De Japansche troepen
voor Nanking
HET MAUSOLEUM
der Nassau's?
DE EEMLANDEQ
Felle strijd in
de
voorsteden
Geen dagelijksch
over den Prins
Uitslaande brand
VERDEDIGING
VAN
AUSTRALIË
FLOHR DAAGT
ALJECHIN
UIT
BRAND IN EEN
asphaltfabriek
Voor Blsyle Kleeding
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95: per maand 0.65; per
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
Woensdag 8 December 1937 Uitgave: VALKHuFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
36e Jaargang No. 138
communiqué meer
V.J
in de
St. Anfridusstraat
Graaf van Vlaanderen
te Londen
Tot dusver onbekende
grafkelder in Breda
ontdekt
der Bataafsche
DELBOS THANS IN
ROEMENIE
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
LEYTAX
Oudste en betrouw
baarste adres in
BINNEN- EN
BUITENLAND
PASSAGIERS VERZEKERD
Tel. 1788
BERICHT
:ogrijksife
iMieuws
4 uur 16 min.
HERDENKING VAN
JEAN MERMOZ
Krupp's bedrijvigheid
in Zuid-Amerika
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
tm week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
elke regel meer f0 25. Liefdadighelds-advcrtenti6n voor de
helft van den prijs. Kleine Adverientien „KEITJES" bij vooruitbetaling I5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent. driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Geheel de stad in rookwolken
gehuld
Chineesche soldaten hebben
versterking ontvangen
TOKIO, 8 December. (Reuter.) üe
Japansche troepen, welke voor Nanking
liggen, brengen op het oogenblik belege
ringsgeschut in stelling. Het schijnt, dat
zij verwachten, dat in Nanking een be
stuurswisseling zal komen, waardoor de
stad zal worden overgegeven.
De Japansche militairen willen blijkbaar
de stad een bestorming besparen.
Omtrent de gevechten rond Nanking be
richt het Chineesche blad Takoengpau. dat
gisteren in de voorsteden van Nanking he
vig gevochten is. De geheele stad is sc
huld in rookwolken, welke opstijscn uit
de gebouwen, welke door de Japansche
vliegers in brand zijn gestoken. Men schat,
dat'zeven Japansche regimenten aan den
aanval deelnemen. Het hevigst schijnt gc-
vochten te worden in de Oostelijke voor
steden. De Chincezen hebben de prach
tige villa's, welke rond het mausoleum van
Soen Yat Sen stonden, in brand gestoken
om een ruimer schootsveld te krijgen. Te
gen den nacht werd de strijd minder he
vig. De Chineesche troepen houden het
dorp Toengtioe. dat tusschen twee heuvels
ligt, nog bezet. Zij hebben uit het Noorden
en Noord-Westen versterking ontvangen.
In het Zuid-Oo6ten hebben drie Ja
pansche regimenten, gesteund door £0"
motoriseerde eenheden, het dorp Toen-
hoea, tien kilometer ten Zuiden van het
fort Kwanghoea. aangevallen. In het
Zuiden zijn twee Japansche regimenten
opgehouden door Chineesche troepen
halverwege Molingkwan en Nanking.
Twaalf Japansche vliegtuigen hebben
gisteren het station Toenkwan op de
grens van de provincies Honan, Sjen«'
en Sjansi gebombardeerd. Ook verschei
dene plaatsen in Oost-Sjensi werden be
stookt.
Intusschen bestudeert het Japan
sche kabinet de houding, welke zij
moet aannemen, wanneer Tsjang
Kai Tsjek naar bet Westen van Chi
na terugtrekt om verder tegenstand
te bieden. In dit geval zal de Ja
pansche regeering ongetwijfeld de
regeering van Tsjang Kai Tsjek niet
meer erkennen.
Ook is mogelijk, dat de regeering
van Tsjang Kai Tsjek omver zal
worden geworpen en dat een nieu
we regeering vrede met Japan wil
sluiten.
