OCHTENDBLAD MET SPORTBLAD BERLIJN EN ROME SLUITEN EEN MILITAIR VERBOND Bedoeld als bijdrage tot behoud van den vrede Duitsche Pers klaagt over vervolging in Polen Paus Pius XII en Mussolini als bemiddelaars? DE EEMLANDER Maandag 8 Mei 1939 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 37 e Jaargang No. 293 Geen verrassing te Londen Critiek op rede van Beek „As Rome-Berlijn een element van den vrede", verzekert de Informazione Diplomatica Mgr. Orsenigo's bezoek aan Hitier Het Engelsche Koningspaar vertrokken Duitsche voorstellen tot gezamenlijke actie tegen Rusland? Weersgesteldheid AMERSFOORTSCL DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95: per maand 0.65; per week met g r a t i a verzekering tegen ongelukken) i 0.15 Binnenland trancu per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON (NTERC. 513 MET MAANDAGOCHTENDBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer. elite regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de helft van Jen prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 MILAAN, 7 Mei. (D.N.B De ministers van buitenland- sche zaken van Duitschland en Italië, von Ribbentrop en Ciano, hebben bij hun besprekingen te Milaan op 6 en 7 Mei den be- staanden politieken toestand aan een zorgvuldig onderzoek on derworpen. Zij hebben opnieuw de volledige overeenstemming van de opvattingen der beide regeeringen in elk opzicht gecon stateerd en besloten, aan de nauwe verbondenheid der beide vol ken uiting te geven door een veelomvattend politiek en miiitair verbond- De beide as-mogendheden hebben de overtuiging daar door op doeltreffende wijze bij te dragen tot de verzekering van den vrede in Europa. Een artikel van de Deutsche dienst LONDEN, 7 Mei (Reuter). De diplomatieke correspondent van Reuter schrijft, dat het Italiaansch- Duitsche besluit de as-betrekkingen vast te leggen in een politiek en militair verdrag niet als een verras sing te Londen is ontvangen. Toch behouden officieele kringen zich hun commentaar voor, daar zij geen bijzonderheden kennen over den om vang van het pact. Er wordt natuur lijk aan herinnerd, dat de betrek kingen tusschen Duitschland en Italië den laatsten tijd bijzonder hecht zijn en dat de samenwerking tusschen beiden reeds eenigen tijd het lievelingsthema is van de Duit- sche en Italiaansche politici. De aard van het pact is nog niet in bijzonderheden bekend. Bevoegde krin gen te Londen zijn van meening. dat hel Duitschlands militaire positie regelt voorzoover het Italië betreft. Indruk in Polen WARSCHAU, 7 Mei (Reuter). Offi- cieele kringen hebben verklaard, dat zij geen commentaar kunnen geven op het Duitsch-Italiaansche militaire en poli tieke pact aleer zij meer daaromtrent weten. Men gelooft echter niet, dat de inter nationale positie van Polen bij moge lijke onderhandelingen over Polen door het pact zal worden verzwakt. Niet- officieel wordt hier de meening uitge sproken, dat het pact Italië is opgedron gen, welk land geen Europeesch conflict zou wenschen over de zaak van Dantzig. Tegelijkertijd wordt het waar schijnlijk geacht, dat Mussolini slechts in een dergelijk pact heeft toegestemd nadat hij de verzekering ontvangen had, dat Duitschland een gematigde houding zou aannemen. De totstandkoming van het Duitsch —Italiaansche militaire verdrag heeft in politieke kringen te War schau geen verrassing gebaard. Men legt hier het pact uit als een pro pagandamiddel, dat er toe bestemd is de Westersche mogendheden te doen buigen en hun iedere illusie te