Else Mauhs als Elizabeth Dragers van Supinator-zolen Alléén bij Joh. Bottinga FOTO-EXPOSITIE VAN EEMLAND In onze bioscopen 111111111111111111111111111111 lllll Groot spel 'T 6CONCERTEN VONDEL- VARIA Gratis bijstelling en controle op de May-Voetspiegel door gediplomeerd Voetspecialist. Onze voorraad BALLY en andere bekende merken is grooter dan ooit te voren TIJDELIJK Utreehtschestraat 14 VERGEET HET NIET! CONCERTVEREENIGING VERGEET HET NIET! Vraagstukken en resultaten 2e BLAD PAG. 1 AMERSFOORTSCH DAGBLAD ZATERDAG 23 OCTOBER 1937 STADSNIEUWS Een uitvoering voor Amicitia en den Amersfoortschen Kunstkring J OSSET, do schrijver van „Eliza- both", heeft verteld, dat hij het eerst in een bioscoop geïnspi reerd werd op de persoonlijkheid van Koningin Elizabeth, door een film, waarin zij voorkwam en dat hij daarop, slenterende door Parijs, voorbij een kunsthandel kwam, waar in het winkelraam een schil derij, dat Elizabeth afbeeldde, hem zoo aantrok, dat hij uit haar ge laatstrekken haar wezen trachtte te doorgronden. Het is wel curieus, 'dat de filca hier bevruchtend werk te op het tooneel, zij het ook slechts door een indicatie te geven. Maar de film heeft zooveel aan het tooneel ontleend, dat dit nog maar een kleine compensatie is. Het beeld van Elizabeth moet Josset zijn gaan inirigeeren. Hij is medicus, het geval Elizabeth interesseerde hem, hij heeft in haar wezen willen door dringen en hij heeft daar voor den psycholoog verrassende dingen gevon den, Het is mogelijk, dat Josset school maakt en zijn stuk het eerste is van een reeks historiische figuren, bezien in het licht van de moderne psycholo gie. Het is ongetwijfeld interessant ou de gegevens te herscheppen in 't licht van de moderne wetenschap, het ver diept de figuur en maakt dat wij den afstand .van het verleden verliezen Is er wel ooit een tijd geweest waarin het „tout savoir e'est tout pardonner" zoozeer zin kreeg, dan de onze. Het levensgeheim van Elizabeth maakte haar kracht uit en haar zwak te. Het kennen van haar geheim is de sleutel op haar leven. Wat het leven van deze vrouw vergiftigde is een ge beurtenis uit haar jeugd, die maakte, dat zij zich nimmer aan een man kon geven, omdat haar afkeer sterker is dan haar liefde. Dit maakt haar sterk als koningin, zii kan geen heeischer boven zich dulden en het verdrongen liefdescomplex maakt plaats voor een ander, de liefde voor Engeland. Haar tekort aan liefdeleven compenseert zich in kwaliteiten ,die haar bij uit stek geschikt maken als regeerend vorstin. Haar gemis aan overgave ls van een tekort aan deugd geworden. Hoezeer Josset Elizabeth doorleefd heeft blijkt uit de minutieuze detail- leerine van zijn sujet. Geen scène of ze belicht Elizabeth. Geen gesprek, of het is op haar persoonlijkheid afge stemd. Met groot gevoel voor tooneel heeft hij ons. voetje voor voet je, tot haar wezen ingeleid. Tot het einde heeft hij de spanning bewaard door haar levensgeheim stap voor stap te ontsluieren, maar eerst aan het slot ge heel prijs te geven. Deze diepgaande ontleding van een mensch geeft gelegenheid tot zoo groot en sterk spel als wij sedert de roman tische periode waarvan wij den na bloei nog gekend hebben, niet meer ge zien hebben op de planken. Er waren haast Shakesperiaansche momenten, wat. kracht, wat kleur betreft en visi- oenaire helderheid. Het zal interes sant zijn Josset eens over zijn stuk to hooren. hij komt er binnenkort hier zelf van vertellen voor Nederland- Frankrijk. Elizabeth Else Mauhs. Van een ontstemdheid van deze groote, dus overgevoelige actrice