VERLANGENS VAN
BERLIJN
Koninklijk
Kanton bestookt met
talrijke bommen
Fr ankrijks
politici
Onthullingen
vriend der
arbeiders
JANSON IS
geslaagd
naar Londen
DË EËMLANDEU
der
Schout bij nacht
H. Ferwerda
Huberman naar
Europa
Licht op
Voor Blsyle Kleeding
H.M. de Koningin
in den Haag
Woensdag 24 November 1937 Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
36e Jaargang No. 126
Manchester Guardian
AANTAL DOODEN
ZEER GROOT
DE TWINTIGSTE
PARTIJ
remise geworden
VELE DOODEN OP
JAMAICA
SNEEUWSTORMEN
IN AMERIKA
Mihalache treedt af
als partijleider
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
LEYTAX
Oudste en betrouw
baarste adres in
BINNEN- EN
BUITENLAND
Tel. 1788
m
4 uur 25 min.
Het universale reclamemiddel
COURANTENRECLAME
'AMEP SFQGRTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiên voor de
helft van den prijs. Kleine Advcrtentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—Bewijsnummer extra f 0.05
Duitschland bereid naar Genève
I terug te keeren. als het hand
vest wordt herzien?
Een groote reeks eischen
E Manchester Guardian geeft een
uiteenzetting van de verlangens van
'Duitschland zooals deze aan lord Halifax
kenbaar zouden zijn gemaakt:
1Duitschland is bereid in den Volken
"bond terug te keeren op voorwaarde dat
het handvest zal worden herzien d.w z
dat de bepalingen Inzake de sancties zul
len worden eewifzigd dat elke betrekking
'iusschen den Rond en de opgezegde ver
dragen zal worden opgeheven dat de clau
sules over de schuld van den oorlog zul
len worden geschrapt en dat de verdra
'gen der minderheden zullen worden gewij
zigd. Ook wordt geëischt dat Engeland
'de souvereiniteit van Italië in Ethiopië zal
erkennen.
(2) Engeland moet toestemmen in
een reorganisatie van den Tsfechischen
staatsvorm naar het model van den
Zwitserschen bondsstaat.
(3) Engeland moet zich verbinden de
Oostenrijksche regeering geen diploma-
Heken, politieken of militairen steun
te verleenen.
(4) Duitschland verbindt zich in
zes jaar het koloniale vraagstuk
niet ter sprake te zullen brengen,
indien Engeland belooft na dien
tijd Duitschland te helpen bii het
verkrijgen van koloniën. Duitsch
land zal dan geen militaire of
vlootbases aanleggen in zijn oude
koloniën.
(5) Duitschland belooft zijn best te
zullen doen om den vrede in Spanje
te herstellen, wanneer Londen Sala
manca zal erkennen
(6) Duitschland belooft tevens zijn
best te zullen doen den vrede in het
Verre Oosten te herstellen.
Indien Duitschland volgens de
bovengenoemde verlangens naar
Genève terug zou keeren, zoo gaat
de Manchester Guardian verder,
zou het de vergaderzaal als over
winnaar betreden, omringd door
vazalstaten en zou het naar de
hegemonie in den bond kunnen
grijpen, vooral wanneer ook Japan
naar Genève terug zou keeren
Genève zou dan een steunpunt voor
de as RnmeBerliin worden.
Maatschappelijk werk van
den hertog van Windsor
Opruiming van krotten
LONDEN. 24 November. Anderhalt
millioen pond sterling heeft de hertog van
Windsor, toen hij nog prins van Wales
was. ten koste gelegd aan zün nagingen
om de Britsche arbeiders te helpen DU
cijfer, resultaat van onderzoekingen van
een onzer medewerkers in kringen die
met Bukkingham Palace in contact staan
geeft het antwoord op een vraag die naa
voren is gekomen naar aanleiding van de
reis. die de hertog recentelijk door Duitsch
land maakte waar hii arbeids- woon- en
andere maatschappelijke problemen bestu
deerde
Het grootste deel van de anderhall
millioen pond werd, voor zoover be
kend, door den hertog gebruikt voor de
.verandering van de „slums" van Ken-
nington, een Zuidelijke voorstad van
Londen, in moderne arbeiderswoonwij
ken. Dit gebied, ongeveer een vierkante
mijl groot, gelegen op den Zuidelijken
oever van de Theems behoort tot het
hertogdom, dat Edward van zijn ge
boorte tot zijn abdicatie als oudste zoon
van den regeerenden vorst toebehoorde.
