HET CIRCUS IS EEN
wereld op zichzelf
FILMS voor deze Week:
^STADSNIEUWS
Moederdag
r
De tentmeester
is ook
kapelmeester
R.K. Militair
Tehuis
O.L. Vrouwe Gilde
BEDRIJFSLEVEN
^jFÏNATORj
JOH. BOTTINGA
GARNIZOEN
Wandelmarsch
Leusderkwartiei
Qrand-Theatre
City-Theater
3e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZAltKDAG 13 MEI 1B33
Sneller dan een auto aan den loopenden band
groeit de groote tent
OP een grasveld onder Hoogland, met dotterbloemen hier en daar
en wat vergeet-mij-nietjes als blauwe aquareltinten er overheen
gespikkeld, stond vanmorgen een olifant. Geen koe, geen schaap,
maar een olifant. Piccolo heet het kolossale grijze dier en het is een
van de groote werkers van circus Strassburger. Piccolo steekt een
slurf, zoo verschrompeld als oud karton, in een sloot. Piccolo voelt
zich hier thuis, zooals hij zich overal in de wereld leerde thuisvoelen:
In Afrika, in Scandinavië, in Parijs, Brussel, Boedapest en nu in Hoog
land, op het Lunaparkterrein nabij onze stad.
Piccolo zet zijn slurf achter een wagen. Het terrein is nat en zwaar,
de wielen verzinken er in en wórden vastgezogen, maar voor een werk-
olifant befeekent zooiets niet heel veel. Hij duwt hem vooruit alsof
het een kruiwagen is. Zoo'n olifant heeft ook z'n beroepseer. Hij zou
dit werk niet graag aan anderen overlaten.
("ET circusleven is een leven apart.
en nu een wereld, bedrijviger schier dan
een bijenkorf.
Nu staat, dan de chapiteau, strak ge
spannen op het veld met dotterbloemen.
Strassburger, de koning van dit circus,
kijkt keurend rond. Hij is hier dictator
en zijn wil is wet. Het is zijn stem, die
beveelt. En het zijn zijn arbeiders, die
gehoorzamen. Maar nubuigt hij zich en
rle man met den hoed en de elegante
handschoenen draagt samen met drie
van z'n werkers met modderlaarzen een
ijzeren plaat weg, omdat het hem niet
H Buitenstaanders leeren het nooit bevalt dat die hier ligt, waar straks de
kennen. Wie nu, terwijl de groote tent in bezoekers zullen passecren. Straks
opbouw is. over bet vochtige grasveld TRAKS: dat is over enkele
wandelt, merkt hef weer. Nergens klinkt V
een steni, die U vraagt terug, te gaan. uren. Dan zal de tent zie i
Nergens een hand^ die U tegenhoudt, vullen met de eerste bezoekers.
Nooit staat er een bordje: Verboden Toe- Zij zullen opnieuw onder de beko
ring komen van dit oude vermaak:
gang. Maar de zestig werkers, die er nu
zijn, zien U'niet. Wat interesseert hen
Uw aanwezigheid?bent een burger:
zij zijn circusmenschen.
Circusmenschen hebben den naam: cir
cusklanten. Het klinkt niet heel eerbie
dig. Er ligt haast een afkeuring in den
klank van dit woord. Maar de burger
het circusspel. Strassburger's cir
cus is een circus van den ouden
stempel. Het variété-achtige, dat
eenige jaren terug zoozeer het
eigen karakter van het reusachtige
kent en weet dan ook niets van dit circusspel ondermijndevindt men
vreemde wereldje. Er zijn daar altijd tien. r, r»
of vijftien of twintig nationaliteiten bij- blJ Strassburger met. De paarden
een, en weet U hoe nauw al die na- zijn hei, die het voornaamste deel
tionaliteiten zich met elkaar verbonden. t-.