een ook licha melijke gevoeligheid, die ontzien moet worden waarvan Arnoldi ons vooraf op de hoogte stelde, bleek in het spel gelukkig niets. We kunnen ons begrij pen, gezien de enorme concentratie, die de rol vraagt, dat een niet op tempe ratuur zijnde kleedkamer deze frêle vrouw doodongelukkig maakt. Het eu vel was spoedig verholpen. Els Mauhs heeft zich aan de rol gegeven met vol ledig begrip, zij verklaarde ons deze vrouw, zooals Josset het bedoeld moet hebben. Dat wat haar leven vergiftigt, haar wil zich te geven en haar eeuwi ge onmacht, haar liefde voor Essex en het langzamerhand opkomende nood zakelijke zich van hem te ontdoen. Het bewust worden hiervan, het was groot spel, zooals wij zelden zien. Ook de haas.t in krankzinnigheid geuite biecht, die haar diepste geheim ver raadt. Na het slot staat zii dan ook te recht alleen op het tooneel en er ging een ovatie rechtstreeks tot de actrice, die het karakter droeg yan 'n persoon lijken dank voor wat zij ons schonk. Het zou ons te ver voeren, het spel van de anderen te gaan ontleden. „Het Masker" kon het stuk vrijwel zonder fwakke plekken bezetten en dat wil bij zulke eischen. wat zeggen Bleet van Praag als Bacon wat onder de maat, Arnoldi als Rohet rCecil was een leidende figuur, sluw en toch eerlijk, als het ging om zijn doel te verdedigen. Gobau (Essex) gaf goed den overmoc- digen krijgsman, gefolterd als de pri mitieve man, die nimmer aan zijn rechten komt en nimmer heerschen kan over een natuur als Elizabeth. Er stond een prachtig decor van prof. Hei-man Rosse, dat op eenvoudige w|jze door doeken, fraai van kleur, ge wijzigd werd. Jammer dat de begelei dende graraofoonmuziek meestal meer stoorde dan ondersteunde en aan het slot door een fout zelfs tot een lach wekkend incident dreigde te worden, zoon iet het spel van Else Mauhs hier tegen ruimschoots opgewassen bleek. Er werden Else Mauhs bloemen aange boden namens Amicitia cn de Amers foortschen Kunstkring. Wat we ook in dit seizoen nog te zien krijgen, stuk ken op het plan van Elizabeth zullen wel tot de uitzonderingen blijven be- hooren. V, De gevolgen van de uitgave van Palamedes UIT al zijn werken leeren wij Vondel kennen als de gezonde, rustige evenwichtige mensch, doch op één punt kon hij toornen en niet malsch en dat was, wanneer zijn gevoel voor rechtvaardigheid en vrijheid werd aangetast. Het duidelijkst komt dit naar voren na de terechtstelling van Joan van 01- denbarneveldt. En wel merkwaardig, dat de tegenwoordige tijd zijn veront waardiging rechtvaardigt. In 1619 viel het hoofd van den ouden staatsman op het schavot. Een diepe wonde heeft dit onrecht in Vondel's ziel geslagen, doch niemand dorst toen' in het openbaar den veroordeelde verdedi gen, ook Vondel niet, althans toen nog niet. Doch in stilte dicht hij zijn Pala medes, een episode uit den Trojaan- schen oorlog, waarin overal de Olden- barneveldt-tragedie doorschemerde. Als het verschijnt, vertoont het zelfs een titelblad, waarop Palamedes is afge beeld met trekken, die aan Oldenbarne- veldt doen denken. Vondel gaf het in 1625 uit. Dadelijk brak een storm los. Van den Haag uit kwam het bevel dat de uitgave moest worden in beslag genomen en de dichter Bacilleivtijit is najaarstijd bacillen- tijd Zie ze onzichtbaar zweven Ze zijn er allemaal op uit Je bed-arrest te geven! De Praeees der Bacillenclub Beval in deze dagen: Het is bacil-hoogconjunctuur! Zweeft uit! En U zult slagen! De leden 'hebben elk voor zich 't Bacillen-been genomen, Zijn groetend uit elkaar gegaan En a g tot den mensch