BOMMENREGEN OP NANKING
Ook Poekau en Kanton
bestookt
STORM OVER DE
N.S.B.
4000
Aardschokken
in
Ned. Indië
Woensdag 22 September 1937 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 36e Jaargang No. 72
Tientallen Japansche vliegtuigen zaaien
dood en verderf in de Chineesche
hoofdstad
AFWEERGESCHUT
IN ACTIE
Vooral bewoonde gebieden
getroffen
LAATSTE GANG
van Masaryk
mm*
PROF. AALBERSE WEDER
KAMER-VOORZITTER
Professor Valckenier Kips bevindt zich onder hen,
die zich van Mussert afwenden wegens gebrek
of gemis aan vertrouwen in zijn leiding
MICROFOON IN Ds. VAN DUYL's KAMER
Professor
VALCKENIER KIPS
verlaat N.S.B.
DE VECHTPARTIJ
TE TUNIS
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
BERICHT
LEYTAX
Tel. 1788
Oudste en betrouw
baarste adres in
BINNEN- EN
BUITENLAND
Weer ver wachting
Licht op
7 uur 29 min.
Hongarije's positie in
het Donaubekken
Het universeele reclamemiddel
COURANTENRECLAME
AMER SFOORTSÖH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS I** 3 ragden voor Amersfoort 1.95; per maand C.65; per PRIJS QFR ADVERTENTIEN 1 "8«ls 1L05 inbegrip ran een neiv,snumnv
week met gratis veraekenng tegen ongelukken) f 0.15. TYP? F? E NT T A NTYF^TV elke regel meer f 0.25 LiefdadigherJs-advertent.cn voor de
Binnenland iranco per post per 3 maanden Z85. Afzonderlijke nummers f 0.05 UL/ livAJ 1 I 1 ,LA. helft van den prijs. - Kleine Advertentien „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Eewijsnummer extra f 0.05
NANKING, 22 September. (Reuter). De Japansche
vliegtuigen hebben Nanking vanochtend aan een verschrikke
lijk bombardement onderworpen, dat om 10 uur 35 aanving er
tegen het middaguur eindigde. Loeiende sirenes kondigden om
10 uur 10 vanochtend het begin van den Japanschen luchtaan
val aan. De bevolking snelde inderhaast naar de schuilplaatsen
Zij maakte daarbij nog gebruik van alle beschikbare vervoer
middelen. De straten waren overvol, zoodat het verkeer geheel
in de war was. Na het eerste signaal werd een tweede alarmsein
gegeven om 10 uur 35, toen dertien Chineesche gevechtsvlieg
tuigen boven de stad verschenen en met de Japansche toestel
len slag leverden; 30 tot 40 Japansche vliegtuigen hebben een
regen van bommen neergelaten boven het Zuidelijk deel van de
binnenstad, terwijl een tweede Japansche escadrille Pcckau
heeft gebombardeerd, dat op den anderen oever van de Jangtsc
is gelegen. De Chineezen beweren vier Japansche vliegtuigen
te hebben omlaag geschoten.
Een door de Chineesche luchtafweerbatterijen afgeschoten
granaat is bij het verblijf van den ambassadeur der Vereenigde
Staten tot ontploffing gekomen. Er werden beschadigingen aan
gericht aan de muren van de portierswoning.
Kanton werd vandaag eveneens tweemaal uit de lucht aan
gevallen en wel tusschen 3 uur en 7 uur 10 vanochtend. Tal van
Chineesche burgers zijn gedood.
Chineesche toestellen maak
ten het den Japannee-
zen lastig
NADER seint Havas uit
Nanking, dat de Japan
sche bommenwerpers van
verre naderden. Aan den he
mel stond een stralende zon.
Na eenige minuten van ont
zettende angst zag de bevol
king, dat het vliegtuig van
den escadrille-commandant
een rookwolk uitliet. Dit was
voor alle vliegers een teeken
hun bommen te laten vallen
op het Zuidelijk deel van de
stad. De afweerbattcrijen wa
ren onafgebroken in actie.
Een groot aantal dezer Ja
pansche vliegtuigen was des
ochtends van de basis te
Sjanghai vertrokken. Chinee
sche jachttoestellen hadden
het hun den geheelen weg tot
Nanking moeilijk gemaakt. Er
zijn veel bommen neergeko
men op de bewoonde gebie
den.
