BRAZILIË VOLGDE Italië's exempel NANTAU OPNIEUW gebombardeerd DADEN VAN TERREUR „BOVO" DE EEMLANDEQ HERDENKING van den wapenstilstand Prins Bernhard Gezinsdrama te Medan Sympathieën van Moskou Voor Bleyle Kleeding FASCISTISCH imperialisme" Donderdag 11 November 1937 Uitgave: VALKHuFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 36 e Jaargang No. 115 President Vargas werpt zich op als dictator van den Zuid- Amerikaanschen staat COMMUNISME DE VIJAND LORD HALIFAX naar Berlijn? CHINA'S VERZET NAGENOEG GEBROKEN Kon. Commissaris bij de padvinders Dit nummer bestaat uit 2 bladen TAXIDIENST BINNEN en BUITENLAND Passagiers verzekerd Tel. 1093- 1830 4 uur 43 min, TEVREDENHEID IN ITALIË Het universeele reclamemiddel COURANTENRECLA ME AMERSFÖORÏSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per - week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15 Binnenland franco per post per 3 maanden 285 Afzonderlijke nummers f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513 PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer, 1 elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advcrtentiën voor de helft van den prijs. - Kleine Advertonticn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 Kamer en Senaat naar huis gezonden Schuldbetaling tijdelijk opgeschort RIO DE JANEIRO, 11 Nov. (Hava*). De verandering van het Brazlfjaansche regeeringsstelsel is kalm verloopen Des morgens sloot de regeering Kamer en Senaat, des avonds reeds kondigde zij de nieuwe grondwet af In de. pream bule dezer nieuwe grondwet wordt ver klaard Beantwoordende aan den wensch van bet Braziliaansche volk om den politie ken en socialen vrede te zien heerschen welke ernstig in verwarring is gehracht door factoren van wanorde crezien de crisis, die ontstaan is door de commn nistische binnensijpelincr. overwegende dat de staat met de vropeore instptlineen niet beschikte over de normalp midde len om de verdediging te verzekeren van veiligheid en welzijn des volks, heeft de president der republiek, mei steun van de krachten van het leger en gehoorzamende aan het streven dei- nationale meening. besloten een nieuwe grondwet in te voeren, die terstond van kracht wordt. De voornaamste bepalingen van de nieuwe grondwet zijn de volgende fl) Handhaving der federale organi satie met de tegenwoordige politieke en territoriale indeeling. (2) De regeeringsvorm zal republi- keinsch, presidentieel en representatief zijn. (3) De wetgevende macht zal bestaan uit twee Kamers: een Kamer van Afge vaardigden, di3 door indirect kiesrecht gekozen worden en een federale raad. die zal bestaan uit vertegenwoordigers, gekozen door de Kamers der Braziliaan sche staten, terwijl tien leden benoemd zullen worden door den president der republiek. i) Er wordt een nationale economi sche raad in het leven geroepen. (5) De amhtsduur van het president schap bedraagt zps jaar (fi) Over de nieuwe grondwet zal een volksstemming worden gehouden. Het mandaat van president Vergas wordt verlengd, tot deze volksstemming zal zijn gehouden. De president der repu bliek zal worden gekozen door een kiescollege. Tn zijn Woensdagavond voor de radio gehouden redevoering heeft president Vargas gezegd, dat de betaling dei- rente en de aflossing der huitenlandsche schuld van Brazilië tijdelijk zal worden opgeschort, hangende een verder onder zoek. Volgens op de grondstoffenmarkt te New York vernomen geruchten hebben de Braziliaansche troepen de openbare gebouwen bezet zonder een schot te los sen. De militaire leiders zouden Vargas steunen en deze zou voor zijn leven uit geroepen worden tot leider van het nieuwe regime. De indruk te Rome en Berlijn De gebeurtenissen in Brazilië en het bericht omtrent de afkondiging van een nieuwe grondwet op corporatieve grond slagen zijn met levendige voldoening te Rome begroet. Men ziet er bier een uit straling van de fascistische gedacht a in. Politieke kringen te Berlijn zijn voor zichtig in het leveren van commentaar. Terwijl zij den wensch naar voren bren gen zich niet te mengen in de binnen- landsche zaken van Brazilië, verhelen de Duitsche kringen niet, dat zij een zekere