JAPANS TROEPEN IN ZEER
GEVAARLIJKE POSITIE
Omsingelingskans in
beginsel aanwezig
Huil kant zich tegen
volkomen isolatie
Couranten-reclame
DE EEMLANDEU
CHINEEZEN
CHAUTEMPS EN BLUM
GOEDSMOEDS
„BOVO"
REBELLIE IN
gevangenis
SPANJE NIET
herkiesbaar
Maandag 20 September 1937 Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
36e Jaargang No. 70
BEDREIGEN
ACHTERHOEDE
Japansche publiek maakt
zich ongerust
LEYTAX
Tel. 1788
Oudste en betrouw
baarste adres in
BINNEN- EN
BUITENLAND
RUST NA VLAAG
VAN ONRUST
Redelijkheid verwacht van
patroons en arbeiders
INMENGING IS
EVENEENSTE
VERWERPEN
Turkije treft tegelijkertijd
dit lot
ACTIE DER NAZI'S
IN AMERIKA
Nazi's kritiseeren de
rede van Roosevelt
Dit nummer bestaat
uit 3 bladen
BERICHT
TAXIDIENST
BINNEN en BUITENLAND
Passagiers verzekerd
Tel. 1093- 1830
Weer ver wachting
7 uur 33 min.
Hooggerechtshof
als strijdobject
AMERSFOOR1SCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amerstoort 1.95; per maand C.65; per
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland iranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
[POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels 11.05 met inbegrip vau een oew.,snumnv
gjjjg regcj mccr f o.25 Liefdadigheids-advertenticn voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
De Japanneezen beschikken ech
ter, in tegenstelling tot hun
vijand, over krachtig
luchtwapen
TIENTSIN, 20 Sept. (Havas).
Het Japansche telegraafagent-
schap Domei meldt, dat zich een
uitzonderlijke strategische situa
tie heeft voorgedaan achter het
front der Japansche troepen: bij
hun opmarsch in de richting van
Pautingfoe hebben deze troepen
n.l. alle Chineesche linies door
broken en achter zich Chineesche
troepenelementen gelaten, die
thans hardnekkig de Japansche
'achterhoede aanvallen. De Chi
neesche troepen, die aldus in het
achterland der Japanneezen zijn
gebleven, worden geraamd op 25
tot 50.000 man, zoodat zij nume
riek sterker zijn dan de troepen
macht der Japanneezen, die naar
het Chineesche binnenland op
rukken.
Wanneer deze Chineesche troepen be
hoorlijk zouden zijn uitgerust, zouden
zij de Japansche eenheden kunnen om
singelen en hun verbindingslijnen met
de kern van het leger afsnijden. De Ja
pansche militaire deskundigen verkla
ren echter, dat de beweging der Japan
sche troepen vergemakkelijkt wordt,
doordat luchtstrijdkrachten aan Chinee
sche zijde ontbreken, hetgeen een nauw
keurige waarneming der Japansche be
wegingen onmogelijk maakt, terwijl de
Japansche vliegtuigen de op der grond
opereerende Japansche strijdkrachten
iedere beweging van den tegenstander
kunnen melden en met bommen en mi-
trailleurvuur de Chineesche concentra
ties uiteen kunnen drijven.
Sommige Japansche kringen verkla
ren, dat de nieuwe „slag bij Tannen-
berg" binnenkort geleverd zal worden
in het gebied van Sjanghai, wanneer de
nieuwe Japansche versterkingen, die
langs het Oosten in Poetoeng aanko
men, erin geslaagd zu'len zijn de ten
Noordwesten van Sjanghai gelegen stel
lingen te omsingelen.
De ongerustheid, die het Japan
sche publiek de laatste week aan
den dag legde na de verklaringen
in het Lagerhuis betreffende de
doeleinden van de Japansche actie
in China en die plotseling verdwe
nen was door de melding van over
winningen in Noord-China en in het
gebied van Sjanghai, komt geleide
lijk weer op tengevolge van de
moeilijkheden der krijgsverrichtin
gen in Sjanghai en van den onver-
wachten weerstand der Chineezen.
