CHINEEZEN LIJDEN
ERNSTIG ECHEC
Feesteli j ke stemm ing in
Japans hoofdstad
Couranten-reclame
CUESTA DE LA REINA
OMSINGELD
DÉ EËMLANDED
Enorme brand
in Tsjapei
TSJAPEI'S VAL
MAROKKO IN
BEROERING
Euwe verliest
tiende partij
Licht op
5 uur 10 min.
Voor Bleyle Kleeding
Woensdag 27 October 1937
Uitgave; VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
36 e Jaargang No. 102
De Japanneezen planten de vlag op
het Noorderstation te Sjanghai
Succes
Tuin
bron van vreugde
De burgerstrijd in Spanje
VALENCIA BOEKT
EEN SUCCES
MINISTER HOSTE
GEKRITISEERD
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
LEYTAX
Tel. 1788
Oudste en betrouw
baarste adres in
BINNEN- EN
BUITENLAND
Japan's weigering
AMERSFOOR1SCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
- weck met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 285. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigbcids-advcrtcnticn voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Renbaan van Kiangwan even
eens in Japansch bezit
Beschieting van Britsche
voorposten
SJANGHAI, 27 Oct. (Reuter).
De Japanneezen hebben om 6 uur
50 vanochtend hun vlag op het
Noorderstation geplant, nadat de
Chineezen zich een kwartier te
voren hadden teruggetrokken. De
Japanneezen hebben voorts de
renbaan van Kiangwan bezet,
welke onmiddellijk naast het dorp
Kiangwan is gelegen. Om half acht
werd de opmarsch voortgezet in
den geheelen sector van Tsjapei
en het Hongkioe-park. De Chinee-
sche verdediging ten N. van de
internationale nederzetting is ver
pletterd. Andere Japansche strijd
krachten trekken uit Tatsjang op
in de richting van den spoorweg
Sjanghai—Nanking.
Een Japansch vliegtuig heef'
tegen 6 uur gisteravond Britsche
voorposten bij het Jassfieldpark
uit machinegeweren beschoten. De
Britsche militairen hebben vuur
gegeven uit Lewis-geweren. Men
gelooft, dat het vliegtuig, hetwelk
wegvloog, getroffen is.
Nader meldt Reuter, dat de
Japanneezen eveneens de be
stuursgebouwen bij het Noorder
station, die den naam „Het Chi-
neesche Alcazar" dragen, de
spoorwegsplitsing van Markham-
road (waar de lijnen Sjanghai
Nanking en SjanghaiHankau
uiteengaan) en het station van
Tsjensjoe hebben bezet.
In Tsjapei woeden branden over
een oppervlakte van verscheidene
vierkante mijlen. De Chineezen heb
ben hier mijnen tot ontploffing ge
bracht en gebouwen in brand gesto
ken. alvorens zich terug te trekken.
De brand die thans in deze stads
wijk voortwoedt. is naar men zegt
de grootste die in het Verre Oosten
is voorgekomen sedert de aardbe
ving in Tokio in 1923.
Enkele Chineezen houden nog
steeds stand in Tsjapei, dat thans
door de Japanneezen is omsingeld.
Tijdens bovenvermelde beschieting
van Britsche voorposten door een
Japansch vliegtuig zijn geen Brit-
•che slachtoffers gevallen Wel is
een Italiaanse!» soldaat gedood door
een granaat uit een luchtafweerka-
non. die neerkwam in den Italiaan-
schen verdedigingssector.
Waarnemers verhalen, dat de Chi-
neesche terugtocht in goede orde is
voltrokken.
Het Chineesche agentschap Central
News meldt, dat de Japansche lucht
macht Soetsjau zesmaal gebombardeerd
heeft en Nanking twee keeren. In de
hoofdstad zou weinig schade zijn aan
gericht.
Chineesche successen op
de overige fronten
Het dagblad Takoengpau meldt, dat
de Chineesche troepen hun successen
aan de grens tusschen Hopei en Sjansi
voortzettende, den belangrijken bergpas
van Niangtsekwan volkomen bevrijd
hebben. (De Japanneezen daarentegen
beweren» dat z ij den pas hebben ver
overd). In het Noorden van Sjansi heb
ben de Chineesche troepen Sikau bezet,
waardoor de Japansche troepen van
hun basis afgesneden zijn.
