be
trokken.
Voor den oorlog heeft het Duitsche
koloniale werk van vele zijden waardec-
ring gevonden. Niet alleen mannen als
Cecil Rhodes. Theodore Roosevelt en
anderen, maar ook bet Foreign Office
behoort blijkens de desbetreffende heden.
rapporten tot de kringen, die dc Duit
sche prestaties wisten te waardeeren.
Bestuur en behandeling der inboorlin
gen aldus de conclusies lieten niets
ie wenschcn over. Duitschland beeft ook
nooit, in tegenstelling tot Frankrijk, deze
inboorlingen gemilitariseerd.
Wat de kwestie van de betcckenis der
koloniën als vestigingsgebied voor bet
bevolkingssurplus en als grondstoffen-
bron betreft, de ontkenning van dc be-
teekenis hiervan door een land, dat een
vierde gedeelte van de wereld he-
lieerscht, kan, naar Dawson opmerkt,
weinig indruk maken op de slaton, die
geen bcschiking over koloniën hebben.
Wanneer beweerd wordt, dal na liet aan
vaarden van een koloniaal mandaat de
mogendheden thans van dit mandaat
niet kunnen afzien, dan kan er, zoo
meent Dawson, op worden gewezen, dat
Groot-Brittanniê het mandaat o\er Irak
beeft opgegeven, terwijl Frankrijk niet
betrekking tot Syrië op het punt slaat
hé Britsche voorbeeld tc volgen.
Van Britsche zijde is bei eveneens
„ondenkbaar' genoemd, dat Groot-Brit
tanniê onderdanen van zijn gebieden
aan een andere regeering zou overlaten,
maar Dawson merkt naar aanleiding
biervan op, dat Groot-Brittannic en
diens bondgenooten er geen been in heb
ben gezien dat was in 1919 wil
lekeurig niillioenen Duitschers aan
vreemde regeeringen over te leveren.
Naar aanleiding hiervan stelt bij dan
ook de vraag, of dc eer van het eonc
land meer waard is dan die van een
ander.
Eveneens vestigt de Engelsche publi
cist er de aandacht op, dat tegenover
Duitschland de beloften op koloniaal ge
bied, vervat in Wilson's veertien pun
ten, niet zijn nagekomen.
Kortom: Dawson breekt een lans zoo
wel voor een historisch juiste en recht
vaardige beoordeeling van de Duitsche
aanspraken, als voor een teruggave van
koloniën aan Duitschland. Aan zijn plei
dooi wordt des te meer waarde gehecht,
omdat Dawson vroeger zelf medewerker
van het Foreign Office is geweest en wel
met betrekking tot koloniale aangelegen-
Rijk en geen geld
Getuige vulde ook het belastingbiljet
in: op 1 Mei 1932 was de opgave
20.000 inkomen, maar dat ging weg
aan onkosten. Het vermogen van On
nes bedroeg nog wel 560.000. „Rijk en
geen geld", zoo kenschetste getuige
den vermogenstoestand van Onnes.
Mr. Kappeyne (tot getuige): U hebt
Onnes 20 jaar lang in zaken gekend.
Hebt u ooit iets ongunstigs van verd.
ondervonden.
Getuige: Nooit. Hij was steeds zeer
correct. Hij was een optimist in zaken.
Verdachte had plannen zijn kunstvoor
werpen to verkoopen. Een vertegen
woordiger van den krantenkoning
Hearst was bij verdachte geweest om
over aankoop te praten. Voorts deelt
deskundige nog mee, dat de koffiezaak
in 1931 nog een winst van 3000 had
opgeleverd.
Mr. A. Sternheim, advocaat en ac
countant wordt vervolgens geboord.
Getuige is de accounant van Goudstik
ker en geeft inlichtingen over de fi-
nanciecle verhouding tusschen Onnes
en Goudstikker. Het kasteel was ge
restaureerd door Onnes en Goudstikker
samen.
Begin 1932 zocht verdachte een groot
crediet, dat hij via Goudstikker poogde
to vinden. Onnes had 80.000 noodig
„om rustig tc kunnen blijven wonen".