ontnemen op de mogelijkheid de beide partners van de as te scheiden. Toch wijzigt dit pact geenszins het standpunt van Polen, dat bereid blijft zijn vraagstukken te regelen op basis van volkomen gelijkheid en wederzijd- sche verplichtingen. Men is van mee ning, dat de kansen op een vreedzame regeling van het Poolsch—Duitsche ge schil hetzelfde blijven en berusten in handen van de leiders van het derde rijk, die. zooals de Poolsche pers dat dezer dagen zeide, thans het woord hebben. BERLIJN, 7 Mei (Havas). De Zondagsedities van de Berlijnsche bladen maken op in het oog sprin gende wijze melding van het Duitsch-Italiaansch politieke en militair bondgenootschap. Zij ver heerlijken het als een vredespact „Montagspost" meldt, dat het de eer ste werkelijke vredesdaad voor Europa is sinds Versailles. De staatslieden van Europa hebben te kiezen en te beslissen of zij willen erkennen, dat de politiek van Duitsch land en Italië de eenige doeltreffende basis voor vrede is. BERLIJN, 7 Mei. (D.N.B.) Over de sluiting van het Duitsch-Italiaansch po litieke en militaire verdrag schrijft de Deutsche Dienst o.m.: Het pact heeft historische be- teekenis. Het vormt de conse quente voortzetting der politiek van den fuehrer en den duce en is in overeenstemming met den wil en de gevoelens der beide vol ken. Het weerlegt alle kwaadaar dige verzinsels van de buitenland- sche „hetz"-pers, welke niet alleen vaak genoeg de gemeenschappe lijkheid der politieke richtlijnen van de beide regeeringen durfde te betwijfelen, doch daarenboven ook nimmer ophield de solidari teit van de beide volken van de as in twijfel te trekken. Het sluiten van het Duitsch-Italiaan sche politieke en militaire pact is in de allereerste plaats een nieuwe construc tieve bijdrage tot de handhaving der orde en verzekering van de veiligheid in Europa tegen alle pogingen der oor logstokers, dezen vrede mot de midde len der angstpsychose, dreiging en af persing te verstoren om den wil der asmogendheden een nieuwe orde in Europa op te bouwen, te buigen. Het resultaat der historische sa menwerking te Milaan is een ver nietigende slag voor de agressieve omsingelingspolitiek. welke Enge land en Frankrijk onder medewer king van zekere derde staten sinds lang tegen de mogendheden der as voerpn. De redevoering van Beek heeft Italië en Duitschland geen aanleiding gege ven hun opvatting over het karakter van die omsingelingspolitiek te her zien. De daad van Milaan is de meest doeltreffende stap om kracht aan al die diplomatieke, economische en militaire pogingen tot omsingeling met kracht te gemoet te treden. Het pact is een on overwinnelijk bolwerk tegen alle ge vaarlijke pogingen der oorlogsophitsers Europa en de wereld in het ongeluk te storten. PARIJS, 7 Mei (Havas). Voor zoo ver te Parijs mogelijk was een gezag hebbend oordeel te vernemen over het DuitschItaliaansche militaire verdrag schijnt de sluiting daarvan te Parijs geen grooten indruk te hebben gemaakt. Zekere kringen merken op, dat het te Milaan gepubliceerde communique slechts een bestaande verhouding op politiek, diplomatiek en militair ge bied heeft gesanctionneerd. De besprekingen tusschen Ciano en von Ribbentrop ROME, 7 Mei (Reuter). Bij de be sprekingen van Ciano met von Ribben trop is, naar in gezaghebbende kringen wordt verklaard, het standpunt van de as tegenover alle Europeeschc vraag stukken grondig bestudeerd, alle pro blemen zijn besproken en de ondertee- kening van het militaire verdrag is slechts een formeelc stap tot kris.taü- seering