Ernstige verliezen der
Chineesche luchtmacht
Volgens een mededeeling van de pers-
afdeeling van het derde Japansche es
kader, welke te Tokio uit Sjanghai is
ontvangen, heeft de Japansche lucht
macht gisteren tijdens een aanval op
Nanking negentien Chineesche vliegtui
gen omlaag gescholen. Op het vliegveld
van Nanking werden elf toestellen ver
nicht Er zijn drie vliegtuigloodsen in
Brand geschoten, twee werden hPseha
digd, terwijl twee henzinereservoirs
eveneens in brand werden geschoten.
De Japansche luchiaan
vallen op Kanton
Wat de Japansche luchtaanvallen op
Kanton betreft, meldt de berichtgever
van Reuter, dat hij negen grnote Japan-
scire bommenwerpers heeft geleld Het
schijnt, dat de Japannppzen hij hun po
gingen, om het moreel der Chineezen te
ondermijnen, het vprkeer langs den
•poorweg KantonHankau onmogelijk
■ouden willen maken.
De Britsch-Amerikaan
sche stappen bij Japan
Ter zake van de stappen der ambas
sadeurs van Groot-Brittanniö en de Ver
eenigde Staten naar aanleiding van het
bombardement op Nanking heeft de
woordvoerder van het Japansche mi
nisterie van buitenlandsche zaken ver
klaard, dat de minister van buitenland
sche zaken gisteren de ambassadeurs er
van in kennis heeft gesteld, dat de po
litiek der Japansche regeering niet ge
wijzigd is, d.w.z., dat de Japansche
strijdkrachten niet de niet-strijdenden
aanvallen en niet voornemens zijn te
raken aan de rechten der onderdanen
van een derde mogendheid.
De waarschuwing van Hasegawa, dat
de buitenlanders zich uit Nanking
moesten terugtrekken, is gegeven in het
belang van de veiligheid dezer buiten
landers, De Japansche regeering heeft
zich tegenover de ambassadeurs niet
uitgelaten over eenige schadevergoe
ding, aldus de woordvoerder.
Felle gevechten bij Lotien
Aan het front bij Lotien woedt een
slag. Ofschoon nog weinig bizonderhe-
den zijn ontvangen, weet men wel
aldus seint Havas uit Sjanghai dat
de Chineezen zich in hun stellingen
staande houden, ondanks de hevige
verliezen, welke hun worden toege
bracht.
De woordvoerder der Japansche ma
rine heeft verklaard, dat de Japansche
strijdkrachten tusschen Lotien en Lioe-
ho van één tot drie km zijn opgerukt.
De belangrijkste vorderingen werden
gemaakt te Lanka Tsjiao, een dorp op
4 km ten Noorden van Lotien.
Tusschen Lotien en Lioehang hebben
de Chineezen zeer sterke verdedigings
linies ingericht, doch de Japanneezen
zetten er niettemin hun opmarsch
voort.
Een vreemd gerucht in
zake Tsjang Kai Tsjek
Volgens een door het Japansche dag
blad Asahi uit Sjanghai ontvangen tele
gram zou het gerucht in omloop zijn,
dat Tsjang Kai Tsjek op 20 September
geprobeerd zou hebben zich met een
dolk dood te steken. Generaal Tsjien
Ta Tsjoen, die tijdig den arm van den
maarschalk kon grijpen, zou diens op
zet hebben kunnen verijdelen. Deze po
ging tot zelfmoord zou zich hebben af
gespeeld te Loyang.
Omtrent de uitvaart van den presi
dent-bevrijder Masaryk wordt nog uit
Praag gemeld, dat de lijkstoet drie uur
noodig had om den weg van het slot,
dwars door de oude stad, af te leggen.
De lijkkist werd op het station op een
katafalk geplaatst, waarna de troepen
er langs defileerden. De trein, die het
stoffelijk overschot naar Lany vervoer
de, kwam aldaar te ongeveer half zes
aan. Na eenige toespraken begaf de
stoet, aan het hoofd waarvan de le
gionnaires uit Rusland gingen, zich op
weg. Behalve de familieleden van Ma
saryk, volgden ook Bcnesj met echt-
genoote, de geheele regeering. alsmede
de voorzitters van do volksvertegen
woordiging de lijkkist. De menigte
knielde bij het passeeren van den
stoet. Achter de vensters der wonin
gen brandden kaarsen. De ingang van
het kerkhof werd met schijnwerpers
verlicht. Boven de groeve werd een
electrische verlichting aangebracht in
den vorm van een kruis. Na een kor
ten lijkdienst en het zingen van het
volkslied verdween de kist, bestrooid
met rozen, langzaam in de groeve.