voelen? Zoo één voelen zich nauwelijksva/2 het programma innemen. LJe
twee burgers van eenzelfde natie. paarden zijn het. die Strassbur-
Reeds klinken de hamers op de ijze- XT
ren palen, die de haringen zijn voor de £er S tocht door fy ederland tot
groote tent oftewel: „chapiteau". In een- een triomftocht maakten. En de
zelfde rhythme dalên de mokers en gaan
zij omhoog. Vijf werkers zwaaien er den paarden zijn het, die nu op een
hamer en met dollen galm ontmoeten sappig grasveld vlak bij onze stad
moker en haring elkaar. Het is of de sta- 7
len paal in den grond glijdt, zoo gelijk- het klassieke circusspel met ver-
matig gaat-het, bluffende staaltjes van dressuur
Het opbouwen van een tent is een zullen doen herleven.
prachtig staal van.'circusorganisatie. Bij
Strassburger, waar de organisatie door
lange ervaring verfijnd is geworden, ge
schiedt liet optrekken van de chapiteau
al drie of vier jaar door eenzelfde groep
pienschen. Het. zijn Tsjechen, en be
halve een tent bouiven kunnen zij in de
circuskapel spelen. De tentmeester is
ook kapelmeester. Het is een merkwaar
dige combinatie van twee beroepen. Zoo
iets vindt men alleen in 't circusleven.
De extratrein,. die heel in de vroegte
is aangékomen, bracht natuurlijk ook
het gereedschap voor den tentbouw. Op
het sappige luiiaparkterrein vatten
vaardige handen nu reeds het ijzeren
materiaal aan. Iedere hamerslag doet
het werk verder vorderen op den weg
•van het gereedkomen. Terwijl de
hamers ratelen, groeit het zeildoeken
huis nog sneller dan een Ford-automo
biel aan den loopenden band. Straks
staat reeds de groote mïddenpaal, die
als een kolom de gansche tent draagt.
Wie eenmaal een paar zolen in het
circus versleten heeft, laat dit artiesten
leven niet meer los, zegt men. Maar men
moet toch minstens een paar schoenen
versleten hebben om te begrijpen, hoe
dit werk zoo razend snel geschieden
kan. Het is haast een wonder. Enkele
uren geleden nog een vredig grasveld
Vrijdagavond ingewijd door
den garnizoenspastoor
W. A. J. M. Oostveen
Vrijdag is de R.K. Militairen Ver-
eeniging verhuisd van de oude St.
Aechtenkapel aan 't Zand, naar het
perceel Kortegracht, waarin voor
heen gevestigd was Hotel „Natio
naal". 't Was aan de gezichten der
jongens te zien, hoezeer zij met hun
nieuwe „home" waren ingenomen,
dat bedoeld is als een werkelijk Te
huis voor hen in de vreemde garni
zoensstad De ingebruikneming van
het nieuwe pand is geen officieel ge
beuren geworden.
De plechtige inwijding geschiedde
Vrijdagavond door den garnizoens
pastoor, den Z. Eerw. eeHer W. A. J. M.
Oostvee'n, in tegenwoordigheid van den
hoofdaalmoezenier Kolonel J. J, J.
Xoordman, den Majoor-Aalmoezenier
H. J. J. M. v. Straelen, den Eerw. Direc
teur Kapelaan B. Velt man, het bestuur,
bestaande uit de heeren Rehvcld, Ko-
rink en Visser en zeer vele onderofficie
ren, korporaals en manschappen van
het garnizoen. Ook was aanwezig het
echtpaar de Nooij van het Algemeen
Militair Tehuis.
Na de inwijding werd een woord van
gelukwensch gesproken door den Gar
nizoenspastoor Oost veen en werd door
Z.Eerw. gewezen op de zorgen en moeite
die het den Eerw. Directeur en het ijve
rige bestuur heeft gekost om dit mooie
gebouw te betrekken. Spr. wenschte Ka
pelaan Veltman Gods beste zegen toe.
Kolonel Noordman sloot zich aan bij
de woorden van gelukwensch gespro
ken door den garnizoenspastoor en uitte
zijn vreugde over hetgeen hier tot stand
is gebracht. De Kolonel schetste in hu
moristische bewoordingen de voorge
schiedenis van den aankoop en wees er
op, dat gebracht is wat menschelijker-
wijzc bereikt kon worden. Nu is 't woord
aan de manschappen van liet garnizoen
om liet uiteindelijk resultaat te berei
ken, een trouw bezoek aan het Tehuis
van de R.K. Militairen Yereeniging. Die
voldoening wenschte de hoofdaalmoeze
nier toe aan den garnizoenspastoor, den
Directeur, aan de ouders en tenslotte
aan de manschappen, omdat deze vol
doening lien het geheele leven bij zal
blijven.
