de eemlandeu
Weldra offensief tegen
Zuid-China
ALS ER EEN ORANJE-TELG
GEBOREN WORDT
Japan's onrecht
ondubbelzinnig
vastgelegd
DE „GAROET"
lek geslagen
M,
VOORSCHRIFTEN VOOR
RIJKSDIENSTEN
De begrooting goedgekeurd
ingri
Nieui ws
NOODLOTTIGE
TWIST
Vrijdag 17 December 1937
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
36e Jaargang No. 146
Tsjang Kai Tsjek hoopt op succes
door uitputting van Japan
Regeling van het militair eerbetoon Indien de dag,
volgende op dien waarop de geboorte plaats had,
een Zondag mocht zijn, wordt de feest
viering verlegd naar Maandag
W
Frankrijk's financien
GEEN CONTROLE
op wisselkoersen
Dr. Boumann
president van
Zwitserland
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
BERICHT
4 uur 15 min.
DE TOESTAND VAN
Prins Bernhard
AMER SFGORïSÖï DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 m»and<u> voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON fNTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN vaA 1—4 rcöc,s f 105 mct infce*riPvao ccn bewijsnummer,
elke regel racer f 0.25. Liefdadigheids-advcrtenticn voor de
helft van den prijs. Kleine Adverientiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—Bewijsnummer extra f 0.05
Bezetting van Kanton zou na
den handel van Sjanghai
dien van Hongkong
ruïneeren
Japansche basis in den
Patras-archipel
SJANGHAI, 17 Dec. (Havas).
Na den val van Nanking is de
aandacht gevestigd op de Zuide
lijke provincies, waar men thans
ieder oogenblik een Japanschen
aanval op Kanton verwacht. Maar
schalk Tsjang Kai Tsjek heeft de
militaire autoriteiten van de pro
vincie Kwantoeng gelast den oor
log voor te bereiden tegen de Ja
pansche legers, die in Zuid-China
dreigen door te dringen.
Reuter seint uit Hongkong dat
in verband met deze mogelijkheid
dat de vijandelijkheden zich uit
zullen strekken tot het Zuiden
van China, de Britsche autoritei
ten op de vijf voornaamste punten
langs de grens tusschen Hong
kong en China waarnemingspos
ten hebben gebouwd.
Sinds verscheiden maanden hebben
de Japanneezen reeds voorbereidingen
getroffen. Zij hebben een aantal eiland
jes bezet aan de monding van de Parel
rivier, waaraan Kanton is gelegen, en
rond Hongkong, met name te Tsjikai en
San Tsjian. De Japanneezen leggen
thans in haast in den Patras-Archipel,
op 200 km ten Zuid-Westen van Kanton,
een belangrijk centrum voor watervlieg
tuigen aan.
Te Sjanghai is men van meening, dat
het nieuwe front Japan zal verplichten
een aanzienliike krachtsinspanning te
ontplooien, maar men is van oordeel dat
deze actie noodig is voor de algemeene
actie in China, daar de provincies
Kwantoeng en Kvvangsi, waarvan Kan
ton een groot centrum is, behooren tot
de rijkste van China.
Deze beide provincies hebben tot de
laatste jaren een apart gebied gevormd,
dat politiek van de rest van China is af
gescheiden. Zij hadden het gezag der
centrale regeering slechts aanvaard op
de basis van landsverdediging tegen
ondernemingen van Japan. De milities
dezer provincies worden thans krachtig
geoefehd. Zij zullen naar men zegt, bin
nen twee maanden twee divisies uitge
lezen troepen verschaffen aan de cen
trale regeering.
Men veronderstelt evenwel, dat de Ja
panneezen hun actie niet grondig zul
len ontwikkelen en zich er toe zullen
bepalen Kanton en omstreken te bezet
ten om de Kwangsi-legers gedeeltelijk
te verlammen door hen vast te zetten
en om den spoorweg van Kanton naar
Hano-kau. den laatsten belangrijken ver
bindingsweg tusschen China en het
buitenland, onbruikbaar te maken.
