Hooge belangstelling
Koean valt in handen
der Japanneezen
Valencia bestookt door
vliegtuigen
MASARYK
in de legeroefeningen
herdacht
DE EEMLANDEU
De Koningin en
de Prins
„BOVO"
Licht
Tien personen
omgekomen
Donderdag 18 September 1937 Uitgave; VALKH9FF Co.
Bureau; Arnhemschepoortwal 2a
36 e Jaargang No. 67
op 't „oorlogsterrein'
AMERIKA EN HET
VERRE OOSTEN
De heer G. H. Crone
in Indië
DE RIVIER HOEN
OVERGESTOKEN
SLACHTOFFERS
EN SCHADE
STRIJD OM EEN
BERG
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
TAXIDIENST
BINNEN en BUITENLAND
Passagiers verzekerd
Tel. 1093 - 1830
BERICHT
7 uur 42 min.
De ruggegraat van elk reclame-plan
COURANTENRECLAME
AMERSFOORTSCH BAGBIAT
ABONNEMENTSPRIJS
pei maanden voor Amersloon 1.95; per maanu 1.65; pei
week met gratis verzekering tegen ongelukken) t 0.15.
Binneniana .rancc per pos per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers I 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN .an 1—4 regels 11.05 met inbegrip vau een oew.,snumnv
clkc regc| mccr f q.25 Liefdadigheids-advertenticn voor dc
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Het ligt in de bedoeling van
Prins Bernhard dagelijks
aanwezig te zijn
Morgen komt Priné Aschwin
DUIVEN, 16 September.
De oefeningen van de lichte
brigade, die aan de groote ma
noeuvres voorafgaan, zijn
vandaag begonnen en reeds
op den eersten dag van den
oorlogstoestand, toonden H.
M. de Koningin en Z.K.H.
Prins Bernhard Hun belang
stelling door een bezoek, dat
op bijzonder hoogen prijs
werd gesteld en dat voor offi
cieren en manschappen in de
komende dagen een steun zal
beteekenen in de vervulling
van hun zware taak.
Precies kwart voor 9 kwam Hare Ma
jesteit in een Cadillac-landaulette,
waarvan de kap was neergelaten on
danks het vochtige druilerige weer, bij
de brug over den IJ6sel bij Westervoort
aan. In H.M.'s auto bevonden zich de
eerste hofdame, jvr. Van Tets en baar
adjudant kol. jhr De Jonge van Elle
meet. Een tweede hofauto bood plaats
aan den chef van het Militaire Huis
van de Koningin, vice-admiraaï Bau-
duin, H.M.'s adjudant luit. ter zee le
klasse jhr. Van Holthe en ordonnans
officier jhr. Van Lawick van Pabst.
Dan volgde een leege hofauto en een
auto van de rijkspolitie sloot den kor
ten 6toet.
Kort na den rit over de brug hielden
de auto's stil en onderhield Hare Ma
jesteit, die in Haar auto bleef zitten.
Zich enkele oogenblikken met den lei
der der oefeningen van de lichte bri
gade, kolonel baron Van Voorst tot
Voorst. Achter den commandant der
lichte brigade stonden de officieren van
zijn staf, enkele hulpleiders en officie
ren van den scheidsrechterlijken dienst
en ook de Remonstrantsche legerpredi-
kant, de. Groenewegen.
Na een minuut of vijf reed de Konin
gin verder nadat de kapitein van den
generalen staf, P. Forbes Wels in Hare
Majesteits auto was gestegen. Deze of
ficier zal H.M. gedurende Haar bezoek,
dat zich zal uitstrekken over de voor
naamste deelen van het oefenterrein
van de roode partij, van voorlichting
dienen.
De Koningin reed eerst naar de plaats
waar het Tie regiment huzaren heden
ochtend den Nederrijn was overgetrok
ken en begaf zich vervolgens in de
richting Zevenaar om het He bataljon
wielrijders in actie te zien. Naar ver
luidt lag het in de bedoeling dat H.M
In Didam het noenmaal zou gebruiken.
Een uur voor de komst van
de Koningin was Prins Bern
hard, per auto, op het terrein
van de blauwe partij aangeko
men en wel bij het bureau van
Uitvoer van katoen en schroot
wordt wellicht verboden
WASHINGTON', 16 Sept De minis-
ter van handel, Daniel C. Roper, heeft
in verband met de crisis tusschen Chi-
na en Japan gisteravond de mogelijk
heid geopperd, dat de Amerikaansche
regeering aan haar koopvaardijschepen
hel vervoer van katoen en schroot naar
de oorlogvoerende landen in het Verre
Oosten zal verbieden. De minister ver
klaarde. dat een voortdurende studie
gemaakt wordt van de toeneming van
die verschepingen, welke van essentieel
belang zijn voor de vervaardiging van
oorlogsmateriaal.
