MISLUKTE AANVALLEN
Tegenaanval
geslaagd
Het huwelijk van Prinses
Juliana
NEDERLANDER KRIJGT
NOBELPRIJS
4000
DË ËEMLANDEü
Vreugde in de
PROF. DEBYE
TE BERLIJN
LUYCX
Vrijdag 13 November 1936
UitgaveVALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
35e Jaargang No. 117
De rechtschen hebben Madrid zelf
nog niet bereikt
Zeer zware verliezen
NATURALISATIE
Prins Bernhard
DE CONFERENTIE
TE WEENEN
Volledige overeenstemming
Tweede Kamer
DE ARABIEREN WILLEN
NIET SAMENWERKEN
DE LANGSTE BRUG TER
WERELD
EXEMPLAREN
f MAISON VALK I
op andere pagina's
Weerverwachting
4 uur 39 min.
STOFFEN- en MODEHUIS
HANDSCHOENEN
TWEE SPIONNEN
INGEREKEND
DANZIG PROTESTEERT
EGYPTISCH SCHIP
GEKENTERD
AMERSFOORlSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amerstoort 1.95; per maand 0.65; per
-week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland iranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON IN TER C. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een Dew.,snummer
elke regel meer f 0.25 Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiè'n „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Eewijsnummer extra f 0.05
Een aantal rechtschen is door
regeeringsgetrouwen ges
heel ingesloten
De verdedigingsraad van Mas
'drid heeft een officieel communis
]l)ué gepubliceerd, waarin wordt
Verklaard, dat de pogingen van
de rechtschen om zich meester te
maken van de brughoofden van
de bruggen over de Manzanares
zijn mislukt. De regeeringstroes
pen hebben geen duimbreed ters
rein afgestaan en zijn zelfs op den
Iweg naar Toledo l1-^ K.M. in de
tichting van Villaverde opges
tukt.
De operaties van de infanterie
Werden ernstig bemoeilijkt door
den regen.
Verder wordt medegedeeld, dat
alle berichten over het innemen
'of In brand schieten van het
|Noorder»station door de opstans
delingen, van allen grond onts
bloot zijn.
Radio-Sevilla deelde mede, dat de 17e
divisie van de rechtschen, welke aan
het front voor Madrid strijdt, hei ter
rein heeft gezuiverd en de stellingen
heeft verbeterd met het oog op den ko
menden aanval. De troepen der recht
schen hebben den rechteroever van vie
Manzanares bezet.
De regeeringstroepen deden verschei
dene aanvallen. De troepen sloegen een
[van deze aanvallen, welke werd ge
daan door een „internationale" colonne
samengesteld uit vrijwilligers van ver
schillende nationaliteiten af.
De artillerie vuurt op militaire doe
len en trof een concentratie van regee
ringstroepen in een station van de
Metro.
Naar den correspondent van Reu
ter bij de nationalisten meldt, wordt
hier geenszins beweerd, dat de
rechtsche troepen reeds Madrid
zijn binnengedrongen.
De berichten van eenige dagen
geleden, dat in de straten der
hoofdstad gevochten wordt, zouden
dan ook niet ernstig worden op
gevat.
Het front der rechtschen is thans,
naar men gelooft, genaderd tot een
zeer dicht nabij Madrid gelegen
punt, namelijk de universiteitswijk.
Verdedigers handhaven zich
De ministers van buitenlandsche za
ken en justitie zijn te Madrid aange
komen, teneinde met de commissie van
verdediging den loop der operaties te
bcstudeeren en rapport uit te brengen
aan de regeering over den indruk van
het oogenblik. Het staat vast, dat zij
belangrijke beslissingen hebben geno
men bij de besprekingen, die zij met
de leden der commissie van verdediging
hebben gevoerd.
Het corps diplomatique heeft de
commissie van verdediging den meest
uitgebreiden bijstand aangeboden voor
alle problemen betreffende de veilig
heid van de Madrileensche bevolking
Er is onder voorzitterschap van den
Mexicaanschcn ambassadeur een com
missie gevormd voor dit doel. Bijzit
ters zijn de zaakgelastigde van Groot-
Brittannië en die van Argentinië.