HU*#6 WOESOFNG
NANKING ^SJANGHAI
Een kaartje van China, waarop de ste
den Nanking en Kanton, die door de
Japansche vliegtuigen zijn gebombar
deerd. staan aangegeven
MENADO, 22 Sept. (Aneta-A.N.P.) -
Gisteren omstreeks 17.45 uur is hier een
hevige aardschok geconstateerd, welke
circa veertig seconden aanhield. De
richting was Noord-Zuid.
Het meteorologisch observatorium te
Batavia registreerde gisteren een ma
tige beving te 17.14 J.T. op een afstand
van 2.100 K.M. De richting was Oost-
Noord-Oost.
's-GRAVENHAGE22 Septem-
ber. Bij Koninklijk Besluit van
22 September 1937 is tot voorzitter
van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal voor het tijdvak der
tegenwoordige zitting benoemd
Mr. P. J. M. Aalberse, Mini6tsr van
Staat, lid van die Kamer.
HET DUIKBOOT-INCIDENT
Havas meldt uit Bayonne, dat de
commandant der nationalistische troe
pen te Irun, Troncoso, die betrokken is
geweest bij het incident met de Spaan-
sche duikboot C 2, te Bayonne in ar
rest i6 gesteld
IN verband met het vertrek van Ds.
G. van Duyl uit de N.S.B. weet
het Utrechtsch Dagblad nog het
volgende mede te deelen:
„Het is waarlijk geen wonder, dat de
heer Van Duyl achteraf betreurde ge
lijk hij in zijne verklaring te kennen gaf
den brief, hem Zondag tijdens 'n on
derhoud door de heeren Mussert en
Farwerck ter teekening voorgelegd, met
zijne handteekening bekrachtigd te
hebben.
Immerskort na deze onder-
teekening is den heer Van
Duyl gebleken dat vele ge
sprekken, door hem gevoerd
in zijn werkkamer op het
Algemeen Hoofdkwartier aan
de Maliebaan te Utrecht,
afgeluisterd zijn via een
in die kamer verborgen opge-
stelden microfoon.
De gesprekken, waar het om gaat,
werden gevoerd met of in tegenwoor
digheid van den inmiddels geroyeerden
heer Van der Goes van Naters
en den heer Valckenier Kip6, die
eergisteren eveneens op staanden voel
ontheven is van de hem tot dien dag
opgedragen werkzaamheden ten hoofd-
kwartiere van de N.S.B. en ook als lid
dezer beweging is geroyeerd.
De hier bedoelde gesprekken
hebben naar de mcening van
de leiding der N.S.B. een inslag
gehad van critiek op haar faits et
gestes. Dit achtte zij niet toelaat
baar, zoodat zij besloot, den heer
van der Goes van Naters te
royeeren, omdat zooals de heer
Mussert gisteren in een interview
aan een verslaggever van een hier
te lande verschijnend blad mede
deelde de heer Van der Goes
bijgedragen zou hebben tot de
ondermijning van de nationaal-
sociaiistische beweging in Neder
land.
Den lieer Van Duyl bleef een royement
ondermeer bespaard, wijl hij eene zeer
geziene figuur in N SB. kringen is en
de leiding vreesde, dat te straf optre
den jegens hem de beweging al te veel
nadeel zou kunnen berokkenen Of en
in hoeverre de populariteit van Ds van
Duyl mede als een gevaar voor haar
zelf door de leiding werd beschouwd, is
niet met zekerheid te zeggen. In de
omgeving van Ds. van Duyl bestaat
\J AAR het U. D. verneemt, is gis-
teren uit Lochem het navolgende
telegram verzonden:
MUSSERT
Maliebaan 35
Utrecht
Wegens gemis aan vertrouwen
in Uw leiding treed ik uit de
N.S.B.
(w.g.) Professor
VALCKENIER KIPS.