De woordvoerder van het ministerie
van buitenlandsche zaken heeft mede
gedeeld, dat de Japansche regeering
nog geen plannen heeft opgesteld, voor
het geval China om vrede zal vragen
Wanneer China dit verzoek doet. zal
Japan beginnen de voorwaarden te be-
studeeren.
Tsjang Kai Tsjek zal
den strijd rekken
De correspondent van de Yomioeri
Sjimboen te Sjanghai schrijft aan zijn
blad, dat Tsjang Kai Tsjek nooit tot
overeenstemming zal komen met Ja
pan, maar trachten zal voort te gaan
met het rekken der vijandelijkheden te
gen Japan door een basis te vestigen in
Kwantoeng en Kwangsi, zelfs wanneer
hij Nanking verliest. De Japansche be
zetting van Sjanghai, aldus deze corres
pondent, beteekent het einde van het
eerste stadium in het ChineeschJa
pansche conflict. De onderwerping van
Nanking zal het tweede stadium be
sluiten en het begin vormen van het
derde en laatste stadium der vijande
lijkheden. Japan moet geen einde ma
ken aan de militaire operaties, aldu?
deze journalist, zoolang het anti-Japan-
6che orgaan, de Kwomintane, te Hankau
of Tsjansja verblijft Het moet integen
deel de drijfjacht voortzetten niet al
leen naar Kioekiang en Nantsjang
maar ook naar Hankau en Tsjansja
teneinde de anti-Japansche agenten van
de Kwomintang in bet nauw te drijven
in de drie buitenprovinciën Szetsjnoan
Kweitsjau en Yoennan Door de °v.er-
heersching van de zeven provinciën
Kiang6oe, Tsjekiang, Foekien. Kiangsi.
Anhwei, Hoepei en Hoenan is Japan in
staat Centraal en Zuid-China te zui
veren.
Het is zoo duidelijk als het maar
kan, dat Tsjang Kai Tsjek niet tot
overeenstemming met Japan zal ko
men na den val van Nanking en
zal volharden in zijn anti-Japan9che
houding, hopende, zonder reden, op
hijstand van derden. De correspon
dent verwacht, dat Tsjang Kai
Tsjek na het verlies van Nanking
zijn troepen zal verzamelen in de
provincie Hoenan en vandaar de
provinciën Kwantoeng en Kwangsi
zal binnentrekken, waar hij een ba
sis voor operaties tegen Japan zal
vestigen en afhankelijk zar zijn van
Britsche wapen- en munitieleverin
gen via Hongkong en Franschen bij
stand via Indo-China.
Tenslotte merkt de correspondent op.
dat er wijziging intreedt in de Chinee
sche massa, die naar zijn meening
de anti-Japansche leuze, die zoo ijverig
door de Nanking-leiders wordt ver
spreid, beu bpgint te worden.
ROMAANSCH ERKEND ALS
VIERDE TAAL
BERN, 8 Dec. (D.N.Bv.) De nationale
raad heeft met algemeene stemmen het
wetsontwerp aangenomen, krachtens
hetwelk naast bat Duilsch, Fransch en
Italiaansch ook het Raeto-Romaansch
als landstaal wordt erkend.
AMSTERDAM, 8 Dec.
De particuliere secretaris van
Z.K.H. Prins Bernhard, jhr.
mr. C. Dedel, verstrekte ons
hedenmiddag het volgende
communiqué:
„De nacht van Dinsdag op
Woensdag is door Prins Bern
hard rustig doorgebracht.
Vanmorgen heeft hij zijn ont
bijt met smaak genuttigd. De
hoofdpijn gaat in matigen
graad op en neer.
De hoofdwond van den hof-
jager Spek is genezen. De
operatiewond geneest op nor
male wijze. De toestand blijft
gunstig.
Er zal geen dagelijksch
communiqué meer worden
ui/gegeven.
Hedenmiddag half 4 is in de
drukkerij en cartonnagefabriek
van den heer Salomon (Denca) een
hevige brand uitgebroken. Bij het
verschijnen van de brandweer met
volledig materiaal sloegen reeds
zeer hooge vlammen uit de boven
ste verdieping van het gebouw.