De bezetting van Kanton zou ook een
ernstigen slag toebrengen aan de bui-
tenlandsche belangen in bet Verre Oos-
ten en na den handel van Sjanghai
dien van Hongkong ruineeren.
Triomfale intocht te
Nanking
De Japansche troepen hebben gis
termiddag hun triomfalen intocht in
Nanking gehouden .in tegenwoordig
heid van luitenant-generaal prins
Saka, den commandant van de
troepen, die de stad hebben ingeno
men.
Voor het vroegere Chineesche
hoofdkwartier werd een godsdienst
plechtigheid gehouden, ter nage
dachtenis van de voor Nanking ge
sneuvelde .Tanansche soldaten.
-%
Drie Japansche oorlogsschepen zijn
de Jangtse opgestoomd en zijn slaags
geraakt met de Chineesche kustbatte-
rijen hij Anking, de hoofdstad van dp
Provincie Anwei.
Drie Chineesche divisies, die van de
hoofdmacht waren afgesneden toen de
verdedigers van Nanking de Jangtse
overtrokken, hebben zich een weg ge
baand door de Japansche linies en zijn
te Kwangtse aangekomen. Do mannen
zijn totaal uitgeput en de divisies heb
ben groote verliezen geleden.
Tsjang Kai Tsjek is te Hankau aan
gekomen op een inspectie tournée. Hij
heeft per radio een manifest gericht tot
het. Chineesche volk, waarin hij zeide:
Onverschillig hoe de tegenwoordige toe
stand moge veranderen, wij moeten ons
niet overgeven, maar voorwaarts mar-
cheeren. Onverschillig hoe de tegen
woordige internationale toestand zich
ontwikkelt, wij moeten ons uiterste best
doen en niet te vlug teleurstelling on
dervinden.
Wij moeten geen enkele neiging too-
nen afhankelijk te zijn van anderen
Met het mandaat van de Kwomintang
en van de regeering heb ik mijzelf ver
bonden onwrikbaar dezen koers te vol
gen. Het verlies aan levens van burgers
en aan eigendommen is niet te ramen.
F.en 7on geweldig offer bij den tegen
stand tegen een huitenlandsrhen aan
vat kont 7i>'n weercra niet in de geheele
geschiedenis van China. Slechts door
een uiteindelijke overwinning zou ik de
nartii. de regeerine en het volk een ver
goeding daarvoor kunnen geven.
„Wij zijn er van overtuigd, dat de te
genwoordige situatie gunstig is voor
China. Op den grondslag van China's
toekomstige succes kan een langdurige
tegenstand niet geboden worden in Nan
king of de groote steden, maar wel in
de dorpen in geheel China door de
krachtige vastberadenheid des volks. De
tijd moet komen, waarop de militaire
kracht van Japan volkomen zal zijn uit
geput, zoodat wii daardoor de overwin
ning behalen. Ofschoon internationale
sancties niet volledig in werking treden
is de kwestie van recht en onrecht ten
aanzien van de internationale gerech
tigheid ondubbelzinnig vastgelegd in de
openbare meening ter wereld."
Sedert den aanvang der vijandelijk
heden zijn de verliezen van het Chi
neesche leger gestegen tot boven 300.000
man. Zoolang ik echter leef, wil ik tot
het uiterste mijn bekwaamheid in het
werk stellen om weerstand te bieden tot
het bittere einde en de uiteindelijke
overwinning voor de natie te verzeke
ren."
Het schip heeft den steven
rte\vend en zet thans koers
naar Brest
BREST, 16 December. (A.N.P.)
Naar wij vernemen is het uitgaande
stoomvrachtschip „Garoet" van de
Rotterdamsche Lloyd tijdens storm
weer op 125 mijl ten Zuidwesten van
Ouessant lek geslagen. Het schip
heeft den steven gewend en zet
thans koers naar Brest.
