Specht in linkerbocht
afgegleden?
Tetsj au in handen der
Japanneezen
Rome draalt met zijn
antwoord
KOLONIAAL
offensief
„BOVO"
Door afslaan van
motor
Renate Müller
overleden
EXPLOSIE IN
kruitfabriek
ONGEDULD TE
PALESTINA'S
PERIKELEN
AANKOOP VAN
WAPENEN
Belangrijkste
ïeows
Licht
Donderdag 7 October 1937 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 36e Jaargang No. 85
De driemaal-weeksche
dienst op Nederland
uitgesteld
LUCHTAANVAL OP
T AI JOE AN
LONDEN EN
PARIJS
TELEURSTELLING
DER HONGAREN
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
TAXIDIENST
BINNEN en BUITENLAND
Passagiers verzekerd
Tel. 1093- 1830
op aodere pagina's
5 uur 53 min.
De rugge graat van elk reclame-plan
COURANTENRECLAME
AME1SFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Pcr 3 "«nden voor Amersfoort !.9d; per maand 0.65; per PRIJS DER ADVERTENTIEN vïn 1-4 reücls I 1.0S m.t inh««rip »>n een b.wijtnummer,
week gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15 DYE E NfT ANT^Ï^TY elke rejel meer f 0.25. Liefdadighcids-advcrtcntiën voor do
P" P°st P" 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05 L/l_/ L/L/J 1 LrMJ 1 helft van den prijs. - Kleine Adverlenlifn „KEITJES" bij vooruitbelalinü 1-5 regels
POSTREKENING 47910TELEFOON INTERC. 5!350 eent. elke regel meer 10 eent. driemesl plaatsen I I- Bewijsnummer ea.ra I 0.05
Cockpit vernield, de passagiers
kajuit geheel intact
Geen brand ontstaan
te-GR WENHAGE, 6 Oct. Naar wij
vernemen heeft de heer Versteegh.
"waarnemend vertegenwoordiger van de
K-N.I.L.M., die zich naar Palembang
heeft begeven, hedenmiddag aan het
hoofdkantoor van de K.L.M. telefonisch
het volgende medegedeeld:
De „Specht" schijnt normaal van
het vliegveld opgestegen te zijn en
daarna op normale wijze in de lin
kerbocht gegaan te zijn. Hierna moet
het toestel zijn gedaald en met den
linkervleugel den grond hebben ge
raakt, waarbij het 150 graden om
zwaaide
De stuurhut is bij de aanraking
met den grond geheel vernield en
de drie leden van de bemanning,
welke zich hierin bevonden, zijn op
slag gedood. De kajuit was feitelijk
onbeschadigd.
Gelijk gemeld, is de passagier Steen
bergen in het ziekenhuis overleden. Van
de zes overige passagiers hebben Jkvr.
Smissaert en de heer Schoch hoofd
wonden bekomen. De anderen, o.a. de
violist Hubermann, zijn ongedeerd, doch
wel geschokt.
De heer Versteeg alsook de heer
Moes, hoofdinspecteur van de K. L. M.,
heeft nog geen enkele ooggetuige kun
nen hooren. Ook de tweede bestuurder
kon nog niet worden gehoord, omdat
hij, op advies van den geneesheer, eerst
tot rust moet komen.
Het onderzoek wordt voortgezet. Mor
gen zal een telefonisch verslag worden
uitgebracht.
De hoofdredacteur van Aneta seint nog
de volgende bijzonderheden:
Na met het tehulp-gesnelde Douglas-
toestel van de K.N.I.L.M. om 15.50 uur
Midden-Javatijd uit Batavia te zijn ver
trokken, kwamen we binnen anderhalf
uur te Palembang aan. Aan boord van dit
toestel waren voorts de heeren Versteeg
en Moes, vertegenwoordigers van de
K.N.T.L.M. en K.L.M., de heeren Van Lent
en Van Braam van het Luchtvaartbu
reau, de heer .Elleman en verder eenige
mecaniciens.
Aangezien het nog daglicht was, kon
onmiddellijk het onderzoek aanvangen.