Kapelaan Veltman dankte den garni
zoenspastoor voor de inwijding van het
gebouw, den hoofdaalmoezenier voor
zijn woorden, en tenslotte het ijverige
bestuur. Z. Eerw. spoorde de „jongens"
aan trouw te komen naar hun Tehuis.
Een strijkje onder leiding van den heer
van Doorn verhoogdo de gezelligheid.
M
OEDERDAG is óók reclame
Voor een bakker en bloemist.
Maar wie meent: alleen reclame,
Wete, dat hij zich vergist
Denk maar eens met hóeveel liefde
't Moedertje haar kind begroet,
Denk maar eens aan wat een Moeder
Voor haar kind als baby doet.
Ieder jaar weer nieuwe zorgen,
Varieerende van aard,
Moeder geeft haar kind het béste,
't Kind is haar het beste waard...
Sta eens stil bij Moeder's rimpels
Als je plots in nood verkeert,
Denk eens na. wat elke Moeder
Voor haar kinderen ontbeert.
Moeder vraagt niet. Moeder geeft je
Van wat zij te geven heeft
En dat blijf je ondervinden
Nét zoo lang als Moeder leeft
Heb je goed nieuws? Heb je vreugde?
Moeder déélt je vreugdetijd!
Heb je zorg en smart en lijden?
Moeder lijdtbeurt öp en leidt
Ook wanneer er in de jaren
'n Eigen nestje werd gebouwd.
Worden alle gróóte zorgen
Nog aan Moeder toevertrouwd...
Als wij nog eens overdenken.
Wat zij doet en heeft gedaan.
Zal op Moeders tafel Zondag
Dankbaar een attentie staan
(Nadruk verboden)
PHILIA
HOOGE TEMPERATUUR IN
CELSIUSSTRAAT
Door kortsluiting bij een snoer van
een electrische strijkbout in een perceel
in de Celsiusstraat, geraakte een lampe-
kap in brand.
De bewoners, bang voor uitbreiding
van het vuur, waarschuwden de brand
weer. Toen deze ter plaatse verscheen
bleek het vuurtje echter reeds met eigen
middelen zijn gebluscht
Vrijdagavond had in St. Aechten
de jaarvergadering plaats van het
O.L. Vrouwe Gilde van Amersfoort
onder leiding van den heer P. v.
Wees, die in zijn openingswoord
wees op de beteekenis van het afgc-
loopcn jaar voor het Gilde, vooral
door het in bezit krijgen van het
schoone beeld uit de middeleeuwen
dat nu weer in volle glorie prijkt in
de kerk van O.L. Vrouw. De jaar-
lijksche omgang wordt gehouden in
den nacht van Zaterdag op Zondag
2021 Mei. De plechtigheden van
gen aan te'half één in de Kerk van
O.L. Vrouw en zijn alleen toeganke
lijk voor de mannelijke leden boven
16 jaar. Van 1212.30 uur kan men
zich nog melden als lid in het pa
tronaatsgebouw Elleboogsteeg.
Voor de damesleden is Dinsdagavond
23 Mei plecchtig Lof met de Getijden van
Maria. Zij maken den omgang op eigen
gelegenheid.
De Jeugdbeweging zal den omgang
houden des Woensdag- en Donderdag
morgen. Naast de algemeene intentie
is de bijzondere intentie van de Wereld
vrede. Kapelaan Kuiper uit Baarn sprak
een gloedvolle rede uit en het was spr.
een genoegen als rasechte Keientrekker
over Amersfoort als Mariastad te mogen
spreken. In zijn betoog stelde de spr.
Maria ten voorbeeld als echtgenoote en
Moeder.
Nadat een dameszangkoor onder lei
ding van den heer Thanhauser eenige
Marialiederen ten gchoore had gebracht,
volgde sluiting der bijeenkomst met ge
bed.
URAN'D THéaTRE. Van Vrijdag 12 t.m.
Donderdag IS Mei vertooning van de
film „Gunga Din".