Inmiddels heeft de zeesleepboot
„Zwarte Zee", welke te Douarnenez
is gestationneerd, zich naar het
schip begeven, om zoodra assistentie
wordt gevraagd, deze te kunnen
verleenen.
De ..Garoet" is in 1917 gebouwd op
de helling van de Kon. Mij. „De Schel
de" te Vlissingen. Het vrachtschip meet
7133 bruto reg. ton en *5-43 netto reg.
ton.
Op 6 December vertrok de „Garoet"
uit Rotterdam, geladen met stukgoede
ren. Te Antwerpen werd verder vracht
goed ingenomen, waarna het schip naar
Soerabaia vertrok.
Naar wij nader over de moeilijk
heden, waarmede het vrachtschip
heeft te kampen, vernemen, hpeft
het schip een lek in ruim Morgen
wordt de „Garoet" te Brest ver
wacht.
Van Zeeland te Rome
ROME, 17 Dec. (Havas) Van Zee
land. de vroegere Belgische minister
president, is te Rome aangekomen Het
doel van zijn reis is in Italië het eco
nomische onderzoek voort te zetter,
waarmede hij zich op verzoek \an
Groot-Brittannië, Frankrijk en ae Ver
eenigde Staten heeft belast.
Hoewel deze reis geen officieel karak
ter draagt, zal Van Zeeland door Mus
solini worden ontvangen.
ET betrekking
tot de viering
can de te verwachten
jeboorte van een
Prins of van een
Prinses zoo maakt de Regeeringspersdienst be
kend heeft de Regeering o.m. het volgende
bepaald.
KONINKLIJKE MARINE
1. Door Hr. Ms. schepen zal een saluut worden
afgegeven ten getale van 101 schoten voor een Prins
en 51 schoten voor een Prinses.
Dit saluut wordt zoo spoedig mogelijk na het
bekend worden der geboorte afgevuurd, met dien
verstande, dat indien de geboorte na zonsonder
gang, gedurende den avond of den nacht plaats
heeft, het saluut direct na zonsopkomst zal worden
gegeven.
2. Terstond na het bekend worden van de
geboorte c.q. vanaf zonsopkomst wordt a/b van de
oorlogsschepen van top gevlagd tot het tijdstip
van vlag neerhalen.
3. De dag, volgende op dien van de geboorte,
wordt gevierd als een verjaardag van een der
leden van het Koninklijk Huis, zonder dat daarbij
opnieuw saluutschoten worden afgegeven.
KONINKLIJKE LANDMACHT
1. Ter plaatse waar de geboorte plaats vindt,
zoomede in de standplaatsen van de bevelhebbers
in de militaire afdeelingen ('s-Gravenhage, Arnhem,
Breda en Amersfoort)
zoomede te Amster
dam worden eere
schoten afgegeven
ten getale van 101
voor een Prins en 51 voor een Prinses. Deze
eereschoten worden zoo spoedig mogelijk na het
bekend worden der geboorte afgevuurd Indien de
geboorte gedurende den nacht plaats vindt
waarvoor te stellen tusschen 22 00 en 7.00 te 7.00
2. De dag, volgende op dien van de geboorte,
wordt gevierd als een verjaardag van een der
leden van het Koninklijk Huis, d.w.z. dat na 13.00
dienst als op Zondag wordt verricht.
3. Terstond na het bekend worden van de
geboorte wordt van de kazernegebouwen de natio
nale vlag uitgehangen. De vlag blijft hangen
gedurende den daarop volgenden dag.
AT hierboven is bepaald met betrekking tot
de viering van den dag, volgende op dien
van de geboorte, voor de weermacht, geldt mede
voor de departementen van algemeen bestuur en
de daaronder ressorteerende diensten en instellin
gen. Wat gezegd werd omtrent het uitsteken van
de nationale vlag van de kazernes geldt voor alle
openbare gebouwen.