Er heerschte groote verslagenheid
naarmate zich de mare over Palembang
verspreidde. Toen het bericht bekend
werd, zijn vijf doctoren direct op weg
gegaan om hulp te bieden
De eerste gewonden, n.l. de heer Bou-
man. een der passagiers, de heer Groe-
neveld. de tweede piloot en freule Smis
saert, zijn zeer spoedig in het ziekenhuis
„Charitas" van de zusters Franciscanes
sen van Roosendaal opgenomen.
Het verongelukte toestel de
„Specht" leverde een droevigen aan
blik op temidden van de groene vel
den bij het vliegveld. De linkervleu
gel was ten deelc versplinterd en de
motorkop was geheel van het toestel
afgeslagen, zoodat het interieur
daarvan als een groote holte zicht
baar is.
Een ooggetuige verklaarde, dat het
toestel bij de eerste bocht zijn even
wicht scheen te verliezen, geheel van
richting veranderde en neersloeg.
De zwaarte aan den kop was de
oorzaak, dat het toestel zoodanig
neerkwam, dat juist de bemanning
in de cockpit er het ernstigst aan toe
was, evenals de passagiers die voor
aan gezeten waren.
Een der inzittenden verklaarde dat
hi] zich nauwelijks bewust was van het
geen zoo vlak na het opstijgen gebeurde.
De poé-t van het vliegtuig is naar Pa
lembang vervoerd.
Tijdens het ongeval was de sfeer re
genachtig en het terrein ecnigszins
drassig, hetgeen overigens op het on
geval van geen invloed is geweest, doch
later het naderen van de plek waar het
toestel is neergestort eenigszins be
moeilijkte. De militairen kapten echter
zeer spoedig een nad.
Droevig was de aankomst in het Cha-
ritas-hospitaal waar de dooden werden
opgebaard en door dr Blopmsma zijn
geschouwd De omstandigheid dat de
slachtoffers onmiddellijk dood waren, is
daarbij slechts een zeer geringe troost
De burgemeester van Palembang. de
resident en de militaire autoriteiten
waren zeer spoedig ter plaatse.
De doktoren hebben eenstemmig ver
boden de patiënten thans te intervie
wen. welk verbod uiteraard door
iedereen wordt geëerbiedigd, ook dooi
de commissie, welke tegen bet vallen
van de duisternis van het vliegveld
vertrok, om via het Charitas-hospitaai
naar Palembang terug te keeren.
De commissie heeft tot nu toe geen
enkel oordeel uitgesproken over de
oorzaak van het gebeurde.
Voorloopig is besloten, dat de slachtof
fers hier morgen zullen worden ter aar
de besteld.
Op het vliegveld „Talang Betoetoe"
nam de drukte voortdurend toe, naar
mate het bericht zich over de stad had
verspreid. De commissie van onderzoek
nam het toestel in oogenschouw, doch
achtte het na voorloopig onderzoek bij de
invallende duisternis beter morgen dit
onderzoek meer diepgaand voort te zet
ten.
Waarschijnlijk kan worden aange
nomen, dat het vliegtuig, nadat dit
was los gekomen, naar links wilde
zwenken, waarop bij het nemen van
een bocht een motor wellicht is afge
slagen .tengevolge waarvan het toe
stel afgleed, om met den linkervleu
gel over de hoornen te scheren, zijn
neus in een slokan (greppel) bo
rend, en aldus even in een schuinen
stand blijvend, vervolgens zich
geheel omdraaiend ook met de
romp en de staart tegen den grond
te komen.
De gevolgen waren, dat de linkermo
tor 25 meter van het wrak te terecht
gekomen en de rechtermotor op een af
stand van 10 meter. De cockpit i6 ge
heel vernield en afgescheurd tot aan
de zitplaateen van de passagiers.
Het is een gelukkige omstandigheid,
dat er geen brand is uitgebroken.
Slechte bij de afgerukte motoren werd
een begin van brand ontdekt, hetwelk
schade heeft veroorzaakt aan een post
zak-
De administrateur van de B.P.M., de
heer Oosten, zorgde onmiddellijk voor
een ziekenauto en voor verplegers ter
versterking van de reeds aanwezige
hulp.-
BERLIJN, 7 October (D.N.