Voorts heeft rle minister van buiten-
lartdsche zaken. Gordel) Hull, een be
spreking van twee uur gehouden in het
Witte Huis met Norman H Davis, den
ambassadeur voor bijzondere diensten.
De maritieme commissie heeft over
wogen. welke maatregelen genomen
kunnen worden om te verhinderen, dat
de Wichita, een roeeerincrsvaartnicr. dat
zich naar China op weg bevindt met
een lading vliegtuigen aan boord het
land in een incident verwikkelt Men
heeft de mogelijkheid onder het oog ge
zien dp goeder-en over te laden op een
particulier vaartuig.
de bevelsuitgifte dezer partij,
welk bureau onder leiding
staat van luit.-kolonel van der
Mandele. Dit bureau bevindt
zich in de naaste omgeving
van Doesburg, gelegen op een
afstand van ongeveer 15 k.m.
van de brug bij Westervoort,
de plaats waar H.M. de Ko
ningin het oefenterrein (der
roode partij) opreed.
De Prins was vergezeld van majoor
Phaff, adjudant van de Koningin en
van zijn eigen adjudant jhr. ir. W. G.
Röell. Kolonel baron Van Voorst tot
Voorst begroette den Prins.
Het ligt in de bedoeling van Z.K.H
om zoo mogelijk eiken dag zoowel tij
dens de oefeningen der lichte brigade,
als tijdens de oefeningen onder leiding
van den commandant van het veldle
ger, op het oorlogsterrein aanwezig te
zijn Prins Aschwin zal morgen een ge
deelte van de oefeningen bijwonen.
BATAVIA, 16 September (Aneta).
Met de „Slamat" arriveerde de heer
Gottfried H. Crone, voorzitter van de
Amsterdamsche Kamer van Koophan
del. Hij werd verwelkomd door den
heer Goorissen, vertegenwoordiger van
de firma Crone te Batavia, dr. Mansfeit
van het departement van economische
zaken, den heer Van de Stad van de
Nederlandsche Handcl-Maatschappij,
e.a.
De heer Crone zal circa twee maan
den op Java verblijven, waarna hij een
bezoek brengt aan Sumatra. Hij zal zijn
verblijf hier te lande ook benutten voor
contact met autoriteiten, openbare in
stellingen, enz.
De heer Crone wees er op, dat dc Am
sterdamsche Kamer van Koophandel
immer speciale belangstelling heeft ge
had voor Indische aangelegenheden,
hetgeen mede tot uiting kwam in zijn
redevoeringen welke hij als voorzitter
van die kamer in het begin van elk
jaar houdt.
PETROLEUMSTAKING
GEËINDIGD
MEXICO, 16 Sept. (Reuter). Nadat
48 uur lang vrijwel onafgebroken ge
confereerd was is de staking op do
Pozarica Oilfields geëindigd.
Om den Japnnschen onmarscli in de Chineesche wijk van Slanghai le verhin
deren. hadden de Chineezen her en der geweldige barricades opgericht.
Ontzettend spervuur teisterde
de Chineesche loopgraven
Tanks verschijnen in de
vlakte van Hopei
LONDEN, 16 Sept. (Reuter).
Terwijl een Chineesch telegram
uit Nanking meldt, dat een dui
zendtal Japansche soldaten een
wanhopigen aanval hebben onder
nomen op de dorpen rondom
Koean en de stad Koean, die de
sleutelstelling der Chineesche ver
dediging aan den Z.W. oever van
de Hoen is, zelve nog in handen is
van de Chineesche troepen, meldt
een telegram uit Tokio, dat de Ja
pansche legers, na Koean bezet te
hebben, hun opmarsch hebben
voortgezet en op het oogenblik
een beweging maken, waarbij zij
Franco roept een nieuwe
lichting onder de
wapenen
Anarchisten zouden de baas
zijn in Asturië
VALENCIA, 16 Sept. (Havas).