Omtrent het verloop van den strijd
meldt de speciale correspondent van
Havas o.m. nog het volgende:
De strijd is op felle wijze voortgezet
aan het Madrileensche front in den
6ector van Casa de Campo. De recht
schen deden razende aanvallen, waarbij
zij gebruik maakten van de beste ele
menten hunner infanterie, van caval-
lerie en tanks, met den steun van ge
schutvuur. Terwijl een fijne regen viel
beten de regeeringstroepen zich echter
vast in hun stellingen, waaruit zij een
regen van mitrailleurkogels op de aan
vallers deden neerdalen en er aldus in
slaagden hun opmarsch tot staan te
brengen.
Tenslotte gingen de militietroepen
met steun van de internationale co
lonne, die te hulp gekomen is, op hun
beurt tot het offensief over. Deze felle,
plotselinge tegenaanval dwong de recht
schen terug te trekken. Hun verliezen
waren zwaar, de lijken van Spaansche
nationalisten en Marokkaansche sol
daten liggen gezaaid over het veld. De
regeeringstroepen maakten een dui
zendtal geweren buit, terwijl zij 200 op.
standige leden der Guardia Civil krijgs
gevangen maakten.
In Casa de Campo zit nu nog een
groep Marokkanen en rechtschen, die
volkomen omsingeld zijn. Aangezien
zij echter over automatische wapenen
beschikken, blijven zij zich verdedigen.
Van een toren, die Casa de Campo be-
heerscht, vuren groepen regeerings
troepen zonder ophouden op de om
singelden, die, naar men verwacht,
niet lang meer zullen wachten met
zich over te geven. Ook daalt een veel-
vuldiger artillerievuur op hen neer
dan in de laatste dagen het geval was.
Aan den anderen kant van de Man
zanares, tegenover de brug van Toledo,
vuren dc mitrailleurs der loyale troe
pen en beletten zoodoende iedere sa
mentrekking van hun tegenstanders.
Medegedeeld wordt, dat de
militietroepen den rechtschen
gisteren verliezen hebben
toegebracht tot een totaal van
ruim 1000 dooden en gewon»
den, allen gevallen aan den
rand van Casa de Campo.
Aan het front van Siguen»
za, nabij Mandayons, zijn de
loyalen verscheidene lcilome»
ters opgerukt.
's-GRAVENHAGE. 12 November.
Bij het afdeelingsonderzoek van
het wetsontwerp tot naturalisatie
van Z.D.H. Prins Bernhard Leo
pold Frederia Everhard Julius Coert
Karei Godfried Pieter van Lippe-
Biesterfeld en regeling van eenige
gevolgen dier naturalisatie gaf
men algemeen te kennen, zich met
de voorgestelde naturalisatie gaar
ne te vereenigen.
De commissie van rapporteurs is
van oordeel, dat met de mededee-
ling van het bovenstaande de open
bare behandeling van het wets
ontwerp genoegzaam is voorbereid.
VLIEGONGELUK EISCHTE
20 DOODEN
ROME, 12 Nov. (Havas-A.N.P.). Het
vliegongeluk, dat gisteren te Roccagor-
ga is gebeurd, heeft 20 menschenlevens
geëischt.
Toen alle dorpelingen zich op de
plaats des onheils bevonden, ontplofte
eensklaps de benzinetank, waardoor
talrijke aanwezigen in vlammen wer
den gehuld. Behalve vier inzittenden
van het vliegtuig, die reeds bij den val
waren gedood, zijn inmiddels 16 dorpe
lingen aan hun brandwonden bezwe
ken, terwijl 30 anderen nog min of meer
ernstig gewond zijn.
Oostenrijk en Hongarije zullen
deelnemen aan de exploita»
tie van Abessynië
WEENEN, 12 Nov. (Havas-A.N.P.)
In een na de conferentie der drie
mogendheden uitgegeven communi
qué wordt het standpunt van Oos
tenrijk en Hongarije ten aanzien
van de rechtsgelijkheid in bewape
ningsopzicht goed gefundeerd ge
noemd. Dc drie regceringen zullen
elkander op de hoogto houden van
de verwerkelijking van het prin
cipe, dat, aldus het communiqué,
een fundamenteel beginsel van
rechtvaardigheid is. Italië zal re
kening houden met de wenschen
van de Oostenrijksche en Hongaar-
sche regeeringen betreffende deel
neming harer landen aan de eco
nomische exploitatie van Abessy
nië.