Zondag en Hemelvaartsdag 1.45, 4.00, 6.15
en 8.30 uur. Overige dagen 8.15 n.m.
Zaterdag en Woensdag matinee 2.30 uur.
CITY THEATER. Van Vrijdag 12 t.m.
Maandag 15 Mei vertooning van de films
„Algiers" en „Geef liefde een kans."
Voorstellingen: Zondag doorloopend
1.45. 4.00. 6.15 en 8.30 uur. Zaterdag 6.15
en 8.30 uur. Overige dagen 8.10. Zater
dag 2.30 uur matinee,
van Vrijdag 12 t.m. Zondag 14 Mei van
de films „De rebellen van La Santa" er
„De Westlandzaak".
Voorstellingen: Zondag 1.45 doorloo-
pend Overige avonden 8.15 uur. Zater
dag vanaf 6 uur doorloopend.
GILDEHUIS. Voorjaarstentoonstelling A.
K. G.
STERHUIS Beekenst.laan 6. Voor alle
meisjes iederen avond geopend des Zon
dags van 2 uur
JPENBARE LEESZAAL MET JEUGDLEES
ZAAL. Muurhuizen 9
R.K LEESZAAL Wjjersstraat 2. Filiaal
Uitleenbibliotheek Edisonstraat 35.
MUSEUM FLéHITE. Westsingel. - Geopend
dagelijks van 10—12 en 14 uur. uitge
zonderd Zondags, 's Zaterdags 1012 en
1.308 uur. (Stadgenooten hebben 's Za
terdags vrijen toegang).
PRINSENHOF. - 13 Mei. Thé-dansant van
de Brulboei-amusementsclub. 2 uur n.tn.
CIRCUS STRASSBURGER. Optreden te
Hoogland van 1315 Mei. 8 uur nam.
Des Zondags matinée om 2 uur.
GILDEHUIS. 15 Mei. N.R.V. 8.15 uur.
ALG. MILITAIR TEHUIS. 17 Mei. Ver
koopdag.
DE VALK. 17 Mei. E.H.B.O. 8.15 uur.
HUISHOUDSCHOOL. 17 Mei. Ned. Fabri
kaat. Jaarvergadering. 8.15 uur.
DE VALK. 20 Mei. Feestavond wandel
sportver. „Oké". 8 uur.
AMICITIA. 26 Mei. Mij. voor Nijverheid
en Handel. Alg. vergadering. 8 uur.
DE VALK. 27 Mei. Derde lentefeest- van
Bert Kampeiman, 9 uur.
Van Roon's ijsbuffet
Van Roon's ijsbuffet is heden ge
opend. Als onderdeel van de geheele
uitbreiding valt deze vernieuwing wel
bijzonder op. Architect W. van Gent is
er in geslaagd het interieur te doen
aanpassen aan dit seizoenartikel.
De marmeren toonbank rondom geeft
gelegenheid om de vele ijssoortcn en
combinaties te genieten.
De nieuwste Amerikaansche koelin
stallaties zorgen, dat het ijs op „tempe
ratuur" blijft
De bezoekers staan geheel overdekt.
Een speciale electrische verlichting
geeft een goed effect.
EXAMENCOMMISSIES
In de commissies, welke samenge
steld zijn voor het afnemen van exa
mens in de Fransche, Hoog-Duitsche en
Engelsche taal zijn resp. tot leden be
noemd: mej. E. van Teutem. dr. H. Spar-
naay en mej. E. Feldbrugge.
Tot lid van de examencommissie
Handenarbeid (district Haarlem) is de
heer A. B. v. d. Klein benoemd.
lde licM. -erende
ding. Eemgerkena
Langestraat 28
Tel. 59
V-'e, n, J"*-
DAT DOET MEN NIET
Maar denk wel even aan Uw
kachel. Want nu gelden de
lage voorjaarsprijzen. Bestelt
dus nu Uw brandstoffen.
vanACHTERBERGH
Z van EIST
KOLENHANDEL
KOE57EEG 5
TELEFOON 155
De eerste luitenant' der Artillerie L.
Crockewit, adjudant bij den Staf der
IVe Artillerie-brigade, wordt overge
plaatst bij de School voor Reserve-Offi
cieren der Bereden Artillerie te Ede.