B.) De bekende filmactrice
Renate Mueller is hedenmor
gen in een sanatorium te Ber
lijn overleden.
TOT 23 OCTOBER
BANDOENG, 7 October.
(Aneta-A.N.P.) Het hoofd
bestuur van de P.T.T. deelt
mede, dat in verband met het
ongeluk van de „Specht" de
invoering van den drie maal
weekschen K.L.M. dienst ruar
Nederland zal worden uitge
steld tot 23 October. De drie
maal weeksche postdienst van
Nederland naar Indië blijft ge
handhaafd.
TOKIO, 7 October. (D.N.B.) De
bladen maken melding van een he
vige ontploffing in een kruitfabriek,
waardoor een reusachtige brand i9
ontstaan. Het aantal slachtoffers
van het ongeluk is nog niet bekend.
Er is aanzienlijke stoffelijke schade
aangericht. Men heeft een officieel
onderzoek naar de oorzaak inge
steld.
MUSICI MOETEN VERGUNNING
HEBBEN
BERLIJN, U Oct. (Havas). Voortaan
zal geen buiten landsch musicus, hetzij
componist, dirigent, instrumentalist
enz., zijn kunst in Duitschland mogen
beoefenen zonder vergunning van den
voorzitter der rijksmuziekkamer te heb
ben.
Actief optreden der Japansche
luchtmacht
Hevige tegenaanvallen der
Chineezen
PEIPING, 7 October (D.N.B.) Hel
Japansche hoofdkwartier heeft medege
deeld. dat de Japansche troepen na de
verovering van Tetsjau op 3 October ver
der Zuidwaarts zijn getrokken en den vol
genden dag Koetsioeng hebben bereikt
Twee of drie compagnieën van het Chi-
neesche leger waren onbemerkt achterge
bleven en zü slaagden er in het Noord-
Westelijk deel van Tetsjau te veroveren
en hier stellingen aan te leggen. Zij wer
den evenwel door de japansche reserve-
troepen welke later kwamen vernietigd
Van Japansche zijde wordt medege
deeld dat alle berichten, welke door de
radio te Nanking zijn verspreid over Chi
neesche successen in Noord-China niet
luist ziin De' lapansche troepen rukken
verder op en hebben de versterkte stad
Kwosien in Slansi ingenomen De hoofd
stad van Sjansi Taiioean werd met zwa
re vlicgerbommcn bestookt De Japansche
autoriteiten verklaren dat de Chineesche
burgerbevolking voor het bombardement
de stad had verlaten.
De Japansche generale staf deelt me
dé, dat de Japansche troepen, geholpen
door een pantsertrein en door lucht
strijdkrachten, Pinejoean aan de spoor
lijn Ticntsin--Pockau, halverwege tus
schen Tentsjau en Tsinan, hebben be
zet-
De zegsman van de Japansche mari
ne heeft aan de pers medegedeeld, dat
de Japansche luchtmacht zich op tal
rijke punten van het Chineesche grond
gebied zeer actief heeft getoond, voor
al te Sjanghai, Kwangteh, Nanking en
Kanton.
Tijdens de luchtgevechten rondom
Nanking is een Japansch vliegtuig
neergehaald. De zegsman van het Ja
pansche leger verklaarde, dat de Chi
neesche troepen aan het front van
Sjanghai hevige tegenaanvallen heb
ben ondernomen en in alle dorpen als
mede langs de rivieren belangrijke
verdedigingswerken aanleggen. Een Ja
pansche eenheid, welke de Woesoeng-
kreek overtrok, heeft zware verliezen
geleden. De gevechten in dezen sector
duren voort. Aan de fronten van
Noord-China zetten de Japanneezen hun
opmarsch regelmatig voort in de pro
vincies Sjansi, Hopei en Sjantoeng. De
Japanneezen beweren negen Chinee
sche gevechtsvliegtuigen te hebben
neergehaald en verscheidene op den
grond te hebben vernield.
Volgens Havas zijn te Tientsin vier
gevallen van cholera voorgekomen. Ook
in Dairen is een cholerageval vastge
steld. De Japansche autoriteiten heb
ben voorzorgsmaatregelen genomen om
te voorkomen, dat een epidemie ont
staat onder de Japansche troepen in
China.