Het Japansche publiek, dat het land
niet door China bedreigd voelt, is
van oordeel, dat de militaire opera
ties te belangrijk zijn voor een be
straffing der Chineezen en is van
meening, dat het uiteindelijk doel
van de Japansche actie de onder
drukking van den communistischen
invloed in het Verre Oosten Ja
pan te ver zal meeslepen, aangezien
het het gevaar loopt in een oorlog
te geraken met de Sovjets.
De militaire deskundigen twijfelen
niet, dat de Chineezen tenslotte zullen
worden verslagen, maar zij zijn van
meening, dat de duur der vijandelijk
heden in wezen zal afhangen van den
datum, waarop de chineezen hun mu
nitie zullen hebben uitgeput. De Ja
pansche vlootautoriteiten zullen de Chi
neesche ravitailleering met munitie
moeten verhinderen en overgaan tot
een strenge versterking van de blokka
de der Chineesche kusten, zelfs wanneer
dit complicaties met buitenlandsclie
mogendheden met zich mede zou
brengen.
Van Chineesche zijde wordt medege
deeld, dat de troepen van generaal Foct-
sovi. den gouverneur van de provincie
Soei Yoean, de verdediging van het Zui
den der provincie organiseeren. De Chi
neesche luchtmacht zou de spoor
bruggen ten zuiden van Tatoeng hebben
vernield.
Volgens Central News hebben de Chi
neezen een poging tot ontscheping van
Japansche troepen te Kwanjoen. nabij
Ilaitsjoe. de haven aan de Gele Zee aan
het eindpunt van den z.g. Loenghai-
spoorweg, verijdeld.
Japans opmarsch naar
Pautingfoe
Reuter meldt uit Peiping dat na vier
dagen van verwoede gevechten het
groote Japansche offensief ten Zuiden
van Peiping met succes is bekroond.
De Chineesche strijdkrachten langs
den spoorweg PeipingHankau, die
meer dan drie weken lang alle pogingen
om hen uit hun stellingen te verdrijven,
weerstaan hebben, trekken zich thans
in allerijl terug ar het Zuiden. De Ja
panneezen verklaren, dat een ongeveer
vijftig kilometer lang gedeelte van den
spoorweg, dat tot dusver hardnekkig
door de Chineezen verdedigd werd, in
hun handen is gevallen, waardoor Pau-
tingtoe, de voornaamste basis in Noord
China, onder hun bereik ligt.
Buitenlandrche militaire deskundigen
zijn het er over eens, dat de Japansche
tactiek schitterend is opgezet en uitge
voerd. hoewel de Chineesche troepen
aan het front van Lianghsjang ontsnapt
zijn aan deomsingeling, die de Japan
neezen tot stand hadden hopen te
brengen.
Japan controleert vaar
geulen naar de Jangtse
Reuter verneemt uit Sjanghai, dat de
Japanneezen het eiland Raffles op 50
mijl buiten Woesoeng krachtig ver
sterkt hebben en aldus de Noordelijke
on Zuidelijke vaargeulen, die naar de
Jangtse leiden, controleeren. Er zijn
zesduims kanonnen geplaatst op ver
sterkte emplacementen, terwijl ook nog
andere permanente verdedigingswerken
worden aangelegd.
Dreigend bombardement
van Nanking
De Japansche mededeeling, waar
bij den diplomatieken vertegenwoor
digers van de vreemde mogendhe
den werd aangeraden zich met hun
PASSAGIERS VERZEKERD
landgenooten uit Nanking terug te
trekken, omdat deze stad zou wor
den blootgesteld aan een ernstige
Japansche actie, was geteekend
door Hasegawa. Er werd aan toege
voegd, dat Nanking hedenmiddag
zou worden gebombardeerd.
Voorts werd den buitenlandschen
oorlogsschepen, ook den Britschen
oorlogsbodem Capetown, aangera
den stroomopwaarts voor anker te
gaan.