Voorts constateert het communiqué
volledige overeenstemming der drie
regceringen zoowel betreffende de pro
blemen van algemeen belang als ten
aanzien van do problemen, die in het
bijzonder de drie staten interesseeren.
De economische samenwerking der
drie landen zal worden voortgezet op
dezelfde bases als te voren, terwijl de
drie regeeringen besloten hebben hun
economische betrekkingen met an
dere staten tot ontwikkeling te brengen
langs den weg van bilaterale accoor-
den.
De ministers van buitenlandsche za
ken van Italië en Oostenrijk hebben
met voldoening kennis genomen van
de uiteenzettingen der Oostenrijksche
regeering ten aanzien van de ontwik
keling in de betrekkingen tusschen
Oostenrijk en Duitschland. Verwijzende
naar de recente besprekingen van Cia-
no met Hitler en von Neurath gaven de
vertegenwoordigers van Oostenrijk en
Hongarije uiting aan hun levendige
voldoening over de beslissing van de
Iialiaansche en Duitsche regeeringen
om problemen van het Donaubekkcn
in een geest van vriendschappelijke sa
menwerking te behandelen. In dit ver
band bevestigen do drie regeeringen
wederom de geldigheid van de schik
kingen der aanvullende protocollen
van Rome van 1936.
Oostenrijk en Hongarije hebben „de
jure" het ItaliaanschAbessijnsche
imperium erkend.
In een protocol zijn de behandelde
kwesties en verkregen resultaten opge-
teekend.
De eerstvolgende conferentie der drie
mogendheden zal te Boedapest worden
gehouden op een nog niet bepaalden
datum.
MIJNWERKERSSTAKING
LA LOUVIÉRE, 12 Nov. (Havas).
In de Marie Jose mijnen te Maurage is
staking uitgebroken. Tegen den raad
der vakvereenigingsleiders in, hebben
van de 780 mijnwerkers er zich 463 niet
op het werk gemeld.
Linkervleugel van het Paleis
Soestdijk voor het Prin*
selijk Paar
•s-GRAVENHAGE, 12 November.
Bij het afdeelingsonderzoek van
het wetsontwerp tot goedkeuring
van het huwelijk van H.K.H. Prin
ses Juliana en regeling van de toe
lating van getuigen bij de voltrek
king van dit huwelijk, alsmede
van eenige gevolgen van deze echt
verbintenis, verklaarde men alge
meen, volgaarne te zullen medewer
ken aan het verleencn van de toe
stemming. waarvan in artikel 17
der grondwet sprake is. Men gaf
daarbij uiting aan zijn vreugde,
dat de verloving van het Prinse
lijk Paar, welke door het Neder-
landsche volk met zooveel blijd
schap werd begroet, weldra door
een echtverbintenis zal worden ge
volgd. En men verbond daaraan
den wensch, dat rijke zegen op dat
huwelijk moge rusten.
De commissie van rapporteurs is
van oordeel, dat met de mededee-
ling van het bovenstaande de open
bare behandeling van het wetsont
werp genoegzaam is voorbereid.
Geschenk der burgerwachten
In burgerwachtskringen in Limburg
zijn stemmen opgegaan om ter gele
genheid van het a.s. huwelijk van
H.K.H. Prinses Juliana met Z.D.H.
Prins Bernhard van Lippe—Biesterfeld
namens alle burgerwachters in Neder
land een geschenk aan te bieden.
Te dien einde heeft zich een initia
tiefcomité gevormd, bestaande uit de
heeren: P. Hustinx. voorzitter der bur
gerwacht Maastricht, C. A. Smeets,
commandant der burgerwacht Maas
tricht cn J. van der Burgt. hoofdredac
teur van „De Limburgsche Burger
wachter".
De indeeling van het
paleis Soestdijk
SOEST, 12 November. Omtrent de
bewoning van het paleis Soestdijk deelt
men ons van welingelichte zijde mede,
dat het middenste gedeelte het
hoofdgebouw van het paleis Soest
dijk. zal worden ingericht voor het
verblijf van H.M. de Koningin, terwijl
de linkervleugel aan de zijd.e van
Baarn bestemd is voor het Prinse
lijk Paar. De rechtervleugel zal worden
bewoond door de hofdames en andere
leden van de hofhouding.