De conferentie der ne
gen mogendheden
Op grond van de redevoering van
Roosevelt en de verklaring van het
staatsdepartement wenscht de New
York Times een spoedige bijeenroeping
van de negen mogendheden. De New
York Herald Tribune daarentegen waar
schuwt tegen een terugkeer tot „de
Wilsoniaansche ideologie".
Het Japansche telegraafagentschap
Domei meldt, dat in toonaangevende
politieke kringen verluidt, dat Japan, in
geval een conferentie van de staten, die
het negenmogendhedenvérdrag hebben
onderteekend, bijeengeroepen wordt,
iedere uitnoodiging van de hand zal
wijzen.
De gezant dor Vereenigde Staten in
Zwitserland, Harrison, heeft instructie
gekregen een afschrift van de officieel0
verklaring van het staatsdepartement
ten aanzien van het conflict in het
Verre Oosten te overhandigen aan den
secretaris-generaal van den Volkenbond
Men legt er in welingelichte kringen te
Washington den nadruk op, dat Ame
rika zich nooit verzet heeft teeen de
doeleinden van den Volkenbond cn in
de gevallen, waarin de belangen van
beide parallel liepen, vaak zélfs nog
verder is gegaan dan de Volkenbond.
Geruchten omtrent nieuwe troe
penzendingen uit Italië naar
Spanje
Aanhoudend Britsch-
Fransch contact
LONDEN, 7 October. (Havas).
De Times bevestigt, dat na het
overleg tusschen Eden en Corbin
de Fransche en Engelsche regee
ring het geheel eens zijn omtrent
de noodzakelijkheid van een ant
woord van Rome binnen zeer kor
ten tijd op de uitnoodiging betref
fende een driemogendheden-con-
ferentie om de niet-inmenging tot
een werkelijkheid te maken. De
Fransche en Britsche regeeringen
kunnen de zaak niet langer han
gende houden.
De Daily Telegraph and Mor
ning Post schrijft, dat beide lan
den contact houden, om hun hou
ding te bepalen, wanneer de toe
stand mocht verergeren.
Men Is té Londen niet geneigd crltiek
te oefenen op het Fransche standpunt,
volgens hetwelk het voor Frankrijk on
mogelijk zou zijn do niet-inmengingspo-
litiek te handhaven tegenover een pro-
voceerende interventie van andere mo
gendheden. Het blad maakt in dit ver
band melding van het toenemende aan
tal berichten omtrent voorbereidingen
om een duidelijke overwinning van
Franco te verkrijgen.
De Daily Herald meldt, dat 60 tot
70.000 man gereed staan om uit Italië
naar Spanje te worden gezonden, ter
wijl slecht6 twee weken geleden officieel
de verzekering was gegeven, dat geen
nieuwe troepen naar Spanje zouden
worden gezonden
De News Chronicle schrijft: BIJ de
waarschuwing, die in het accoord van
Nyon lag besloten, komt thans de stem
van Roosevelt. Wanneer ondanks alles
Italië voort mocht gaan Franco te hel
pen, zouden Groot-Brittannic en Frank
rijk daaruit opmaken dat de Italiaan-
6che regeering militaire doeleinden na
streeft. die zoo belangrijk zijn, dat zij
een bedreiging vormen voor het even
wicht der krachten in de Middelland-
sche Zee De Fransch-Spaansche grens
zal dan ophouden een slagboom te
vormen tusschen de regeering van Va
lencia en de buitenwereld Er is vroe
ger bluf geweest in de Fransch-Engel-
sche houding. Dat is nu niet meer
zoo Integendeel thans heerscht een
koelbloedige vastbeslotenheid de inter
ventie te beëindigen of haar na te vol
gen.
Gedeeltelijke mobilisatie
in Italië?