Verder verneemt genoemd blad nog.
dat het heengaan van prof. Valckenier
Kips geheel los van het feit staat, dat
de zoon van Professor Valckenier
Kips. die aan het Hoofdkwartier der
N.S.B. in de afdeeling van Ds. van
Duyl als diens secretaris verbonden
was. eveneens geroyeerd is.
echter de meening, dat ook deze factor
kan hebben bijdragen tot diens heen
gaan. Niet te ontkennen valt evenwel,
dat de „persoonlijke redenen", waar D3
van Duyl in de door hem geteekende
verklaring van spreekt, mede een factor
van beteekenis zijn geweest, die tot zijn
vertrek uit de N.S.B. leidde.
Er is nog zeer veel in deze
affaire dat opklaring behoeft, al
dus de zegsman van het U.D.
„In principe accoord
DE heer Van der Goes van Naters
aldus de heer Mussert in bo
venvermeld interview \va6 wel door
eenige personen voorgedragen voor de
functie van hoofd van de afdeeling
„Nationaal Socialistische Vorming"
maar bij de leiding der N.S.B. bestond
in de verste verte niet het voornemen
om over een benoeming van Jhr. van
der Goes zelfs maar te denken.
Nadrukkelijk verklaarde de
heer Van der Goes met
wien het U.D. gisteravond een
onderhoud mocht hebben
dat deze mededeeling des hee
ren Mussert niet conform dc
feiten is. De vorige week toch
zeide Ir. Mussert, aldus de
heer Van der Goes, toen Mr.
Pont hem de voordracht tot
deze benoeming voorlegde: In
principe accoord. Maar laat
mij nog even over de zaak
mijn gedachten laten gaan.
Geenszins vervolgde de heer
van der Goes heb ik de Natio
naai Socialistische Beweging on
dermijnd. Wat betreft mijne hou
ding jegens hare tegenwoordige
leiding, hierover wil ik op het
oogenblik geene nadere mededee
lingen doen. Het nationaal-socia
lisme blijft in mij een warm en
overtuigd voorstander houden."
FRANSCH CONSUL
VASTGEHOUDEN
BAYONNE. 22 Sept. (Havas). Vol
gens zekere te Bayonne ontvangen be
richten zou de consul-generaal van
Frankrijk te Malaga gistermiddag door
de rechtschc autoriteiten gedwongen
zijn geworden in huis te blijven.
Ernstige aanval op anti
fascistische elementen
TUNIS, 22 September (Stofani)
Van de incidenten, die zich tijdens het
verblijf der Italiaansoho schoolachepen
in de haven van Tunis hebben voorge
daan, geeft het Italiaansche nieuws
bureau de volgende lezing:
Nadat duistere elementen getracht
hadden onder de Italiaansche kadet-
ten en zeelieden anti-fascistische pam
fletten te verspreiden, ontstond een
gevecht, in den loop waarvan de uitge
weken communist Giuseppe Brosciani
op een groep ongewapende zeelieden
schoot en een drietal hunner verwond
de. De zeelieden verweerden zich en bij
de verwarring, die toen ontstond, werd
Bresciani, die voortdurend met zijn re
volver vuurde, gedood door een kogel
uit zijn eigen wapen. Drie gewonde
zeelieden werden in het ziekenhuis te
Tunis opgenomen. Hun toestand is be
vredigend.
Havas meldt nader uit Tunis:
Er worden thans de volgende bijzon
derheden medegedeeld over de inciden
ten, welke zich te Tunis hebben voor
gedaan ter gelegenheid van het ver
blijf aldaar van de Italiaansche zeil
schepen Americo, Vespucci en Colombo
in den middag van Maandag 20 Sep
tember:
Tegen half zes kwamen ongeveer zes
tig Italiaansche zeelieden in kleine
groepjes aan, die werden aangevoerd
door cadetten van de Koninklijke Ma
rine, die hen aanspoorden met den
kreet „Avanti." Zij drongen de lbkalen
binnen van de Italiaansche liga voor
menschenrechten. van de Italiaansche
volksvereeniging en van de Garibaldi
club, waar zich, zooals gewoonlijk op
dat uur, anti-fascisten uit Tunis be
vonden. De penningmeester dezer ver-
eenigingen, Miceli, was eveneens aan
wezig. De zeelieden vernielden den in
ventaris en doodden Miceli met een
schot in het hart. Drie Italiaansche zee
lieden werden gewond, van wie twee
door kogels. Door het dolle heen
vluchtten de aanvallers. Verscheidenen
hunner liepen verwondingen op, toen
zij van het balkon sprongen. De politie
arriveerde onmiddellijk ter plaatse doch
de mariniers vluchtten naar hun sche
pen. waar zij een schuilplaats vonden.