In zijn commentaar op de waarschu
wing van Hasegawa heeft de Japansche
woordvoerder verklaard:
Wij kunnen niet de verantwoordelijk
heid voor het leven en de bezittingen
der buitenlanders aanvaarden, indien
de waarschuwing, Nanking te verlaten,
niet wordt opgevolgd.
Dooden en gewonden in Califor-
nië tijdens treffen tusschen
gedetineerden en be
wakers
FOLSON (Californië), 20 Sept In de
staatsgevangenis te Folson, waar 2800
veroordeelden zijn gedetineerd, is het
tot een bloedige muiterij gekomen. Ze
ven tot levenslang veroordeelde gevan
genen hebben den directeur met lange
messen bedreigd en de ontwapening ge-
eischt van alle bewakers, alsmede de
uitlevering der wapens. Toen de direc
teur weigerde op deze eischen in te
gaan, kwam het tot een bloedig ge
vecht. De gedetineerden probeerden de
uitgangen te bestormen.
In dit gevecht, dat een half duurde,
werd een bewaker doodgestoken, terwijl
twee gedetineerden werden doodgescho
ten. Twee bewakers en vijf gedetineer
den werden gewond. Tenslotte kon de
orde worden hersteld.
Het verliest zijn zetel in
den Volkenbondsraad
Sneller voortbrengings-
rhythrae een noodzaak
BLOIS, 20 Sept. (Havas.) Minister
president Chautemps heeft gisteren het
woord gevoerd op een vergadering van den
radicaal-socialistischen bond van Loir et
Cher. De premier deelde mede, dat de mi
nister van financiën, Bonnet, zeer spoedig
den parlementscommissies een evenwich
tig begrootingsontwerp zal voorleggen.
Dank zij de bezuinigingen zal de minister
van financiën den algemeenen vervalter
mijn van October, die zoo zwaar op de
schatkist drukte, rustig kunnen afwachten.
Financieele orde is voorwaarde voor blij
vende verbeteringen. De regeering liceft ge
toond het initiatief te kunnen nemen voor
alle maatregelen, die zij in het belang van
het land acht. Ten aanzien van de arbeids
verhoudingen ging zij verder dan het pro
gramma. waartoe zij zich had verbonden
en sociale hervormingen zuilen worden
voorgesteld, zoodra zij die mogelijk acht
Op het gebied van de monotaire vrij
heid, aldus Chautemps, waarop, zekeren
kwaadwilligen geruchten ten spijt, nooit
een aanslag is gepleegd, ondervinden wij
dagelijks bewijzen van vertrouwren, ook
uit het buitenland. Alles doet venvach
ten, dat na een vlaag van onrust, die
overigens ook op tal van buitenlandsche
beurzen gevoeld is, de rust zal weder-
keeren.
Hoewel de toestand eenigszins verhe-1
terd is, aldus vervolgde Chautemps,
vraagt het blijvende tekort op de han
delsbalans om dringende maatregelen:
het toont de noodzakelijkheid van een
sneller voortbrengingsrhythme aan. Het
uitgebreide en onpartijdige onderzoek,
dat wij met medewerking van de C.G.T.
hebben ingesteld, zal in dit opzicht bin
nen enkele dagen de noodige ophelde
ring brengen. Indien, zooal6 verwacht
kan worden, rationalisatie der fabrie
ken en verbetering der arbeidsorgani
satie zullen worden aanbevolen, zullen
zoowel werkgevers als arbeiders in de
onontbeerlijke aanpassing moeten toe.
stemmen. Het zou ontoelaatbaar zijn
dat ondernemers niet eendrachtig de
wetten, die den arbeiders veiligheid,
vrijheid en waardigheid verzekeren,
zouden eerbiedigen, maar niet minder
ontoelaatbaar zou het zijn, wanneer de
arbeiders, die wij tegen elke willekeur
willen beschermen, niet bereid zouden
zijn in ruil daarvoor af te zien van on
wettige daden of daden van geweld, die
hun zaak zouden benadeelen.