gekomen...! Bacillen-tijd je ziet ze niet Bacillen zijn zoo gniepig Ze zweven richting: neus en mond, Je voelt 't. je wordt griepig a Bacillen-tijd ze glijden zóó, Onaangediend naar binnen En doen hun aanval zeer tersluiks Op hééle huisgezinnen! U bent nog vrij? U hebt geen last? Dan bóft U! Dat is prachtig! Doch blijft U juist in dezen tijd Toch steeds bacil-indachtig! De lucht zit vól bacil-gespuis, Is één baoillen-zwerming i Slik è.Lles, wat beschermen kan a Ook dè.t is-.., luchtbescher ming! PHILIA, (Nadruk verboden), worden uitgeleverd. Hier gold het Ma jesteitsschennis, het ging dus om Von del's hals. Vondel vond echter steun bij de Amsterdamsche burgemeesters en bii de vroedschap. Deze weigerden uitleve ring; maar voor alle zekerheid vond Von del het toch raadzaam zich schuil te houden tot de storm voorbij was. Eerst verschool hij zich bii zijn zuster Clemen- tia, doch deze verweet hem al dat ge vaarlijke geschrijf, vandaar dat hij er den voorkeur aan gaf om op de in den winter verlaten hofstede Scheybeeck van zijn vriend Baeck een toevlucht te zoeken. Spoedig daarna vernam hij, dat de stad geweigerd had hem uit te leveren, en dat de zaak zou berecht worden door de eigen schepenen. Hii kwam eraf met een geldboete van f 300. Het gevolg van dit alles was dat de eerste aanvankelijk in beslag geno men druk binnen veertien dagen was uitverkocht, en dat in dat jaar nog zes drukken verschenen. Deze zeldzame eer ste druk is op de Vondeltentoonstelling aanwezig, en is ook daarom belangrijk, omdat in latere drukken wijzigingen zijn aangehracht. Vondel was in eens beroemd en in trek. Door de Oldenbarneveldt-tragedie werd hij ook hekeldichter. In hetzelfde jaar van de Palamedes verschijnt zijn: „Gespreek op het Graf van wijlen Joan van Oldenbarneveldt", later zijn „Gcuse- Vesper of Siecken-troost voor de vier-en- twintich" (rechters) cn zijn „Jaergctijde van wijlen Heer Joan van Oldenbame- veldt", en veel later, in 1657 het beken de gedicht op „Het stockske van Joan van Oldenbarneveldt". Op de Vondeltentoonstelling ïri Fle- hite is, onder het bekende schilderij van Oldenbarneveldt, een vitrine ingericht, waarin al deze werken', met het origi- neele stokje, zijn uitgestald, en waarin bovendien een zeldzaam autograaf (eigen geschreven stuk) van Vondel aanwezig is. Pedicure Massage Reparatie Matige prijzen Huzaar in het N.S.B.- Kringhuis Door de militaire politie Is gister avond een inval gedaan in het Kring huis van de Nationaal Socialistische Beweging aan de Kamp alhier. Een aantal leden van de N.S.B. was hier bijeen, hetgeen op zichzelf niet vreemd is, daar verschillende leden hier den avond doorbrengen met ont- spanningsspelen. In hun gezelschap bevond zich gisteravond evenwel een dienstplichtige huzaar, een zekere S. wicn het verboden was in het N.S.B.- huis te vertoeven. De militaire politie was er van op de hoogte, dat S. zich meerdere malen 'sa\onds in het Kringhuis ophield. Gisteravond heeft zij een inval ge daan in het Kringhuis en den dienst plichtigen huzaar gelast zich onmiddel lijk te verwijderen. H.B.S.-FEESTAVOND Op den feestavond van de A.H.B.S.C., welke heden in de Valk zal plaats vin den, zullen ter populariseering van de schermsport, eenige partijen op sabel en degen getrokken worden tusschen twee van de beste Nederlandsche scher mers, t.w. W. Driebergen en D. W. v. d. Bosch. De oefenmeester Verheyen zal als hoofdsecondant optreden. Bestelde U reeds Uw ABONNEMENTEN? Hoofdkaart le rang 6.25 gld. Bijkaarten le 5.gld. Hoofdkaart 2e 5.gld. Bijkaarten 2e 3.75 gld. Jeugdkaarten 2.50 gld. Alle gewenschte inlichtingen. Secretariaat Ir. C. B. VAN DER TAK Groen van Prinstererlaan 25. Tel. 1265. 