van den toestand. Italië heeft geen verdere verplich tingen aangegaan. De tekst van het pact is niet gepubliceerd, doch nie mand in Italië vergeet, aldus Reu ter, dat de geheime clausule van het drievoudig verbond in 1914 Italië een achterdeurtje hééft gela ten, waarvan het voordeel trok. Ciano keert vanavond naar Rome terug terwijl von Ribbentrop per trein naar Berlijn gaat Drie tractors, een olifant en 50 man personeel waren noodig, om een materiaal wagen van het circus „Strassburger", dat te 's Hertogenbosch wordt opge bouwd, in beweging te krijgen KONING VAN ITALIË NAAR DUITSCHLAND? BERLIJN. 7 Mei. (Havas). Er loopt een hardnekkig gerucht, dat de Koning van Italië op 28 Mei a.s. een officieel be7oek aan Duitschland zal brengen, ter beantwoording van het bezoek, dat Hitier begin Mei 1938 aan Rome heeft gebracht. Een officieele bevestiging van dit ge rucht kon nog niet worden verkregen. BERLIJN, 7 Mei. (D.N.B.) - De Duitsche bladen maken thans op de frontpagina melding van de vervolging van Duitschers m Po len. Het Duitsche Nieuws Bureau merkt hierbij op, dat dit de eer ste keer is, dat dit op zoo alge- meene wijze door de Duitsche pers geschiedt. Zoolang het Duitsch-Poolsche verdrag nog van kracht was hebben de Duit sche bladen, hoewel de toestand van de Duitsche minderheid in Polen aldus het D.N.B. steeds zeer slecht was, groote reserve be tracht. Volgens het Duitsche Nieuws Bu reau valt ingevolge de toenemende Poolsche actie tegen in Polen wo nende Duitschers, sedert eind April een stroom van vluchtelingen uit de Poolsche grensstreken naar Oost- Pruisen waar, te nemen. In Marien- werder zijn in April 261 vluchtelin gen aangekomen. Ook in het district Stuhm zijn vluchtende Duitscers over de grens gekomen. Uit sommi ge Duitsche dorpen in Pommerellen is de laatste dagen bijna de geheele Duitsche bevolking gevlucht. Na een verblijf in tijdelijke kampen, krijgen de vluchtelingen betrekkingen in Oost-Pruisen. De Voelkischer Bcobachter schrijft naar aanleiding van de bewering in het Poolsche memorandum, dat Polen pas uit de rede van Hitier heeft vernomen, dat Duitschland de Poolsche tegenvoor stellen van 26 Maart van de hand wees. dat den Poolschen ambassadeur reeds op 27 Maart te verstaan is gegeven, dat Duitschland in de Poolsche voorstellen geen bevredigende oplossing kon zien, welk standpunt daarna nog meermalen uiteengezet is. Voorts vraagt het Poolsche memoran dum T- aldus de Voelkischer Beobach- ter of het met het accoord, waarbij Duitschland aan Slowakije bescherming verleent, in overeenstemming te bren gen is, dat ook Polen als garant voor Slowakije optreedt. Het is, aldus het blad, niet in te zien, waarom de huidige toestand aanvullende garanties zou uit sluiten. Toen Duitschland het bescher mingsverdrag met Slowakije sloot, heeft men daaruit in Warschau de gevólgtrck- king gemaakt, dat dit verdrag tegen Polen gericht was. Als men nu Polen d,e fcnedegaran deering heeft aangeboden, zou men in Warschau alle aanleiding hebben gehad dit, initiatief toe te jui chen. Het, is, aldus het Duitsche blad, ook niet juist, dat Polen niet de moge lijkheid heeft gehad Duitschland onmid dellijk na de onderhandelingen te Lon den op de hoogte te stellen. Hoewel de Duitsche ambassadeur niet te Warschau vertoog-V rn»n ook den zaakgelas tigde deze mededeling kunnen doen." HOEWEL uiteraard in het belang van een gunstig verloop der besprekingen officieel noch officieus daaromtrent in lichtingen worden verstrekt, wijzen tal van berichten er