LAATSTE BERICHTEN
Ordeningin het bedrijfsleven
„DE HELPENDE HAND"
J.BOEKENOOGEk
DUIKBOOT
Amersfoortsch
Adres van het
N.V.V.
aangehouden?
SJANGHAI ALS
strijdtooneel
Frank's Lunchroom
G0EDK00PE
TREIN
DEN HAAG
ROTTERDAM
Dagblad
DAGBLAD-RECLAME
is niet te vervangen
Een zaak van vertrouwen
Wasscherij „Tullekensmolen"
Beekbergen
Telefoon 256
'HAPPY'
AMERSF. INDUSTRIE- EN HUIS
HOUDSCHOOL
Eind September aanvang van de
avondcursussen:
EEN MOOIE LAMP
HEEFT ER EEN VOOR U
TWEE MEISJES
AANGERAND
DE BRAND OP DE
„KOTAAGOENG"
Koningin bezoekt de
Indische tentoon
stelling
Artillerie-inrichtingen
Na torpedeering van een
Russisch schip
HET OVERLIJDEN VAN
MASARYK
Mond- en klauwzeer
breidt zich uit
ACCOORD VAN NYON
ONDERTEEKEND
Advertentiën
Maison Elise
Advertentie-Bureau
Tel. nos. 513 en 66
U DRINKT WAARSCHIJNL'JK
Vraagt prijscourant
HOUDT DONDERDAG 16 SEPTEMBER EEN COLLECTE
HERVATTING DER LESSEN
AANVANG OCTOBER
Inschrijving
Bespreking fe0""
Ie BLAD PAG. 3
AMERSFOORTSCH
DAGBLAD
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1937
BINNENLAND
Stichting van een Conjunctuur-
bureau bepleit
AMSTERDAM, 14 Sept. Het Ne-
derlandsch Verbond van Vakver-
eenigingen heeft een uitvoerig toe
gelicht adres gezonden aan den mi
nister van staat, minister van alge-
meene zaken, voorzitter van den
raad van ministers, dr. H. Colijn,
waarin het, nu een nieuwe vier
jarige parlementaire periode is aan
gevangen, de aandacht vestigt op de
noodzakelijkheid van economische
ordening.
Het adres constateert, dat de econo
mische crisis, welke in het najaar van
1929 in de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika haar oorsprong vond en die
zich sedert dien aan het economisch
leven van vrijwel alle naties heeft me
degedeeld, niet alleen diep ingrijpende
wijzigingen in de economische struc
tuur van vele landen veroorzaakte, doch
ook een omwenteling in het economisch
denken teweeg bracht.
Het vertrouwen in theorie en prac-
tijk van de liberale economie werd
diep geschokt en zelfs de wederopbloei
van het bedrijfsleven, zooals deze in
een aantal landen gedurende de laat
ste jaren weer geconstateerd kon wor
den, was niet in staat het geschokte
vertrouwen in het „laissez faire" to
herstellen. Alom vinden thans theo*
rieen en gedachten ingang, die in de
plaats van de absolute bednjfsvrijheid
grootere gebondenheid van het econo
misch leven wenschen te stellen.
Hoe verblijdend het N. V. V.-bestuur
deze ontwikkeling van het economisch
denken ook acht, verheeld kan niet
worden, dat talrijke voorstanders der
„economische ordening" tot dusver wei
nig concreet zijn geweest in de practi-
echo uitwerking hunner denkbeelden.
Anderzijds wordt, veel, wat vroeger be-
drijfsconcentratie, beperking der con
currentie, kartelvorming, enz. .heette en
m,eestal op brandschatting van de con
sumenten neerkwam, thans aange
diend als „ordening".
Het één noch het ander kan aan de
totstandkoming van een werkelijke or
dening van het economisch leven bevor
derlijk zijn, omdat het de op zich zelf
juiste gedachte van een grootere gebon
denheid van het economisch leven in
discrediet kan brengen.
In de toelichting, die den omvang
heeft van een uitvoerig rapport, zet het
N.V.V.-bestuur uiteen, dat het als het
voornaamste doel van de ordening be
schouwt het scheppen van een zoo groot
mogelijk evenwicht tussehen productie
en verbruik, teneinde aldus de noodlot
tige opeenvolging van hausse en crisis
zooveel mogelijk te voorkomen en een
zoo groot mogelijke welstand en be
staanszekerheid voor de groote massa
van ons volk te bereiken.
