COGNAC VIEUX m
NIEUWE STER AAN DEN
ZWEMHEMEL
J, A. SCHOTERMAN Ze»
Amerikaansche arbeiders
organiseeren zich
DE JEUGDIGE
De lotgevallen van
Piet Krent en Jan Oliebol
GEEN GELOOP MEER AAN DE DEUR
3.75 per flesch
Ford houdt stand
POP LE ROY
PASARBOUW IN
SEMARANG
GANDER TRAINER
VAN HET K.N.G.V.
U heeft er geen omkijken naar
Besparing, want incasso-kosten vervallen
OM DEN WERELD
TITEL
4e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 1937
Utrechtse bestraat 17 Tel. 145
AMERIKAANSCHE BRIEF
Een verwoede strijd tusschen werkgevers en
werknemers is aan den gang
en bedreigt de rust in
de groote Unie
NEW YORK, September 1937.
T\E bevoegde autoriteiten hadden
dit laar voorspeld, dat het aan
tal slachtoffers van een gewelddadigen
dood als van auto's, vliegtuigen, ver
drinken e.d. over de afgeloopcn week
end minstens een duizendtal zou be
dragen. De eerste Maandag van Sep
tember is het n.l. Labor Day. een der
belangrijkste Amerikaansche feestda
gen en gewijd aan den arbeid, van
daar dat het een vrije dag is. Tevens
is die dag het onofficieelc einde van
de zomervacanlie en gaan den vol
genden Dinsdag vele honderdduizen
den weer aan het werk. Bovendien be
ginnen de scholen weer. Het is dus
begrijpelijk, dat er op Labor Day heel
wat gereisd en getrokken wordt, heel
wat gepicnict en bezoeken afgelegd,
en vandaar dat er heel wat ongeluk
ken plaats vinden. Maar het schijntt
dat de onophoudelijke campagnes ter
bevordering van de veiligheid wel hun
vruchten dragen, want dit jaar be
droeg het aantal slachtoffers precies
de helft van hetgeen men verwacht
had.
MAAR no# in een geheel ander op
zicht stak deze Labor Day sterk
af bij do vorige. Een jaar of tien
geleden was de dag weinig meer dan
een extra vrije dag en het eind van de
zomervacantie.' maar in het afgeloopen
jaar is Labor meer het onderwerp van
het dagelijksch gesprek geweest dan in
alle negen vorige bij elkaar. En ditmaal
klonk het woordje Labor vele millioe-
nen met een nieuwen en soms met een
dreigenden klank in de ooren. Om het
maar met een paar kleine cijfers dui
delijk te maken: toen Samuel Gompers.
de geboren Amsterdammer, zes en vijf
tig jaar geleden met het organiseeren
van de arbeiders tot de American Fe
deration of Labor begonnen was, had
hij pas na tien jaar hard werken 250.000
leden bij elkaar gehaald. Op Labor Day
van het vorige jaar waren er vier mil-
lioen leden in totaal van allerlei Ame
rikaansche vakvereenigingen, maar dit
jaar waren er liefst zeven millioen. niet
andere woorden een toename van drie
millioen leden in twaalf maanden tijds
I-Iet Committee of Industrial Organi
sation, kortweg bekend als C.I.O.onder
leiding van den dynamischen ex-mijn
werker John Lewis, was een nieuwe
bond naast de American Federation of
Labor en behaalde door zijn militante
onfreden veel meer succes en grooter
ledenaantal Terwijl de A.F of L. zich
strikt van politiek onthoudt, is de C.I.O.
juist bezig in het politieke troebele wa
ter te vis&hen en vandaar dat de noo-
dige Amerikanen den fenomenalen
groei van de C.I.O. op zijn minst met
leede oogen aanzien.