Men is thans bezig, het geheele pa
leis van electrisch licht te voorzien,
terwijl de bestaande centrale verwar
mingsinstallatie wordt vernieuwd en
uitgebreid.
TWEE MINUTEN STILTE op jacht in
Lingfield (Eng.) tijdens de herdenking van
standdag
de nabijheid van
den WapenstiL
De hoogleeraar onderscheiden
wegens zijn onderzoekingen
over de structuur der
moleculen
STOCKHOLM, 12 Nov.
(Zw. Tel. Ag.sA.N.P.)
Aan den Nederlandschen ges
leerde, prof. Peter Debye,
hoogleeraar te Berlijn, is de
Nobelprijs 1936 voor schei*
kunde toegekend wegens zijn
onderzoekingen over de
structuur der moleculen.
Prof. Peter Joseph Willem Debye is
Limburger van geboorte en thans 52
jaar oud. In 1910 werd hij lector aan
de universiteit van Mtlnchen. Het vol
gende jaar werd bij hoogleeraar aan de
universiteit van Zürich, welk ambt hij
in 1912 verwisselde voor het hoog-
leeraarschap te Utrecht. In 1914 trok
prof. Debye naar Göttingen, vanwaar
hij in 1919 weer naar Zürich ging om
er aan de technische hoogeschool te do-
ceeren. Inmiddels had hij zich te Leip
zig gevestigd, waar hij in 1917 be
noemd was tot hoogleeraar in de na
tuurkunde aan de universiteit. Hier
werd hij ook directeur van het natuur
kundig instituut en redacteur van het
„Phvsikalische Zeitschrift". Van Leip
zig is prof Debye naar Berlijn gegaan,
waar hem thans aan het „Kaiser Wil
helm ïnstitut für Physik" te Berlijn
Dahlem de hoogste wetenschappelijke
onderscheiding is ten deel gevallen.
Zijn wetenschappelijke onderzoe
kingen bewogen zich in het grens
gebied van de natuurkundo en de
scheikunde. Hij stelde theorieën op
over de soortelijke warmte, over de
lectrolytische constanten en over
sterke electrolyten.
Prof. Debye heeft zijn grootste kracht
gevonden in het opstellen van bruik
bare theorieën voor uiterst ingewikkel
de vraagstukken, zooals de eigenschap
pen van stoffen-vraagstukken, welke te
AANRIJDINGEN TE AMSTERDAM
AMSTERDAM, 12 November. Aan
de overzijde van het IJ zijn vanochtend
twee aanrijdingen gebeurd, waarbij
twee personen gewond werden. Belden
zijn naar het Binnengasthuis vervoerd.
Een veertienjarige fietsjongen J. H. M.
uit de Kievitstraat kwam in de Ha
merstraat in botsing met een wielrijder
uit de Calkoenstraat. Dokter Haga ver
leende de eerste hulp. Het slachtoffer
bleek een vrij ernstige hersenschudding
te hebben opgcloopen.
Op den Adelaarsweg reeds de 21-ja-
rige mei. C. B. uit den Waddenweg
met haar rijwiel tegen een voor haar
rijdenden wielrijder op. fij bekwam
een lichte hersenschudding.
ingewikkeld zijn om een strenge op
lossing er van te geven, doch waaruit
hij het essentieele weet te halen en weer
te geven.
In het voorjaar van 1936 verwierf de
jongste winnnaar van den Nobelprijs
voor do scheikunde de Lorentz-medaille
van de Koninklijke Academie van We
tenschappen.
Buitenlanders onderscheiden
De Nobelprijs voor litteratuur is toe
gekend aan den Amerikaan O'Neil.
O'Neil werd in 1888 te New York ge
boren. Hij is in Engclsche litteratuur-
kringen zeer bekend. Van zijn hond
zijn talrijke romans en tooneelstukken
verschenen.
De Nobelprijs voor natuurkunde is
toegekend aan de hoogleeraren Hess
van de universiteit te Innsbruck en Da
vid Andersoh van het Californische In
stituut voor technologie.
De Koninklijke commissie
in Jeruzalem
JERUZALEM, 12 November (Reuter).