Ten aanzien van de buitenlandsche
politiek zeide de premier, dat er geen
volk is, dat oprechter en meer aan den
vrede gehecht is dan het Franscho volk,
Frankrijk wil den vrede
Léon Blum heeft gisteren het woord
gevoerd op een bijeenkomst der socia
listische partij te Roubaix. Hij zeide, dat
de partij vastbesloten is te volharden in
de tenuitvoerlegging van de taak, die zij
in het kabinet heeft. Zooals Chautemps
gezegd heeft aldus Blum betee-
kent de rustpoos noch een achteruit
gang noch een stilstand. Wanneer men
den tegenwoordigen toestand van Frank
rijk vergelijkt met dien aan het begin
van het jaar, is de balans zeer gunstig.
Het economisch herstel is ongetwijfeld
nog onvolledig, doch ieder streven tot
verruiming der voortbrenging kan reke
nen op den volledigen steun der socia
listische partij. Het is te betreuren, dat
de vooruitgang van het economische le
ven opnieuw gehinderd wordt door de
misdadige kapitaal vlucht.
Blum bracht hulde aan den moed,
waarmede het tegenwoordige kabinet
den toestand der bogrooting onder de
oogen heeft gezien en verklaarde, dat
de staat nogmaals een leening zal moe
ten sluiten. Sprekende over de buiten
landsche politiek zeide Blum, dat
Frankrijk den ondeelbarcn vrede wil,
den vrede, die steunt op recht en mo
raal. Frankrijk wil den vrede met ont
wapening, omdat het uit het verleden
Vrede is z.i. niet mogelijk
na agressie en ver
overing
NEW YORK. 20 Sept. (Reuter.) De
minister van buitenlandsche zaken. Cor-
dell Huil heeft onder auspiciën van de
nationale vredesconferentie een rede ge
houden. waarin hij zeide. dat de begin
selen en methoden welke essentieel zijn
oor den vrede, eenvoudig zijn. Het zijn
niet die van volkomen isolatie eenerziids
of gewelddadige agressie anderzijds, fn
sommige landen zooals het onze komt
men spoedig in de verleiding te gelooven
dat de vrede eenvoudig verkregen kan
worden door zulk een isolatie van de
overige wereld zoowel in tijd van vrede
als in tiid van oorlog te handhaven Wü
zijn vastbesloten ons noch in gewapende
conflicten tusschen andere landen te stor
ten. noch ons hierin te laten medesleepen.
doch deze politiek moet worden aange
vuld. Wü moeten onze büdrage leveren
voor de verwezenlüking van de voorwaar
den, waaronder de vrede overal kan wor
den gehandhaafd. Zoo niet, dan zullen wij
tenslotte onszelven staandemoeten hou
den en beschermen temidden van een we
reld, die gebukt gaat onder geweld en
oorlog.
Zouden wij, aldus vervolgde Huil,
in een dergelijke wereld steeds van onze
eigen veiligheid verzekerd zijn? Is het
niet duidelijk, dat, indien het recht
wijkt voor internationale anarchie, de
veiligheid van dit land ernstig in ge
vaar zou worden gebracht?
Een politiek van volkomen isolatie
van de buitenwereld zou in zijn uitein
delijke gevolgen even ondoeltreffend
zijn als het andere uiterste, te weten
onberaden en onnoodige inmenging in
de aangelegenheden van de buitenwe
reld, onverstandig zou zijn.
De wereld is klein. Ieder land onder
vindt den weerslag van de gevoelens
en gedachten van andere landen. Elk
land kan thans door de strijdmiddelen
van andere landen bedreigd worden.