Macht van organisatie
TF.RWIJL de A. F. of L. een lichte
lijk kwijnend bestaan is gaan lei
den sinds de opkomst van de
C.I.O., heeft de laatste zich in de oogen
der arbeiders veel verdienstelijker ge
maakt met het behalen van onmisken
bare successen. De C.I.O dwong nie
mand minder dan machtige maatschap
pijen als U.S. Steel, General Motors,
Chrysler e.a door middel van reusach
tige stakingen om zich bij den eisch
van „collectief contracteeren" neer te
leggen. En nu bereidt zij zich voor den
reus van allemaal aan te pakken, n 1
Henry Ford, die altijd geweigerd heefl
vakbonden te erkennen en de eeniere
was, die weigerde de oude N R A te on
derteekenen. Eenige dagen geleden hiel
den de leden van de United Automobile
Workers een conventip in Milwaukee
waarop de volgende merkwaardig
nieuwtjes te berde werden gebracht. In
twaalf maanden tijds was het aantal
leden van 30 000 tot 400 000 gestegen e*
de hoeren hadden 400.000 in Las al?
een appeltje voor den dorst, m3ar bo
vendien besloten zij een zelfde bedrag
bii elkaar te brengen voor de komende
campagne legen Henry Ford.
De staalindustrie is tot het vorige
jaar de rots geweest, waartegen de vak
beweging altijd te pletter liep.
Ruim vier honderd firma's waaronder
de U.S. Steel, zagen zich gedwongen tot
volledige overgave Desgelijks de textiel
industrie, die zich altijd hardnekkig verzet
had en nu ongeveer 200.000 georganiseer
de arbeiders kan tellen. Alle voorname
industrieën hebben dezelfde ondervinding
Verder traden een enorm aantal zooge
naamde ..white collar workers", dus hoofd
arbeiders, kantoorpersoneel e.d. toe. zoo
als bii voor beeld de vereeniging van Jour
nalisten.
Blijvend succes
ZELFS de volkomen breuk tusschen
de A. F. of L. en de C.I.O. heeft
niets afgedaan tot het toenemen in
aantal van georganiseerde arbeiders,
maar daarmee is niet gezegd, dat de
overwinning voor de vakvereeniging in
zicht is. In de eerste plaat6 is pas een
kleine minderheid van de Amerikaan
sche arbeiders opgenomen in de vak
vereeniging, terwijl van verschillende
kanten gevaren voor de ontwikkeling
daarvan dreigen. Een daarvan is de
hardnekkige weerstand van sommige
groot-industrieelen met Ford aan het
hoofd, die o.a. duidelijk gebleken is bij
de mislukte staking aan de fabriek van
Remington-Rand. Een ander is de groo
te weerstand van industrieelen in het
Zuiden des lands, waar arbeid, zoowel
van blanken als van negers, al zeer
goedkoop is en daarom in den laatsten
tijd vele fabrikanten uit het Noorden
aantrekt. Nog een ander en groot ge
vaar is de levendige belangstelling, die
de communisten in deze beweging too-
nen en daarmee de heele geschiedenis
in een kwaden reuk brengen. Zoover is
het al gekomen, dat voorstanders van
een vakvereeniging ipso facto voor een
communist worden aangezien en der
halve bij botsingen met politie als zoo
danig behandeld worden.
Geen engelen
AMERIKA heeft in het afgeloopen
jaar allerlei in de vakbeweging
meegemaakt, dat niet bepaald ge
ruststellend voor de toekomst is. Tot nu
toe waren de werkgevers de beulen en
de arbeiders de onderdrukte martelaren,
maar sinds de laatsten meer macht in
handen gekregen heben. heben zij zich
ook niet van enn engelachtigen kant la
ten zien. Waren het vroeger de werkge
vers. die de postendestakens met gum-
mistoken uit elkaar lieten ranselen, te
genwoordig zijn het de stakers, die in
kleinen getale de veel talrijker werk
willigen van een bepaalde fabriek met
stccnen en knuppels tot andere gedach
ten probecren te brengen. Daar zijn niet
alleen de „sit-downs", die ook in het
buitenland zoo de aandacht hebben ge
trokken, maar de „quickies", dat zijn
stakingen, die binnen een paar minuten
besloten en uitgevoerd worden, zoodat,
als bijv. in Michigan gebeurde, een heele
provincie plotseling van electrische
stroom verstoken is! Verder maken do
A. F. of L. en de C. I. O. wel gemeene
zaak in het winnen van leden, maar
onderling zitten zij elkaar geducht in de
haren. Zoowel John Lewis van de C.I.O.
als William Green van de A.F. of L.
hebben geen van beiden nagelaten zich
een bevoorrechte positie te verschaffen
bij het overigens toch al zoo den arbei
ders goedgezinde gouvernement te Was
hington.
