HEVIG BOMBARDEMENT
VAN DE HOOFDSTAD
4000 EXEMPLAREN
TAXI DIENST
1830
1850
1093
DE EEMLANDEU
TOCH RESTAURATIE DER
HABSBURGERS?
De vrije stad en
het derde rijk
Nic. Bovée
Licht op
LUYCX
Dinsdag 10 November 1936
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
35e Jaargang No. 114
De bommenregen veroorzaakt een paniek
onder de bevolking
SNELTREIN GEDERAILLEERD
INNEMING GAAT
gestadig verder
AUTONOMIE VOOR
Spaansch Marokko?
Belgische militairen
veroordeeld
DE GERUCHTEN
HOUDEN AAN
Betrouwbaarste- en Goed
koopste adres
Hoofdkantoor: Coornhertlaan 3
TEL.
4 uur 43 min.
STOFFEN- en MODEHUIS
HANDSCHOENEN
AMERSFÜOR1SCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
inneniand iranoo per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
'OSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een oew.,snumm#
elke regel meer f 0.25 Liefdadigheids-advertentièn voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentién „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
DE correspondent van Reuter telefoneert, dat de zware
artillerie der opstandelingen voortgaat Madrid) te bom*
bardeeren. De granaten vallen met een gemiddelde sneb
heid van drie per minuut rondom de slachtplaatsen, waar
de verdediging zeer sterk is. Een granaat is op 50 M. van
het ministerie van oorlog neergekomen. Het park Casa
de Campo is voor een groot deel in handen der aanval*
Iers,
Gistermiddag hebben vliegtuigen der opstandelingen 17
bommen op de stad geworpen in de wijk Salamanca.
Over het algemeen heerscht een paniekstemming ons
der de Madrileenen tengevolge van het hevige bombarde*
ment.
De regeering maakte per radio bekend, dat van over*
gave van Madrid geen sprake is.
Het goud van de Bank van
Spanje is op een geheime
plaats verborgen
Groot offensief op Malaga
DE tegenstand der regeerings*
troepen en vooral de wensch
Van generaal Franco, Madrid te
Sparen zooveel dit mogelijk is,
Vertragen de inneming van de
Spaansche hoofdstad met enkele
uren. Welingelichte kringen ge»
yen de verzekering, dat de druk
'der rechtsche troepen voortdu»
tend krachtiger wordt.
Alvorens het vliegveld Cuatro
IVientos te verlaten hebben de
(regeeringstroepen het, naar ge*
Zegd wordt, ondermijnd, hetgeen
den rechtschen luchtstrijdkrach»
ten tijdelijk een gebruik maken
yan het vliegveld onmogelijk
maakt.
Een der speciale correspondenten van
Havas seint verder: Terwijl het offen
sief voor de poorten van Madrid aan
de Zuidzijde zich ontwikkelde, hebben
fcroependeclen van de colonne Caste-
Jon pogingen in het werk gesteld ten
Westen van de hoofdstad den weg
Avila—Madrid te bereiken. Zij zijn
hierin geslaagd. Sinds Zondag ligt de
xveg onder artillerievuur op een tiental
kilometers van Madrid. Tegelijkertijd
vallen de colonnes van Rada en Esca-
mez. die ten Zuiden van het Escoriaal
©pereeren, aan op den weg van het
Escoriaal naar Chapineria. De militie
troepen trekken terug zonder strijd te
leveren. Teneinde in Oostelijke richting
te kunnen retireeren zullen zii van de
secundaire wegen ten Noorden van
Madrid gebruik moeten maken.
De Spaansche ambassadeur te
Parijs heeft medegedeeld 'dat de
administratie van de Bank van
Spanje is overgebracht naar Car
tagena en dat de goudvoorraden
zijn ondergebracht op een onbeken
de veilige plaats.
De ambassadeur voegde hieraan
toe: „De aan een overvloed van
vertrouwen lijdende crediteuren der
opstandelingen zullen nooit één
korreltje van het Spaansche goud
ontvangen.*
Naar Radio-Sevilla meldt, hebben
De strijd in Madrid. Een
arbeidsafdeeling der bewo*
ners van de Spaansche hoofd*
stad trekt er op uit, om een
der loopgraven nabij de stad
aan te leggen
aan het front van het Escoriaal de
troepen van generaal Mola, na een
gevecht waarin de regeeringsaanhan-
gers zware verliezen leden. Naval Ga-
mella bezet.