Elk land zal natuurlijk in de geheele
wereld redelijke rechten en voordeelen
opeischen en niet in een klein gedeelte
ervan, want een land, dat zich niet be
kommert om de veiligheid of de daden
van zijn onderdanen in het buitenland,
zou spoedig gevaar loopen. dat men
zelfs met zijn meest elementaire rech
ten den spot drijft. Algeheele isolatie,
zelfs indien deze mogelijk zou zijn, zou
hierop neerkomen, dat de bronnen, eco
nomische en cultureele, opvoedkundige
en moreele, van eenig land ontoegan
kelijk worden gemaakt voor andere lan
den, waardoor het voor allen moeilijker
wordt gemaakt hun positie te verbe
teren.
Huil laakte het „onjuiste, bedrie-
gelijke en wreede begrip, dat men
soms tracht te rechtvaardigen", dat
uiteindelijke vrede mogelijk is na
agressie en verovering. Het volk,
dat zich in een oorlog stort met de
gedachte, dat blijvende vrede be
sloten ligt in de volkomen over
winning van zijn vijanden, zal zien,
dat de toekomst toch nog vijanden
herbergt.
Welvaart beste waar
borg voor den vrede
Het is moeilijk te speken van vrede
in een tijd, dat bommen ontploffen en
wanhopige legers marcheeren, aldus
vervolgde Hull. In het eene land na
het andere schijnt het leven geen an
der georganiseerd doel te hebben dan
de voorbereiding tot den oorlog, doch
ons geloof zou gebaseerd moeten blij
ven op het feit. dat de mcnschen overal
in elk land geen oorlog willen.
De weg naar den vrede gaat volgens
spr. over beperking der bewapening,
niet-inmenging in de binnenlandscho
aangelegenheden van andere volken,
eerbied voor de verdragen en samen
werking op economisch gebied.
Met een verwijzing naar zijn politiek
van handelsverdragen, zeide Huil, dat
economische verbetering de meeste
hoop biedt. Welvarende volken kunnen
niet gemakkelijk tot een oorlog worden
verleid, terwijl volken, die gebrek en
ellende kennen, het leven licht tellen
en eerder geneigd zijn een kans te wa
gen met het gebruiken van geweld.
GENEVE, 20 Sept. (Havas). -
De Volkenbondsassemblée heeft
zich in haar vanmorgen gehouden
bijeenkomst uitgesproken tegen
de herkiesbaarheid van Spanje
als lid van den Volkenbondsraad.
De stemming in de Assemblée
had het volgende verloop:
Spanje verkreeg 23 stemmen,
zoodat het de vereischte meer
derheid van tweederde, t.w. 32
van de 47 uitgebrachte stemmen,
niet behaalde.
Het verzoek van Turkije, om
herkiesbaar te worden gesteld
voor een zetel in den Volken
bondsraad, werd eveneens van
de hand gewezen, daar de 25
stemmen, die ten gunste van dit
verzoek werden uitgebracht, geen
tweederde meerderheid vormen.
geleerd heeft, tot welk een ontknooping
de wapeningswedloop leidt.
Dormoy over het volksfront
Ter gelegenheid van de opening van
het nieuwe stadhuis van Aubusson heeft
de minister van binnenlandsche zaken,
Dormoy, een toespraak gehouden, waar.
in hij den aanslag in de Rue Presbourg
fel hekelde. De socialisten aldus Dor
moy bewonderen dergelijke aansla
gen niet. Er is niets Fransch in deze
terroristische daad. Het ware Frank
rijk werkt in ru6t. Tevergeefs streven
zekere fracties naar het verbreken der
republikeinsche wettigheid. De arbeid
van het volksfront duurt voort. De so
cialisten verlangen bij de aanstaande
verkiezingen niet hun bondgenooten te
overwinnen. De hoofdzaak is, dat ieder
trouw blijft aan het gemeenschappelijk
programma. Er moet geen aanval op de
radicale partij gedaan worden, doch de
reactie moet verslagen worden.
Het volksfront aldus besloot Dor-
rnny zal bevestigd en versterkt uit de
verkiezingen komen.
Toenemend verzet in de
Vereenigde Staten
NEW YORK, 20 September. (Reuter.)