99 Het op hooger niveau brengen van de amateur-foto grafie De Film- en Fotokring „Ecm- land" stelt onze stadgenooten op Donderdag 28, Vrijdag 29 en Zater dag 30 October a.s. in de gelegen heid kennis te maken met het werk zijner leden. Deze vereeniging houdt dan haar eerste tentoonstelling in de expositie-zaal van Sierkunst aan de Steven van der Hagenlaan, Men zal daar een indruk krijgen van hetgeen door onderlinge samenwerking individueel op het gebied der amateur- fotografie kan worden bereikt. De tentoonstelling beoogt niet te zijn een illustratie van onderlingen wed ijver, maar zij draagt een uitsluitend propagandistisch karakter, en wil den bezoekers een impressie geven, hoezeer de vereenigingsarbeid stimuleerend kan werken op de resultaten van hem of haar, die door aesthetisch-fotografischen zin méér wil bereiken, dan wat de ge meenschap zoo gaarne met -het woord „kiekje" pleegt aan te duiden. Immers, terwijl de laatste categorie van beeldop namen slechts voldoening schenkt aan louter prctcntieloozo overwegingen, zijn bij de eerste allereerst in geding de vraagstukken van vlakvulling, bceldop- bouw en compositie, welko vraagstuk ken haar uiteindelijk resultaat in het zelf-vervaardigen van een mooie ver grooting beloond zien. „Eemland" beoogt dus het brengen op hooger niveau van de amateurfotogra fie en tracht daartoe binnen zijn kring te verzamelen al degenen die met ambi tie de schoonheid in natuur en leven door middel van een camera wenschen vast te leggen, Dit streven wordt onder- 99 11111II11111111111 Ij 1111111111111111 Gran dl-Tlheatre De „Goede Aarde" leert ons iets, dat van onschatbare waarde is, nu China juist ineer dan ooit in het licht der openbaarheid staat, moet deze film aanschouwd worden door allen, wier sympathie uitgaat naar dat groote, volk van China in zijn moeilijken en harden strijd om zijn bestaan. Sidney Franklin heeft Pearl Buck's veelgelezen roman „The Good Earth" verfilmd en hij heeft er een buitenge woon mooie film van gemaakt. Het is een eenvoudig verhaal, maar het is in al zijn eenvoud van een ontroerende schoonheid. Het is in hoofdzaak de ge schiedenis geworden van O-Lan, de be deesde keukenslavin uit het Groote Huis, die de vrouw wordt van den jon gen boer Wang. Zij maakt met hem de grootste ontberingen door, helpt hem bij het werk op den akker schenkt hem drie kinderen, onderneemt met het ge zin in een tijd van droogte en hongers nood in het. Noorden een eindeloozen tocht naar het Zuiden, beleeft in Pe king de revolutie, waagt haar leven om een zakje met juweelen dat zij na de plundering van het „Groote Huis" heeft gevonden naar huis te kunnen mee brengen en moet dan aanzien hoe Wang van den rijkdom, die zij hem onder levensgevaar heeft verschaft, een licht zinnig leven gaat leiden met een thee huis-danseres. Een sprinkhanenplaag, die in enkele uren tijds al Wang's be zittingen dreigt te vernietigen, herin nert hem er eindelijk aan, hoe spoedig aardsche rijkdom in armoede kan ver- keeren en wijzer geworden door deze les keert hij tot O-Lan terug. Maar al 't doorgemaakte leed heeft gemaakt, dat O-Lan nooit van haar inwendige ver wonding, die haar tijdens de plundering van het paleis in Peking is toegebracht is genezen, en zij sterft op den bruilofts dag van haar oudsten zoon. Men heeft dit verhaal verfilmd met zooveel eerbied, teederheid en dichter lijk gevoel, als men maar weinig aan treft. Zelden zijn er films gemaakt met