In den sector-Terucl hebben de re-
geeringstroepen een aanval ontketend
op Celedas, op ongeveer 16 K.M. van
Teruel gelegelen. Zij werden echter te
ruggedreven en moesten een hoeveel
heid munitie achterlaten.
De divisie-Soria heeft Castejon de
Henares. waar de regeeringstroepen een
belangrijk wapendepot hadden inge
richt. bezet.
In den sector-Santander hebben de
rechtsche troepen het ten Zuiden van
Santander gelegen Espinosa de Las
Monteros bezet en hun tegenstanders
achtervolgd tot Alto de Berbaro, dat
zij eveneens bezetten.
Naar uit officieuze bron wordt ver
nomen, zouden de regeeringstroepen
eenige stellingen in den sector Cuatro
Vientos hebben heroverd en zouden zij
elk ©ogenblik tot Ibelangrijke opera-
ties kunnen overgaan.
De groep rechtschen, die tot de Casa
de Campo is doorgedrongen schijnt van
geen beteekenis te zijn en de regee-
irngstroepen zouden haar reeds om
singeld en in gevaar gebracht hebben.
De radiozender van Sevilla heeft het
volgende communique verspreid:
In den sector Aragon hebben de Ca-
lalaansche aanvallen op Caladas het
front niet kunnen forceeren. dat door
te krachtig georganiseerde divisie be
zet werd. Sedert den aanvang van het
offensief zijn de opstandelingen in de
streek van Guadalajara over een diep
te van 100 K.M. opgerukt. Ten Westen
van Madrid wordt de omsingeling bij
het Escoriaal geleidelijk gesloten ap
de regeeringstroepen. die hun basis
hebben gevestigd in het klooster San
Lorenzo del Escurial.
Groot offensief op Malaga
De kruiser der Almirante Cerve-
ra is te Algeciras aangekomen uit
Ceuta. Een flottielje gewapende
sleepbooten en verscheidene vlieg
tuigen escorteerden het schip, dat
bijna 1000 Marokkaansche soldaten
en 40 stukken veldgeschut vervoer
de. De militaire autoriteiten heb
ben alle autobussen en vrachtwa
gens. die beschikbaar waren, gerc-
quireerd voor het vervoer van de
manschappen en kanonnen naar
het front van Estepona. Een groot
offensief op Malaga zal spoedig
ontketend worden.
Een sneltrein naar Bordeaux derailleerde op 50 K.M. afstand
van de stad. Hoewel de materieele schade aanzienlijk is, zijn
geen dooden bij het ongeluk te betreuren
Rood:goud;Toode vlag
in Berlijn
Uit Berlijn wordt gemeld:
De voormalige Spaansche ambassa
deur. Agramonte y Cortijo. heeft uit
naam van de Franco-regeering bezit
genomen van het gebouw der Spaan
sche ambassade in de Gross-admiral-
Prinz-TIeinrich-Strasse.
In tegenwoordigheid van ongeveer
150 leden der Spaansche kolonie werd
de rood-goud-roode vlag der Franco-
regeering op het gebouw geheschen,
terwijl kennis werd gegeven van het
overnemen dor leiding over de werk
zaamheden door Agramonte.
De vertegenwoordiger van de Spaan
sche volksfrontregeering was Zaterdag
uit de ambassade vertrokken. De sleu
tels van het gebouw had hij aan een
chauffeur overhandigd.
Politieke kringen verklaren, dat de
Wilhelmstrasse deze aangelegenheid
beschouwt als een binnenlandsche
Spaansche kwestie, die de Duitsche
rcgcering niet raakt.
Geen overgave der stad
Het station dor Radio Unie, waarvan
de studio op 100 meter afstand van het
telefoongebouw is gelegen, zond gister
avond nog op de gewone wijze zijn
programma uit.