Vijf uit Palma afkomstige vlieg
tuigen der rechtschen hebben de
haven en omgeving gebombar
deerd. Zij lieten tien bommen val
len, die schade hebben aangericht
en ook slachtoffers maakten, doch
men weet nog niet hoeveel. De
aanval duurde van 8 uur des
avonds tot half elf. De luchtaf-
weerbatterijen hebben een leven
dig vuur op de vliegtuigen ge
opend. Drie toestellen waren gedu
rende eenigen tijd gevangen in de
lichtbundels der zoeklichten. Zij
waren zeer goed te zien. De hemel
was trouwens wolkenloos en de
maan scheen helder.
Havas meldt uit Saragossa, dat de
strijd aan het front van Aragon gis
teren beperkt bleef tot den sector van
1 de Escalera, waar de rechtschen
een kort gevecht hun tegenstanders
■dreven uit een stelling, waarvan de-
_„.i zich den vorigen dag meester had
den gemaakt.
Door een decreet van Franco worden
Val
na
ver
zen
de 29-jarige mannen (lichting 1929)
voor den militairen dienst opgeroepen.
De Voz de Espana verneemt uit
Santander, dat de anarchisten in Astu
rië verschillende gemeentebesturen heb
ben afgezet en talrijke gemeentelijko
functionarissen hebben gefusilleerd. De
republikeinsche besturen werden door
anarchistische commissies vervangen.
Britsch schip aangevallen
Reuter seint uit St. Jean de Luz, dat
bij den terugkeer van het Britsche pa
trouillevaartuig Fanes wordt verno
men, dat een rechtsche treiler Maan
dag nabij Gijon het vuur heeft geopend
op het Britsche s.s. Hillfern, dat 1535
ton meet. Het schip werd even later
met mitrailleurvuur bestookt door een
rechtsch vliegtuig. De Hillfern is niet
getroffen.
Valencia bef aalt be
vroren Amerikaansche
vorderingen
De regeering van Valencia heeft de
Amerikaansche regeering doen weten,
dat zij een aanvang zal maken met het
terugbetalen aan Amerikaansche fir
ma's van haar in Spanje geblokkeerde
vorderingen. Minister Huil heeft nader
verklaard, dat het hier particuliere
credieten betreft, die voor den oorlog
zijn verleend. De agent der Spaansche
regeeritig, Sherover, schat de in Spanje
bevroren credieten op ongeveer vijftig
millioen dollars. Hij heeft Huil een
brief van Negrin laten zien, waarin
deze de meening uit, dat deze daad
een nieuw bewijs vormt van den wil
der regeering van Valencia al haar in
ternationale verplichtingen na te ko
men. Sherover deelde verder mede,
dat soortgelijke onderhandelingen bin
nenkort met andere landen geopend
zullen worden. De betalingen zullen ge
deeltelijk a contant, gedeeltelijk over
een zeker aantal jaren, met betaling
van rente, worden verricht.
zich tegen de Chineesche stellin
gen keeren.
Volgens een ander Japansch telegram
is tijdens een recent bombardement van
Japansche oorlogsschepen door Chinee
sche vliegtuigen een bom neergekomen
bij een Japansch oorlogsschip. Vijf zee
lieden werden getroffen, maar er werd
geen schade aangericht.
Volgens nadere inlichtingen van de
Japansche militaire autoriteiten hebben
de Japanneezen na den aftocht van vier
Chineesche divisies de linie ten Westen
van Koean bereikt. In den sector van
Koean zijn de Japanneezen de rivier
Hoen, die 400 meter breed is, overgc
stoken. Onder dekking van een ver
schrikkelijk spervuur van hun geschut,
dat de Chineesche loopgraven wegvaag
de, doorwaadde de Japansche ruiterij
de rivier, waarna de gemotoriseerde
eenheden, gevolgd door do artillerie,
met behulp van pontons de overzijde
bereikten. Japansche verkenners, die
zwemmend de rivier waren overgesto
ken, hebben de operatie vergemakke
lijkt. Dc Japanneezen zetten thans hun
opmarsch voort, zonder rust te nemen
en maken daarbij gebruik van tanks in
het effen terrein van de vlakte van
Hopei.
Naar het Japansche hoofdkwartier
blijkens een telegram van het D.N.B,
meldt, zijn de Japansche troepen giste
ren in den loop van zware gevechten
voor de eerste maal gestuit op deelen
van het Chineesche communistische le
ger. Ook aan het Sjansifront, waar dc
Chineesche troepen zich op den bergpas
Jenmenkoean terugtrokken, is de aan
wezigheid van communistische troepen
vastgesteld. Koeanglin werd ook door
twee divisies van het communistische
leger verdedigd. Bij het bombardement
van Taijoean is de grootste kruitfabriek
van China vernield. De gevechten van
gisteren waren volgens het oordeel van
Japansche militaire deskundigen de
grootste slag, die sinds den Russisch-
Japanschen oorlog in hel Verre Oosten
is geleverd.