Het bericht omtrent zijn verloving
met een kleindochter van den
hertog van Portland wordt
niet bevestigd
LONDEN, 8 Dec. (Havas.) Een ver
slaggever van de Daily Express heeft
gisteren den graaf van Vlaanderen in
ëen hotel in Westend ontdekt. De graat
was vergezeld van zijn stalmeester ba
ron Goffinet. De graaf weigerde elk in
terview, terwijl baron Goffinet met zijn
parapluie den fotograaf verjoeg, die den
verslaggever vergezelde.
De hertogin van Portland heeft op
een vraag over een mogelijk huwelijk
van een harer kleindochters met prins
Karei van België, den broer van koning
Leopold, verklaard, dat „het bericht,
waarin melding wordt gemaakt van de
verloving van lady Anne Cavendish
Bentinck geen waarheid bevat."
Door bemiddeling van zijn zaakgelas
tigde heeft ook de hertog van Portland
in de pers een démenti gepubliceerd,
waarin de geruchten, welke in sommige
bladen zijn gepubliceerd ten aanzien
van het verblijf van koning Leopold van
België en koningin Elisabeth op Wol
beek Abbey, krachtig worden tegenge
sproken. Deze geruchten zijn geheel on
gegrond. Zij zijn belachelijk en zouden
niet tegengesproken behoeven te wor
den, indien zij geen nadeelige gevolgen
zouden kunnen hebben.
TURKSCH-SYRISCHE
RELATIES
PARIJS, 8 Dec. (Havas). In welinge
lichte Fransche kringen heeft men den
indruk, dat het opzeggen van het ver
drag van vriendschap en goede nabuur
schap tusschen Turkije en Syrië van
1926 door de regeering van Ankara is
toe ta schrijven aan den indruk, welken
men in Turkije heeft gekregen tijdens
de debatten in het Syrische parlement
over het sandjak Alexandrette. De
Turksche slap hew'ijst, dat men te An
kara zijn betrekkingen met Syrië nauw
keurig wil regelen. Binnenkort zullen
onderhandelingen worden geopend tus
schen de regeeringen te Ankara, Bey-
root en Parijs. De Fransche regeering
zal de belangen van Syrië verdedigen,
zoolang het Fransche mandaat over
Syrië nog niet is geëindigd.
Het land is niet langer immuun
voor aanvallen
Groote aandacht gewijd aan
de luchtdefensie
SYDNEY (Nieuw Zuid-Wales), 8 De
cember. De vroegere directeur van
wetenschappelijk onderzoek aan het
luchtvaartministerie te Londen, H. E.
Wimperis, heeft in een tafelrede tegen
over leden van de Koninklijke Lucht
vaartclub van Nieuw Zuid-Wales ver
klaard, dat de Royal Air Force en vloot-
deskundigen tezamen plannen uitwer
ken voor een soort slagschepen, dat
zeer veilig is tegen luchtaanvallen. On
geveer 95 pet. van de thans in dienst
zijnde oorlogsbodems over de geheele
wereld kunnen, aldus spreker, tot zin
ken worden gebracht door voortdurende
aanvallen uit de lucht
Een Amerikaansch deskundige heeft
verklaard, dat binnenkort vliegtuigen
in gebruik zullen worden genomen mei
een actieradius van 19 000 kilometer
Ook Wimperis is die meening toege
daan Op het oogenblik zouden lucht
aanvallen op Australië alleen kunnen
worden uitgevoerd door vliegtuigen dip
met een moederschip derwaarts ge
bracht worden, maar Australië zal in
de toekomst er voor moeten zorgen -n
het hpzit te zijn van een afdoend afweer
middel tegen een mogelijken toekom-
stigen aanval. Australië is niet langer
immuun voor aanvallen.