een dergelijke liefde voor het zorgvul dig uitgewerkte détail, zulk een van zelfsprekendheid in de toepassing van het exotische, een zoo fijngevoelige be handeling en verdieping va.i de psycho logische elementen. Paul Mundi, Luise Rainer, Walter Conelly, Tilly Losch, Charley Grapewin en Jessie Ralph ver tolken de hoofdrollen in deze film, die behalve door dit zestal, overigens geheel door acteurs van Aziatischen bloede voi'Clt gespeeld en het is geen geringe lof voor spelers en regisseur, dat men moet erkennen, in de heele film geen Paul Muni en Luise Rainer, de belde hoofdfiguren uil Pearl S. Buck's ro man „De Goede Aarde Scène uit de film „De Goede Aarde". O-Lan temidden van de revolutionnaire soldaten in de groote stad oogenblik het gevoel te krijgen dat hier Westerlingen Chineesch doen. Zoo zui ver is iedere rol doorvoeld en met zoo veel reverentie voor de psychologie en de gebruiken van het Oosten hebben de Westersche acteurs zich verdiept in de karakters die zij te vertolken hadden. Ongedwongen, doch zeer poëtisch is de wijze waarop Franklin de natuur van China met al haar schoonheid en on barmhartigheid in het verhaal heeft ver werkt. Onvergetelijk grootsch in hun wreede verschrikkelijkheid zijn o.a. de beelden van de sprinkhanenplaag. Het programma, dat aan deze film voorafgaat, is zooals gewoonlijk weer buitengewoon goed verzorgd, wij moe ten in de eerste plaats het wereld nieuws in toon en beeld noemen. City Theater De film „Alarm in Peking" gaat terug naar het jaar 1900, ten tijde van den z g. boxeropstand in China, een Chineesch nationale beweging welke gericht was tegen de Europeanen. De opstand lever de echter niet het beoogde doel op, wel een groot aantal slachtoffers Sedert dien is de Europeesche penetratie voort gezet en moest het oude China een her vormingsgezinde politiek gaan volgen. De film geeft den toestand in China weer voor deze ingrijpende omwente- ng, zonder dat de inhoud aanspraak wil maken op historische juistheid. De intriges en de handelende personen zijn slechts geesteskinderen van den schrij ver van het tekstboek. Een inhoudsbeschrijving zou hier te ver voeren. De Europeanen handhaven zich tenslotte tegen de Chineesche aan vallen. Temidden van wapengeweld en listen, neemt een vrouwspersoon een be langrijke plaats in. Ook zij slaagt er in vele hinderpalen te overwinnen, niet in de laatste plaats die op het gebied van de liefde. Gustav Fröhlich en Peter Voss zijn hun rollen wel toevertrouwd; met kennis van zaken heconcurreeren zij elkaar het meisje, waarbij de schoon ste cavalier Fröhlich natuurlijk als overwinnaar uit den strijd komt. Het spel van Leny Marenbach staat nog niet op dezelfde hoogte; Paul Wester meier en Hugo Fischer zijn sergeants van het goede soort. Met al een film, waarin men de rea liteit moet zoeken, doch die nochtans een zeer onderhoudend verhaal in beeld brengt. steund door interessante werkavondert in een eigen prima geoutilleerde don kere kamer; door het houden van ver gaderingen in een gezellig milieu; door het organieeeren van cluhtochten on het houden van leerrijke lezingen. Dergelijke fotoclubs bieden een gele genheid hat „vak" tc leeren, de moeilijke techniek in theorie cn practijk onder do knie tc krijgen en vanzelfsprekend stellen zij voorbeelden van hetgeen ver- gevorderden prestoeren op technisch en artistiek gebied. In verhand met derge lijke clubs schreef de H.P. o.a.: De clubs makon van „kiekers" se rieuze amateurs, wijzen hoe hun werk te verdiepen en te veredelen. Zij geven inspiratie cn enthousias me. Er