Uit dp inkomsten van dit hertogdom,
'dat met zijn boerderijen, oesterbanken
en tinmijnen een van de rijkste gebie
den van Engeland is en jaarlijks een
saldo van 90 000 tot 100 000 pond ster
3ing oplevert betrok de hertoe de mid-
'delen tot het verwerkelijken van zijn
hervormingsplannen. De inkomsten
werden ten tijde van Edward verdeeld
tusschen hem en den staat; de bedra
gen, die hij voor maatschappelijke doel
einden besteedde, maakten dus een aan
zienlijk deel van zijn inkomsten uit.
Onder de overige sociaal-politieke on
dernemingen van Edward heeft tnder
tijd zijn reis naar Zuid-Wales. aan der
vooravond van de abdicatiecrisis, veel
opzien gebaard.
Nadat hij de stilliggende fabrieken
bezichtigd had en door de ergste
slums gewandeld was, zeide hij zijn
beroemd geworden woord: „Hier zal
iets gebeuren" De regeering poogde
later deze uitspraak zoo te interpre
teeren. dat Edward zou gezegd heb
ben: ..Hier moet iets gebeuren" Mei
de hem eieen activiteit liet Edward
op zijn woorden de daad volgen en
verzocht Malcolm Stewart, die iuist
was afgetreden als commissaris voor
de depressed areas, om een onder
houd, waarin hii met hem en den
minister van arbeid. Brmvn de mo
gelijkheid besprak om den nood te
lenigen.
Bij een ander bezoek aan de woon
plaatsen der armen in de Gorbalwijk
yan Glasgow bleef de hertog voort
durend zwijgen en wendde zich eerst te
gen het einde van het bezoek plotseling
tot een vertegenwoordiger der stad. Hij
stelde hem de vraag: „Heeft u eenig
idee wat ik hier graag zou doen?"
„Neen, Hoogheid", antwoordde de man.
die meende, dat hij nu een grootsch
plan zou vernemen. Maar de hertog
antwoordde: „Ik zou het liefst de heele
zaak in de lucht laten vliegen."
Onmiddellijk nadat Engeland den
gouden standaard verlaten had, noodig-
de Edward een groot aantal captains of
industry, onder wie sir Herbert Austin
en sir William Morris, uit voor een di
ner en bezwoer ze om door het aanne
men van nieuwe werkkrachten bet
hunne te doen om de crisis te boven te
komen. Er zijn zelfs industrieelen. die
van meeninc zijn dat dit diner «Ie eer
ste stap zou zijn geweest naar het her
stel van het F.ngelsche bedrijfsleven
Velen achten het ook zeker dat de bouw
'-'an een reeks fabrieken door den auio-
mohielindustrippl Morris, de tegenwoor
dige Lord Nuffield, te danken i9 aan
dpze prinspjijkp aansporing.
LOUIS VICTOR SAAR
OVERLEDEN
De in Nederland geboren componist
Louis Victor Saar is te Saint Louis in
Missouri op 86-jarigen leeftijd overle
den.
Opnieuw een socialistisch-
katholiek-liberale
Belgische regeering
BRUSSEL. 24 Nov. (Belga).
Janson is er in geslaagd een
nieuwe regeering samen te
stellen. De nieuwe ministers
zijn hedenochtend te half elf
beëdigd.
De premier Janson
De nieuwe regeering is al6 volgt
•samengesteld:
Minister-president en minister zonder
portefeuille: Janson (liberaal).
Minister van buitenlandsche zaken:
Spaak (socialistisch Kamerlid).
Minister van P.T.T.: Bouchéry (socia
listisch Kamerlid).
Minister van openbare werken: Mer-
lot (socialistisch Kamerlid).
Minister van arbeid en sociale zaken:
Delattre (socialistisch Kamerlid).
Minister van openbare gezondheid:
Wauters (socialistisch Kamerlid).
Minister van financiën: De Man (so
cialistisch Senator).
Minister van justitie: Dubue de War-
naffe (Katholiek Kamerlid).
Minister van economische zaken:
Van Tsacker (Katholiek Kamerlid).
Minister van landbouw: Pierlot (Ka
tholiek Kamerlid).