Lewis ging in zijn speech van
eenige dagen geleden zelfs zoo
ver, Roosevelt cn zijn kabinet te
dreigen liever aan zijn kant te
komen of er de gevolgen bij een
komende verkiezing van te aan
vaarden. Door dit alles is het niet
te verwonderen, dat velen de
vrees zijn toegedaan, dat Lewis
een mogelijke candidaat voor het
presidentschap in 1940 zal zijn
iets dat in Amerikaansche oogen
bedenkelijk veel op een dictatuur
zou gaan gelijken.
OOST-1ND1E
Mislukte landing militair
vliegtiug
BATAVIA, 16 September. (Aneta).
Tijdens het maken van oefenlandingen
van een drietal C-verkenners op het
noodlandingsterrein Tjiretet (Tange
rang) kwam één vliegtuig in een pagger
terecht, waardoor het toestel zeer lichte
schade bekwam.
Met toestel zal na demonteering per
vrachtauto naar Andir, waar de lucht
vaartafdeeling gevestigd is, worden
overgebracht.
VERBLIJFPLAATS AANGE
WEZEN
BUITENZORG, 16 Sept. (Aneta-A.N.P.)
Bij gouvernementsbesluit is aan F. E.
Groeneveld, die reeds meermalen door
zijn opruiende actie in Cheribon en om
geving last veroorzaakte, in het belang
der openbare rust en orde de hoofd
plaats Soerabaja als verblijfplaats aan
gewezen.
Piet Stam zei bij het afscheid in
Indië: „Nou Pop, tot ziens
in 1940 in Tokio"
Ma Braun zal haar
trainen
(Van onzen redacteur)
E uitspraak als de nood het
li hoogst is. is de redding nabij, zal
ook voor ons zwemwereldje be
waarheid worden. In dezen tijd. waar
Nederland langzaam maar zeker de he
gemonie moest afstaan aan Denemar
ken wat het dameszwemmen betreft,
is het in zekeren zin een geruststel
ling te weten dat nieuwe krachten
naar voren komen.
De tegenaanval op Denemarken is
ingezet en een der voornaamste wa
pens zal zijn de jeugdige Poppy le
Roy, het veelbelovende Indische
zwemstertfe.
Pop zelf heeft er eigenlijk heelemaal
niet aan gedacht eens te zullen optre
den in do internationale zwemwereld.
Och ja, in Indiö zwom zij veel en heel
aardig. En passanj. vestigde zij negen
Indische records op haar naam. Maar
er waren ook tijden dat ze vrijwel niet
of in het geheel niet kon trainen, want
haar vader, thans gepensionneerd kapi
tein van het Indische leger, werd ook
wel overgeplaatst naar oorden, waar
aan regelmatig oefenen niet gedacht
kon worden.
P°ppy, ie R°y
Van haar vader heeft ze do eerste
zwemles gekregen! In Bandoeng, waar
ze met een opgeblazen fietsband om het
middel in het water gegooid wogd. Maar
lang duurde het niet of de fietsband kon
gevoegelijk worden weggelaten. In Bata
via werd het pas recht goed. Poppy
werd lid van Nep tun us, de club van
Piet Stam, welke laatste onder meer
deel uitmaakte van de ploeg Nederland-
sche zwemmers op de Olympische Spe
len in Berlijn. Op haar beurt heeft Pop
py weer danig geprofiteerd van de vele
cn wijze lessen die Ma Braun aan Piet
had gegeven.
„We zwommen heel veel samen op
Batavia" vertelt Poppy. „Maar tijd-
zwemmen deed ik eigenlijk heelemaal
niet. Ik vond het^heelemaal niet prettig
om dadelijk een tijd te weten. Het
maakte me zenuwachtig en later hoorde
ik wel hoeveel ik gezwommen had. Ne
gen records heb ik nu op mijn naam
staan maar m'n tijdenboekje heb ik niet
bij me en de tijden weet ik niet uit mijn
hoofd."
Een forrneele training kenden we
niet. De leden onderling oefenden met
elkaar en dat was alles. Maar nu kan
ik wel goed merken dat een doelmatige
training de capaciteiten wel doet 'ver-
hoogen.
