f
Pauting in handen der
Japanneezen
RINTEL
TEGEN COMMERCIEEL
PESSIMISME
Toenadering
DE EEMLANDEU
Men hoede zich
voor
berusting
De stad viel pas
na
feilen strijd
Ned. Handels
hoogeschool
De ruggegraat van elk reclame-plan
COURANTENRECLAME
Vrijdag 24 September 1937
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
36e Jaargang No. 74
In de structureele veranderingen, welke zich
in de economie voltrekken, zie men geen
ernstige bedreiging voor de toekomst
van den wereldhandel
Chineesche mitrailleurschutters
boden hevigen weerstand
Dit nummer bestaat
uit 3 bladen
BERICHT
Varkensmarkt 13-15 Tel. 582
7 uur 24 min.
AMERSFOORTSOH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersloort 1.95; per maand C.65; pei
1 week met gratis verzekering tegen ongelukken) 1 0.15.
Binnenland irancc per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 14 regels 11.05 met inbegrip van een i,ew.,snummr
ejkc rCgej mecr f 0^5 Liefdadigheids-advertentien voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Dr. F. H. Fentener van Vlis-
singen spreekt op den Rot-
terdamschen haven
dag
Strijd voor betere toekomst
blijft noodig
ROTTERDAM, 24 Sapt, Op den
Botterdamschen havendag, welke
heden hier ter stede is gehouden,
heeft dr. F. H. Fentener van Vlissin-
gen in do Engelsche taal een rede
gehouden over „De vooruitzichten
van den wereldhandel".
Wie aldus spr. een lans wil bre
ken voor betere internationale economi
sche betrekkingen, voor een intensieve
re «ronrlcrprinill tusSrhep rle volkeren
Dr. F. H. Fentener van
Vlissingen
een vrijere beweging van menschen en
kapitalen in onze wereldhuishouding,
moet in het algemeen beginnen met aan
te toonen, dat een dergelijke uitbreidiug
het welvaartspeil der menschheid zou
verhoogen en hun vreedzame samenwer
king zou bevorderen. Voor een audito
rium, samengesteld als het hier aan
wezige. zóu zulks slechts beteekenen het
intrappen van een open deur. Wie woont
en werkt in groote havensteden of aan
internationale verkeerswegen, is van
huis uit doordrongen van de groote be-
teekenis van een intensieven en goed
functioneerenden wereldhandel. In het
belang van de geheele menschheid is
het wenschelijk. dat de volkeren hun
onderlinge economische betrekkingen
verbeteren en intensiveeren door het be
vorderen van een vrijeren en meer ra-
tioneelen ruil van goederen en diensten.
Dat er in dit opzicht heel wat te verbe
teren valt op het gebied der doelmatige
inrichting der verschillende volkshuis
houdingen moge grif worden toegegeven.
De hoogst gebrekkige samenwerking tus
schen die volkshuishoudingen is wel het
meest debet aan dezen voor het men-
schelijk vernuft werkelijk beschamen-
den toestand. Het bedenkelijke is echter,
dat mpn, hoewel het blijkbaar eens zijn
de over de dringende noodzakelijkheid
van de verbeteringen in dit opzicht noo
dig. men in de practijk slechts hier en
daar iets tastbaars in de goede richting
kan verwezenlijken.
In de eerste plaats heeft dit ingang tot
moedeloosheid en defaitisme gegeven, in
de tweede plaats zijn tijden zooals wij
thans doormaken hijzonder geschikt om
de theorie ingang te doen vinden, dat
een gedeelte van den wereldhandel niet
langer onmisbaar is.
Iemand die voor de gerechte zaak
van de uitbreiding van den wereld
handel in het strijdperk wil treden
moge desnoods pessimistisch zijn ten
aanzien van dnaaste toekomst van
dezen wereldhandel, hij zal echter
optimistisch moeten zijn ten opzich
te van zijn uiteindelijke toekomst.
De economische geschiedenis leert ons
dat perioden van meer liberalistische of
meer autarkische handelspolitiek elkaar
steeds hebben opgevolgd en dat zij 1e
hausse en baisse heweging van de eco-
lomische conjunctuur vrijwel getrouw
hebben gevolgd. Tndien ook hier de ge
schiedenis zich herhaalt, behoeft het
slechte heden een hetere toekomst vol
strekt niet uit te sluiten.