De leden van de Koninklijke Commissie
hebben hun intrek genomen in het ho
tel Koning David. Na een lange, verga
dering heeft het hooge Arabische comi
té opnieuw verklaard, dat het niet met
de commissie zal samenwerken. Een dei-
Arabische leiders zeide tot den Reuter-
correspondent, dat de Britsche regee
ring jegens de Arabieren niet den ver-
eischten goeden wil heeft getoond.
Het. comité zal den arbeid der com
missie niet bemoeilijken door stakingen
of andere middelen, maar geen enkele
Arabier zal getuigenis afleggen, indien
aan de wenschen van het comité niet
wordt voldaan
Vandaag i6 een oproep tot het zeggen
van gebeden voor den arbeid der com
missie gepubliceerd, geteekend door dr.
Grahara-Boxbrovvn, den Anglicaanschen
bisschop van Jeruzalem, den opperra-
bijn 'Jaco Meir en den opperrabijn
Doesjinski.
Naar verluidt was de Moefti van Je
ruzalem voornemens den oproep even
eens te teekenen. doch hij heeft zich te
ruggetrokken. toen het besluit van het
Arabisohe comité bekend werd.
SAN FRANCISCO, 12 Nov. (Reuter)
Hedenmorgen is de brug over de Gou
den Poort de prachtige natuurlijke in
gang van de haven van San Francisco,
op plechtige wijze geopend.
Deze brug, die San Francisco met
Oakland verbindt, heeft een lengte van
13.200 meter en is de langste ter wereld
De bouw ervan, die langer dan 3 jaar
heeft geduurd, heeft bijna 150 millioen
gulden gekost.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJK-
SCHE GECONTROLEERDE
OPLAAG VAN
AANGESLOTEN BI] HET BUREAU
VOOR PUBLICITEITSWAARDE
TOURNOOIVELD 4 DEN HAAG
DAMESHOEDEN
LANGESTRAAT 75
VELOURS HOEDEN
DE GROOTE MODE
STADSNIEUWS
Concert door het Holl. Instrumentaal
Kwintet.
(Tweede Blad, pag. 1)
English Association.
(Tweede Blad, pag. 1)
Medegedeeld door het Kon.
Ncd. Met. Instituut, to de Bilt.
VerwachtingMatige tot
krachtige, later afnemende
Noordwestelijke tot Westelijke
wind, zwaar bewolkt met regen
of hagelbuien, later opklarend,
aanvankelijk kouder.
Hoogste barometerstand768.5 te
Lissabon.
Laagste barometerstand750.1 te
Blaavandshuk.
LANGESTRAAT 49 TEL. 190
Gevoerd en ongevoerd.
Groote sorteering in marine.
GENEVE, 12 Nov. (D. N. B. Naar de
bladen berichten, zijn te Lausanne
twee Zwitsers wegens spionnage gear
resteerd. Zij zouden door een agent
van het „tweede bureau van den Fran,
schen gencralen staf" aangeworven
zijn om luchtfoto's te maken van ob
jecten op Duitsch gebied, welke de
Fransche defensie interesseeren. Men
weet nog niet, of zij ook over de Zwit-
sersche verdedigingswerken mededee-
lingen hebben gedaan.
DANZIG. 12 Nov. (D.N.B Officieel
wordt medegedeeld, dat de Danzigsche
regeering bij de diplomatieke vertegen
woordiging van Polen geprotesteerd
heeft naar aanleiding van bepaalde
voorvallen, die de laatste dagen in
Polen cn Danzig hebben plaats gehad.
De vertegenwoordiger van de Danzig
sche regeering heeft daarbij gewezen
op de „scherpe en ongemotiveerde aan
vallen der Poolsche pers naar aanlei
ding van deze gebeurtenissen."
De diplomatieke vertegenwoordiging
van Polen werd verzocht al haar in
vloed te willen aanwenden, opdat der
gelijke onaangename voorvallen, die de
betrekkingen tusschen Danzig en Po
len ernstig zouden benadeelen, in de
toekomst niet meer voorkomen.
Volgens een bericht uit Egypte is
in de nabijheid van de haven van
Alexandria een Egyptisch vracht
echip gekenterd en gezonken.
Slechts één passagier kon door vis-
schers worden gered. De overige 14
opvarenden verdronken.