Over dit crediet is langdurig onderhan
deld. Onnes had Goudstikker gevraagd
voor dit bedrog borg te blijven. Dit
werd echter geweigerd.
In Februari 1932 had verdachte een
voorschot gevraagd op de 12.000 „sa
laris", die Goudstikker ieder jaar op
1 Maart moest betalen. Goudstikker had
toen 3000 vooruit gegeven.
Verdachte: Dat was geen geld om van
te leven, doch voor een handelstrans
actie. Hoewel ik schatrijk was liep ik
vast, wanneer ik me geen contanten
kon verschaffen. Van „vustloopen" zoo
dat ik me zorgen moest maken, is .geen
sprake, dat hoeft iemand, die zes ton
aan kunstwerken bezit, niet te doen.
Pres.: U had er groot belang bij, dat
dc kunstwerken verkocht werden. Zoo
is deze Inbraak eigenlijk een geforceer
de verkoop, die zeer voordeelig voor u
was. Wanneer u op de gewone wijze
een kunstvoorwerp verkocht, moest u
de helft van de winst aan Goudstikker
geven. Nu kroeg u dc heele vorzeke-
ringssorn zelf.
Verd. Onnes (opgewonden): Maar ik
heb nooit gezegd, dat dc inbraak me
geen voordeel opleverde. Maar daarvoor
begaat men toch geen misdrijf, daar
voor offert men zijn leven toch niet.
Ik ben voor verliezen niet bang. In oor
logstijd heb ik drie millioen voor Ne
derland opgeofferd. Dat kan ik l>ewij
zen. Maar een misdaad doet men niet
voor geld. Ik heb u gisteren al gezegd:
als een erftante van me sterft kan ik
het aangenaam vinden, maar dan heb
ik toch geen moord begaan!
President: U moet u niet zoo opwin
den. Ik behandel alle punten objectief
en zoo stel ik objectief vast, dat de
inbraak u voordeel opleverde.
Dc president zet het verhoor voort:
Do verzekering heeft, 10.000 betaald
voor de gebroken beeldjes en daarvan
beeft Goudstikker niets gehad". Was
hij daar niet een beetje boos om?
Getuige: Ja, hij vond het niet aan
genaam.
Grand ThéAtre, - Van Vrijdag 30
October tot en met Woensdag 4 No-
verber vertooning van do film: „Chi-
neesch Goud".
Voorstellingen: Zondag vanaf
1.45. 4. 6.15 en 8.30 uur. Andere
avonden vanaf 8.15 uur één voor
stelling.
Woensdag en Zaterdag matinée,
2'A uur.
City-Theater. Vanaf 30 October
vertooning van de films „Merijntje
Gijzen's Jeugd" en „Lente in Parijs".
Zondag doorloopend 1.45, 4.6.15
en 8.30 uur. Zaterdag 2.30 uur, 6.15
en 8.30 uur.
Andere dagen avondvoorstelling
8.10 uur. Woensdag vanaf 2.30 uur
matinée
Cinema Amlcitia. Geen film-
vertooning.
Voorstellingen: Zondag 2.30. 5.00
cn 8.10 uur n.m.
Maandag en Dinsdag 8.10 uur
n nx
Museum Fléhlte. Westsingel.
Uitgezonderd des Zondags).
Theosofische Bibliotheek. Ge
bouw Theosofische Vereeniging Re-
genteseelaan. lederen dag van 68
uur.
R.-K. Leeszaal, Nleuwstraat 24.
Openbare leoszaat met Jengdlees-
zaal en Bibliotheok, Muurhuizen 0.
31 October tot en met 13 Novem
ber. Sierkunst. Tentoonstelling van
aquarellen, teekeningen en grafi
sche kunst door den oud-Amers-
foortcr D. Harting en litho's door
Jan Wittenberg.
5 Nov. Amicltia. Amersf. Kunst
kring. Voordrachtavond Nel Oost
hout. 8 uur n.m.
5 November. Grond Thé&tre.
Kunstkring „Het Schouwspel." Op
voering van „Pomarius." 8.15 uur
n.m.