sympathie gevoelen voor de be weging der „integralistan", die van Bra zilië een nationalen, sterken en autori- tairen staat willen maken. Volgens gecensureerde Braziliaansche berichten, die in de dagbladen staan afgedrukt, heeft een hooggeplaatste Bra ziliaansche persoonlijkheid de geruch ten tegengesproken, volgens welke de wijziging van het regime gevolgd zal wrorden door een toetreding tot het anti- kommtjrnpact. In zijn hedennacht uitgesproken radio- redevoering heeft Vargas uiteengezet, dat de toestand in Brazilië aan den vooravond van de presidentsverkiezin gen en tengevolge van de politieke agi tatie op een chaos dreigde uit te loopen. De huidige toestand zoo verklaar de $j maakt een opschorting van de betalingen van interest en amortisaties noodzakelijk, totdat het mogelijk is het economische systeem te reorganiseeren. Wij kunnen niet langer voortgaan oude schulden af te lossen door ruïneuze middelen, noch door nieuwe schulden aan te gaan, want wij zouden weldra verplicht zijn onze toevlucht te nemen tot een radicaler oplossing- Om de po litiek aan te passen aan de economische vereischten des lands en de maatrege len te verzekeren, die het land eischte, was er geen andere keus dan een sterk regime van vrede, rechtvaardigheid en arbeid in te voeren De nieuwe grond wet vormt een algemeene structuur ronder het wezen te veranderen van de andere grondwetten: handhaving van len democralischen vorm en van de autonomie der staten langs de traditio nele richtlijnen van de organische fe deratie- Spr verklaarde verder, dat het land deze oplossing met vreugde be groet. Hot leger en dp marine hebben haar verlangd, omdat zij een impera tieve ei^ch was van nationale veilig heid- liet was dringend noodig te kie- 'en tusschen oen voortzetting van den ■^taat van zaken of oen voortzetting van Brazilië Hij hosloot zijn rede met de woorden: Wij herstellen de natie in haar gezag en haar vrijheid van handelen: in haar gezag, door haar de instrumenten te geven van een werkelijke en doeltref fende macht om de ontbindende in vloeden van binnen" en van huiten te hoven te kunnen komen, in haar vrij heid van handelen door- de 'nationale meening 111 slaat Ie stellen te oordee- Getulio Vargas, Brazilië's dictator len over de middelen en doeleinden der regeeringen en door haar vrijelijk haar historie en haar lot te laten opbouwen. OOK STAATSGREEP IN POLEN? LONDEN, 11 November (Havas). Volgens de News Chronicle zou men goede reden hebben een fascistischen staatsgreep in Polen te verwachten? Britsche gezant te Den Haag légt kransen op de graven van gesneuvelden Dienst in Engelsche kerk 's-GRAVENHAGE. 11 Nov. Ter herdenking van den dag. waarop de wapenstilstand van 1918 is gesloten, was van de gezantschapsgehouwen der bij den wereldoorlog betrokken geweest zijnde landen heden dp vlag uitgestoken- De Engelsche kolonie vierde de zen dag door het leggen van kran sen op de graven van de gesneuvel den en door een korten dienst in de Engelsche kerk. De Britsche gezant. Sir Charles Hubert Montgomery, heeft hedenoch tend om half elf een krans gelegd op de graven van de gesneuvelden, op de nlgemeene b-graafplaats. Hjj was ver gezeld van den eersten secretaris der legatie, den heer J. H- le Rougetel en van den handelsattaché den heer R. V- Laming. Na den gezant legde een ver tegenwoordiger van de Old Conlemp lations Association een krans op de graven. Deze plechtigheid werd herhaald op de katholieke begraafplaats. Om elf uur werden namens de Haag «ehe afdeeling van het British Legion kransen gelegd on de graven. Tn de Engelsche kerk leidde reverend Williams een korten dienst De gezant e.i ladv Montgomery, de heer Le Rou getel en Laming en vele leden van de Britsche kolonie waren aanwezig- Nadat Gezang 221 was gezongen, wer den om elf uur 2 minuten stilte in a~nt genomen. De predikant ging hierna voor in gebed en nadat Psalm 13 („do minus regit me") gezongen was, las de gezant een gedeelte uit den Bijhei voor De gemeente zong daarna Gezang 512 en na het gebed Gezang 165 („O God. our help in ages past")- Met het zingen van het Engelsche volkslied werd de kerkelijke herden king