Indien de- dag, volgende op dien waarop de
geboorte heeft plaats gehad, een Zondag mocht
zijn, wordt de feestviering verlegd naar den on
middellijk volgenden Maandag. Dit laatste geldt
zoowel voor de weermacht als voor de departe
menten van algemeen bestuur.
Leeningen worden niet gemakke
lijker dooj de redevoeringen
■"•n critici, verklaart
Bonnet
Hoeveel zal geleend
moeten worden
PARIJS, 17 Dec. (Havas).
De kamer heeft den geheelen
nacht door vergaderd om de
eerste lezing van de begroo
ting af te handelen. De begroo
ting werd aangenomen met
547 tegen 25 stemmen. Het
evenwicht in de begrooting is
als volgt:
uitgaven 54.599.318.506 francs,
inkomsten 54.600.332.808 frs.
De minister van financien dankte de
kamer de beRrooting met welwillend
heid te hebben behandeld en de voorzit
ter van de kamer dankte den minister
de behandeling van de begrooting ge
makkelijk te hebben gemaakt.
De kamer zal Donderdag a s. bijeen
komen ter bespreking van het wetsont
werp tot heropening van de tentoonstel
ling in 1938.
Bij de algemeene besprekingen over
de begrooting 1938. had de communist
Duclos opgemerkt dat door de indirec
te belasting de groote massa wordt ge
troffen; de kapitalisten in Frankrijk
minder dan in Engeland en de Veree-
nigde Staten. Het land wacht volgens
spreker op andere financieele wetten.
Paul Revnaud verklaarde, dat volgens
zijn meening de minister van financien
onvoorzichtig is geweest met het vast
stellen van het maximum van de uit te
geven leeningen op 26 milliard. In 1937
hééft Frankrijk 42 milliard geleend. Hij
herinnerde eraan, dat hij onlangs in een
artikel het tekort heeft geschat op acht
Minister Bonnet
milliard en de in 1938 uit te schrijven
leeningen op meer dan 40 milliard.
Tenslotte wees hij erop, dat de
groothandelprijzen zijn gestegen
met 60 pet. en de prijzen in den
kleinhandel met 50 pet. Hij ver
wacht dat hieruit een inflatie zal
voortvloeien. Er moet een evenwicht
gevonden worden tusschen de prij
zen in Frankrijk en de prijzen in de
wereld. Ten aanzien van de wissel-
conlróle verklaarde Reynaud dat dit
alleen met succes in een land met
een dictator kan geschieden.
Spinasse had gelijk toen hij zeide,
dat deze controle een economische
dictatuur béteekende.
Reynand vroeg zich af wat van het
drievoudig verbond zal worden. Het
heeft niet geleid tot den terugkeer van
het kapitaal. Op het oogenblik moet een
lange réèks van vergissingen worden
hersteld. Spreker vroeg tenslotte waar
om men dit niét spontaan doet, vóór
men, zooals in andere landen, verplicht
wordt te doen.
Bij zijn beantwoording der begroo-
tingsdebatten, had minister Bonnet ver
klaard, dat de ingediende begrooting
oprecht is. Het evenwicht zal eerst vol
komen zijn wanneer op de begrooting
weer gebracht zullen zijn zekere blij
vende uitgaven, zooals pensioenen en
zekere defensieuitgaven. De toestand
van de schatkist is echter gezond. Wij
hebben aan alle vervaldata voldaan.
De schatkist beschikt voor het eerste
kwarlaal over negen milliard. De toe'
komst kan gerust tegemoet worden
gezien.