Central News meldt voorts dat de
Chineesche troepen den bekenden heu
vel Jenmenkwan in Noord-Sjansi. die
beschouwd wordt als de Noordelijke
toegangsweg tot de middenvlakte van
Sjansi, heroverd hebben
In het hoofdkwartier van Tsjang
Kai Tsjek is een telegram ontvangen,
waarin gezegd wordt, dat de Chinee
sche troepen in het Noorden tot een
hevigen aanval zijn overgegaan. Twee
divisies zijn over de Tsjang in het
Noorden van Honan getrokken en heb
ben den Japanschen troepen, die door
generaal Doihara worden aangevoerd,
zware verliezen toegebracht.
IN DEN
DOORBLOEIENDE ROZEN
Het lijkt eenigszins eigenaardig, om
het in 't najaar, ais we nog slechts spo
radisch hier en daar een enkele roos
aantreffen, te hebben over door-
bloeiende rozen. Maar, aangezien we
in de maand November kunnen aan
vangen met het planten van rozen,
leek ons het onderwerp thans wel ac
tueel.
Wij denken bij doorbloeiende rozen
speciaal aan de Polyantha's. waar
van de enkele en half dubbele bloemen
bijzonder goed houdbaar zijn. terwijl
zij zich bij uitstek leenen voor perk-
beplanting.
Het was reeds in 1873, dat de Po
lyantha's of Babyrozen aan de markt
werden gebracht, destijds als in groote
trossen bloeiende dwergroosjes, ont
staan door kruisingen van klimrozen
met Indische rozen.
Sindsdien hebben zij enorme verbe
teringen ondergaan, en nu zijn het
speciaal de grootbloemige variëtei
ten, die in het middelpunt van de be
langstelling staan.
Het zijn ideale zomerbloeiers, want,
als we maar voortdurend de uitge
bloeide bloemtrossen wegnemen, kun
nen zij onafgebroken maanden achter
een doorbloeien, terwijl zij met haar
opvallende kleuren en milden bloei
een overweldigend effect maken.
Van de roodc Polyantha's noe
men wij de gloeiend karmijnkleu
rige „Mevrouw van Straaten van Nes"
met groote halfgevulde bloemen, en
de karmijnpurperen Cinerariamet
wit hart, daarnaast nog „Miss Editli
Cavel" donkerrood, „Kirsten Poulsen"
helderrood, en DT. Poulsen" bloed
rood.
Van de overige variëteiten noemen
we nog „Orange Perfection" zalm
oranje, „Paul Crampcl" oranjerood,
„Gloria Mundi" zalmkleurig„Mevr.
Nathalie Nijpels" horlensiarose. Else
Poulsen" zuiver rose, en „Salmon
Spray" zalmrose. en tenslotte nog een
zuiver witte Polyantha n.l. „Eva Tes-
schendorff".
Het is werkelijk de moeiie waard
het dit najaar eens met de Polyan
tha's te probeeren, het is een proef,
waarvan we zeker nooit spijt zullen
hebben.
OVERSTROOMINGEN IN
DE PYRENEEEN
PARIJS, 27 Oct. (Havas). In de Py
reneeën hebben zich overstroomingen
voorgedaan. De Gave de Pau i6 tenge
volge van nieuwe regens buiten de
oevers getreden- Twee dorpen worden
thans door het water bedreigd. Verschei
dene bruggen zijn weggeslagen en de
dijk, welke een ander dorp beschermt,
kan van oogenblik tot oogenblik bezwij
ken. De rivier Salat is eveneens buiten
haar oevers getreden. Zij heeft het dorp
Couflens overstroomd. Het water staat
tot de eeröte verdieping der huizen. Er
zijn nog geen berichten ontvangen, dat
slachtoffers te betreuren zouden zijn-
Terugtrekkende Chineezen
worden door den vijand
fel achtervolgd
Groote bedrijvigheid der
rechtsche troepen
nabij Madrid
Brunete middenpunt van
den strijd
MADRID. 27 Oct. (Havas) In den
sector van Cuesta de la Reina zijn de
repubhkcinsche troepen, die gisteren een
vijandelijken tegenaanval hadden algesia
gen er in geslaagd hun linies ten Westen
van den weg naar Andalusië bijna 500 me
ter vooruit te schuiven. De kring rond
Cuesta de la Reina is thans opnieuw ee
sloten.