Zelfs doen reed6 naar van ande
re zijde verluidt geruchten de
ronde omtrent een mobilisatie van
twee Italiaansche lichtingen, hetzij
om déze soldaten naar het Iberische
JERUZALEM, 7 Oct. (Reuter). - De
Moefti van Jeruzalem zou telegrammen
hebben gezonden aan de Arabische vor
sten, waarin hij hen in kennis stelt van
de laatste maatregelen der Palestijn-
sche regeering en waarin hij hen uit
noodigt onmiddellijk bii de Britsche
regeering tusschenbeide te komen, op
dat den Arabieren in Palestina weer
recht zal geschieden. Deze Arabische
vorsten zijn: koning Ghazi, koning Ihn
Saoed en de Imam van Jemen. Jahja
In de eerste perscommentaren sedert
Vrijdag wordt opgemerkt, dat ondanks
de regeeringsaetie het Arabische vraag
stuk urgent blijft en een billijke oplos
sing eischt. Dé algemeene toon der bla
den is gematigd en ingèhouden.
Schiereiland te zenden, hetzij om
ze gereed te houden, indien er ern
stige spanningen mochten ontstaan
in verband met de uiteenloopende
inzichten van Frankrijk en Enge
land eener-. Italië anderzijds, wat
de niet-inmengingspolitiek ten aan
zien van Spanje betreft
Uit Parijs wordt nog door Havas ge
meld, dat men nog niet weet welke hou
ding de regeering van Mussolini zal
aannemen, maar niettemin is men van
oordeel, dat, indien zij het karakter van
een brute weigering mocht dragen, de
reactie hierop niet zal uitblijven. Voorts
meent men te weten, dat de regeering te
Rome zal besluiten een poging te doen
tot de noodzakelijke verzoening. Vol
gens inlichtingen der Italiaansche pers
zou zij vragen de onderhandelingen of
in do Londensche commissie te voeren
of Duitschland ate vierden deelnemer
bij de door Frankrijk en Engeland voor
gestelde conferentie te betrekken.
Nieuwe campagne der Duitsche
bladen ten gunste van de
teruggave der afge
nomen gebieden
De „diefstal" moet ongedaan
worden gemaakt
BERLIJN, 7 Oct. (Havas) Blijkbaar
op instructie van hoogerhand is de
Duitsche pers in hot koloniale vraag-
tot een offensief overgegaan, dat be
schouwd kan worden als het begin van
een krachtige propagandacampagne
voor teruggave aan Duitschland van de
koloniale gebieden, die het bij het ver
drag van Versailles werden ontnomon.
De Deutsche Allgcmeino Zeitung deelt
mode, dat het in de eerste plaats de be
doeling der Duitsche regcering is do
Duitsche en do internationale openbare
meening vertrouwd te maken met het
denkbeeld, dat de Duitsche koloniale
eischen er nu eenmaal zijn en niet meer
teruggetrokken kunnen worden
De bladen herinneren aan de redevoe
ringen van den laatsten tijd cn nemen
de argumenten over, die nu al jaren in
gebracht worden tegen wat zij den
„diefstal" der Duitsche koloniën noe
men .Zii verklaren eenstemmig, dat de
teruggave dezer koloniën niet slechts
een noodzakelijkheid is, doch tevens
een kwestie van nationale eer.
De Berliner Borsenzcitung schrijft o.a.
nog. dat koloniale activiteit van
Duitschland voorwaarde is voor gelei
delijke vermindering van deviezencon-
tróle en het blad bestrijdt het argument,
dat men Duitschland door teruggave
zijner koloniën geen strategische moge
lijkheden mag verschaffen.
De Deutsche Allgemeine Zeitung stelt
vast, dat Engeland, en vooral Zuid-
Afrika. zich dank zij het feit, dat En
tente tiidens den wereldoorlog de Congo-
acte gesehonden heeft en ook in Afrika
den strijd van blanken tegen blanken
en van kleurlingen tegen blanken niet
vermeden heeft, geplaatst ziet tegepovor
een gistende wereld van kleurlingen
Duitsche koloniën in Afrika, aldus het
blad, zouden voor de blanke natie
slechts een verlichting, nimmer echter
een bezwaar vormen.