De schatkist zal aan zijn verplichtin
gen kunnen voldoen, wanneer niet
dagelijks de munt- en schatkistkwesties
op straat gebracht worden. Leeningen
worden niet gemakkelijker door de rede
voeringen van critici. De regeering zal
geen controle op wisselkoersen instel
len en trouw blijven aan de drie
mogendhedenovereenkomst. De finan
cieele toestand zal snel beter worden
wanneer men voortgaat ordéliik en ge
disciplineerd te werken. Bonnet eindig
de met te herinneren aan de woorden
van Herriot, volgens welke voor de
landsverdediging niet alleen een sterk
leger, maar ook sterke financien noodig
zijn.
op andere pagina's
SrdRSiy/HHF.S
K.D D. vergadert,
(Tweede Blad, pag. 1).
Ned. Ver. van Huisvrouwen
(Tweede Blad, pag. 1).
Lezing L. W van Loon.
(Tweede Blad, pag. 1).
SPORT
Dr. Euwe wint de laatste match van
het tournooi om het wereldkampioen
schap schaken. Eindstand 17V212Vfe
(Eerste Blad. pag. 2).
BERN. 16 Dec. De bondsverga
dering heeft héden met 513 van de
181 geldige stemmen den tegen-
woordigen vice-president van den
bondsraad, dr Johannes Baumann,
tot bondspresident voor 1938 geko
zen. Bondsraad Philipp Etter werd
met 148 van de 168 celdige stem
men tot vice-president gekozen.
Bondspresident Baumann, die tot de
vrijzinnig-democratische partij behoort
is op het oogénblik hoofd van 't depar
tement van justitie en politie. Hij werd
den 27en November 1874 te Herisau ge
boren en heeft sedert 1911 het kantoon
Appenzell-Ausser Rhoden in den sten-
denraad vertegenwoordigd, In het leger
bekleedt Baumann den rang van kolo
nel der infanterie. In 1934 koos
bondsvergadering hem tot opvolger v
Haeherlin als lid van den bondsraad
Vice-president Etter, die eveneens
1934 tot lid van dan bondsraad werd r-
kozen, behoort tot de katholiék-conser
vatieve partij. Hij is thans hoofd
het departement
zaken.
an
yan binnenlandsche
ZIJ, die zich met ingan#
van 1 Januari a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
W eerverwachting
Medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt.
Zwakke tot matige N.-W. tot N.-
O. wind, zwaar bewolkt tot be
trokken, waarschijnlijk buien
van regen of 6noeuw, tempera
tuur om het vriespunt.
Verbetering blijft aan
houden
AMSTERDAM, 17 Decem
ber. De particuliere secre
taris van Z.K.H. Prins Bern
hard, jhr. mr. C. Dedel, ver
strekte ons hedenmiddag ie
half twee het volgende com
muniqué:
Gedurende de afgeloopen
week heeft de verbetering in
den toestand van Prins Bern-
hatd aangehouden. De bezoe
ken, die Z.K.H. van Prinses
Juliana ontvangt, zijn van lan-
geren duur dan tevoren.
BOSKOOP, 17 December.
Een tragisch ongeval heeft
zich vannacht omstreeks half
één te Boskoop voorgedaan.
De 27-jarige chauffeur P. B.
is op den 60-jarigen rijwiel
handelaar P. H. dusdanig in
woede ontstoken, dat hij hem
een klap met de hand gaf,
met het ongelukkige gevolg,
dat H. op den grond viel en
eenige oogenblikken daarna
overleed.
B., die met eenige andere personen
een café had bezocht, was met enkele
van deze personen na afloop in de Boot-
straat blijven napraten. Een van hen
vertélde B., dat II. praatjes van hem
vertelde. H., die het zelfde café had be
zocht en zich even daarna hij het groep
je personen voegde, ontving van B„ die
toen hij hem zag in woede ontstak, een
klap in het gezicht, met het gevolg, dat
H. legen den grond viel en een tilings
ontboden dnkter slechts den dood kon
constateeren.
Hel lijk is in beslag genomen en het
sectie-onderzoek zal moeten uitwijzen
wat de juiste oorzaak van den dood is.
De chauffeur is in hechtenis geno
men.