Minister van verkeerswezen: Marck
'Christen-Democratisch Kamerlid).
Minister van koloniën: Rubbens
Christen-Democratisch Kamerlid).
Minister van onderwijs: Hoste (libe
raal).
Minister van binnenlandsche zaken:
Dierckx (liberaal senator).
Minister van landsverdediging: Lui
tenant-generaal Denis.
De nieuwe minister-president Paul
Emile Janson is te Brussel geboren in
het jaar 1872 Hij is een der meest
vooraanstaande figuren van de Belgi-
Japan op Engeland ontstemd
wegens den wapenhandel
in Hongkong
Troepenlanding voorbereid
in Sjantoeng
KANTON, 24 Nov. (Reuter). -
Japansche bombardementsvlieg
tuigen hebben heden Kanton
gebombardeerd. Men raamt, dat
ongeveer honderd burgers hierbij
om het leven zijn gekomen.
Nader wordt gemeld, dat Kan
ton twee keer werd gebombar
deerd, eerst door vijf vliegtuigen,
later door acht. Het Roode Kruis
begon terstond met het bergen
der dooden en gewonden. De
materieele schade is zeer aan
zienlijk.
Ook lieten de Japansche vlieg
tuigen een aantal bommen vallen
op het eindpunt van den Kanton-
Kauloengspoorweg en op Toeng-
sjan. Eén hiervan kwam bij het
ltaliaansche consulaat terecht.
Volgens de Takoengpau kruisen een
twaalftal Japansche vaartuigen voor de
kust van Sjantoeng, hetgeen erop wijst,
dat binnenkort nieuwe troepen zullen
worden ontscheept.
De woordvoerder van het Japansche
ministerie van buitenlandsche zaken
heeft gezegd, dat de Britsche autoritei
ten te Hongkong niet wettelijk verplicht
zijn den wapenhandel te Hongkong te
verbieden, docb hun houding „is niet
zeer vriendschappelijk ten aanzien van
Japan". Hij voegde hier ironisch aan
toe:
Er is hier sprake van een neutrali-
teitskwestie, want er bestaat geen oorlog
tusschen China en Japan
De Japansche pers verklaart, dat de
minister van buitenlandsche zaken zicb
tegen de voorstellen van het internatio
naal comité, om een neutrale zóne in
Nanking te scheppen, zal verzetten, in
dien deze zóne zal moeten dienen om
de Japansche operaties te hinderen. Hij
zal dit voorstel evenwel aanvaarden
wanneer het de bedoeling is een toe
vluchtsoord voor niet-strijders te schep
pen. zooal6 Nantau voor Sjanghai is
geweest.
Een officieele verklaring is echter nog
niet gepubliceerd.
Norman Davis heeft besloten zijn ver
trek uit te stellen. Hij zal op 2 Decem
ber naar New York scheep gaan.
Malcolm Macdonald is gistermiddag
naar Engeland vertrokken, teneinde
aanwezig te zijn bij de aankomst van
het stoffelijk overschot von zijn vader.
Ramsav Macdonald. Hij zal heden in
de Britsche delegatie vervangen worden
door lord Cranborne.
EUWE-ALJECH1S
Stand thans:
Aljechin 11, Euwe 9
AMSTERDAM, 24 Nov. -
Naar wij vernemen heeft dr
Aljechin voor de twintigste
partij, welke gisteravond werd
afgebroken, remise aangebo
den, hetgeen door zijn tegen
stander aanvaard is.
De afgegeven 41ste zet van
Aljechin was: Db8Xa7.
De stand is thans: Aljechin
11. Euwe 9.
De 21ste partij wordt Don
derdagavond in „Krasnapol-
sky" gespeeld.
sche balie. In 1919 werd hij deken der
advocaten.
Hij is lid van de liberale partij en
werd in 1910 voor het eerst tot Kamer
lid gekozen en in 1914 werd hij herko
ren. Gedurende den oorlog maakte hij
zich zeer verdienstelijk. Na een kort
verblijf te Londen en te Saint Adresse
olj Havre, waar de Belgische regcering
zetelde, begaf hij zich naar het bezette
gebied, waar hij de moreple kracht van
het land hielp handhaven tegen den
overweldiger. Na den oorlog was hij
een der eerste staatslieden, welke door
koning Albert werden geraadpleegd
In 1920 trad hij als minister van oor
log in het kabinet-Delfroix en hij had
een groot aandeel In het sluiten van de
militaire verdragon met Frankrijk.