Ook acht spreker het noodzakelijk een
laboratorium in Australië in Ie rich
ten ten behoeve van de ontwikkeling
eener krachtige verdediging Het zou
onmogelijk zijn zonder lahoratorium
dat door proefnemingen en onderzoek
de beste methodes moet vaststellen om
de overzeesche techniek toe te passen
en met succes voort te gaan met den
houw van goede vliegtuigen Tevens moet
het er voor zorgen, dat het materiaal.
dat in de fabrieken in Newcastle ver
vaardigd wordt, ook in de fabrieken te
Melbourne gebruikt kan worden.
Tweemotorige toestellen zijn beter ge
schikt gebleken voor luchtverdedigings
doeleinden dan eenmotorige vliegtui
gen; de moeilijkheid van het grootere
brandstofverbruik zal wel te zijner tijd
worden opgelost.
De burgerluchtvaart, aldus spreker,
heeft zich in Australië buitengewoon
gunstig ontwikkeld en uitstekende toe
stellen zijn in gebruik. Amerika, de
bouwer van de Douglas-toestellen, hepft
zich kunnen concentreeren op de ont
wikkeling van de burgerluchtvaart, ter
wijl Groot-Brittannië door de omstan
digheden gedwongen is de ontwikkeling
te bevorderen van de militaire lucht
vaart Men hoopt echter, dat Engeland
binnen enkele iaren weer meer aan
dacht zal kunnen besteden aan den
bouw van verkeersvliegtuigen.
WEER AANSLAGEN IN
PALESTINA
JERUZALEM, 8 Dec. (Reuter). Door
het goede uitkijken van den machinist
is een aanslag op den trein Jeruzalem
Lydda mislukt. Hij merkte, dat een
barricade van steenen op de rails was
geworpen Hierin werd bij het opruimen
een hom gevonden.
Op donzelfden trein werden schoten
gelost, doch niemand werd getroffen.
In de vallei van de Jordaan is de pe
troleum-pijpleiding uit Irak wederom
vernield. De ontsnappende petroleum is
in brand gestoken. Deze daad is ge
pleegd niettegenstaande den oproep van
het Arabische verdedigings-eomité, om
de pijpleiding nipt te beschadigen, aan
gezien hierdoor de economische belaft
gen \an Irak worden benadeeld.
ACHT DOODEN BIJ AUTO
ONGELUK
MEXICO-STAD. 8 Dec (Havas). Op
den weg tusschen Mexico-stad en Lare
do is een autobus omgeslagen, waardoor
acht personen om het leven zijn geko
men en 43 werden gewond.
Antecedenten van twee geraamten
zullen eerst worden
nagegaan
Vier kisten gevonden
BREDA, 8 Dec. Gisteren
hebben de opperceremoniemeester
van H.M. de Koningin, J. H. F.
graaf Du Monceau, de directeur
van het Koninklijk Huisarchief,
dr. N. Japikse en de burgemeester
van Breda, de heer B. W. T. van
Slobbe, een bezoek gebracht aan
de Groote Kerk te Breda. Dit
bezoek gold een grafkelder, die
men onlangs onder de z.g. Prin-
senkapel en het grafmonument
van Graaf Engelbrecht II van
Nassau in de Groote Kerk heeft
ontdekt, en waarin men vier kis
ten heeft gevonden, welke ver
moedelijk de stoffelijke resten van
de graven van Nassau bevatten.
Thans heeft men daarnaar een
onderzoek ingesteld, omtrent de
resultaten waarvan de meest
strikte geheimhouding wordt be
waard.
De kisten zijn gedeeltelijk op een
ijzeren raam geplaatst, dat in den muur
van den kelder is aangebracht, en ge
deeltelijk in nissen in den wand Twee
ervan zijn geopend; een hiervan beval
het stoffelijk overschot van een vrouw
de andere dat van een kind van naar
sohatting 2 3 laar.
Dat de andere 2 kisten nog niet
zijn geopend, wordt toegeschreven
aan het verlangen om de anteceden
ten van de beide onderzochte ge
raamten eerst in de Koninklijke
Archieven op hun juistheid na te
gaan. want de veronderstelling is.
dat men te doen heeft met het ge
beente van de eerste graven van
Nassau, waarvan de laatste rust
plaats tot op heden niet met zeker
heid bekend was.