Dat mevrouw Braun mij nu
oefent, zal ik wel voor een groot
deel danken aan Piet Stam. Ik had
al een brief bij mij voor mevrouw
en die heb ik nog en ik zal hem wel
niet meer hoeven geven, want in
Genua kwam er een brief van me
vrouw aan boord, waarin zij schreef,
dat ze me heel graag zou helpen.
Uit Indië hebben ze dus al eerder
geschreven en ik donk dat Stam do
hoofdschuldige is. Toen wo weg
gingen zei hij nog: „Nou Pop, tot
ziens in 1940 in Tokio". Maar zoo
ver zijn we nog niet.
„Zoover zijn we zeker nog niet" vult
de heer lo Roy aan. Zwemmen is wel
heel aardig maar het werk gaat vóór.
Poppy zit nu hier in Breda op de H.
B. S. en ze is achter vergeleken bij de
school die ze in Indië bezocht. Nu zou
ze elke Zaterdag naar den Haag gaan
om te oefenen bij mevrouw Braun. En
deze is er ook voor dat ze veel wed
strijden zwemt, maar dat kost tijd. Op
5 October bijvoorbeeld zijn er zwem
wedstrijden waar ze aan mee zou moe
ten doen. Ik heb gedacht dat het op een
Zaterdag of Zondag was maar het
blijkt in de week te vallen. En ik weet
niet of de directeur van de H. B. S. daar
nu vrij voor wil geven. Laatst zei hij
al tegen Poppy dat hij het aardig vond
zoo'n zwemster op school te hebben,
maar... het werk ging voor. Dat naar
den Haag k06t al heel veel tijd. Maar
we zullen zien hoe het op school gaat,
want daar zal wel heel veel van af
hangen."
'Andere methode
POPPY vertelt verder van haar
zwemmen. Hoe er in Indië gezwom
men wordt en hoe hier. „Het water
is hier heel anders, veel zwaarder. Ilct
klimaat mag in Indiö warmer zijn, en
daardoor afmattender, maar ik maakte
daar betere tijden. De methode van
zwemmendie is hier. zus, daar zoo.
jln Breda, waar ik lid werd van de Ba-
ironie, werd ik geoefend door mevrouw
van der Zwaan in den eersten tijd. Zij
leerde mij de beenen onder het water
te houden. Mevrouw Braun zegt „Kind,
je beenen zoo hoog mogelijk. Denk
maar aan de schoepen van een rader
boot, Die klappen ook op het water."
Op het oogenblik zijn mijn tijden na
tuurlijk nog niet heel erg mooi, maar
mevrouw Braun is tevreden en zal mo
blijven helpen. Maar ik hoop dat ik op
5 October mag zwemen van school
Rio Mastenbroek is verloren voor de
amateurzwemsport. Willy den Ouden
heeft huwelijksplannen, Nida Senff 16
halverwege het huwelijksbootje. Voor
Poppy zijn dio tijden nog niet gekomen,
daar is ze te jong voor. Maar een zwem-
stertje is weer opgekomen uit de gele
deren om over eenigen tijd de Deen-
sche meisjes de kroon van het hoofd
te halen. Dat is heel prettig Poppy,
voor jou en zwemlievend Nederland.
Maar je vader en de directeur hebben
wel een beetje gelijk over dat school-
work.
Pas op voor 'de dans om de zwem-
galg!
SEMARANG, 16 Sept. (Aneta). De
technische commissie adviseerde het col
lege van B. en W. tot aanvaarding van
het door de Hollandsche Beton Maat
schappij ingediend ontwerp voor den
bouw van een centralen pasar in Sema-
rang voor een bedrag van 301.500.
Waarschijnlijk zal het advies van de
technische commissie woracn aanvaard
en dus de opdracht aan de Hollandsche
Beton Maatschappij worden gegund.
HET ALGEMEEN WEERMACHT
COMITÉ ONTBONDEN
BATAVIA, 16 September. In een
vergadering van het algemeen weer-
inachtcomité is besloten dit comité te
ontbinden, nu zijn taak als voltooid kan
worden beschouwd. Het eindresultaat is
dat 82.052 handteekeningen zijn ge
plaatst op de betreffende petitie, terwijl
de stortingen een bedrag beliepen van
f 83.032,59. Zooals reeds is gemeld,
pleegt de gouverneur-generaal nog over
leg met den legercommandant en den
commandant zeemacht over de beste
ding van dit bedrag.