Het volgende bericht van het mi
nisterie van binnenlandsche zaken
werd omgeroepen:
„De directie der openbare veiligheid
verneemt, dat zekere elementen het
gerucht in omloop brengen, dat Madrid
voornemens is zich hedenavond 11 uur
over te geven. Dit bericht is volkomen
ongegrond en alle personen, die het
verspreiden zullen als opstandelingen
worden beschouwd."
Na de uitzending van dit bericht
zette het station het programma voort
met volksdansen en opera-zang.
Het ministerie van oorlog liet het
volgende communiqué omroepen:
„In den sector van Somosierra heeft
onze artillerie drie uur lang de vijan
delijke stellingen gebombardeerd. Onze
troepen handhaven zich in haar stel
lingen. Te Gasa de Compa duurden de
aanvallen der opstandelingen voort, zij
werden echter afgeslagen. In de omge
ving van Villa Verde hebben de regee
ringstroepen de opstandelingen aange
vallen. Ondanks het bombardement
door de luchtmacht der opstandelingen
behouden onze troepen al haar stellin
gen. De opstandelingen vallen Madrid
aan met allo middelen waarover zij
beschikken. De regeeringstroepen hand
haven zich in haar stellingen en wer
den door het opperbevel gelukge-
wenscht met de in den loop van den
dag door haar bereikte resultaten."
NONINTERVENTIE
LONDEN, 9 Nov. (Havas-A.N.P.) De
subcommissie der noninterventiecom-
missie is vandaag bijeengekomen. Na
de zitting werd het volgende communi
qué uitgegeven: „De negende zitting
der subcommissies voor de noninterven
tie is gehouden in het Foreign Office,
vanmiddag om half vier. Gelijk beslo
ten werd in de laatste zitting van de
plenaire commissie op 4 November, her
vatte de subcommissie de bcstudeering
van haar voorstel ten aanzien van de
instelling van een systeem van con
trole, dat moet dienen tot het verzeke
ren van de uitvoering van hot nonin-
tercentieaccoord. Deze kwestie zal in
do zitting der subcommissie, die mor
gen om 11 uur bijeenkomt, opnieuw be
studeerd worden."
LABOUR-AMENDEMENT
VERWORPEN
LONDEN, 9 Nov. (Reuter-A.N.P.)
Het Lagerhuis heeft na langdurige de
batten het amendement der Labour-
fractie op de nota van antwoord op de
troonrede, verworpen met 369 te
gen 125 stemmen.
Generaal Franco zou er zijn
goedkeuring aan
hechten
Onaanvaardbaar voor
Frankrijk
De Timès meldt uit Casablanca, dat
er, op grond van inlichtingen, ingewon
nen bij vooraanstaande Marokkanen te
Teouan, alle reden is om te gelooven,
dat de tusschen hen en den leider der
Spaansche opstandelingen, generaal
Franco, gevoerde onderhandelingen
hebben geleid tot de overeenkomst,
krachtens welke aan de stamhoofden
der riff-kabylcn autonomie zal worden
verleend, in dier voege, dat hun op
binnenlandsch gebied volkomen de
vrije hand word{ gelaten, en dat van
Spaansche zijde op hun buitenlandsche
betrekkingen toezicht zal worden uit
geoefend.
Verscheidene namen zijn genoomd
als mogelijke hoofden van den nieu
wen staat, doch het meest schijnt wel
een lid van het Ottomaansche huis, de
vroegere Turkscho keizerlijke familie,
in aanmerking te komen. De autonomie
zou van kracht moeten worden, zoodra
generaal Franco er in geslaagd is, dé
orde in Spanje te herstellen.
Uit Parijs meldt het blad. dat men
in officieele kringen aldaar het bericht
omtrent de verleening van autonomie
aan Spaanseh-Marokko noch kan be
vestigen, noch kan tegenspreken. Van
hoogst gezaghebbendo zijde wordt ech
ter verklaard, dat de toepassing van
een dergelijk besluit voor Frankrijk
volkomen onaanvaardbaar zou zijn.
Men kan aannemen, dat de Quai d'Or-
say zich met betrekking tot deze aan
gelegenheid zoo spoedig mogelijk met
het Britsche Foreign Office in verbin
ding zal stellen.
Wegens dienst nemen in
Spaansch leger
BRUSSEL, 9 Nov. (Habas-A.N.P.)