Van meer gewicht is de vraag of
de wederzijdsche afhankelijkheid der
volkeren, welke het natuurlijk ge
volg is van een ver doorgevoerde in
ternationale arbeidsverdeling niet
hoe langer hoe meer als een druk
kende last zal worden ondervonden,
waaraan men tot eiken prijs wil ont
komen. Zoo lang echter de drang
naar materieele welvaart de belang
rijkste prikkel vormt voor het pro
ductievermogen en de scheppings
kracht van den mensch lijkt het on
waarschijnlijk en onlogisch, dat een
economisch stelsel zou kunnen stand
houden, dat de belooning voor ge
presteerde arbeid ver onder het mo
gelijk bereikbare maximum moet
doen blijven.
De conclusie, dat de vervanging van
natuurlijke door synthetische produc
ten tot een belangrijke vermindering
van den wereldhandel moet leiden, mag
niet zonder meer worden getrokken, om
dat het synthetische product vaak ge
heel nieuwe afzetgebieden opent en
nieuwe consumptiemogelijkheden cre-
eert.
Spr. komt dan tot de vraag of de fun-
damenteele veranderingen, welke zich
in de economische structuur der wereld
huishouding schijnen te voltrekken, tot
een inkrimping van den wereldhandel
zullen voeren, d.w.z. het economisch
nut van dien wereldhandel verminde
ren.
Het streven naar agrarische autarkie
schijnt tenslotte de grootste bedreiging
voor de wereldhandel te vormen, doch
de vermeerdering van de kosten, welke
dit voor den verbruiker medebrengt, kan
echter niet nalaten op den duur sterke
reacties te weeg te brengen.
Resumeerende concludeerde
de heer Fentener van Vlissin
gen, dat er geen grond bestaat
om in de structureele verande
ringen, welke zich in de eco
nomie voltrekken, een ernsti
ge bedreiging voor de toe
komst van den wereldhandel
te zien.
De spreker toonde vervolgens aan,
dat de statistische cijfers betreffende de
in- en uitvoer, die een tijdlang de pessi
misten in het gelijk schenen te stellen,
hen in den laatsten tijd in den steek
hebben gelaten. Er bestaat zegt spr.
inderdaad geen reden om pessimistisch
te zijn aangaande de uiteindelijke toe
komst van den wereldhandel.
Bevredigend is de tegenwoordige toe
stand echter geenszins. Het verschiet,
dat zich voor ons opent, staat nog niet
in het teeken van „Meeresstille und
glückliche fahrt". Integendeel, zoover
het oog reikt zien wij niets dan onrust,
onzekerheid, ontredderde internationale
economische betrekkingen, gevaarlijke
politieke spanningen en ondanks de zoo
in de mode gekomen „planwirtschaft"
een chaos van tegen elkaar botsende
economische stelsels.
Wij kunnen in den te^enwoordigen
toestand niet berusten en moeten blijven
strijden voor een betere toekomst. De in
zet waarom het gaat is wereldvrede en
wereldwelvaart
Vanmorgen te half twaalf zijn de ge-
noodigden bij den Rotterdamschèn ha
vendag in de Doelen namens het de
partement Rotterdam van de Nederland-
sche Maatschappij voor Nijverheid en
Handel en de stichting Havenbelangen
door den heer C. van Stolk met een toe
spraak begroet
Vervolgens heeft spr. de buitenland-
sche gasten in hun eigen taal welkom
geheeten.
De uitbreiding der Engelsche vloot. De nieuwe Britsche onderzeeër „Steriet"
is te Chatham te water gelaten door de echt genoot e van vice-admiraal Talbot.
Het schip in zijn element.
Ook Confucius' geboorteplaats
door vliegtuigen be
stookt
Amerika ontstemd over
de bombardementen
TOKIO, 24 September (Domei)
De Japansche troepen zijn van
ochtend om 9 uur 45 Pauting bin
nengetrokken. De strijd duurde
gisteren den geheelen dag ten
Noorden en Westen van Pauting
en was bijzonder hevig in de na
bijheid van het spoorwegstation,
waar de Chineesche mitrailleur-
schutters hevigen weerstand bo
den. Na een sterke voorbereiding
door de artillerie drong het Ja
pansche centrum door in de in
puin geschoten Chineesche verde
digingswerken en de Japansche
rechtervleugel rukte snel uit Mat-
sjang op, waar het kleine Chi
neesche garnizoen werd geïso
leerd.