Voorts zou de ordening aan velerlei
verspilling op economisch gebied een
einde kunnen maken. Behalve de
vraag, met welk doel het economisch
leven dient te worden geordend, is ook
de vraag, door middel van welke orga
nen en langs welke wegen de ordening
tot stand zal komen van zeer grooto be-
teekeni6. Daarmeo toch houdt de kwes
tie van dan staatsvorm ten nauwste
verband. Aan de onvermijdelijke eco
nomische ordening mag noch behoeft
het groote goed van den democrati-
schen rechtsstaat te worden opgeofferd.
De bezwaren tegen de autoritaire en
corporatieve stroomingen worden in de
toelichting breedvoerig uiteengezet.
De bedrijfsordening is geenszins een
aangelegenheid, die uitsluitend de das-
betreffende ondernemers aan gaat. Te
zeer zijn hierbij de belangen der ge
meenschap in haar geheel en die van
werknemers en verbruikers in het bij
zonder betrokken, dan dat de overheid,
die het gemeenschapsbelang vertegen
woordigt, en de groepen der consumen
ten en werknemers van medewerking
aan en medezeggenschap over de be
drijfsordening zouden mogen worden
uitgesloten.
Door do overheid moeten de organen
in het leven worden geroepen, die de
ordening bedrijfsgewijze tot stand kun
nen brengen. Doch deze organen zullen
ondergeschikt en voor hun werkzaam
heden verantwoordingsplichtig moeten
zijn aan de overheid.
De toelichting geeft een nadere uit
eenzetting van de te nemen maatrege
len en bet N.V.V.-bestuur is van mee
ning, dat tot indiening van de daartoe
noodige wetsvoorstellen onverwijld kan
woeden overgegaan.
Dit beteekent echter niet, dat het van
meening is. fint daarna de ordening
zelve in korten tijd tot 6tand zal kun
nen worden gebracht. De vraag is, of
daarom intusschen geen maatregelen
genomen moeten en kunnen worden,
die althans een meer „globale" beheer-
sching van den conjunctuur mogelijk
maken. Adressanten beantwoorden deze
waag bevestigend en zien o.a. in de
volgende maatregelen mogelijkheden,
om een gelijkmatiger verloop van de
conjunctuur te bevorderen:
Stichting van een conjuctuur-
bureau.
Het onder gemeenschapsbeheer
brengen van de Nederlandsche
Bank, contróle op de credietverlee-
ning der particuliere banken.
1 Een openbare werken-, een belas*
i| fing- en een financieele politiek, jdiö
gericht is op tempering van de con
junctuurschommelingen.
Met nadruk wijzen zij er op, dat
de bedrijfsgewijze ordening gecom
pleteerd dient te worden door maat
regelen, welke op uitbreiding van
de werkgelegenheid in ons land zijn
gericht
NIEUWKOOP, 14 September. Op
het Meyepad onder de gemeente
Nieuwkoop zijn gisteravond twee meis
jes uit Alphen aan den Rijn, 13 en 14
jaar oud, aangerand door een jonge
man, die, toen zij zich verzetten, één
van haar in het gras wierp en het kind
de keel dichtkneep.
Het andere kind riep de hulp in van
een voorbijganger, die den onverlaat
nazette. Deze wist zich echter in het
rietland te verbergen.
In den loop van den avond echter is
het de politie gelukt den dader, den
18-jarigen H. W. uit Nieuwkoop, te ar
resteeren. Na met de beide meisjes te
zijn geconfronteerd, heeft hij gedeelte
lijk bekend, zich aan een en ander te
hebben schuldig gemaakt. Hij zal tor
beschikking van do justitie worden
gesteld.
Dankbetuiging der
passagiers
ROTTERDAM, 14 Sept. De directie
der Rotterdamsche Lloyd heeft de vol
gende dankbetuiging ontvangen van de
passagiers van de „Kota Agoeng":
„Mijne heeren, De gezamenlijke pas
sagiers van het motorschip „Kota
Agoeng" verzoeken uwe directie be
leefd. den heer gezagvoerder van dit
schip alsmede de heeren officieren van
den nautischen en technischen dienst
on de bemanning in alle rangen, hun
dank to willen overbrengen voor de
kalme en Waardige wijze van hun op
treden toen op dit schip per 31 Augus
tus j.l. brand liilbrak, cn dc voorzorgs
maatregelen die getroffen werden.
Het begeleiden van het s.s. „Laertes"
heeft velen van ons gerustgesteld: ook
den gezagvoerder van dit 6chip onzen
welgemeenden dank.