H.M. de Koningin was mpt de ontdek
king op de hoogte gebracht, zoodat het
onderzoek dan ook geschiedde in over
leg met (het Koninklijk Huis. Binnen
enkele dagen zal het worden voortgezet.
Hij maakt van zijn uitdagings-
recht gebruik
's-GRAVENHAGE. 8 December.
Aangezien reeds voordat dr. A. Al-
jeohin het wereldkampioenschap
officieel opnieuw had behaald, in
de dagbladpers mededeelingen zijn
verschenen omtrent uitdagingen aan
den nieuwen wereldkampioen, heeft
de T6jecho Slowaaksche meester S.
Flohr, ook namens zijn Schaak
bond, aan het bureau van den
wereldschaakbond te kennen gege
ven, dat hij op grond van zijn ver
kiezing tot candidaat voor den titel
door (het in den afgeloopen zomer
gehouden congres te Stockholm, van
zijn uitdagingsrecht voor het jaar
1940 gebruik wensoht te maken.
Voornoemd bureau heeft deze ver
kering met ondersteuning daarvan,
aan dr. Aljechin doorgegeven.
Het gebouw te Wonokromo
geheel vernield
SOERABAJA, 8 December (Aneta)
Gistermiddag is brand uitgebroken in
de asfaltfabriek van de Bataafsche Pe
troleum-maatschappij te Wonokromo
(nabij Soerabaja). De brand ontstond
door het springen van een mangat-dek
sel van een ketel, waardoor een vonk
in de kokende olie viel. Deze olie
stroomt door de spoellcidingen, zoodat
het vuur zich snel verbreidde.
Het alarm-systeem, dat de B.P.M
daar heeft ingericht, werkte uitstekend,
zoodat het personeel zeer snel ter plaat
se was en onmiddellijk aan den arbeid
toog met tientallen schuim-bluschappa
raten. Bovendien was de brandweer zeer
spoedig ter plaatse, welke gebruik
maakte van de pas aangeschafte lucht
schuimstraalpijp zoodat de brand vrij
snel gehlnscht was. De asfaltfabriek
werd echter geheel vernield.
Brand op Curasao
's-GRAVENHAGE. 8 Dec. Naar aan
leiding van een persbericht uit Willem
stad over een zwaren brand in een tank
er een pompstation van pon Petroleum
maalschappu. verneemt Aneta dat deze
brand van benerkten aard is gebleken
en inmiddels reeds weer is srehlusrht.
zoodat binnen enkele dagen het bedrijf
weer normaal zal loopen.
BOEKAREST, 8 December. (Havas).
Do trein, waarmede Delboe en zijn ge
volg op weg zijn naar Boekarest, i6
gisteravond te Opaseni de Roemecn-
sche grens gepasseerd.
De Fransche minister van buiten
landsche zaken i6 op alle stations, die
hij op zijn weg naar Boekarest voor
bijkwam, op hartelijke wijze begroet.
De nationale boerenpartij, de voor
naamste oppositiepartij, heeft besloten
niet deel te nemen aan de ontvangst
van Delbos. De partij heeft in een me-
dedeeling aan de pers uiteengezet, dat
de redenen van dit besluit niet mee
gedeeld kunnen worden, doch het be-
luit is niet gericht tegen Frankrijk of
den Franschen minister. Men veron
derstelt, dat het besluit is genomen
om binnenlauuöcli-pouuek'e redenen,
welke in verband staan met de komen
de verkiezingen op 20 Deecmber a.s.