schuilt ook een fout: het feit, dat menigeen door te veel cri- tiek en te veel opleiding zijn indivi- dueelen kijk verliest, zich kunste naar waant, doch slechts navolger is. Maar de werkelijke artist weet zich hieraan te onttrekken, kan zich niet laten dwingen en blijft zichzelf. Dit zijn in den regel ook wel zij, die volkomen onverschillig zijn voor critiek, hoe afbrekend die ook moge zijn, want zij zijn en blij ven zichzelf, onverschillig of ande ren hun werk bewonderen of afkeu ren, En ook zij kunnen van een fo toclub profijt trekken door de mo gelijkheden van de vakkundige op leiding in de ingowikkcldo technie ken, Onze wenschen Do waarde van een foto zit minder iri de duurte van de camera, dan wel in clen persoon, die de opname maakt. Wij hebben allemaal den wensch, een be tere uitrusting te krijgen, dan waar over we thans beschikken. Lichtsterke re lenzen, fijnere afwerking, optische afstandsmeter, elcctrische belichtings meter, enfin, men vuile zelf het lijstje maar aan; er i6 immers zooveel begeer lijks. Nieuwigheden, snufjes, vondsten, zij lokken en trekkenen toch, on danks hun positievo waarde valt soms werk op, dat met middelmatige, neen, met primitieve middelen werd bereikt en dat toch buitengewoon goed is. Geen toeval, maar het gevolg van knap vak manschap. Het zoo heel precies weten, hoe het gereedschap te hanteeren, hoe het materiaal te gebruiken, hoe de om standigheden uit te huiten, te weten wat interessant is en hoe het. belangrijke naar voren te brengen, hoe te roeien rnet de aanwezige riemen. Daar zit de kern cn als alles goed is, mag er des noods wel wat aan de techniek man- keeren. Het is minder belangrijk of de reiskiekon met do laatste type klein- beeldcamera zijn gemaakt of met een box, dan wel hoe ze gemaakt zijn. Of ze een volmaakte scherpte hebben weegt minder zwaar dan het feit, of het onder werp dc moeite waard is en met een goede visie werd opgenomen, of dat, wat ter herinnering werd vastgelegd wel van blijvend belang is en ook an deren belang zal inboezemen, maar vooral hoe het gefotografeerd werd. De genoegens en de gunstiger mogelijkhe den van een dure camera mogen niet worden onderschat, doch hoeven even min te worden overschat. Een feit is, dat met zoo heel vele toestellen zoo heel veel beter had kunnen en ook moeten worden gewerkt. Velen zoeken zoo vaak de fout in de tekortkomingen van hun werk bij hun apparatuur en niet hij zichzelf. Gezamenlijk trekken de leden van zoo'n club er op uit om opnamen te ma ken en wie raad of hulp begeert, krijgt die. Voor beginnelingen is dit van niet te onderschatten belang Zij hebben hun werkavonden, waarbij de verschillende onderdeelen van de. techniek onderhan den worden genomen en waar dikwijls vakfotografen en ervaren amateurs wor den uitgenoodigd om te demonstreeren of lezingen te houden. Gezamenlijk heeft men er tijdschriften, rondzendmappen met fotomateriaal, en men kan er in de practijk kennis maken met kleurenfo tografie. Op de tentoonstelling zal ook een af- deeling zijn gerescrveeid voor inzendin gen van. enkele Amersfoortsche vak-fo- lografen, terwijl door projectie van op namen in natuurlijke kleuren deze show wel zeer aan actueele belangrijk heid wint. De diapositieven zijn ge mankt op de Agfa Color kleinbeeld film (24 X 36 m.M.) en gemonteerd tusschen twee dekglaasjes 5X5 c.M. EIERVEILING 21 Octobor Aanvoer ongeveer 25.000 stuks. Witte eieren f 5.00—f 5.25; bruine eieren 5.20—5.40; heneieren 3.20 3.40, eendeieren 3.35.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1937 | | pagina 5