De wachtmeesters O. C. Woudhuizen
en G. B. Berends van het 5e Regiment
Veld Artillerie worden overgeplaatst bij
het 8e Regiment Veld Artillerie te Ede.
Honderden wandelaars verzamelden
zich hedenmiddag in den speeltuin van
„Het Leusderkwartier" :aan de Ampère
straat, om deel te nemen aan den wan
delmarsch van de speeltuinvcreeniging
„Het Leusderkwartier', over een afstand
van 30 k.rn.
Hoewel het weer nu niet bepaald aan
lokkelijk toescheen, lieten de deelne
mers zich hier niet door' afschrikken.
Te ongeveer 3 uur verlieten de wande
laars in de beste stemming den speel
tuin om de 30 k.m. af te leggen.
Aan dezen marsch was een jeugd-
marsch verhonden. De kinderen w.o. wij
een groep opmerkten van Z.U.T. liepen
slechts 18 k.m.
Onnoodig te zeggen, dat één en an
der in deze stadswijk nog al belangstel
ling trok.
ONTHEFPING WINKELSLUITINGS
WET
B. en W. maken bekend, dat zij aan
het bestuur van de Speeltuinvereeniging
„het Leusderkwartier" ontheffing heb
ben verleend van het bepaalde in de
Winkelsluitingswet in dier voege dat
het geoorloofd zal zijn, tijdens de op 19
en 20 Mei 1939 in het clubgebouw aan
de Marconistraat te houden bazar, te
verkoopen tot uiterlijk des avonds 11
uur.
Gunga Din
T N ons blad van Donderdag j.l.
hebben wij aan de hand van
een recensie op de bijzondere eigen
schappen van de film „Gunga Din"
gewezen. De kern van het toen
weergegevene kunnen wij geheel
ben, om het publiek een reeks van
mooie eigenschappen bij te brengen.
Spanning en vaart kenmerken zijn
film, wisselen elkaar af en nemen el-
kaar's invloed over. Spanning is er in
de verbitterde gevechten tusschen de
Thugs en de Britsch Indische Koloni
alen, gevechten, waarin het bloedig
toegaat en veelal ook het lijkt een
tegenspraak humoristisch. Wij mogen
als het ware proeven van iedere opwin
dende scène, want, wanneer het hoogte-
bent een beter mensch (men leze: sol
daat), dan ik
Tegenover deze opofferingsgezindheid
stelt hij de figuur van Guru, de aan
voerder van de Thugs, de volgeling van
godin Kali, die het dooden van andere
mensehen predikt. Ook hij sterft vrij
willig voor zijn ideaal, maar hij gaat
den dood in met de gedachte, in zijn
val velen mede te slepen.
Van 'het driemanschap is Victor Mac-
Laglen de steunpilaar, de krachtmenech
die voor -zijn kameraden door het
vuur gaat, omdat hij geen andere
idealen heeft. Zoo denkt ook de vroo-
lijke Gary Grant erover, al drijft hij
den spot met alles, behalve wanneer
het om goud en rijkdom gaat. Douglas
Fairbanks heeft wel een ideaal, hij wil
trouwen en den dienst vaarwel zeggen.
Maar per slot van zaken blijkt de
vrouw ook in zijn leven een onderge
schikten rol te spelen en zet hij eerst
nog zijn leven eenige malen op het spel,
alvorens hij afscheid neemt van het
avontuurlijke.
Sam Jaffe beeldt Gunga Din als ka-
raktermensch eenvoudig en treffend uit
en Guru, de menschendooder, vindt de
ware vertolking door den angst, die
men onwillekeurig voor hem en zijn on
doorgrondelijke trawanten voelt.
Den- inhoud 'van deze film meenen
wij achterwege te moeten laten, enkel
en alleen om de spanning zelve...
In het korte voorprogramma wordt
o.rn. een belangwekkend Duitsch vlleg-
filmpje vertoond.
wij de noodzakelijkheid der gebeurte
nis, die zich in de film „Algiers" afspe
len. De zelfbeperking van den regisseur
en de ingehouden gloed der spelers
geven deze, door den achtergrond zoo
-•xotische beeldenreeksen een suggestie
ve kracht.