besloten. MOND- EN KLAUWZEER BERLIJN II Nov. (Havas). - De mond- en klauwzeerepidemie woedt vooral in Zuid- en West-Duitschland De autoriteiten hebben strenge maatre gelen genomen om uitbreiding te voor komen. Automobilisten mogen in de be smette dorpen niet parkeeren en zoo vee] mogelijk wordt voorkomen, dat be woners van verschillende dorpen om gang met elkaar hebben. GOUDVERSCHEPING UIT AMERIKA WASHINGTON 11 November (Ha vas). Het departement van financiën deelt mede, dat vandaag 5 millioen dollar goud aan boord van de Aquita- nia naar Engeland zal worden ver scheept. Speciale militaire rechtbanken in Palestina ingesteld Bedreiging met de doodstraf JERUZALEM, 11 November. (Havas). Aangezien in de oude 6tad van Jeruza lem opnieuw aanslagen zijn gepleegd, hebben de autoriteiten besloten op nieuw een verbod uit le vaardigen om zich na zonsondergang op straat te bevinden. Bij de aanslagen werd êjeik Ansari, administrateur van een moskee in Jev ruzalem en nog een andere Arabier gedood. Een Jood uit Yemen werd ge wond. Men hoopt, dat aan de reeks van misdaden een einde zal komen, nu er speciale militaire rechtbanken zijn in gesteld. die daden van terreur en het in bezit hebben van vuurwapens en bommen met den dood mogen bestraf fen. Dit beteekent niet de afkondiging van den slaat van beleg, hoewel het een halve stap in deze richting is. De Joodsche pers bepleit de vorming van Joodsche verdedigingstroepen ter versterking van de ordebewakings diensten en zij dringt er bij de regee ring op aan den Joden onverwijld vol doende wapens voor hun zelfverdedi ging te verschaffen, vooral in verafge legen plaatsen. De bladen verlangen eveneens een grooter aandeel voor de Joden in den politiedienst. Op verschillende plaatsen in Palesti na zijn weer telefoondraden doorgesne den. terwijl op een specialen politie post in een voorstad van Jeruzalem schoten werden gelost, zonder dat ech ter iemand getroffen werd. Nabij de kust van de Doode Zee werd eveneens op een vrachtauto gevuurd, zonder dat de schoten doel troffen. NU SPAAK'S POGING MISLUKTE Wellicht zal Jaspar of Tschoffen met de kabinetsformatie worden belast BRUSSEL, 11 Nov. (Havas). Nu Spaak er niet in geslaagd is een regeering sa men te 6tellen, is men algemeen van opvatting, dat de koning vandaag een beroep zal doen op een persoonlijkheid buiten het parlement en noemt in dit verband den oud-premier Henri Jaspar en den oud-minister van koloniën, Tschoffen. Hij heeft nog geen definitief besluit genomen LONDEN, 11 November. (Reuter). Lord Halifax heeft medegedeeld, dat het bericht in een avondblad, als zou hij voornemens zijn een bezoek te brengen aan Duitschland voor politieke bespr.e- kingn, vermoedelijk verbamd houdt met de uitnoodiging, welke hij door bemid deling van den uitgever yan een Britsch sporttijdschrift heeft ontvamgen, om in zijn hoedanigheid van master of hound6 een bezoek te brengen aan de jaehtten- toonstelling te Berlijn en deel te nemen aan een jachtpartij, welke ter gelegen heid van de tentoonstelling wordt ge organiseerd. Lord Halifax heeft nagedacht over deze uitnoodiging, doch hij heeft nog geen besluit genomen. Wanneer hij naar Berlijn zou gaan, dan zou hij zeker van de gelegenheid gebruik maken om poli tieke besprekingen te voeren, voor zoo ver dit aanbevelenswaardig zou zijn. Het D.N.B. meldt intusschen, dat in politieke kringen te Berlijn niet6 bekend is van een reis van lord Halifax naar Berlijn, waarover in de Evening Stan dard wordt geschreven. De correspondent der Daily Telegraph, Pembroke Ste vens, door mitrailleur kogels gedood Poetoeng in Japansch bezit SJANGHAI, 11 Nov. (Rfeuter). De Japanneezen hebben bij het aanbreken van den dag het bom bardement op Nantau hervat. In- tusschen zijn, naar gemeld wordt, 18.000 man Japansche troepen uit Tsjapei op weg voor den beslissen den aanval op Nantau. Tot deze Japansche troepen behooren cava- lerie-afdcelingen. Ondanks het vreeselijke bombarde ment van Nantau blijft het grootste deel der Chineesohe verdedigingstroe- pen weerstand bieden Een afdeeling van ongeveer 300 man echter, die te recht was gekomen in Japansch sper vuur en die