Havas meldt uit Sjanghai, dat de Ja
pansche troepen in Hopei, die onder
bevel staan van den Japan6chen gene
raal Teraoetsji, vanmorgen de Chinee
sche linies hebben aangevallen, die zich
tusschen de spoorlijnen Peking-Hankau
en Tientsin bevinden.
Chineezen melden
successen
Volgens het officieuze Chineesche tele-
graafagentschap Central News hebben
de Chineezen, die weerstand bieden in
de omgeving van de lijn Peiping—Hang-
kioe, twee Japansche colonnes welker
omvang geraamd wordt op 2000 man,
die trachtten de rivier Joenting ten
Westen van Koean en Joengtsingsen
over te steken, teruggeslagen.
Tevens wordt gemeld, dat de Chinee
zen Hsingtsji aan den spoorweg Tien
tsinPoekau hebben hernomen en naar
Matsjan oprukken.
Britsch stoomschip
aangehouden
Reuter meldt uit Londen, dat een Ja
pansche torpedojager vanochtend vroeg
het Britsche stoomschip Rawalpindi op
100 mijl van Hongkong heeft doen stop
pen.
De Rawalpindi heeft medegedeeld op
weg te zijn naar Hongkong, waarna het
zonder verder onderzoek de reis kon
voortzetten.
BELGISCH-NEDERLANDSCHE
ONDERHANDELINGEN
BRUSSEL, 16 Sept. (A. N. P.) Het
comité van het bureau voor econo
misch herstel heeft goedkeuiing ge
hecht aan het voorstel, strekkende tot
het doen openen van onderhandelin
gen met Nederland over toepassing
van het Koninklijk Besluit betreffende
hypothecaire leeningen en controle op
ondernemingen die soortgelijke leenin
gen verstrekken.
„De pijler, waarop de brufi rust.
die de Westersche met de
Oostersche beschaving
verbindt"
Rouwrede van Hodza
PRAAG, 16 September. (Ceteka). De
eerste kabinetszitting na de vacantie is
gewijd geweest aan de nagedachtenis van
den stichter van den staat Tsjccho-Slo-
wakije.
Minister-president Hodza sprak een
rouwrede uit, welke door de radio werd
verspreid. Hij herinnerde aan den strijd,
welken Masaryk heeft moeten voeren als
mensch en als staatshoofd. Masaryk was
tegelijkertijd geleerde en strijder. De Joe-
go-Slaven, noch de Russen, wien hij in
hun eigen intellectueele wereld zooveel
perspectieven heeft geopend, zullen dat
ooit vergeten. Engeland en Frankrijk
weten en gevoelen, dat Masaryk de pijler
was, waarop de brug rust, welke de Wes
tersche met de Oostersche beschaving
verbindt. Hoe belangrijk en welk een
eereplicht is het voor den Tsjccho-Slo-
waak een zoo hooge missie in dc Europee-
sc'he beschaving to vervullen. Masaryk
was ook dc intellectueele bemiddelaar
tusschen do beide culturen, die thans
naast elkander in Midden-Europa
bloeien: dc Duitschc cultuur en dc Sla
vische cultuur.
Hoewel de basis van de vorming van Ma
saryk Angelsaksisch was, werd hij één
der zekerste factoren voor een scheppen
de samenwerking tusschen. de Duitsche
en de Slavische intellectueele wereld.
Masaryk kon de gedachte niet verdragen
de Tsjecho-Slowakije een president van
85 jaren had, wiens gezondheid zwak
was en hij stelde zijn functies ter be
schikking.
Wij allen moesten toonen in staat te
zijn de nationale discipline tc handha
ven in een tijdvak, dat voor langen tijd
en juist in de meest critieke jaren moest
beslissen of Tsjecho-Slowalcijo geschikt
en sterk genoeg J- voor een permanente
politieke entente, d.w.z. of het den oogst
van den staat Tsjecho-Slowakije zelf zou
binnenhalen.
Met eere hebben wij deze proef door
staan, al hebben onze tegenstanders toen
naïeve voorspellingen gedaan.