De krijgsraad van Brabant lieeft twee
vliegers tot drie maanden gevangenis
straf veroordeeld. Zij waren op 9 Sep
tember gedeserteerd, teneinde dienst te
nemen in het leger van de Madrilcen-
schc regeering cn waren op 23 Septem
ber teruggekeerd, waarna zij zich aan
gemeld hadden. Een sergeant, die met
onbepaald verlof is en die hen uit het
buitenland opgewekt had tot desertie,
werd veroordeeld tot zes maanden ge
vangenisstraf.
Aartshertog Otto zou zich
tegelijkertijd verloven
met prinses Maria
Officiëele ontkenningen
De geruchten omtrent een verlo
ving van aartshertog Otto van
Habsburg met prinses Maria van
Savoye, de dochter van den koning
van Italië, houden aan. Naar ver
luidt zal de kwestie behandeld
worden op de conferentie der Do-
nau-mogendheden te Weencn op
wapenstilstandsdag.
Volgens de geruchten zou het hu
welijk gevolgd worden door de
restauratie van aartshertog Otto
als koning van Hongarije, evenwel
niet als koning van Oostenrijk.
Havas meldt echter uit Weencn, dat
de kwestie van de restauratie der Habs-
burgers op de drie-mogendheden-confe-
rentie, welke Woensdag te Weenen
wordt geopend, niet ter sprake komen
zal, evenmin als bij de voorbesprekin
gen, tusschen Ciano en do leidende
Oostenrijksche persoonlijkheden, zooals
officieel met de grootste stelligheid ver
zekerd wordt.
Hoewel men te Weenen van oordeel
is, dat bet vraagstuk der restauratie
uitsluitend van hinnenlandsch-politie-
ken aard is, en officieele Oostenrijksche
kringen weigeren het uit een anderen
gezichtshoek te bezien, is het niet min
der waar, dat overwegingen van buiten,
landsch-politieken aard. de conferentie
te Weenen ten aanzien van dit vraag
stuk een gereserveerde houding op
leggen.
Zooals men weet heeft Joego-Slavië
zich tot dusver hevig tegen de restau
ratie der Habsburgers verzet. Men weet
eveneens, dat de duce in zijn te Milaan
gehouden rede JoegOfSQaviq duidelijk
Aartshertog Otto van
Habsburg
een hand heeft toegestoken. In offi
cieuze Weensche kringen zou men het
onlogisch vinden, wanneer Mussolini
de restauratie zou willen begunstigen
juist op het oogenblik, dat hij naar
toenadering tot Belgrado streeft. Men
heeft te Weenen tevens geconstateerd,
dat Duitschland in zijn verzet tegen
restauratie volhardt. Naar men in wel
ingelichte kringen doet opmerken, zal
Rome, dat een zeker parallelisme tus
schen zijn buitenlandsche politiek en
die van Duitschland tot stand wil
brengen, er zorgvuldig \oor waken, op
de conferentie te Weenen kwesties naar
voren te brengen, die het van Duitsch
land zouden kunnen scheiden. Kortom
men verklaart te Weenen, dat geen
enkele wijziging ten aanzien van het
vraagstuk dér restauratie op komst is,
en dat de conferentie te Weenen in elk
geval niet een dergelijke wijziging zal
brengen.
Het bezoek, dat baron Weisner,
de leider der Oostenrijksche monar
chisten, aan Rome heeft gebracht»
heeft, naar de Daily Telegraph
meldt, geleid tot geruchten dat
spoedig de restauratie der Habs
burgers verwacht zou kunnen wor
den.
Nadat Mussolini de vorige week
uit Milaan was teruggekeerd, heeft
hij baron Weisner in particuliere
audiëntie ontvangen. Zijn naam
kwam echter niet voor op de lijst
van bezoekers van het Palazzo Ve-
nezia, en hij heeft Rome even stil
verlaten als hij gekomen was.
In Hongaarsche kringen gelooft men,
dat baron Weisner voor den duce het
standpunt der Oostenrijksche monar
chisten uiteen heeft gezet ten aanzien
van een mogelijke restauratie van
aartshertog Otto op den Ilongaarschen
troon, en zijn verloving met prinses Ma
ria, de jongste dochter van den koning
en de koningin van Italië.