GYMNASTIEK
Hij zal cursussen geven in
verschillende plaatsen
van ons land
AMSTERDAM, 16 September. Se
dert 1926 engageert het K.N.G.V. onge
veer om het ander jaar een Zwitser-
schcn trainer voor het kourturnerscorps
van het K.N.drV. en voor enkele turn
kringen en vereenigingen.
De goede resultaten, die vooral na
de cursussen onder leiding van Miez
(Olympisch Kampioen in 1928) en We
zel (lid van de Zwitsersche kampioens-
afdeeling der O.S. 1928) duidelijk in het
oog sprongen, heeft het hondsbestuur
van het K.N.G.V. ook dit jaar weer
doen besluiten een Zwitser te engagee-
ren.
Ook in 1935 werd zoo'n cursus gege
ven door Walter Bach. Voor ieder
dezer gevallen onderzoekt de Zwitser
sche Turnbond de candidaten ernstig.
Zoo werd voor dit jaar uit de vijf in
aanmerking komende keurturners ge
kozen Arthur Gander.
Gander is than3 27 jaar en meerma
len kantoneel kampioen geweest en was
bij het Zwitsersche bondsfeest in 1932
le Aarau kransturner.
Zondag 19 September vangt de cur
sus te Leiden aan met de keurturners
van het K.N.G.V. en vervolgens worden
gedurende dertien weken achtereenvol
gend lessen gegeven bij den Amster-
damschen Turnbond (Maandag), bij
den Turnkring de Graafschap (Dins
dag) bij den Turnkring Leeuwarden
(Woensdag), bij de G.C. „T.H.O.R." te
Schiedam (Donderdag) en bij den
turnkring Groningen (Zaterdag).
liet K.N.G.V. beeft het algemeen toe
zicht op dezen cursus opgedragen aan
den heer J. H. F. Sonimer, technisch
lid van het dagelij ksch hondsbestuur.
RUGBY
267. Hij stapte de opening an welke toegang gaf tot do steo-
nen gewelven. Op eenige meters voor zich uit zag hij do professor
met den Dikke die een groote lantaarn bij zich haddon, waardoor
do omtrek hel verlicht werd.
268. Krent zelf liep nog in hot duister, want hij was nog niet
tot de lichtkring genaderd. Hij zag in de stoenen muren allerlei
eigenaardige afbeeldingen gebeiteld, sommige zelfs nog heel licht
gekleurd.
o r s-
wanneer U de abonnementsgelden op het A m
foortsch Dagblad automatisch gireert,
Op aanvraag aan onze administratie (Tel. 513) zenden
wy aan kwartaal-abonnés een machtiging ter teekening
en de girodienst zorgt voor de rest.
Indien U thans aanvraagt, kunnen de abonnements
gelden yoor het vierde kwartaal 1937, ï'eeds automa
tisch overgeschreven worden.
Adm. AMERSFOORTSCH DAGBLAD.
NEDERLAND—WEST DUITSCHLAND
AMSTERDAM, 16 Sept. - Het Neder-
landsche rugbytéam, dat a.s. Zondag op
het Vitessc-terrein te Arnhem tegen
West Duitschland in het veld zal
verschijnen, is als volgt samengesteld:
Nederland:
Fullback: Blijdenstein (Delft) aan
voerder.
Driekwarten: De la Fuente (A.R.V.C.),
van Swol (A.R.V.C.), Soeting (A.A.C.),
Kelder (Delft).
Halfbacks: van Vught (A.R.V.C.) en
Zwart (G.R.C.).
Voorwaartsen: Alofs (A.R.V.C.), Meer-
tens (A.R.V.C.), Malherbe (A.R.V.C.),
van der Meulen (Delft), Schrage (G.R.C.)
Fock (R.C. '35), van Leeuwen (H.R.C.)
en van der Beck (A.A.C).
Reserves: Hobhelman, Merkelbach,
Glazenburg en Jongman.