(Pauting ligt aan de spoorlijn Pei-
pingHankau, ongeveer 150 K.M. ten
Een kaartje van het gevechtsterrein in China. De dikke zwarte lijnen geven de
fronten aan. de pijltjes de richting van den Japanschen opmarsch. Zooals men
weet, is Pauting thans in handen der Japanneezen gevallen
Z. van eerstgenoemde 6tad en vormt het
belangrijkste punt van de Chineesche
verdedigingslinie ten Z. van Tientsin
en Peiping).
Een van de plaatsen, welke bij de
dozijnen Japansche luchtaanvallen der
laatste dagen door de vliegtuigen be
zocht zijn, is Tsjoefoe, de geboorteplaats
van Confucius. De aanval op Kiangjin
heeft een uur geduurd; een Chineesch
oorlogsschip zou ernstige schade heb
ben opgeloopen.
Aan het front bij Sjanghai wordt de
Japansche opmarsch vertraagd door
den regen en den krachtigen Chinee-
6chen tegenstand. De krijgsverrichtin
gen in het Noorden zouden zeer be
moeilijkt worden door den regen en den
was der rivieren. Aan beide zijden van
het front staan de loopgraven onder
water.
Havas seint nog uit Sjanghai, dat de
Chineesche troepen op den weg van
Sjanghai naar Tatsjang tien km zijn
opgerukt en het dorp Kongkatsje heb
ben heroverd. De versterkte linie der
Chineezen is ondanks de talrijke Ja
pansche aanvallen op geen enkele
plaats aangetast.
De New York Times schrijft in ver
band met de Japansche luchtaanvallen
in China, dat de Japansche politiek in
China, wel verre van de anti-Japansche
activiteit te vernietigen, gerechtvaar
digden haat doet opkomen, welke er
toe bestemd is iedere Japansche verove
ring te overleven.
Iedere bom, welke op Kanton of
Nanking valt, verwoest een weinig
van hetgeen is overgebleven van de
vriendschap en de bewondering in
de Westersche wereld voor de te
genwoordige leiders van Japan.
De zegsman van het Japansche minis
terie van buitenlandsche zaken heeft
inzake de Amerikaansche nota betref
fende het bombardement van Nanking
medegedeeld, dat het Japansche ant
woord in overeenstemming zal zijn met
de principieelc houding van Japan om
non-combattanten en burgers van een
derde mogendheid te sparen. De Japan
sche vliegers hebben uitdrukkelijk op
dracht gekregen het bombardement
zooveel mogelijk te beperken tot de Chi
neesche stellingen.
De maritieme commissie te Washing
ton heeft bepaald, dat officieren en le
den van de bemanning van de regee-
ringsschepen, die de oorlogszones in
het Verre Oosten en Spanje binnenva
ren, uitkeeringen van 50 dollars in con
tanten moeten ontvangen.
Uit gezaghebbende bron wordt verno
men, dat de Vereenigde Staten en an
dere groote mogendheden, die het ne-
genmoeendhedenverdrae hebben onder
teekend. de laatste dagen inlichtingen
uitwisselen betreffende hun activiteit
in verband met het Japansch—Chinee
sche geschil. Geen enkele reeecring
heeft echter tot dusverre in eenig op
zicht een beroep op het verdrag ge
daan.
Sovjet-Russisch crediei
aan China
Alle bladen te Tokio wijzen op
het belang van een uit Tientsin uit
Prof. Dr. P. Geyl buiten
gewoon hoogleeraar
ROTTERDAM, 24 September. Tot
buitengewoon hoogleeraar in de aleg-
meeno geschiedenis van den nieuwsten
tijd aan de Nederlandsche handels-hoo-
geschool is benoemd prof. dr. P. Geyl,
hoogleeraar te Utrecht.
LONDEN, 24 September. (Reu
ter). In het feit, dat Italië be
sprekingen met Frankrijk meende
te moeten aanknoopen, ziet men
hier de verheugende aanwijzing,
dat Rome bereid is tot verbete
ring van zijn betrekkingen met de
democratische mogendheden.
Men hoopt in Britsche kringen,
dat nieuwe onderhandelingen over
het vraagstuk van de terugtrek
king der vrijwilligers in Spanje
niet op zich zullen laten wachten.
Welke ook de beweegredenen voor de
plotselinge verandering in de Italiaan-
sche houding mogen zijn, zoowel in
Fransche als in Britsche kringen te
Londen is men er van overtuigd, dat
men deze gelegenheid tot het tot stand
brengen van een ontspanning niet moet
laten voorbijgaan. Eén der voorwaarden
van Mussolini voor de hervatting van
de samenwerking met den Volkenbond
is de erkenning van de verovering van
Abessynië.