Mogen in het vervolg de schepen van
uwe maatschappij op alle zeeën voor
brand bewaard blijven, hoogachtend,
(w.g.) J. Jongejans, gouverneur van
Atjeh, mevr. Jongejans, ds. II. Krayer
van Aalst, mevr. Krayer van Aalst, J. J.
Roelofs, mej. M. Glastra, mej. L. SWn,
mej. C. Sleeswijk Visscher, H. Baan,
mevr. Baan, mevr. J. C. C. Swen-
Winkler."
DEVENTER, 14 September. Heden
morgen zijn de bezoekers van de In
dische tentoonstelling te Deventer ver
rast door het onverwacht bezoek van
H. M. de Koningin.
Te half elf arriveerde de Koningin
per auto van het Loo, vergezeld van
haar hofdame Jkvr. baronesse Van
Asbeck, van den grootmeester, graaf
Dumonceau, majoor Phaff, adjudant
en Jhr. Van La wick van Pabst, ordon-
nance officier.
Aan H. M. werden voorgesteld de
burgemeester van Deventer, de voor
zitter van het tentoonstellingscomité,
de voorzitter van de vereeniging voor
vreemdelingenverkeer, de heer Span-
sier, de heer Hoeck. oudste bestuurs
lid der vereeniging voor vreemdelin
genverkeer, prof. Ie Cosquino de Bussy,
dr. Zeylstra, directeur van de middel
bare koloniale landbouwschool en ir.
Knuttel, ontwerper van de zaalversie
ring.
De Koningin werd rondgeleid door
prof. Ie Cosquino de Bussv en door dr.
Zeylstra.
H. M. plaatste haar handteekenine
in een album cn ontving een exem
plaar van het gedenkboek van de mid
delbare koloniale landbouwschool, wel
ke 25 jaar bestaat. De Koningin be
tuigde Haar lof over de tentoonstel
ling en vertrok te half twaalf met
Haar gevolg naar het Loo.
Benoeming van ir. A. Groot-
hoff te verwachten
s-GRAVENHAGE, 14 September
Na#r wij van bevoegde zijde vernemen
is binnenkort een K.B. te verwachten
waarbij de ir. A. Grothoff, regeerings-
commi9saris voor de industrieele ver-
dedigingsvoorbereiding voor den tijd
van één jaar wordt benoemd tot direc
teur, voorzitter der directie van het
staatsbedrijf der artillerie-inrichtingen.
De benoeming, van tijdelijken aard en
buiten bezwaar van de schatkist, is ge
schied met de bedoeling om de a.i. vol
komen en snel in te passen in de indu-
strieel-economische verdedigingsvoorbe
reiding van ons land.
Zoodra dit doel bereikt is, zal de aan
vulling van de directie der artillerie-in
richtingen weder pp ide. normale wijze
plaats yinden'j
BUITENLAND
Engelsch oorlogsschip zou de
bemanning gevangen
hebben genomen
BELGRADO. 14 September (Havas).
Volgens uit Saloniki op de redactie van
Politica ontvangen berichten zou een En
gelsch oorlogsschip niet ver van Volos
een duikboot hebben gepraald op het
oogenblik. dat deze Juist een Sovjet-Rus
sisch tankschip had getorpedeerd
Onder bedreiging der kanonnen zou het
Engelsche oorlogsschip de duikboot hebben
laten stoppen. De gcheele bemanning zou
gevangen zijn genomen.
De correspondent van Politica meldt
niets aangaande de nationaliteit van de
duikboot.
(Een officieele bevestiging van dit be
richt ontbreekt tot dusver).
Te Londen niets bekend
De Engelsche admiraliteit weet niets
omtrent het bericht van een blad te
Belgrado, volgens hetwelk een Engelsch
oorlogsschip een duikboot zou hebben
gepraaid op het oogenblik, dat deze
juist een Russisch tankschip had getor
pedeerd.
Overigens had reeds vanochtend te
Londen een overeenkomstig gerucht ge-
loopen. Men zeide, dat het do Malaya
zou zijn geweest, die de duikboot zou
hebben aangehouden. De Malaya is te
Moudro9 Voor anker gegaan. Deze oor
logsbodem heeft dc admiraliteit in ken
nis gesteld van zijn aankomst aldaar,
doch verder van geen enkel incident
melding gemaakt.
(Vervolg van pagina 1)
.Volgenfi gebruik heeft men de straat
lantarens ten teeken van rouw laten
branden.