Harry Colmery, commandant van het
Amerikaansche legioen, heeft de Duit-
sche eischen inzake het recht nationaal-
60cialistische propaganda in de Veree
nigde Staten te voeren, een? aanranding
der Amerikaansche staatsinstellingen en
een beleediging van allo Amerikaansche
burgers genoemd. Colmery verklaarde,
dat de Vereenigde Staten geen plaats
hebben voor verdeelde loyaliteit en
hij vroeg een onderzoek naar alle groe
pen nationaal-socialisten in de Vereenig
de Staten.
Deze eisch is vervat in het formeelo
verslag van zijn bestuur, dat is uitge
bracht aan den vooravond van de 19de
jaarlijksche conventie van het legioen,
die te New York wordt gehouden.
BERLIJN, 20 Sept. (Havas). Natio-
naal-socialistische kringen leveren fel
commentaar op de rede, die Roosevelt
Vrijdag heeft uitgesproken. De Völki-
scher Boohachtcr schrijft zelfs, dat de
president door demagogische formules
en vijandige beweringen de tegenstel
lingen in de wereld, die op zichzelf
reeds ernstig genoeg zijn. heeft wiPen
verscherpen Duitschland, aldus he'
blad. heeft de methoden van Roosevelt
sedert eenigen tijd met verwondering
gadegeslagen De president heeft niet
het reeht kritiek te oefenen op door
vreemde regeeringen genomen dictato
riale maatregelen TTii richt ziin aan
vallen tegen buitenlandsche dictaturen
slechts om de aandacht van ziin eigen
dictatoriale begeerten af te leiden.
ZIJ, die zich met ingang
van 1 October a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
OUDSTE- en BETROUWBAARSTE ADRES
VOOR
op amtlere pagina's
57 ADSNIF.UWS
Jubileum van de Handelsschool en
haar directeur.
(Tweede Blad, pag. 1.)
Derde R.K. Arbeidsdag.
(Tweede Blad, pag. 2.)
SPORT
De voetbal-, hockey- en korfbalwed
strijden.
(Derde Blad, pag. 1 en 2.)
De U.P.A.B.-wed6trijden op „Zandber
gen". (Derde Blad, pag. 2.)
Medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt.
Meest matige W. tot N. wind,
aanvankelijk zwaar bewolkt tot
betrokken met nog kans op re
genbuien, later opklarend, wei
nig verandering in tempera
tuur.
Hoog6te barometerstand 762.8 te Vest-
manoer.
Laagste barometerstand 746.3 te Ingo.
Een nieuwe veldtocht
van Roosevelt
WASHINGTON, 20 Sept. (Havas.)
De rede, die Roosevelt Vrijdag heeft ge
houden en zijn besluit, een reis naar de
staten van het Westen en het Noord-
Westen te ondernemen, bevestigen den
indruk, dat de meening van den presi
dent over de noodzakelijkheid van
krachtigen strijd tegen het hoogge
rechtshof niet gewijzigd is. Uit zijn rede
maakt, men op, dat hij, zijn nederlaag
in den senaat en de kwestie-Black ten
spijt, nog steeds de opvatting huldigt,
dat zijn streven in de eerste plaats ge
richt moet zijn op het herstel van het
evenwicht tusschen de uitvoerende en
de rechtsprekende macht, dat volgens
hem verstoord is door oligarchische
minderheden, welke van het hoogsic
rechtscollege een citadel ter bescher
ming van haar belangen hebben gp-
maakt Roosevelt heeft niet aangegeven,
op welke wijze hij den tegenstand van
het hooggerechtshof hoopt te breken,
maar hij heeft wel verklaard, dat dit
zou kunnen geschieden in het kader
van de grondwet, mits die correct wordt
uitgelegd.
Zijn reis naar het Westen zal d< n
strijd voor, wat men reeds „de tweede
New Deal" noemt, ten doel hebben.
Roosevelt z.p! verschillende malen h<d
woord nemen en de meening omtrent
gerpehtshof en persoonlijk gezag kunnen
peilen.
Concentreer op het krachtigste reclame-middel