Frankrijk en Engeland hebben bij de
regeling van het Abessijnsche statuut
belang. Door e«n erkenning de jure zou
den bijvoorbeeld de plaatselijke betrek
kingen. in verband met het bestuur «Ier
aangrenzende Britsche gebieden, ge
makkelijker geregeld kunnen worden.
Bij de Fransch-Italiaansche onderhan
delingen daarentegen kan van erken
ning geen sprake zijn. voordat de be
trekkingen tusschen Italië en de demo
cratische landen op den stevigen grond
slag van een grooter vertrouwen geves
tigd zijn
Nader seint Reuter, dat de bespre
kingen tusschen Delbos en Scoppa te
Londen groote belangstelling hebben
gewekt. Men ziet hierin het begin
ling gewekt. Men ziet hierin het begin
van een ontspanning tusschen Frank
rijk en Italië die, hoewel nog beperkt
tot beginselverklaringen, de betrekkin-
een tusschen Rome en Parijs op een
soortgelijk plan zou plaatsen als de
betrekkingen, die op het oogenblik tus
schen Rome en Londen bestaan, zoo
lang de besprekingen, die Lord Perth
met Ciano zal voeren, nog niet tot re
sultaat hebben gehad, dat de toezeg
gingen van Italië in daden zijn omge
zet.
In sommige politieke kringen wijst
men erop, van hoeveel belang het voor
Mussolini Is. in Duitschland te komen,
niet als het hoofd van een in diploma
tiek opzicht alleenstaanden staat, doch
als dat van een land, dat vrijelijk oude
vriendschappen tot nieuw leven kan
wekken of jongere vriendschapsbanden
kan verstevigen.
VEROORDEELD TOT
DRIE JAAR
Wegens den aanslag op den
spoorwegtunnel te
Cerbère
CERET, 24 Sept. (Havas.). De Itali
aan Cantelli, alias Gardella, die op 31
Mei werd gearresteerd, toen hij een
bom wilde plaatsen in den spoorweg
tunnel te Cerbère, is tot drie jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. Twee mede
plichtigen zijn bij verstek veroordeeld
tot 5 jaar gevangenisstraf en 3.000
francs boete.
Japansche bron ontvangen bericht,
volgens hetwelk de Sovjet-Russische
regeering een crediet zou hebben
geopend van honderd millioen roe
bel voor de regeering van Nanking
voor den aankoop van munitie,
vliegtuigen en tanks. Bovendien
zouden vliegtuigbestuurders en des
kundigen naar China worden gezon
den. Een opperofficier van het roo-
de leger zou zich naar Nanking be
geven als militair instructeur, ter
wijl de Komintern een invloedrijk
lid zou afvaardigen naar den raad
voor buitenlandsche politiek te Nan
king.
ZIJ, die zich met ingang
van 1 Octobei- a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
WEATHERPROOF Aj
u 0$??v
o o A cj
op andere pagina's
STADSNIEUWS
Rondweg bezuiden Amersfoort
(Tweede Blad, pag. 1)
Kamertjeszonden door den burgemees
ter verboden.
(Tweede Blad, pag. 1)
Overtreding van de Ioterijwet.
(Tweede Blad, pag. 1)
Lode van Gent houdt een lezing over
Vlaamsche humor.
(Tweede Blad, pag. 1)
BINNENLAND
Veranderingen bij de weermacht.
(Derde Blad, pag. 1)
SPORT
Wielerwedstrijden in het stadion te
Amsterdam.
(Tweede Blad, pag. 2)
Weerverwachting
Zwakke tot matige wind uit
Westelijke richtingen, tijdelijk
toenemende bewolking in het
Westen. Meest zwakke wind
uit Zuidelijke riphtingen, neve
lig tot licht bewolkt in het
Oosten. Weinig of geen regen,
weinig verandering in tempe
ratuur.
Hoogste barometerstand768.4 te
Hannover.
Laagste barometerstand 737.9 te
Seydisfjord.
Op
PRINS TSJITSJIBOE IN CANADA
OTTAWA, 24 September. (Havas).
Prins Tsjits-jiboe, de broeder van den
keizer van Japan, is na een rondreis
van vijf maanden door Europa aan
boord van de Empress of Britain te
Quebec aangekomen.»