To Lany is het rustig in de buurt
van het kasteel. Kort voor het overlij
den van den oud-president heeft men
het venster van zijn kamer geopend,
in overeenstemming met het Tsjechi
sche volksgeloof, opdat, zooals men
hier zegt de~2iel van den overledene
vrijelijk naar den hemel kan opstijgen.
De teraardebestelling zal niet voor
a.s. Maandag geschieden. Het stoffelijk
overschot zal eenigo dagen op het slot
te Praag worden opgebaard. Het zal
waarschijnlijk op de kleine begraaf
plaats te Lany aan de zijde van me
vrouw Garrigue Masaryk worden ter
ruste gelegd. Er kon evenwel nog geen
enkele definitieve beslissing worden
genomen.
Do oud-president heeft een testament
STADSNIEUWS
In Amersfoort doet zich nog
geen geval van deze
ziekte voor
In verband met het feit, dat
de epidemie van mond- en
klauwzeer zich met groote
snelheid in de veedistricten
uitbreidt, hebben wij ons voor
informaties gewend tot het
bureau van den Inspecteur
der Volksgezondheid alhier,
dr. S. Douma.
Dit bureau heeft de inspectie over
Oostelijk Utrecht, in welk district o.m.
opgenomen zijn de streken rond Jut-
phaas, Wijk bij Duurstede, Bunnik,
Amerongen, Ede, Woudenberg, Amers
foort, Apeldoorn, etc.
Men deelde ons mede, dat ook in dit
district de epidemie zich sterk uit
breidt, ook al heeft zij nog niet de
verontrustende vormen aangenomen
als in Zuid- en Noord-Holland.
In Woudenberg en Ede zijn tot
nu toe de meeste gevallen waar
genomen. Dagelijks neemt het aan
tal telegrammen, waarin de besmet
telijke ziekte bij het vee gerappor
teerd wordt, sterk toe. In Amers
foort doet zich nog geen geval
voor, uitgezonderd bij een boer, die
hier woonachtig is, maar zijn vee
heeft loopen onder Nijkerk.
Men dient niet uit het oog te verlie
zen, dat er nog altijd boeren zijn, die
de ziekte niet willen rapporteeren. In
zooverre kan daarbij sprake zijn van
contróle, doordat de boeren, wier vee
door de ziekte aangetast is, niet met
melk aan de zuivelfabrieken komen.
Immers, zoodra de koeien door de ziek
te aangetast zijn, geven zij vrijwel
geen melk meer.
Getracht wordt de epidemie te locali-
seeren, door de koeien die in de nabij
heid van een besmette weide loopen,
met een serum tegen mond- en klauw
zeer in te spuiten.
Dat de ziekto zich snel uitbreidt,
blijkt wel uit het feit, dat, waar de
vorige week in Oostelijk Utrecht nog
slechts 24 gevallen gerapporteerd wer
den reeds nu uit Woudenberg alleen
15 geyaUea aangebracht zijn.
nagelaten. Men weet evenwel nog niet
of hij nauwkeurige aanwijzingen heeft
gegeven over de plaats waar en de
wijze waarop de bijzetting moet ge-
6chiedea Men zal eveneens rekening
moeten houden met de wenschen der
familie, terwijl zekere politieke over
wegingen eveneens een rol zullen spe
len.
Narodni Politika meldt, dat men in
officieole kringen venvacht, dat de
staatshoofden van de landen der kleine
entente en van de geallieerde mogend
heden de begrafenis zullen bijwonen.
De bladen brengen hulde aan den
overledene en wijzen er op, dat dit het
grootste verlies is, dat Tsjecho-Slowa-
kije ooit hoeft geleden.
NYON, 14 Sept. (Havas). Het
accoord van Nyon is hedenmiddag
om half een onderteekend.
SJANGHAI, 14 Sept. (Havas). De
Chineesche troepen ontruimen de buurt
van het Noorderstation te Sjanghai en
trekken zich onder bescherming van ar
tillerie-spervuur terug in Westelijke
richting.
Het Chineesche nieuwsagentschap
Central News meldt, dat de consul dor
Vereenigde Staten te Kanton den am
bassadeur heeft verzocht bij de Japan-
sche ambassade stappen te willon on
dernemen naar aanleiding van de bom
bardeering van het Amerikaansche zie
kenhuis to Hoeit6jau, bij Kanton, door
Japansche vliegtuigen.
Te Washington heeft men met be
langstelling kennis genomen van het
beroep, dat China op den Volkenbond
heeft gedaan.