In den trein heeft Delbos een begroe-
tings-communiqué, bestemd voor het
Roemeensche volk. opgesteld, waarin
hij zichzelf gelukkig prijst zich in een
land te bevinden, dat allen Franschen
zoo na aan het hart ligt. Het doel van
zijn bezoek is de bezoeken van koning
Carol en Antonescoe aan Parij6 te be
antwoorden en bovendien is het bezoek
ingegeven door den wensch van de
Fransche regeering in de tegenwoor
dige internationale politieke omstan
digheden een sterken band te onder
houden met een bevriend land, waar
van de politiek gegrondvest is op de
zelfde vreedzame beginselen. Uit de
reis van Delbos blijkt, dat Frankrijk
op internationaal gebied met alle be
vriende landen wil samenwerken.
Toen Delbos hedenochtend kwart over
tien te Boekarest aankwam, was het
station versierd met de Fransche kleu
ren. Delbos werd verwelkomd door een
groote groep vooraanstaande personen,
o.a. minister Antonescoe. den minister
van buitenlandsche zaken en verschil
lende andere ministers, alsmede het di
plomatieke corps en het personeel van
de Fransche Ipgatie. Na de gebruike
lijke begroeting verliet Delbos het
station door een haag van schoolkinde
ren. die voor deze gelegenheid vrij had
den gekregen. De kinderen riepen hoera
en brachten den Olvmpischen groet.
Te kwart voor elf begaf Delhos zich
naar het paleis des konings. om zijn
naam in hei register te schrijven Van
middag zal hij hij den koning lunchen,
terwijl de middag gewijd zal zijn aan
hesprekincen niet de' Roemeensrhp
staatslieden Vanavond biedt Delhos een
diner aan op de Fransche legatie, waar
bij ook de koning zal aanzitten.
ZIJ, die zich met ingang
van 1 Januari a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
op andere pagina's
STADSNIEUWS
Alnetybo,
(Tweede blad, pag. l.J
Werken en gedachten van EdithJ
Pijpere.
(Tweede blad, pag. 1.))
De lasten omlaag.
(Tweede blad, pag. 1.)]
Eben Haezer.
(Tweede blad, pag. 1.)]
St. Nicolaas in het City Theater.
(Tweede blad, pag. 1.)'
SPORT
Dr. Aljechin wereldkampioen echa-i
ken.
(Tweede Blad, pag. 3)4
W eerverwachting
Meest matige, Oostelijke tot
Zuidelijke wind, zwaar bewolkt
tot betrokken, later wellicht tij
delijk opklarend, tijdelijk regen
of sneeuw, temperatuur om het
vriespunt tot lichte vorst.
TREIN GRIJPT SLEDE:
VIER DOODEN
RIGA. 8 Dec (D.N B.) Bij het sta
tion Oegalen (Noord-Koerland) heef»
epn sneltrein op een onhewaakten er-
wee een slede gegrepen, waarop zich
een gezelschap hruilnftvierenrie perso
nen bevond Vier personen werden g«-
dood. een vijfde ernstig gewond De he-
shitirdPr van de slede had bij den wed
strijd tegen andere sleden den naderen
den trein niet gezien.
Gisteren. 7 December, was het een
jaar geleden, dat het Fransche post
vliegtuig tusschen Natal en Dakar, de
Croix du Sud. bestuurd door den pio
nier der Fransche luchtpostverbinding
over den Zuidelijken Atlantischen Oce
aan. Jean Mermoz. in den Oceaan ver
dween
Dinsdagmiddag tegen half vier ver
zamelde zich op het vliegveld Le Bour-
get voor rle hangars der Air France het
geheele aanwpzigp personeel van de Air
France en werd. in aanwezigheid van
vele burgerlijkp en militaire autoritei
ten. een plechtig" herdenkingsdienst ge
houden voor Jcan Mermoz en de overi
ge tegelijk met hem om het leven ge
komen leden van de bemanning dor
Croix du Sud.
BUENOS AIRES. 8 Dec (Havas.)
Uit Salta wordt gemeld, dat Krupp voor
nemens is te Salta fahriekpn op tp rich-»
ten Deze maatschappij heeft hier drie
belangrijke mijnconcessies Voor de
pxplojtatie hiervan wordt dprtig mil-
lioen mark beschikbaar gesteld.