BOEDAPEST, 7 Oct. (Havas). Com-
mercieele en financieel? deskundigen
zullen Dinsdag a.s naar Rome vertrek
ken, teneinde onderhandelingen te voe
ren over een regeling betreffende de
economische bepalingen der overeen
komsten van Rome en o.m ten aan
zien van de herverdeelinz der Italiaan
sche graan- en veeimporten, die niet
alleen meer verdee'd worden over Hon
garije en Oostenrijk, maar over Hon
garije, Oostenrijk ep Zuid-Slavië. Dit
laatste is een logisch gevolg van de
redevoering van Mussolini te Milaan
waarin hij een verbetering in de be
trekkingen tusschen Italië en Zuid-
Slavië bekend mankte. F.r is door dezen
toestand een pijnlijke indruk gewekt te
Boedapest. Er is geen enkele publiciteit
aan gegeven, dat Italië op discrete wij
ze twee weken geleden de economische
bepalingen der overeenkomsten van
Rome heeft opgezegd. Men geeft echter
toe. dat Hongarije nieuwe afzetgebieden
zal moeten zoeken voor zijn graan en
vee, o a., naar de Pesti Naplo voorstelt,
Zwitserland of de Scandinavische lan
den.
OUDSTE- en BETROUWBAARSTE ADRES
VOOR
STADSNIhllWS
Jubileum van K. Gramsma herdacht,
(Tweede Blad, pag. 1).
Feestavond A.M J.O
(Tweede Blad, pag. 1).
Filmavond E.H.B.O.
(Tweede Blad, pag. 1).
SPORT
Aljechin geeft eerste partij gewonnen.
(Eerste Blad, pag. 2).
Weer ver wachting
Medegedeeld door. het K N.M.I.
te De Bilt.
Matige, in het N. tijdelijk nog
krachtige O. wind. toenemende
bewolking met kans op regen
vooral in het Z.. weinig veran
dering in temperatuur.
Hoogste ba rome tens tand 773-9 te Sarna,
Laagfc-te barometerstand 751.3 te Genua,
HERTOG VAN WINDSOR
NAAR DUITSCHLAND
BERLIJN, 7 October (ReuterNaar
in buitenlandsche kringen alhier verno
men wordt, zullen de hertog en her
togin van Windsor, die Maandagmorgen
hier verwacht worden, tijdens hun ver
blijf in Berlijn waarschijnlijk de gasten
zijn van dr. Ley, den leider van het
arbeidsfront. Men acht het aannemelijk,
dat zij hier ongeveer li dagen zullen
vertoeven. Den hertog zullen de mo
derne arbeiderswoningen getoond wor
den. Hij zal strict incognito reizen. Het
is niet bekend, of bij Hitier zal ontmoe
ten, maar men acht dit onwaarschijn
lijk.
Groote Russische bestel
lingen in Amerika
WASHINGTON. 7 October (Reuter).
Sovjet-Rusland heeft in September in
de Vereenigde Staten voor meer dan
tien milliocn dollar wapenen en oor
logsmateriaal gekocht, waarvan meer
dan de helft voor oorlogsschepen.
Deze aanknopen blijken uit de sta
tistiek van den raad van contróle op
den handel en den uitvoer van wapenen
en oorlogsmateriaal.
Het i9 het hoogste bedrag, flat in één
maand door eenige mogendheid in
Amerika is besteed. Na Sovjet-Rusland
komt China met aankoopen in Septem
ber tot een bedrag van 2 309,099 dollar,
in hoofdzaak voor bommen, granaten
cn mijnen.
De schrootverschepingen uit de Ver
eenigde Staten nemen voortdurend toe.
Volgens door het departement van han
del gepuhliceerde cijfers is Japan de
voornaamste kooner met een hoeveel
heid van 1 730.000 ton over de eerste
acht maanden van dit iaar. op een tota
len uitvoer van 3.079.00 ton
Dan volgen Groot-Brit tannic met
535.000 ton en Italië met 212.000 ton.
Gisteren is een hoeveelheid van 5000
ton aan boord gebracht van de schepen
St. Louis en New York van de Ham
burg— Ameri kal ün.
Tamelijk verrassend is. dat dit ver
voer geschiedt met schepen, die den
overtocht in 6 a 7 dagen doen. daar
schroot gewoonlijk met langzaam va-
rendè vrachtschepen wordt vervoerd.