op, dat zoowel Paus Pius XII als Mussolini bereid zijn dan wel in feite reeds trachten te bemiddelen tusschen Duitschland en Polen. Op de mogelijkheid van bemiddeling door de Italiaansche re geering wijzen eenige opmerkelijke uitlatingen in de Italiaan sche pers, met name in de gezaghebbende Giornale d'Italia en de Informazione Diplomatica. Ten aanzien van een bemiddelen de actie van de zijde van het Vaticaan wordt vooral de aan dacht gevestigd op het langdurig onderhoud dat de*: Nuntius te Berlijn, mgr. Orsenigo, op Vrijdag met Hitler had te Berchtes- gaden, alsmede op een bezoek van den Nuntius te Parijs, mgr. Valeri, aan den Franschen minister Georges Bonnet. VOLGENS Gayda, schrijvend in de Giornale d'Italia, staat na de rede van Beek de deur open voor onderhandelingen en moge lijkerwijs voor overeenstemming tusschen Berlijn en Warschau. Italië, zoo verzekert Gayda, wil rekenen op een geest van mati ging en verantwoordelijkheidsbe sef te Warschau. Ook de Informa zione Diplomatica wees Zaterdag op de mogelijkheid van overeen stemming. Volgens dit blad mee- nen gezaghebbende kringen te Rome, dat er niets sensationeels zal gebeuren. „Opnieuw zal blij ken, dat de as, hoewel gereed zich te verdedigen tegen elke omsinge lingspoging, niet een element van oorlog, doch van vrede is." Algemeen js deze passage in de Informazione Diplomatica aldus uitgelegd, dat wel een versterking van de as door Rome werd over wogen gelijk inmiddels is ge schied door het sluiten van een mi litair verbond maar dat ander zijds Mussolini er naar zal streven de wrijving tusschen Berlijn cn Warschau niet te doen uitloopen op een ernstig conflict. Bevoegde Duitsche kringen wei gerden zich uit te laten over het bezoek door den apostolischen Nuntius te Berlijn, mr. Orsenigo. op Vrijdag aan Hitier gebracht. Officieele Vaticaansche kringen weigerden eveneens eenige inlich ting te verstrekken. In diplomatieke kringen te Berlijn en in verschillende Duitsche kringen meen de men echter te weten, dat de aposto lische Nuntius een boodschap van het Vaticaan aan Hitier zou hebben over handigd, cn dat het Vaticaansche initia tief niet tot Duitschland zou worden be perkt. Sommigen willen deze ontmoe ting alleen in verband met de Poolsch- Duftsche kwestie brengen, anderen wil len er een uitgebreider actie in zien van het Vaticaan ten gunste van den vrede. Geen enkele officiële of officieuse aan duiding heeft deze geruchten bevestigd. Ook in Vaticaanstad heeft liet onder houd van den Nuntius te Berlijn met Hitler in Berclitesgaden zeer levendige belangstelling gewekt, vooral ook we gens de bijzondere omstandigheden, waaronder het plaats had. In bevoegde kringen van het Vaticaan toonde men de uiterste reserve en beperkte men zich er toe te verstaan te geven, dat de slui ting der R.K. scholen in Duitschland mot schending van het Concordaat een gebeurtenis is, die op zich zelf reeds een ontmoeting zou rechtvaardigen onder zoo speciale omstandigheden en van zoo langen duur, anderhalf uur. In kringen echter, die minder gebon den waren aan discretie, ziet men niet na op het feit te wijzen, dat mgr. Orse nigo zich per vliegtuig naar Berclites gaden heeft begeven juist op den dag, dat Hitier zijn laatste instructies gaf aan von Ribbentrop bctrcfcnde de Itali- aansch-Duitsche conferentie te Milaan, hetgeen recht geeft tot de veronderstel ling, dat de ontmoeting van Berclites gaden bepaald kan zijn geworden door urgente redenen, die niet uitsluitend in verband behoeven to staan met het pro bleem