VOETBAL
Ook voor de aanstaande
\V ereldkampioenschappen
zal men acht sterkeren
moeten aanwijzen
VY/ANNEER over eenige maanden
VV bekend is, welke voetballanden
aan de eindwedstrijden om het wereld
kampioenschap deelnemen, rijst de
vraag: ^Hoe zullen de 16 ploegen inge
deeld worden. In 1934 besloot men niet
het lot te laten beslissen. Acht sterken
werden geplaatst, de andere acht wer
den bij loting aan de sterkeren overge
leverd. Wij herinneren on9 nog wat een
zware opgaaf het voor het comité was,
deze indeeling zoo billijk mogelijk tot
stand te brengen en.., wat een pech
men had.
Men weigerde Spanje in de sterke
groep op te nemen, Frankrijk evenzeer,
hetgeen niet zonder reden, daarentegen
plaatste men het „gcnoegclijkheids" elf
tal van Brazilië, waarvan men voor dc
landing in Europa de kracht feitelijk
niet wist.
De commissie kwam dan ook bedro
gen uit. Spanje sloeg niet alleen het ge
plaatste Brazilië, maar het scheelde een
haar of het elftal had Italië in de twee
de ronde gewipt, dat twee wedstrijden
en een onregelmatige goal noodig had
om zich te redden. Op grond van deze
resultaten werd beweerd, dat de Span
jaarden de moreele wereldkampioenen
waren, hetgeen op zijn minst genomen
ook weer overdreven is, omdat de Ita
lianen eerst later hun ware klasse
demonstreerden.
Van de geplaatsten viel Nederland,
zooals men zich nog wel zal herinneren
in de eerste ronde reeds af door van
het „zwakke" Zwitserland met 32 te
verliezen. En het scheelde al evenmin,
veel of het niet geplaatste Frankrijk had
het favoriete Oostenrijk reeds in de
eerste ronde uit het zadel gestooten.
Slechts onmetelijke pech onthield den
Franschen de zege.
"M"lETTEGENSTAA\DE de ongeluk-
kige hand van plaatsen, die men
in 1934 had, zal dezelfde methode ook
in 1938 wel weer gevolgd worden, en wij
houden haar inderdaad ook voor do
beste,
Het zal misschien wederom voorko-
men, dat do geplaatsten direct in do
eerste ronde afvallen en do zwakko ver
rassen, Het gnat er echter minder om,
oen beslissende ranglijst op to stellen,
als wel een luk-raak loten met onover
zienbare gevolgen te vermijden.
Wie garandeert immers, dat bij een
werkelijke loting, waarbij het lot be
schikt niet meteen In dc eorsto ronde
Frankrijk, de organisator, tegen Ita
lië, Brazilië tegen Tsjecho-Slowakije,
Duitschland tegen Oostenrijk en Holland
tegen Hongarije zou loten? Niet alleen
van economisch, maar ook van sportief
standpunt bekeken, zou zoo'n gang van
zaken te betreuren zijn.
De leiding van de voetbalwereldkam-
pioenschappcn 1938 moet een afmaak-
partlj van de favorieten onderling voor
komen. Het verstand moet het lot
eenige volmachten ontnemen. Daarom
zijn wij benieuwd welke landen ge
plaatst zullen worden. Het zal van de
prestatie's van ons nationale team in
dit seizoen afhangen of wij tot do
sterksten zullen gerekend mogen wor
den, hetgeen dan het voordeel met zich
mee zou brengen, dat wij eerst tegen
een zwakkere zouden komen in het eind-
tournooimaar dan niet onder het
devies: „Wij gaan naarParijs"! Dan
konden wij wol weer eens met de kou3
op den kop terug moeten keerenl
Capablanca wint van Flohr
BADEN, 16 September. (A.N.P.).
Capablanca won vandaag in de Ge
ronde na 33 zetten van Flohr in den
achtkamp.
Het was een Grucnfeldverdediging.
De opening werd schitterend door Ca
pablanca behandeld. De dames werden
geruild, in een moeilijke stelling ver
loor Flohr de kwaliteit, waarna de
winst spoedig verkregen was.
VOETBAL IN ENGELAND
LONDEN. 16 September. De uitsla
gen van de heden gespeelde League
wedstrijden luidden:
Eerste afdeeling
Brentford—Blackpool 2—4
Tweede afdeeling
Norwich City—Aston Villa 10
Sheffield Wednesday
Tottenham Hotspurs 0—3