Van 1927 tot '31 was hij minister van
justitie in het kabinet-Ja6par en van
1932 tot '34 vervulde hij dezelfde func
tie in het kabinet-De Broqueville. In
1931 benoemde de koning hem tot mi
nister van staat, In 1935 werd hij tot
lid van den Senaat gekozen en sedert
1036 vervulde hij de rol van belang
stellend toeschouwer. Verscheidene ma
len heeft hij zijn land in de vergade
ringen v9n den Volkenbond vertegen
woordigd. Hij is een sterke figuur met
een onafhankelijk karakter en een
hooge opvatting van zijn plicht.
Slachtoffers van hevig
noodweer
LONDEN. 24 Nov. (D.N.B.). - Uit
Kingston op Jamaica wordt gemeld,
dat de laatste dagen het eiland ge
teisterd is door een geweldigen
regenval, welke groote overstroo
mingen heeft veroorzaakt
Hierdoor zijn in het Wésten van
het eiland negentien personen om
het leven gekomen.
Wegen in Canada onbegaan
baar geworden
NEW YORK. 24 Nov. In Nieuw
Engeland heeft de eerste zware
sneeuwstorm van dezen winter acht
menschen het leven gekost. Op de
met ijs bedekte wegen liep het ver
keer in de war. terwijl ook overi
gens aanzienlijke schade is aange
richt.
Ook in den staat New York is veel
sneeuw gevallen.
Volgens een bericht uit Ottawa
zijn de wegen in Ontario door den
zwaren sneeuwval onbegaanbaar ge
worden. Over een groote uitgestrekt
heid zijn de verbindingen verbro
ken. Op sommige plaatsen daalde
de temperatuur tot 14 graden onder
nul.
BOEKAREST 24 Nov. (D.N.B.) - De
voorzitter van de nationale hoerenpar
tij. Mihalache. heeft zijn functie neerge
legd. Als reden gaf hii op. dat hij, nu
het hem niet gelukt ie de partij aan het
bewind te brengen. zich uit het politieke
leven terug wilde trekken. De vroegere
na rt i i voorzi 11 e r. ou d-m i n i st e rpresi d en t
Manioe. is met algemeene stemmen tot
zün opvolger benoemd.
Bij het overnemen van het voorzitter
schap verklaarde Manioe. dat de partij
het koningschap en het grondwettelijk
regime zal blijven steunen.
WATERPARTIJTJES
Vroeger waren het slechts de bul-
(enplaotscn, die zich op het bezit van
vijvers of waterpartijen konden beroe
men. doch thans, nu de moderne tuin
aanleg ook rotspartiitjes en stapel-
muurtjes tot de kleine tuinen heeft
toegelaten, is ook het vüvertle daarin
doorgedrongen. Het is dikwijls een
ideale oplossing voor ccn laagliggen-
den tuin. die na ccn flinke regenbui
reeds onder water komt te staan
De aanleg van een vijver is nog
niet zoo eenvoudig omdat zij een deel
van het geheel moet vormen, dus zich
moet atmpassen aan de omgeving. Een
brcede vijver in een langen smallen
tuin b.v. valt geheel uit den toon. In
een rechtlijnigcn tuinaanleg behoort
ook het vijvertje in den zelfden trant
uitgevoerd te worden, en wanneer het
bij het huis aan moet sluiten, verdient
het voorkeur de zelfde steensoort te
gebruiken
De vijvertjes die we tegenwoordig
zien. zijn meestal kunstmatig aange
legd en gemetseld van steen of beton
al of niet met tegels gevoerd Als we
te doen hebben met een stcvigen onder
grond behoeft de bouw niet zoo soli
de te zijn als in muilen zandgrond.
Door de wanden eenigszins schuin op
te trekken komt de zwaarte van de
slcencn op de helling te rusten Willen
we echter liever een loodrechten wand
dan moet deze minstens 10 c.M dik
zün om inzakken te voorkomen Hoe
dichter bii huis hoe hooccr de water
spiegel moet zün en aansluitend aan
het huls zien we het water liefst niet
lazer dan 5 c M. onder den rand
Versch water wordt zoo noodig aan
gevoerd door een buis. die op de wa
terleiding is aangesloten, of eenvoudig
door den tuinslang
Het water komt mooier uit tegen
stecnen dan tegen cement, en het aller
fraaist tegen blauwe of groene tegels,
hetgeen van de belichting afhangt.