der betrekkingen tusschen de H. Stoel en Duitschland. Is het bezoek van mgr. Orsenigo aan Hitier, dat men ver gelijkt met het bezoek aan Bonnet van mgr. Valeri, den apstolischen Nuntius te Parijs, een aanwijzing voor een actie van het Vaticaan ten gunste van den vrede? Men achtte het in Vaticaanstad niet onwaarschijnlijk. MIAJA TE HAVANA OP WEG NAAR MEXICO HAVANA, 7 Mei (Reuter). Generaal Miaja, dc verdediger van Madrid, is hier niet zijn gezin aan boord van de Orbita aangekomen. Met hetzelfde schip is een groep Cubaansche oud-strijders in Spanje aangekomen. Miaja, die op weg is naar Mexico, zal eenige weken te Havanna blijven. SPAANSCHE AUTO'S KEEREN UIT FRANKRIJK TERUG BAYONNE, 7 Mei (Havas) Een duizendtal vrachtauto's, welke bij den terugtocht van de republikeinsche troe pen naar Frankrijk zijn gekomen, zul len via de internationale brug bij Hen- dayp naar Irun terug worden gezonden. Zaterdag is het eerste convooi van 100 wagens te Bayonne aangekomen. LONDEN, 7 Mei. (Havas). De Koning en de Koningin zijn Zater dag om 12.45 uur uit Londen naar Portsmouth vertrokken, waar zij zich inscheepten aan boord van de „Empress of Australia", om zich naar Canada te begeven. Op het Waterloo-station werd den Ko ning en de Koningin uitgeleide gedaan, door Koningin Mary en andere leden der Koninklijke familie, voorts door Chamberlain en de andere leden van het kabinet. De Koning, gekleed ln de marine-uniform, en de Koningin met de beide prinsessen, in het lichtblauw gekleed, traden rustig wandelend het met vlaggen getooide station binnen, zoodat het publiek ruimschoots gelegen heid had, de vorstelijke personen toe te juichen. Onder stormachtige toejuichingen van een geweldige menschenmenigte is de Koninklijke familie op het station Portsmouth aangekomen. De vorstelijke pereonen begaven zich eerst naar. hqt raadhuis, om, volgens een oud gebruik, de sleutels van hot fort Portsmouth te ontvangen. Vervolgens begaven zij zich naar de haven en scheepten zich in aan boord van de „Empress of Australia", die, begunstigd door prachtig zonnig weer, des middags om 3 uur het anker lichtte. WARSCHAU, 7 Mei (Havas). Uit de voorzichtige zinspeling In Beck's rede leidt men af, dat de minister duidelijke aanduidingen heeft willen vermijden, welke de Duitsche -regeering in een moeilijke positie hadden kunnen bren gen. Men meent, dat Beek doelde op voorstellen, welke vooraanstaande Duit sche leiders aan Polen gedaan zouden hebben in zake SovjetrRusland. Volgens het persagentschap Transcontinental Press zou Duitschland aan Polen een gemeenschappelijke actie tegen Rusland hebben voorgesteld, en daarvoor territo riale compensaties in het vooruitzicht hebben voorgesteld. Indien dit juist is, is het zeker, d^t deze voorstellen door Polen van de hand gewezen zijn. De zinspeling van Beek zou bedoelen er op te wijzen, dat Duitschland agressieve bedoelingen had, en dat Polen weigerde als instrument voor die politiek te die nen, met name, dat het zich verzette mee te "doen aan een gewapend optre den tegen de Sovjet-Unie. BAROMETERSTAND Hedenmorgen 3 uur: 758 m.M. W eerverwachting Voor het Noorden: Gedeelte lijk bewolkt, droog weer, iets koeler, meest matige N.O. tot Z.O. wind. Voor het Zuiden: Gedeeltelijk bewolkt, droog weer, iets koe ler, meest zwakke verander lijke wind. THERMOMETERSTAND Hedenmorgen 3 uur: 11 C. 51,8 F. Zon op: 4.19: onder: 7.35 uur. Licht op: 8.05; uit: 3.49 uur. Laatste kwartier 11 Mei.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1939 | | pagina 1