bovendien'uit de lucht be stookt werd. heeft de wapenen neergp legd en is naar de Fransche concessip uitgeweken* De mannen waren uitge put door gebrek aan slaap. Volgens de laatste berichten begint de Chineesche weerstand ineen te stor ten. Dë Japansche linie strekt zich thans uit van de Jangtse tot de golf van Hangtsjau- De correspondent van de Daily Telegraph. Pembroke Stevens, is vanmorgen gedood door een aantal mitrailleurkogels, terwijl hij de krijgsverrichtingen in Nantau stond waar te nemen op een punt in de Fransche concessie. Behalve Pem broke Stevens zijn nog twee jour nalisten. die de krijgsverrichtingen in Nantau waarnamen, getroffen. Zij zijn echter niet doodelijk ge kwetst. Toen Pembroke Stevens doodelijk gewond werd, stond hij met een Fran- schen dokter en nog zes personen op eën plat op het dak van déYi watertoren aan de Sikaweikreek. Een Japansch machinegevN eer had het vuur op hen geopend Allen wierpen zich plat op den grond, maar desdanks werd Ste vens gptroffen door twee kogels. De Japanneezen hebben volgens Ha us Poetoeng hezet Hun marinetroepen treffen voorbereidingen voor de zuive ring van het gebied van nog achterge bleven Chineezen. Het persbureau der Chineesche dole- galie Ier negenmogendhedencoiiferentie publiceert een verklaring van generaal Tsjang Kai Tsjek, welke telegrafisch uit Nanking is ontvangen. De generaal verklaart, dat de terugtrekking der Chi neesche troppen uit de omgeving der concessies van Sjanghai wordt gemoti veerd door den wensch den tegenstand op den langen duur te kunnen voort zetten. De regeering en de geheelc na tie zijn vastbesloten tot het einde te genstand te bieden- Zoo lang onze sou ver ein it ei t bedreigd zal zijn, zullen wij geen vrede onder oogen zien, daar wij ons erfdeel niet voor een ketel soep willen verkoopen, aldus Tsjang Kai Tsjek. Staatsraad Rambonnet treedt af als hoofdverkenner s-GRAVENHAGE. 11 Nov. Z. K. H. Prins Bernhard heeft zich bereid verklaard om met ingang van 22 November 1937 op te treden als Ko ninklijk Commissaris bij de „Neder- lahdsche Padvinders", terwijl met ingang van dien datum staatsraad J. J. Rambonnet aftreedt als hoofd verkenner. welke laatste functie voorloopig onvervuld blijft. MED AN. 11 Nov. (Aneta)). De 2$ jarige E. J., vroeger magazijnmees ter bij de B. P. M., doch thans werk loos, heeft zijn dochtertje van acht maanden oud van het leven be roofd, waarna hij zijn woning in brand stak en de hand aan zichzelf sloeg. Zijn echtgenoote, die van de bioscoop thuis kwam, vond de woning gesloten Nadat de deur geforceerd was, werd J dood aangetroffen op een brandend bed, dat met petroleum was overgoten. De twee andere kinderen werden onge deerd in de woning aangetroffen. J. werd kort geleden verpleegd in hef doorgangshuis te Gloegoer nabij Medan, waar hij wegens geestesstoornissen ter observatie was opgenomen. Men ver moedt dat hij in een vlaag van ver standsverbijstering heeft gehandeld. ANTI-SEMIETISME IN POLEN WARSCHAU, 11 Nov. (Havas). Naar gewoonte zijn gisterochtend eenige dui zenden 6tudenten in de St. Annakerk bijeen gekomen, waar een mis werd op gedragen ter eere van de nagedachtenis van den Poolschen student Waclawski, die 10 November 1930 tijdens een vecht partij met Joden te Wilna werd gedood- Na den mis trok een optocht door de stad, welke verscheidene malen op po litie stuitte. Op verschillende "plaateen ontstonden vechtpartijen, waarbij tal rijke personen werden gearresteerd. Van een groot aantal Joodsche winkels wer den de ruiten vernield. De rector van de universiteit te Lwow (Lemberg) heeft besloten dat de stemming onder de studenten over het al of niét toewijzen van 6peciale ban ken voor de Joodsche studenten, schrif telijk zal worden gehouden, uit vrees voor ongeregeldheden. De stembriefjes zullen per post worden ingezonden. De stembussen zullen derhalve pas 13 Nov. gesloten worden- Molotow getuigt van Ruslands niedevoelen t.a.v. het repu- blikeinsche Spanje en China Hij wijst op de sterkte van het roode leger MOSKOU, 11 Nov (Tass). In het verslag, dat hij tijdens de plechtige bij eenkomst in den grooten schouwburg op 6 November heeft