Ten N.W van Madrid in den sector van
Brunete zijn de rechtschcn tot een aan
val op de stellingen der regeeringstrne
pen overgegaan Den geheelen dag was
het gedonder van het geschut in Madrid
te hooren en een zekere nervositeit werd
aan het front merkbaar Na een geschut
voorbereiding van een uur vielen de troe
pen van Franco aan. waarbij zij oppior
checrdrn ten Oosten en Westen van het
dorp Brunete De regeeringstrneprn lie
ten hun tegenstanders tot hun loopgraven
naderen en openden vervolgens een kruis
vuur uit hun automatische wapens zoo
dat de aanvallers gedwongen waren terus
te trekken en door het dorp heen te gaan
waarbij zij zware verliezen leden aange
zien de regeeringstroepen hen bestookten
van de hoogten, die rondom deze stel
lingen liggen.
Het groote rechtsche hoofdkwartier
meldt, dat in den loop van Dinsdag
een aanzienlijk aantal personen zijn
overgeloopen naar de rechtsche linies
alle secloren van Madrid. Voorts
merkten rechtsche waarnemers op, dat
talrijke witte vlaggen en eenige rood
gele vlaggen van de daken der hoofd
stad woeien.
Amerika en het conflict
in Spanje
De nationale bond van Amerikaan-
sche advocaten heeft een communiqué
uitgegeven, waarin scherpe critiek
wordt geoefend op de houding, die de
regeering heeft aangenomen ten aan
zien van de regering te Valencia en
waarin opheffing wordt gevraagd van
het embargo op wapenen en munitie,
dat tegen de beide partijen in Spanje is
afgekondigd. Tot het embargo, aldus
het communiqué, is besloten met over
treding van het SpnanschAmerikaan-
sche verdrag van 1902.
De regeering van Uruguay heeft be
sloten zich aan te sluiten bij het Cu-
baansche voorstel tot het organiseeren
van een gezamenlijke actie der Ameri-
kaansche landen ter verkrijging van de
onderteekening van een wapenstil
stands-overeenkomst in Spanje.
Lijken van*schipbreuke
lingen aangespoeld
Havas méldt uit Rochefort, dat aan
de kust bij St. Georges en St. Denis lij
ken zijn aangespoeld van zeven Span
jaarden, die bij den ondergang van d*
San José om het leven zijn gekomen
Rij de schipbreuk was een twintigtal
opvarenden vermist geraakt.
Een zwarte rook hangt
boven Sjanghai
SJANGHAI, 27 October (Domei).
Omtrent den val van Tsjapei kan nog het
volgende gemeld worden:
Nadat om zes uur viiftig het Noorder
station was veroverd, alsmede het admi
nistratiegebouw der spoorwegen en ver
scheidene gebouwen van het hoofdkwar
tier der Chineezen, werd om zeven uur de
vlag van de Japansche marinetroepen
geheschcn op het dak van het gebouw,
waar het eigenlijke hoofdkwartier was ge
vestigd. Om half negen werd het Chinee
sche muntgebouw bezet.
Een afdccling Japansche landingstroe
pen had voorts om half tien vanmorgen
de laatste Chineesche troepen geheel uit
Tsjapei verdreven, eveifals uit de omge
ving van het gebouw der Commercial
Press, dat reeds eerder was ingenomen,
De Japansche landingstroepen achter
volgden fel de terugtrekkende Chineezen.
Ten slotte heeft een detachement van den
rechtervleugel der Japansche landings
troepen in samenwerking met de afdee-
ling, die oprukt langs den Pausjanwcg,
vanmorgen om kwart voor zes de univer
siteit Tsetsji ingenomen.
In geheel Tokio heerscht een feeststem
ming in verband met de Japansche over
winning bij Sjanghai. Ongeveer een mil-
lioen schoolkinderen en leden van de jon-
gemannenverecniging hebben vanmiddag
een optocht gehouden door de versierde
straten, waarbij zij zottnevlaggen in de
hand meedroegen en ten slotte samen
kwamen op het groote plein voor het kei
zerlijk paleis in het centrum der stad.
De Britsche autoriteiten in Sjanghai
hadden besloten barakken te bouwen,
die onderkomen zouden kunnen bie
den aan 5.000 man Chineesche troepen,
welke ontwapend zouden worden, in
geval zij mochten pogen de interna
tionale nederzetting bij hun terugtocht
binnen te trekken. Daar echter de dé-
bacle der Chineesche troepen sneller
gekomen is dan verwacht werd, waren
de Britsche autoriteiten gedwongen bet
oorspronkelijke plan te wijzigen en ba
rakken op te richten voor slccht6 twee
duizend man. De autoriteiten in de
Fransche concessie hebben geen voor
bereidingen getroffen voor het onder
brengen van' binnendringende Chinee
sche troepen.