5 November. Thcosof. Loge. 't Nut.
Voordracht van Drs. C. A. Klaasse
over: „De beteckenis van het los
laten van den gouden standaard."
8 uur n.m.
6 November. Eben Haëzcr. Soli
Deo Gloria. Zendingsavond. 8 uur
n.m.
6 November. Amicititia. Kon. Ver.
„Oost en West." Causerie door echt
paar Vrijburg met lichtbeelden over
„Holland en Indië dichter bij el
kaar." S.15 uur n.m.
7 November. Monopole. Bridge
drive t.b.v. Amersf. Kunstenaars
gilde. 8.15 uur n.m.
jr
D
Li
nW»
OMREKENINGSKOERSEN
Off.
NÉf t Off.
4 Nov
5 Nov.
honden
9.04"
8 tuu
Berlijn
U.74.50
.74.85
31.24
31.48
Parijs
8.60'
8.66
70 rich
42.54
42.75
Kopenhagen
40.6U
40.60
Oslo
45.55
15.70
Stockholm
46.75
16.40
1.85
I.86V4
Praag
6.58
6.60
Medpgerl door de
Rotferd Bankvereen
7 November. De Valk. Korfbalver.
Amersfoort. Receptie t.g.v. het 20-
jarig bestaan. 34.30 uur. Feest
avond 8 uur.
9 November. Rest. Princess. Ned.
Ver. voor Vrouwenbelangen en Ge
lijk Staatsburgerschap. Mr. W. J.
B. Versfeit over: „Wettelijke ver
houding in het gezin."
9 November. Foyer Amicitia. Ver.
van Huisvrouwen. Causerie door
mevr. BakkerDiferée. Onderwerp:
De Bikkel van Diet Kramer. 2.30
uur n.m.
11 November. Luthersche Kerk.
Alg. Ned. Vrouwen Vredebond en
„Kerk en Vrede." Herdenking slui
ting wapenstilstand. Spreekster
mevr. F. M. J. de Boer van Iterson
te Laren. 8.15 uur n.m.
14 Lm. 29 November. De Poth.
Amersf. Kunstenaars Gilde. Nn-
jaarstentoonstelling van beeldende
kunst. Dagelijks 104.30 uur.
BAARN
4 t.m. 26 November. Baamsch
Lyceum. Tentoonstelling aquarel
len en houtsneden van wijlen den
Zwitserschen schilder Ph. Bau-
knecht. Dag. 104 en Zondags
1.30—4 uur.
ZEIST
14 November. Figi. Fritz Hirsch
Operette. .Tubileumvoorstellling van
„Sissy." 8 uur n.m.
KOSTELOOS.
Bij vonnis van de A r rond is-
sements-Recbtbank te Utrecht
d.d. -4 Nov. 1936 is het faillis
sement van W. DE KONING,
timmerman te Renswoude,
opgeheven wegens gebrek
aan baten.
Dc Curatrice:
Mr. A. BOEGHEIM.
Amersfoort, 4 Nov. 1936.
Bergstraat 30.
Hoeren er ls maar éèn
adres!! En dat is HUIB
HOLSTEIJN. Daar vindt U
dc grootste en voordeeligste
sorteering lederen kleeding.
Let op. Maatwerk zonder
prijsverhooging.
AGENT „VEENO"-RIJWIELEN
Het rijwiel met het bijzondere lakwerk.
ZIE ONZE COLLECTIE WINTERARTIKELEN ALS HANDKAPPEN, LXM-
PEN, HANDSCHOENEN, BEENPIJPEN ENZ.
VAKKUNDIGE EN BILLIJKE REPARATIE-IN
RICHTING VAN RIJWIELEN EN MOTOREN.
BELEEFD UITNOODIGEND TOT EEN BEZOEK.
HOOGACHTEND, B. SUKEL
H. VAN VIANDENSTRAAT 31. TELEFOON 2264.
LEUSDERWEG 23-25 - AMERSFOORT
Demonstratie
wagen
aanwezig
Districtsvertegenwoordiger voor
Oostelijk Utrecht D.K.W.-Automobielen
TEL. 1819