Volgens door den correspondent van
Havas ingewonnen inlichtingen was de
aanval beraamd tegen de anti-fascisti
sche elementen. Om te trachten den
aanval te rechtvaardigen, vertelde men
dat de Italiaansche cadetten en zeclie
den sinds hun aankomst te Tunis had
den bloot gestaan aan de uitdagingen
van anti-fascistische elementen, die
pamfletten hadden uitgedeeld, waarin
het Italiaansche regiem gesmaad werd.
Tijdens het onderzoek werd evenwel
geen enkel vlugschrift van dezen aard
aangetroffen en de Italianen hebben
ter zake geen enkel protest laten hoo-
ren vóór het oogenblik. dat zich het
drama heeft afgespeeld. Men heeft
voorts vastgesteld, dat dc anti-fascisti
sche vereenigingen geen enkel vlug
schrift van dezen aard hebben doen
verspreiden. Men beweerde voorts, dat
de Italiaansche zeelieden en cadetten
in een hinderlaag waren gelokt Het
onderzoek heeft de onjuistheid dezer
beweringen uitgewezen Kr werd
slechts één revolver aangetroffen bij
het lijk van het slachtoffer, dat ge.cn
enkel spoor van een worstelinig ver
toont. Twee door koereis gewonde zee
lieden en een derde persoon, die op de
vlucht werd gewond, worden beschul
digd van moord en medeplichtigheid
aan moord.
ZWAAR GEWONDEN BIJ
SPOORWEGONGELUK
WEISSENFELD. 22 Sept. (D.N B.) -
Vanmorgen is een personentrein bij hei
binnenrijden van het station Weis-en-
feld op een locomotief gestooten Zee
reizigers werden zwaar gewond naai
het ziekenhuis vervoerd. Ruim twintig
liepen lichte verwondingen op Over
de oorzaak van het ongeluk is nog
niet6 bekend
HF.T AASTAL BETALENDE ABONNi'S
OP HET
AMERSFOORTSCH
DAGBLAD
STAAT ONDER GEREGELDE CON
TROLE VAN HET BUREAU VOOR
PU BLICITEITSW AARDE
TOURNOOtVF.LD 4 DEN HAAG
Dit blad heefteen dagclijk-
sche oplaag van
EXEMPLAREN
ZIJ, die zich met ingang
van 1 October a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
PASSAGIERS VERZEKERD
op amdere pagina's
STADSNIEUWS
Jubileum Handelsschool.
(Tweede Blad, pag. 1).
Volkeuniversiteit.
(Tweede Blad, pag. 1).
BINNENLAND
Millioenennota.
(Tweede Blad, pag. 2).
Zwakke tot matige Zuidelijke
tot Oostelijke wind, in het
Noorden licht tot half bewolkt
met weinig of geen regen, in
het Zuiden toenemende bewol
king met mogelijk eenige regen,
iets warmer overdag.
Hoogste barometerstand 765.3 te
Breslau.
Langste barometerstand 749.2 te
Thorshavn.
GEXÊVE, 22 September (D.X.B.).
Do besprekingen, welke de Hongaarsche
minister van huitcnlanr'sclic zaken,
Kanva, heeft gevoerd met den Roe-
meenschen minister van buitenland-
»chc zaken, Antonescoe en met den
Joecro-Slavischen gedelegeerd 3 Poeritsj,
hebben gisteren voorloopig haar beslag
gekregen.
De Hongaarsche minister zal Genève
Donderdag Aorlatcn. Hat valt te be
twijfelen of hij nog een onderhoud kan
hebben met de vertegenwoordigers van
Tsjecho-Slowakiie, die door de begrafe
nis van Masaryk int dusver verhinderd
waren. Da onderhandelingen hebben
ten doel in h<?t Donaubekken een be
slissing te verkrijgen op den grondslag
van Hongarije's rechtsgelijkheid, als
mede sommige geschilpunten tusschen
Hongarije en zijn nabuurstatcn te
regelen.