Volgens Havas hangt een zwarte
rook boven het Noorden van Sjanghai
en verhult de laatste phasen van den
terugtocht der Chineezen voor de Ja
pansche vliegtuigen, die in de lucht
rondcirkelen. Ten Oosten van Tsjapei
echter, waar de Chineesche troepen
ongedekt wegtrekken, worden zij hevig
gebombardeerd door talrijke Japansche
vliegtuigen, die hun terugtocht volgen
en herhaaldelijk neerduiken om hen
onder mitrailleurvuur te nemen. Men
kent den omvang van den Chineeschen
terugtocht nog niet. Het uitblijven van
berichten uit de sectoren ten Noorden
van Tatsjang draagt er toe bij het ge
voel van onrust en de gespannen at
mosfeer, die vanmorgen in Sjanghai
heerscht, nog te doen toenemen.
De woordvoerder van het Japan
sche leger heeft tegenover een ver-
tegenworodiger van Havas ver
klaard, dat hij niet nauwkeurig het
aantal kon opgeven der Chineesche
soldaten, die zich nog in Kiangwan
en Tsjapei bevinden. Hij voegde hier
aan toe, dat zich geen enkel geval
heeft voorgedaan, waarin een Chi-
neesch soldaat zich overgaf.
Men zou echter den omsingelden troe
pen aanbieden te capituleeren.
Britsche troepen versterkt
De Britsche troepen, die zich bevin
den in den 6ector van de internationale
nederzetting, die hij Tsjapei liet, heb
ben vanmorgen belangrijke versterkin
gen ontvangen. Een Britsch officier
verklaarde tegenover een vertegenwoor
diger \jan Havas, dat luchtafweerka-
nonnen opgesteld zijn op de voornaam
ste punten van de Britsche sectoren.
De Britsche posten hebben hevel gekre
gen te vuren op ieder toestel, dat hen
dreigt aan te vallen, zonder het vuur
van het toestel af te wachten.
In verband met de spanning, die van
daag te Sjanghai heerscht, zijn afdee-
lingen Russische troepen van het corps
vrijwilligers der internationale neder
zetting met mitrailleurs naar den Bund
gezonden, waar zij zijn opgesteld. Se
dert vanmorgen vaart een kléin Ja
pansch vaartuig op de Wangpoe, te
genover den Bund, heen en weer.
Waarschijnlijk zoekt het uit, waar de
mitrailleurs zijn opgesteld.
Gistermorgen hebben de Japansche
oorlogsschepen de Chineesche batte
rijen in de nabijheid van Amoy gebom
bardeerd, terwijl Japansche vliegtuigen
om half tien des morgens boven dc
stad Amoy verschenen en doeltreffend
de batterijen van Amoy en de Chi
neesche militaire instellingen bombar
deerden.
Thans meldt Reuter uit Sjanghai, dat
de Japanneezen vanmorgen na een bom
bardement door de Japansche oorlogs
schepen het eiland Quemoy, dat den
toegang tot Amoy beheerscht, bezet
bobben. Desbetreffende berichten zijn
uit Amoy ontvangen.
Reuter meldt, dat bij een botsing
tusschen een personentrein en een Ja
panschen troeperttrein nabij Tsinghoea
Joean, ongeveer vier kilometer ten N.W.
van Peking, twintig pensonen om het
leven zijn gekomen.
Ernstige onrust in het
Fransche gebied
Verscheidene arrestaties
RABAT, 27 October. (Havas). Gis-
termiddag werd bekend, dat te Fez ar
restaties zijn verricht onder leiders der
Marokkaansche beweging. Het betreft
Hasjemi el Filiali, Mohammed Ben
Driss en Bouayad.
Reeds Maandagavond hadden de au
toriteiten te Fez voorzorgsmaatregelen
genomen. Afdeelingen troepen werden
in gereedheid gehouden. De nacht ver
liep kalm, hoewel de omroepers op
ruiende taal lieten hooren en de in
boorlingen aanspoorden zich in de mos
keeën te verzamelen.