Bij het stoffelijk overschot van den
meest glorieuzen strijder, die gestreden
heeft voor de idealen der Tsjecho-Slowa-
ken, van een der erkende intellectueclo
leiders en moreele autoriteit der wereld
democratie gaan wij een verplichting
aan voor het eigen geweten en voor dc
geschiedenis.
Dat allen zich hechter aaneensluiten
en dat wij steeds meedoogenloos alle po
gingen, welke hcoogen tweedracht onder
ons te brengen, zullen onderdrukken. Wij
zullen al onze maatschappelijke en mo
reele krachten vereenigen, opdat de Tsje-
cho-Slowaaksche democratie innerlijk
even sterk blijft als de sterkste democra
ten ter wereld. Laten wij de verplichting
op ons nemen de zending van het volk
en den staat Tsjecho-Slowakije tc vervul,
len, opdat in de republiek Tsjecho-Slowa
kije de democratie een organisme van na
tionale en sociale rechtvaardigheid zij,
opdat onze moreele cn politieke waarden
overvloedige bijdragen zullen vormen tot
de eeuwige goederen der menschlieid en
dat wij daardoor voortdurend een onmis
bare keten zullen vormen en geacht zul
len zijn in de familie der naties van goe
den wille.
Troepen van Franco boeken
een succes
FRONT IN LEON, 16 Sept. (Havas).
Den geheelen dag heeft gisteren de op
marsch der troepen van Franco, wier
doel is de berg Los Colleros, voortge
duurd. Gistermiddag werden de eerste
toppen ten Westen van de Sierra del
Cueto Negro bereikt. Hier werd echter
zeer krachtige tegenstand ondervonden
en na de inneming van den hoogsten
top (1S35 meter) hadden de rechtschen
tegenaanvallen te verduren van dc re-
geeringstroepen, die versterking had
den ontvangen. De rechtsche artillerie
verdreef hen echter weer en de Astu-
riërs vluchtten in wanorde, waarna de
troepen van Franco den opmarsch naar
de Los Colleros in het moeilijke terrein
voortzetten. De regeeringstr-.epen be
schikken niet over bercrzeschut, zoodat
de verliezen der rechtschen zeer gering
zijn. Aan het front verscheen ook geen
enkel regeeringsvliegtuig.
OUDSTE- en BETROUWBAARSTE ADRES
VOOR
ZIJ, die zich met ingang
van 1 October a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers g r a t i 5-
Weer verwachting
Matige tot krachtige meest
Zuidelijke wind, betrokken tot
zwaar bewolkt met tijdelijke
opklaringen, waarschijnlijk re
genbuien, kouder.
Hoogste barometerstand: 761.3 to
Vardoe en Ingoe.
Laagste barometerstand^: 732.7 te
Valcntia.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van de Bilt 16 September to
8.50 uur aan alle posten: „Attentiesein
neer."
FABRIEK DOOR BRAND
VERNIELD
Veertig arbeiders gekwetst
NEW YORK, 16 Sept. (D.N.B.) Naar
uit Weehawken in New Jersey wordt
gemeld, is in een chemische fabriek al
daar een ontploffing ontstaan, waarop
een brand volgde. De fabriek werd vol
komen verwoest. Veertig arbeiders on
arbeidsters liepen deels levensgevaar
lijke brandwonden op. Het vuur tastte
ook vier woonhuizen aan, die eveneens
in de asch gelegd werden.
Hevige brand op een boerderij
bij Glasgow
LONDEN. 16 Sept. (Reuter).
Tien Ieren, die een boerderij be
woonden te Kirintilloch in de om
geving van Glasgow, zijn levend
verbrand, toen hun woning heden
in de vroegte in brand geraakte.
Het huis was verdeeld in ver
schillende vertrekken, welke be
woond werden door gezinnen, die
op de aardappelvelden werkten.
Verscheidenen wisten de boerderij
tijdig te verlaten, maar alle pogin
gen, om de tien anderen te redden,
mislukten wegens de geweldige
vlammenzee.
NIEUWE RELAYZENDER
VAN DE NIROM
BATAVIA. 16 Sopt. (Aneta-A.N.P.)
De onderzoekingen van de Nirom in
zake verbetering van de ontvangst over
lag in Noord-Atjeh, hebben tot het be
sluit geleid een relavzender te Medan
op te richten. Hierdoor zal niet alleen
de ontvangststerkte overdag in Noord-
Aljeh voldoende zijn, doch tevens trek
ken hiervan de luisteraars in Medan
en omgeving in ruime mate profijt De
in bedrijfstelling kan vóór het einde
van het jaar worden verwacht.