uitgebracht, zeide de voorzitter van den raad van volks commissarissen. Molotow. dat de Sovjet- Unie haar internationale betrekkingen grondvest op de groote vriendschap, die tusschen de volken moet bestaan. De Unie heeft niet alleen haar sympa thie voor het republikeinsche Spanje niet verheeld, doch zelfs openlijk ver klaard. dat zij het werk van het demo cratische regime in Spanje beschouwt als een arbeid, aan den haren verwant, een arbeid van vooruitgang voor de ge- heele wereld. Ten aanzien van de ge beurtenissen in China zeide Molotow. De Sovjet-Unie heeft reeds uiting gegeven aan haar sympathie voor het Chineesche volk en aan haar meening ten opzichte van den Japanschen aan val; zij heeft dat gedaan door het slui ten van een niet-aanvalsverdrag met China. Niettemin is nog niets bekend van een stap, dien de andere mogend heden zouden hebben gedaan om zich te verzetten tegen dezen ongehoorden aanbal op het Chineesche volk. Nie mand kan zich trouwer aanhanger van den vrede noemen dan Rusland, aldus het verslag. De Unie heeft geen behoef te aan buitenlandsche avonturen, maar zij waakt met zorg over haar leger en haar kracht en verliest niet de moge lijkheid uit het oog, dat zekere fascis tische staten haar in avonturen zouden kunnen betrekken. Molotow schetste vervolgens den toe stand in Rusland voor de revolutie en verklaarde, dat de Unie nog slechl6 door de Vereenigde Staten in productie overtroffen wordt. De loonen stijgen voortdurend en de arbeiders werken ze.ven uur per dag. Het aantal leerlin gen der scholen i6 gestegen van acht millioen in 1914 tot 38 millioen in 1936 De oplaag der dagbladen is aanzienlijk vergroot. Tenslotte zeide Molotow; De proletarische revolutie is als het modernste verschijnsel van onzen tijd de steun geworden van iedere vooruit strevende beweging der volksmassa, zelfs als die niet zuiver communistisch is. fUDSTE- en BETROUWBAARSTE ADRES VOCR op andere pagina's SPURT Vijftiende partij Euwe—Aljechin re mise. (Eerste Blad, pag. 3.) Ned. B.-XI slaat De Zwaluwen. (Eerste Blad, pag. 3.) W eerverwachting Zwakke tot matige Ni-O. tot N.- W. wind, gedeeltelijk bewolkt aanvankelijk weinig of geen regen, iets kouder des nachts, overdag weinig verandering in temperatuur Chamberlain's jongste rede maakte een goeden indruk ROME, 11 November (Havas). In een commentaar op de rede, die Cham berlain Dinsdagavond heeft uitgespro ken, schrijft de Informazione Diploma- lica, dat men cr in Romeinsche klin gen vooral kennis van heeft genomen, dat Chamberlain niet meer gelooft aan een verzwakking van dc spil Bcrlijn- Rome en herhaald heeft, dat de Brit sche regeering overeenstemming met Berlijn en Rome wenschi, onafhanke lijk van het binnenlandsche regime, liet blad acht deze verklaring van spo- ciale beteekenis, omdat zij onmiddel lijk volgt op de totstandkoming van het drievoudig accoord te Rome, dat in de democratische landen lange com mentaren heeft uitgelokt, terwijl do strekking en het doel duidelijk waren omschreven in den gepubliceerdcn tekst, die ook de eenige tekst is. Als men een logischen en samen- hangenden zin in Chamberlain's ver klaringen kan waarnemen, moet men niet wachten met het aanknoopen \an besprekingen langs den gewonen diplo- matieken weg, daar men anders aan een politiek van „op de lange baan schuiven" zou gaan denken. 55 NEW YORK, 11 Nov. (Havas). De Amcrikaansche pers gaat voort haar ongerustheid te betoonen over de toe treding van Italië tot het anti-commu nistische verdrag. Volgens de New York Herald Tribu ne beteekent het verdrag der drie mo gendheden niet in de eerste plaats een verdediging tegen het communisme, doch een instrument voor de uitbrei ding van het fascistisch imperialisme. Ook de Public Ledger (Philadelphia) noemt het anti-communisme slechts een etiket. De schrijver Sinclair Lewis heeft in een interview medegedeeld, dat het dwaas is aan het nieuwe fascistische blok een defensief karakter toe te ken nen. Hij houdt staande, dat de demo cratische landen, met inbegrip der Ver eenigde Staten, een dergelijke uitdaging moeten aannemen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1937 | | pagina 1