Gisteravond werd gemeld, dat de
toestand in geheel Marokko rustig is,
met uitzondering van Casablanca, waar
inheemsche betoogers in botsing zijn
gekomen met den ordedienst-
Om twee uur werden de betoogers
voor de eerste maal verspreid, maar te
gen drie uur ontstond opnieuw een
botsing, toen eenige honderden inboor
lingen, die een optocht vormden, door
de politie werden tegengehouden. Der
tig personen werden gearresteerd. Zes
agenten werden licht gewond.
Te Rabat is de toestand onveranderd-
Drie inboorlingen, die neringdoenden
wilden dwingen hun zaken te sluiten,
werden gearresteerd.
Overigens kent men groote beteeke-
nis toe aan de te Fez verrichte arres
tatie van zekeren Bouvard, wiens in
vloed in de commissie der Marokkaan
sche actie groot was.
RECORDVLUCHT OVER
DEN OCEAAN
De schitterende prestatie van
de Lieutenant de Vais-
seau Paris
PARIJS, 27 Oct. (Havas). De Air
France heeft van de Lieutenant dé Vais-
seau Paris hét volgende telegram ont
vangen;
„Wij zijn te 18.15 uur Greenwichtijd te
Maceio gedaald en niet te 17.26 uur,
zooals abusievelijk werd gemeld."
De vliegboot heeft dus den afstand
van 5780 kilometer afgelegd met een ge
middelde snelheid van 166.76 kilometer
per uur.
PASSAGIERS VERZEKERD
op fiodere pagina's
S7 A DS \'i h l TT3
Gemeenteraadsvergadering
(Tweede Blad, pag. 1)
De wereldspaarrlag.
(Tweede Blad, pag. 1)
SPORT
Euwe verliest de tiende partij.
(Eerste Blad, pag. 2)
Weerverwachting
Medegedeeld door het K.N-M.I.
te De Bilt.
Meest matige Z.-O. tot O- wind,
half of zwaar bewolkt tot be
trokken, waarschijnlijk eenige
regen vooral *in het Z.-W., iets
kouder.
DEN HAAG, 26 October.
Dc tiende partij van de match
EuweAljechin, welke heden
avond in den Dierentuin is
gespeeld, is door Aljechin ge
wonnen. Euwe gaf na den
veertigsten zet van zijn tegen
stander op.
De oplossing van het vraagstuk
der Vlaamsche academiën
stuit op verzet
ANTWERPEN, 27 Oct. In een te Gent
gehouden vergadering heeft de Ver-
ecniging voor Wetenschap het vraag
stuk van de oprichting van Vlaamsche
academiën besproken. De vergadering,
die door afgevaardigden van vrijwel
!Ie Vlaamsche wetenschappelijke vcr-
eenigingen en congressen, alsmede
door vooraanstaande hoogleeraren,
doctoren en ingenieurs werd bijge
woond, nam met algemeene stemmen
een motie aan, waarin geprotesteerd
wordt tegen de handelwijze van het
ministerie van onderwijs, dat than6,
bij louter Vlaamsche aangelegenheden,
het advies inwint van academiën, die
openlijk slrijd hebben gevoerd tegen
elke vervlaamsching van het hooger
onderwijs en elke inrichting van
Vlaamsche academiën. In de motie
wordt vastgesteld, dat het advies van
do eenige Vlaamsche academie, waar
uit de kernen van de nieuwe Vlaam
sche academiën zouden moeten worden
genomen, in het geheel niet werd ge
vraagd en verklaard, dat de Vereeni-
Geen deelneming aan de Brus-
selsche Pacificconferentie
TOKIO, 27 October (Reuter). Het
Japansche kabinet heeft de uitnoo-
diging tot deelneming aan de te
Brussel te houden negenmogend-
hedenconferentie van de hand ge
wezen. Inmiddels i6 de Amerikaan-
sche delegatie onder leiding van
Norman Davis, welke de Vereenig-
de Staten zal vertegenwoordigen
op de negen-mogendhedenconferen-
tie te Brussel, gisteren te Plymouth
aangekomen.
ging voor Wetenschap onwrikbaar
vasthoudt aan het standpunt van de
volledige zelfstandigheid van de nieu
we Vlaamsche academiën, dat van den
aanvang af werd ingenomen door de
gemengde commissie van de Vlaam
sche Academie en Vereeniging voor
Wetenschap. Tenslotte wordt in de
motie met klem geprotesteerd tegen
elke poging om Vlaamsche academiën
op te richten door het splitsen van de
bestaande Franschtalige academiën.
Concentreer op het krachtigste recla -le-middel