Havas verneemt uit goede bron, dat
de regcering te Washington van mee
ning is, dat haar standpunt in de kwes
tie van het Verre Oosten nopens don
Volkenbond uiteengezet wordt in do op
16 Juli j.l. door Huil afgelegde verkla
ring, welke ter konnis van hot secre
tariaat van den Volkenbond werd go-
bracht.
De regeoring is van meening, dat de
proclamatie van Hull van 16 Juli be
schouwd kan worden als een uiting vaD
Amerikaansche afkeuring van do hou
ding, die Japan t.a.v. China aanneemt.
Toch heeft do eonige uitdrukking dezer
afkeuring tot nu too hestaan uit do niet-
toepassing der ncutraliteitswet, welke
in het voordeel van Japan zou uitval
len.
KERKNIEUWS
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor DIrksland ds. II Lig-
tenberg te Llsse.
D.K.W.-R.T. voor Uw werk
zaamheden, voor Uw genoe
gen. DE lichte motor met 3
versn.
Vraagt cond.
HUIB HOLSTEIJN.
VOOR WEINIG GELD
IETS FIJNS BESTELD
2 warme kalfscroquetten
0.25 thuis bezorgd.
r. t. o. STATION.
Telel. 41.
van Amersfoort naar
(Opening Staten-Gcncraal)
met recht van doorreizen
naar
op Dinsdag 21 Sept.
Prijs 3e kl. 1.S0
heen en terug.
Zie aanplak- en
Strooibiljetten.
LANGESTRAAT 71
TEL. 1452
SPECIAALZAAK
VOOR
MODERNE HAAR-
VERZORGING
Nieuwste systeem voor
BLONDEEREN
STEEDS DE NIEUWSTE
KAPSELS
Afdeeling
PLAATSING VAN
ADVERTENTIEN
IN ALLE BLADEN
ZONDER PRIJS-
VERHOOGING
MEERDERE KOPJES THEE PER DAG u,*>
laat Uw thee dus goed zijn. U drinkt immers"
geen thee om hei drinken alleen, maar om er
van te genieten
VAN NELLE'S GEBROKEN THEE
is zoo voordeelig en trekt zoo goed al, dat U
hiervan meer kopjes geurige, krachtige thee schenkt
dan van elke andere. U drinkt dus de fijnste theeën,
goedkooper dan U denkt.
Probeert U z© eens.T-Maarc*w>l* U ze. vooral
aandachtig proeven 1
Ze verdient om met aandacht gedronken fe worden.
PER ONSPAKJE
Atternoon-Tea 37 c». Panter 32 c*.
Golden Cup-Tea 34, d. I Giraffe 30
cd\aaqjt Se lolnJmêteA.
U vertrouwt ons uw wasch toe
Onze jarenlange ervaring staat U
borg voor een 1e klas verzorging
fegen matige prijzen
is aan levenslustig mans
en daardoor een geziene figuur in zijn
vriendenkring. Zij volgen graag zijn voor
beeld en zijn daardoor eveneens ge
regelde bezoekers van Heck's, waar zij
smullen van:
Divers, twaalfuurtjes50 en 70 ct.
Warme schotels vanaf25 ct.
Dagschotels vanaf60 ct.
0
Utrechtschestraat 37
Amersfoort
Heck's en Rutten's „Lunchrooms", „Cafetaria's" „Bufota-
ria's" en „Automatiek'*" zijn gevestigd te.- Amsterdam (6),
Rotterdam (4), Den Haag (2), Utrecht (2), Haarlem, Leiden (2),
Breda, Nijmegen, Amersfoort, Arnhem (3), Hilversum.
VEREENIGING
Prospectus op aanvrage
pn fnopolo".
c" (Zaterdags 3-5 uur
TELEFOON 268.
Directrice: Mej. C. J. TEN BOSCH.
1. Kookcursus A. Bereiding van de uitgebreide burgarpot-
10.en 15.per cursus.
B. Bereiding van de fijnere geredhten.
25.en 30.per cursus.
3. Cursus in verstellen, naaien en knippen van eenvoudig
lijfgoed en bovenkleding, 2.50 per cursus.
4. Cursus in patroontekenen van bovenkleding, 5.per
cursus.
Duur dezer cursus ongeveer 20 lessen.
Aanmelding bij de Directrice op de spreekuren, Maandag
2—4, Donderdag 68 uur.
HET BESTUUR.
Wenschf gij
KAMPERBINNENPOORT 5 TELEFOON 118!