In den modernen tuinaanleg kunnen
we ook met behulp van rotsstecncn
ccn aardig watervalletje of partütle
maken, we denken hier b.v. aan een
betonnen gootje, dat zich door een
rotspartütfe kronkelt, en gevoed wordt
door een kraan van de waterleiding,
die verborgen is onder de verschillen
de rotspartiitjes welke natuurllik spe
ciaal geschikt moeten zijn voor voch
tige plekjes.
Zal worden bevorderd tot
vie-admiraal
's-GRAVENHAGE, 24 Nov. Naar
wij vernemen zal de commandant
der zeemacht in Ned.-Indië. schout
bij-nacht H. Ferwerda. met ingang
van 1 Januari a.s. bevorderd wor
den tot vice-admiraal.
Prof. Reddingius over den
toestand van zijn patiënt
tevreden
BATAVIA, 24 Nov. (Aneta). De be
roemde violist Huberman, die in Ne-
derlandsch-Indië licht gewond werd
bij de ramp met de „Specht" en boven
dien een longontsteking had opgeloo-
pen, is thans met de „Christ Huygens"
naar Europa vertokken. Hij werd uitge
leide gedaan door den president van
den Bond van Nederlandsch-Indische
kunstkringen, mr. J. Ph. van Hasselt en
den heer J. de Ruvter Korver. admini
strateur van den Bataviaschen kunst
kring.
Prof. Reddingius, die den zieken
violist in Tndië behandelde, was tevre
den over den toestand van zijn patient
H.MS. TORPEDOBOOTJAGER
„VAN GALEN"
's-GRAVENHAOE 23 November. -
H.Me. torpedobont ja eer .Van Galen"
onder bevel van den luitenant ter zee
le klasse J Houtsmuller, is heden te
Manilla aangekompn
LANDBOUWER DOOR TREIN
GEDOOD
ARNHEM. 24 Nov Op den onbe
waakten overwee aan de Fsperantolaan
te Arnhem is vanmoreen I et lijk eevon-
den van een landbouwer, die, waar
schijnlijk tóen hij met zijn fiets do
spoorbaan na^eerde, door een trein is
aangereden Het lijk was ernstig ver
minkt De identiteit van den man kor.
noe niet worden vastgesteld.
PASSAGIERS VERZEKERD
op fidelere pagina's
STAIISHIFUWS
Chr. Hist. Kiesvereeniging.
(Tweede Blad. pag. 1).
'T MOOISTE WAT MEN GEVEN KAN
is...'n Parapluie van SPIEKERMANN
Langeslraal 31 Telefoon 321
A eerverwachting
Medegedeeld door het K.N.M 1
te De Bilt.
Zwakke tot matige veranderlij
ke wind, later uit W. richtin
gen, nevelig tot zwaar bewolkt
of betrokken, met waarschijnlijk
eenigo regen, weinig verande
ring in temperatuur.
's-GRAVENHAGE. 24 November.
H.M. de Koningin is hedenochtend per
auto uit Soestdijk naar 's-Gravenhage
vertrokken, waar H.M vergezeld van
de hofdame, jkvr H. barones Schimmel-
penninck van der Oye, om kwart voor
tien is aangekomen.
LONDEN, 24 Nov. (Havas). Het
bericht, dat Neville Chamberlain en
Eden gisteravond door bemiddeling
van de Fransche ambassade te Lon
den een uitnoodiging hebben gezon
den aan Chautemps en Delbos. om
einde dezer week of de volgende
week naar Londen te0komen om den
internationalen toestand te bespre
ken, wordt thans bevestigd.
Het bericht heeft te Londen leven
dige belangstelling gewekt, Men acht
de beslissing van den minister-pre
sident zeer helangrijk en brengt de
ze in verhand met het bezoek van
Lord Halifax aan Rerliin.
Verder merkt men op, dat Eden
reeds eenige malen minister Delhos
heeft ontmoet, doch Chamberlain
heeft nog nooit de gelegenheid ge
had Chautemps te ontmoeten.
Naar Havas verneemt, zal het onder
houd tusschen Chamberlain. Eden,
Chautemps en Delhos op 29 en 30 No
vember plaats vinden.