Deze geruchten vinden niet slechts
hun oorzaak in de geheimzinnigheid,
waarin het bezoek van baron Weisner
was gehuld, doch ook in de passage
van de rede, die Mussolini de vorige
weck te Milaan heeft gehouden.
Na gewezen te hebben op de sympa
thie en de bewondering van de Italia
nen voor het Hongaarsche volk, zeide
hij: „Wellicht zal zich spoedig een
plechtige gelegenheid voordoen, waar
bij deze gevoelens van het Italiaansche
volk in het openbaar tot uiting kunnen
komen."
Men gelooft voorts, dat de Hongaar
sche rijksbestuurder, admiraal Horthv,
tijdens het bezoek, dat hij deze maand
aan Rome zal brengen, zijn toestem
ming zal verleenen tot de restauratie
van aartshertog Otto.
Dit besluit zal, naar men verklaart,
gepaard gaan met de aankondiging van
de verloving van aartshertog Otto en
prinses Maria. Vertegenwoordigers van
de landen der Kleine. Entente Joego-
Slavië, Tsjecho-Slowakije en Roeme
nië bezien deze geruchten met een
ander oog. Zij verklaren, dat restaura
tie onvermijdelijk tot de hereeniging
van Oostenrijk en Hongarije zou leiden
Officieele ontkenning
Officieele instanties te Rome weige
ren verklaringen af te leggen of com
mentaar te geven op de berichten be
treffende een spoedig te verwachten
restauratie en een huwelijk tusschen
aartshertog Otto en Prinses Maria.
Tot dusverre had men de restauratie
altijd een „niet-actueel probleem" ge
noemd, terwijl de geruchten over ge
noemd huwelijk reeds zijn tegengespro
ken»
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJK-
SCHE GECONTROLEERDE
OPLAAG VAN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU
VOOR PUBLICITE1TSW AARDE
TOURNOOIVELD 4 DEN HAAG
op andere pagina's
STADSNIEUW'
Wettelijke verhouding in het gezin.
(Tweede Blad, pag. 1).
SPOR1
De Rotterdamsche Zesdaagsche.
(Eerste Blad, pag. 2).
W eerverwachting
Verwachting: Krachtige tot
matige Westelijke tot Zuidwes
telijke wind, afnemende bewol
king, aanvankelijk nog kans op
regen- of hagelbuien en iets
kouder.
Hoogste barometerstand 765.8 te
Toulouse.
Laagste barometerstand739.0 te
Skudesnaes.
LANGESTRAAT 49 TEL. 19
Gevoerd en ongevoerd.
Groote sorteering In marine.
Danzig in 1937 weer bij
Duitschland?
WARSCHAU, 9 November. (Havas
A.N.P.) De leider der Nationaal-So
ciastische partij in Danzig, Forster,
heeft, naar Havas meldt, tijdens een
bijeenkomst der partij o.a. verklaard,
dat „de gehcele oppositie in Danzig
voor 1 Januari a.s. definitief uitge
schakeld zal zijn."
Forster gaf voorts als zijn overtui
ging te kennen, dat Danzig in den loop
van 1937 weder bij het Duitsche rijk zou
worden gevoegd.
In Polen o.a. te Gdynia, zijn groote
bctoogingen georganiseerd tegen den
„willekeur der Danziger autoriteiten".
In ccn resolutie verklaren de betoogers.
dat geheel Pommerellen, het bolwerk
van Polen, gereed is om te antwoorden
op de ruwheden cn gewelddaden, door
de autoriteiten van de vrije stad tegen
Poolsche onderdanen bedreven.
ZES VERORDENINGEN
VAN GOERING
BERLIJN, 9 Nov. (Havas-A.N.P.) -
Goering heeft in het Reichsgesetzblatt
zes verordeningen gepubliceerd, waar
het in dienst nemen van geschoolde ar
beiders in metaal- en bouwindustrie
geregeld wordt. Tevens is een telling
voorgeschreven van de arbeiders, die
thans werkzaam zijn in fabrieken en
op werven. Deze maatregelen hebben
ten doel een eind te maken aan hot
gebrek aan geschoolde arbeiders in de
metaalindustrie.