Wanneer de alom gezochte misdadi
ger Pépé le Moko (Charles Boyer), op
een oogenhlik dat voor hem het begin
van het einde beteekent, de „fatale
vrouw" ontmoet, beleven wij de volle
noodlottigheid daarvan mee.
Pépé le Moko houdt zich schuil in
een gedeelte van Algiers dat voor
vreemdelingen practisch ontoeganke
lijk is, in de z.g. Kaehba. De politie
weet, dat een inval in dat warnet van
sloppen, stegen, trappen en ineenloopen-
do terrassen een onmogelijkheid is. Een
al te energiek commissaris, pas uit Pa
rijs, kan dat niet dadelijk inzien. Hij
laat toch een inval doen, en verliest.
Onder het politiepersoneel bevindt zich
echter een inlandsche inspecteur, die
de kwetsbare plek van dezen Achilles
onder de misdadigers kent. Dié zwakke
plek isde vrouw. En geduldig,
zooals de kat op de muis loert, wacht
de inspecteur, voor wien de Marokkaan-
sche wijk van Algiers geen geheimen
heeft, op zijn kans.
Pépé krijgt bezoek van een Fransch
gezelschap, waarin zich een vrouw be
vindt, een rasechte Parisienne. Dadelijk
bestaat, er een onuitgesproken genegen
heid tusschen haar (Hedi Lamar) en
den misdadiger. Zij komt nog eens en
nog eens, en wekt de jaloezie van haar,
die tot op dat oogenhlik Pépé's favorite
was. (Sigrid Curie).
En, zonder het zelf te willen of ook
maar te begrijpen, verraadt de verlaten
vrouw hem en stuurt daardoor de plan
nen van den inspecteur, die hem uit
ridderlijkheid nog een kans wilde ge
ven, in de war. Na een dramatische
scène, waarin hij vergeefs een laatst
contact met de geliefde vrouw zoekt,
sterft Pépé.
„Algiers" is een Aimerikaansch
meesterwerk, in de Fransche stijl opge
trokken.
Vooraf ging een pittige en onderhou
dende Amerikaansche liefdesfilm,
„Geef liefde een kans" die een mini
mum aan sentimentaliteit, en een maxi
mum aan gezond en levendig spel gaf.
De populaire Ginger Rogers en Douglas
Fairbanks Jr. spelen er de hoofdrollen
onderstrepen. Men maakt kennis
met een film, die los staat van de
seriefilms, waarmede de markt de
laatste jaren overstroomd wordt. De
regisseur, George Stevens, heeft niet
naar het praedicaat „Kunst", ge
streefd. Gewapend met de meest
technische hulpmiddelen en een ge
zonde dosis humor, heeft hij Kip
ling's gedicht bewerkt en het niet
vermengd met versieringen, welke
alleen maar ten doel zouden heb-
punt nadert, Jaagt het tempo alweer
naar een episode met nieuwe avon
turen. Het ecne oogenhlik griezelt men
en even later kan men- hartelijk lachen
om den humor het enthousiasme, waar
mede dé sergeants zich door hun avon
tuurlijk leventje heenslaan. Men ge
voelt sympathie voor de naieveteit van
den waterdrager Gunga Din, die ten
slotte den dood zal vinden om het leven
van vele anderen te redden.
Deze figuur heeft men tot voorbeeld
willen stellen. Laat Kipling bij zijn graf
niet de veelheteekende woorden zeggen
door een van zijn blanke broeders: Jij
Algiersen Geef liefde
een kans"
T7 EN film, waarvan men kan zeg-
gen: dit is een meesterwerk,
mag niet slechts een min of meer
waarschijnlijke vertolking zijn van
willekeurige gebeurtenissen, die
langs ingenieus uitgedachte kron
kelpaadjes naar hun ontknooping
voeren, neen, het scenario moet een
volmaakte vorm zijn, waarin de in
houd die de spelers eraan geven,
een onafscheidelijk geheel wordt.
In een volkomen harmonisch samen
gaan van handeling en vertolking zien
Ginger Rogers in de film
„Geef Liefde een kans'
(City Theater)
